S. PetrfVèner M is x^ibb. dun. IX.
flâmmas extirigucndas pro pofle occupatis, reFpicit ill'c
nc'c âdiuuat, Ôc vclut vitioni congratulate, ocioFus Fpe*
datroralfiftit. Non tùlit hoc iulongümdiûinà cenfiïra,
heCjVrdefimilibüs Folct,tantum nefasin pofterumpüni*
’Â ‘dtftùlit. Mox enim cum percuticntiAngêlo tradens,
inurôbili gladio pcrèmic, eundifqüe qui aderàrit viden-
ttbxùs,morce præleftri paritèr&æternaTrufttâûic. Fràtres
cam fubfto ôc horrenda eïus môfte perterrïti ëUFum ad
terram iamque cxanimem, in manus FuFcipiUrir, atijue
adabhïetfdumpro'moredcfcnlrit.lâm'que illoadlauan-
dum nu dato-, dauern quam päülo ante furatus fuerat,
■eum nefkffda mariü adhnc tcnenterAieperitint. Plaeuit
ita Deo -, & ad'eörrigendös per t in aces in malohomines,
ficdïfpoFüit.Nam^umvitàliFpirftu recedeWte,mos Fit V-
niuerfà corporis membradiflolui, manum mortui hüius
ad retincndäm clàuem -, qùam adtàntùmfcelus'petpè-,
tranduFnfùratà fiierat, tenacem reddidit. Fecit hoc ne
vinaf&a täti FceleriS'càfiiidepùtâretùr: fecit^vt virus eius
nötüm liefet ,vt~mai'ofe mfiraculo Feipfiimnequata ille
■quoâ viù'ëhs^tfolueià't,mortùüs prodere't,& vt omnes^d
quos tàm peifimi criminis fama perringeret, àconfimili
opère deterrcret. Iam dnft« igicurclauis Sc aliarumquas
nunc reticeo rer um indi ci js, de tarrti mali audore cerrifi*
cati-firatres,cadauerii,hid, cmùsàirimamia'minferüspôi-
fidébat,Ytpotc Furis-,lâcrilegi, inçeiïdiarij, 'excommüni*
‘cati, à conibrtio Fafi&orum corpörum expülerurft-» Sc
qjrocul extra Chriàâanum'^imiteriumproiecerunt.
De vifione quàm ego Romapofitus vidi,
C À P V t XX V .
Licet autemprdpofihim meumfit, vtin narrandis mat
iufmodi miraculisjaut nunquamautraro Fomniaa'd*
'mittam,quiaFrequenrerautfalFafuntautdubia ; quod-
dam tarnen ibmnitimihterhæcqUæharfO miracula, qiHk
fide digniimvidetur ädmifi. Nam vt fandus Pater nofter
Ödo invita ra'ndiViriGerddi'Fcripfit-,Fomniorüm vifio-
nes non Femp'er funtiharics. Probat hoç Pentateucus in
primo Gencus Übrö, probat & ipFum vt curidis notum
eft Euangelium.Audite ergo Fomnium meumquod vidi»
Inprimordijs Pontincatus Domini PapæEùgenij, ad vi*
fitaridum tam ipFum qiiam communem matrem Roma-
nàm Ecclefiam,Romam adij .Illü c p er uenie ns,apud Car-
dinalatum Fandæ Mariæ nouæ , quod iuxta antiquum
Ro muli templUm cönftrüdum eft.hoFpitium FuFcepi. Ibi
dum node quadam quieFcerem, ecce vir venerànda: vitæ
Dominus Guillelmus», qui nuperdéVita exceflèrat, mihi
dormienti vifiis eft inFomnis aftare. Et quia Frequéti nàr*
ratioril hoc neceflarium eft, quisifte vel cuius vitæfueri t>
quo infuper euenru'ex hac vitamigraùerit, breuiter inle*
rendum'e'ft» Fuit hic iuxtâcàrnèm nobilis,iùx ta Fpiritu m
longe nobilior, à primis adolefcenuæ annis reiigionis
amafor, inqùamqüàmdiù aduîxit>:hôceftfere vFque ad
Fenedutcm, bonisîhèliorâièrtvper addendo, profecit.
