rcliquix.FlO'toardusUb.i.eap. v. Hine Donatianus extitit Ej/ifcoput,
cutm etiam f ignora maritime in partes Epijcopi Nouiomagenfis vel
T crnacenßs pcrLita vario fignorum mtmorantur ffilendore decor ata-
Brugz quippc Flandrorum> quz filum quoque nunchabcnc Epifco-
pum, ad dia-ccfun tumpcttiucbjnt Totnacenfcm , qux adnexa era:
Nouiomenfi.
VplèllcnfiArchiepifèopo] Vplalcnfematii vocant, & Vplàliàm
ciuicatem regni Sucnz,Gothizquemetropolirn.Ad bunc vero. eiiif-
q'lefuffraganeos icriptz item cpiftolx n n& xxv.
Falco Eftonum Epile. ) De Fulconedid urn fzpius.Eftones populi
rcgaoSuetiz attribua Audorenim eft $axo Grammar. liba.Froto-
ncm Da lorumtegem Etico Suctix xegi Eftiarif & Finniam annuo
Ihpendiorum iurcconceiliflc.
LingacopcnlîjL'ncôpcnfi.Vpfallenfisfufïraganco.Nora eft ciuitas
Suecix > in quaSynodum celebrate legitiirNicplausAnglicusCar-
diaalisEngcuii m. Legatus, anno M.c.xLviu.LingacopcnfisEpifco-
patus iceruro mt ntio epift. xxvn.
Stranenfi ] Iu Sueriaitem.fub Epifcopo Vpfailenfi, quem metropolitan
i eius nomine fignificariln noritiaEpifccpatuumSuaginienfis
appcllatur.,'Guthcrm oD' uci ]1Su.£c bn, ufm -V.G.ujwth3c rm1 usdictturSaxoniGran| una-
ticbilibroxiv. vbi debaptiftno agit Kanuti filii VV'aldematj.p^i* rc*
gis §>uodreligiof&Anq\}ii,executionis officium Suconum dneu Gutbor-
mi.qui neptem Vvaldemarieorumdem rtgi Karolo deffionjamadductn-
di caufa legationem attulerat.prifentidvenufiabat.
Phiinni j Finui BorcalesSuetixpopuli, qui FinniamfeuFinnin-
giamincolqnt.
Trundenfi Archiepifc. ) In Noruegia. Noruegiz Metropolim alii
Trpudcmura nominanr. Saxo lib.x.exrre.mo. CorputeiHs,Magm re-
' gis, Noruegiam relation Trohdemi in regiorum monumtMorumarcafi-
‘ pitltttrampoffidebit. Eiuidem ctiam metropolis iuftraganeuseft Epi-
! lcopus Seauengarenfis.
G uidoni A bb. S. Nicafii J Lib. y. epiftoîarum Petri CcllenGs epifto-
la x i v.
Ftcfcengiarum JFrifcingxdicunturlibroiY. capitul. lxxii. quan-
quam ibictiam codices nçnuili.FrisKÎngasleguht. Varie enim ictibi-
fur hoc nom cn. Qidd vero (ignificet, do;uirErvPithZusinGloflario. ■
DeBrana) Oppidum eft ad Vidulx amnemin pagoSucffionico.
Ibi ergo coenobiaquæcomineniorat>& honor Comicacus,quem précipita
illuftrauic I pannes de Brana,rex Hicrofolymitanus. ^
Corbeienfis] Nobileinpjiniis.cft Monadermmad Somopam flu -
u’umin Ambianenfium dioeccfi. 1 Antiquam'Corbeiani vocapt,vt di-
ftiuguatur à Saxonica , quz inultoreccntiorongincm duxit àGal-
lica. . \ ' . - a .
Monachis S.Leodegarii] OrdinisS. Auguftini apud SucfTioncs. i
Priotde Abbaiis vrilà j Viila Abbatis imriodida eft, quzpoflcfL
fio erat Abbatis S- Richarii, titulo Prioratus in sgro Pontino Ambia.
ncafisdiccccfisad Scmonam. I^Juoc Piifcum ctiam nomen rctinet,
poftquamadiuflzamplitudinisbppidamexcreuit.
A.AqnidneniîsÀbbas] Alexander. Auciatium Sigibertià Mirxo
edituin. Aar.o m.c.Lxx. cbijt Balduintis iv.ComesHaginoenfis, ér *b
Alex an dro Abbate Aquicinenfi in Ecclefia S. Vvaldttrudis fepelitur.
Monaftcrium eft ordinis S.Bcncdiâiin dioecefi Atrebatenfi,inqua &
ager Viconienfis.
Abbatisdc pardo 3 Otdinis Ciftcrcicn(isindioece(î Ambianenfi,ad
quam etiam pertinee Abbatia Serenicords ordinis Przmonftra-
tenfis..
