■ones eijCSte:
pfis.-qaam de.crëdituriS diéïümefef.Sjgnrf<i/rieJH£fli4irit^ fcripcbtfefirdé ^
'darinfibtcf e a t ïm n f i& reliqiva/Omnium verb lingiiarü j çlo, Anime vident! çrgatqrem auguftäeft omnis creaturïL
|uiWnop aliodie,vel alillbélaccepgruntïTcd diePé- EtpoftpaucarubMhgit.E^grätiaitaq; fuperaddita&ntei.
Tim. z i
i.Cor 14.
Exod. f'j.
lud j. :
Reg.i.
tccoftes, quando limul Apoftoli & mater Dornlrii,acfæ-
pe di'itæ ntuiieres in ccena.culovnanimiter in o ratio ne
pecfeuerabant, Apoftoliei^o&alij diliipuli j qui adfue-
runr ,grati ara il ja m linguaçu m ca die ac 8| peril n t.-A ccepif,
igitnr cam bcara Virgp,?.Accpperunr §C f aofeæ niulieresf
Sed certàèftcàufa,qjiacliCctóitiis liæc^atiauâàpaeft. Præ-
di.cauiri e n mre r an t y tfup fa d i 61 ü m eft>orbi vniuerfoËu-
angclium. Scd n un quid iul piædicandum idem Ëuangé-
liunybèata V-if^o vel reliquaïtanblæ fêmina*miflæeranr,
vel nhrtendæ in oibemvniuerfuife? Nonvtiq;. Mater <e-.
nim Domini non ad prædicandum verbum D e i, fed ad
genëraridum'verbtim Dei çle£ta fuerat, neG ad aliquemo
genriuriv h acde eau fa tri i t ren da eraf. Sednëc mülieres re-
liquæadiirailc .officium ajicubjiegwnturdeftinatæ. Non
fexum femineüra jioc decebat quód virilèm, vtad
candum pèrdiuerfa triitteteturr cum tnulieres magis de-
j beant paraiéaur:esadaudiédum,quarnaperireosadpræ-
: d 1 cand u m,m a xïtrie/cu m Apoftolusdicat, Malienloqitïm
iÈcileJidmnpermntOiEzTatfns dceifdem mulieribus. Siquid
! difcerevoluertntjdomi v nos [nosinterrogent. Sed. dieet aliquis.
I Nonne^nredam fan feaVum ra ui i er ù m Hymnos,velCan-
I tica diuina fcripferumïSed aliud eft-cantare, alrad-pKedi-
! care. Aliud piàliere^liudeaangclizare. Nam ficut vjnim;
• fana dochina,fie imilierém decent religiofe cancica. Inde
: eftquod j^ariaforoi' AafpnTu birierfo Pharaone,.Delbó-
j ra ó cci foS ïfa ra, A n n a nat o Sâmuèie,hæc rafa virgo & ma-
ter Domini concepcd SaIuatore exultaiïe& cantaflele-
güncur. Nu Haramen narura vèlaliarum mulieruminali-
I quotexcu diuino ad pfædicandu raffia-narratar.Söla Maria
Magdalen^legitur non' quidem prædi caffe , fed nun-
ciàflè dfeipi i ï \s,quiavidi Dominion, & fitte dixit mibi. Mater
ergo Domini & reliqüæ ei àdhærëtesfehbfcà: mülieres,quç
ad nullam mittebanrur gentium, quid neëefle habuerunc
die Pentecoftes accipereàSpiritu fanbto linguas omnium
geritiultd Nam qubd in Epiftola cualegt,-quado iri Aegyfe
gypturo cum filio fugit,rtori ignoraflè eamlinguam Acgyj,
ptio.rurodj prpbatur ex {cripturisfteriendum eft:finó prp%
barnr, non multuth inftaridunïefb Quæ enim necefihas
fuit feue eam Ægyptiputm linguam,cum .nee Iudæi iâ per
tptum orbem diTperfi,quorum hnguæ ecat,Ægypto defuji
erinr, hécinterpretesdèefiè.potuetirit | Vi ejgobreuiter
quod (eritto exprimam | accepiflèeam die>Pét;ecoftesgra-
tiam.illaralinguarum omniu.mnec affirmo, nec nïgo.
