
668 T e tr i k^Abbatis Cellenfis,
Hucufquedc fartagine Crucis 5 iam videndpm eft-defar*- infernus,neqj vihi'iturp'o'tcttateincur^Misfortun^ne^
taginczeli. DidtGtfegorius nuflffm Deo talc efle faorifi- qTCflediturprecibttfrautp rctioblandiedsjQuisfinqbit)
«iflm}qiule«ft^)ii5^nini^m.^c8autenMdusypca- fupetahit vclfeparabifrios'a chUritateCbrifi} Trtbulatioiitd
tar farrago qufe!ficarcardin5fartagineabh«mitKtateftri \\3ec,patieMiamopemtur,patientia probationer,frobatiojpeni:
deffecarfir'; •feciteloTandq inima d fuperflaitatibusfose fed ha:cdila'tat'cor.?«-yec8fwiTedh*ccpmpdlit
kamalitatis efeacuatur. Sicuretiam cremium iq frixmro ad Deam.N«<fiitaf(fed Ifcec expedit curfum.F/H»«-? fed htec
HaTe qfcidcmsarefeit, fedalijs vifccra futepirtguedinistrr- parat p’tiifem viuum.Pwkw/wjwSfed nullum venientiidfeft
buit?SkjRe^orispiaammafibiduftendm'indicit,&fub-^)criculumrsW/>«?fedelftperietrabilioromftigladioa'cuiedoramtrrfbecillitaiibus
benigtiiora & ni ollioraindul- . r6, Hscomnia contemUitfertago nbftra ,*& armatisin
jkc&dtj^ get.NoV$tiim quaeritqr*«fuafunt, f e d CHKlSTl. occurfempergitaudadter^aiti^/awr^wowfid eftiPto-
Ait aufenfMoyfes in Iteuitieos.vt Aaron in die vnctitfhu fua, mrffid vie&-,neque Angeli, vehnali, quLvellcm;vel bom,6
decimam partem EpbidjferHt fimiU Cohjperfa oleo infitcrificia quomodovdlent: neq. Priifcipatm ahquisincmlovelin
fmpiterno;rnediumeius mane, & medium vejpere,qftainfafta- terra:«?^ Virtutes-jd ell facientesmiracula: nequeinftantia,
gm,vleo*onJperfaconjngetur \offerai autem facerdosinodorem id eft,nequefutura bona vel mala ; nequeforiitudo: id eft
fu amfimtmt Domino, facer dos qui patrifuccefferit, & tot a ere- 1 violentia ali qua: neq\ altitudodd eft, promrffioaltitudinis:
mabiturin altari!Hsec au(5toritas,refettur & ad fartagindn Inequeprofundum,id eft,comminatio deiedionis: nequeuli'a
zeli. Adcfttcemyfic', Dies vndioms Aaron; die sdtvn- Ureatura, ft qua eflet qua nUidutU crcatacft: potent nos fe-
•didnis e1us,qukonceptus eftde Spiritu farido & natus parkreaebaritUteDei. Ecce quamfortis fartaeo I Vide ife^
ex Mariavirgine, qurdefeendicde ftirpe Aaroa. Rivera ru& quam protftpta ad excipiendamaduftionem, ne alteram
tunc Aaron vndus,tunc fandificatus,tuncm facer- quam fuftineat lariionem efcadecoquenda. Optabam(itiquit
\anatbemaejfeaX:briJlo profratrtbus meisfecundum came.
Cuius haec vox, nifi fartaginis , cuiuslibet fuppliciornm
carbonibirsfe pbijcientis ~ vt line oombuftara paretur ci-
] puli a lift e:
jnora’fiBi
-«ndicit.
