
Wê
luisomnino 6c per omnia (enfui veftrp contrariafapere , l
prædjcationi veftiædifiona predicate??,Gernitis eum non j
cantiimcrücifixum, fed & crücerif eius maxi mis falutis
humane myfterijs tantopere a^aptare ? Ädueftitis forma
eins, que acleo vèbis contemn en da videbatiu- vc flam mis
dignâiudicaretur,quanto ifiecoeieftï jjmarcaHorumfcrutatör
honore dignam exiftimaueri t, dixerif,fcripftrit ? No
ille aut partem eiusaliquam, aüt tötam firriul , fed ßgilla-.
tim ac ftudlofe partes vniuerfas crutis enumerät, 6c non
minus myfticts (acramentis j t]uam ipfo Cbrifti crucifixi
corpore gcaui dam velüt niultiplici fiudu vitæ arborem lignât.
Vpcat latitudinemlignüri>intranfuerfQ pofitum,in
quodonMnicasmanusfixæ^érunt. Lpngitùdinem illud,
quodabipio prötenditür vfqiie ad térïàm>,in quo pedes
ipfi us con h xi hint. - Sublimkatem illam ligni partem,quæ
(upracapnréi us é.tt» i tiens, titulu m, çauiam ei ^contin entern
infcriptum habuit. Profundum quod inimisocçul-
catum, oculispenetrarinoripocerat. Hæ iunt cruels par-
tesi quas defcti'bit.. His ilia erqx Dominica conftans » bas
magnis iacranientis ditaras ^Sirmat. Inde genua fl edit,
i n deyr.lue ci Hip o flu nt apprehendere (upplicat, inde ,vt:
dixijlaticùdinemjlorigitudinemjfublimiratem ôcj^ofundum
crucis non odiofa hominibus, fed preciolaeflè de-
te, fie non fplum in iententia ,fed & in verbis Propheta &
Euangeliftacdnucniuntv,Qtód^imillé,/ett<ïl>frI)owiwitó
fignumin nationes, ho c ifte, apparebïfj^umfilij hapiinisin coéloi
Quod ille, çoiigregabttprofûgosifi&cl, & difperfos Indu cplligetà
quatùoryentis, hoc ifte,?ni«cr Angelos [nos cum tuba&voccwa-
gna,& congregahïteleftoseiusa quatHàrventis. NiftqubdPro-
pfietamagis deprimoGhriftiaduentu hocdicereyidetuf:
Euangèlifta vero de fecundo hoc apertiffi mè dicit. Sed fi-
ue in primo, hue in fecundo, fignum leuatum in nationes'
crux eft j& àppatens fîgnuLm filij hominis in ccelo crux eft.
Quæ qtïia ôchiç itf fignum à Chrifto leuata, nationes or-
bis àd fidem fàlutis æternæà qüa'tuor ventis congregac : &
inyltimo Ghrifti iudicio ad-eàhdem æternam fàlutem &
glôriam a quacuor venrisfhocëft, de toto mundoj eletftos
intcel o apparens co nuo cât, fiimmoab eis honore colen-
dacredicur,dkitut,prædic'atur. An digniim eft,^t quam
ad falùtis humànàe caufam ciômmendandam ccelum éxhi-
bec,terrarefpuàt? An dignum eft;, vteam homincs abijr-
ciant ^quam Angelîhonorant î An non honorant, quan-
B dq.cbmmoris ad îudicium cceli virtucibus, ipfam mundo
iüaïc'ando ? fecïïm pariterreprtefentant? Nam qui dixir,
Virtutes Coelorumpiouebuntur ,'ip(efubdidit,.eb tunedpparebit
I fignumfîlijkominisïn coelo. Cumqueî vt diâum eft, hoc fi-
I guum crux Chrifti fit, cum virtutes coelorum , hoc eft,
. ordo totus •oeleftiüm fpirituum défuper veniens appar
ruerit,: tunc& ip(à paricer in coelo fiilgebic.” Fulgebic in
- coelo, vt difeapr terrigenæ non pófte fibi çonfeenfum eflè
ad coelôs, aifi per ipfam ; & àgnofcanclfilij hominumi
non nifi per ipfam fe pofte fiëri fociasangelorum. Non
eftigitur honoranda ab hominibus , quæ angelicum eis
honorera præparatv? Non eftglorifiçanda àmortalibus,
quæ iipmortalem eisgloriam præftac î Non eft vc vitalis
& falutifera adoranda, quævitam morcuis beatam , quæ
bere declarat.Quod fi partes crucis apoftplico teftirhonio
laudabiies-lunc,credo^quod ipfa tota crux,qua: ex illis.patj.