. Liberum eflèdébet J Quod de Mpgiftris hoc loço ccnlèt Alexan-
der ni. idipfùm de Scbolaribus ftatuit Alexander iv. pro Dorninica-
norumIcholisinbzeverbaferibensEpifcopoParifienfi: Infuperfia -
tnim u i, zieljcholares omnes tarn religio f i de V relator um fuorum lie enfin
Parifiisgratia ftudij quandolibet commorantes}quam etiamJicula-
reSf'vbicttntquevoluerint leüionibtù'velpreAieationibut audiemüstfiue
qaeßionibrndiffiutandislibéré'vnleantintereffie. / s.
- Multitude Brebentionum } Qui vel fua iponte.vclalienisaufpiciis
condudti,pcr bxc tempora incurfantcs omnia popuiabantur, nec xc-
elelîis ,nec monafteriis parcentes, vteftin ConcilioLateranenb Ale*
xandri Papz cap.xxvn.
SandliThomz) Pertinent hïc ad annum Chrifti m.c.lxx luquo
anno relatum in album Sanctorum fuiile S Thomam monuimus lib.
Yi.epift.ix.DeAlbeitiitem& Thcodini Gardinalium 1
legatione dictum eodem libro
i epiftola î. I
EIVSDEM PETRI
ABBATIS. MONAS
TERÏ I CE LL EN SIS,
• O p v s c v l A»
Vf Pani bus-, Li her vnus,
Ve vetert tabernaculo, Expofitionis Mordis & Allegoric
a-, Libri duo.
Ve Conjcientu, ad ^Alcherum Momchum ; Liber
. vrius '. ƒ
Per Cl.Vir. Nie. Tabmninlucemediti.
Finis Not arum.
PETRI ABBATIS,
■MONASTER. i l CELLENSIS;
D B P A m B V s, ; , ^
/ v Liben
Incipit Epiftola Domini Petri Cellenjis Abbatis, ad Magijirutttlo-
annem Salisbertenfern, de operefequenti.
dariffiraofuo,Petrus Abbas; Salutem.
Via multum altitudo, & ardu a est in af-
cenju & caliginofain intuitu,temper at is
paribus,.adcampiplanitiem conuerjisfide
/egeie Vomini, quos potui manipules legi
dr nouospanes , non tarnen ex nouafen-
fuum farina comppfui. Nouitatem enim illam qua à
Pat rum vefiigiis exorbit e t , tam in fide quam in mo-
ribus, necnon & in vocum feitnominum nouitatibus.^
femper *^fnathenatiz>andam duxi. Si quid autem
qua(i nouum | Sanfti Spiritus illufiratione appr e bender
epotui:quod tarnenf Chérubin & Propitiatorium,
vultu tamfedulo quam humili refiiciaŸ, non re(put.
1Vÿn itaque vtfaceremmihi nomen grande,iuxta nomen
magnorum qui "qloriantur in faculari Philofo-
phiaMbrym ifium de Panibus Scriptura diuina con-
fer ip fi-, fed demenfit Viuitis, qua diuinis leólionibuts
mentes peregrinorum reficerent, fragmenta panum
vndecunque collegia coniunxt. Viator es namque nifi
panem (-r vinum adfubfidiuni inner isperagendi, tn
tranfituinucnerint\aut mora, autfamisdijpendium
fufiinere coguntur. Jffiuamobrem Re ip ub lie a vtilitas
fa t is rationabiliter exigit hoc in famiiia patrisfami-
lias ,v t opera in domo quiejeentis , famuletur necefii-
tatibus inpublicis negotijs dejudantis. Tunc namque
bene regitur Rejpublica,cum alteri alteriusfujfragan-
turofficia. Vtmamita^tantiejfem, cuiusfufeipime-
rerëtur labores-,& develleribus ouium mearum, con-,
filarentur pauper es* Vtinam -, dr f i non noua conder e,
faltemvetera far cite valorem1 Vtinam; drfinonde
proprioyfaltem denlienofide liter, idoneas Salomoni
ad templum adificandumprapararem expenfas;
proindeme praJUmptuoJùm y nifi prajumptuofus di-
xerit\ quia panes de arcaadmenfam detulerim? Si
Vomini area,dr Domini efi ménfa, Vomini quo tficon-
uiuay curferuutVomim, pro debit is obfequiis redargue
un? Comede igitur quicunque librum legis, pa-
ne's appofitos-y dr non corrodas fudores opponents val-1
de labo
.Fugiend
cftNouii
à veftigii
•Eatrum e
orbicans.
