lignum
quo Sau-
itorum
reliquiæ
tonalité*
quàm li-
S. Martini
pieca;
fciç fuggeftione virtutum & coftfidentiagratiç ad id quod
mérita rua excedit futurum præmidmv, Vnum cubitum
habes altitudinis in morte Chrifti, in qua eoramuniter
omnibus fidclibus data eft fpes (alutis &.redemptionis*
Dimidium qüoque cubitum hjibesexperceptione facri,
baptifmatis, in quo jam quidem iuftificaris, fed nondum
glorificaris. Dimidiaturergo cubitus ifte, in iu flificatio-
ne, implebitur vefù in glorificatione. Impiesvnum cubitum
fpei, quando per Sacramenta fidei es in corpore
Chrifti, alium nihilominnsinchoas, çùm arrasfecuturæ
gloriæ, occulta8c fingulari prælibatione fpitirus, degu-
ftas. Si Fides ignoràtur, cubitus non perficitur : fi mens ,i
adoptione fpiritusfubarracur, alius cubitus non dimidiatur.
Hæcde altitudinearcæ. Scquitur,.^ deatirabis earn au-
10 mundißtmo intus & forts: auro mundiflimo intus arcade-
auratur, il mens abimmunditiaemundatur.-intusdeau-
ratur,cùm,nouafobole virtutum foecundàtur: Intusde-
àuratur, cùm, mellç Tordes in mente relibquiintur. Foris
deaurarur,cùro, Termo ratus & verus : cum ,'oculus fim-
plex 8c pudicus,ciim,manus pia& larga, cùm,auditus pu»
rus 8c caft us, cura, in ceffus reélus 8c bonus, cùm, in toto
corpore, öculi,magnacaute(Iä& circuhlpe#ione,ante &
retro circunfiinduntur. Vide arcam, intus deaurataro !
gloria tioßra bac en teftimonium confcientianoftra. Et alibi, nihil
mibiconfctus fum:item,nonreprebcndit me cor meumin omnivita
WM. Vide,foris déauratam ! mibi pro minmoeiï, vt à vobis iu-
dicer aui alt humano die. Zacharias & Elifàbeth, deaurati
erantintus, quia iußierant anteDeum : foris, quia incede-,
bant in omnibus iufttftcatïonibus Dominifine querela. Benède-
aurata eft area iutus & foris, cuius anima & Confcientia
bona,Deo 8c Angelisiungitur, cuiusfama, apudFideles
& Inédeles Magnificatur. Auro mundiffimo area deau-
ratur, cùm, folius Dei caufa,cogitationes in mente cafti-
gantur,& bona opera exercentur. Sequitur, faciefafupra,
coronamaureamper circuitum. Super Arcam $ coronam au-
ream faciamus per circuitum, cùm, propofitamercede
coelefti extra banc nihil quærimus, nuTquam eUagamur,
abeanunquam menteexcidimus.Semper,coronamau-
ream,fuper arcam geftaraus, cùm,*finem & intentionem
omnium noftrorum ram operum quàm defideriorum,
Deum proponimus : & hoc per circuitum, vt nulfa pars
animæ, ftudiorum bonorum iaterruptionemadmittatj
nulla vitæ pars ,excurfu m extra $eum faciar. Per circuitum
eft Corona aurea, cùm in confpe&u tuo Temper pro-
ponitur vita æccrna, 8c omnes anfradhis temporalis vitæ
cogis inframetasæcernægloriæ. Recludevitam,in vira,
fed meriroriam, in remuneratoria, Ted miferam inbeata,
ton uni deTuper, vt cun£la bonaà Deo Te âcêepiflè cogno-4
feat ;ChWubin,Angelicapræfidiai vel Teftamenta, q"hi-
busviuere inftrUimunSuntautemfiiper Propitiàtorium,
vtique eius Tuftentara Tubfidio.vteoveracius Ecclefiam
iuuent fiue angelica mjnifteria fiue diuinaeloquia^iquù
ipfâ Tundata eft infuhdamento fiimniæ veritatis. Item,
Gregorij expofitio de Area ,partim differt ab his, quæ Tu-
penùs pofita funt. Arca(inquit)eft Ëcçlefia ; quatüorcit-
culi aurei, quatuor Euangeliorum libri, quatuor anguli,
quatuor partes Mundi : Vedtesdelignis Tethim , fortes 8c
perfeueràhtesDoâores; portant Arcam , cilm aliispræ-
dicant.: fèmperinhærent circulis, pér vnitatem Ecclefiæ:
auro op'eriurttur,fcientiæ : fêmpet incirculis, in leâ ion e ,
ignominioTum enim tuncquaïiere, cùm quæftionem de-
bear enodare. Hæc ideo fummatim de didtisSanftorum
recoliigo ; vt fi opuTculuro noftrum propter Te difpliceat,
vel propter Sandtorum faudtas reliquias non vTquequaq;
abijciatur.Et fi enim ligneam pixidem,propter Te,non Tuf
cipio: taroen quia conrittet Sanctorum corpora8c ofla;
débita venerationeillàmexcipiéns, TummisdigitislotiT-
que manibus tettens lignum,aliter quàm lignum honoro.'
