cxleftis illuftrat. Priuilegia,liquidemRomanorum Pon-
tificum, quati quxdanv ipforum teftam'enra creden’da
funt, neca morte teftatoris extpirant , (cd por-his ab ipfa
contr'ahunt firmitatem , necdefcdq perfona:fiublatape-N
ric audoritas eorum quaireligiöse femelinftitutanofeun-
tur. Nos tanren errores pfaädecetTbrum a fuccenotibus
pofie corrigi non negamus, & ipforum etiam io melius
potle bona mutari, vbi maior feiltet mutationenvfua-
dec vtilicas , nullumque tenrit religio detriroentum. In
praeiudicium liquidem religionis nihil agendum eft, cui
quiequid aduemtur diuinae conftat contrarium ^fle
cia « auc de Ecclefia tandi Vidoris, auc tandi Rufi, vel *
lijs fimilibus pertonæ noir poflint audoritate veftra ad
hæc officia difpentàndatransferri. Et ego quidemEcde-
fiæ illius archidiaconus extiti , iptïufque beneficijs edu-
catus fijm,ipfius inftitutionibus eruditus,iuftüqi eft ipfius
me temper detrimentis occurrere, & vtilitàtibus débita
diligentiaprouidere. Sed & bonumquod tancp Domini
&fratrismei labore contradumeft, humerismeis tîi-
ftinendummemoriafrarernæcharitaçis imponic, propter
quod interme & Epifcopum loci illius cùra domefticus
nofter extiterit, multifque à me beneficijs fit præucntus,- _ _ .
nouitereftoborta difeordia, quia fratruro illorum iniu- luntati. QuanimirumrationeiàccuIaresÇanoniçesqüos
lias fuftinere non poteram, eique adprdinisjubuerfio? appellant, pro regularibusiuduccndis vidimus amoueri,
nem, opem & confilium non præftabam. Vndeilium5f licet Ecclefiæ eorum in eo ftatn aliquatedis Apoftolicæ
,eo$qui cum ipfo funt tanquaàduerfarios noftros&mani- priuilegia meruiflènt. In quibus conftac aduerfuspriuile-
feftos hottes fapienteraccipite, quoniam vlcriceslinguæ gianiliileflècommiflum, in quibus audorisanimumpo-
nequefidem, neque facile promerenturauditum. Quod tiuscontemplariconuenit, quàm apices amplëxari. quo-
fifortepreces aliquæfuperhaccaufa vobis pçrredæ-funt, niarn innullo voluntas ipfius offendirur, vbi voluntatis
fecurè tanquam fubrepticias æftimate, neque neceflè eft intentio fideliùs'obferuatuf; Si quid autem humanius
Ecclcfiamaliquod propter easpajtidifpendium,quoniam fuent inftitutum, quod etiam tedis Apoftolicæ feriptà
ad conlèruandam vobis fidem & gratiam ciusàquo mil-,confirment, co ncc perfedionis prouedus excluditur ,
fæfunt, fatis erit abfque omni offenfa fi in proprijs poftu-nec deuotioni terminus aflîgnatur. Semper enim in an-
lationibus fuerit efcauditus. Ad fummam loquar ad do-1 terioraliberèdebent ftudiafanditatis extendi, ficque o-
minum meum, cùmfimpuluis & cinis. Iocundum fit ei porter inrerpretari quaeferiptafunt, nè nôftris yideantur
eloquium meum , vtpiæpoftulario voluntatis opratigra- proceffibus inuidere, quia tune rêdè finis minori bono
tiam confequatur eftedus. Domine perfonam veftram fauor impenditur, cum nequaquam boni maiorisincre-
pubiicacommendat opinio,animofque &auresomnium menta tolluntur. Ecclefia enim eosquiadjiiperiorade-
operum veftrorumexpetftatiocuriofafu{pçndit,dumma- fideriojjerfedionisafpirant, non perroittit occafionibus
