S af. 1
P/mLu. 4
D
[loan. 7. if
llfai. iz.}.'
phus, quam nos dicimüsEuangelicam. Primaeft tanquä
mel fuperfaciemagri, quia caufas naturales, quas Deus
in rebus cotiditis occultauerat, in emtnenti pofuerunc
Philofophi*vt& ipTi eminerenc, fecundum illud. Lin-
guam noftram magni'ficauimus. Praélicaeft. tanquam in
tiuncis.quia neceffyattbus hominum neceiTaria effe.di-
gnofeitur* Sophiftica eft tanquam mel latens in cafulis :
eft enim apparens, &Tnon exiftens. Adquam mulier au-
dax 6c fatua prouocar, aquas tranfeuntesfurciuas & lua-
uiores, '& panemabfeonditum iueundiorem efle prow
teftans».Enangelicaeft quafi mel de petra: agens»fcilicec,
de petra, fuper quam fundataeft Eccléfia. Circâprimam
verf^tur Philbfophus.Circa fecundam politicus.circa ter-
tiamhæreticus.circaqaartamCatholicus. Prima agit de
fecretis naturae, fecundade negotiorum geftione. tertia
de morte anima:, quarta de æterna bcatitudine. Prima ergà
eft quafimelinflàtiuumifecundà melpungitiüum,tei:-
tiamel extin&iuum,quarta mel nutritiuum. Primaeiiim
inflat,fecundum illud. Scientià fipe caricateinflat. fecundacruciat,
iux.tâiUud.Humanæ felicitatis dülcédo mulcisamaritudinibus
refperfa eft. Tertia necat. vndelegi-
tur. Melioreftcanis*viuus,leötie mortuo. Quarta viuificat,
tanquam fons àquae viuæ fàliçntisin vitam aeter-
nam. vhde ait Petrus? Domine, ad quem ibimus? verba
vitae æcernæ habes, Vides ergo fili très prædiélas habere
fiiperficiemfcientiæ, non medullam ,imaginem non
veritatem : quartam vero éflè'veram fapientiam. Cum
enim nomenfapientiaedenominemri duobus, afapien-
do, fcilicct,8c faperc.haec föla verè fapiéntiaeft, quae tacit,
vt fapias, & vt faporfm vitae aeternae habeas.de qua di-
citur. Inmajeuolam aniroam non introibit fapientia,id
eft, fapidafeieritia. Errafti fill, fcidluni tc putabas, cum
diuidebas theoricamper intelle&ilemypcrintelligibi-
1cm, per rationalem, hoc eft* per theologiam, per philo-
logiam, per phy fiologiam, per earn fcilicet, quae agit de
Deo, per earn quæ dé fpiritibus, per earn quae de corpo-
ribus. te prudentem exiftimabas, cum feparabas praébi-
damper priuatam, per domefticam, perpoliticam. Ad-
mirabarisfili torrentem eloquij Tulliani, ventilatasex-
hortationes IfocratiS * anhelantia verba Dethofthenis,
quares gerendas viuis fcrmonibusariimabant.Laborafti
{upet cpmpjexiones Ariftotelis feftmatas.quäs adeô bre-
uesedidit, ac fihon edidifleh In his omnibps'facunda
quidem eft fapientia, led infàecunda. Non enim fpiritus
& vita funt, dequibus dixit Dominus per prophetam.
Perdamfapientiam fapientium,& prudèntiampruden-
tiiim reprobabo. Nunc tandemfilimelinuenifii, id etlyco-
gnitionemde vtraqüç natura Ghrifti, nofti myfterium
noftrae redemptioms occultatum a ftculis j.tenès Ecclefiæ
fâcràmenta, tanquam malagmata vulnetum noftrorum
ôcalligacuras, in ccrtl fpe beatitudinis iucundaris. Ad
quam Auguftinus. Quid eft mater, quod à.confuetafi-
miiitudine receffiftL? Euangeliuni mclli cqinparans, &
non argento ? Deo' eo enim legitur. Èloquia Domini
cafta,argentum igneexaminariim, &c. Ad quern mater.
