
S .P e tr i Vcnerabïliit^Abb. c tu n . IX.
., apudfdkiïttm Miimnum de CuwpisMoniubt- ;>,
>kï^‘r^m föfiepit; ^ ■'
C A-,P V T VII. i
B B ^ ■■ I jBggjg gg
n<)ii dcreLuitqucmc-lçgerât,redpiobaruvita ac prùdcnçia;
a t prudensiiuienis piofitiucHsali-
^ u^ \d id fol>ip(ü:Rciiiçnirfjam'EedeiiçCanoitidu^per^
-feu e^ ^ i(^ u d eb a t eius fpejetate religiolus'tpi leopus,
rBec-infeijoieifj-ei-amorisvicegirependebat. Geinebacin'
p i H|ddïiV'fe cpgaoïèéBa|, & veiut-Ïmaginemvirtmum
/uaç^^njpfoaippledléhatur. Vt eniaî;'quidam (apieds
ai r,ifmiiirud o m orumçqn cordiam effick anim or.um.-Et jT~^ Ögftans.veloquo diuertejec,yéi vbi concep'tuin re-,
vcic^HinyuanreidmdißKailiadbiconueukepuriierunrj V ^ lig io fe ’yiuendi^ropo&umadiniplerec.Cluniaeum-
nccin.vna lede diuerfa morari. Namdiftimilitudinedif- ' el egi e. Audierar ham que ab.il 1 o (uo Rhemenfi Archiepi*
«cphærèurk/d ï quis-fine aliqao fimili adïungeretèmat; g feppo,<& ante Epifcopatus officium & poil, Cluróac'enfe
* • Hinde. •jScanm'enim ab inuiecm refill- j Monafteriumprædicari. AudieratemB-CluniacefifisÓri
•ujHjnecmii pevaliquodfihu'lcaoroedium, vtdiófcumeft, j dimsmodum & morem,mulcislaüdibusexeollccem;adbüs,
höv-ilpioribu^hpoprorfusinrcbiteomnibuscon-j ßs religio foruminifieuHonibusprçfercntem.Coniecerac
deae.'&luee-ckrmseft.Sicbqno Epifcopp'bonusÇanoni- n onlcuicer inhis'poftèfalli hominem do6lum in diuinis,
ous | bmmruiTi pi^qrum ^iça;qheffioneftae congi uen tia i expertum in humanis,qui pene nihil diuinonmi longo v-
jCopmnCTuS,paulacnp per quocidianaipcpemenea-,admi^ fu, rabeilifnîediçaçipei^ignoraCepotérat, quipene nihil
i io min rei igipnis'ae f e n i^ conuer raÉionis amorem pro-
j mpudjacur^ ;'.ry
mundanæfciènei^jnedicamlâpienriæintencacumreli-
'querae.Hniuseegoeredulós verbis,reIigioni,quameum
majEimeapprob.are audicrat, Ce coriloCiare decréuit% Sed
Quomódb adMónaJfïcm vit am aßiiransßc-cUfußk
qiiiddacer|;}inquan>,feruens Sc dcuôtaânima, quæadeo
diumoigneincanduerac.vtconcepcäineeihdiudiiferre,
ni bice m p u rar e c ? y r ge bac eiim yccclerirervota complërëe
j c a p V t y i ; i
iipirieuSjfedlongéaberacCluniacüSjlpngeaberaCjlógum - -V, « • S H M W BBBi l i ,, - HB iterintererat.,Tittlebat qe canco temporis fpacio ten tatori
i L^^°^tus>ln “ a^ln^aspEOxduypexegeiHrce, & noniam^ caruàHquôexcihguérecur. Vndequia vel ideó titfiebat,-
iVcr° ,?,S j^™ M ? " ach°':8mo.^1“c>D^P%-i‘ftinatar,Cluniacuifiqiiideinm«reffl,qaiaremotioreta6
!?*!W W É W f e i r » M » g £ " ° tuncnonadijts^duniaecnfenitamenfiliam, quaepropiortrat.
