3 *6 H^flfincÏignaHp, quafo de Retire g g
tur^fvæcèftiraquæihfertmifericôrdiârniFcElixhomôjqui
ppminumfoum agnpfcit vocantem , _qui cpnuerfipnis
fuse temp usn on prol op gatdele &at jota ib us ,quiiii.fletu
gaudiometar. Ne tardes converti ad Dominum ,. ne ira eiUsii
m ts .
e1ï l™ ptlfll II N o nde mus'cOrp o ràtaoftr a rcelerumdiciûni^lçdô.bcdia-,., •
mus Apoftolàdicenti: Kon regnetpeccatum inyefiroviortali :
corpore,vt obeàuitis cr.vc quia deeflè non potéftiC erte ripd-ce”
gnèt,hoç tft,hpn fine relpe&u e uade ndijab ru p tafiat p.ec"
candijiocnefo. Qüortiodoputasreftaretibi tempus, cum. .
nobi&inopinatusfuperueniatcxitusinterrninabilis; Si virj B p
tæ noftræ dubiâ fint cùrricula prse incecticudinemorris.j^
Audi dicen tem Scripturarr): Vtuens &fanùsfateberis, & lait- cc A7-
dabÿbomfaumt&inpartcmvadefanâïfoeculi.itiwviuû&dantibits
confeßionem. Ccrturiienim habet donum veniæ,.foii
poemteie petmittitur. ,
De pcêftitëritjbusTcriptumeft, quod dederiteisDeus
cop ïi4 eic4ra.4%?orüra’pér^.{Eq^4%^,è ^ ^ t“öPIif^ Je \e» 1
iuentii^ignominia:inelu^abiIjpenitüMlfi^t,'|^u^ulcl
ignoras qüotnódoin nouiflimo dievexantapjnTSflagitia,
«uomodpcordeorfiim'premuhtfHinceftjquöatïmprib.
McriqiCQïripiuncur,:vüicusborrendpscö^cantes,quo-
riim vl^rius afpeMum fuftinere n éq ^ a^ 3 p (ubitp enira
attoilenrefcaputphnituntur cubito^&leótumlpfiamjEUm
ipiuIp.impetutpocutiuntjoberranciBuspcülisbuci^uedaepcofpjeiunt
j'abintrinfecusanimacu-m metititurno|
lens dcorpote ieparari. 'Nani fi ho mines hortend os con-
fp rcaiites véremur,, angelösminiferos, viptutes innexi w-
les comibus vide n c esqu idn o np at ie mur ? Audi quid tibi
dicitur: Né difteras de die in diem.ne cadas, inqua.m, npti
exbeöaöa^ie;mvqüandodererentteviüendr^ecafiones,
défeÊtus aütem &tribulatio inco’nfolabilis lupeïuenier,
quan do; med i c i eed en t, d o me ft i cr fu gi ent: quando .4 *®"
Culcastélpitandi erit denfa & ficca, febrejbeendepte teat
depopulante, , Quarto (iifpfiabis. ab intitpo cötdis, necinuenièsadiuua
ntenifalforisgrapileacfonguidumjfedhon - f f i 3 , V * M i p s o. j.
mm.
erit qui teaudiac.Nam onine quod tunca re dicécur,qua- ; vlam juftina', confirmauent dehejences luftu^ieAde-
. • .iv-iv. ftinaiiericillisfprtèip veritatis. Ideoqyin Euangeliomo- Map^s.
fi deliramentUnV,quafiinfa,nia,quàfidemèntia cpternnetut.