Nouaqüidémfili eftfimilitudo, fed exquima. In melle
enim contra naturam alioijum liquorum* quod fècu-
lentum &fpiirumcft fuperéhatat : qupd autcmliqui-
diusäd ima dèfcendit. Confidera’id ipfurn in opéribus
Chtifti,quæEùangelicanarrathiftoriâ. Fecit Deus pro-
digja & ngnamâgna jn populo. Lûcida quæda.m & formula
Co rath hominibus operatus eft.infetiora tame fuc-
rùnt Opereipfius finali, & quafi foeulento. Extremum
opuseius,&tanquamfeculentumdico, fputa, flagella,
alapas, mortem turpiflim^mj mortem latrohum.' ;Hoc
tarnen eminëntius fuit cætèris. MaiuSenim fuir per mortem
nosàmorte liberarè, quàm mortuos fulcitare. Hoc
opere dc morte 6c diabolo ttiumphauit. Prppter hoc datum
ei nomen, quod eft fuper omne notqért. dara-eftei
poteftas i n cçlb,^ i n terra,& in mari.Sed attede fili quod
Icqa.tni.Comedequod fiffßäi'tibi-N o n enim amoueo potö
quafi per tacittjrnitatem: fed eft fenfus. Quandoque bi-
be, quandôquê comedeillud. Ipfe quoque Chriftusad
potum nos inuitauir, dicéns. Q^i fitir, vchiat ad me & bibat.
Erin piropheta. Hävirietis aquas in.gaudio de fontibusSaluatoris.
Euangclicaergodotftrina, vbi faciliselt,
potuiaifimilatur: fiquid autem difficile quaff corpulen-
rius inueneris, comede, maftica, diuide, id eft, piè 8c diligenter
confidera, quid, de quo dicas, quid propter quid,
& fecundum quid dicas,ne forte chômas illud,fcttpotiUs
etudtes. Euomunthli, qui male feniiunt. eruétant, qui
conleruis ci baria diuidunt in tempore opportuno. Sed
attende, quöd eru&atio faporem rei comeftæ lecum trahir
;& tu fili* cum de fide difputaueris, prophanas füge
nouitatés verborhm,6c rebus, d equibosjagis, tognatbs
Scauthenricosattribuefermones. Sequiturcerciaadmo-
nitio, fecundum quamloquitur Pater A'uguftiriusad Canonicum
regulärem, cui 8c rradid'ir vitæ regularis inftitu-
ta, 8c in chartulis exarauir,non quidem principium vine
communis ( hæcenim fuit Apoftolorum traditio, & ëius
multitudinis, quorum erac cor vhum & anima vUa in
Deo ) cii-i Pacer Auguftinus quafdam fiipéraddiditfuper-
erogationesde mediocrïtateviuendi&munditia. Ait ergo
Auguftinus ad Canonicum, ftlimelinuenifii. dum eras
infecutoaculenfolicitudinum torquebaris, quia fecun-
, dum Ecclefiaften in omnibus negoeijs, quæ Hunt fub foie,
non eft niff labor & affli&io Fpiritus; tu autem elon-
gaftifugiens.&manesinfolitudine, in otio contempla-
tionis, & paradiio clauftrali. Mel inuenifti,ideft, vir*
j mediocritatem, quam auream Philofophus appellauit.
Charaâerenim Ordinis tui eft, medioeritas in viétu, ve-
fticu,habiru,inceffU,tonfura, in pfallendo, &huiufmo-
di; Superfluitas talium fiepe parie incemperantiam. nimia
aufteriras quandoque parie impatientiâm, quandoque
occultam fuperbiam. Tu autem attende dulcedinem me-
diocritatis in tribus, fufficiens eft, tranquillaeft, fccüra
eft. 'Sufficiens eft; quia non inhiac qtfaerendis, nonincu-
batquxficis.neccruciaturamiflis. Tranquilla, quia lion
exfanguinatur curis, non diftrahitur negoCijs, nofc ma-
cferatur opprobrijs. Secura, quia non timet calumnias
proximorum, non infidias latronum , nec impetus ho-
ftium. Hancdulcedinem mcdiocritatis comede ôc non
bibas, id eft, non Axtcnues foliditatem, neque emollias
Ordinis rigorem, vt tanquam priuilcgiatusvelisedere
lautius, bibe^e lapij)ius, cubare mollius, lo qui licentius,
vigilareparcius,oraretenuius. Comede autem mcl in-
uentuminhuncmodum.obedias fine difceptatiqhe, vi-
uas in communi fine fingularitate, lege cum modeftia 6c \
fimplfcitate,oracumfiducia Sc deuotione. Poftremoni- j
hildifpenfesde Ordine fine recbmpeniatioae, aut cd- !
genre neceflitate. Accepifti triplicem mellis comeftio-
nera, comcdat quifque mel fibi deftinatum. comedat
Chriftianus mel fidei. credat Deum trinum & Vnum, &
manducabit. Comedatlitterarus mel Euangelicæèrudi-
tionis, quid de quo dicat, quid propter quidj 6c quid fecundum
quid, piè & diligenter attendar. Comedat Ca-
nonicus regularis mel mediocricatis, ne fuperafeendens
rumpatur&ruac, vel imapetens diflbluatur, & perear.