tibus conftac, non contémnenda,fed laudanda & bgnp-
randa>éft.: Hocfiitieft-, çon iblumacontumelijs vefttis
crux Çon^nj Èbèra debereeftemanftcatur fed & lâudi-
b us,&: gloria digna efte probatur. Quod fi fbrte.quæritis,
quid iatitudo ab Apqftolo propofita,qui,diôgit^do, qu|d
iubfimitas,quid ptof un dum,myfteryconti néant, non eft
hoc hoc huiuiiociexponere,quia ncmdbc’enbsfupravos,
fed difputantis contra vos officium aflùmpfi. Séd fi deim-
- :--— ad pieratem mut acts it) melius ftudij^conuertj vötuoYventis,
afummis coelorum vjquead terminoseorum. Sic cer-1
kieritis , pocericis & vojboG.compreKndere cumömnfc fakcem per^itis conferee ærernam ?; Ec plante velincnobas
faniâiSjVtnonbla/pbeman^/edba'rniiiter 8c mode? J.liiic hæretifi,Vitali§^quiavitam; falutifera, quia falu-
deftepekndöaecipiacisf quairSéndoinueniâti^acpulfaiï^Ftërhi'hpnorabüis, qiiiahonorem: am^bilis, quia amo-
dp apetiätur Vobis* Poft Apoftolurn veriiat 8c Dominus rem -, admirabilis, quia admirationem ; fe]ix , quia feli-
Apoftolqruro ,&quidergacrucern f^am^migerat ,ex- ! citateta : nobilis.quianobilfiatem; beaca, quia beati-
pedancibufrnbbis apëriàr. Non putocratiàtibus crucis I tudinem:rgloriofa, q u k g lom m præftac æteinam. Qm
a l i q u e m e o Kîs non j ergo ciuçém odiun^quià Dominum torfit : diligant eam,
aliusitortus fu^rit, 8c cum poenas vel præmiadifpenfate, quia non fo k m n obis,ftd 8c ipfi gloriam pepcrit. Peperit
non alterius, fed ipfius propriumfL Audité ergo poft alia çi'glpria.tr^dp qua ait Apoftolus, Vidimus lefumpr opter p a f
de ctiiee ctiam crucifixi fencenuara,^iusfakern iudicio, fiionem mortis glpria .fa honore cor onatum. Peperit »inquam,
vel honore, veiconcumèlia dignam crédité. Vênturum fe gloriam crux crucifixo, fiait & alibi idem Apoftplusait
infine feculiaddifcutiepda vel iudieanda:mór;taliam ^^aäusefiobediensvfqueadmortem^mortem autem crucis.,proptef
Matt. i+.\ d a , inEusmgelio deriuiKiän^ Virtutes, in quit, coelorum \ quqdfaDtusfyalt auit ilium : ôçreliqua, ficut fopérmsinalio
Philip, a
nfouebimur, & tmcapparefttfigriumfilij hominis in coelo. Quid
fogo hic di^um fignumfiUjhominis putatis,? Nünquid
iplumfiliumhomirris î.Sed fignum noneft reseadera,cu-
iuseft fignum. Aliudeft enim fignum,aliud illud cuius eft
locQpofu/tpuS. Hahc quia gloriam huiufmodi illi a Deo
affumpr© peperit, ôçnobis infuper vi tarn &c gloriam æter-
nain conculir,gloriofaefte promëriiir. ;> | 4
Cum ergo irrefragabili amftoricace & inuiula ratipne
fignum..Vnde non pocuiceftèfignumfilifhominis, quod J hondranda ,. collaudanda , glorificandavcrux Chrifti à
eftipfcfilius honfrnis.-Quidergoerit î Cogitate,quæritëj
veftigàrëf Qnpd eric tanti preeijitantægloriæ,tantæfub-
limicatis fignum, vt tuncappareatin'coelo,quando ipfofi-
lius hominis cum yircutemulta&maiëftatedeicendct de
ccelo ? Sçd quid laboraris,2^oli\e leuicaceni ventqrum j
‘ vaniràrem vmbrarumi’fankfmatalomniorum, diftorras
perfequi femitas errorurn. Abijcicç^endaçia, in quibus
nihil (labile; aflumiteveritatem, inqu^ nihil eftmobile.