Àngelicæ monachus mundîtiæ, iîngularisin pauperes St
deFolatos miFericordiæ. Zelo Deicontrànégligentes,ôc
maxime contra grauiter delinquen tes to tüs igneüs j ex*
ceptis nodurnis Ôc occultis vigilijs, dimidiam partem
diei quotidianis ûrationibus ôc lachrymis pcnê Temper
o ecu pans. Et iicéthæc principâli ter de eofcribam, quia
Inhïs hic Fpecialius eftùiïit, non tarnen Folahæc de ipfo
vel înipFûcômmendo.Nam quantum Facultatis Ôc Fcic n-
tiæineoFuit, mxtàmorem &modumClùniaceniis Or*
dinis aèprôpôfîtl-jFacris Femperetiamaliarùm virtütum
exerciti)sinuigilauit.Hocmerito;&iquiaptæter hæc quaè
didaFuntin extefiôribùs admihiftrandis mültam àDeo
ïïbi côllatam gratiam ôbtinebat, mûltis eum ôc magnis
monaiterijs diuÂFo tèrftporë Vt rès exigebat.præfèci.Vn*
de, Àmbcrt£è,CàrolôCô>Celfinanijs,SiluiniadOi ipfi tan*
dem Cluniaco,à me inPriorerfiprælatüs,indeque in Ab-
batem Môyfiàcenftm aîTûmptùs.vhrq; ïam didârüm vir*
tutùfnûgnaimpreflareliquit.CaFudehiticinterueniëntë
quemnominan nüllàneCeffitascOgic, danslocüm iræ,à
l oeoillO receftits&Gluniacum redq t. Vbi aiiqüàn to tempore,
Camerärij,hoc eft, FratrumprocuratorioOffidO
tundus,ad vltimum,ad Prioratus adminiftrationem eo-
rum loco remiftuseft.Illic alTuetis reiigionis &diftiplinje
fttidijs totö conätu intentUs, dum nulliprorFusin caüia
Dei parcqret, zelo, vt iam dixi, iuftitiae totusignitus,d
qüodam nequifllmo,qUi libiprouenire tiiöbbatquod de
alijs delinqUentibus ab eo fieri cernebät, infidiäspafTus
VendicaFräude extinguitur.T alcm vita: rer mifturii Forti*
tus bonusYir, regnoccelorum dignus Fadu's'eft, cottiUn*
dusillis vtiuftUmeftcredere ,d e quibus Chriftu's vtritas
aityBeäti 'q\ii perfecutionem patiuntur propteriuftitiarn>
'qUoniamipForUmeftregnum c'cElorum. Vnde quia non
Folürhprop't'eriuftitiäm iam perFecuriOnem paiTus eft,fed
'etiamiqUod Uiähis eft,propteriuftitiam mortuus eft,me-
rito dignus iudicatur regno ccelorum. Frails ergo qua
tantus Vitvit^ Fubtradus eft,quibuFdam indici js antequa
Romanumifcrdggrcderer,adm'e delata, in quaeftionem
verFabatur. Süd itincris aCceleratio quiftionem impe-
diens.ad fincm rem perdücere non permifit. Ita interim
de tamneFandarc anxius & dubius, propofifumiter in*
cepi, &Roma:m,vtFupraFcripfi, perueni. Ibi loco,tern*
pore, modo» 'quo d idumeft, venerabilem Guiilelmum
mihiadftarcOonFpicio,quemtumviderem yalde gauiFus
Furrexi , Sc multo cum afFedu ämpledi elim & oFculari
cospi.Licetäutcm altüsFopör exteribrumFcnfiium officii
■occupsfleti Yigebat taftien velut in vigilante memoria,
meque dormire dormiens noil ignorabam. Necillud
mentcexciderat,'illumqUividebatur, in Fomnisvidcri,
