S.Petri V einer abiliiK^298 Abb. dun. IX.
Hic poft milkîarn coelcftiacaftrafubinrrans,
Conlciiuit ccrcansliocinagonc diu.
Ifte lîbi pro te nunquam Clumacepepercit,
Hmchbi nuiladicsabfquelabqretuk.< y.
Sic bene totius pondus tolerandodiej,
Nummura p | o me ri tu ni 1er o rep 91'ta t, o u ans »
Hums vos fratres niemoresëftptelepulci, .
Nec cadat ex aninïo qu* tegat oflàlblum.
In Epitaphto Rainaldi Anhiepiftopi-Lugdunenfts, Ver fits. \
CH Loriaponrificumiacet hicprièfiil Rainaldus,
J Magnusinexiguo conditus hoipiuo.
Vizcliacenhs prrus Abbas,poft Patdaççha
Lugduni fulfit,fà<ftus honoris hûnpr.
PiædiajtliefaunjhdUgia'celfaloquunrur,
Quoriudiopnino.præfuk'illeloco.
Lu^dunenlis apexiunxifletcoruua cdblo,
Ni’celer ôccafusfuuipuifiëreum.
i'Cuiusërat Monaclïùs^rape cujus ab ybere natùs, <
[ ActubatingrcmionuncCluniacetuo:
'"Quem tibi conimifluni numéro commiçte.piordm
1 Cum que tuis precibusfacjpenetrare.polum. ..
InEpiïaphio PetriAbeUrdi, Vèrfiis.
GAllorum Soçratës,Plato maximusHefperiarum,
Nofter Arifto teles,Logicis quicunque fuerunt,
Aur par,aut melionftudiorum cognitus orbi
P rmccps,ingeniovanus,fubtilis 6c acer: ; .
Omnia vi fuperans rarionis,& ai ce loquendi,
AbelaiduseiatiSedtuHcmagis omniavicir,
Cum Clukiacehfemmônachum,niofemquc;profçflus-.
I Ad ChriftiveramcranfiuicPliilofphiamj
In qualong^uæ benè complens vJtima yitje,
! Philolophis quandoque bonis Ce cqïinumerandura
Spem dedityVndenasMaiô renouante Calendas.
S A N G t 1
rerüatui,nçcià'l'usjeterha.vllo modo côieruatur. H oc veto
leciindum'ideoquandoquemutatur , quiaquodali-
quando vtile fuerat.aliquandonoxium comproBatur.Et
vc clanus elôquar, qu* ver* virtutis funt, nunquam mu-
tandafunt:quçveroâdiumentavirtutum,pro congruen-
tiareruni,përfonarum S6temporùmVtiliter difpcnfanda
funt.'Nec enim præcèptum fidei.fpei, vëlcarkàtis, Sc quæ
fub ipfacariùteeontinentùr ,'calÜcatis, hùmilitatis,veri-
tatjs,& hnceritàtis maudaca mutari, quolibetdifpenfan-
: te,v el quai ibe tdi fpenfa tio ne p o (Tun t. Ieiunia tamen, vi-
güiæ,‘opusmanuum,corporàlisexercitatio,quæiuxta A-
.poftôlum,\ftilisq'uidemdèdad modicueft.&fimiliaiftis,
quæenumeràreprolixitàs prohiber, nuncminur,nücaii-
geri,nuncoinninô fubtràhi.certàî necelïitatis vel caritatis
. caufa,Præpohtommagifteriodebent. HancregiilâApo-
ftoli ipfi fequuti'funt, liane eofiimfuccenbre's Apoftoiici.
