2 4 * S. Petri Venerabilis x^îbb-Clun. IX.
veftibusinta&isabignibuseripuit, &quiddemortuo- reftaurare nonpoflunt: ideformatumvero (pecieideco1
rum meritisviui (entire deberent, monftrauit. Idem& rem, in tegra permanence fubftantia, rcformare poflunt.
btfniquitunctemporisin Iudacaerant Iudafi, frarribus Perditamautqmfubftantiammortuorum , perditospro
fuis.per^Egyp'tum conftituti$,in'exoidrofupra(cripti-Ma- fuis criminibushomines, deformatamvero Ipeciemvo-
chaoseofum libri,'fic ma'ndant. aenefaciat, inquiunt, vo- caui, imperfe&os peccatis ieuioribus homines.Dixi fub-
l?if beus,~& meminerit Tejlamenttfui: quod loquutus efiad Abra-i ftantiam perditam non poflercftitui , hoc eft , damna-
bam,lfaac,l&lacobferuorumfuorumfidelium. Acfi'dicerec. jtosftomihes,nullo viuentiumbonofaluari. Dixidefor-
Vt vobisviuentibusDeus bene faciat, memineritbono-
rum illorum morttiorum , Abraham, -IfiaCj &Iacob,^
tam padto teftamenti fui,quam meritisipforumydet Vobis
cor vtcolatisëüm , & faciätiseius vol un tâtém corde
magno, &animo'volenti. Adapëriat cör veftrum in lege
faa,&io præceptis fuis,& faciatpacem. Exaudiat oratio-
nes veftràs,& reconcilietùrYobis,nec vos déférât in tempore
malôv Iftacerte'dranià'bô'havobis viüentibus illo-
rum mortùprüm bonis meritisfaciat,-& quod bôna mortuorum
fiepe viüentibusprödeflepoffint,ofterrdat. Ha-
bentur-his-quæpofuiexenïplis , in (àcris lireris multafimatum
fpeciei decqrem pofte reformari, hoc eft , rcos
non’dc criminalibus , led de venialibus peccatis mor-
tu o s, per viuentium bona velocius faluti pofte reftitui,
Sciat ergo mortuus, tunc fibi viuentium bona pofte precede
, ft ex vita preterita'metuerit particeps efle vire x -
térna. Tuncenimquaeciïnqüe illumad earnadipifcen-
damadhucimpedijmt , & orationibus , & pijs operibus
viuorümremöueri.perlargam Deimifericordiam po-
terunt. Quod ft dum hincexiuit,ad eos qui hsereditatem
■capiunt falutispertinefe non meruit* iam de viuentium
bonis fibiblandiri'hó póteriftóui dumviueret,J_n:....... * - . 1 , .i nf.r a. rpr. ae.r- m ilia fed q'uiahæclegèntibùsplene fufficerepofteputa-1 deftinatörum numerum computàri non ftuduit-. N e igihfùpër
plus nimio multiplicata tædium gcncrent,
eaponere recukui. Au&oritate igitur, quæ maximein
ldiuinisprecellit,& ratione , quætamindiuinisqijamin
! humanis bonum à mal o, iuftum ab iniufto, verum à falfo r u u i l l , uuovu , ka, luUi
difcernitjfufficienterprobatirm, & tam hæreticisquam ; uentium bonis non egeat.