nec eramlfmtaemor änte non multurn temporis mortuu,
& dolo,queln Fiipra Fcripfi, extindum. Q^pdque magis
mirum eft, & illud neFcio quaviOccultanatUrae ftatim
taenti occurrit,nonpoiremortuumdiu curti viuete mo-
rari,nec prolixufn Fermoftem miFcere. Vnde priuFquatfi,
recederc virtute inuifibili togeretur, interrogate ilium
Feftinanter de quibuFdam ‘decreui. Qu« tatften vt non
pnantaftica,Ted verax qu« äppärebat Vifio vidtrerür, ne-
qu a quam ptius pr ^medi tatus Fucr a, Fe d tunc ea d or m ien s
nutu vt arbicror Dei nouitdt mentioccurrentiä, cogitäre
incipiebam. Quatuor ergo quiedam, 'qu« ncFcio Vnde
dormientiOccurrebantjlnterrOgandoei propofiii. Quo*
modö,ihqüäm,vobis eft Domine Prior? vocans eum non
ex proprio nominated ex officio. Ad qilod ille breuiter
vt ruerat Temper breüilo,quus,:äcbis vel ter ex ffröre verba
replicans,reTpondit. Mültum,äit,mihi bene eft,multüm
mihi bene eft. Huic prim«interrogarionifecundam Tub*
iunxi. Vidilftrs ädhucDöminum ?’& file. AffidiTe video,
affidue video. His dtiabus-,&’terrtiamaddo. Efthesin*
quam, cerfüm quodde Deocredimus, eftne abiquedu-
biratione,vera fides quam tenemus ? Nihil,ait, itaVerum*
nihilita certUm.Et quarto. Verum eft,aio,quod Tama re*
fett,verum eft, quod multi opinantur, quoTdam quos
ipTc nonigOOratis Fraudefua ac venefici'ovos occidiffei
Vetüflü eftjl'nquit, verum eft. His didis,&ipFe difpärUifc
'&egö,euigiianseaqu« viderämrccolere & admiräri in*
'cipiebam.lrt tfcrim dum h«$ ägcrem, •& viFa tnemori« co*
mendarem>rürTum Tomno Opprimor, &ficnt in hyemat
hum n odium prolixi'tatibus, nam dies Ad Hen tus Do mi*
ni tuncinftabant, iterum Caput ad dormiendum com po*
no. Nec mora, adeft qui Fupra, & Fe eodem rttbdo quo
priu's oftendit.OCcürro & egoiili nontegnius quam ante»
& vifiönis pr«miu« omninoimmemor,ampledieum 8t
oFtulari, vt prius Cdeperam. Qjiid mulra i Nihil plus mi*,
nüFueinanimomco, nihil plus vel minus in ore mfeO, in
hac Fecunda vifione Fuit quam in prima füerat. Eadem
quje fiipra interrogo, eadem qu« fiipra audio, de ftatn
Fuo>de vifiontDei'j de cerritudine Ghriftiahje fidei y de
mortefiua^ordinequoprömifi d meinterrogatUs» eadem
necpauciora reTpondit. Hüic tarnen Fecund« vifioni,iftv
fine aliquid additum eft. Moxenim vt dixit Tevcre dolo
FalTorumFrätrümextindUm» in fletüs amariflimos vtmi*
hi in Ibmnis videbatur prorupi ,*& quia iämdeFado non
dubitabam > tantüm neFas intatiabilibus lachrymisde*
deplorabam. In fletlbus iftiscuigiläns,oculöshümedoS
genalqj measrecentib.lächrymis tepetes inueni.Vt vero
hüiüs vifiQtlis vfcl (omnij indubia,veritas comefldaretuf,
7 ~ ' De Miracielis, Liber II.