Nullus it;u]i cedccipiar fiiuolis & vanis (ermonibus,
fupéruéhiec tibi rep en t i pds i rit e nt iis j &: yettigp procellar
cim fimilis. Veiliét Angelusimnntisièduéei|s:cam viol'éfïrià/
èc trahenstuap animamljgatam peccatfo:frequé-:
ter feyetrentem 'ad ea qü'iè font hiq,; & lugpntem fine yo-f
ce, bfgano|amenti âctriltoeiie inteteepto'-. O qu otiens la-
cerabis te ipfom,c>qü 6tiehs;fo|pitabisocioîèpoenitendp,
in his quæmâ^ièvpluifti&fèciftilrQiiotiensloquetisin
ddIpreeordistui:Væmihiquiànon valeq'abijceregraue
hoc pondus peccati. Væ mihi quod maeulænequeüt ab»-
hii. O parua confiliaï;Afcédi canGubitus : quia vfum peccâdUH
te.mpushabui, æternalitercrnciâbbnProprer carr
^nisvolupcatem &ardorem,ignitrador. Iuftum eftiudiciu
£)éii Vocabar,& non audiebam,conteftabantur me, & e -
godetidebâ- Hæc& huiufmodîconclamabis.fi præreptus
Faerispoenitentiæ. Hic milerere tui. Imprime menti tuæ
noui.ffimam diem exitus,^guftiam*fofFocatione, & ho-
.ramdjrepubnisTpirituSjfencentiamDei vrgentem,angeloisfeftinantes,
animaminrer hæcHuiftuanténij obtenebrercentem,
trémentém vpbeinènter, dubitantem inuri
liteV, popnitentém quando nihrl ptodéft. Audifti Deûrq
[diCeptem : D € ( f i illitev ip asvppoenitentiamageret, &noluitpoe-
nitere. No n eft q u od «u m câuià dubites^n 0 ne ft qu c|d fine
caufa àblperéifi Hïs ad'côhfiteçdaiirexemplis acci%ere;
his adpoeni|é;ntïam àrnVare. DifFett cnitn peus poenam;
for paciëritrâm4ne p°Gî_
debat,non prseterfia malàçxpe(ft;'at Deus,necertata
-,.Ve d icensr .
via, ddoperamhberariab Uldjnefort^trdbattiad itulican , &'tUtraddite
e&aori;, & exactor mirtMte ir(c^urm . ^Dic^ tibi
non exicsinde donee nouijhnium etiatii quddrantem reddas-- Sed
nun qiiam; readi an us eft ,. quia non erit aliud indicium.
Qwtenunqitan^dehabcbit ctuciacum.r Magnum eftla-
cramentum pcenitentix.. Apdi Chriftum quatifaciarpce- Lac 13.
nitenriatif. | JtowfXinquit Lucis | ipfo t» tentpore qaidam
Vdatus mi feint c-ittn
famjutjs> Et*eJpondensdiKfa{lislffus: Putatuquodbi GatiUtpTA
omntbtis: Ga lilmpecca {orUfaennt^qu ta taliapafofu ntl. ition, duo
volfis, Std nijipamunfiam babueruis^ofntiesJifnilkerpjribuu.Vie ,
Iuda Galifoo in A drib us Apoftolorum legirur, HicJegis-
peritus exiftetis, dicebai nullum hominum-, nec etiam ip-
fiitn G aefateni Dofo in iapp ellatio n e cen feri deber^, necai-
Iiud quartirtquod Moyfespr*ceperat facrificiutn fieri. Ec
propterea Itidse ianguifiem arq^difcipulortiui * G
fi'cijsquiproCkrarefiebantjCommitenitPifotiis.Sedhoc
Iudsepeccaiis&:rociorum,Iud?iafo,:ibebanr.SaluatoraU-
teraludam & eius focios non negatfuifle malos.-fed ideo
qiihd alij iceleratiores fuerint,'non^ofirerur fuifie pa ftos;
Idco zitin^pamtbntiam egeritU,omnesfimUtterpmbitiis. Xali^
bus fideles debent inftrui, non exaltari. Nonenimfiriq-
bisin portu pahigafitibus alij foc^umbnhttempeftatibus,
ideoiuftinimus.
