cium clericorum diuinis quidcra myftçrijs Ecclefîam
faluari: fed quorundam talium parum orationibus ad-
iuuari. Quia ergo Monachi ex maxima parte fidelium
faluti inuigilant, liçe\ facramenta minime miniftrënt:
«ftimamtis ipforum primitjas, décimas, & oblationes, &
'q.i.ßEp
jcoptts.
tem requirit, arque cam vr proprium quæftum ample-
6titur. Hinceft quod cum cibum çfuriénribus ; cum
potum dari* pr«ecipiat : prius tarnen panem in fege-
tibus , vinum créât in'viribus , fru6tibusv arborés,
fcBtibüs animalia onerat. Aquam ipfam, qua replen-
* fiticihi
bus. J
TJaU iij.
PfaUï.
EßL II.
qujeque beneficia eos dignè poffe fufcipere, quoniam ti calicem, atque indigeoti danti mercedem repoijtam
&rebqua populo Chriftiano neceflaria d Presbyteris & I effe confirmat , ex fontibus oriri; arque per vniuer-
Clerids faciunt exhiberi. Ifta vero dicendo , nequa- j fa defluere flumina fecit. : : &ad extremum omnia ,
quam Clericos ab Ecclefiarum & Ecclefiafticarum re? I propter qux bonam voluntatem largienrium remune-
rum poffelfionibusexcluderevolumus: fed monachos rat , ipfis largitoribus primum ipfe ïargitur. Inde Dei
hæc omnia legitime pofle obtinere, iftis rationibus &
Ecclefia tam ex veteri: reftamento , quam ex nouo
aüÄoritatibus approbartfus. Si enim ipfi pro officio ba-
fumpta autoritäre , cunfta non fibi , 'fèd Deo obla-
ptifmatis, pcenitentias, przedicationis, ac caeterofum fa-
‘t a -, 'eius vice füfcipit: arque inde quofdam fuorurri
erämentorum populo exhibitorum de redditibus Ec- j qui talibus egent , quique nil in mundo proprium
clcfiafticis viuere volurit. Cur mdöachi pro orationi- { poll! dent , clericos videlicet & monachos , fiue pau-'
bus,pro Pfalmis,pro lacrymis,pro eleemo(ynis,ac m'ul- J peres, vel quofeunque neceflicatem harum rerum pari
tiplicibüs bonis ob falutem pppuliDeo oblatis, rebus I cognofeit, cliaritatiue fufteritat. Vnde monachi, rjam
Ecclefiafticis &-deuotorum oblationikus non vtantur ? I de hiS tantum nunc fermo e f t, cun6la fidelium obla-
Et'vt hiccnon a nobis commentata ratione , fed magis ta, fiue in mdbdibus,^fiue in immobilibus fufeipiunt:
Canonnmaudorirate roborata videantur : eorumdera atque oration^m* ieiunioruih , &cjeterorumbono-
Canonum verba in medium deducantur. Si,inquiunt, rum inftantiam benefa&oribus recompenfant. Sed
Epifcopus vnam de pacrochialibus Ecclefijs fuis mo
nafterium dedicate voluerit, vt in ea monachorum re-
gulariter Congregatio viuat : hoc de confenfu Conci-
fij fui hàbeat licentiam faciendi. Item. Cum præteri-
tis fanélionibùs notiflimum habeatur.quæ dé rebus par-
rochialiùm Ecclefiarum pars Epifcopo conferatur, opportune
tarnen duximus deccrnendum, vt fiEpifcopuS
tertiam partem , quam de rebus eifdem fanftione fibi
debitam nouit, aut ipfi Ecclefiæ, cuius res eflepatebir,
aut alteriEcclefiæ, cui.elegit, co n ferre de creuetit, & li-
citum maneat, & irreuocabiJe robur èius fententia ferai.