j regte, flqsahvf b e ,, atque ad Galliam no ft ram rediens &
[Gluniacumperuciuens,qu«demprtetandivhiTuTpica-
I rusFueram|ipltns pcFauij-pärticid« publica confeffione
|,veiaru,ifl'cprQbapi. QMip-gehenna dignilfimnm »quia
I giaclio, laq.iieis, ignibiis,,vc 1 cxtiemis netandorum Iup-
> ;phcqs,Ecclefiaftica pietatepröhibenne, punire non1, po*
Jtetani ,exüip petpetuo qupjmpeneiolum , inTernale%
pi:päftdr^.jdaioä'auk. Näin TactoIShdis Euangelij.s
dadhibitisvcpmpuiius eft inpublico.Clpniaccnfi Capiculo
•me pr«Fen te Uir^rp^ quodtranfadis£ril>us Tibi a mepr«^
fixis nicnlibns ,. niuirqiuun _dcinceps intra terminos vni-
4 icrlam Galliam coneludentes maneret ^Te.4 extradlos
-prp peccatisFuis digneTa'cis^aceret. H«c Tupralcripta vi-
lioJicetipJqmlMS apparueLic^dcirco mihi hdc digha videtur.,
quia_ &dormientiscam integraintantis, vtdixi,
memoria, Sc lterataac peromnja prjm* fimilis lecundal
vili oms ,ptq cer illud quod ip vl rimopxcep tum eft,forma»:
atqiipuusdgteftandiliqnUnispublicacpuTcffioiXi.onTal-k
lain, led veram eaimvtatbitroisomhinodemonftranc.
" ■' De vifione fratris Enguiiottk. , , .
C Ä P V T 'X X V J . Sybiungaciir & huic. vifioni alte.rav qu« quamuis in
lomnis v.t'il%anparueric,veßam tarnen fuifte^ipfe Fei
■exxtuS coniprobauic.. V.eneFat Giimiacum meo tempore
•jcoAmeiifqnisbiuia; nobiljs vir tnguizönomine, & vt in
prirnoi-djjslu^Vtgadiuinamagisexer.ceriall’uelfererJa-
cum qmeiccnüi ad lei inend um Eccjeli«,in Hccleha fcul-r
cepit.YbrdumqUadam :iiqdedorm|rec, vjdet quendam
qiun'cömmilitonem Tuum qui Petrus,dicehätur dciRqi*
^qup.dcaftl:um inGebenncril.i difficelijitüm eft. Dc-
tiindus v.^rp.^iatilmai^^.mile^nHie^iblymitang,
Wrilre.aiiteiibn multum .tempus./Fedeiusobitum lupf^
noFpinatus frater penituiignqrafiac. Noüdunijgnim vel
tenyisfilmai^ortrse-iu^adpumpeiuenerat.Viiuseftergo
ei, v teiixt, lamdormientidnipecieilla, quaeum lnilecuio
yidere cpnlticucrat.. :Gaui(us‘eiMrater,-;&v&dptime ik>-
turh. ac Fani ilia teni,e utn allqqitifamilianteFcmpit.Qcud
eft, mquit} qUomodoFe ^Bes- EgOjaftilledy tranTmati--
E't hater;.1 Qujd eft^etgodede iocqsqui liluditer-fecum
aggreffi 1 jiin.tj u ^ u y <^il^apvde;vi^a,ej&cefier^^^^
vctp^ll.iadhuclup’eriunriQti’omodo,inquit,ubi dffim
ftatullhus vit«»ad quam tr’anliiti | Ad h«c ille; Benejait,
mini,eft,, quiadmlcMcoidiam quam ^-Deo lpera\ipramj.
i.un conlequiitus lU'm. Goeit tarnen adhqcmultum ,&
obftat pleiritudmidä'Futis^ine«,, qtiod pxoximo tempore
anteqii^nvTiicrülaleh^ei^rem^ia^.e^^^^ Eccieha'de
Sccoinaeo^üandam amie decimam exigentem-,,pe^,vi- ■
neam quanüam rugauiytx inexitu yine^ntencrentgr per-,
cli ili» Hrs-iiaici auditiSj&quid, ait,de me tibi vide cur 1-
%i&Q'CQHiequi läliÄem quam ipero^aluabgrisjinquit,
löiafue Blutern multaFk giauiapaneFis^ITis didi‘s,is q u i.
