
■S. V'etHVtnerabàil Abb. Cluß. IX .
p i 1_______________________________ _____
nos. Adit prieCentiam v eft rath, nu 11 o, vt ab ipfo a ccepi^rie-
gocib tra(ftps nift fola cauFay ide,ndi Sc vifitandi vos. SuT-
ctpiateumbenigne,fi placetibenignitasveftia, mihinon
feme! tanttim experta: fufcipiar &ego in iplo,* ft quern a-.
putJvosy quod nob diffido,locum g^atiteftabeoZ Dele*-
surft placet, ft quid viiqoam nubilumruiraduerftis cumin
mente veftra :&redeat adeiim ilia, proquafola vfque
ad vosperegrinatur, gratia veftra. C^iaproipfopaucis
fupP'ltco!; credo quod non ^iramiuuGarQvenun &fratcr
hbftc.reft. |
. H P I S T O L A X I I . ' |
Sammo Pontifid & no firojpectali Patti, Domino Fiipa Ett-
1 cenfum:Abbas;cumfincero ajfe-^f
i
TMportu.iiüsquideni fiepe vobis feribendoTurn : lêdftc
X ip fa m i m p o r tu n i tat ern fi e qu e n te r éx ctffa-n d o ^m agi s
împoi tu nus elle forinid o. Quid igiràr.façiam?Sitacuc-
ro, riiihi niulrilqqe nó'eebo. Si loquutus Fuero ,'faftidip-
fus.^vt dixi'-, vidèbori Sedtie his duQbus,alterum eligo.
Malo vobis falua pietate. paterna Jo quax vel nimius ap-;
parère, qnäplurima vobis noncelandataççrè. Non per-’
tiuet qutdem qupddióhirusfam% äftpropriumnegoeiü.
Sed quonîodo aliènumeft | quod veftrum quolibet modo
eft? Eftautem veftrum, toriusEcçlefîæDei inhale valle
i aehty marumperegrina n tîs caufas audire, auditas dift-
cutere, difculTâs iudicio Apoftolïtp diftiniré. Eclftetper-
Fo n a-y e ftr a c o n ft i t u t a fi t fupe r ge n tes & régna, vteqéllat
&deftruat. &di(perdat &djffipet,& ædihcet & plantet:
tamëöquia ne,epeus»nec Hieremias PcopiiçtavCtii hoc
dibtum eft , éftis.-'potéftis^alli, pótèftis ab his,qui ea quæ
n ont e fu C h rjfti ,1 e d quæ (ua Fun t^uæru n t^de cipi. vH o c
ne fieri no flit, opbrtec'vt fidelis,fi quisftferir 3hjibs, quae
fibinotajVobisfpr^eignotaTuntiPatnfideiiiterpbndat:
Sc ne hi dequib us legit tir, Vettenumajptdùmfubiabiü mum,
finceritatem veftram toxicofiio irifkqrë valeant, modo
q tip po te ft praß nxiniat. Nàtri n on eft paru um Dej m uil u$
à'talibüs liberari : maxi mecu m. P Fa 1 nous fclenhisdicat,
Domine libera aniinam meant aUbiisimquU , & ii lingua dolofa.