Catholicis perfuafum eflearbkror : qUöd ficutpartitio-'
nis premiflæmembrafehâben'tjbona viuôrùm viüis,bona
mortuorum mortuis, bona viuorum mo'rtuis, bona
mortuorum viuisaliquando poffintprödefle, neciufte
velratipnabiliter hoc aliquem'pofte negare. "Quæ cum
itafint y& ego tefte confcientia meaadvtilitatemEccle-
fiæDe i,cuiq uod poflumdebeö -, hocfcriberedécreue-
rim : vt pote in cuius gremio ab vtèro educàtum'me efle
(cio, & fub cuius fidei Scrharitätis alis me fahiandum, &
adea quæ(pero, quandoque fubleuandum efle confido:
rogoieétorëmjmoneoauditoremj vt quod pro vtilitate,
vtdixijEcclcfiæ fcribere'volui * Ytiftter legarit* (âlubriter
audiant. Adqttidhocdixi ? “Quiavt ipfe expertus fum,
ftcutfunt quidam nimium diftidentes -, itaiûnfqüfdam
nimfümconfidehtesVitavt & illidefperation'e fua* & ifti
nimia,vt'ficdicatur, (pe fua,Vel periclitari-, velprorfus à
(alute excidefè videàntur. Namftcutilli contra quos egi,
hæretid bôna'viuorum mortuis nulio modo predeflè a-
ftruunf: ficifti quosnotofnlmiiim, ft dici poteft,Gatho-'
lic i, de bonis , quæ ab Ecçlefîa viuentium pro mortuis
fiunt, inordinate prçfumunt.Adeoautem quidam talium
inordinate præfumüiît,vt’confidentesin his vel-precibus
pijs , vel operibus bonis qùæ à viuen tibus pro mortuis
nunt,ipft à precum & operum bonorü feruore tcpefcant:
&quodad vniuerforumfaluteminftitutumeft , infuam
deCeptiperniciemvertant. Hi plane de antidoto vene-
num,de (alute exitium,de vita mortem, ftultoftbicom-
niercio emunt,&cum Apoftolus dicat, Expectantesbeatam
jf>em:8c,jpe faluifaäifumus,tntn (pe (aluaridebuerint, contra
fpem (pe pereunt * quiaqualitcr vti fpedebeant,nofi
attendun t.Non attendunt (âne , quod non alienis bonis,
(ed proprijs operibus,precedente & comitantegratia,vita
principaliter adquiritur æterna. Principàliter autem
dixi ,' quoniam tanta viuctitis propria (altem debent efle
mérita -, vt ei iam mOrtuo prodefle debeant aliéna. Pro-
deflè Vero.tton poterunt,hifi tantafuerint viUentis bona,
vt'eis tamiufte quam miferic'orditer vita debeatur æter-
na.Nam ft ad vitam æterham gratia Dei,& fubfeque tibus
meritis prædeftinatuseft , vtique in libre vitae af criptus
eft. Quod ft in libro vire afcriptus eft -, iuxta Saluatoris
Vérba, filius Dei,& filius refurredtionis eft.Hoc quicum-
que obtihet, fide,quæ per diledlionem operatur,hocob-
tinet.Fide ergo & dileâione hoc eum dum viuir, oportet
agerc:vt ad filios Dei -, & hæredes pertinéat Vitææternæ.
Hoc poft^uam h^>ùerit,fiin hoc ftatU ex hac luce migra-1
uerit, poterunt quamlibet aliam eius imperfed:ionem
multimoda viuentium bonaperficere ; ea qqæ purganda
remanferantpurgare,&ad expiahdas , vel leuiandasgra-
u'ioris purgaiionis poenas, & ad eradendamomnemf eli—
quorum peccatorum rubigiriem, aditiuare. Nam preces
viuoruni omnimödè pérditam mortuorum fubftantiam
tur male diffidat veli&ftip'er'etiam peius confidat, dum
viuit & licet , hoc premeteri laboret: vtfihincimperfe-
dus tranfierit,mereaturalienis operibus adiiiuari, immo
quod melius e ft, ea viuus agerc ftudeat, vt mortuiis yi*-
Contt4 id quod dicunt, "Deo non cffe edit*
tandum.
[A m veroadilludquodaddunthteretici, irriderifeili4
cetDeum cantibusEcclefiafticis ; quia qui (olis pijsaf-
fedibus deledatur,nec alt is vocibus aduocari, neemufi-
cis modulispoteft mulceri: ad tales -, inquam,nsniasre-
fpondere animus naufeat/quia quod nec brutis homini-
bus negantibus,(entire brutuin & ftolidum eft, hoc velle
velut ex ratione refellere, pene indiffimiliter ftulfum eft.
Vnde quia fapientiaprecipit,NereflondeasJlulto iuxtaftul- p^«.25.