de labor iofos. Pot ius,pro obfequio,gratiaquam inui-
dia debet ur. Sipra inopia librorum y el leUionum indigos
quotidiano pane fisme: dr pro indult ufine precio,
grati as age. Si vero abundas; non habentibus pauperl
bu« congratülare : alioquinvelfuperbis de tuapauper-
tate,velinuidesdenofiramifiratione.lnalio\tibi,ne-
quairt'yin alio, Proximo:in alio,miferabilis; in alto, con-
demnabilis. Sed timesf'Tibiforte ttmss\nefir iota tua,
f i quafisntfala non vide ant ur: Mihv,nefcabiofum apr-
par eat ingenium,ne exanguepub licet ur eloquium.Sed
neutrum ( ô fide lis dr nimiuw amice ) formidandum
efi. Et primo quidem ,firipttira tuafi bona eft, non eft
timendum:nam quod bonum drprettofum eft ; nume-
rofitate drfrequentia pannofarum mercium nunquam
Jordeficit: quinimojemper ad idquodlucidtus praful-
get,curritur',dr,quodcontemptibile eft,negligitur. No
ergo opus tuum, comparatione Opufculi noftri, depre-
ciandum credos-,fi bonum efi.Jjtuodfi inutile efi,non ei
quaras gloriam defingularitate,quod magis amputan-
dum eft profuperfluitate.Nobisqüofc non eftquare time
as: nam, faftidiofis, nolo noftra ad cumulum naufia
fuainfolenter ingerere; petentibus vero dr indigenti^
b us,vere or abft ondere dr negare : Vt enim improbita-
tis eft,noient ibus dr recufantibus fe inculcare:ficim-
pietatis eft,volentibüs dr egentibus abnegare. Habeat
itaq{ volens,in vno Repofitorio copiam omnium panum
par at am : dr potiud, beniuolentia adiuuet infufficien-
tiamnoftram,quamingratit udine ex after et mfirmi-
tatem. In hoc Opufculo\nauigium noftrum,nec tfd ra-
pidifimos impetus profundarum difputationum extu-
li,nec in terra litter a qua occidit infidere negligent er,
permifi. Moderata veronauigattone, prajentemfty-
lum, a terra qmdcmpuftllum fubduxi, ne{fialtiora
prajùmerem, dr contra forteflarent venti contrarij )
autcumets, refiftendo contenderem : aut eis nonre->
ftondendofuccumberèm. Iterumpaululum a terra re-
cefii,ne vicinitate riparum dr aqua inopia , lab or ans:
vilitàte fer monts vel materia rufticitate offender em,
dr libere non enatarem. Libratis igitur tarn veil qua
nauigijfell vent orum op or t unit at thus: nec odiofa pra-
jump t tone,in altum:necdefterata humt lit ate in planum
excefit. Ad te itaque,mi charifiime, vnumhoco-
pufculum nofirummitto, v t tua hcentia prout dignu
fuerit ingrediatur adfecretum dr egrediatur ad publicum.
Rogo viapponas mxnitm appr ob an do vtilia,re-
fècandojuperjlua, fupplen'do minus plena, iltuftrando
minus plana, veftiendo indecora,(poliando (uperfcjfd.
Teftor Deism , te aque ejfenfurum amicitiammfiram
ftindignâ landauer is ,acfidignayituperaueris : Tble-
rabiltori enim patientia fuftmebo err oris redarguto-
rem,quam tmprobum adulator cm. Nonit aquegraue-
\ ris,propter earn qua ad inmeem eft diteffionem : vel
[partem vel etiam totum fermonemfi iuftum fuerit
delere, dr v t aliter trade tur remandare : Fruclum
enim inficulnea, non folia tantummodo qisàro : Abfit
enim, v t vmbram filum & non efcam*praberent arbores
culturamftra. Vtrumquemihiplacêt :dr haltère
dr parare,dr vmbramfoil or um dr efcttmfru-
_ Buum.^uodftaltcro carerecogor,patictt-
tius folijs quam fruclthus renun-
tiabo. Vale.
B.PETRI ABBAT. CELLENSIS
LIBER , DF. PANIBVS,
Dc mulnplici Mcnlà » & eius apparatu.
C A P . I.
