
Fcrcula
icniçdii
Gratii pri-
a,& fe-
cunda.
font quorum eft menfä. Non fingas tarnen .aliumquafi fuminruboreconfcffionis:propuro,imputum;probo- g
Archicriclinum federe foperius in emiftentiori loco ;aliü, no,malum; pro quietq.turbidüm. Pellem etiampropelle, lob.z.^
in inferior!; alium, invltimo; quiavnäfedes&vnusfe- j ficut lob ait; id eft,patientiam&imitationem manfoetu-
dens.pro concordia voluntatis,proidentitatefubftantie, dinis^AgniincontaminatilefoChrifti, rependete debe- j
proaequalitatepptentixjtres veto> properfonärum dif- mus.EiusenimSacerdotisquiofFertvi<3:imam,efthoftis <
cretione.Si,quomodolie fedeant tres, fine graduumdif- pellisjureperpetuo. Etfienimmiraculorum , etfifecreto- **»'-7.8.
tindtione& fine honoris variatione; fine loci diftenfione rumfcientia,etfipuritatem confcientis, &ficaputiufti
veldimcnfione; nollornodoapprehendas^ noli mirari; tis>&fipedesperfedUonis &cönfommationistus, Iefu /
quianec vartex carmcli^ideftjfeienria Angeld hoc com- nonapprehendo: Confortata enim funr,& non poflum
prehendit: Deumemm nemo viditr«(jM<iw.Idcii'Coabftinet adifta:(altemcorium, falcem’pellem concede. Coriutn Can. 1.
& fupcrponitdigirumorifuo ; ncque manum cönferens _ ficcatum&extenfom;vtindefaciam mihi tympanum aut
chalis,
Cerprctacio
jjj PfaLiiy if
Ce , neque os aperieuS hegarafdiuihitati, vt velit
deglutire. Vidir namque confortera narursfoæ lucife-
rumaÜquandogulamdefiderij ad hanc menfam eJtten-
diffe'; tk non,exinde,diuinitatem fed mortem deguftafïè.
Vidit,manum in lateribusAquilonisporrexiflèiikftarim,
glacie Aquilonari riguiffe,feu Gehennalibusflammisex-
aruiflè Foi te om nipotentiaro Patris, foi te fàpientiam Fi-
lij.fortebonitatemSpirituflànâi, fera ilia beftia voluit
deuorare. Hxc enim font fercula menfàe Dei , quæ foli
Rcgi fxculorum immortali inuifibili debentur in fæculà
fdjcuIorum.Hsccie menfa Dei cui non communicatalie-
I nus natura, conditiorte, forte,fed folaTrinitasfingulari-
j ter,perenniter,rnuifîbilitergloriatur. Iam,acuminc(cals
Iacobjvifum('immoftylumJinfleiftamus; &adAngelo-
rum menfam à nobis afcendamus>à Deo defeendamus:
ij Deoeniminferiores,nobis fiintfoperiores.Menfa eorum
eftPropiriatorium, cui verfis vulcibus femperintendunt
8c vnde fua defideriaimplere cupiunt. De hocenim Pro-
pit'iatt>rio(ideft.lefu;fiue,menfâ Angclorum)di<ftumeft;
l à quein defidtrant Àngeli projpicere. Ad hanc menfàm, ex
duabus naturis in vnam Pci fortàm Spiriru (ïantli artificio
compactam:adliftunt mimftratorij Spiritus miniftrantes
Domino & edentès cum ipfo.quæ ibi àppofiuntur; boni-
tatem videlicet Dei,reparacionem generis humani,reple-
tionenvnumeri fuiimminuti per apoftafiam degeneràn-
tis rami abona oliuain naturam oleaftri. a menfailla,eis
dicitur lAjferte Domino film arietum: id eft, vos Angeli, ad-