In quo vltimo Capitulo, licet fuam partem Epifco-
pum cuilibet Ecclefiae dare poffe dixerit : de tota eum
idem poffe facere non negauit. Quod plene demon-
ftrat,fuperius feripta au 61 or iras. Ergo fecundum h*c ÔC
fimilia, qu«e ob prolixitatem hie ponere recufamus ; Ec-
clefias & earum vniuerfa bona.abEpifcopis abfque væ-
fialitàte îiobis çollata, libéré, iuftè , canonicè pofîide-
mus. Poft ifta, peregrina\ju£edam & inaudita nobis
opppnitis : vt aaliæc prius ftüpere, quam refpondere
cogamur. Culpatis fiquidem, & in nullo à feculatibus
di ft erre dicitis : quoniam caftra, villas, & rufticos, fer-
Uos, & ancillas habemus, &,quod deterius eft, thelo-
nëaria lucra , & ferè eun6ta hüiufmodi emolumenta
indifferenter fufcïpimus,non légitime tenemus, contra
infeftantes modis omnibus defendimus. A'dditis
quia de rerum immobilium fufeeptione in præfcntia-
rum arguimur : de his ad præfens rcfpondéamus. Rc-
gulam igitur in primis obtendimus. Traélans quip-
pe de nouitijs fufeipiendis , ait. Res fi quas habet , aut
erogèt prius pnuperibus , aut fa6ta folemniter donatione
conférât monafterio..- Dicëndo ergo res: fi quas
habet , nullam rem exccpit. Qupd fi rem nullam
excepit , neefundum aliquem , nee villam nee rufticos,
nec feruos, nec ancillas , necaliquid huiufmo-
di excepit. Sed confiât nihil exceptum efie. Patet
igitur, naec,quæpofuimus, excepta non efie. Huic de-
ereto regulæ confonant beati Gregorij didta' fuperius
deferipta , quibus intcrdicit vt nullus Epifcoporum,
aut fèqujiarium, præfumac de redditibus vel rebus, vel
charcis'monafteriorum , vel de cellis', vel villis, quæ
ad ea pertinent : quocunque modo, vel qualibet oc-
cafionc minuére , vel d o lo s , vel immifiioncs aliquas
facere. Nam interdicendo ne de his quifpiam aliquid
minucre , vel in his dolos aut immifliones aliquas facere
præfumat : apertiflime oftendit , redditus , res,
cellàs, vel villas, monachos legitime poffe poffidere.
Nam nequaquam moleftari' eos de talibus inéerdice-
ret, fi ilia eos iniufteretinere cognofceret. Etcuitifer-
rarum multiplicesfint redditus, rerumquedtuerfarum
diuerfa varieras comprobetûr, cumque villæ fine inco-
lentibus, viïisfcilicetac mulieribus, diuerfàrum çondiquod
hac de caufà propofito religionis fèpofito, offi- j tionum , elfe non poflint , neC aliquain iftis beati Gre-
cium isaufidicorum aflumlmus , accufamur &acôufa-| gorij didtiseiceptionis determinatioinueniatur: plane
mus^eftes ex nobis producinlus, contra Apoftolum iu-^ 1 line aliquaexceptione quoflibet redditus, quafiibet res,
dicijs interfumus ï & idcircô regno ccelorum apti efle quafiibet villas, pariterque diuerfàrum con'ditionum,
bon poffumus. Congruum autem eflet,vt ipfi qui pro- hoceftvelliberæ, vel feruilis incolas, monàchos redte
pofuiftis , ea quæ propofuiftis vera eflè ^ non tantum habere pofle oftènditür. Sed forte opponitis , fine adr
nudis verbis , quibus parum mouemur : fed , cui ce- miniculojiarum Omnium rerum, ex proprijs laboribus
dcrc cogimur , feripturarum auâroritate firmaretis. & agricultura, monachos neceffaria fibi prouidere de-
Sic quippeius poftulat, vt qui aliquem impetit, quod bere. Hocveroquam indecens&impoflibile fit,nemi-
obijçit probet : quoniam aâori probatio fèmper in- nem credimus latere. Et vt primo impofiibile demon-
cumbit. Nos tàmen contra hune iudiciorum morem ftremus, quomodo fieri peteft, vtgens languida, oleri-
hic agemùs, & vobis parcentes > quos fua non poffe i bus & leguminibus fere nullas vires corpori dantibus,
probité nouimqs > noftra taliter approbabimus. Sci- immoiplàm vitam vixfuftentantibus^nutrita,&idcirco
mus quidem Domini cflè terram & plenitudinem e- non parum dcbilitata,,afpêrrimum ipfis quoque rufticis
ius : orbem terrarum , 5c vniuerfos qui habitant, in | & bubulcisagriculturælaborcm ferat, &tamduram ru-
eoi Sed & alibi in eifidem Pfalmis legimqs. Coelurn ; ris euerfioncm 8c fubuerfionem : aliquando afftus arcoeti
Domino : terrarum autem dédit filÿs hom'tnüm. Corn
ftat igitur Domini eflè ctelum & terram , hominibus
autem'terram eum dediffe ad tempus : v tfi eabene
vterentur, poft terram mererentur & ctelum, & qua:
fua erant ex poteftate, hominum fièrent ex ipnus be-
nignitate. Qua mife^cordifhma benignitàte , Si be-
nigniilima pietate,licet appendat tribus digitis molern
rerttEj&.libret in pondéré montes, & colles in ftatera:
eandem tamen terram , &' terrena dona ab eifdem
hominibus quibus ea dederat ,, füfcipit, Sc , vt ica
dore, aliquando imbrium , niuium, &frigoris importu-
nitate fociata patiatur?- Ef qui fibi ipfis ipfium etiam vi-
lem & debilem cibum abfiinentiar caufaplerumque fub-
trahunt: quomodo tanti laboris afpcricatem, &affi-
duitatem ferre poterunt ? Qui'fi.haec dmnia corporis
viribus ferre pofient : quando fine aliorum adiumen-
to necefläria viClus & veftitus fufficientcr fibi parare
fufficerent? ftoft^'mpoflibifb, indeccns quoque often-
damus. An non videtu^indcceo.s, immo indecentifli-
t fratres, qui aflidue in'clauftro morari, filenloquamur
, fuis fnmptibus ccelefte regnum emi per- tio , orationi, Ic&ioni ac mediratjOni , ac carteris re-
mittic : nec inde lucrum fuum fed hominum falu- j gùlæ pr.-rceptis & Ecclefiafticis miniftcrijs intentiflimc.