lllud illud eftfignu-filij hproini^uod etim magis déclarât
efte filium hqmmis. l^ idy e ro eum adeo declarauitefle
frlium.(iominis quam mors, quam nulliis vnquam etiadir
filius hominis î Quara quia in hac. de quà (ermo eftvcru-
ce, Chuftus parivoliïir, licet effitfilîüs Dei,fijium tarnen
(cede hominis,pet crucem moriendo fignauiriSignando
Verum filium hominisdiciEur crux verç fignumEjj)homi-
nis. Huic vèrbo EuangelicO''8è Euangelicus Propheta E-
faias coqgruic, cum diéic ; UtkuabitDomini#fignum innatto-
nihus. Sed & quotfidem Propheta (ubiungic : Etcongregabit
profug°s ifrpel, & difierfos luda, coUiget a quatuor ventis. Videtjr
quam agte huic Êuangelico câpitulo cqnueniat. Nam
Matt. 24J eum dixiftet Dominus ; Ettuncapparebitfignumfilij hominis in
ocelo , vno verfu interpofito ait : Et mittet film hominis Ange-
losfuos cum tuba & voce magna, & congregabit eleäos eins d.quajCbriftianris
efte pçobetùr : quöd Sçadorari debeat, ficut
à quibufdam h^reticis negatur, fie vtrum fieri debeat, d
quibufdam Catbolicis-quæritur. Hoc atuem prointeUè-
(ftu^ùem nobis Ppminus dare 4 îgnatur , pjrp ^cultate
quam ipfe largirur, videndum arque dilcutiendum eft.
Eft hpnpr,qui creaturæ.impenditur ; Sc c(l hpnor,qui tantum
erearori de b etur. De honore;,' quemfibi inyiçem ration
alis creatura exhibere de be t,, fcri p t um e fc01qflorti pa
tremtuum & matrem tuant : Sc, honore muicanprsiuenientes: &,
regèm bononficate , presby tp i maxime qui in verbo laborant,
duplïcihonore'digni[unt : &c, tynorabtle connubium in ômtiibus>8c
mille talia,quæ-ie,cundampcrfpnarum,graduu.m,pffiçio-
ru m diueriitatem.j j è l magis vel minus ob/èruari iuben-
tur. De honore, qui Déo tantum ex h i b e n du s,é ft, a i t feri-
ptum; Domirium Dcttm tutini adorabif, & itii fol't feruies, fanon
erunttibi djj f alienipratpr me\, fa non facietisvobiîfciflptiledtque
confiat île ziieque ponetisjn ignern vtadoretisea: &, honora Domi-
num de tua fubfiantia : gloriam rnearn alteri non dabo, neque
laudemmeani fculptilibus, & alia fexcenta, in quibus iuxra
quod dici t ur in libro ^apientiæ, incommunicabile nomen
6c (blitafriæ deitati fingularitet; fetuitus exhibenda a-
perte monftraturi Qüæfecundum beatum patrem Augti-
ftinutn,vt fignificantius exprimatur, Græcclatriadicitur,
6c LatiÈxöiïoó'
Rem. 12.