duciteanimas Chriftianorum , Domino creatori 8c re-
demptori,ad ccelefte conforrium.üeus,in bscmenfapo-
fuit fua bénéficia;Angélus, iua obfequia : beus, quod illfi
bonum creauit.-Angelus quod in veritate& bonitate fte-
tit 8cDeo adhsfic : Deus, quod gratis prims gratiam fe-
çundameifuperaddidit:Angelus,quodlibérü arbitrium
ad bonum obedientix, 8c reuerentis Creatoris fuicon-
uertir.Infert Deus radios fus contempiationisrrefert Angélus
purosafpe&us in occurfum foperorientis lucisiAn-
ge!us,os aperitin laudem Dei.-Deus imp let ill ud, tarn adi-
pediuinicatisquam carne 8c (anguine in tegerri ms natu-
humanitatis.Hsc,de menfa Dei cum Angelis.Exeamus,
autem iam extra cafira ccelorum.-Sc iuxta mentis radicem
(id eft,ctuci^paffionem^) Agni coenam cum (ùisàrietibusÿ
contemplemuri Menfa huius coens in qua Dciis aim ho-»
minibus vifibiliter innouat ( immo continuât )‘vmbram,
luci:figutam,veritaü:nouumTeftamencurn,vèteri.*para-‘
tur in coenaculo grandi,Apoftolorü miniftenoivt, paftuS
Dominuspafcua,hgurali in coenaculo : paciatùr agnùsfine
macula,in paubulo:vr^ciusimitatione) quicoenacu-»
lum afcendeïit Pfolationis; non recufer, poft Iefum, fiib-
ire diferimen padronism vr, in cmnaculo contorrarus cibis
vitalibus^noncônciîtiarurprôformidine.&tribulatio-
nmr.pondcnbus.In hocDominusconuiuio,fanguinem,
carnem , peilem, adipem ,inteftina, caput cumpedibus
ponitjvt redemptio in fanguirte;tefe«3:io, in Carne; veftiis,
in pelle j vmftio, in adipë ; feientia ocCultotum myfterioi
rum, ininteftmis;ftolaprima,incapite; confummatio
beara,in pedibus prsbeatiiriClamatinabundantiafatu-
ritâtis&fuatiitatisfus, pauperilleamicusdiuitis, qui ii
Pfalterium decem chordarum : pellem calidam &.candi-
dam,&prsparem exeaVirtutunvamitftura, vt fïnr pelles
mes fiçutpelles Salomonis. In pelle ifta veniens ad nuptias,
nondepellitur,fedintrare 8c fuperiusafeendere compeh
litur. Rétribué igitur, conuiüa Chrifti, pellem pro pelle;
immo fècundum legem, oculurnpro oculo, dentempro dente,
liuoremproltuore, animant proantma. Quid enim pro te tibi
facerepotuitDeus,quamvtanimamponeret? Vadeergo,&
tu fac fîmiliter- Exemplum ('inquit) dedivobtst & vt vot
itafaciatû. Ecce carnes in coena, quia iam detraximus pelles,
fèdvbi panes î Vnde, inquic Dominus ad Philippum,
ememuspanesvtmanducentbi î DomineIefu non qusras à
Philippoj qusreàProditoretuo. Hicenim hajaet raarfii-
pium vnum cum Scribis 8c PJiarifsis, hic infîaiatur fàn-
guini,& contra infontem tendit ( fruftraquidem,profua
irdplendaauaritia^ tendiculas,nonfruftra autem, pro fa-
lute noftra. Hic ( inquam) habet denarios ttigtnta, vnde
panesemuntur vfque ad (àtietatepi omnis carnis. Sed&
3pudIofeph,frumenta venduntur dequibuspanescon-
ficiuntùr. Liberalitàtis opus qum fiigacitate venditionis,
fratribus fuis Iofeph exhibet ! Implet faCcos,pro pecunia.
