
* 4 <f Tttri Bh'fenfis Bathonienfis
Iiida & dùx de fembrc eius,donee veniat, qui mittendus Dèura? Nonnelegitur.,Deumnemöviditvnquam? &.
eft, ipfe crit expedatib gcntiiimr GÏamabatlfaias càn- Viuçfhomo.&nonvidebitrae? Sed fciendum.çUm ho-
13un.9. sj.
lol/.}8 36.
quam gallus Domini. clamat,inquam, & dicit. Ecccvir-
go copcipiet,&c.Glamabat Icremias. Ecce Dominus facie
t nouum fuper terram. rouliercircumdabit virum. vi-
rirai plane, qui fol us non abijc in confilio impiorum.
quam muljerci^cumdedit in Vtcto,'& edidit,necperdi-
aititîtcgritatem.Clamabat Daniel. Cum venerit Sandus
Sandorum,ceffabitpræuaricatib,8cc. Taceo prophetas
alios,quos etiarqnumcrare longum eft : qutbustânquam
gallis Dominus dedit intelligcnciam, vc aduentum veræ
îucis longe ante eius ortum præfcij præconarènt.dama-
uerunc igitur galli, tanquam conçinentes fie dicenres.
HabitantiEus in région© vrnbræ mortis, fie populo, qui
ambulatintenebris,luxorietut^Siluerunt ifti. Apbftoli
verb ô^ipfi galli,tanquam in ipfo lucis crepufculo canta-
turi fileban t adhuc.Clamaturi tamen erant,&in tantum,
quodinomnem terramexiuit fonuseorum , fie in tines
orbis cerræ verbaëorura. An non tibi gallus videtur.qui.
ait.Eufgilate iufti,&nolite peccare? Et iterum. N ox præ-
ceflit, dies autem appropinquauit. Tenebant medium
cundtafilentium, prophet* qui clamauerant.fie Apoftq-
li,qui elamaturi étant. Silentium autem hoc medium ■fit.
medians erac inter damorcs amborum,& corum ylcilicet',
qui clamauerant, 8eeonim,.qui pro-Chrifto.elamaturi
erant. Dum igitur mediumfilentium tenerintommajmmpotens
yêmo,ideft,vcrbum Patns, aregaltbusfedtbus venir. Et pùl-
chrè inmedio filcntio rngdiato^Dei &hotninum homo
ad homines,immortalis mortales,morte mortuos (àlua-
turus.aduenit.Qm etiam media.tionis fuç nofiimmemor,
operatus eft falutem iri medio.terræ, in medio coeli Se terras,
tanquam coelumterramque concilians, exaltatus à
terrain ccucemortuus eft. Vide ergbdifpenfationem. In
medip oritur,in medio moritur,m medio falutem opera-
tur. Iam hums etiarn reifaccameritum, dumnoxinfuo
curfu medium iterageret,arëgalibus fedibus venit. Quae
eft ifta nox? forte hoc tempus,quo à rauftdi origine vfque
in vltimi fæculi finem in hac tenebrofa Ægypto viuunt
filij Adamjgrauesignorantiae fuse tenebras fuftinentes,&
ne alteruttum rüinimc çernenteS.Nuûqüid non fevidet,
quifuaviciüim corda non Vident? Propter has inuiforum
tordiumtenebras,mendacio Se fàllaciæ patet locus,dum
fe hac n ode Pcculunr,qui mentiuntur & fallpnt.ln huius
nodis medio , venir ad fedentesin tenebrisluxiila, quæ
illuminât omnem hothinem venientem in hiinc mundü.
tune veré omnes tenebias dcpullura , cum illuminabit
abfconditatenebrarum, & manifeftabit confilia cordiü.