tittamfuam 3neefficiariseijimtlis, ex parte lingua taceat: &
quiarurfusimperat * Eejpondeftulioiuxtdftultmam eius, ne
Jibifapienseffevideatur, quae reticendanonfun't J breuiter
eloquatur. Sed numquid * 6 ftultiflimi hominum, qui
h*cdicitis,non erubefeitis, quod ab exordiO tam profu-
Cxdifputationisnoftrevlqueadinftantem finem, quic-
quidabore veftro exiuit* & audoritate vacuUm,&om-
mapparuit ratione deftitutum ? Siccnimin vanumverbafunditis,
ficin Ventos & nubila verbaiadatis: Vt mote
dementium * os ad Verbaaperire tota fit vtilitas,ratio to-
faaerempercufliflb. Nunquidobrutiffimi, quandohoc
cogitate coepiftis , vel dicere inchoaftis , nulla mentis
bus veftrisexihnumerisaudoritasdiuina bccurrit ? Cur
fahemPfalmi, quiabomnicleroEccleficeDei, & maxi^
me a presby teris,quod ipft fuiftis,frequentantur:quando
noccogitaftis, dixiftis, predicaftis v aliquando non oc4
currerunt ? Nonneineifdcm ftepe autpenc aftidue legi-
tis^c remotaaltiori'smyftcrij maieftate, etiam ad literam
didum aduertmsjfi (apitisjfi fentitis/Cantdte Domino can-
ucumnouum,caniate Domino omnisterra. Canute Domini),&
beHeditite^ominieiusiEt iterum. Cdntate Domino canticum no~
uum,quia mirabilidfecit. Etiuvfas.Omnesgentesplduditemd-!F/al- +6,
ntbus, iubilateDeoini>oceexultationif. Etineodetih Pfdllite
DeondfirOypfaUite;pfdlliteregtnoftro,pfaUite: quoniamrexom-
niiterraDeits. Pfallitefapierer,&benepfalliteeiinvociferdtione,
& mme taha?H°cquidem decantuvocis humani.Quid
de inftrumentis varijs, Scdiuerfemodulatibne ?, Quare
qua:totiorbi notiflimafunt, vobis folis occurrere^on
potuerunt? Nam de inftrumentis rnufidS & corporalibus
ait lneifdem Pfalmis vox diuina, Pfdllite Domino in cithard,
tn cithara & voce Pfalmuin tubit duchltbus,&vocetubacorned,
ffal 97.
EtiterUm. Laudateeum infono tuba , laudateeum inpfalterid
&cttbara> Laudate eum in tympana &choro, laudateeum in
Pf. vit*
chordis & orgdno. Lauddte eumin cymbalii benefonantibus.hu-
dateeumincymbaUsiubildtionU, ^millefimilia. Nunquid
qui haec dixit, qui feripft t, qui hscinfttumenta pratcipu£
compofuit: quifonuit,qui cantauitidicehdo/lcribendo,
ionando, cantando, Deumitiidete voluit ? Nonm- ipfe
— -------— - ... . ' pnmafe
s
kontra ¥etfobrußahos Hareticos, Ep'ift.
prim*leg i^ at° f^ d ‘yfeSjfubaSiarge[Keasadbellandum,
ad quiefeendum , ad caftra leuanda, poncnda * ad infer
nandum coram arcaDpmini, in defeito ^ in tabernacu-
lct, in iqbileo j f ie r n o a ir d t ?' N onne tam ipfe quam lace
rdos Aaron, n6nne iam didusRex acpropheta Dauid,
no nne.S alo mon, no n ne E fd ra s , non n em u l ti fa ndpru m
Rcgüm^cProphetärummuficainftruinenta fecerunt*
milliacantbramin(liTuerunt,ipftmeieafonuerunt:,canr-
tauerunt,(altauerunt? Numquid aufemli^jc omnia adir-;|
ridendiim|tontemncndum, iubfennandum Deum fece-
rünt?Non,inqüam,ftulti,non ad ifta, fed ad laudandum*
adorandum,honorandum, gloriftcan^um; Quod ft ta-j
lium cantantinm*' p.^llentiam-,Qrgai|izjantjan|'-^etiat^a7.