lignandi matetiam venatur iniquitas, & gloriam nomi- impediri, quihliberoerumpant ad maioraeonfenfu.fic-
ni veftrodeuotio fidelisinquirit. Abfitigitur àvobisy vt que primæ imperfedionis priuilegia remouer, vt gta-
prædecefforum veftrorum fanda plâtatio veftris conuel- tiam nous perfedionis ampledens, vetera nouis non tam
latur manibus , veftris viribus extirpetur. Abfit vt per} videatur fóltiere, quàmimplere. Atvcrofacras veterum
vos tôt Romanorü Pontificum anathemataducantur in ioftitutiofies in deterius deuocare non conùenit,ôec au-
irrituro. Abfit vt per eos remota fæcularitasauôloritatis âoritatem præberedefedus, vtindé fomentacomparen-
veftræfententiareuocetur. turaudaciæ, vndetimeridebuitfeueritasdiieiplinæ. Plané
fiint quædam quibus, vt fiant ,-conienfum adbibere
bon licet , qùæ tarnen fi faâa funt, diflimulare necefle
Ad euridem. eft, quia non poflunr habere remedium: vel fi quid recompenlàtionis
habent difereta maafuetudine difpeniâ- SI ad veftrumliterç petuenere conlpeâum,quibus ego re. Culpam tarnen indulgentia præuenire non debet, ne
maieftaiem-veftrâm ftudui*præmunire, fuper zelo (ècuritasalataUdaciam, & ad delinquendumfiduciare-
quem ad remouendam de Ecclefia fua religionem,Sag. miifioms inuitet. Debet ergo feueritas prohibitos cohi-
intendit Epiicopus, miror admodum , muitique mirati ! bereconcéptiiSj, ne temerario compleaptur effc<5tu ^ de-
funt, quomodo feâum huiufmodi, feriptumquepubli- bernihilominus exceflîisillicitôscongruaanimaduerfio-
cum fuper eofadto veftræ potuit fubripi fanditati. Qüid ! ne punire, nifi reum yel violentia potéftatis eripiat, vel
enim? Epifcopalem Ecclcfiam miferabili paupertate da- ! poenicentiatemperetdifciplinam. iT une enim inpotefta-
mnaram, religioiusEpifcopus redditibus, ædificijs, or- ! te iudicis eft mollire fen ton tiam, & mitiusiudicarequam
namends, &eaadquam plurimumintendebatreligione leges, cùm rerum velpetlbnarum meritapoftulant, aut
fundauerat, ipfàmqüe de paupere diuitem , prædicabi- inflantianeceifiratisextorquét/ Inæftiroandatamen nc-
lem de obfcura : deignobili, fi dicifaseft,feceratglorio- ■ ceflitate non conuenit pufillanimes inueniri, ne virtusi
fam. Quod faéhim tota (ànè partium noftrarum vene-, fiibduxiflè materiam , vef-de diuinavideamur gradade-
rabaturEcclefia,omni(q-, vbiquereligio commendabat,fi . fperare. Scio quofdam drfpenlationum prodigos tantae
quisvel effufamin omnes charitatem, vel ordin is vellet benignitatis exiftere yVt nihil refèruënt légibus, affeóti-
attendere difeiplinam. Nec ab ipfo tantùm hoc , led bus omnia largiantur^ necoffenfam Eationis attendant,
multarum venerabilium perfonarum ftudijs, mulcarum dum hominum fibi præcauiile videantur offenfam. Me-
fuecat audloritàte perfectum, quoniam ad ftudià labo- tunturigitur affeôtacos de prærogatiuapocentiæfuæ, po-
rum eius profpera temper opcàti prouenrus aufpicia con- tius quàm de merito racionis cffectus & nomine neceffi-
currebanr, adeo vtadconftitudonemEcclefiæillius con- tatis indu'genciam quamlibet exeufanres, diuinægrariæ
tendere vtHus&fortunavidefentur. Exultabat Àpofto- , bonirarem non fuftitie'nt experiri ,' tèd liumanum fauolica