Vidcrathuius uodis medium iter,qui dicebat. Démine
audiui.&ç. opus tuiimin medio ânnorum viuificabis il-
lud. Cstterum,ficui difplicetintëllcdusifte,nonago pu
gnanter,meliori fententiæ alfentiensiibenter. Cum ergo
medium filentium tenerent omnia, dum nox in fuô curfu medium
iter baberetyomnipetensfermo tuus a regalibus fedibus vemu Ve-
nit fèrmo in’filén tio, venit fermoadfilehtes .V rbanainter
homines, & curialis confuetud-b eft, vt cum hpnoiatipr
& præpotens perfonaloqui voluerit,tenent,qui eircum-
ftant,mentium.yjide&Iob;ipqûentelinguam fuam epr
hibebant duces,ôcdigitumfu perp onebanLorifup.Qui-
d o igitur DeusDeorumlocutus eft, vocans ad fidem ter-
lamfuamafolis ortuvfque adoecafum, filent prophetae
& contïcefcunt. .Veniatnunc fermpDeiadfi^çntes. au-
diamus,quid Dominus Deus loquatur nobis. Audi ifrael
prAceptavitity&eaincordetuofcribeyquaJiinlibrp,& dabit tibi
terramfluentem lac & mel. Iftis Domini verbis tria nobis
Qftcn-duntur,quonbmine^?bemuscenferii& quid age-
re, quid in pr*mium ex^xlare. Nomen npftrum m«£
gnum eft.. Hoc nmnine nihil rnaius, nihil èxççllentîds.
Qicimur enimChriftiiiid Chrifto. Qjÿdampfius çrça-
tarae potuit deférre,qudm ereatorisfui nomine ccniçri?
J.
habeat duos oculos cqrporis'^ quibus vfique Deum,
quia fpiritus eft, videre non poflit, (cum nee etiam ange-
los,nec animas)habet duos intfcriorcs, fidei & dileiftio-
nis, quibus videt Deum per fpeCulum in aenigmate, vt
poftvideatipfa ré, quae eft vita æterna. Hasceft cnimvita
æterna,vtcoghofcant te. QuUm vçtôifta vifio fit quafi
meritum-, illapræmium, qpando videbimüs facie ad far
eiern, ecce de nomine oftenditur, quid debcämus.face-
re.*Didtur enim. Audi præcepta, necf&lumaudi, fed
feribe in corde tue. Sed forte, inquiunt, aliqui inter nos.
Quompdo poteft lcribere,quinô nouitlitteras,Vel libros
cômponere'î non præcipiturin pergameno, fed in tbr-
de. vt ante liqueat, quomodo poms in corde-feribere.
Audi libri’ compofitionem , vt ,& ömnia in corde tiiö
comparait ftudeas. Prius traditur rafori, vt cum.rafo-
riomnnfcmfuperfluitatem, pinguedinem, fcrupulos &
maculas tollat, deinde fuperuenit pumex, vt quod ra-
fio au ferre non pbtuit pumice deleft ur,lcilicet, pili Sc
talia minuta. Adh*c,antequamfcribatur , opus eft ref
i la , ne tartuosè.vducatut linear Sic & tu , quafi rafo-
rio,amaritudine poenitentiæ carncm (eca ,arbufta criminum,,
confcinde^vt fi qua per volup.tatem carnis con-
traxifti crimina,pereiufdempunitionem deleas. Aiifer
auaritiam, 1 uxuriamd nuidiam à cpçde tuo,& talia. Ma--
cera carnem tüam j^lfume difeiplinam. Sed quàm f>au-
ci,qui ifta faciant î Cum praecipitur iéiunare, ipfe fe cx-
I cufat. quomodo ieiunarem, & alij cpmederent ? vEt fi
prarcipituralfumere difeiptinam, ipfe refpondet.. N on
poteft pati natura mea; ftacimmorcrer. Si præcipiatur