Sedquidî Forte rurFUmnimis efïlud, quod excu^ueram
adhucincutro. Reprimo ergo.ftylum f8 c vndemultadi-
cerevolu i fle m, & v t ae fti m o de b biffe m : breuiter dico ad
qtiidaftapræmifi. Vna qiiidem caiifaeft, fola tarnen non
èft. Hahc adpræfens dicam,teliquasFuo tempori referua-
bpiChartuften'fisOrdinis^prpppfttiinftituta quantum
dilexerim, quantum diligam ,•quantum yeneratus firn,
quan tumampieftar, noriërunc multi : ego vero magis ,
Deus aUtemraaxime. Nam.fi mensmèame nphfàllit, fi
cönfcfentiS meä inihi quod verumeft attéftatur?Jubadem
vèrâ eft ftntèhtia diuibà-, quæ dibit, Nemohouitquafunt
hominit| nifijpïritus bommit quiintpfo eftvAgnoFco me
tüfienûum'atrigmtaia'm fereànnis , hoc eft etiam ante-
quam præeffe inciperèm, præ eunâis pene mortb|ibus a-
niafle reîigionem, coluifle ftnceritatenij amplexum efle
veritatem. Incellexi,necmefalli putaui, cunôlorum La-
tinoruininftituas,e6ruit>prppoStumpræferendum:nec
eftcepsdeil|is.,quij^ culieem,df camelum glutiut ;
j hoceft qui irritum faciunt mandatum DeKpropter tradi-
j tic neb hpdu n u m, ócdecimahtes mèntam ik anetum, &
ämihum,& iüxta vn u mE u angeli ft am, omn e blùS,dimit-
tu'ht quæ Funt grauiorà legis , iüdicmm Sè miFéricordiarn,
& fidem.Non epim præcipueincibis,in potibus^în vefti-
( buSjï.n labbribusvelfimilibuSjrègnumDei confiftere pu-
! tantdicet hæc diFcretmefaâa , mûltumeidem regno Dei
i m iliie n t, fed inpi e tàÇè il la,de qua ait Apoftplûs, Cor/w|<î/»
exercrtatioadmodictmvttlugftjptßtas adomniavtilis: promißio-
I nem babens vita qua nunc éft \ pariter&futura. Épulan tut vere
I Fandltilli in nienlâîapièntiæ.," deliciantür inièrculoveri
i Salomonis:noninFuperftitionibus,nonin hypocrifi,non
in vanitatibus,non ip Fermétp maliciæ & nequitiæ,Fe<l in
azy uns linceritatis & veritatis. Magni ergo funt ,>amahdi
funtâà m pj c <5îc ndjFu np ~Et qu i d d i ca m i Inuitusprbfèro
qupd.Feniio,raciotie coaâus'dicoquodhplb;. Yideorta-
g e |l arcàm j)eii& earn ni a n up r æ Fum p tu o Fà | vt qyôda in
Qzà bobuslafcruientibus, Fubleuare.. Sediiô^fo'tnpræ-
Fumptorjiion Fum,quantum ad bunc çafurppertinet,di-
gnus mörte vt ijle : quia fccurum m e Fa ci un tv eib a i lliiVs
qui dixit , SioculHètuusfueritfirhplex, totum corpus tuùm lyci-
dumpritiji ièam èrgp, neciam vitra thoraBpr.-' AqjniatPà»
ter æquo animo véfba filij : nee in illis aliquid vafrutn yel
Fubdblum latere exiftifne t. V t en i m àliisditeds Fubljmi^-
ti'veftræ niiper mandafte menVini, idem efîct roihi vobis
-.mentitiquodmôâ.ln cau&,de q»aud:b.d'C.agitnr,'Gratià*:
nopolitanæele<ftionis3videturmihi , quod Chaictifien-
fisOcdinis Fèrèna diem inopinu?.tuibbinfécerit:& lpletir
jdpi-em ha<^cnüs^ryftaîlinum.tiubeculà^hç|cib'*viide^ex-
orta fufeauerit. Diuiiàeft interFè., & quæ vfque ad hæc j
tempora (peciâliusalijs vnum/n Ghrifto fuerat, hac dç ]
caulaïn i n uicè m C on gregati o (an â a e omp pgna r. Hinp1
Ghattufia jExcubiæjDuajonum^incPpitæjMaioreuü,
Syîua, Aluerip m & ft qua fun t alia ad Faer urn ill u m Or-
dinem pértinentialöca3 veliit diuerlospairietes ftatuünt ;
& tam hi quaniillife iuxta Propheram pro domo Iftael
afcédereex aduerfo, & ftare in prælio in die Domini pro-
fitentur.Dicunth i,nondebereeleâum ^piFçbpari :' &
cauFas quaFd^pi,qüas non eft nuncmçum dicere , prætc-’
dunt.EcônùçrFo alij -Quid, ihquiuht, advos ifta ? Chat.j
tùfte nfts O r d i nis ih'fti.tutiô’èft, m à]ai fiq ù a nbù erin t, his,
ad quos fpedlaï, nota Facere : non autem &Iitigare/Epiu
eft ,ïîm plicifer q u od Fent iu n t di cerc : non autem palatia
adcaûFanduminrfâre. Noneftheremi ncftræiudicijsâ-
ftare: nôn eft epiûi !qui mortui mundo vjdchtur,in pu bli-.