*tXHAS.i
I H, eb.j. i f
fCSirfftus
'afeptseä-
'fas'tn à-
tiîdCài-
phar.
i c
•Mat.zj.ff
dotfum dediçatüseft, cùm in Ghrifto lefu, virtusfendi-
«cationi, omnia tara yêteris quam noiri Teftamenti con-
fummàuit m.y fteria. Décima verb pars Ephi ; non incongrtte
inrelligitur card Chrifti;quodammodo enim 'deci-j bus Dei. Visaudiie, quomodo harefartagoantequanval-
narcAft,VM* aK Ana#»li« n«nr„m ««r.-.m fit«iHn crudelitatem excoquendam fufeeperit, leiplatn
probaucrit fCafiigo ( in quit) corpus meum & in feruitutem re-
digo, neppftquamalijspradteauero ipfe reprobus efficiar. Sed de
KiSjhadenus. -Moralitd: verb,fartagi'ni,'Confeflio com-
paritur.Vt enim fnultalignorum congeric fuppofita,(at-
tago<fuperponitur,in lartagine verb, aqua flue oleum aur
iagimeninfufum bullitur, vtcarovelpanisdecoquatur:
ficirfemoriajvndrquegeh’ennalibus vallataincedijs, omnia
fua, pra: timor.e&expe&atione futuriiudicij, ferue-
feerefacie. ImpetaitaqueConfellionis j'fpumainpecca'
torum fuorum proijcit,& quicquid cruditatis in ^ t,fu c -
crefcente charitate decoquit. Atcrabit ignern ad interio-
raexquoquit qtiascunque inieifta fuerantcruda. Spuma
vel fcoriaeijcitur,cum,in Vera confelfione oris, tota cordis
immundicia expurgarur.
ma parsdft ; qu®, ab Angelis ( quorum nofnem funt Or-
dines ) in genere Crearurarum quodammodo minoreft.
In conditioneenim Creature; corpus , generaliter fpiqi--.
tui fubijeitur. Qiiid igitur rairum,,ft caro.qux mori po-
tuir , minorfirit ipiritu angelico quiiam corrumpinpn
poteft ? H o c ; fecundum Gregorium q'ui aitnouemeftè
Ordines Angelorum; hominem verb,decimum edè crea-
'tum. Saepimraeiam didlumeft, quare caro Ch r ïs ïi di-
cartir fimila •, Sc quarê,coniperlaoleo» Idcb autem in la-
crificio fempiterno offertur quia faluare in perpetuum;
po teft'actcdfrsper femetipßm adDeum^ femper viuens adinter-
pellandum pro nobis. Quid deniquefit quod ait; medium eins
matted medium eins vejpere: Euangeliunvdocet vbi legitur
quod niane addudtus ft t ad'Gaipham,in cuius atrip alapis
cjefiis èft,atq; multisdelubrijs, ab ea horavfquequo in li-
gno leuaretur,a'ffe(ftus.Ecce:medium mane! vejperequpque;
medium, qiiialofepb ab ArimathiacèmNicodemprulit
cprpit^lefu, & in monumentpmouqcum lèroelTèf,fepefc
li&it.nancÄmilam olcoconlperlam (vtfupraexpofitumi
eft)‘in fartägihe,calidam offert in odorem fpauifftmu Domino,
Sacerdos qui patri fuecelferit: quia Iefirs qui& pr?-
ceïfttAa/ó dignitatem fucccffitci tempore carnis;vel qui
iDCo^atripoticsapceftitquamfucceiritjCarnisaffumptio-
nc:igue charitatfs calidiffimam.hóftiam feraetipfiimob-
\u lin n odorem fuèuiflimü.CJjrid verb fuauiusodorehu-
rname redeptionis? Quod verbait;rör^ ermabitur in altari:
fiocfignificat,quianon dcfeenditde cruccanrequam fpi-
rftffmemiferit.Reperenda'eftftgiliarim & exponedafen-
tenuaiuxtaintelligentiam zeli quciq'exereerR.e«ftor qui-
libet circa gregemftbicommiflum.SimilajCft mens mun-
da;fartago,zeTu^Olqum mifericordia;fi:ixura, cordis an-
gtfftfä;calida hoftiä, ferirens charicas; Sa«rdos quipatri
lucccditi imitator bonitatis Dei. Simila autem in fartagi-
nefrigftur,cum mdls Iufti; perzelüm fandli ardoris crer*.