dare nummum. refpo|^et,fe nod habituruni vfque ad
menfeihi Ecce rafum eft pergamenuni^ omnia crimi-
nalia fiint ablata. Hoc, modo faeiebatlob athleta-Chfi-
fti, qui radebat (cabiem tefta. Sed quia adhuc reliant
alia , fine quibuS vita ifta non agitiir, quae dicuntur ve-
nialia, quia leuiter confequunturveniam'i adhuc opus
eft pumice, id eft, eleemplyha, fic oratione, quia extin-
guunt ifta venialiqj, quæ funt, ridere immoderate, bibere
quandoque vitra quod làtis eft , quia & cbntinuè, elTet
criminalë.. Sed aneequa'm feribas in .ifto libro, aflumc
regulam, exempla S.anfitorum Patrum 3 Petri , Pauli,
Stephani martyris., Secundum rçgülas iftas dirige coir
tuumj vvt fit refilum, non tprtuofum. Tortuofum ëft
cor mUrmurantium aduerfus Dominum, in parte lau-
dantiüihjin parte blalphemantium, in aduerfis blalphe-
maildum, inprolperis laudatitium. Confitebitur enim
tibi, cum benefeceris ei. Noli fic%iurmurare,tortuo-
fum habens cof. ' Gonfidéra,fi:placet D eo creatori tuo,
fi propriæ cpntradicas difpofitioni. Vide , quia pater
flagellât filium , quem fecipit. Habe cptreftum in o-
mnibusbenediccnsDeum-, feiens' quiafi tibi immittat
aduerfitatem ad correpcionem eft pro peccato. Si prof-
peritatem , vt ali|S,tribuas , fitc. Ben,edic ergo, femper
cum propheta dicens. Benedicam Dominum in omni
tempore, ôcç.; Laetamini in Domino, ficc. vt & tibi ber
nedicat Dominus. Quam.bonus Ifrael Dêtis his , qui
reâoiùnt cordb,non perueilo. Gum elefilp elefilus eris,
Sc cum peruerfo perucrterisi Modo paratum.eft.cpr-,
non reftat,.nifivt tedoeeam,q,ui4 .Çeribas. Jn primp fo-
lip feribe. - Deus tuus vnuseft, id eft ,-,Patrpm omnipp^
tentem credeificdilige. In fecundo eodem folio Icribe.
Non accipies nomen Dei tui in vanqm. Crede Filium
milfum rainorem Patrefecundum humanitatem, quia,
æqualis ei fecundum diuinitatem. Inhonorat enim.
Pattern -, qui non credit proprium habei&Filium *qua-
lem fibi, tanquain impotentem, vel inuidum. Tertio
crede Spiritum fan£lum,in quo datur requies,& hie in
tranquillitate mentis, &m futuro in beatitudine. Hæc
•Difciplinseflage
lum.
Iob.z.t.
Veniali;
pcccata
qii*.
Pf*- 4f-
Pfa.ÿô. I
'j'P fitHl. t f
P/AI7-«
Sifergocpniienimuspominc, cpnucniamusficre.. Dici-: in primo fóliofcribc, qu* pertinent adDeiculcum. In
<ur enim. Qui dicitlç in Chrifto mauere, debet quem- fecundo , quæ- fcèpiuntur , quæ pertinent ad proxi-
admodumambulauit fictile ambulare. Magnum..cftil- mum.. Quorum- primum. Honora patrera fit matrem,
lud. noh mpdicqpaeftiftud, quo hic nominamur. Di- uôfolijm yerbisdcfendendp,ftd rebus neçcflàcia admi-
cimurhiclfraefquieft vir vidcnsDeurn, feeuj^dum ge-J niftrando^Nos autem,non lolum non éxhibemus,quan--
nils videndiDeum > fic quomodo poteft quis videre| taiqdebemnsrc|uerentia,m, vélneceflariatribuimus.lèd
rebus
K^Archidia.coni' Scrmones.