cis negocijs aéFbres vel d e fen lo r es èxift ere. N i h ilfi m pl i-
citatidçiôftraécum aftutia leculari : nec decet,‘ vtquiin Fe-
culp hèrëmüró elt gimus,nunc de herempàa lèculumre-
deàmus. Quodfvnon decetj. vtillucetiàm trabliredea-
mus;decet,vtifdnte cunbbs nolentib. &: ré clarranubu?,
iudicuih nos tribunalibus ingeramus ? Hæc eft ça’ufa non
qu i de ni litis apertæ., lèdfim ul tatis o ccultæFan d pi u.hpr
minum ; quæ expreffius nota Pàtri fieret | fi maieftativë^
ftræ ndnFoloTcripijo, Fed&: vérbpm ihilb qui 1 iéere t. N a
funt qùædam ,qQæ.liter
beré npn fuit cohïilij,
veftri Amaldi, vobis int
^tradere nolpf; ea tamé quia Fcri-
n ote dileâi-fratris noftri ficfoM
manda rëpoftii.
| E P I S T O L A X III.
Vetter andis & dtlefthfrairibus noftrUapudLemouicas Deo & fan-
I äo Marciah eius & fuo'Apeßolo feruientibus, Prater Petrus
ftumlisfratrUmMutiiaM
gratia }& bènedtütbmsa Dèople-
> niiudinem. . ’
EXultauit conneumin Domino , fton quidem nunc
videns , ledaudienscbnucrFationem veftram , Sc fa-
mam Oidini§.peo & hpminibuschara"m. Audiuihociió
mëdb tantum , Feft&'ffequehter,ab his quibusnoncré-
dinefas tfle t, quia yeraces fön t: & qüpsveftriadus fine
b oni, fiuëmalinaterenoppolïenc , quiaprbx'imi Font.
Gaudepqujdem ^deQmnibuSidequibufftmilia'audio i
led de vpbi;s.ex parte magis, quia magis debeo. Sed dieet
veftrum qpisliber, (Zur magis de nobis quam de alijs ? Id-
circo,chatiflimi J magisde vobisquarh de quibufdam a-
lijs: quia iuxra vei ba Petri Apoftpli , Pofiti in medio nationis
pr4 tfic^pfr«erFi,lucetisbonoexeibploveftroftcut lumi^
n a r i ain mii p d b> in colitis terra m Hus, necFedamihi terrae
vitia. Nam,yt opinioinea fert, aCluniaco noftra vfq*,
äd Pyre ^ ö s i l l ê s , qui Gall os ab lbe r is diui d un t, n uil u m
Cluniacènfis vél cuiuslibet antiqui Ordinis Monafteriü
hpui; vpi tam firmlfër, tamconftanter, tarn i n con cu ITe,
traditusaPatribus Ordb hucufqüë viguerit, & interfre-
riientès Lempuicini rermpirij beftias, earumque feroces
ridus indefeffe inftituta^eruauerir. Ea de eaula | y t dixi ^
de bbno nomine veftrb ^magisquam de quotfidam alió-
rumgauaeo.Vr énim dpdorillejquem noftis, Eceléfiat
dieit;Magnum eft,efle bonum inter bonos:Fed;longe ma-
iuseftj
E'1
JipfloUrurn Lib. VI.