No b a ffi rmp, q ui an plia m neçeflàriam.vel probabilë cau-
fa>i ,qua gr a c 1 a mil fàm acciperedebuerit, inuenio. No.n
negp?quiafortaflèalius inuenire poÈerir,ad quod ego no*;
dut» fiifficio^ H oc ta n t u rùi?o n ftan ter afiruo, quod ramen
uipfaiamdixi, beâræ Virgini pöft/ronceptum Dei nliuniy
riti pr£erbgatiüâ,qü^virgbfimül& materDei tnéiuifê:
fiere, erianiiriearnèpofiravidetürfüafapientiaângelorû
fçientiam tränfeendifie: ficiitetiàqj/uper omnein ang'eli-
cam naruràmcredimùseâm exlÉtatatn e fie. Si verofeeuh-
durri diuini tatis cognitione m àlius alio fit beatior,alius a-
iiofapiëntior, hæc virgo etiâm ih carrièomnibus angelo-
rum ordinibus longe mihi lapiëntioryideturexritilîe :tui
datum eft, non iolutn in carne p'rætèr cartiem vixifle, fed
ipfum etiatn Dei verbum camera factum'genuillè. Hue
quidenyfcripfifiijfed vt dé eruditioné tua cönfido,nö tàm
rua, quamaliéna protulifii. Quis enim,vt compendiov-
tar , faltem médiocriter cruditorum ignorât, quöd glo*
riofailla, vt feribis.,. & vtveçum e f t, Maria, poft conce-
ptum Deifilium, non diço tantum aliquid vel aliqua,fed
etiam multa in creaturisignorauerit V An nonignorauit
multaih creaturis,qusemültäedaroigilorauitip reb. do-
meftiëisî Annon ignorauit mulrà in alijs ,çui néçeflàrium
fuit vt Iofeph fponlus ab Angelo admoneretur, & dicere-
tur e i, Surge,&accipepuerumté>‘ff4ge in^Aegyptutn\& efloibivf-
que dum dicant tibï? An non potuit multa ignorarc in crea-
turis; cuiiterum rieceflè fui^ vtrutfiim angeliis Iofeph- in
Ægyptô appafcretV 8c^diëerèt. Surge & accipepuerum & matrem
eiuSi&vadein terram lfraelÿlefunfttfunt énintqui qtiarebat
animant pueri ? Nam-fi ipfa hoc & illud prins nouerar, &c
Herodem fci^cet quaerere puerum ad pérdenaùm js.upi
&c rurfus poftfugani fuarn in ÆgypAm ipfum præfcierat
ànte défunëtum : fuperfluè;ôi tunenortaras eft Iofeph angelus
ad fugam,& poftfuperfluo^commonuitadreditum.
Cur enim angélus folliciraretar, aut aliquem follicitaret
pro faluändo puero: cuius mater omnia nofTet, cuiusper-
feçutores omnes cognofcerer,*qu'orum volunrates, con-
filia,fraudes,fùbtili Spiritus fciëntia dignofeeret, quorum
vita,quorum obicusipfamnullatenuslaceré.pofièt? Dubia
fine iftà;his tarnen,quibüs dubitare more quorundam
Philofophorum deomnib.conceditur. Succédât tarnen
éxèrriplum j’poft quod nec ipfis, qui omnia fub vttum po?
nunt,hæfirare liceat: Remanfit, inquit Euangelium,puerle-
fus in Hierufalem, & non cognoueruntparentes eins. Àeflimantes
autemeumeffeïncomitatu, venerunt ttér diet : &teqùiebanteum
inter cognatos & nom. Etnoninuenienfp,iegreßi funt in Hieru-
falemjequirenieseum. Quomödoéerte,quompdo opinari
potuit bonus animus nihiliu creaturis Hëatam Virginem
latere, cum éara latuerit fi'lium Hierofolymis remaniiflê,
cum æftimaueric eum in^comitardefiè : cum eó inter cognatos,
Ócnotos noninuento,Hierufalem rédierit, & yix
p o ft b i d u u mrjguirendoinuéneri t?Sed âudîatur ipfa Vir-
go, ÔC magis ipu de feipjlâ quam cuilibet incircunfpeëtæ
opinioni credamr. Fill, ait^quidfeeißi nobisfie? ego&pater um
nihil dé illis excelled tibus fandti Spifitusddnis,aliquo té- dolentesquarebàmwte: Efvtiq; eym dolensper diuérfa r
ppre,dummortalisvixit;adau6tüiTbDë’inferioribusvero Iquæfiffet,fivbieÄetfubtilifpiritusindaginë cognouillèr.