huccas& ventrem implet pfo gratja'viâum itinetis,gratis
cribuit , vnde in patriafannlia ipfialantur, non fine
■pretiotradit / Quid eft hoc, nifi, centuplum acctptet & vt-
tamaternampofiidebit. Ecçegratià, eccemerituro,vbi non
ficut deliôtum,ira & donum / Prsparat Iofeph, ex gratla,
conuiuium : quiaChriftusgratis.mprtuus eft : vtipîpleat
faccos accipit pretium,quia Fides fine operibus mortua efî.Sed
libet paulifper in menfa coenæ 8c in conuiuio Iofeph, lu-
cem & v-mbràm inordine ferçnlorum feu accumbentiü,.
prsoculisponere; Domini 8c fratris, per interprètes, lo-
quelam recipere, facicm, propter maieftatisglorifiçatio-
nem,iam quidem incognitam germanitate fanguinis cum
fiimma reùerentia pro^icere ; ftolas cum partibus prsfti-
tis, diligenter penfare, vinum, vfque ad ebrietatem, fine
vitiogulsepotare.Deniqu'e larga manu,Iofeph,quorum !
ventres boilis fuis impleuerât, laccos nihilominus quantum
pofluntcapere frumeiito replet : 8c pecuniam pro-
priam in oré faccorum îigatlatenter, fed non fraudulen-
tér * fciphüm fùlim in fàceo iunioris cum pecunia poniti
Vbiquegratiofùs Iofeph:fèd,ia conuiuio, ma gis mukoq;
ampliusiocundus' In conuiuio, etiam venditoribus fuis
non negat negatam fibigermanitatem •' in conuiuio non
retittet iniuriatn,exrenditmunificentiam / In conuiuio,
fuxtaScripturam, cibando ihimicum çxtingüit fnuidiam
8Ç fanât maliüoléntiam. Sed quia hoc conuiuium non
minus eft religiofum quam opulenrum vérbisparcédum,
& ventrem meminerimus pafeendum: ppeiànduro namque
potiuseft,quâ!oquendum. Nô redigififus autem.fub
régula Monachorum,menfam Apoftolpruro;quia,fupra
menfam, fanâi Benédi&i, eft menfa vb,i prælidet FiliUs
Deibenediâ:i»Ad menfam monachi, &duo pülmeta fuf-
Dcut. 19.21
Matt. 5.38.
Gen. 42.2).
G»». 43.21,
Mat.19.2$,
G
Fioles fine
operibus.
monua eft.
lac.z
Côuiuium
quo iofeph
xcepic fra-
res fiiit tyÉjï.
bf*"10'
ficiunt,& filentium tenendum eftîAdmcnfam veroVeiii"ean^ m&
caro fadti,& carnes Àgni fumuntur,& verba qus funt fpi- frugaiitas-
ritus & vita in lingua Iefu refudantia vberrime poft coe- I
ham inueniuntur:Ha<ftentiSenim (aitSapiens)fpiritum |
fuumrefecuauerat.St«/n<r, inquit Sctipmtn,totumJpiritum Tro.zçM-
conuiuio difcuçobebàr ; quid(inq\ik)retribuatn Domino,pro * fuumprofert,Sapiensautemreferuat inpoftremum. Bonum ita-
amnibusqu&retribuit mibi'Sed feiredebuerat quod Sapiens qiie verbum ( immo bonum vinum ) Difcipulis,in horâm
oài\Cunifiderisadmenfamdiuitis,diligeterattendeqtiaappomn^ difeeflionis, in horamvltimsrefeCtionis&confabula-
tuttibt,faensquiaoportét te taliapr&païarei Càrneni ergp,pro tioilis retinuit. Videntur mihi tintinnabula qus in extre- 2i‘
carne reponeipro fa‘nâa,fânCHficatam; pro cafta, câftiga- misvéftimenri fàcerdôtalisponuntur, vt cum introierit
taiÿ & cafbficatain;p’ o integra,impdUütàrn.Sànguinem * Pontifex nó fîne.fanguine intra velum quod diuidit San-
quoqüépro fanguinë,fcilicet profùfo in ara Crucis,effu- Ctuarium SanCtuarii 8c San&uaria , procul audiantury 1
' ilium ' • __I
j ïx.iS. i y
Ex.18.3-f-
Menfa
Chrifti*
j duplex-
I Veritas ^
I Corporis
I Chrifti*
j later in
menfa al-
; tanSjftib,
: panisfpë-
I Luc.23.21
I loan.19.6
I Chrifti
i corpus,t
II verbdru Chrifti .