B
'Cogqitio
focmiax
omnis cx
traconiügium
pee catum
Gratia f
Dciomui
I9 prçfto.
rebus proprijsfpoliamus. films ante diem patrios inquirtt tn
annos. Attàtaën lùbüërritürfru(ftuS',eum dîçitunV r fis lô-
gæùus fiipër'ferram.Ethôe in terra moirien tiüm fieri vide-
mus, & iupferterram promittitur. Morienriùm terra eft
ifta, vbi nullus defeendit | nifi moriatur, vel mortuus eft.
Quomodo dihgetalienos , fifuos non diligîc ? Quinto
feribe.nô bccides,vt neé corpoire occidas, nèc mente.Po-
cesënïm homicidaefle vblùntate, fis vcneC corpus, nec
animam o ccidas. O ccidis enim animâni proximi,cum te,
ftilicet exemplarconftituis maliÿquem etiam in errrorem
inducis,illius animam interficis; Sexto feribe. N o n fiir-
Éumfacies,ideft,defifte ubn folum eflè viblentus éxafitor,
fed vfurariusfraudulentior.Quiseallrdiuspoteftfua proximo
furari, quamquiquadraginta'mutuara, .debitore'
non réclamante,per quadragintapetit mul tiplicari ? Se-
,ptimo feribe. Non mcechabéris noir cognofcerefbsmi-
nam, nifi nuptiali copula tibi copulatara. Quocunque e-
nim àliomodo fiat, crimifialeëft.E t etiam in légitima po-'
tesexcedcre.0 6 lauo,non falfum teftimoniumdices. Hic
interdicitur ;îurare,ex quo inciditur ih periurium.Nonüs
verficulus eft.non çonçtipifçes rem pEoximi tùii, non bo-
uèm,nort âfinum,nohfundura,àpn viheam.Nonne hôc
fuperius proliibitum ? non. ibi afilus, hic voluntas, non
cbncupiftesvxbtemproxqhitüijifhro etiamhocibi. Non
moedhaberis. Namibiaéluf,hic voluntas, quodquidem-
criminalc eft,fi tantutrt exerë{cat,quod poflis dicere.Non
remanetin mè,fi haberem facültatem.Qiiare itaexardef-
Cis libidine ? non poteft.y ha, qjûâm habes, tibi fufficereî
Eccecompoficuseftliberinfcriptus.Scripturabonafcriptura
Dei.Sed in fidiaturdiâb blas,tanquam frmîa. Auer-
te oculos tuos ,-ftatimipfàâccëdensapponitmahum,de-
lctquælcripfîftffic ap pônit litter as fuas,.| Sibdiàb ol us, ni
çâucas, fupérponitebntrària.' Omni fcrgp euftodia leriia
cor tuum,vtait Salomon,nepolfit antiquus euellere,quç
plantafti.Add&ergo libroquàfifîrmatoriumgratiamDei,
quæ præfto eft omnibus,ficonléntiant.HùnëlibrUm pb-
tescecüm ferre: nec erkopus baiulatôré.Sàiiseft paruus
iftêlibèt:in quo claufîs oculis poteft inlpici tam à cleriço,
quâmalaico.SiiftunTlibrûfcripferis^udijquid fiç quantum
tibi prômittat ipfa veritas , quæ non mentitür, nec
riïentiri potêft. Dabo tibi terram fluentem lac &mel. Lacli-
qiior eft de carne proueniens , ïbel de coe lo , de temperie
icilicet. Sic in nobis duæ funt n'aturæ, caro fie ânima. Per
fluentem, accipe plenam fie pérfefilam'abundantiam. Et
eft. Dabo tibiplenitudinem beatitùdinis. quoad corpus,
ficquoad animam prçüàlet hæc terra jeuius incolas nos fa-
ciat Iefus Chriftus, Dominus nofter, iudex nbfter, cû ve-
nerit iadicare viuos fie mbrtüos,ôc fæculûm per ignem:
IN APP ARITI O NE
D O M IN I VEL E P IPH A N IA .
*47
Pf* h ï‘r
mm
pfai.10.ii4.
S E R M O n i .