Comedamusergofinguli, comedamus vniuerfi, donee
ad manducandum panem fuper menfam Dei trahac nos
obuiamin aëra Iefus Chriftus Dominus nofter, iudex no-
fter, cum.veneritiudicare viuos 6c mortuos, 6c lèculum
perignem.;
IN E ODE M FES TO
S. AV G V S T I N I .
S E R M O XXXI I .
f 1 ’O il e Tiliumtuum ifaac, quern diligit, dr offer ilium mi-
J L hifuptrvniim montium, quern dixero tibi. Series hiftoriæ
fimplicitcrintelleéta plurimûædificat filios obedientiæ,
& virtutis. Sicut enim obediendum eft libenter,fic & hi-
lariter, fid & vélociter. Öbedientia enim fine mora placet
Deo :non placet autem Deo morofa& difceptatrix öbe- 1
dientia, qu*j, li quid præcipitur, difputando quxrit,
cur,quare,quaihobrem prsecipiatur. Huius obedientiæ
exquifitum proporiitur nobis exemplum Abraham pacer
nofter. fi.cucenim verè dicitur, fenex, fidelis, prima cte-^
\ dendt
sAugufii.
iöorinft;
jgulariuii
Chara-
öcr rehgiofi.
Ad Clai
STRÀLSS
Obcdicn-
dum liila
liter Sc
prompte.
i l
dendXyia. liç*&: nph mihûsvv.crè4 ici pqtéft^fenex,fidelis, | abundanterdd£frinam,Canohicïs difcjplinam. libs pi0-
primaobediendi via.Prxcepit enimÖominus.vtitnmor l pinauit vinum pungitiuum, vinuni feruoris : ïftis vcr.0
Galen3.16
ß
Pfal.j&Si
PfaUt.6
fimiles
oliuæ.
aret filium, fed ^uem filium î audi, 6c obftupefce, filium
magnæ promillionis. Diéfum enim erarei. In Ifaac voca-
biturtibifemen. & çriTiementuumficutftellæ coeli,,&
ficuc arena, quæ eft in littore maris* filium extremæfène-
iStucis. Cehtenarius çnim genueràt eum deariu fterili, fi-
lium prqpriæ yxoris. Nam de Agar ancillafàgictarium fil-,
tceperar flinahelem. filium mirabiliter promiffum,
mirabiiius fufeeptum, religiosèeducatum. inter hæc
tamennprt contradixic.Abraham, fed nec murmura-
uir, fednec hæfitauit, fed nec vultum dolentis exhi-
buitr, imo tanquam exuehspatrem pia crudelicafe in fi-
lium fearmauit, vt obediret. Atcendat hie filius .obe-
dientiæ.tu qui vptum pbediéntiæ & prdfeflîonemfecifti.
vade& tu fac fimiliter : hoc fac 8c viues. erisenim femen
Abrahæ. Abrahæautem&lemini eiusfaétæluncpromil-
fiones. Veruntamcnnefcio quid m^ius murmurât, quid
affeduofius fufurrat vox ifta in aurib. noftris._ Licet enim
tanto tempore faâa finf hajc ante nos feripta ta-
men funt propter nos, quæ finit per allegoriam diffta.
Difcuriamus ergofolia vineæ, vr ioueniamus fruétum fu-
pernaturalisintelligentiæ. Tanqua fiub corticenucleun^
tanquam fubpaleagranum, tanqua fub terra thefiturum.
Vetum vt hodierhælblemnitati, fatisfaciamus; confide-
remus,vtrum ea quçdiéta funt de pâtre noftro Abraham,
indinare poffimus ad patremnoftrumAuguftinum.Ten-
temus fuper hoealiquiddicere dono Dei , quod & Deo
ccdatad gloriam, ^c Patri Auguftiuo ad venerationem,
& nobis venerantibiis ad fàlutem. Secundum Elebræos
Abraham fub tribus temporibus tria forritus eft nomina'.