matur: Oleum auteminfanditur, 2um amat etiam ipfam
qiiem infequitut. Sartago autem nfceiTe eft vt fit ferrea,
h u tb .i p iuxta q n o d EzechielDominu&dick,vtadamantem&vt
\fihccm dedifaciem tukm^&frontem tuam durtbremfrontibus eovww^
NpnfidUIis,quia cub fran^feifti.r,nópiumbea,quia
"■ritp liquefceret; .fed ferrea aut amca debet efle mens Se=
dforis,vtfitdurus-ad tolerantiam & fonorasad doblrina.,
Cumtranfierisper ignem, (p Redor) non adurat te ignis
tribólationum;cumperaquam , ,npn penérrettevelab- 1
forbcataquavolupcatum Vel blandamm carnis illecebra-
tdm- A s tuumin'caiefcat quidem ipro infirmitateCorpo-
riali,fed nullatenusliquefcatcxdiflolurione carnali. Tefta
faniemrkde,*: virratepatienti* abftergas maculamcorru-
^tionis « * vel alien«. Te mediante , vapOremfuauiter
D.
- De Pane ajfo in ‘craticula.
C A P V T XXIII.
R E s yha,multis plerumq; voçabuliséiücupatur, mul-
tfs figuris ftgnificatur. Infanriæ fenfushumanisafà-
fientiaPatris,in hoeconfulitur, vtquiaresinabfcondi-
to eft,& vt eft non domprehenditur;faltem multo verkomm
& fenfuü circuitU, quàlitercunq; tandem attingàtur.
Tanquam enimmultisinuolucris, veritas quandoq; cir-
cö.tcgitunmul ris fpölijs fuperinduitur.Spolijsi'gitur fiiis,
cùm multa reuerentiaeft expOÎianda ; vt fpecies&pul-
chritudo eius. tàhquam ftellamaturinavel ftcut S o l^ fn
virtute apparêat.Quid enim aliud agitpr, cùm figura a li-
ctliùs rei exponitur.nifi, quafi véftis fàpientiÆ explicatur
vel toUitur ? cü veto aliquidprouerbiali fimilitudine ob-
umbratur,quafipuellaipeciofa ami&u fuo tegirur. H « c
idcirco dixerim,vtcùm audis Glibanum , cùm aûdis far-
taginem vel craticulam, figuras diuerfas, circa eädem rem
inteHigas.-Ghriftus enim inch'banojfiguraliter, Chriftus,
in ÊrtagineiChriftusin craticulaï fèd, ficüt*äd aliud po-
nicuir panisinclibano:ad aliud, in fartagine 5 ad a liu ^ in
craticula : fie aliter exponitur Chriftüs, inclibaho: aliter
in fartagine,arque aliter,in craticula. Et panis quidem in |
clibano côqUitur, in fartagine vero frigicur , in crâticulà
demûaflatur:Glibanus icaque,natinitari;{àrtago, paflio-
ni;cratiàila,morri'Chriftiaptantùr. ^üritatemjin nâtiSirate;
paxientiam,in pafiiône ; manfuetudinem,in morte.
Nullaenim corrüptio,in Ghrifti natiuitate , nullàimpa-
tiennampaflîone. tacetagnus, foporaturleo, Ghriftus
in morte non conturbatur. Gôfôrmemur itaq; capiii no-
^».8.35
Bm.j.
F
r.Cer.9.27
G
Veritas,a.
liquando
"circumtc-
girur mui
tis inuolu
'cris.