Imotanceorumerudimureuentii; vt dbiq; dilarione
in meliusiios emehde,mus. 'Vrnon pereamus fieiiy illi al Wt:
Tito & Vefpafiano font per diri, & in inferno crucian tur
putat,|ed corredtilaudat. Habesprom.ifiumadpäniten-;fine fine: quiahpnpceni Hieran t.'Adpoenitcnciam fimili-
tiam luädent^tibi,fi nonpceniçueris, imputabit. Etdediy i terpettinèt parabola» quain' de- ficulnea fiibfongit,-cuius
iDqmtMit^pnSiVtpamtentiamagexet3ß^nolukpxmÜH.Mac\ frudtutntriénnioDominnsexpedlauerar. Fiqulne^ qùifimilitcr
acc^didilludpropnetilüm: Etdtxi,poflquàmforni~
cata es omnia ; ad me corittertere , & noluitad me rewerri p ófiea.
Quar'e inn.derperationis gurgitem enormitate tuorum
TceleEuçn eircumadlus téim rrierferé , ill ico tibi rpes pro-
mifforeparâtiâmi; demitiir,rapiet,te fofbens inabruptum
yó ragofocinor uin ,eiaudu n t ur oculinoâè péccati,ne ve-
;riluminis<videantradium permicantem. Hueatq;;»Huete
èiteumd ucé n^Angéli dééep tbres,fie'nt^gra tacun (ftaflagi-
fia, & peccandi licenciatibi pefiitus adlubefceti Tenebit
teDiaboLusfobrpéde'libertatiaaddidtumjvt^ctibilibe-
rum ppeçateynon yiueré. Gaptiuum tb tenet autdr (cefe-'
ru^rpedesnbilibidihisimpöfoit,&vndiq;téfopfiearma-
tatmttodia|egemtibidedit, vt licitufoputésamrié quod
noniicét;ôèviaùmte;inæternæmottisfoüeamdemërfir.
Góhfitece quæfo cun dta quibus te reum memifieris ,réph^(
fitêre>& faci'ém foei præueni fatisfadtionisofficio: Humi-
liaanteeuttf cor,cöum , 8c in confpedtu eius curua WßW.
|eetn,fléifte genua/Ôç elifovr^aterr^profterncté. 'Sufcidem
vnufquifqi rioftrum dicitur in vinea plantatus, & a^
quabaptilmiregeneratus in Eeclefia. Piöauaror vineae
Angelus datus hobis ^cuftodiam, ^iii grauipribus peti?.
culiscumaffligimur, ad Dominutn intlrpellat pronobis,
Dömine,ihqdit, dimitte eam, qüäeetiam hoc annopeeni-
tentilm aget. Hictibi monftratfoueam, cui cornmiiten-
davft^rcoral Fodjturpeccator,'quandopuluerem arfints
negotijsfäeCulatib US excutit, ddfaiftus leuiorbonis frudli-f
>tür,qüahdö prp^^pretiora^"&molli^efte,-frü'^
^&fäfperainduitur, cqtnproglpria:& pqmpaHifiusliculi
tfiori^fticarai feu.cuiusli,bet län dlai, eon uer/^joöis n orm ä
ämpfo£titari Sihonfecerispoftlpaiinm triennelrudluqi^
fvt ociöfos,vt ineptus, vt terram tantöm occupans,e vinea
'excfderisyNära triennid'tein pec ca risp e rfe üer a ncetri ? rh •
ad qljö ifc^ci al, itii»« Brt: ü e <^a' pirfo xj^j^s c u.e jra s u-'
farü:gnarus fcahdafeariir,fitq;deteriörrQuai,e merito iHc
fifPcidendu^eft, c^erilitate pudendus, adfetendosfrupiec
confinaogemicum tuum coeleftis medicus, quifi- dlus, próxirnnm vehementet'impediat. Non poteftfeu
1
re.Omne quod>,carpïtùr défiderioxôrporis finis catée' fuç-s
ci ditp r Sue form isCer t èan i fnâ rem an e bit, ufo] rep ce ni te n-
dem præbéte çôrifoeu i t poehitentibus patt pci niU_mîS cri-v,
ptnm efteriifofMi/êreriî omniuMDominè., quia omnïapotési:& i
néglmspcenam'bomnumpr^pterpoeniteniïam: Siibeft énith’ ti-
bijcutn voles,pdfle; àonuertiminiadme/iii^\\\t,&egàcokr
I > Tutpicpafti
st.