Primo di&us eft Ram,fecuhdumlllud. Eliu filiusBara-
chel Buzites de.cognationeRam, quod (onat excel liirn,
dum adhuceffet in Chaldæa, in terra & cognatione fua,
in domoparris fui. Pofteaafcendens in terram Chanaan
ad Deivocationem d iâu seft Abram, quod incerpre-
tatur , pater excelfus. Tandem in die circnmcifionis
fuæ,quando chafaâerizauit earn Dominus, diéhis eft
Abraham, hoc eft, pater multarum, 6e gentium fubaudi-
us regui
i p
is dcdic.
Attende hæceadero in Pâtre Au^iftin^. Primo fuit
excelfus, Philofophus erat inter magnos nominatus,li->
beralium artiuip lagaciflimus indagator. Excelfus * in-
quanr,erat,.celficudinetumoris* non caricatis, celficudi-
nefciehtiæ, quæ infiat,nô quæ'ædificat.Cedruseratodo-
rifèra,fàlijs abundans,fèdnô habepsfruétûelibilem.Ex-
celfus erat feeundü illud. y idi impiü exaltaturx^& cleua-
turn ficut cedros Libani.Sed acceflit ad eu prçdicatio Sal>
uatoris, vox Domini côfringétiscedros,& côminuit Dominas
cedrumLibanii,&fî\âtiiseftdile<ftüs tânquâvitulus
Libani, id eft, hoftia vrua, fanéla, Deo placens-,faétuîeft
enim Çhriftiafius tandem Poricifex Hippbnenfi^, &
fie demumdiélus eft Abram,id eft, Pater excçlfus.Pôn-
tificesenim facri, ficutdicuntur paftorésgiegîs,ita& Patres
plebis prô cura & fblicitudine parerna, & rune de ce-
dro; comminutafàdiuseft oliuafruéliFeràindomo Domini.
Præfules enim oliuæ coifiparantur propter vim tri-
olicem olei. oleum enim illuminât, pafeitfefiafouec
membra* Sie& Præfules illuminate nos verbo, pafeunt
exemplojfouentegentes temporali beneficio. Pater autem
Auguftinifspofteriofum oblitus in anreriora fe cx,-
tendit. Appofuit enim non folum animum.fed & manum
ad expohtionem facræ Scripturæ, vt turrîm Dauidicam
mille voluminibus, tanquam mille clypeiS pendentibus
exeamuniret,velpotius munitamdeclararet. O’rdina-
uitetiam ftegulam Clericbrum canonicèdegentium, li-
neam canonic* mediocricatis extede^Sjyt fapiens archi-'
teélus, iuxtaquam communiter viuerent Apoftplicam
vitam agences, vt fit eis cor vnum «arnima vpain clerum,
&nulluspropriuhabcnsintereos. In hisduôbusfaélus
. eflr Abraham, id eft, Pater multarum gentium; Ab ortu
enim 6c occafu,àb Aquilbne & Auftro viget èius expo-'
firio, vigec eius regularis inftitutio * & tunc demurn Eamifeuit
vnum foporiferum, vpumquietis. De doétrina
quidem eius fub filentiotranfimuis, quoniam derema-
nifeftafuperuacuum eft mujtiplicare fermones. JDc regular
i verb difeiplina breuiter aliquid profequamur. Re-
Uertamur autem ad hiftoriam prætaxatam, qua infinuat
nobis triacircaRegulatemdifcipfinaq,ortum, & progreflum,
& exitum. Diéfcumeft enim"a Domino Patrt
Auguftino, regulariterviuerevolenti, ôcetiam cuicun-
que volenti canonicari. T o d c f i l i u m t u u n i ,6c c . Quail dicat
ei Dbmirius.Filivis canonicàri? Ergo tolle filiü tuum.que
diligis Ifaac. Ifaac incerpretàtur nfus. hæc eft propria h o-
minisvoluntas.in cuiusexecutjoneplurimum exalcat &
deledtatur homo. HæcprimàofFerenda eft Deo, vt non
fibiviuac homo, nec fibi puipplam vdit, fed Domino of-
ferenda eft, fuper vnum* montium, quern monftrauerit
Dominus, yerbo Domini cceli, ideft,Iibri,firmati(unt,
in quibus multagenerapiontium monftrauir nobis Do-
minus, fed de quatù»rloqui tantum fufficiat. Mediator
Dei & hominum homo Chriftus Iefus ,raons dicitur fecundum
illud. Eric in nouifiimis diebus mons domus
Domini fuper verticem montium. de quo pfalmogra-
phus. Mons Dei, mons coagulatus, monspinguis. & di-
catur à nobis mons huiufmodi Ecclefia j quæ quoque di-
,citur monsSion,fecundum ilbd . Ego autem conftitutus
fum rex ab eo fuper montern fantftum eius. Porro de
monte Hermon defeenditros in montern Sion, ficuc vn-
guentû décapité in barba barbam Aaron,'&-vfq;in brain
veftimentieius. Omnesenim de^ilenitudineeius aocepi-
mus. Apoftoli quoque dicuntur montes, vt ibi. Funda-
mentaeius in monribus faniftis. Et hi dicuntur coagula-
ti; iuxta illiid. Vt quid fufpicamrni montes coagulatos ?