pud homines manifeftam .vtilitatem ^quaeriti?,: audftel
quod:vt pure nefcitisiin (acraferiptura talibus mpdisda:-
es effuga ri, m o rb os mi cigar i , Deu m ad uo capi: & per,
tameoinaudiùaquæftiohibus'poftunt. Nejgihîrdutorà
hæreticoriimblafphemtjs, aUt eordaCâtholiçorum facile
tali bus fejandalis pateant : vt & ilia tali obice obtuten-
tur|pifta tali m edeia/i fieripoteft, fenentur: feripturam
hanc yelur parùum fidei meæprefidëmunufculum,ïe(u
ChriftoDomino meo obtuli, & per vbsEcclcfîæ eius ih-
timädam tranfmifi.Necefiim per aliquos redius, iuftiufe
ye.hocfieri deberepucaui, quamvrperdifpenfatores riri-
ticijhoc eftyerbi diuini,quod ipft eftis, hasc qualifeumq; ’
(àcri veibi men (lira,femiliæ vobisd fiimtno Patrefamilias
commiftæ erogetur, & pro tempore fingiilis vel omnibus
impertiatur. Deceténim Appftolicos viroSApóftólicam
præ-cæteris dodrinam tuerf j vt-qyi coeleftigratiadilpen^
fante, Apoftolis officio fticcèflïftis| ftdem Apoftolicam
præcipuo ftudio defendat^. blam jlle ^em Chçiftus,quj
..T „ , pet Apoftolos dum viuerent, peregnn^rtti Eccfefiæ fuæ
hæceum confultis hominum rclponderë, &poftidata prouidit:vosip(Mum.lÖ',cóa^eiprouidédumveftrbtem-'
preftare. Âitenim fupra nominata regum'feuptura. pore preparauit». Vnde quoniam non felum-éomffiuni ;
mquandpcumqae JptritnsDei mdUtsarripiebat Saul., tollebatl charitate, quodad omnes , fed etiam fingularioffiçiô,
leitius habebat. Recedebatemm ab eofpintus malus. Audiftis Da-| miflà ft Ianguet,curândas ft errat,reuoüandaj ft repet,ac-
utd cum cithara pfalfentem audite co'ram Helifaeopfel-; cehdcndift nutat,confirmand^}fi cadicvt^lcüandäifidu-
temcanentem. N«wr,aitHchfæus , adducitemibipfaltem. bitat,inftruenda> ft aliquidneceftauum ignorât, à vobis
Cuniquecaneretpfaltesjact/eßfupereum.mdnusDominie-ait.; edocendaeftddcircOvosftngulariteradhaocfcripturam
nkcdtcttDominus. 'Tacite peralueum torrentis bumsfojfas&, Ecdefire Deicommendandam elegi, quosofficioad hoc
féjfM. Hac enini dicit Dominiis. Non videbitis ventum , neque conftitutos,quos fapientia ad,hoc idoncos , quoslabore
pluiuam, & alucu) iftereplebtturaquis: &Metis vos, &famtlu ad hoc exercitos efle coghoui.: vtterram quam aphærefi^
veftra,&amentaveflra. ParumquebocjttinconjpcftuDomini, hequiflimafpirituDei, veftrîfqûemdoribgsexpurgaftis, '
Ufuper tradetetiam Moab mpianu veflra , &percutietisomnem ne aduerftus çam putridæX réliquiæ reuiuifeere queanrl ^pntidæ.
cinitatèm munjtam^ & omnem electam ? & vniueJfumftgnum - fummp ftudic defendàtis. Erithoc apud benignum bo^
fruâifirumfmïdetis, cunclofqpefontesaquarum obturabitis, & \ norum omnium remuneratorem Epifeopatüs veftriinfi-
omnem agnwi egregtumoperietislapidtbus, Dumigitürcoram gneicumaduerfusoues boni Paftoris.vobis ab ipfe conv
Saul citharizabat Dauid., reçedebatabeofpiritusmalus. miflàs,lup9 rumrabiesyeftrainftantianonpotuericpr«u
Dura, coiam Helilæo canic Pßltcs , aduocatur Spiritus , ualere. '
(à’Uôtu&Illecnim tune per Helrfæum re(pon(aâabat, qui
pérpmnes Prophetas loqui confueuerat. Cantu ergo ........ ",;,v / ;,r-r-r.----r- - ■ . y..___
muftçb^FugatutipiritüsmaJus, cantumuficoaduocàtur . . c a t *
Spiritusfaiïétusi: Et potefat quidem Deus abfqiie ejantu ' S A N G T I
hitiuftiredijfonpquemuftciiirfti'ümenti, &rhorbdfegis T ) 'C ^Tp T l T \ JT \ \ T T J T
medéti.&dare refpohftiPrpphereifed quia voces pic can- --A X I A l y JV '1 y \ yr J y .[ a