« V I fedes [up er Chérubin, appare cor am Ephraim, Benia-
^ çK n in & Manaffe. Frequentesfcripferat nobis promîf-
fiones de aduétu Saluatoris calamus feribæ velociterfcri-
beritis,quafi dieerët.Expe(fta'reexpe6ta. Multi vénérant
præconesjfedproittiflîs tantum quilibet diuesérat. Alius
quidem dicebàt. Expédia Dominum,viriliter age,&ebn-
forïètur côrtuuhii& füftine Dominum. Alius' verofic.Si
mbramfecerit,expe<ftaeum,quiayenierisyeniet. Ambo
pari confilib de fccretario Domini exieratit, nihil tarnen
nifi prpmilfionem Domini reportantes. Ëtiamcitharifta
nofter, tanquam longa iam expeélatione fatigatusqua-
rfal.Ï9.}9 dam obliquatione culpamin Deumreferebat dicens.Tu
verôrepulifti &deftruxiftinosidiftulifti Chriftüm fihum,
Ifaiasvitnobilis , 2c vrbanæeloquentiætanquamindi-
gnaiido dixit. V tinam dirumperes côelos,ôc,deïcenderes?'
Dauid de optatiuaiam profiluerat ih impèratiua diçèns.
' Inclina ccelos tuos & defeende. In hune modüm tptus
qilc prophetarum conuentus tanquam di Utiiis expedan-
db pertæfus, nunc optando, nunc imperando, nupc corn.
qücrehdbihûçindighàn'db ferhabnes iüo^’vàriabat.Tan “
demvènit éxpe6latus,& claüfit braprbphctarum,datum
éft promilTum:,& impofitùm eîl promïttctibûs filentium.
SileatergoLegiflatorjquiaîmpeditioris.'lin'guæeft apud
Deum. 'Sileât liai as, quiapollUtafe fate'batùr habere lamia.
Sileât Hieremias,quia' plier éft,& néfeit loqui. Sileat
Ezechiel, qüiapolluropahe vefcftur; SileacDaniel, quia
pofiVifionemgrauiterinfirmatus eft. Siléat Ofee,quia
fbrificariam düxit vxorém. 'Sileat Ambsj quia propheta
hbnéftjftdpaftorvellicahs ficomdros. Erumpat vox Ec-.
cléfiæ Sfdicat. Apparuit humani'tàsfic’diuinitasSaluato-
ris noftri, venir enim non tantum cum vihb &oleo,(èd et-
iam cum.purpurafi: (aceo. 'Chriftus qiiidcm Déus, & ho-
momodo quçdarnagcbatjin qûibus apparebat verus ho-
rnQimbdoquædâdn Quibus apparebatVérüs Deus,quafi
more hiftripnum 1 udens, 6c in varias fpecies le al ternati m
rrànéformans. De quo ludo dicit Sapîentia. Deiedabar.