Ponnfices, hanc fancti Monachorum feu Heremitarùm
Patres,hanc Npræcedentes Cluniacchs ordinis magni Sc
egregij fundatqtes. Hos h nominate figillàtim neceflitas
imperaretjoftenderemâ primo lànâoOdone,vfqi ad vl-
. timùiïi fandtitàtis titùloinfignitüm, Hugonemfandtum
Patremvniuèiiosde inftitutis confuetüdifiibus plurima
fuis temporibus, vrgénte tamen neceifi ta te , vtili Temper
caufa mutalle. Multaenimpriores vtiliter inftituerunt,
quæ feque n tes certa i n terueniente caûia vtiliter mutaue-
run t.Hos ego fcquut us quædam in priftinis vlîbus, cerne
vcilitatis caulà monente,mutaui,& idcirco, non vt quidâ
ohm in angùlis,ad corrodendas carnes fraternas, lemotis
locisinlulurrabànt,me,iftafociendo,eisprætuli : immô
haclànâorüm Patrummuratione.abeorumtramite non
‘deuiaui. Feci tamen hoc non folo m'eo àrbitrio, fed iuxta
'regulæ Praeceptum, quorundam Deum timentium ac fa-
pientiumfratrumcôliho. ÎFeci.hoc tandem Càpituli vni-
uerfalisalfenfu. Etquiaqùodprætermitrendumeratbre-
uiter praetendilTutn eft,ad ip fa, quorum gratià hçeprçcef-
ferun t,iam fty lus accedat. Verum quoniam operi Dei nihil
P E T R I M A V RI CH.
DIGTI VENERAB
I L I S , A & B A T I S G L V N I A -
C E N S IS IX .
:S T A T V T À CO NGKEG A T 10NIS
; Cluniacenjis CM S.
Apologetic a,h oc eft,fatisfafttonâlii pr&fatto Domini Petri
Cluniacenjis Abbatisde quibufdâmfuo tempore
mutatis Confuetudinibus.
■ V ô n ia m res geftas, & maximè reli-
giofas memoriæ commendare iemper
vdleefbvifum eftinihi vtëà quçinClu-
niacenfibu’s inftïtuds à viginti quatuor
annis,hoc eft,exquo officium paftorale
indignùs fuIcepi,mutata,auêta,6c déni-
pta funr, feriptura mediante, ad moder-
præponendum elfe Régula prçcipit,ncc egoei aliquid
in lcribendo præferam:led ab ipfo opéré diuino3 hoc eft)
j-Ecclelîaltico officio,exordium fumam.
nbrum & pofterorum notitiam tranfmktam.Hoceo mo-
: do fâcere decreuiyy t non fblum ea quç,vt dicfcu ni eftyrau*
I tata,aùdïa,vel dérnpta fun t,ponam, fed & quà ratione va-
! riatafintfiibiungam.Horûmduorum alterumcognitjo-
nirerum inferuiet, alterum fcandaloeorum ; quicau-
fammutationùfaignorantes, &motiftlerant, velnio-
ueri poterantjfdrtâffefuffieiet. Nulli enim fapiétiumnô-
1 ua,inufitata,& niirà vidèri debet vfu uni Ecclefiafticorfim
i l neccilaria fuerit,6c frequens mutacio, quoniam aliud
| eftquodà Domino æteinà legeimmobihter tenendum
: præcipitur.altetumquodab hominibus vtilitatiscuiuili-
bet caufa ad tèmpits|non in petpetuum impéracur.Et il-
1 ad pnm 11 ni quidem idcirco nuirandîi non eft,quia (i non
î.
ST ATVTYMeftjVt omnesverfusregularium horarum,
exceptishymnis.fub vna &mediocri repaulatione de-
■cantentur, ira vt vniuerforü Voces fimul celuram verfus
1 finiant,&poft mediocrem,vtdixi,repaulàtionem, fimul
J quoq; aliam i n cipiant. Mediocrem vocaui,ad diftindtio-
i nem îllius, quam quidâfacere folent,in cuiusinteruailo
f Oratione Dominicain,hoce&yPaternoJlerCxpebis, quan-
. doq; ter,ôlimipfecôfummaui.Vndetantâelieoportet,vt
i plenè abomnib.Iemper refumatur,Sctnoraipfa laborca-1
I Iràhtiûaileuietur. Ab hacinftitutioneCluniacenfistantû co uc tus excepc9eft,vbi hoc lèruari nô poteft.quia ad iftud
nec diurnæ horæ,nec nodhirnæ vil'æ 1 un t polie lurticere.