I Pet. i.
■Hebt vit.
'peut S.
mmôc
€ôfâ?ifiPèïrohrfiflapos fà tr ç tttp s fE ftft.
Latine Dei cultus vocatur. Ad hanc diuinam ferüitute
m,a d h uncDei-cjult'u m jpertinent6C’(âcrifieia,quæ ante-
lege ma Patriàrchis ^éla fu n t,quæ i n lege à Moy fe inftitu-
t a fu n t, q uæ in tcporè.gratiæ à Chti ftp p;ræcèpta,&à Ch ri-
ftianis vlque adfinem feculi pbferuari ab iplo iullafunt.
AdhunçDeicultumpertinecécverbumhocadpratipnis,
de qup agirur : fed tune pronrieÇ quando adoràns Deum
tantum att&prèm 6Crcéîprern fuumëftèintçlligitquando
eum vt Deum agnoftens ficut Deùm glorificat, &gra-
tias agit : quando totatri (pem fiiam in eo cbnftituénsÿ ne-
nicædatumeft,ytiri etcaturis folappft filium hominis,qui
6c filius Dei eft ,adotanda cjftè çredatur i-quariniis in mpr-
cpDbmini, quamincrucepaftùs^eft, finem-ffimmamque
(alutis humanæ conftitutam eftcfclàmusôc nequaquam
mpreinfideliumdectuqevacmorteeitis nonerubèlcere,
cçrtis acpræcipuis hütriilitatÊindicij^doceamus: Quia
fenim, ficutabono yiro d iatur, nihil riobisnafciprofuii,
nifi redimiprofuiftet.vnecconfiténtesconfeflbresjnecte-
ftiticantés martyres, fi.eenuneiantes Âpoftbios, neb prsè-
------ ----------------------jraM “unclanfcës Prophetas, nbctoiniftraiues Aiigelos, necik
ceiiaria vniueria le ablp(oiolo,accipere credit: Quando, j fam, (uinmi regis reclinatorium, (ummi Dei facranum\
auxilium fuum non à quolibet montium, hoceft.Tandp-’ macfem.eiusféilicet ac Vicginem âdoramus; luoniam et-
rum vël quommlibetaJiorum,fed à Domino qui fecirioe- fi per omhes ïllosfalus iamliélafiiis modis admiififtratä
lum 6c terram, efte , Omni remota ambiguftatp; confia eft, pern u 11 um tam en eor umn ifi per crucemconfumma-
dit. Hancferuiturem, hune culrumfibidebituhx,hoc,^t ta;eft. Incrucéèrgo & per crucem confemmata eft fin
d ixi, incommunicabilériômen, nec coeleftibustfpiriti- qüaÿicliùa^ïinmoitern.capijestCfin^ödiäumeft,Cm-
bus, nec tewrenis horaînibus, hec alicui créature, ne£ fummatum efi. Adprâmus igitur eam p.ræ cæteps propter
ipfi omnium creaturarum be,atifliniæ matri/qæ ac viril (alutero.quæpræcæteris eleéla eftàdlalutem. Âdoîamus
gini, creator largitüï eft, quia ficut ordineipffi creatib- earn.yt d i ræc ip u o humilitatis indicioi ne cum Iudæis,
nis , creator creaturæ, quam creauit, çneritQ iufteque. quibus feandalum : necum gentibus, quibus ftuititia: ne
præfertur j fiedécebat vt prælatio^ipfa 'aliquo^gnoe con- cum hæreticis, quibus infania videtur, (apere videamur;
gruo fignaretur. Signatur igitur prælata crëatürisDeîtas Hpçpræcipuo humilitatis intlicio, tniindi præejpuam fàl-
facrificiorum.figno fignaturifto,fighatur multiplici,quod tikttiëem Chrifti Üûmùitaiem comffiendamui î quarrine-
nuncagitur,Chriftianipopulifacramento. ifo c quicun- moPfincipum hùiusTeeulinOmt, &quæ abfcbndjta eft