rantium,& fenös religiose otganizantiumbenignè^fei- W T D1CTIVENERA x t '- r^ t t -
p e te t, & intcr aliadiuinâobfequia hécquoquédeüote exhibitaapprobaiet*tahtorum Prophetarumtam.fubliB
njibusexemphs volait indrcarc. Et vthuiuftno.di catuum |
B I L I S , A B B A T I S CL, V N I A-
tel igi oTor u m ferüi t ute m, n o n foliun in lcge priori, (ed & i
C E ^ S I S I P
in fequenti Euangelio fibi piaceré monftraret : cantaftri-
bùs 1| tèmplo Ÿi\eus$pfamidfiïioDauid, &'(nde.Pharifæis
D Ê T & < ^ [2C $ F 1 G r t r o
indigtkntibus,eiquedicentibns , audisquïdtfïtdlcUntfre- ! I
; f- DoiniM'
prèhendëns æmüfantium PhaH{æorùni indi^riatidaem, |
îaùdans puerorùm cantantium deuotionem , etiàm ex
, i l I S E R O, È ‘ ms5 '
fcriptiVra reipdndit, Nimquïd nontegijlù'rÉx oreinfantium,
f&lactentiumperfeciftilaudem i Quiaergo vîfimæ &in(ul(æ |
ÔoiB'dilè'â:iflimi,(bljlto feténibr nobis
liæreticorum ôbiëâ:ioni,& breuiter, vtæftimo, $c plene|
dîesilfuxit ^quando coelefte fernen in
rclpon 1 u m e it,at que ,v t credo , totiüsspfæ(cripti erroristl
terrisemicuit, quandoyera lux mprcar
nïachinàlnüiâaDeiVirtute ftib u erlae ftad yosq (ànéki,
lium tenebtasilluftràuit, quando diiiî-
bpi fcôpi ,& (acèrd ôtes Dorai ni, quibus hanç Epiftôlam J
nUs fulgor Humanisfeculis fevifibilcni
feri p fî, ver ba co n uër t o : & vt tard hærieticis quamCathô-1
etiahtcoiporalit^r, deiftönftfaurt. Ho-
ifèi svp r o qu i b us ïcripfi, Il u dïosè h oc n oflîiti faciatis, èxo^J
id- ic• a.è temusfol. .c.àir heæn ihfirmf-t itis fpaurelfquiftc
ro. Vereenim , vcfe zcius domus De i,&tantârumani-j Iulüm reffiotacaligïne , permbrcàleàdhuécorpusnbüO
"marum perditio,mc ad hæcrcribenda impulits vt ftcutin À & ftupendb miraeulomimbilitér radiandoèifüTftti jHo-
exordioEpiftQlæpræmifi, m6rè-Ècçlefiiè;D e i, quæ fem-' j die Verbumbaro faéfüm L carras eiuftlemftbi v^itiedei^
per hireticascalumniashoernaximcmodofepieflit,au- ; ficationera , vültus ^ vèftîum da^ :
'doritasrcligiofis,ratio;nondeefletcxîgentibuscuriofts.j Hodicvi^imUsgloria|neîuS , g l ôria m g u aftvn igenifî â
Qdpdvëropoft hærcticôs , étiam terre veftræ.Catholi- i pâtre; voce delapk ad eum huiü(cembdi dmigninçaglo?
cis fei-ipturam hàncpervos t'naniféftarirbgaui, hæc eau- ria. Hiceftfilius meus diteftusinquomihicbinpldcUi, ipfuitiau-
(a eft: quoniam riuper in partifeiis illis,& pet dioecefes ve- | dite. Hæc cft glbrià Vnigeniti à Pâtre,cumPater vnigeni^
ftras iter fàciens.hærcticos quidempublicos , vobis ma- tum.recognouii:, cum ëùm ignpiantibus feuclauit, çum
ximè expellentibiis,adalialicet prbximafoiàdemigraflej [cum diüinïsoperibus ftuümellefilium demôftràuit : cum
fedtamen ineifeemveftrisrcgionibnsnonparuafemina fingula'riterhodicelarificauit, cumabadoptimsenWdî-
côgnbûivquæ fi rièglcétafüerint, in frugem inf
in icam ex u r ger b,'& fi cti tp r i us^eeyu n t , Dommicàm fe*
géremzizaniôrummorènofiparumlæderepOterunt.Eft
& illud , qlidd hoè ternediû ôcciiîd etiam bonorum Ça-
tho;licorùméogi|atus , fi poteft fieri purgandi funt î qui
étft hæreçieis";calu mnijs1 non adquielcunc, fcandalizari:
feernens fuum proprieefle (ilium , de c\elis clarnaüit,di
cenSyHiceSlfilius meusdilettus. Hiceft,:inquit,' films meüs.
Sunt quidem mihi&alijmulti filijpergratiam: fed meus
ifte filius'eftper naruiam. Sunt ex tempore , eft ifte antrr
tem pbraiS u ntalij &<fti,:eftiftegen it us. Quiftceftgcn^
tü s, Vtfit & vnigenitus. Et ideirco vnigeftitus , qüiätje1