per fingulos dies, hidens coram coin omni tempore, liî-|
dens in orbe cérrarum.Diëfiquidem Natiùitatis apparuit
homo,hodie Deus. Dicat ergo Ecclefia. Domine Iefu in'
natalituo habitu inuentusvthomô, paulb minor ab an-
gelis effedus: Hodie verô tu, qui fedesfuper Chérubin Do-
minus angel or üm Sc hôminum apparuifli cordm Ephraim,
Beniamin &Manaffe..&cü dicat.Domine iàm vidimus te re-
clhiatuminpræ(épiio,pahhisinuolutum,yagientemintér
animalia, ViditteMaria3vidit te Ibfèph,vidèrüc te pàftb-
tesjficnfic tertiadecima dies éft hodie,quo hæc fada funt. 1
Appâie ergo hodie,qui fedes fijper Chérubin, ôefiefadu I
eft.Tripliciter enim hodieapparuit nobis Deus,nô qüod
in eadem die, nifi per temporiim rèublucionem. Tertia-
decimâéhimdieànatiuitate apparuit Regibus gèntibùs
ftella ftanteïuprâjvb^rat puer ; nam & ipfi thus pfferen-
do Deüm munere confeiîi funt. Triccfimo anno eadem
' die apparuitloanni Baptiftæ, & turbisï quaè conuëherant
adéum,perteftimonium Patris.Sequéntianno eadem die
apparuit , vt Deus, coram matre & difeipulis & conuiuis
per mucatïonem aquæ in vinum. Et has très apparitiones
innuunt tria nomma, quç (tcpaxxnvxtyEphraini,Beniamin &
ManaJfe.SedCi ordine rétrogradé proferâtur, ordinem fe-
quunturhiftoriæ.DiCamus ergo. Appare coram Manàflè,
Beniamin fit Ephraim. Mahaflés, obliuio eft.hi fiinfgèn-
tiles qblitiDei vhius.de quibus , vc dé oblidsdicitur. Re-
minifcéntur, Sc conuertenturadDominum vniüerfi fines
terræ. Et alibi.intelligite aliquâdo,qui obliuifeimini Db-
minum. Corahï his apparuit per ftellam, Beniamin, films
dexteræ,qui ptius à matre vocatus eft Benoni,id eft,filius
dôloris,quia præ labor© partus eîüs mortua éft macer.Hic
eft Ioannes Baptifta Synagogæ velLe^s filius,quo recen-
ternafomortuaeft mater, quia vfque ad Ioannemlexôc
prophetæ. Sed pater vocauit Beniamin, id eft,filium dex-
reræ, ideft, pptentiæ diuinæ. hon enim vis bumanafuir,
quodhatus eft de lènibus,fic ftérilibus,{èd diuina.Coram
autem eo apparuit in baptifmo. Ephraim eft früdifteatio.
hifunt difcipuli, quibus ipfe dixit. N on yosëlegiftisme,
fed ego ëlegi vos, fie pofui vos, vt eatis & frudum àffefa-
tis.Coram autem illis apparuitin côuiuio. Poflimt ôc hæc
verba nôn indeccter aptari toti Eeçlefiætriùihphanri, vel
Q)iritibüs beatorum jquifîib throno Dei clamant. Domine
F
Chriftus -
nunc. hominem',
Iefu Chrifte.qui iuftusiniuftè iudicatus es corâiniqho
iudice, qui tanquam ouis coram tondënte rfo aperuifti os
tuû.qui vifiis éft vilis^fic nohabensTpecieitanquâm virlë-
pr-ofusvnfictandc manifeftare. Alia\\iitti.coram Ephraim,
Beniamin &M'ànaffe.2cEcfiet. Domin9 enim manifëfté ve-
nietjficnonfilëbit, tanquapotens'crapulatifsd vino,tàn-
quam iudex finemifericordia^hè in iudicio très ordincs
hominü erUnc,iudicàndi,iu^rcahres,iùdicati. Médiocres
iudicabuntur,quorufiudus,id éftÿopera difeutic thr?àn-
gelis dicciibus.Ecce homo 8c operaeius“pü édifie hi fighi-
hcannir per Ephraim, quia à frudibus fiiius iudiéabüturv
Relinquentes omhia 8c fequerites Dominü iudicàbunt,
quibus didum eftwSedebitk&yos fiiper fedes duodecim
iudicâceSTi.trib.Iftaetjficc.ftiintélligüturperBeriiamin,
qa dexcera,id eft,potêtia iudicadi diuina çollàta eft eis.Iâ
judicatifunrïnfidelës, quorüiüdidüiâ eft Ecclefiæ nbtû,
de qdib.tahquâde hoftibus manileftis inféretur fencetia
nuncDei
fe efte de-;,
imonftrac.
AonPePsaC, fhn
ftitres.
Matth. 2
&}-.
PfaUhit
Pf***
Got.}} it
Bbbb 4
Ih iudicio
extreme
ordi-s
homi