quefibiarrogarcconcupiuit. ôcilludquod habebat a m i ^ f apientibus & prWenribus, &reuélatatatnumpatuu-
fiti Hincptimus Archangelus, quia fimilisEteo eflecoua- lis. Gommendamus eam qUando maxime indignirati,
tus eft, ficut fulgur deboelo ceçidit. Hinc Adam iiiumpef erudeli tormento, publicæignominiæ cbl ja fubmittimus*
damnatorera fobolis fijæ, quiadcceptæ coniugiadquie-rf^ mundum elari hominis fuperbia eondfemnatum, hac
uit, Deitas rëfpuëns focium, de paradifo eieci^Hih'ëôc iÜ- humi|iati Dei humilitate (aluàtum, drucêm eius humilia^
los,quilatriam.quarn cultumdiximus,idolisexhibebariti tiadorantes,prædicamus. Sedeft6c aiïusadorâtiohis tho^
fcripturaChiiftiâna idololatrasvocat ^ 6c ficut diuini ho- dus, qui licet ebdëmmominequo 6c ille diuihum cultum
norisôcordinisperuerforescondemnat. Huiufmodi Deir ftgnificans,v6cébr“nbntàmen eoiiifi humana, 6cvt fu-
tatis honorem nec ipfe hômoà Deo aflumptus habuiflèt.*. pradiâium eiyiominibusimpendenda reuerentia figna-
nifi cum eo ynaeadernquepeifonafuilTet. Sed quia ipfe tut. Hoc magnuspe Patriarcha Abraham adorauiepöi
dieit ; Ceelummihifedes-iterptàutemfiabeüumpedutnyneoriim| pu!um terr^, filios videlicet Eth. Hoc Lothfeftimdnio
6c pialmus-præcipic : Adoraie fcabellumpedum ew<, quomam quoqiie Pétri Âpoft j i iuftus fufiuerfores Sodomoiutn
fattäumeft. Terram eorporis noftri in Dei filioadorarausf Angeiosadorauit.Hocfratres Iofeph.eum proftràtiih tër-
neque vc aliquid ab ipfo remotum, fed ipfi itavnitum,vt ! ram. HW.Iofue principém mili& Dofnini^^Angeluin.
falua naturarum propriera te , idem quod igfefir »honore | Hoc Prof heta Nathan Dauid Regem. Hoc forraffis effi
Deodebito venëramur.^A4 oramiis igitur hacadoratione I
Chriftum , non tantum D e i, fëdôc hominis filium ; ado-1 Neque enim credendum eft^fanélos homines vel fanfäos
ramus 6ç crucempimoin ctuce ipfum,qui Deus Ôcbomo j Angelos cultum D e s tantum debitum auc hominibus
eft, crucifixiim. Neque quantum in (pioelt,aut lignum j intpegrÿflfe^aqtfibi impendiæqiianimicertôierâflè.Tni
colimus,aut Iignutnad0r,amus,quia manet fentencia de darum eft modum hune non ëfle-âdotàtiônkffiumæV
minuin Deum tuumadorabis, fa tüi f i t feruies. Sed dura crufj fed vénération« humanæ : necelfëfifigülare illud infigte
ceffi meâdqrare dico , crucifixü Dominum Deum meum | Deicatis.fed officiofam.&communemexhibicipnem ho-
efle, mequeillifoh feruire debereprofiteor. Huic intel-1 noris. Sed (peciale illâtl omnem creaturam refugitigene-
ledui6c illud atteftatur,quod rion folum Crucem D^)tni- j raie iftud tam erearori quam creaturæ rationalt interuiti
M (ed&Paffiohetn eius, mdrtem 6c Reffitrc«5tionem, & | Nainiriàtionali honorem vel modicum exhiberë,f& au-^