nihil fupèifluürn autindecensaddirui»*fedfi quidóroni-
pötentis fiiij Der matrem de talium numero habere de-
cuitf^bïqfdubitatioHeadiuh^ra^Siue tanienei de hü-
iufmódi chanfmatibüs,quædiePéntecoitesdatafunt A-
poftpjisjtptumabt aliquid datqmut^& maioribuÿ, qüte
Quæergo vbi tantus effet filius ignorabat > quomodo o-
mniaquæ in cteaturis fieri poterant cognofcebatîSed mi-
rumefe, vt proponis, qTiomodo illam irïcreaturisaliqùid
latuerit, in qùa erant omnes thefaUri fapien tiæ Si feientiæ
etiamcorporaliterabfconditi. Sed hæc fenteritiaîqiiam
prædiéla (unt adiunétum, fiuéndui;ribn idçircp inferior j ex parte nefeio quorum proponis, ficut nofïi, A poftolica
iiidicabiciu A poftolis, nec àliquis iplprum propter hüiuf- eft: & nondeillabeata & le m per nominanda virgine, fed
cemodi donavelquælibetalia^jmaiorjpfa autpareiefle J deëiusfiliodiiSa eft. In illo enim, hoc eft Deî& ipfiu^ ficenfébitur.
Nam neq; HelifæusHeliæ pi'æferrUr.-quiadu-
plëxin eo non virrutumfpiritualium | fed mirçculorum
extrinfe dus appareil tiu m fpiritus âpparuirfne'c,vt xfirrao,
I u dai prodi tor au cPer ro Âppftpld îe cohféret, quiaqiar
ei in miraculisvifuseft | aut Ioanni Baptiftæ fe iftorum fi-
gqqrdfiT|àftu præferer, deqaoin E^angeiio Icgttui'ÿfquia
îoann&gnptijldfignitmfeii nulfam. .Hæc mihi de propofica
prirflW^uæftione|abiqj mehorisfententiæ, vtfupradixi,-
præiudiçio, ad præfens videntur^^,
Secundæ propoficiouis-tuæ hæc futnma eft, Qüaratio-
qe poft concég(t|rm Deifelium &natüræ hurhanæ in aluo
virginali perfonàlitér vntrum , gloriofailla Maria aliquid
ra creaturis ign pra uë i ï t f ’ot il la, i n qua omnes thefàiitifa- (
lie,vprè funt omnes thefàuri/apientiæ & feientiæ abfcon-
diti: vndeheçaliquideumficutDeumincreaturis latere,
néd qurcqut eorumquæ in coelis,- quæ in terris, quæ infu-
per apud inferosagunturignotare,pp(fibile eft.Quienim
foluscreatoreft orrinium^folus efttéâtor & cognicor vni-
uerforum. Eaprqpferlicëtinvtëro huius Virginisille, in
quoomnesht7thefàurîIatebanr,etiara,vtdicisi,çôrporali-
ter latueri t:non tamc ex thefa^risillis fapien tiæ ÔC feientiæ
in ipfaabfconditis»o.mnium'ferufn fcienttâm, quadiu hic
ntortaliter vixitjfanda hafe Virgo fufeepit. Hoc enim fo-
liusDeieft,‘neealicurmortaliît mHacyiraconceflumeft.
Quod vero folius Deieft, participera haberé non poteft.
Vnde & ipfeper Prophetam loquitur. Glonam meam altert
non dabo.