N Tabernaculo ceftimonii ( jubentc
Domino ) uienfaponitur ante velum,
He, contra menlam, candelabrum,in
lateré.Tabernaculi meridiano. Menlâ
enim ftat in latere Aquilonis. Diligenter
aniniaduertpiidumj quod Moyfcs
( immo, perMoyfcm, Dominus jo b -
umbratione myftica.in conitruóhone leu collocacione ti -
guraciui Taberuaculicomprehenderic; quibus depulli à
Paradi(o,rcparari fuie repatriate obleruationibus ad San-
£ta fandoium valeant:& quibus, extra deuaganres, interim
confolarialimends. Nulla enim intra velum efca ne-
celïària : quia nulla vnquam indigentia;' Vna ibi fatietas,
vbigloriæperenuisincommurabilicas. Seniel inrrafle, fi-
mulque guftafle,cft^mper litiatum manete^Satiaùor, inquit
P^lmifta,tMW apparu frit gloria tua. Extra Velum auté;
eltdefe<flio,&refr&io.Defeófcio,pro peccaris&in pecca-
; tis naturam miferabilicer corrumpentibus : Reteóbo, pro
præceptis& diuinis beneficiis milericoidicer nobis-lub-
uenientibus.SicutveroFirmamentum poluirDcujvtdi-
■ uidcret aquas ab aquis , fie Moyfes Velum interpoluit;
extra quod, vulgus immôlaret ammaliu m carnes, Öc mtr a
quod acçènderer incenlum lolus Pontifex : id eft, Sacer-
I dos fummus. Iefusautem penetrauit cælum, Scalcendit
fuper Firmamentum.In languine vero intrauit, ( quu per
! paflionem) potum : immo ptçtium noftræ redemptionis:
pa ternis labris, alfiftentibus Angclicis Ipu itibus nunilUa-
uit ; opus quod dedit ei pater,perficiendo ; ôdanguinem
de latere fufum, ad copjolàmrédemptioncm,ei offeren-
do.Famelicis denique, extra velum eluriecibus; menlam,
& panes in men (à (de qua eonuelcen? alcendit in cælum)
mifericors & miferator Dominus reliqurt, & dedit efiam urnen-
ttbus fe. Sanguinis partem nihilominus,ad bibendum, in
Crateus Saciamental ibus, am ids ik jmiratorib us luis re- -
pofuit vfque ad conluminacionern (ieculi: partem iterUm
non pretium noftraéliberationis tam Patri quam credjtó-
ri Hoiti,pie 6c iufte (oluit. Corpoti luo quod eft Eccleli'aV
extra Velum excubiasagénn dönèc Lucifer onacur , pâ-
rauit menlam ne deficiac m via;cândelabrum, ne exprbi-
! tetàvia. Sed nOtandum,*aliam cife menlam qua linguia-
j Titer IblaTrinitas deliciacui;aliam,qua cum Angclis aim-
cabiliter epulaturjaliam, qua cum homme mpaali viiibi-
1 liter Ielusvelcitur;aliani,quaSacramencalicérÓcinudibi-
; liter Fideles reftciuntur. Eft etiam menlaDiabpli,in qua
! non nilî animarum languis bibitur,nóunili cruciâtus ho-
! minum in cibo lumitui.Eft diinenla Angeli,poenuentiam
j Conuerforum bibentis,falutemçdétis.Elthominis men-
j laadqUamaliquando Deum , aliquando Angelum bo-
nùm,aliquàndo malum Angelununuitat. Itaque quam
: fuccinde potero compendiofum de pi ofufa & prptunda
materia traâatum exprimam ; quatenus 6c lapiens(fumpta
occàfione) dilatée filaéteriaöcmagniticetnmbriasi&
j le ni u mediocn,famis 1 ua; conl'ole tur mile nas. Menlâ ilia
Tdnitatïs,cubiti vnius in vmtate lûbftantiæ r'paneshabec
abfcondit os i viriùm, femper nouum .'fercula æterna Ôc
beata.Minifterium aliiis Créature non admittitur,nequë
Chérubin velSerâphin , admeniâ’m illam de qua edexe
non habentpoteftacem etiâ qui tabernaculo deierumnt.
Sibi inuiebm miniftrant,Pater Filio,FiliuS'Patii, Spiritui1
l'an dus Patri & Fflio,Pater & Filius Spirit uilànéto.Pater,
s Filio,genérationé:Filius Patri,nariüfitaté: Spititullâpôtus,
Paru 6c Filio procelliohé: Pater Ôc Films, Spimui lândo,
miflionëlèudonarioné.ProcùlabliftarCreatura órnnis,
I ab haçadminiftrationc: quia,bejliaquxtetigirumontent,la-
pidabitur. Manum fubtrahàc Séraphin; quia, munus hu-
; iulmodi manum aliam non admittic, quam folius dç-
xccc* Dei: «twoenim noua Filtumniji Pater,neque Pattern
; q-uîsnoüit nili Filius. Pulmenca ; immo , fercula hums
m’enlæ,tqt funt quot fedèntad menlâm; taliâ fuiu,qualcs
d: : . . . . . . ... — . . ' . .... . ..............lunt
Mcnlà Deiy
mpl&.
Men'à dia-
j Quz
fit.
‘pirituaiis
mcnlà ho-
minuni,