E xpos itlo' MORAIIS.'
COrhominis, eft Area,aut Deiaut Diaboli. Veau»
tem fir area Dei, 8c menfuram arcæ reneat vcmate-
riam. Materia fit imputribilis, vt lignum vitæ-, menfura
æqualis,vc virtus Tempqpantiæ. Virtutes itaquequæfolæ
Tub Sole non marceTcuntvel putrefeunt, Arcam noftri
cordis compingant, v t, & depofitum Dei in eanon cor-
ruroparur propter incorruptioném' arcæ, & religionis
propoficum Temel fufeeptum non deferaturpervirtutem
conftantiæ.Àlterum,Deo,aItemm,fibiparet homo: Deo
exhibeat cuftodiam Tui depofiti quod eft gratia : dignitati
fuse, ftabilimentuth fidei retineat : qüia variati non debec
imago Deijleni huius Mundi iaélura. Area, necfraclafit,
nec vacua, fi plena effet * fed fraâa area, damnum time-'
res: fi integra, Ted vacua, inaniter ab ea fubfidium Tpera»
res. Denique cùm fuerit fana& plenaarca, clauTafit&fi-
gnata: Claufa, ne mures intrent, fignata,nefuresape-
rianc. Claue fererur & reTeretuc : Dæmonibus Teretur,
amiçis & famelicis refêretur. Attende, ôanima , vt fit'
area tua fana,fide ; plena,charitate j claufa, humilitate ; fi-'
gnata,ftabrlitate>referata,confeffione & gratiarum a<2:io-
nf. Claui denique obedientiæ obtempereci in conclu-
fione & in apertione- De lignis Tethim compingatur,
multarum Yirtntum conqnadratione.Longitudine duqindigec
rum cubitorum 8c Ternisextendatur, ab inchoatione fci- fedtranfitoriam in æternà, Ted vmbraticam in vera. Se-
licet boni operis, mediante patientia peregrinationis, ’ quitur :& quatuor circules aureos, quos pones per quatuor area
vfque ad perleuerantiam fmiendi laboris. Lâtitudineau- ( angulos.Angnlus eft, vbi capita duorum parietum fefe con»
tem dilatetur area, vno cubito&dimidio-, vt,Deumex ' iungunt : quatuor verà parietes in domo, vbi fmgulaeo-
totocorde,totaanima,totavirtute,plusquamTediligjtr, jrum capita Copukntur, angulos quatuor faciunt,&o-
qui eft pcrfeckus cubitus : Proximum veto tan quam le , mnisquadrangula forma quatuor parat angulos. Inani-
qui eftdimidius,'non proimperfeélioneaff«|£lionis,fed mo denique noftro finit quatuor pafîiones fine Virtutes
pro imperfe&a exhibitione operis. Pleno enim affeélu naturales, quæangulos faciunt, timor, fpe$, teiftitia, ôc
debemus Proximumdiligere, fedvixTemipleßoafFe&u, • gaudittm.Vbi,timor,fpeiinfigittignumfuum,&Tpes,ti-
neccftitates eius poftumus exeufare autexplere. Neque I raori,anguIum faciunt. Vbi triftitiagaudioaccedit fiue
enim. proximum nonamat, quicunqufe pallium in fri-[ gaudiumtriftitiæ-, rurfusaliumangulumfacianr. Si defi-
gore (vt Martmus)non dimidiar.Profb&o>pene amplius detio triftitiæ,timorcm inneélas j tertium angulum fece-
dimidio cubitu Martino dileélio fe extendit, cùm,Te Tpo- ris:fî Tpei addas gaudium, quartum.Eçce,quaodq fèpara-
lians&decurpans paliio dimidio, frigori Scillufioniex- timtimesfiipplicium,autfpecaspræmium,^ut'triftarisde
poTtrit. Poteshabere dimidium in lâtitudine diledionis , ; exiIio,autgaudesde promiflb>vnondum angulum habes :
pet affectum & fi non per effedtum, cùm recoarctaris, | fed,commifce capita fingulorum, v t, cum Spetimeas,
Ted pietate dilataris. Ad proximum habe Temiplenum cum timoréTperes, cum gaudiodefideres,cumdefiderio
exhibitione, vbi non potes plenum pro neceflïtate,& ha. gaudeas > & cum gaudio timeas, & cum defiderio Tperes,
bet Area tua cubitum & dimidium in lâtitudine, quod, vel cum fpe defideresi&angulosfecifti. Téne angulos,&
ad te quidem,plenum, extra te,fèmiplenum. Habeergo | fèdein angulo, quia melius eil federe in angu lodotnafis, quàm
ad Dehrn,plenum cubitum diledtionis per affe&um,quia cum mulierelitigofain domo communs.Timor natnque f i te oc.