H
(s, Liber. 66 p
i ilfaa.ii
fefti Pcn-y
•-Af
DifFgretia:
Pafchæ &
ÎPleesn,t c’c..of»il
P «
Vêfperë,quià tuncitichoatur fatus anirhç.Penrecofteave-
tb clareftens,habéftonitrua,fulgura, nubes denfiffimas,
clangorembuccinç,-montisverticcmfumigahtem,Moÿ-
fen loquéntem, & Dôminum refpondentem. Inmaney
cognitip fui in tonitruo,lbnus pr«dicationis,in fulgure,
irierepatio malorum,iri vocibus,exhdrtatio bonoram,in
lampadibuSjclaritas miraculorum , in clangórc bucciriæ
fortisprçdicatio Sandorum,infamo,de'fpédio fandorù
vel exeaèCatio malorü; in nube denfiffima,protegens hu-
militas,in Mpyfè loquèhte, Gonfciétiâ pèteni, in Domi-
no réfppndente,gràtia üdiuuaris.His circîiornatur fplen-
dptibns an imaluftùhis pr ç ti tulatur hÔnoribustemplum
Spiritui fandi, vbibleum charitatis, tanqüamin fartagi-
néfèrüet, vtficut.poenitens , Agnifahguihe, àfordïbus
mundaturific iuftuS oleo Spirituslàridi, ddoloribusvn-
gatur.EccePafchapoenitehris;eccePentecofteiuftificari.
Sequitur deindeScénopegiav quçeftjfériç tàbernaculo-
rùm,in quibus lætand um non militandqm éft, die primo
& die odaùo^^ éùm Filius iradiderit regnûtn Dèo & Patri, vt
fitDeusofnniàinontnibiis : Hçfcriæ Tàbern^cülorùm,fiunt
dDohlino, à deçirrroqumrô die merifisfeprimifèpré dié-
, bùs* Diés primus-, vôfcàtur cèfebetrimus atque faridifli-
mus , Diesqnoqueodfcüusdritcelcberrimusatque fàn-
diffimüs.'H« funtfinqiHtDominus).feri«quas vocabiris
celckerrl.mas atqvfandiflimas , bfferetifqjih eis o'blatîo-
nes Dom 1 n piFoelixcpnfin iUm, fed 1 ón guïn, pii mi,fepti-
rni & od'a u idi ei. P ri m’ùsdies ,efl i ft i ti Um fil bfta n tiæDei
qu^eft fidesïfeprimus,perfedroiuftiri^:o'danus,inchoà-'
tiOgloriæ. P ri ma.d iës jprOpiciati oh is: fèp tim a fandifi ca-
tiPnisî-ôdaua, glbtificaripnïs ' Ömnifqui degenere efijfrael,
habitàbit in vmbraculis :, Bpnavmb r^cu la alaram S erap hi n !
Ghenrb e tiam ,alasfûàsextend i t & protegft : Galfinank
hiïotninnscongregatpullôïfuosjubalis : ■8c JDbtnin'ùs,Jîcuta-
quilaproiiocans dd volhndumpullos.fîtes érjùpkr tos PoHtkni, 'ese-
panditaldsfuas ,Sc accipfteos arque pOCiarïn hurtferis fuis.
Obumbrâtio auteinalatumlefu t «vriulaxibeft yirtùtom
eiüs. Virtu turn eni m pen nis fi ue alis vri to r fex vir'tùtiim;
ad reuolandum fuper àftra carii ad dexieram fed'is rnàgni-
mdinis Dei.vrdicaturei, fedeàdextrismèa. Quirgiturdé
gehereiftaeleft, in vmbrà ifta viuat inrergentés•; donéc
àfeendar ad populüm accindum noftrum. Feriaftdü'm eft
dn'terim in taberoaculis,fedaboperibus mortüi# : primo
die jper fidem5feprïmö,pCroperatiöhc'm:Vt fît fides, fine
errbre'jVt finfoperà,-fiiïfe fimùlatione.-Sit fidescollyrium
; illuminans ocù'lPs;:'fi,nt vel ut antidotum , opera fidelià;
ad vitara , reuôcantia morruos. Habiter Ghriftus pèrfir
deminnobis,& per ôperaiuftiriç,r^«awD« (xùntra nos.