9ppaiuc'mtmilp^pariuc,Frater alo.mnoedigriansjcuu-'
Ctaqu« viderapvel qu« audierat,.ujihiftatini mane rferu- ;
f i f ’ R q g i - m i t . m h i p c i ’i y t F i c ^ r e t e ^ p a R e S i l ^ a s - d e q ü i b u S ' m i - j
lc^prtusluerat, &inqujBu,sea.<iePtesbyreroadiijß^Ci-,J
rautadtreVÄ-ycTdnvveraan taiiacVietyi'iioiamdid
Natu Ircuc modern nulitis uulius eiantemihteih
nuriciaueratjTicVecderoe^pru^^^
neede TugaPresbyteri, leu miliuspercufiionc quiequam
ve£i modiqum puusaudierat. Accept a ergo Fegulalimore
Vei ^cf blispei lonis eundVqü^amortiioautlieratjyera
, •*fiFfagn o ui t.^ N ani<& qu od*de Presby tei^qaClumiilerat^-
| dip quam ab4alijs ai&u»it>^paucb$ poitdfes, mor*|
" d-ls pcbium'quosliTor^uosille puneiauerät ai^s,'
i dune. C^jrpoi£qiiämpafeucJ|)USjieTdn(fti innocuerunt^
: cpidilipj vquqdin.Presbj^erum'diedeirquprat,'’
ipji prp eo digne latistacicntes PresbyÄro» expiajierunt.'
!|f| qu|a tarn, certis lnfiic^s‘yerax.TL^dC|pr«Iatavii^prp-'
dubia, «.fedvt certa, inter ca;tcra rliM
ldt}daccnricrip.t«'eft. ’ .
m
De cuiüfdam pttéri vigilantis vifione mi- «
rabili. ■
,C A P V T X X V I I .
"P T de mortuqrum quidem apertis manifeftationibus
^ Hccc mulra Tuperius diifta fin c, vniim tâmen adhuc-
'addere volo,quodnuper dompercum»tacenduim non elle
yideturvNam arino,quo hæclcripfi,illud contigerat. Vi*
fgiliaNatalis©omini, nôâ&Fcilicet, qua Sâhâificamini
Fiodie i:,cantatur, iacebacapud Carum-Jocum puerulus
. quidam monachus,apte Facros matutinos in fracru dor-
mitorio, & neFcid quid tneditans dormire non poterar. j
EteçcepoftaliqnanturnproceflumnodlisaFpexit&vidit
venerabîlisvitæfratremAcharduranomiocVqui ciufile
mphaftèrij Priorfuçrat,&antepaucosannos vita- exceF-
lerat^per gradusdormiforij.aFcendentem,fibi appropin-
jquare.' Erat vero iam di élus p u e mill s Fra trisFei us filiusV-
JVenitergoV&inFcà.mnOanfeieiftumpuericonftitutore-
Jédi ti y Erat eu m il 1 o Sc verierah'dus ille D o mi n us Prijor
Gmllelmus, &ij)le fimiTiter defundlus, ’quem inihi Ro-
^ni«tii lomnis apparuiftFiupra retuli.Neu.trum‘ramen il-
lûrum, dùm viuerent, puer vidçrât,ledex hi$ quæ ab eis
audiui t ab Fque v l l a eós ac fi Vidi fie t d ubicatione cdgn o*
ui t> M o ratiFiTnt 'See olio emtiad i nu icè m aliquamdiuvpue*
ro audiente»,quouFque Domino Gpille|mo recedente,
Folus ftater Achardusante illtim,ytdi£tüm 'eft,Fçdens re-
‘manfiti Qui adpuerum conuerfus, horçatus eft eum vt
lurgeret,Çk ad mira quædam vidf nda, vFque adfratrum,