,£.V0.-?33,
«^«d^&ôjEccui’ferquendamfe'pjenremdfçitirr.rdfe/«««'«'
Jücorptfihorum bominum. Siquis.fepcn hanc Apoftoli de
CIri'ftofen tentiâ, gl o tix beàtæ Virgin is vol Ue rit.âdàpt a- ^
re:fîç faltem hocfàciat,(îcerga fànûam Virginem offi cio-
fus&deüorus apparear,vt-regulam fidei non éxcëdar. At-
tepdatSe videat, quam câùte Hieronymusintalibus; dé,:
Chrifto ad ipfara translatis,incedat. Ait enim in qtïadàm,
re fimiliJn Mariam fer6,tptiiisgratiæ,qud in Ghriftofefty
plertitudo venir.Statirnqueadiungit, C^anqüam alitef:.
Totius eirim gratiæ,quæ in,Chri fto„eft,plenitü do in Mariä’
venît: quoniam Chriftus plenus gratiæ&yerftâi/s in
ria conceptus,de Maria ad homines procefiitj^taen aji^’
ter,qüiah0 qjp(^plenitudinemillamgratiæ,q;UæiiiGhrjr|
ftoèft, quantum adp'er-foùampropriamfpeétatjfufewitÿ
Âliudeftenini itfpetfbnapropriahabaiflçiHam plënitu-
dinemgtâtiæ,aliud perfonam illam génüifiè , ih quaërât
ilia pletii tu do gratiæ. Sic fôrtedrào fie plane, vtm i hi .vkte>
tur,dicip6teft:äbfepndicösin Mariatnefaurosfapieric'i^
&fciéfttiæ>hpriquiaineaperfonalite^hpceftquan‘tuih
ad propriara ëiûS perfônam’pertinet ,'tnefâu ri illi abfepn-
ditife;erinr.fedquiafeçraillafefeiSvife,er^(ühriftûfeoipi^
num,inquoyeteperfohalitererant,abfcondifi,portaue-:
rint.Iamfequens ilia fcritehtia,quç quàjîad roborandarn'
opinjoném falfam ptopofita eft ,qùid yàleat, prudentia
tuaaduertat. NamfâcileeftvidëreVnonrantui» fibi qui
longedifiiciiioracitiflîiriéperuideSj fed ciAlibet etj«\m fej
uitetattendentijquodfecfëncentiaiamdiiftæ^
inriinrlpfufFragetur. Primo, quianonix Canorietaiiiéii, I
cuiômnjinodain fidem præbere cogamur;» Licet enim a
fenifto Gregorio hæcin Dialogo prolâta feptentia fit | nofi'
tarnen eanvdebemus fidem ijuibuslibei feriptis Doâorfr,
quamnos déferenouifeusfummofenâarûGahÔhi feri
pturarum.Néctantunideferracpfep^imurpoftv|te»sJ
acnouiTeftamehtipaginas alicuiuS quantumlibet dôtdi
&Gatholicifcripto>quântunVèifemCahonidiuinô.Vn"|
:piëtfetua,vt-eamTcnptis cuisvelßauä;qritatemdari,qd£e.