fedes , quod prima tantæ religionis fundamenta ie-
ciftèr, quod promodonem eius cpntiouo fouere non de-
ftitiftèt auxifio, quod contuminadonem eius priuilegijs
Sc valituro in perpetuum anathemace communiflèt. Omnibus
fiquidem priuilegijs eiusiO perpetuum vice faluta-
tionis inuenitur afcnptum, <juo màbifeftè vôluntâs de-
claratur auctoris, quód id (labile fore voluerit, non alie-
IIis reliquerit arbitrijs immutandum. Res quippetranfi-
coria titulo perpetuitatis non roereturinfèribi, quoniam
quæ,raliter infcribuncur, vel perfeuerantiæ ftatum rétine
ne, vel tituli falfitatem. Quod autem dicitur pràede-
cefTorem fiiccefloti fuo legem dare non poflèy vtff'præci-
fe talfumeft, vel omniapolfunc impünè tanótörum pâti
um inftituta conuelli, quorum tarnen tâpienrâùn narrant
populi, quorum landem Ecclefia nuôtiat, Sc tepul-
chra éornmfrequentibusmiraculis gloria màgnificentia i
rê prae omnibus au(picantes,fugaces àuras & inanes ven-
tos ftudijs fallacibùs ampledtuntur. Quieti fçilicét Ec-
cletiæ prouidere te prædicant, cuiusprollicuuntliberta
tem, & maieftatem redigunt in contemptum ,quiB tarnen
in virtatefanófcorum debet appaéere-terribilis.ivtca;
ftrorum acies ordinata. Solebat fiquidem- tcrnbilis fu-
premis poteftatibus imminereiearumque patienter cxpii-
gnare-pöté.h tiam, dum tri bulationibus conftantercxpo-
fitarliberatioqem non mifi de libetarore- pauperum ex-
pedabat; Libérât enim: Dominus-pauperero à-potence
8c inope'm cui non comparer aciiutor, quoniam hdcliséft,'
neqüe>vifes noftiaspacicur viribus tehtatioriis excedi, led'
facit cum- centati p ne prôlïên r urn ,vc-pôflîm us fil ftinece.
Verumrämcn nos griinan-fîftam pufi 1 lanitnitate defpera-
tionisexcfudimus, q ao t i es d e fp e r a to. v &tut i s e tfcd: u-h u -
manisfauoribus inplinahiïtó 9 •’& aceelerato vëricatis infti-
T . / - ./'i iùVt.-,;- . tiæque
EpifloU. qj.ï .. 'I,
tiæqùé naufragio ta lutaris experientia: præpedi mus euen-
cum.' Oportebàc magisfecunduni-ddcttina'm Ptalhiiftæ, :
fperare in Domino & faccre bonirarem , quoniam non
derelinquir fperan tes in tè in temborè-tribûWçipnis& in
•die fuperborum finê adiutôrio. Oportebar in manda-
tis eius & iuftifiçarionibus exerceri , non ftatiio manus
imbelles captiùandas otferfe, quia non poteft tèqui fine :
concerratione vidioria, nec ebrona fine legititho' ceri;a-
mine prouenire. Lex autem certaminiseft, vti viribus,
vircutem patientiæ &longanimitarisamplcdi, non inrër
initia trahi fâuoribus, & detperato diuinæ bo ni tatis auxi-
lio cedere , quoniam qui tperant in eum, non cotifun-
dentur : qui autem hominibus placent, confufi furit,
quoniam Deus tpreuit eos. Nonne vtiliuseratip^m ho- j
minum gratiam de diuina bonitare fperare, & non ci j
dediuinitâtisbffentàparàremateriam, cùm çbrdâ étiàm.
Regu min manu D e i tînt, & eaquo voluerit,in'clina-
bit. Ad H. eXperimento didicimus diuino quodam iu-
dicio tæpius euenire, quod hi qdï ob affedationem fa-
uoris humani rëuerentiam diuinæ maieftatis offendunu
diuinæ quiclem difpendium faciunr, fed humanamquarml
affêdaùerant minime confequuritur. Sicut enim ditçf- !