t côficitur,
Deipotë-
tia adtni-
rabilis.
faniseft
inEucha-
Hftiâ.fipiilitudi
DePànibus,
ilium préclariffimum & fàluberfimüm lèfinonem prs- 1
nun’tiare,,qôëm'Citm Apoftolisiuishabuir Iefùsih vltirpo
facrofanétscoens. Erant quoque inter malaPunica, ipfà
tintinnabula:quiafermo ifte, &depræfènciiuftificatio- (
ne, &de futura commoner glorificafeionè. Sunt mala puni
ca, deôrfum,adpedes tunica,percircuitum-, vt hàbeat anima
tuaccenam xterniconuiuij. Sunt tintinnabula, inter mala
punica; vtdoârinamfufeipiat nunc illuminantempec
gratfam.&pofteailluftrantem pergloriam. Hæcdemën-
la Domini cum homincnlôrtaîi : vbïlefus cum Apofto-
lis, yifîbiliteh, viûbilis conuiuatiiseftï Eftiterum menfa '
Domini:inqüa,noniam vifîbilirerapud mbrtales , fèd
facramentaliterinuifibiliterapud Fideles , vfquëad con-
fummationem fsculi epulatur. Eft autem menfa altaris:
vbi,veritate Corporis 8c Sanguinis Domini exiftente, fed
fob fpecie vifibilis pani 8c Vini, latente ; memoria Doàfi^i
nicæpafîionis cumefFeiftü noftrs redemptionis, fiadfit
integritasfidei, quotidie tara vtiliter quàm fideliter re-
colitur. Totumenim, fidesdignefomentibusibiopera-
tur, quod ( exhibitione certiffima ) Credentibus exhir
buitincruce mors Chrifti: nifi quod; illud, ad omnium:
hoc, ad fingulorumquandam pertinet reftaurationem; 8c
nifi quod, iftud eft fubfecutiuè cooperatiùum eius reica-
ius illud non fblùmprsceffiuum fed eoeffediuum etiam
nunc eft. Ibi,mors Chrifti, omnium falutem.-hîc; memoria
mortisillius, fimilicerndftram non defîftitoperari fâl-
uationem Sacramentaliter. Sed & veraciter, quod de
virginefumptumeft corpusimmaculatum, quod in cru-
ce fob Pon tio Pilato à Iudsis clamanrrbus: CrurifigeCruci-
fige, &àGentilium militibus appenfom eft & immola-
tum.-manu facerdotalicontredhatur.&viverborumChri-
fticonficitur,& fidçlibuspopulistraditur, mediantibus
quidem priftinis,& confoctis fpeciebus panis & vini, carnem
vëraro &verumfànguinem Chrifti pêrcipimus: in-
teruenientibusverocarne & fànguine Agni,Dëirati Ver-
bi communicantes : Patriquoq; Vetbi, peripfum Filium',
coopérante & affiftenteSpiritufaridto.indubitanter accè-
dimuSi Etfic.exipfo&per ipfum Filium, coopérante 8c
afliftente Spiritu-fanrSkpindubitanter accedimus; 8c fie,
ex ipfo & per ipfum & in tpfo vidimus, mouemur , & [tonus :
non ficut quslibet créatura : fed tanquam noua & reno-
uata ad imaginera Dei rationabilis creatuta. In menfa
ifta; pocentiam & gratiam ponic, Deus ; homo, fidem &
obedieiitiam'. Mirabilis potentia Dei : qua panis in carnem,
& vinum conuertitur in fànguinem ! 'Mirabilis s -
què potentia, qua, fie tanta res agitur, vt fob fignaculô fi-
dei claufa, folis mundis Fidei afpeâibus intra velaraen
oppofitum penetretur ! Gratia, natursvfora & curfom
tranfiliëns,ficut carnem Virginis in carnem Chrifti fanéfci-
ficandô creauit, & creando fanéfcificauit ; fimilitudineih
quidem carnis peccati conformans Verbo Dei,fèdadpu-
rumexcoquens naturam humanitatis, ne effet cart* peccati
: fie de pane ( mirabili conùèrfione) effidt corpus
Chrifti ; cpntegens fpecie panis, id quod veritate noilfi-
milicudine eft verus panis qui de cslo defeendit; fimilitu-
dine autem non vèritate, panis qui de clibano venir. E é ^
gratia; ecce potentia; quæ ornant, fed 8cinformant men-
famiftam 1
Rurfitmdetriplicïmenfa-,Sacramentali,naturalïs&myjlicài •
&defideUbusillarumdijpenfanrïbüs)Mofé:
■ Y v? & Paulo.