folidigijitatifahiftfeum fcripturaruni'feruàtur. Cuiusli-
b e t ë n im fer ipt u ram li cede xam in are , dë fctip tisâu term
illisnulliprorfus ^ermitritur diibirare., Hoc in epiftbla 1
Aâguftiriiy.& fi non per eàdem verba, èandem prorfUs co^ J
tiriéhsfenfentiamfnucpies.Prætërlioc etiam,fi defllp'd «
uinoGândnefutttptaeffetjnec ficquidemadpFQbandi
præinifia yaleret, Qupdcuilibèt paulo diligentiüsaduer
tenti ftati ra p ateB it.Nam quiaai tlàn^ius ille j Vîdcci çrèàe
ft> nego, -Noui riamqi & alios fuifie, vel efTe mbdos, vcl -
mbd 1»m yidendi Den m:quo pc Iacob eum fe vidifiefate-
tur,cm» fecit, Vfdi Dontinw facie kdfdctem^ii’o & de'Moy-
fe legitur, ioqaebatur Domnas Mmfifyck ddfacie/fitütfolei lo-
quihomodd,anii£unfJtmm:qiio:&c lxxifenionbus ffraelappa-
inir vt fenptum eft, Etvtdemit Deism,&comedenwt,'& bibe
_ ßpier'ßiitöi fäülk
pn>&de tui ti (hi: quo& Mich ca's, Vidi Domnim(eden'iem,&
fimiiia. Hinc funtvÄ ilia verba, Apoftbli. ^demiu )t'u»X per ,
fl'cculimi inanigmate,iuncautemfa'cieadfactem-.irl\nc&L illalo-
^nb,No}idu;>iapparuitquidcrinna:jBi!!upparHCih, v/Jcbnims
eutnfictmeft: Ciinj ergo omnes ilti Deum n'on'ifjpfurnra; I
B l modo, fed vnicüfque'cohgruetjti inodo videriht/feb
nulliustamen horuin cpnfpe6tu,omhiscreatuiacpai*fta-
'talbgitur. Pottfüiniftb-QeumVidentefieri, quod m alijs
t>eura videntibusfadiuthfeöeft. Sed qüolibct modo vel
fandi,illi^yejfenfeusifte‘DeümviderinrfeQresdeddt:itur,
quo necilli,mecilVeib vifionifius illis fuistotum'qnod in
creäturis gerebatur, vifidnum luariipttempore ebgtioae-
.riint. Qqodfi, ytiam didlum.eft, iri vifionibiis füisdnultaj
eösin cfga't'urfslatuerunf: non.valef qdod allarum fuefat
ä.d ptpbahdifth, fanbtam Domini matrera nihil ifi creattu-
iislaruifle,nihileorum;qüaein creärürisfud teraporegb-l
reba,ötbr,ighorare potuifTe. Q u o d | cuilibetfan^piufn,
cjuod tarnen nufquam legitur, darum in prüfenti ad l-oi ä
Ife femfoindeepgerethur ctederejqüiä&hoefeear®Vir-
g’rii darum effet; Effet.ynihrhoc quoddam miracnl^e-
^iiUSjno^ad'fumraa ^ maipcapertinehVfanifti Spirirns do-
Ha,^*,ficut fupra pr^mifium eft,plus ömhrcre-^cura'bea-
ta Vugo häbuit i fed ad ilfe media,dnte'r quxA^i-tiffecuila
numerantur, qu* Beatam Virginera inCamefeorialidfe-1
ditam äce^iffe, nemöih toxp: Cänone diuirio'fegifieyvt
putdi'fe recolit. Necideireb tarnen minor fecientibus mb
,iactflaabaIiquofahüdapiente*ftimari‘poteri'ri^n*quod
femmüm“& in ai useft adeip ieris,täfTD u s, licet Spiritus’jan-1
fei'donis,ponfeguit. Q^odfi quilibet pertinaemsinftahs,
earn fin e'mi ra culisa u t mi h b r emm i ra cp lor ü,m fabjoi-ibus
efie, aut Videri dixeri ud i c^f & C h ri ftuih eo Chriftiano^ll
fcfre.'yelvideriminprem,quimaiotaquärhGhriftu^
reu 1 a ope rat usFuerir. De quo ipfein Euangelip, Qd c?edit',\
Unq'öi t, in me, opera qu<t facto & ipjcficicr. & maiora borü f.uict.