i usd ft, e lleb bn u m i n tér malbs.Praetér li^c1 vt nobisiiepe'i
referitnt qui hpc experiuncur, mónftracis non verbis,cart-1
m, led rebusi ïioh affedibus Fölum? ièd.eiFedib,usInon ,
eflè vosoblicbsGluniacenfisladis, quo inpci timbre Sc
Féruitiö eclucari eftis : quandö fratrés noftro’s acy e ftfps
advospeneaffidue vèhicatës,tanideuotcFuFeipitis,qua*
doeis tatri afteduöFe ferüitis. A muleis h«cg.üdiuifiiiis,
Fednunclpecialmsadilèdpfilionoftro RaniïulFp'Pripi-e
veftro: qui & plus quam hiiric dï ce re.velim u sb o n i,n ó b i s
noftrifque de v'obisretplitrbc Fe cauFaDeinoftcique,mul-
tumd vobis diligi affirmauit. Qtjein; fii n Deo diligences
diligendi lime jhöri vospcenifèat dilëxifle./: qui diiédib-
hèm fuam erga vos quaudo riobiFcum eft, non cefTat qui-
bus póteft mpdis bftendere. DpcxtërOj'chariffimijfince*
rbaftedu precor ac mprieo vpsin Domino^: vt bona,qua:
dëvobisdictihtür,melidribüSiucrementisTadah^ete cu-
retis: quia riun quam Fer uis Dei deefle debètaffêdusprO-
ficiendi, qyos ftmpecïbllicitbsin-Dei opere redderé debet
fge ampiius gabdeo ; quod animüiri tiitim ad resdiiiinas,’
crahirnon remporaliurérum deietftus , ledæteina'rumd
Deo conceptusajTeét^^Filiftiquidem, fed aiixiUo loiiè-
ricordi* Dei lam ïnlabbribüs hominum non es ; neo^cu
impijs ftâgeilaris* nëc'tameh ideb tenuÿ te fupéibia, neç
opertus esimquitarp.8£impiétace tuavVn^ë, \yt lamSièi,
liimium nitniumque lætor,, qu oftproFpetitä tis 1 a q u e ü
qui fortes arque cohftantêsin fëlütis. bröpofitó siebtel
frequenter irrebre lplec , nbdos fiiPs, ne te cape» et , ë,x
parte,expli çuitV& qubdiftud no ex parte,(èd ex co to quâ-
dpque fieri poflitjft Deusiuuerie, (péns mihi tuifquécèr-.
ti flima dedir.Sed vt ad rèm,pro qua fi&ib^re ccepi , venia, v
placetmihi & hocmpltu;quod Clerici,'de quo ferjpfi^i >
{FpraniumneFpreueris : & quod re ad Dei tïmbrem, hac
qtfamaBDetpræftitàbccafione exacueris. Nam licêtfpm-
niaræpe'yanaftnc,itavt dèeiisrcnpturaehiiftiana dicat;
nonaugurabimini, nec obferuàbitisfomnia, Sc rurfus alia, multas
curasfequumurfomnïa, itemqueillaSapiëntis,5öJW>»w ne
curfijfhon rameniceirco vqjuëria forpnia cohccrnnehda
funt:qubiijam,ex.eórum fignificacisefFeéHB'us, vera!
pëAïui^,prbi?ataXqnc. HabètEcclefiapëiinlilirisdjui^
pisfeptêm craflaà boues Pharappis , lepcernq ue macras $,
l ^ e m fpicas vberes ;,lepterpqufr fterileS’; praefighalfë Fe*-'
ptemannbsÆgyptiacæFertilitatiSj-ftptemq;fterilirâris.
Habet &fubcinericiiun panera viïcimin fdmnoGeciçpni,Mud. 7.