Temipleno noftro in fiipplendis neceflitati-
busTuis. Ad Pioximnm habe Temiplenum, quia nemo
ante finem Tuum fêcurus eft de perfetlerantia fui operis.
Retftaincentioin inchoatione vniuscubituseft,patientia
in tribulatione, alter cubitus; dimidius, in timoré & du-
bierate perTcuerantiæ. In altitudine, cubitum 8c Temiffèm
habet area, cùm de commuai fpe Fidelium fuperexcrecupauerit,
8c nimium oppreftèrit exrecordationepræce-
dentium deliclorum ; præbeat fpes,caput fuum, vt erûm-
pat antefaciem tuam abydus miTericordiaruin Dei, & le-
niat ariftam miferiarum tuarum, quam timor accu fans
memoriæ deportauerar. Accubans igitur interterminos pla-
gæ, hinc, peccaratua, inde refpice miTericordjasDei,8c
pondus pauoris, compefce fècurirate diuinæ bonitatis-
RurTus
!rfnîùi>$li £ - Ç | i « t ) e i afficeristè i fîbne', fapfentia in médita done, caÖitas în móitrjficario-
rium cunm-, fuadens cum patientia expeclandum, qüia
veniensveniet, & non tardait-, Saciamenrbmm fuauïfïim u
Tioils non inde eo tùm; ofte tidens. Inter iff os qù ôcjfièfjninol
occubans, expetfta doriec aßiiret dies &ïnclinèiitur foibrafutitro-
r«/»; quæ funt in laci-amentisFideij donee lucifer oriàtur M
pace.fcat rerum.vetitasin facie manifcftaff'ônïs^qhæüünc
Dëââhdum.ftnia S s W e & ï ___i i , n
'Gaudium latetin ymbra Fidei. Item figâudiunVdé'præfëhtis Eccle^
deprs- J fiædecore.,lnitfiiumdecéntilm mentispedern tnóuereleni
* prolixior^plêniora mereridonatiua ;àccuriat défiderium,
B :
Gaiidiun
& excitât male fbpitum gâùdiùm j infin'üânsjftàtionetninndom
efloiuxta caftra AUophylbrumTeu Phili-
ditatiomortis,&1 moftificarib corpóris,in vno latere fiintf j
animam r nfe peccet , cüftodiCntes. Çônfeffib & fubie- j
^m,in altero; àhimam ; fi pefiraperit ; ccirripientçs.' Nifi j
enim peccaret homo »necconfeffioneindigercr, nec ob
'ctheme. Rurfum nifi peccarepoffer vel timerer, hiper
i'luó fe morrificater aut mortem cogicaret. Sequitm ,ƒ?-
des qnocj3 veäcs de livvisfethm opéries àuro indueefy per ar-
whs, qutfutit in arcalâreribiu,ptp.orteiurtn%. ïüdicium 8t
ïuftitia, funt y edles de lignis fetfiim, quos, vt portatetur
Arca,fecerat Pfalmifta,dicens?/ t Y / , &,
ifodiüntiudki'ùm, & faciunt iu^tiiânànomit^poà
re, pröpter lgiia fethim,quæimpuipbijjafunr.,Itaneç
” 'P^^’hec pdió, nee fraude, necgt'aria, nec pecunia |
ftmnrn m - Oéçiraudcj neegraria, nee pecunia cor
ftinorunr; 8c ÈtiÈhÂâelÂâiSMàhââEsa . k & J J j i w k .