operain
ope ram dareprtecipiiTn tur,his omnibus dimii^ls, ruftica-Zybientes,nihil grauamhiisepsincurrerepatiuntur, ficqu'c )
tion'i St t i I Igan b n Sop e ti bus in tendan t : &q u i, vt-by/fusi lecunduqi Apoftolicum præcçpctfm,r»jarf?;; nihil fjaben- [J
fpbtilitate, hoC t e s ^ omntäpoßdentesexifiunt. Praefcffptis ergoauftori- 1
e ft > ctol eftiu ni fu.b ti] ico n t em placi one ,o,r na re debuorant.
vccilfcium extrjn(e^tispofitiun:, yentorum impulfiones
imbrium in andationes,&vn ineffas aeris perturbationes,
hoc.cft,mundanorum operum nimias oecupaciones, eos
abintimis extra t rah eri tc s fit ft meant? oniam&
iiidcceHS&impo(fib'ile,vtdiximus,efreprobattiró,necèf-
fario alia quibns finemulta indigentia ofdini ^iaqy ftudef e*"
valèac,monachis vqs per mi 11 e r e,opo rte b i d fi-pgrmitccre
qqn placuerit, nqs fahÉoririh ahétoritate per?
miitente,ea^btinebhqus. Audiftisfane fuperifls beafum
Gregorium hxcmpnachiiconcemfl^:4udiceejiam & d ^
diffe-Sic namq; i^eius fita lëgitiir.Vbi Gjregöriualibéram
d i fp oh e n da ru nif e rum fua r u m n aft us ë ftiacu irate m, (ek
cumulauit. Qu^bustiihriimprxdiorum contü 1 it^quani-
turn poflet ad viaum quotidianum Deo illic militantiu’, '
fiue;ihdigentiafuffrk^an.Sea &de beacoMauco italegi-
tur. Beatifs veroMaprusalteradieadinuifendum reci- l
piendumq; filcum,qhemijfldem Rex ad ipfum contulerat
nrqnafteri am, eftegreffusvEt alibi. Per idem ïeni p us C,1q-
tariusAndegaiiis venies,\hroDei adlVI.o ^fterfufe ife veile
man dauici Gui cüm-a vi.ro Dei ytveniret-remandatum
fuiflèt: pa upis fheii l^äffumptis, ire p^trexir. t Gum qhe ve-.
niilec^r-adidic ad ipmm locuni fifeum regiura ;• qui ßla4
'zooquiicapaiur.Yiii'apa-itlam qug Lon^us-campus diti?