Caulainftitutionis huiùs fuit.vt côfufa diftihdlio can-
tantium, qUàmalij priùs,àlij pôftcriùs,& incipicbant, Sc
; finiebant, vnireturi&intelledVusipfe* velut quodam cô-
muni filentio, fimül paufahdo rèformaretùri & par diur-
narum,liue nôdturnarum horarum in fuperfluis&minus
vtilibus rébus priùsexpenlà> in tam vtili &coelefti diuino
opéré expenderetar.
n.
I S t à t v t Vm eft, ne propter vllamduodécimledbio-
n»m fcfiiuitatem,Dominicale Officium intcrmittatur,il-
| lis fefiiuitatibus exceptis,quæ ex more in cappis, Vel albis
fiuiit,5c quie pro prie tarem rtodturni cantus habetit 3 hoc
'eft* integra refponfbriâ, Sc èxceptis odtauis Apoftolorum
P.& P.&Afl’umptionisfandfceMariaÈ.Præteriftaquæex-
I cepta hint, fi duodccim lë&ionum feftiuitais dieDomini-
-xo occ urrerit ,odfo primaS-lcdtiones cum rèfponfbrijs fuis
: dies Dominica obtinrîbit.Reliquas quatuor Ciim Matuti»
nis.Laudibus.&Miffa tantum uiatucinaliiibi fândtiilhus
commemoratio vendicabit»
1 Caufa inifituti hums fuit,quia frequentes, àcdiuerfîs
l occahonibus antiquis lefiisnuuie iupeiadditæ folemni-
St at ut a Congrégations Clumacéh/ts.
tates. immenfamillamDominic* Refurre'dtionis gloria,
noftrasque peripfam,& future refürredlionis beatanrfpé,
qua: duo omnis Dominica dies commendat,pene alfid tie
interpolabant,& ledhonesatquè cantus proprios ad Do-
niinicam pertinentes, quandoque per quadrienniuni Sc
quinqueniiiniaufereba_nc.EaprQpter,vtlaerofan<5ta:Dominid?
diei rèuerentia,quantum rationabiliter fieri potc-
rat,reformaretur,& aures Eqclefi^noftra: Euangeli cis feu
Apoftolicis, veteris quoque Teftameriti ledtionibus,fiue
cantibus Dominic* diei deputatis,, non defraudaréntur,
hocprsceptum eft.
III.
.S t a t .v t v M cft, vt nulla prorfus folemhitasdie Do -
minico proueniens, cómemoratiqnemDominrc* dieiad
macutifios&adyefperosimpediat. .
Caufainftituti huius fuit,qu«efupra,hoc eft Dominre?
diei. reuerentia.
VIII.
S 7 aT v t v m eft , vt omnium Monachorum Clunia-
cenfium defunétbrum anriiuerfaria diesabvniuerfis Cô-
gregationis noftræ fratribus vigiiia S.MichaelisArchan-
gelijinoie anmuerfknomm fblemnium fiat,& vigiiia co-
uerfionisfandti Pauli aliud eodem modo anniuerfari urn,
prb omnibus vtriufqj fexusparentibus vniuerforum fua-
.trum Con grega tip nis ji oft r*.
Caufâ m ftituti huius fiiit,vt licet quicquid ab Ecclefia
'Dejadhuc in tetris pofitapro defundtis fidclibusfit, nul-
loexceptOjCundtisiam defundtisfidelibus,iftoqueadiu-
tonpindigentibusprofit; tameniüftumeffevifumeft,vt
fuper (plica phis aliquid magis domefticis adderetur,
quod&ipfisfpecialicer,& cundiis,vt didtum eft,hac cura
.indigentibüSjVniuerfàliter fubuéniret.