hodeft.fanäaroMartinumdcGampisirJuÄi
lm È È Ê $ Ê S Ë È Ê Ê È Ê Ê $ ! i « e o gU t r o a e cw i^ * conliornt.Etongrae.eftenimidcmS.MartmiMonafte-;
Wrmrban.&Äblo&ra vclhaktu ,Ckr?eah,rç^us mer- riu'injfcu a i l im c e i i a ^ o . i .^ in O r J m .^ R . lW ^ V
j.K rtanosguaiuCapohiqg pofle Vpcän, flæç&hisfiJmi- m l O S J I
l veJutde me^ ° Ba-|.;tnm conforme,vc vebc/im’uidchrûcerçimpre(lum,mül-
:gai. •^ „ n ^ .m ^ o c lrm u la i .,uidcm « p a r te amnufc-
*W .k nw r e^ a x e fCruat, Tunebat. fciprc&svnanifihc: AdboMigoeftaia&.fcA&Ä»*
ra,^ ^ <^ f P I^ * d % e im p t r f ere^iJs^i-;. fteriaäMacthiiis.nonquidemdcrelonio.fedde gradui,
3 t * * 3 irn^o caftt Qnijüico iC h r if eTo *Ä .« n itd fc f e iD iA '
y»n»- « v » ® I f f> .b d J Prh>w in Éonachnm fafeipi roga* :
uns Gauifiij eft P r io r i vt fokt in dciperatiSKbiis fieb
n a l^m M c o jo ^ d ia n tfo n ^ t ® u ^ t à o * ^ h b « d i c e K ^ 4 a * b a ^ e  *
tan . Hacegodn^nfaqaitgaiddefecubabrenuntlanoaccwWdwddKUaEtcf^
aftiu qwgratis dau^c p a p a k tharnm vt ffiftmeKr.Ssborari. oongnjam,quaad pro nw- !
■«^»fiP^-Prpaiii|u:«3«m:»■ä t ö ; fubifdiacomorâli.tenr,hbi prouiii luerffit, arep cunvh] biidio corporali, æ* -- n-?r i n i -n vteii^
usi n red eu sdom par a cu s. £e nefcifle^didlfn (ecales
reijicrâljin o& ripoftec,jp.r*ftcjlarecur. RerpdndicîjleTe
pan non pofTedilarionexii, habere Ce focios yqiiibusiires
pquoqifomodo innoc^rcer«, iàm deinceps quodvoleba.t,
effe^uimantiparc no poftèc. Vidius Priprratione, vidius
iuuenisdeupcione.vid^usipaxunecantilucrijficinonce-
derec,amiflionc,lib^nsceftic quodrpgabaturV, IngreiTus
Capicujum conu6 caeomnes,ref«raccauram,l£ecâcùrvni-
uerft,n).gaht id ei eqj&eri. Fëtónaricér adduçicur ^eóibedlij
btispmniûprærencalurv Voto & peticibnepropria, exuir
*tur vecéri Rominé,induicur iipuo,tegulæ monafticæ fub-
ditur jCorppri Monafterij, quancum-tuncficfi pocuic vel
debuitjaftociacùr.Païuoçe^ (patio emefb» çTiinia-
rcumVenic,quödeideprofeffionercripra,yeldeMonachi
^(itâk benedidîorfedefuerac, a Cluniacenft Abbateed
'ibibènedidtioruppleturj&iamirttegercbrdejorçjhabicu
àcvicàMoriachusTftbiiâmpenè deMonacho nibildec;t
ie,i n D o min o gl ori acu n ^
MÇ ^ C A IRj VIIL k
Ä^miffiispneceptoAbbacis lui adMonafteriü S.Mat',
t-V tini cum per ànnqs (êp‘eem clauftri ördinem feruën^
ciffimc cenuiflec , iaffione eiuftlcm Abbacis Cucçdffitiit
fonrradus, nequfeaeceriiciim fuiffiadirumrmodicqin-
mercia.^Eormidarcfe cam6 folafama adfe pcrlara^ ne Co\S
nomine Chriftianusdicacur, Si terum vericate Simonis
^ircipulusapgeobemr.Debere'patrei^ucMi^r'ourdere,
^ n e calualiquqbuisdcnnmerogre^snbi credici pereat,
{acagere.Ec,vcJinquic,fihem'dicendifaciam/ ^cquod 1iek
f^ ^ in c o rd e ip e6 Tacui^re.tegam,^*bend'aSo;nne^icer
dfeus Ecclefiafticps omnes quocnmqymodo mihi datos
inmarmm velkamrefiuido , & Omnibusproplus E e ^ -
iaafticisjnonipiricudibusbred'corpoV^ , mihi hricu£
que cqlkcisbeneficijs5 .brendneio. HaEoEpifcopusa iu-
ueneaudiens,&innumeros ienes ae^decrepicos muleaa-
nittii deiwcione cuiqexu|)eradegaudens,iq;Iachrym^eft
xefoluti^, eumqucheidfaceret, & he^rpeulpaincetiai.