cimitei ium cum e© proefederet. ReFpondit ille, timoré
qiii eum inuafërat , ?patrui FuiFàmiliari collocutione iam
ex parte Fedato,non polfe fieri quod monebat: fiib eufto-
de Fe efle.tmrere nefi eumaliquisprætermoremcgredic-
fem videret, dira flagella Fubiret , necipie inter inultipli-
cesplagas fi bi adefle yaleret. A d fiæc lllb dicente,nihil fi*
bieflètimendum, credendum elR patruo, dptimeFe ne
quid mali ei inde contingeret proiiîFurum , laluurn & in-
eolumém du<fturumacrc3 udl:Uruni,addü<ftus eft piier in
lcntentiaim&lurgens,aci|;regulaiimpre indue!iè, præ-
| cedentemTecutusell.-Dirxitautemcpmpe^ciaullmmà*7.
t/ius.iiTclauftrum infirmorum , rndequè vique âd cimiçeti}
fplHun|^Quo apertoAatimv 1 teriusprôcèllei un t. Etecee,
Gonlpifit puer totum cimiterij ambicumledibus innu-
nierisretertum,açluprafedesiliasvirosmonaftiôolche-
^hafemdutosiedere-Dixeratautemiliipatruus& lifiiijiu- |
ter^iasiedem{eru|in,piqua ftatim ah crû modovenieus •
; reiideret. Indicaueÿat etiam querelam in-Conuentu-illo
! de lèFuturam , prop ter quamn.ecelleelfet leexmgere ,& ,,
i ad vpcantisiudiçium properarC, Moiiuciat iniuper,y,t in
: illocxaminis-in.teruallo ,eandem puer lêdemoceuparet,
| ni hij qiie rnecueps | libi vlque ad rcdituni- cpuieruarbr.
i Qupd &lic faótum.I ngrelîus namq/trâter A cliardus cu
1 p'ueroGonuentum illumyinox m J.ûdelibi parata, relcdit..
I Qr t us e ft ftatim cl ampr,&àquodam circum led çnté que-
^rel^depolitajquodidem.Fra.ccrtardusilliFudcoimeutMi
pccurrillet. Surrexit ille confeftim, & ad làtisiàciend mn
moreni^naftiep in îpediuju proceilit. Quo faârp,puerVc' :
mopicustuBracdurgens cqnftanter tqleuc eadepi relêdit.:
Qbtiriet aucem medium cimiterij locums, ftrudtüra quÆ*
dam. lapidea,habensinFummitatèlui quantitatem vnius
lampadiscapaeem.quæpbreuerentiamiideiiü ibiqmeF*
çétiumtotis^nocftibU^FuigoreFuolocumiilum Factatümr
.illuftrac. Sunt& gradusperquosillucaFcen.ditur,lupra*
que Fpariüm duobus vclcribusàd ftanduravél lèdendum
hpmmibns fiiffictebs. Ibi;Fedem cuiuFdam magniS c i e
merendim4^5:5}Tupraqae ip(um FHentem pper dum '
couFpiccreq, vjdit iam didfcum fratrem Àcfiardum ante- s
quid èi relpqniuin Fueri t , intelligere liCetm uitum hilus,
non potuit. Clare autemidcir^ocundtaviderepoterat, .
quiaquædamniaximk elantasàb.FqiFubfidio birhianôrü
Mddico temporisinteruailQjtranlàdto» %pc nominacus
"frater a,d locum propriuro;rèdijt»& puerci fibi cederite, V
4 tque