?h@c eft ,'èundem Gedeonem, dèuölutum in maxima ca-
’.ftraMadian,. eä Dei virtute cumTplß trecentis militibus
EccupaÇe, ipfèque yfqüe ad ëitremai dbiÄi:Habet'&Tó-
ge ante in eodé eptadco;iri Fomnis IpFeph apparïiiflè,vei- j
timordeiicieiidi. Nam vt maghus Léo Papaait , Hu-I
rnauns animusliciit leraper potëft habére quprecidat,ita I
potefthabece quo creFcac. Pudeat vösveftrique Ordinis
o mnes , in religion is m önaft ïCae p b Fe r u a n t ia qui bus 1 ibe c
nofiisinfetiofès yp|ën:be contra Dbmirii verba; fit,quod
ab ft t , difcipulus fuper magiftrum: ne dé Fopte veftro alijs
hauriencibus, yosfttiatis ine de ménfa veftAa alijs (ituris,
Vós ieiuni permaneatis. Npft is eni im,qupdfère qu icquid
religipfi prppofiririóftri /èculinoui hoiniheshabérè vidé-
fur Fa vpbis principittm fumpfic » a vobis gjiateriam för-
mamque FuFcepitvGiirdre jgitur non lègnius^ijuibplibet
viara mandatorum Dei:nemo vos iü cortédb praéOeniar, utmeflis temppre mamjjulos Fiatrum adolare manipu-
nerno brauium bene currenribuspropofirum vöbis Fub- lum eius, rurFumq; Folem 8c luna,ac vndecitnfteHaS j ad-
ripiat : hocque tam in:ftanrer,ytait Apoftolus, Siccurrite, J oraceftiplum.'Idem ih Daniele ,cam de ipfius Danielis,
vtcomprehendatis. Pacf praecipue , & obedienria: opéra da-1 quam de Régis NabuchodonoFor Fomnijs , qupdfutura
t e : vt tam in hls, quam in alijs.lacrarutn virturum éxetci|.j pronunciarent^bften.dit^ed &in ËüahgeUbidé itiftö lp-
tijs, yobis defudantibus, videanc leciilares opera veftra, lèpn Iponfö ïanftiE Virgin is matris Domini, quod ei An-
& glorificént Patrem qui in ccelis eft. Oraneem pro me Sc gelusDomini cÖgitanci dimictere eandein matrem Dö-
pro tota Cluniacenfi Ecclefia vel Congregatione, chari- miniinfömms appaEuerit,quod ne dimitteretprohibue-
tateraveftram, omniporensSaluatorexaudiat: &aéFüis rit:quodiniEgypruraeamcumfilioduc.iacreduciiin;(è-
veftros,mores,&vitam,in beneplacitoFuo, quod bit Fa-. mnisprxcép^ric ,jnagnificailla & cieleftis Icriptura te fta-
lusFempicerna,componat. “ ‘ " n ' ' ' ,Y' ................
Maithz
LUjs.iji'
P I S T O L A ; X IV . |
.Dilettogermano, immofilio Puftach» , PratefPetrus humi-
Its Cluniafenßum Abbas ,fàlutempra[entm & .
atemam, quant mihi.
tdr.Adquidi^,ch:ariifime|V^inteIligas,nec(èmpei'e(re
FèquendàFomniÿ|heclémpefij3ernenda.Vndeëft,&biè^
ue quod moneo ., vc fiue vera funt quæ àsFomnij aubtpré
ris yelyeri tare, yelfalfîcate relàtoris lapienter » hoc eft? v t
ôc de ptæteritisëffenft&digne Deo pro poflé Fatisfacias :
8c neFatisfadtiqnem tuam malaquælibet,maxiilie epi mi-
J naimpédiant,ftudio to to præçaaèas. Non auterri Hoêe'di-
B Audeo, nec gaudium m eu more expIicp:qüod cum cp,quodaliquem tuarqm partium nobilèrn, quantum ad
te vnicum, quantum ad ftcülum përcihec, carhis hominemadhiicvinculisTecuhretécüm pertinere poteft,
meæ Fratrém habeam : Deum te timere , Deum i;eüereri, in bonis ftudijs ( vt,d multis accepi t) præponanr:,Fed quia