C A P V* T II. ,
IN Tabernaculoteftimonij, iubente Domino, menfa
ponitur extra velum ; 8c candelabrum contra iàmin la-
tere tabërnaculi meridiàno. Efcam animatum,pabulum
fpirituum dapës cæléftium dëlitiarum prsferthæc mêrifa,'
hso^inquâm ) menfâplenà vifeeribus miferieordiæjCh'âf
tifinatibus refertâ gtatiæjeden tium petiettalia mirabiliter
ifoplferido,bon expier; appetitus refidentiùm fatiando, â-
cwùsfed & facratiùs vrget. Eft enim huius conuiuij riifiïl-
ominus 8c conuiuantis natura; vt foccumbant fèmper,dé-
fiderio;nunquam,faftidio. Quid enim? Gui vipo glpris,
Liber.
rm
cüibeàtitudufempiternsvitæ ; cui exâllâ^fodcfiîîeïî?,
cüiiùbilatio ferapef fiifficiétis, in tædium poterit Venire >
Proculdubiô, huiuS men fs edacitàs incufpàbïfis, poriùs
cofomendatur qüâm condemnatur. ABftm’ere quidem
hisculpaeft&poena: abforbereverÔY glprïa& corona.
N° n> ,bl rormidasconfomptionem • vbi dmnefeo-
numexundat confomihatiônem ? : non parcè pranden-
dum,vblabuminùehisDeutn. Hodié fitotum otkCam-
pfèris^otumÿeras, fine dubio nihilominus habebis. Td-
tuju dihgendo, totum fumis fed ndncbnfomis. Vteriim
dihgendo non vaftarar dileâid; fië^uarid^ ndbis fdmi-
turamandd ÿ .néquaquam finitur ille qui eft 'vèrà'dilëâio.
Ventfém nè times onerare ? immoabirndâTïteracc'iôë , fi
ventrem &mcntem vis releuâre; Vônera noftra namque
tö|it,rion'ïmpónit. Non, ihyenrre, rumor; ndn in venis
excrefcit foperfluus hunior. Cdr petit & fanât, Cor implet
& mündat, corluftrat &illuftrat. Cibusifte, vitara fine
rriofeftia, paratjleuameh, fine grauaminé- iidmôr'ràiitàté
fine corruptiöne.Nön défunt etiamâ ménfa Ddmim,fin-
ótuspömorum ; noti botrus Cyprf, non fiftuîa &cihfiâ-
momum non vnguentafoauïffîtpidddris ,n on deniööë
quidqUid vifo eft deledlrabile. Hsc.de menfa ifta, fide de
his qus m menfa ifta font fofficiànr. QuicunqJ igirur his
Dominies menfæ bêne’diâiônibüs copfeirtatus ; àperid
fidei oftio ; vitra velum Sanéiùari) , alfedentèm in thrd^
no, totis defiderijVaëcëderë voluerit.-màmirh dëuotibnw ■
adeàhdem menfam fieqherttiùsretOrqueat, &deipfaa^
limentnm vits'fomat. Statiôrtëïfi nàfnq; mèdi|veli non
praéripic, quiVigôtemfpiritûsinîrà ex Domiriicis âlimefi-
tisnonpercipir. Non habetquqqueidoneumpalatôad
percipiendainuifibilia & facràtiora Trinitatisarcanà,nifi
qui an tea prælibâuerit vifibilia noftrs fidei Sacramehri
Ob hanc deniquë càüfàm;states,nbmina,numerurn,fè-