Beficiji rcnuntiarecvhortace^ eft.'Non a t-:
■quieuit di^fcd in'inde'prd'propofico qqn^nc-erperleae*'
rahs, quodecEgcr^perfe^trR^nuntianstrg^ealiocca?
lione EtcleiiafticiFnegodijs A im'md cundi.s.fecdlaribus:
caulis,ab E^rcopqeivaledieenre, eumqutadalia ruade-:
^ocia rniteenee, rectflic'. Nec dimmdracus;eilr fed quod
dHha aererna fakce concgpeXat ,'admiplcre ce.ldricer pro-t|
perauitv |
' •■ - ’ . .■ .- ... Pfio-T I
^Deum.
DexMirdcftilU. L ik . II.
\ Prio racu m, Prio re luo iàm defùhdto, & licuc de bönö vi -
ro fpes certa fuadec credere,ad beatæ vicæ ilanim xranfla-
co.^Vbi ■ k lem quantumq; Ce Deo ,fu’b dieis,'& qùibufque
proximisacremocis exhibueric, vix à meexpiieatur. Vc
quando^ hiec'cria quç propofui,figillàcim exequar,exhi-
bebàc fe Deo ac fub lier nebaevera cordis at corporis con-
tritione,præcericorum adtuuni vel negligentiarum pceni-
eudine,mundi conrempcu, pleniflimo ac penè fingnlari,
inter mul camiliaMonachor um, in Deumdeuotionisaf-
i fedlu.Morabacur in clauftro affidue cum fracribus,&poft
plurimos mundi difeurfus, penè velur ea cui àdhærcbat
clauftricolumnajfacrçledtionisinceneuslludiodmmobi-
lisperdurabac.VixpocerateumcommiffiPrióracuscura,
faltem ad horam à rratrum Collegio fegregare, vel ab in-
eeneione femel in Deum defixa, quolibet müdus occupa-
tionis fuç vneo rerrahere.Cumq; (ub diicacu eius fere tre-
centi fracres,cam incra quam extra MonaftetiumD omino
militaient,eifq; corporaliafubfidia pröuidere, vel perle,
Vel per alios ex officijdebitocogeretur : Marthæ quidem
importunas exadtionès extoto effugere non valebat, fed
tarnen coto animi defiderio Mariæ otio inhiabat. Hinc
comm une clauftrum(vtdidtumeft) cómu ne oratorium,
cómunes fratrum domos élegerat, in quibus velue Moy-
fesin tabernaculo àludçorum lapidibus,lîc ipfe à mundi
tumultibuSjtutior permanere t.Et quia cü Propheta hanc
vnahi à Doïninopetierac,vt no tantum in ccelis,led etiam
in terrishàbitaret in dórno Domini omnibusdiebus vine
fuæ,quia maluerat abiedtus elle in eadé domo Dei,quàm
habitarein tabernaculispeccatorü ; libens m<jrabaturin
illa.Ibifrequenti lcdlione,allidua meditatione.feruentif-
lirna oratione,Deolè có men dans & vniens,ft qui fueranc
præceritæ vine nàeuos, for cafte non multos, expiabat, &c