Virtutes étiam montes dicuntur, fed excelfi. vtibi. Montes,
excelfi ceruis. Porro fecundum Matthæum Chri-
Religiofo
offereoda
eft volun-
Deo.j
p/ e l j2.3
ftiiis fedens fuper montern Thabor fermonem fecit ad
difcipulos enumerans o«3 :o virtutes, quas beatitudines
nominauit. Quocircaaudi tern ftupendam. Mpns Her-
mon.fedens fuper montern Thabor, vt munireemon-
tem Sion. Loquebacur monribus coagulatis, agensdè
monribus excelfis. Super vnum horum montium excel-
forum, id eft, prim um, videlicet pauperratem fpiritus
offerendaeft voluntas canonicari volentis. Vnum quip-
pe plerurique pro priinoponitur, vt ibi. Vna.fabbathi, id
eft, prima fàbbathi. Et cum dicitur, Luna,id eft,Iumiqum
Vna, id eft, prima. Hæc eft paupertas volunratis,-fuper
quam radicatur firmiter difeiplina religion is. Hæc eft
mus âridüs, fuper quem fedit turcur eleélæ caftiratis. I
Quantum epimimpedimentum, quàm graue difpendiû L
inferatreligiqnüuperfluiras&opum abundantia potius tas^ada-
legimus inlibroexperientiæ, quàmpoffiimus verbo dé- mçntum
clarare. Nam &Sodomorü peccatu legiturfuifie abun- jreligionis
danciapanis, 6 c fuperbiavitæ. Vermis enim diuitiarum l£ z i c h . 16,
eftfuperbia, 8c comes indiuiduusluxuria: quibuséuira-
tür religio, mûratur colorbpcimus, difperguritur lapides
(anéluanj.Saneex collationealiaium paupeitatum com-
mendatiçU^upertatis voluDtariæ plenius elucef. Sunt
enim quinqûe genera paupertatum. Paupertas infelicita-
tis, paupertas cupiditatis, paupertas fuperfluicatis, paupertas
calliditatis, paupertas voluncaciS. Primam habet
mehdicus,fecundam aùarus, terciam prodigus, quarram
paries dealbacus* quintamyir compeditiis. Prima eft fla-
gelluni, fecunda venenum, terti^ vehtilabräm, quarta
vmbraculû, quinta ædificium. Prima eft mifèra, quia citi-
ciat. fecunda eft noxia, quia necat.'tertia ventofa,quia in-
ftar. quarta eft dolpfajqiiia diffimulac. quinta eft gloriofa,
qufa coi;onat. Nec mirü, fi Chriftianusamàtor fobi ictatis
F
Ifaz
Pfal. i. 6
Pfali 131 .j
loan. I.
Pfal.86. j
Pfal. 8,0.
Pfal. 67.17.
Pf 103". 18
Matth ƒ.
G
Varro It.
\de ling latpaiXpèrcatemfpirjciis
cômèndatjcum Epicurus præcçptôr
vóluptatiscommendaueriteamjdicens. Felix paupertas' Seneca
hèta. Nec ramen paupertas eft, fi læta.eft.$uper hanc itaqj epijl. 2.
prbpn'f ÿoluntâté homo deuotus offert , quod præcipuè j
____ o ^ vv . fitihvoto&prôfeffibneohtdiehdi.Éthæèâebrtüie^u;'-Deprô-
(ftuseft tanquam vitisabundansinlateribàsdomus'Dei. j laris dïfbiplinæfufficianti Sequitur de progrefia. Straint ‘grêflarfr
Duo lacera funt, legentes 6c prances, ideft, T hlo - ! Abraham alinûduospuerosfècûduçens.Tfaacponabic ,gularis.,
logi feholares & Çanonici regulates. Theblogis dédit ligna. Abraham verb ignc&giadiü. Ligatuseft l6ac, f d
I j »
i t IP
il