-Maiora vero Cluifto miracula feeiile mulros fiepe Ghri-
fewnöVlegimus^Q^^maiores^oefle difputandum non
fe.quialqingelongjus'eoinfe Lim
toremanguftaeftomnis creatura:noni-nde fequitur quod quiade verbis illis dialogi, ne ad probanda qua: propofi-
nihileumjatere potueritin crearura. Siibieciccnim hanc | tafuerantvalerc pofiint, fan'sa&um arbitror: ad fequefia
feutentiam verbis illis fuis, quib;usa fan(fto'Patre Benedi-- | !ftylusprocedardn qu|bus legiturvideri quibufdam,qudd
btotptum mundum velut fub vno S.olis radio coHeddum | fepe didta Virgo mater Domini eriam in carrie pofica, 'fua
Verapp
mundurn fimulcollebtum viderei&potuernnt eum mul- i peremnem angelicarirnaturam exalffea efecrc^ifefevE^
taiqU^inmuddofieb^ri.tjlatere.Nuilaeriunneeefijtas^'r- J feqUituryeffus.iSieniindliquitaufefej fecundb%djuini-
getfaterfeytqhfatottyjj m u i^um colledtiun viditl,fimul
etiam qutein mundofiejbanwregnoueflr. Ip/e quippeet- h«c Viigo etiam in carne omnibus Apgelorum ofdinibus
iam communis intuitus nofter hoc habet, vc de turri ,-.vel longe mihifapientiorvideturextitifle, cui datum eft non
monte,velaliquofublimilpccrnuiltanmulfe'rcarum fpa-|:f6ldmip catrieprijreEcfenemvixffle.fedipfumei^
tia videamus.- cumvixpaucafeiquaeortim qu* iri’fpatijs carneraffablum genuifie.H*c verbalf quod verum eftfa-
illisaguntiu.difeernerevaleamus.Etlicetlongevalentiot I tearyenerabilidbdhariffim^mihidiiedionitu*, nondte
n o ftr ofueri efan bti il 1 iu s aD ep d ll a ta t us intufeus,iin tan- quidem, fed, per te pro! ata, Pc op i n i one m non tuam / ‘fed
tum vt, ficutdi£lum eft , totUm fimul mundura-.afpicere-j quorundamproporientia,intantum mihiabfufda vjden--
po tuerit;y b i ta men legitur eum tptum mundu.m colleclii tufj'&deruai&prorfusincifeumfpebto eorde pfocedevidilfe,
«oiiyegitur omniâquoqüeeum,quæin;cteaturis
tunctemponsagebantur,aliquatenusagnouifiè.Eapro-
ptérnullaeft, velafimili,^ldminorifimilitudó'propofi-
tarvtquiaille tbturamundum fiinulcbllefeu vidiffeferi-
bitur, iddtepfariâàVirgomàtefDpminié'ùn(ft'a,q^
■creaturi^durn fn corpöfévixit,fiebant, agnpuifTe ereda-
tur. Eft^dhuc & de hacfentehria, quæforfefe difeiitienrequodyixadmicarilufficib.
Quis ënimadmirari fuffici-
at, eum cöi ifta vidéfettir non difcfeüifie qu od perfacileë-
ratjgratiamàgrâtfedàbbrernàretributicxne.nTeritôabeÿ
titùaine? Q^dautëm dixi gratiam àgratia ,labofèmærè-
tributione^inerûum àbeatitudinèîHæcverbânonnunc
pri müm àme prb fçrun tür, fédinE ü ah gc‘ li o loan nfefegu -
Nöi, ait, omnesdeplenitudine eins accepwms, &grattampro
dataobtulit,quoddicatur.Naquod aicille,Videnti crea- Igrattd. Quid eftgratiamprogratbl)Aceipiuncenim lanfei
torem anguftaeftomnis ccearura vëfüm eft| fed in futura |eiusgemmamabipfogratiain^ita vt ex praeccd,erite gtatia
vita.Quod enimcreatorhiiamortalivideriyteftjnopof- !fequatur&alia.Primo enim nicaccipiunrgratiam opera-
fit,teftatur illa ofbi terrarum rfbca fententia.jfe» 'vïdébitmc tionis,ac pro ipfaalibi gratia retributionis.Primo hicacci-
homo,&viuet. Nec tarnen idcirco falfam hanc fentenriam.1piunt gcatiam fan blificationis, aepro ipfaalibi grariaglo--
dico, vel fanófcum iUumeo temporis fpatio, quo afïueram rificationis. Nec enim (imul & Opus borium faciunt, &
bominumvifioriemcxcefiit.creatorern vidiflè prourdatü bonibperis mercedemaccipiunt:neq;fimul infaniftirate
Bikïptb.'feier.Patr. Tom. iz.Parsz. ■ N ' H y &virtul
i l