IX.
IV. "
, S t a t v t v m eft, vt in die Dominico neifio in oràtio^
ne genuafledtat,exceptis genuflexiombusillis,quæa Sa-
eerdoteante, Sç poft Mi flamftunt, Sc ilia qu* ex longo
iam vfu peile ab omni Ecclefia obferuatur j quado in pro-
fcilione ii ieiad Mi flam cantatur, Et homofactus efi\ Ilia et-
iam, quam communicantes ante perceptionem corporis
Domini obfçmare folenc. Sed 6c ilia quæ fieri folct ab ijs,
quiportantiEuchaaftiam, quolibeun locOoccurrunt,
arque ilhs metanceis% qtuequotidiano vfu in tbapitulp
fiunt,& vuigoyeniæ nominantur.
Caufaihititurihuius fuifiam didta reuerenria Doiiii-
hicædiei , i^vniuerfalis Ecclefia: in Canonibus décréta
obferuatios.
S t a t v ||É m eft, vt per ômnia Monafteiià, Sc E’cclé-
fiasqu æ ad duniacuin pertinent, Tcansiiguratio Dômi-
mco more qùo Purificatio fandtæ Mariæ,excepta procet-
fione,cmh Eeiftionib,us,Rèfponfbrijs, Sc officijsad diem
per ti n e n tib us, Cel e br et ur. '
Caufà inftitûti huius fuit ipfa admirabilis poft Natiui-
taté, vel ReluTredtionem ChriftiTransfigurationis eius,
nulli-alij diei folemiiitati inferidr dignitas.&antiquus at-
que moderiiuS; mukatnin per 'orbeliv Eccleliarum vfus,
quæ non minore quàm Epiphaniam , Sc Afcenfionem
Dommi,honore ianididtæ Transfigurationis memoriam
ïecôliint.
VL . ...
S t a f v t V m eft.; vt dum màior MifTà-ift Çôtluentù
càntatur, nuljus alicubi i'n toto Monaftetio Mrflam çan-
S t À t v f vMeft, vt prima Dominica AduentusDo-
mini,legàturprincipium Euangelij fecundum Marcum,
quod ficiacipit.Initium Euangelij Iéfu ChrißiJilijÖeiJtcutfcri-
ptum eft ih îfaià Prophet a.Si reliqua.
Caufa huius inftitûti Fuit , quod ignotum ex quo tempore,
Sc cuiusinftitùtoiegebacurpriusEuangelium, Sc
parum vel nihil ad diem Àduentus Domini : quoperNa-
riuitatem fùam mundo primo appafiiit,pèrcinens,& ma-
gfs pâffionis ipfius, quam Incarnâtiouis;,' vel Natiuitatis
præcurfioni cofigrueiis eÇtyCuin àppropihiJÜaJfet Werofolymis}&
venijfet Betpbàgeüd montent-.
S T a t v TVM eft, vtvniuerfi FratresCl.uniacenfeSjó-
fextäf<:ria,pr£eter Natiuitatein Domini, fi eadeni die
occuuent,ab adipe abftineant. ’
^ Caufa mftiruti hüiusfuic inconuenien? non paruum,
quod non folum clerici, non folum laici,Ved Sc ipfi pueri
Sc infimii totius Latino: Ecclèfi* ab omftiefu carnis,&fo-
lidae velat.trïte & liquefadt^ pro more iam antiquo ea die;
ob reueretiain paffionis Dominica: abftinébant,foli M o-
naclii iam didti adipe 8c leguinina fua iiiFundebant, & eó
fnxa diuerfa ferctfla affumebant. Infupèraücem tam ab-
furdum hoe omnibus prqtèrMonachös videbatur,vt nee
ipfi'pauperes datas fibi taliüm cibotum rcliquias corner-
derent, fèd autïnpoftérum.diemreferuarent ,autftatirri
indigiiantesproijceient. Vndevttamindecens nota'ab
ordinenoftro tolleretur,&Domi.iiic*paffionisabftineiio
ti* public* reuerentia,ab ijs quifcrucë'mQómini tollere
magis,quani eumfèqui videntür,iioninfriiigeretut, hoe
pr*ceptunfeft.