. « t f e î ’Â i à i S “ b.untûrfc- I rurapendus eft aqinf^qui debeeftcp.e md.c.mi, ■Lmft,
retmoplorhri fa ir™* Leregnoaiucmin j titumcorambominihmvtvtdearisabepliëdïnabfîbhditofeâccr-
|« d u a re d îftnmê1( r i tl>AiiKaïlirl^ te’l?i^ j iî m‘:cm' ' autq,vtb°rinm^bonaincenrloiieiicia!.diquan- j^du* • quare dictum eft Apoftoiisjurpedir egoïûaf/,»» ; illi nqrifûerunt o perd auro, qui refeuiu««, Merced« «V /îe/u'êjt«e's
„ ÇÎÇ^Çrôjquæftumæftimaritea3açomnislihoieorumeffa*
h» ionaododamcaorur 'l ^ t'bjluMutnabornra! ali- fee in ore ipforum. quoriin démque leâa finit pemti pér
fpiricua- “ J“0'" toc^ffitdaimium'. E^Apd- poeriitenriam;.iil.funrreàiauro, Vnde=cuidam d,clrur,
fider!n’&rirffti”m ' nmil'uur;'rftcla" ,' c = gu'udmmàde-' ÀgcpcfiiïtenlMm, aUotjuin moudo candeUlmm tuum ik loco fuel
j Item • fi* S nés n jU î ^ciideiio. ïndrcaUtenbsu ,vtportetunneùj
I r .? ’ , tC‘ ?b ,ca° ruîiore plu/tjuanf mftum perdreulpsqui funrtnarcarlatcribiisinducirvefles, qui
pef omnes angulos cordis pPr citculos vniucrfæ fuæ
a ifHó tiis, futuri examinis diftriiftionem, 88 iufti iudicis
«quitatem fempérru mi nat; ineiusexpeélafionegemens
yc columba, &: ficut ceruus ad fontes aquarum,
ene, piuiquamïuirum
fit ,-capuctn nubesextulcric'ÿ ritnôîftatcram iuftaÙi'defel
raf, & de quanus atqüein'tjtrântafîi rpérare ptonTçtu'erit
appendat.^Qurd-prè Deb fecèric, & quid Contra
y t.'“ ‘ft®113. « beur ceruus ad fontes aquarum currens
»ikeü.tfi »„1U ‘M Ï z n Pfaimifh) adDeumviimm. IMünquamveélcs.exttahendifunt,fid
i ^ , ..... " " ' I- '-e 'CV.iMiudui • u.,1 ■■ | lunt Ic.iq.,1 in. I! -■.In.vi rota molésaftionum
Mrm.fi- , ■ )uiali„e.v,e,irt. l„ . I„b,k Ii.hu, Inmtor
b e i n m t q : | |S ^ f e * f^ “uat«^go^ei,timorpondusappo- fodekdillTcirumprahÜiurti,non vadam, quiatimeö iu-
i.i^larc. I | ar,' t n,°n VeiK^ e ctcdat. Longum eft,quid d ici uni : inuirör ad concubitum , non facio, quia Ito eft
1 10 ln.Sr 'Vr1!'81115 vel cogitandumfit,expia- jinidnere, & i|ms eft vTqueadmternecionemdeuorans.
' S l i p |- nS^ ng * aHg^0stuoS rebolue5:& plu- j VndecunqueqÜæcunque'aliarùggeruhturofficia, corru-1
iioiaod m enora, hisapponc. Dïnïquè^onesquatuorcircu- JótiqhiS, fè'dcontineo mèmbr.i; nonexhibeo,^7».^v;/(/.7f
Waureosp^uatuoraroaatmlosi: fecundum angulos, pone W peccato. Non extraho vecles de c.ïculisaurcis, uma
r rctl ‘Imuscucul us.eh, medi ratio mortis continua, non vtör ad maliim , fedadbonuniTvn:tutibu's à Deómilecund!