piorum ftudiorum in ccelis thefauros quotidianis virtutu
incrementis ift dies recondebat.Non rclinquebat partem
aliqùàmtheotiæintadtam,fedieiunijs,vigilijs,cilicijfque
■àlperis corpus edomans,ftlentio,plàlmpdia & his quç di-
dlafuntftudijs,de veteriin nouum hominem torus mu tari,
Sc ficavetuftatemundi innouitatem Chrifti plenum
propemodum tiafitum facere latagebat. Sacrifiajs fuper
omnia diuinis,& lacris cceleftibus torus intetuserat : quæ
non frequenter folum,led quotidie Deo offerens,oma.es
quidem dignos,led cógregationis propria? fratreslpecia-
liter,hbi vero commiftos lpecialius,illo falutari Sc inetfa-
biii làcramcnto.diuinæ clemennæ per die^iingulos com-
mendabac. Imitabaturftcutinquibufdamalijs, ftc&in
hacdiuini (acrificij quotidianaoblatione,iuftumIob. De
quo,çum didlumeirec,Gdffil'gensdiluculoofFetebacho-
locauftapeilingulos>lubauditurfilios,pofl;modicumad-
ditur.Hoclaciebatlob cundtis diebus.Sicifte cceleftclk-
crificium ,&eahoraquaIob, hoceftmane quandopote-
rat,& quotidieficuc lob,pro fe, pro fubditis,pro vniuer-
iis ad Chrifti corpus pertinentibus, &hocrepLiedioindi-
;entibuspiferebat, Qujsiamexplicec bonaraillamaniinfubditos^
iuftusfu.perototfe's^'enè fui temporis Glu-
niacénfîs'congi'egationis Priores extitit, & Huius miferi-
cordiæ vel iuftitiæ mul ta diébus fuis &poft,exempta rëli-
qu^t.-Mifericorsin eosèrat, neceflariaeispro viribus præ-
parahdo,& vnicuiqj fécundùm Apoflôlieam & Patris Be-
nedrdli régula, próut opus crat,mùlto labore quæfità lar-
giëndo.Pauper erac domus lîbi commiftà rebus,licet verè
nXultisdiueselfetvirtutibus. Quæheceffitas, quiafæpe
grauicer inftabàt, & cor eius angore & corpus multo lcm-
perlabore fatigabat :hac de caufa aliquando proximo^ ,
aliquando remotosReges& Principes adibat, & eorum
donis &muneribüs,feruorum Dei frequenter indigentia
rccreabat.Mos ei erac quamdiu dpmi morabatur,expræ-
cepto quidem regulç,fed maxime ex donoDei dermatite,
innrmoium,pauperum,hofpitum,inquantum Prioratus
officium pauebarur,per leipliimpotiorem curamgererc.
Cumqjcumrecedereinftans aliquod negotium vmeret,
fratres vel in capitulo vel extra conuocans,præmiïIainde
multa exhortatione,hanc eis curam, hocvëlutprpprium
officium curiqfiflimè commédabat. Nçcfolum circa h*c
tria hominü genera mifencors eius animus occupabatur.