tu t, ibidem ah6tqij|tate rggiadelegaait. Beatum nihilo-
minusCofumbanurn ferè.vniuerfa, qu^ tÄonachos ha-
bereimprobam,habuiflémiienimus,mUltofqj.aliosfan-
6tos inoHachoZquorummeritamuhis&mägmsifiiracu-
lisdiiiinitasapprQbauit,quorumq; mémoriara foleHini-
ter Ecclefiarecoli t.Etvt his,qux prxmifimus,aliquid ad-
hiieratiöms^diungämus, quisnoni|jfdl,cëFFe6tióS., melius,&
vtrbuseire,vt cunófca illa fiiperiös'fiyhgiliatim'pofi-
iatibus&ratib’nibus,iam,vrcredimus , ipfis quoquè
èisplarermbn folüm iuftè, fèdetiaralaicisauftius*moria-
ch os fifp rad i6ta h ab ere pofle. Thelonearia autem lucra
pur prohibemur ha'beïe,cum eafeculi Principes legiptne
•inueniantur'tenem? Annon legitime tenere videnrur,'1
qute Apoftpluseisafubdicisi;eddipt$cipitdicens-,C«/
butum>tributum\cuivtöigaT^vèmgpl ? Legitimumfiibenb-*
bis Videtur.quód cum^bique terrarum fia t, ab Eccjefia
Dei,qua nihil iniuftum patitt|f,npn reprehènditur. (;Ne->
mo indeexcpmmunicatuf,fèd necaliqui^irh'caiifajm Vo-
catur., Qjrod ctimipfiabfqiue alippius contradi6tione,
ficüt & catrera fuiiuris pbtineanr: quire non Jniiliter e i
Ecclefijs,Sc MpnaftefijsDei largiri,quarc non & mppa-^
Si veró Beat u m Ma t rjha um.o p pö njt is 4e tbelpheo a Dolmin
ta illi poffidëant , quós affiimprus OrtK)>& RélTgronis
:prqpofihi'in^gitlegi«.^eppfMere,iquWil^qüi^eg-
ligëntia& minbris pi^pofici fècuritate fibi a Depeoncef-’
fa,non tancumfalübriterrëgere cofitemnunt, fedcciam
incongrueriti circaipfas res amore*?.&: ineautaordinatio-
ne fèipfbs intci|muht?Nam quamdiu a fecularibus obti-
hehtur,vtifere &fn omnibus cernirpus,fècifiaritér difpó-
nuntur. At poftquara ad religibfos cprum- ius transfer-
turifihöh’folo nbïniné, fèd& ipfoeffedtureligiofi futiéi
prbfedtod religiofisreljgiofetra(3:antttr. Et vt, verlui gra-l
tia^nomin-cuim aliqua fubiüngamus , fi caftrum aliquod
mönachisMetur^i jam caftrum e^è definit, & e(Te C)-|
racorium incipit,^ Néc vltta qitifquam exinde adu'erhtsI
ebrporeos hoftes in t^rpprali aciè dimicat * fêd fpïri-
tualés fpiritualibus iacuhspropelïé^e C^hfiiefctti Itaquc
fttjVt quod autediabolo rnijirabat, iam Chtiftb militate
inèipiat:&quodahte fuerac (pélunca latronum , domus
efficiaturpratibnum.Eandem ratipnei|i de ruftiCrs> M?
U'S,& ancillis jffèrrë pöftiimus,qua mbnachps ilta fimi-
I i ter 1 eg: ti trie pofle poflidere,optime camprobamils. Pa-
t et q u i pp e citij 6b is ,q üaTi t e r fecularcs domini rufticis fqr?
uis&ancillis dp mi n en tu c, N o n en im có n te h ci funt eoiü
y fnali S i debitä feuuitute^éd dé res cu p#fpni's,& perfef-
% a s^ p^ rebtis fibi fèmper immifericbrditer vendicant.'
indeéft/qtibd pr&terfplitps cenfus., ter aüt quatcr
.nbiyef dhotièns vpluntjbonaipförttm diripmnt, ifmu-
meri^fêrUitijs'afïligttnt, oncragrauia&: impprcabilfaim**
I ponunnvndc piërumq; eps ètiam fblüm proprium retin-
quere,&; adpereganaragereéogunt; &j quod deterius,
ëft,ipfas perfonasi'qtias täm carp precip,;hoceft fuoC hri-
fïus fafiguinc uedëm'it,pro tam vili, liöc eft'peCU nia f y&*-
'nundafenbnmétuunt. Moftachi vérb.tametfih^^P3-"
b vocatum'-, poft adillud d vtpbtead iniuftüm officium,
non fuiflereuerfium , .cum Petrus.&alij Apbftpli
Ipifcari pei jtf^atque inde fimiljtera Pominó(yocaci, ppft^
I modum inueniantur pifc^tï fuifle,atque bb hoe pifcatiq^
nem iüftameflpprobaflè'trefpoiidemuSjhoc in nuilö par-.
tem veftramiuüare j, neque nbfttamihaliqup infirmarê*
quoniam non exa<Sionésviofencas, qpas Matchteiisfeli-
quitvfed iuftascenfuum confuetudines ,.quas Ecclefia reA
dpit,nóbisdefendimus.