nsmortifiçàHÔcô!poris‘àffidüa,’tértiuscônfeffip
peçcat pontanea, quartüs fubieélio Prælativóluntatia. |tati'öne j n'ön conëupifci^ililen^clnatidne.t Sequitur,po-■
r. e 1Cïltl°.monis',mangulo Timoris8cSpei; monifica- nèfainarca tcjlifutionem quam dubo tibi. Quid in anmia,
• I; I f ? ^^Hgulp Spei &tiilioris j cpnfelfio peccaci , quæ tertiplum^ft'Spiritus Tan(fti rëponendum ,nffi teftifi-
ï anöu o -p i rij cc timoris ; fabieélio Prælàti, in angu- catiö Dei ? Apoftplhs, reftificationem Dei in area Tua po-
ga,U J P i i i Ptôfeélô^àJngtilus timoris benè capic | T u e r a t Dei, teftimonium redditjbiri
uiculum medicatioms mortis-, quia qui mortem médita- ! un noftro, quod fttmmJil/j Dei, id d l, area Dei. Teliificatio
tur, timet committere vnde damnetur. Vnde, me- | Dei eft incteiodd ell;. in arca,quoniam,msfumqm^ 9-
moraremuiftimatuÀ;& nortpeeçabisin sternum. Iiem,angu- j mtim dantincdo, Pater, Vtrbum, Spiritus fancim :8c non Tunt
I iusPper, apte recipit mottifieationemcdrpdri>,quia^«i j teftificatïoties, Téd tèftificatio', quia 'ïikeiïnuinfunii Si
j f alf ! dy f r:° debet *™re>&- qiùtmurat ifijpe pecci pièndi r Pater in mente tua, Verbum in intelligémia tua,Spiritus
i S l f S 1 ,° emmmortmCandafantcorporajïqiiiàriM | fandus eft in dilediohe vel voluntacé tua ; tèftificatio
I Dw; 67>;;;enimC/;i?/hb^ - ! Deieftinarcatna.-niliilominusSpiritus.aqua&fanguis,'
j ten^i angnlus denderij, confeffionérn pecCati nôn itn- ! cramèntum regèneràtipriis. Tèftificatio eft in Tabülis
ment excipil, quia non nolendb, fed volendp|: iron ; legis^vt eiÿ méditàhdb, & mbfes cptripôhâs, & linguam
j .Cumtæ io, Ted eum defiderio fàciendà eftcbtîfemo. A i erudias. Tèftificatioeft, vifga AarÖnqüæfronduitjVtin
i ^ tfOne enim 8c reo.excorquetur tanqnam ab innito 8c \ ea3tecfledegenereregali & Tacerdotali recognoTcas,re-
j neprehenfp, profeffio furti : a peccatore poenïteiïte füfci- ; galiterin regimine mofiium & membiorum agendo1 8c
facerdotalicer, cafté .&de,uptè yiuehdb. Xeft«»catfp^ft ^
Pcceati a^m ^)facrificabo, & confttebqrnomm tuoquiabonum eïl. j Vrha aurèa haben^^Mânna, vtcôh|cientia bona cpram
;fonfÿ Item, angulusgaudij 8c Tpei, fubiedionerh volnnrariam, Deo gratia redoleac , &in monimentiimiufticiæad diem
grata ^^l^to-tireaturAtyefdittyaftrûkütejùbitâionUjnliberta- ) iudicijconferuetur. HæcomnisTèftificatio,nonformi-
nitcnçfs* Ultc,ll-foïiûphoïiiin Dei ; &ilhlimul liberabimcur, qui non j dat tribunal Iudicis, fèd clamat confidenter, quisaccufabit >
Hoftik. fubijciuncur,Prælatis , qui Domino 1 aduerfus Electçs Dil i Deus quïütftificat:qutsëfiquicondetnnet ?
pontanei obtulerunt animas, qui fi eut Chnftusi oBe- Adhuctamen fèquitur;jPropifiatorium,qno,fi quid mi-
i dieiis fuit Patti vTquc ad m ortem, diçen’s j mi Pater, non nüs poterat Teftïficâtîo , fùpplèrérpropitiatio. Sequitur,
.Wod ego fed quod tit. Sib i fti animas Tuas pönn n ci n m a nib u s fàÉiespfopiùàtor'tumde auro püriftimd, êcd qùantûmcunque
jIuis »obediences cum gaudio & fpe Præpofitis fuis. .Aurei opulentiffïmo bonæ confcicntiæ Thefauro locuplétetur
! ünt cîxculiiftl; vtin chai'fface,darirate,rap'ienfià; 62 cà-1 anithg,Temperinftaiùftitiæregulàm éoniiftit, &, fiad vn-
j ftitatefabricentur. In charitate, vtexeludacur neceilitas ; guem, huinanà diùinæ iuftitiæ comparetur , tefte Scii-
r n claritate^rcmoueacurobTcuraduplicitàs,infà(>ien- pturaïqùafïpannus'nfenftrüafàréputaitecilf.''^UBf.precergp:
| tla i vt tollatur remëritas ; ih caftitate ^vt amputetür Tu- ; htimana induftria , cüm gratià ne défiîliæ arguatur : Ted,
perfluitas. Charitaseftin Tubièdione, ciarffasingQnfeT-1' nofr præTuriiat de meffe fuk, vt fttffntiæ co&mnanda