plina cautelam, fie inüblentem pronior indulgentia créât ï
audaciam , gratuitumque liberalitatis alienæ benefi-
cium luorum reputanc præmia meritorum , iptumque
qùahdoque beneficium pu tant iniuriam, quod mino- 1
ris proprià è^iftimationé ftierint aeftimatï. Quod ego
vbbis ih hoc fado vereof accidifiè ^ ficut tanditaci v e -1
ftfæ pbftmodùm euidentibus liquebit ihdicij?» cùm ad :
àures veftras y’efidicà relatione peruenerît, quanta ma-
lighitate & audaciaprædidusEpifcopus infirmitatem fta-
tiS^eftri püblicè prædicauerit, & hoftiumEcclefiæ vi-
!'dofiam rediens dixerit imminere. Extant qui audierunt
per quo^ vobis hæc & alia maligniora fuo tempore pie-
nius ihnotèfcént, vt nulla fide m ver i tatis fufpicio de-
beat impedire. Loquar tamen interim ad Dominum |
meum, vtinam complaceanteieloquia mëa. Loqüâr in- i
quam, quia apud eummihifermoeft, dfiud quem non j
eget vel incercetlore religio, ‘vël iuftitia defehfore. Do- j
mine quotqùot ordinis illius obferuantiam profitentur
aut dîliguntr, per omnes Gallorum Ecclefias & Anglo- [
rum, audito hoc verbo feandalizati tunr, quærenres quid f
aritëcetïbrum veftrdru,quid denique veftrum tam recens
foluerit anathema, eu nulla vis neceffitatis appareat, nec
tanto vulneri femediüm aliqudd aliqua recompenfario- i
ne videatur atferrfi Omnes redditus,'& omnes obuen- ;
tionesarchidiaconatusillius, quæ ad communes vfusre-
gularium fratrum fuerant afiignatæ, fine caufæcogni-
tionefublatæ funt, atque vnius perfonæ ipfîufquetæcula-
ris fumptibus attributs Quærunt igitur de iure quod
fuum eft fineiudicio fpoliati, tubdudoque quodpaupë-. :
ribüs folebat ërogare religio, nihil te præter vacuas manus
exhibere déplorant. Procedir interim inter cilicra
pauperùm fratrum & fordes, cartularij filius fericis ad- :
orriatuS & varijs, quem ipfi inuitæ diftimilitudinis animal
ihfuëntes, quafi feminarium quoddam reuoeandæ
tæcularitatis tacitis, quod folum audent,animisexecran-
tur, condemnant. Au^et metum quod alius adhuc va-
cans archidiaconatus in eadem feruatur Ecclefia, mino- -
ri nepotulo Çonferendus, quàm citb in legitimam æta-
tem videbitur excreùitïè. Præterca Priore clàuftri remo-
tôÿ qujaacriorisingenijcredëbatur, &adiniuriàsEccle-
fié non filebat ex confcientia, Epifcopus Prio'fëm con-
ftituitidiotàm^ vt ijttè tcilicér locum tuppléâf idiotæ, &
bona eorum in yfius proprios fine cphtradidiqrte con-
üertat. Agite ergo , & Àpoftolicarn vobis domèftïcæi tè'-
uëriratis rëuocateprudentiàm, vt quod fanditariveftræ-
fubreptum eft, ipfa (ànditas veftra reducât .ad formam,
quacenus'iàndæ inftitutionis reformetur integtitas, &
ad vires priftinas tamVeftra quàm prædecetroitom vefttb-
rum priuilegia conualëfi:ant/ Sic,enirn obftruetur os lo-
qujentium iniqua, & in laudem &'gloriaWi nominïs' ve-
ftri fideles veftri libertate folita proclàinabunt , & exem-
plï terrore fublato ftàtus Ecclefiæ tranqiiilliràte prifti-
naçonquiefeet. Timeo ne àudacius fdrtè’loquutùs fini j
Biblioth.Veter.Fatr. T om ^ iï.V m x i ^
quàm veftræ debuerim maieft:ari,, tëd me fândæ pjii'iiid-
nis veftræ zelus impùUfad loqüehdum, 8c Ecciëfiæ il-
lius indigna cÔnrritibiçui niiiltisex càuft^aiÿlah^iâqôiru n»
plurima chàrifate déüindiis; Scio quia àccèprior erit in
aûribus vettiis diligeütis dcUoca ptæfilmptio, quàîn fal-
lax aflentatio blandientis.