;Hisomnilpusadditis,&monachoscaufidicp^ftecaufaminiiv'
ZEriae.rgb Qbaeciftis^aCcif&^^mftes^aciu- !
diees ëos fieri prohiBuiftis. Hsc vero tria fingilljrini 1
perfcrutcmur, & vtrumficconftetvtdicitis, filbtilicer
indagemus. Accufatpres itaque , fiue a6üoreS iri- proj!
prijs capfis.quae lex,quae ratio mdnachpsyfieri.prphibet
Sienim ea, quapradiótafunt, monachisconccftèntisj
neceflarib oportetjVt &'iftud concédatis. Nam fi pracef-1
feritrerum mundanarum poflèflio, confèquensèrit, vc !
cbntrainféftantesppflidentiumfeqpatur^a6tio. Alio- ’
quin hcalumniatoribus & inüaforibus füa éxponere vp-
Juerint,m ox pofleflbres^ire dëfiften t. v Quod fi & iftüde-
gerintjoftèdfim moX largitorisDei incurrent r qubniam 1
illa qua! iatiS ipfiüsjüeraht.aliertis relinquentés tacendo, !
necinuafbribüSrefifteridöjéidufeErëhon tintent, tfoc •
neproueniat,neEéclefiaDei,quailifte.pö|ïldet> impijS.,
diripicntibüspërdatuiefèrüiDei'amiffisprbprijs egéantf’-
& idcirco Deo féruire néqueanc i licéwnonachis cailfas
propriashoneftè,fimplicicer * ‘religiöfe j ab&r|ëlirigip^'
iniurias quas patiuntur^ vinditi ppteftafiexpone^é , Sc
nori'yt vltioncm dé aduerfïtiö,. fedvt qiia ab adu^rfarib
ablata funtrèpjpiant ft Vt mouachps decep quarë^è- ’
Veró^d hïëcdicitis, debère rhönichösfècündllmGanoy
nicainftituta peradüocatos-caufam fiiam agerè, tiecnos
huicau6tbritati cpntraimus : fi tarnen adüpcati fèmper
adeflè poruerinc,per qubS caufeipforum bené, quanttim
iuftitj^ permTfdPCrjt; defehdantur.,, Quod fi aliquibus 1
prarpédientibus califis, narn/i'èqué'ntcr hxé |olent £cci-
derCjaduocatos habere nonvaiuerint: videtiir ante pér
niöhachps iddpperë fiéri, quam remEcclefiafticam peQ
mittanuis amitti.Téfteï autem veritatis monachos cjuis
eflèprohibeatctim mnumeros fan6lös Dei cohfpicia-
mus,tamponftantilfime teftiinöhium veritati perhibuif-
fè^fcnüllamórsj nü 11us cprpotis cruciatus , fi 1 entiüiti
éiS imponêre quiüerit, jyndè & martyrum j^hoc efb, tér
ftiiuhhqtnen meruerunt: & Ipannehi Baptiftam legj^-
musVeriiflè in tcftimqniUmiY^/l/h/dwi«!« perlnbiret de lH*
.»ii«e,&Dpmiuum ipfum audiaifius in Euaiigelio drcen£
tem,5ftt^o teJlirtiqAjutti perhijfyo. 4e m^pfo-y <& téjlïmbniutrtper-
Mbqt d# riietyui niyit me PMer : 1 atqifë aé Spiriïu Sanfltci,
pcrbmebjtde mè': Sc Hei
beant,nc«i tarnen fimilitèr, fcdmultum difnmil^et Üa4; . Apoftolisi, Et vijf tejimoniuniperbjbebiiis. I’ftapofiïrmus yt
bent.RSfticörumrtaniqaeiegitimis&debicisfoluiftmbjfbftcndamus mpnachps noft cdrarè i immö fecundum
do fcruitijsadvitre fdbfidijvtuncür* tiit 11 is ëxaionibirs ngrpèrniitScaufarip;n & tètupAtürn yVentati teftificarl
•ê'4f^i^’|nt,ISUinhipQ&abile.ii^öttónt*; fi ëps egere vi- ■ aèbéfeJqUia iuXtiqi^d qüidam fipientium ohm dixit,
1 dermt, ctianfde pröprijsfuitëhciht.'-:' Sértios Sc incil- | iquitmtioneftmentifi,& vëritatëi'n abfCöndère.Cur et-
las^ion vt feruos & ancillas , féd ycfrarics & förb»res ha-1' ’ iam a iüdicijsrarc&antur j cum Apoftolus diear^,.^e fé tif
beut:dlfcïètaque ab éis pep poflibllifate obfèquia fiifci^ quoniam Arigelojiudicabimttê} quantöriiagU feculaï ? Et fic
ipfe