XI.
ter, quiaoccafioneillarum Miflirum intantum-maiorSc
principalis Miffa negligebatur,vtvix quartapars,cum ea-
dem celebraretur,adeflent.
. Caufa inftitûti huius fuit qùod iam præmiftum eft, ne ;
fetretarum Miffârüm occafione ea negiigeTettir , in qua
foiemne fâcrifidûm ômnipotéti Deo nom folum à Sacerdoce,
led Sc ab vrimeifa prælentialiter-Copgrêgatiohe,ijs
exCepds’quitiullô modo intereflè pofîènt,oftcrn a Pâtn-
bus inftitutum eft.
VII.
S t A t v .T V m ëft ; vt paulo antequam iam ditfta Mifla
Uicipiatui'3adinuitandumcos,quiextraEcclefiai'n,perlo-
cadiuetfahorailladifperfi flint, ptnlads diebusaltquan-
td diturns duo li^na pulfencur. - .
Caufainftituti hurusFuit, quia; vt prâefatus furri, hods
MifFam p r æ c c d e 111 i b u s, p e r ob e d 1 e n 11 a s, Sc per opera di-
lierfa-dhperli fra tres^.tern pore qu o Milfa caeàbatur igno-
rab:uit;& fæpéiam caconlummata, necdum cceptam efte
putabanr. Vride né'vel ipfi tarn IncrDiam ahim* horam
hacignorantiaarnitterent,6daiciextramanentes,autpe-
regriniyndècunq; conüenientésvtempus illiusfolemnis
Milfæignorare polIent,dectecu eft, vt talifigno vnfiierfi
ftudioli pariter àe defides ad conuéniendü admonetétur.
' S t a t v t v m eft,vtabomnimellisaefpecierumcum
Vino confe&ione, quod vijlgari hóminepigmentuni vo-
catur,ccena Domini tanthm excepra, qua die mei abfqüe..
ipeciebus vino miftum antiquitaspermifir, omijes'Ciu-
niacenfis oVdiilisfratres abftineant.
Caufa infti tu ti huiusfuitaliquod,licet paruum , 'abfti-
nenti* in’cremenrum.Et non Jfbium hoc, led & verba Parris
magrii Benedi(fti,de menftira potusMonachorum-;v’t
notum eft,loquëds. Licet,inquit,legamus, viilum onini-
noMonachbrumnonefle,6creliqua. Quódfiiuxtalixc
yerbavinum omnino Monachorum non eft, quia tameri
fragilibrespdmisMpnachispofterioresfuerunt; Vixin-
dultum eft: quaauthoritate,quave ratione tiafmarina vel
orietalis fpecies magtiplabbte qü*fita,mulco prerio em-
pta, vino pauperuin Sc abftinentium Monachorum poft-
modumadmixta eft?Cumq; velut ex magnacodéfcenfiö-
ne infiriiiö difcipulo Apoftolus pnecipia# dicens, Modico
Vino vtere>propterftomachutn tuu,&ftequentes tuasinfipnitates.
quid dicent Mouachi, non *griyfed fanhnon infitmi, fed
rbbufthnio paruo,fed multo,nec folumniuko,fed’6c mel-
litornec folum mellito,fed öcregijs fpeciebus vino confe-
£to vtentes ? Ec cumiam diótusipfis 6c Iaicis prte^ipiat A -
p óftolus, Nohte tnebriari vino,in quo eft luxuria : quid fiér de
Mbnichis non folum ebrietaté non pr$cauendbus,fed vt
.cap.
gtiU-
\.Tim
margis