Ad etindem.
QVoties aliqnis apud maiëftàtém vefthitn hiimiiitâ-s
tis nôftræ prccibus expetic adiuiiari, honeftatis 8c
iuftitiæ diligentius habendam Confidero ratibnerii j fi
perfonam hbneftas i vél eaufam vidëàtùr iuftiua ccitp-
mèndare. * Hæc èrenim duæ virtures funt qnasâpud cx-
cellentiam veftram nullo partocin'io nodinius iridigerei
quibus vhto gratiam exhibeüs ,;*cùm-dlcéra Vôs in prie-
conium, altéra mùtido propofuferir adëxempliiïi); Hoc
nimirum prætëxtu pro P. Pidauienfi Afchidiacôno prc-
caturus accedo 5 quem Ecclefiæ (hé-, vtftern-petJi^nr
turn fedulitasofficij, tutti benèficëntia rn fiibiëiftos, tiirH
bonitas in confortes, funi denique çirca fecçlefiam fuam
, ïïouarum amplificàtib facùltatiim; îëcitcb îi caüfæipfîùs
qualitas inquiratur j id iuris fe in qubdàm Archiptéfby-
teratu fiio Con tendit habere, quod tam ipfi quàm omnibus
alijs Archidiaconis in omnibus AlrchipVèfbÿréracl-
busfiiis vêtus Hcclefiai illius confiiéfiido Cpnfirmàt. Pbr-
rô fiiperuacua videtur quæftione vexari , cürn fbla fit de
fola Atchipfetbyteri elediotie cbn teti tîo , éuni àb A réh i -
diacono fada ad Epitcopale de cbnfiie tudiriè rèferàr u r
arbitrium, eamque pôteil:àüdorirarë fuâ,nifi fuerit ido-
nea , reprobare. Cæcerum fieoinuitbin Archidiacçina-
tu eius Archiprefbytfer fuérit inftitutus s pluri m u m vci!j4
ratibus eius & honori conftabit ëflè fubtradumi cuméf
in Archidiacohatù fùb al'ius quodammodo Atvhid/acd--
nus annatcatur.
Ad eundem.
e Vibus periculis expphere »quibusimperiderefebo-
ribus perfontam meam deftimuerim, vc mererer ad
fhblimifatis veftrje venire confpedum V höueruht hi qpi
procindum meom ad terras peragrandaS, & mariapari-
terexplbrandavideruht. ituruseramVfeditej: meum di-
aul'gato fama prsceflitindicio, vffacile mihi potfent in-
fidiar prspararr. Ego enim homo tum cüi celebreni mul-
catif* contulere notitiam , & cui apud hoftes Eccle-
fiae plurimäm zelfis iiiftitias contraxit inuidiam / tib ia e
crederent tucceffifte ifijn pet fona mea-& malignitati lute
tawsfaderej & veftram poflent offenderernaieftatem. Re-
tinuit itaque me Rex notier ^ qut mea quidein volunta-
te pfaecedenre mittebat, negbcia<^ue fija partim diftfilit,
partim fninoribus nuncijs perferenda commifit. Intra
pedus itaque meant maior anhelahtis defiddij feriibr
exxftuat, dilationein ;hancquafi vulnerati cordis afte-
dione deplorans, quod pedes yeftrbs ampjedi, 8C tere-
nitarem veftram mihi non datur bculis prae'tentibus iri-
tueri. Facio interim quod potlurh , & me totum horiori
ScvtiliratiEcclefi*, quoties occafio refulget, impendb,
tantir tiqnidem vpluntatey'vt a plerifquede imtitodeftia
Videar arguendus, Animb enira, dui'ge'ntfnihil fatis eft,
fieque magna'deuotio cüiüslibet opefis exhibitione pla-
^ catur, fed trios temper ifi anteriora conatus exten-
d it, hoc vobis apud meftudium, hzccon- '
v ' tinui lab oris inftantiay nie irreuo-
cabilis-perfeueraijti® vi-': ,
' - rdit affedus.
I
Ü I f I
R Adeufl