Incolumes ipft,& hi maxime quilabori copucntus deuo-
rè inftabant, mifericordis paftoris curam frequéeer expe-
riebanrur. Nihil eisferè deerat advidtum, nihil fatigatis
ad requiem, nihil puftllanimitate fuccumben tibus ad do*
folationem.Ommbus Sc abfque exceptione*, & cum coh-
gruenti diferetione pater erat.Iamvero diiereto ngoriiu-
ifciciæ eius,& multi alij, & nos cum illis qui hæc vidimus*
vetax teftimonium ferimus. In tantum cnim negligcnti-
bus de maxime damnabiliter peccantibus indignabaturj
y t corde, verbis &vultu,inceriore zeliDeiflammà vrgehtç
infiammatusjin eorum prorfus interitum,fi nëfciretùr-,
infurgere crederetur.$iattenderes,nihilPhinecs infolito
vulnerelibidinofospercellens,nihil Heliasigné coeléfti
idololatras çonfumens,irreuerenter peccantibus plus cô
iralci viderentur. V nde & delinqucntes,Cluniacéhfi mô-
re,proue iuftum videbatur,lànguiholentisverbenbus cà-
ftigabatifcrrojcompedibus, & diuerligenerisvinculis
coerccbat, tenebrolo plcrofque carceri mancipabat j fa*
me valida & lici carnis ac, Ipincus fuperbiam concérëbat :
aliquando quoque,quod femel tantum , quia fie opor*
m it, fecifiedicitur, lepulcura perpétuacohibebat. Hoc
tunefuit, quandô cuidam fpiritualiter mottuo, caueam
fubterraneam velut fepulchrumparuit. In quo eumeoin-
cludens, arte ilia fua, quafraoemviuentemlpe vitæim-
mortalis quafi mortuumlepeiierat, adhoçperuenit, vt
qui fuper terram viuere non poterac, iàm fepulrüs viuere
dilcerëc.Hoc fadtum eft,quandofiiaterille Velue fepiiltus
ad vitam redijt, ipfafepulchrifui corporalis imaginfe pa*
uefadlus.ad vitam Ipin tualem &c æternam, 4 qua peccan-1
do alienusfadlus fuerat, poeni tendo redijt.Nam licét ob*
ftinatus valde ante fuiftet, freqùenti tarnen patris & fra^
trunaadmonitione , acfuifimülfepulchri cohortatidnfe»
mam omnium aftedluumterrehorum oblitam,carnem i- vtdidlum eft,malis omnibus, 6e,maximè iliis pro quibus
plamferè excedentem, ad coelos multa in fpecierapram? ; inclufionem meruerat,ex corde rcnunciauit, & ih humi*
qaisfulpiriaJquisgemitusJquisnólachtymas.ledlachry- j litateaccontritioncftiiritusperleuerans, diemvltirnuni
marum imbres vfqueadimum quidem tèrrae delèenden- claufi.t. 1 ale fratris Ipirituaïitermortui, &refiifcitati fe-*
ceSjfed vlqueadfummumdeiratisfaftigium confcenden- jpulchrum, a fepulchroLazari corporaliter réfufeitdtii
tes*quisplanè^ni.mamillamHefl:ervocarebeatam,cuiu$ ’ .........
a prima die’Monachatus,vfque ad vltimum vicae exitum,
criminanulla,bonamultiplicia&cominüa,oblarioAgni
immaculati,qui tollit peccata mundi, per viginti ferè an*
iios quotidiana ? Talem quidemfeDeoexhibebat. Sed
qualemfubditis?
Oualis erga fubdUosfuït.
C A P V T IX.
æAlem (e plane lubditisexhibuit,talem vfque ad viçæ
terminum conferuauit, vtnpn folum quantum ad
Dominum,led etiam quantum ad fe,mifericordiam & iu-
'dicium eidem Deo (eçure cantaçet. V t enim mihi boni,&
veraces fratres teftaci funt.qui ei mul to tempore çonuixe-
runt,&iplèexplurimaparte expertusfum, & mifericors
Biblioth.Vet.Patr.Tom.il.Pars z.
lortaflis, imo prorfus non diftehtit, quia Lazàrùs hune de
quo fermo cft defignans,vocatus de fepulchro fiio,viîàm
rurlusmorituram ; iftedefuoabeo Domino perîdat*
thæum fiifeitacus,vitam meruit fempiternam. Hoc iufti-
tiae zelo fcruens,& totus, vtficdicam, ignitusfamem hu-
ius fui feruoris vbi que fparferat, & négligentes vel ftuxos
non folum fubditos, fed etiam quqffibet alios proximos
vel remotos folo Matthæi nomine deterrebat. Exertum
femper,vt olim Cher ubim,in necem feelerum flammeum
gladium prçferebat,nec eum à feeleratorum fanguine ali*
quandoprohibebat. Inhacvirtutc icaÿræcelluit, vt Sc
domum fibi commiftam ad longé maiorem folitæ reli-
gionis (latum perduceret, Sc multa circumpofitaMona-
lteria, vel Abbatias, quæ à totius Monaftici ordinis fer*
uore langueran t, adiutus quor un dam bonor um virorum
auxilio , in optimum religiofie conuerlationis propoli-
turn reformaret.T alemfe vt diètum eft Matthæus habuit
A a ad