Sienim intra refueric rëgrium fiue gaudium Domini;, in
od^mo eris : erit nam que Menfis ex Men ïe , Sâbbàtum
ex'Sàbl>a!to,cùm tranherimusexfidelnfidem: Cùmrcue-
' l'asà^de transferenmr-:àclaritate bont ô^èris inüaritatem
diuinærèmunerationis. Meltorefldies ifta inatrijsDomini,
fuper milliaymqüaexultabimus& laetabjmur ; non memo-
mpërrëuelarioneni vberum Spbnfe., fed.cernentés per
praefentem concemplationerh vultmnSpbnfi&Spbnfk;
lion SLdhucperJpeculufn in anigmate, ledfacieadfaciemiqîïiït
; euacùabiturqüodexparteeft ’, StiéonfuriimabitUrquod
perfedum eft: vbi atdet clibanus, fed diledionisjvbifar-
tagOjfcd laudacienis; vbi craticula, fèd eonfummatibnis)
i vbi Pafcha, fed in vita àgni;vbi Penteeoftes, fèd in tran-
quiliitate & mahifettatione confi liorum Dei ; vbi fèria:
tabernaculprum, fed in æterna pofleffione altiftimi coeli;
1 vbi vmbracula, fèd Dèi,vbi npnpriîna dies;fed Vna, ïip'tt
feptima,fed fempiterna,vbi,noli o daua, fed aeterna.Ad-
huc tamen aliqnid fpécialitètdicendum de crâticulà : in
i fup e r io r i b usèni m epti 11 ua u iiïiu s vè-l-etiam copulaUimus
j clibanum, fartaginem^cratrcuiam,: Affignandaeft ita- i
: que craticula; proprietas ; & quid myfterij contineat,ex-1
plicandum. ZachariàsPrpphetavidiÉ'iwrerffiyÈiferM, v i-
rumafeendentem fi;perequumrp£um ; & pofiéunifeque1-
bantur equt rufi: vàrij, & atbi. Myfticèigitùr;vir qüi afeen-
diefiiper equùm, -G HR. 1 s t V S eft qui Corpus àfîUm^fit
humanum. 'Superfeditenim in côrporêfuo,tûnqüam in
equo, Dominusiquiavallemhoftram vifibiliternpn v i-
fitarctvcl perambuîaret, nificôrpore aftumpto, Deus.
neiöjfeltem ad dcfideriöi'utfi defoffionc. Afpiciämus Re-
demptoxemmörientera; 8e quanta traüquillitate emifit
fpiritum,tampacifica iuffiöne accedamus ad moderandu
proprijimperij verbum-.Nonvioletuxtnorbocri'minali,
rcgcncratip*baprifinatis,nöti feindatur patientfe ami&us
furiofo itnpecu irafeentis , non inquieteturfomnUs con-
templanris inordinato motu ambitiof« commötionisl
Informändi funtmdrcs,in clibano; roborandi, iniartagi-
nejcocfumm^ridi,incpa'ticula.Äit Dominus inEuägeliö;
ecce, ego ho die &crasperficiofaiütates,& teHiadieconfummor.
Hodtejcfc n obis i n i 1 lä rrrinau one fidei; eras, j n o per ätion e
iuftiti«; tertia dies,in confummatione glöri«. Hpdie,caecu
iMuininaricraSjparalyrienmcafolidatjtertiadiejLäzarum
refefcitat.In typo buius m.y flgrij;filj ifrael cum egrediun -
cur de iEgypcoünfr^trium dierum fpariurri nonimmolat
Deo fuo lacrificmm,öblationcm,&vklimatnraricmabi-
lem,fan<äam,Deo pUcentem. Serb hacq.uoq;;figura, ce-
lebxioresSplcmnitaces abomnipppuloV tarn indeferto
qttamin terra promillxonis,tresin''anno,Deoredduntür;
Pafelia videlfeet, Ä:penteGöftes;&‘S'cenPpegia;jquärum!
vna figuräliterpcenitentibus, alia Iiiftis; tertia ycoßgrUit j
glorificaris.Sanguine.n .AgniablimnturPcBnitentiu pec- 1
icaca \:^üätpßfuerifitvtcoccinum, velfirubraqudfivermicuius,
Iquafinixdeatbdbuntur.X^^^ quoq; exterminator,poftes
Ikeuirenuum per confeflionem. & peenitentiam linltbSi).
velporius municos,fanguinr^Agniimmaculari,IefuGhri-
fti.NeqaaquamauteminAgyptovelinc6fini]seius,hoc
offertur {äciifirium% fedin leceflil&manfione valde re-,
inotiori öpere n am q; fermQne,6cvo) u täte, pfftis,domus
ftruicutis1 (1 deft, vol-u nras peccan d i^ ft de(ercnda,vtae-,
ceptabilisfiatioimoliriovi6liro?noftr?>Tunc.n.gratum:;
DeoeftGbnnerfprum Pafcha ,cum,omnibtßfubmerfis
vecernpife<feli^ocum^g>yprijs;totocorde4tpta'anima,
tota vl rr acec’o nu e hti 0 ul a malörftprocul elorigaherimus.