Deumtediligere agnofco.Ët quod maius ellepofletgau- noui quodquanto fueriscautior,tantoerismelibr. Nam
dium animtémeæ? Video vndique mundumfurentein, fi vifio; quam prfbrifratrituorcripftfti,'vera eft, & aliquid
videoSatauâmmundi.Principemde traorcalibusficucde fignifiçans , autForccvera8çnihilpræfigpans:rioninue-
auibùsludentëm,videoeumquotidié,immoa(Iîduejmi- ntërisapudDeum contemptoryetbrum , ficütinuentus
Fercimasanimas , &flammis vïtricibusin æterùùm pabü- eft|Fèx Sedecftias , quilibro miffb fibi àHierëmiaprolùm
pheÉa,ibquomult^mih®aduérFuseümcóntinebantur,
nonfplum terrjeusrion èft,nec maudktisDeiperprophe-
Itatn fioiniifiisparuit: léd librum eunftém Fealpëllofcri-
ba:,quodcafuoccurrit,difcidic,&inarulaparunisplena
prpie<ftum,incèndit.VndeeadecauFabrèuitemporép9ft
ab hoftibus captus eft, &auulfispculis in Babyl onem d u-
dïus, (ub dira captiuirace fandem morf uüs ëft; Si verp re-
4aroEiamdibti römnij , qualibec iptentione mentirus eft J
(praüum eft: ehimfv t FcripturaaitjCbr hpminis Sc inferu:
tabileijfiinquammehtirus éft,& ytplim falfi Prophete
quos Deusvoce eorum deridendq afiumpta, dicit, Sgm~'\tti*r.iU
«i4«»,jöW»wöi,fftfacödfinxft:etiarhdèfalfitatéipiapro''
ficies;qu'ando in^eun<ftis abiibns tui|hac occafione,v tdi-
xi, caUtiorfies. Mufti enim re veratales pFeyfto-pFophe-
rie,yel mendaces fomniorum reiatbtès, olim rnctitifilm 3
con tra quos Deus, Va bis quiprophetant decordefiio ! Sc ru v- jEzen.itl
fumaliöinlöcOjSi quis noti dedetït inmanibus eortim atiqüid ^ Mjcb*
fan fttficatltfuper eum helium. Quorum rclatiombus fi modo
quo dixi vfusfueris, pfodefle tibimültum pqtërunt, ob-
efïeninil.Ageergoiam.vnicaFpës<iBépene(olagetréitsn^o>
datas, ad inférpsjrâpientem. Gerno eum& iuxtatèJ
&longe’à'f#i vel gladio , yel péfte, vèl fubita.morte, Vel
quolibet diabolici laquei dolb, tôt fibi nürtfanatum ani-
marummillia vindicare: vt de il 1 isGh ri ftüs S a lu a tor'&
Deusnofier d içat, M.ultivocati,paucïeleèU}8cm fimilicaü-
Fa, Amendicovobù}nmovïrorum illorum, quivocati funt-, gu-
Jlàbitcoenam meam. At cum iftaà Dominptïieo al^digm, &
te tôt tantjfque malisyrndique circunreptum àgtïbFcàm :
non debeolætari, fijre çimpr D.ei.& ftuaiüm fài,âànaæ a-
nimæ tuæ, aperdiris&perdendishbminibusFeC|rm t‘i&
faluaris yelTalnandis luorum militum caftris adiungic?
Quod fi te ad, ifta cogèrent vel réi familiaris defêétus , vcl-
hoftium contra te pugndnciunrprpFëâus , vel Fpçrunié,vt
fie loquai', pr o Fp e ri cat icuæi nuideritis tèmeritas: gaude-
rem quidem effè te de illorum numero, de quibus iam di--
6l:us SaluatorFubfimilitudine^icir, yade in vias&fcpesi &
çompelle mtr are : vt impleatur dotnus mea. Nutic vero cum te
1 mundanis bonis l&^ùnâis, quæ pleno/çppiàcprnuple^
1 rilque mortaliuminFundere Ipiet j.circùnfliii vidpam | Sc:
nihlFpériede <^bcu^itls!deè^: tbngê ma^eVaito ,lbW
ï l i