his fimiliaiGatholica Ecclefia laudablii deuotione fe ado- ‘ doritas prohiber, Ôi ratio diffiiadet. Gum tamenyel làn^
rarepronunciar. Sed mortem Domini,Paffionem,Réfur- : dorum pignoribus, yel (âçrislocis, veftibüs,vel yafis, (eu
redioncm,atque Afcenfionem eius elle prçtcrita,nec iam ; quibuslibettalibüs rébus hodordefertur, non quiafutit
exiftentia,omnibus certurp eft. Fuerunt enim ilia tempo-1 infenfibilia, pulchra, fuauia, prècio(a,yè} qudlibermodo
raliter Deo huiufmodi accidentia, quæ ficut illi cum prius corporaliter hominibüs aecoffimoda j fiericrédft’uri ied
non inelïèntjcum temporë aduenerunt,fié Ôc cunj tempo- quia Deo vel fandis^iüs perpecuo cum eo vidurisi in fiis
re abfceiïerunr. Nam çerto Ôcfinito temporis(patio rao- honor çongruus exfiibetur. Sygitur 6c hoc riiodo érux
riens, certo ôc finico re(iirgens ,.certo 8c finito afeendens, Domini adoranda, id eft, honoranda (ufcipifür-, fiée im-
docuit ilia præterifle, feautem in perpetuum permanere. pium eft nec errbriëum, fed prom fie (alutifériiim Pium,
Vnde ilia ficuc iam non exiftentia, adorari, vt didum eft, quia à redæftftei tramkenon difcôrdât.Salutiferum,quia
non poflunr. Sicut igitur illa nonadorari, cerranullius lalutem pijsadoratoribus, feu vefieratoribu§ comparât,
(ubftantiævel fubfifteuciæ ratio prohibet,quodtarnen ra- Licetergo ïfto vel 1II0 modo c.rücem Dominràdorarc, vt
tionabilis ex deuocioné vfusexigit: fie crucem Domini, j in illo non tara ip(â quam Deus adoretur , iniftonomam
quam ex ft non adorandam eflè audoritas præcipit, ratio ipfa quam Deus honoretur. Illo colatur iii cruee crucifi-
.Cof.j.
F
döcet,exChrifto 6c ihChrifto ipla,immo magis Chriftum
in iplavenerandQ 6c ädörandü efte, Deo ptorfusfiibditus
8c deübtus Chrifticoiarut^ft^dus inuenit,feruauir,infti-
tuit. Etenim cum dico morre Domini,Refurrcdione Do-
mini, Afcenfione Dominiadoro,non aliud quä mortuum
Dominum,refurgentem Dominum,äfeendentern Dominum,
immoDominum quimortuüseft, Dominum qiti
refurrexit, Dominum qui aftendic, adorare me profiteor.
Similiintelledu cum ante crucem kumiliacus profternor»
eum qui-in ipfaolim pro requie noftra tortus, pro yica no-
ftra mortuus eft,yt Deum 6c Dominüm.cui hoefoli debe-
tur.adoro. Idcirco autem hoc priuilegium cruci D om f
xus, ifto venereturin ligno audor eius. Ulo cultus diui-
nus ipfi-Deo per crucem exliibeaiuivifto comrhunis mul-
torumhönor, pereandem'crficemeidemDeo,cuidebe--
tur omnis honor 6c glori äfimpendatur<
Contra id quod diciint, Mifim tiilÿejfe, nec Ég|
ctlëbfari deine*
P Oft baptifmurtt riégatu, poll crùceS eSuftas, poft tetri-
1. pla deftruda, vt nihil (acruró punienda veftra tëmeri- i
tasintemeratumrelinquar.-quartoiam loco adipf'um ctö- }
cifixum 6c templorum Dominum,6c baptifmi laigitoic le ■
' ext^ndiry
Gen. 19.
Gen. 50.
3-R é i .
pan. 2
I G