Hic, nonx-virie no.uushoiiiö ^abiedtisantiqüiSerpenris
venenofisfuggeftionibusDeo-vinciarur & ä peCCarisiu-
ftificerur- Progrcdirur deinde tanquam aurora cön/urges
ad ortumSölis,&: a frigoribus n.iuis rranfit ad calorem ni-
mium^v t jpoft'Pa fcha poe n i ten ti x , cele b re t Pc n teco fte m
iufti tife.Vt enimPafchavcum lactucis agreftibus Comedi-
tui-;fi.c»iPeiitecofteVtubtS'mbiktionisiiluftfatür. Redit
quoq; tue oinnis pofleflio ad Doniinum,feruüs & an cilia
bb.eranl;uE,uullusä|icuiu'slabo;'isihquierudineyexarur,
vox exaöfeöris tollitur,yöxfe)onfi Sc’Vox fponfe,voX exül-
tationis.& iubilarioftis in tabcxnaculis omnium Sanbtp^
rum auditor.' Hxe pra^lara fofennirassmencibiis aptärur
iuftifiearis;Mam.fieutconrorquerecapurfuüm;6cfäccum
&.cineremfteruere;pcenitetiscft:ficIuftorumanim«eft,
exuJtaxe,gaudere;&l«tari.Emäcitpacus:ad6miniopecca-
ti,exulcac; refticutam adiens h«redicate,gaudet, paÄum
paasrcumlapidibusregionü &cum beftijslaltusyhabens,
l*tatur.Adhucdiligecius, differentiam Pafeh« & Pe.nte-
coftes,intuire.In fanguine^azymp pane, carnibusauatis
igne,laftucaibacuIo,re^ibusaccmdtis;&pedibuscalcia-
tis,agitürPaicha,&fanguinepfofe6l:o,poftestinguntur,
agnysaffamr,quodfupercftdc caTnib.agni^combüritur:,
cunl lacluekicaro agtiiediturjbäculusinmanib. tenecur;
renes,b al.rek.Regu m accinguntur pedes cal ciamentis
rfeuisinduuntur. Quid auretadiaec fignifieant?In fangui-
nejcptd^;contritio;in igne,oris epnfellio , in azyrno pa-
ne^bfq^vanigWiäjbonaopbEatio^nbaculoiiiifeexibi-
lis prdpofiti foÜicic.udp,in,Lablucaxlacrymarumcompü-
iftio, i^reniby s accindus ,Ebidinoforum motuum mor-
ttficatio:ir| pedibus calciätis,.Sadorumimitatib, vel finis
fuiafliduarecordatiomrelligirur.HecärmajfmTcpcenire-
•ris,ft^CiiTÄrumenra,in clibano coqueris,hic neceflaria,
in vidpJ>qfchacclebranris.'Fit au re Pafcha yefpere,vide-
licet <*up}jhpmpreceflcrita femore cohcupifetrise.'Vndee
conuertenturadv'eßeram&famepat\entur vtcanes-Soh nam-
que eft vera&pierfedapeccatofufti conuerfi 6',qua exclu-
ditiir malte concupilceurixardor.-fic quam denoraiis praß4-'
ccdentiamala fequiturlideliseonfefllü. Indeetiameft
quod qiü'cunque de eaftris ob aliquod animae contagium.
egre|itur j non nifi ad vefperum-fdotisveftibus adeadem;
mundus regreditur. Nonimmeritb igitur, Pafcha in cipir
Apta- _
[i.Cor. if.
Rfi
F
LtU.23.42
Mat. 23.37
G
H ,
Zach. i. î .