Xum, officia, R im â te s, v a tód inë sï Capacitates, regio*
nes,confuetudihes,rtibres 8c habitudinesad Cé veriientiu;
in ftareraiufta coppehfansDominus omnium ; diuetfa^
rüra apponit gratiaruitt panesj de, de inopiâ,alicui paüpë;
tüm velinfirmorumiuftx (uppetant excufatiohes. Dea- j
gro igitur ventrisTefd, in quófunromnesthefaurifapientis
& fcientisabfcondiEi;tahqéamdeaceruotritici vallatd
lilijs:; viginïi quâtùdr panes ( fokta ridmerum vigihti
quatuor feniorqm,in cdnfpédu Agni kftantiumj ad com-
pëfcendam omhemfàmern, adfanandam ounnem pèfté;
8C ad remqüendurnqtnnem languofcm; ^uaiita pdtui'fe-
dülitate, mterrum^éndo cutariirn exundanrium acies,iri
hocOpüfeulo collégi. Hiëenim fiuffiéqis,'tam.filidrum
Iiëob quam Apoftolorum Ghrifti, duödenaridm nditie-
rum duplicatum figriificàt. Sub hofcétiam nü'mèro tibri
contfoenturyereris Teftaffi'enti.5J;Plënaria,i^tur iriftru-
«ftiöanimarum prsliBaturexhocriumëro ïibrorum , &
nihilominus plena refeélio apprchëiiditur ex hoe panum
tmmerov: Ab Oriente itaq; & Öcciderite.aSepcenrrione
8é,Meridië adfignum Abrahscdhcurrerites; nedéfidant
in viâ;depanifeus mifëratiohum Ödiiiini fëfe teficmnt,«c
defeótibus fois perpetüam refeéïionëm exhibent. Nam
naturam ndftfi panis qüdfiçiiani qui deficit
cum reficit ; panes Efóftïiïiïci fuht;; qui ^conuferfo Coe-
feunt cùmrefieiunt y ddm fomuriturnodcdnfdmuptur,
Cönimitinuntür,fednon imminuuniür;:,ynmutaritfomë-
teSj' fed a fumen tibus non rriutântur; 'Horurn itaque’fiil-:
gulorum nomina & virtutem breuiter pitus perftringehi,'
proüt Dominas dçdferit* aliqqântÀ lâtiusfubfequèn te^edifferam;
Panis, aliüsparuùiof um 8c ififontiürhiàliüf perfe^
oriim&prôdecftora'm^temjpanisalius.aximusjâlius
fërméntàtüs: Item alij panes primièiarïi m, alij projj’dfi tio-'
num: Item aliUs fimilagiiietft, vèl triticëus, àlfos h'drdea-
Uorurii, abus fiiidrdm^aliusmercên'ariötum; Item,panis'0
aiius fobcidëricius qui non renëtfkUr; àlfos qui dé roultis
(fpeciebus coftfefifus ÿ-pçd fimo humano, bouino opèri-
tür; Item alius cdmmurîis & p leb ë iu s,a lïu sfa r i^ fi^ ^ j
folisCongruenS Sâcèrdotib'uSïâliuS coélus in clibandjà*
Iiusiri;fartagine,aliusin craticuia;lTëmàlfosvn<SusofeoV
aliüs conifpetfos ; ïtëmvaliuscàlidus, âlius durus& frfgi-
jdus. Eccepanès,ecéemenfa,& fènioreVddfous Ifrael, qui.
Exhorta-'
tio ad c& '
munionc
Corponè
Chriïli-
Panis ha
tüfaliS &
fuperna-
t u tali s
diferime.
Bibliôth. Veter. Pàtf. Tom: iz . Pars z. H h h