îurpituai'ncmcorporisfcftinasabfcon'derej&anirasma- uatorh^priaitirTet.OdiSS^obloqutbanscdmdicéculas
non conttndisabolcte p n poenitcmiamî Si hic poe- : iibny.Manduccmm& UUmmjtmaim monmUr Qùi, ib in-
nitendo non aboleubfis.conhpcpdo çotaùi ùon aucrteris rfetjs rcg:cffus cft vt cfcdamus ci i. O fatuc.fi piter
faciemDel apeccatis tuis : inihferno ce uolence nota ç-
runt)&: manifeftabuntur omnibus'. '
C A P V T X.
m
Mnes quidem mortui fo yiciflim cqgnofcunt, & co-
gnoFciintur. Hoc te docet A braham, hoc Lazarus
.foggeritjhoc Diues ille affirmar. Si enim Abralfom Laza-
rüm minimècogdouiflèt, Jiequ^quam ad diwtemin tor-
mentis pofitum de tränfatftaeius ebntrieiöne fuillec locu-
tus, quod malareceperitin yita foa. Etfi malos mali non
cognofeerent, nequaquam Diues in cotmentis pofitus
fratrum foorum abfintiunVmemidiflèt.Quptnp.do enim
prse lentes nbn pofiet agnofcere, quieciam pro ablentium
memoria exqrare curauic J Etgö^8c boni 'malos, & mali
cognofcu tie bonos. Nam & Diues ab Abraham cogno-
feitur, cui didtum efcrecepißi bona in vita tua: & eledtus Lazarus
dreprobo Diuice eft cogoicljs * q*uem mitti flagran-.
tcr precatur dicens:MitteLazarum vtintingat extremuni digi-
tifuiin aquam, vt refngejredmguam meant, quia valdecrucior in
E
g ïM f .-ft. -----p i n iuua itlurrexmctpccrum
morii utus ci acdidjdesî Qui Scripture
doçcntitefidçm nonudhibuiili.: Scrutcnturcrgo frarrçs
tui fciipruras,ÎSciidçtneis accommodent. Morrüosqnippe
pbr pîbtafiam relui gère faccrer etiam diabolùs, a veri-
taps tramire inCpientes Cordpâbducercr, & de.hisquç in
inremofunr, dogmataerrotis ncquirur dilicminarcr:
cUius aftutijsJ(cuius yèriurijs, vr non decipiampr, (acra in-
ftrilimur pagina. Ipfa tillucerna, qna lucciitc fur apparct
,& muemcur.Huic icaqj eredendiam eft, &ndneftexigen-
dumvemortui refurgant:.qùafiçapraedicatüriquæ bunt
ininferno.Etqùoniammiicrdiucs.ille.inflaraniàcrutiarurjde
igné infetni paucisabfoluciidum eft:
C A P V T X I t
y Nus igitur gehennat ignis eft in ihferftd.fed nbh vna
V modo omnes cruciatpeccatores. Vniu&uiufq';çnim
quantnrnexigitculpa.tantumilliçfenritur&ptÉnà.Nan)
iicuc hic vnusiol non omnià corpora æqualiter calefacic,
, . ... , __ _ . ..... , ica ülicvnus ignis animas pro qualicate cri minumdiüîmib
n fU m m a . lnqnavidélicetcognitrone, vtrmiquepartis I Iiterexurit. Neceftindubitacibnis parre.locàndum,ignS
cumulusrecribucionisinlongumexçreiceret, yt& iufti illiufmodieilècorporeum.ibquocertuiti.cftipiiitus trüampliusgaudeantiquiafecumeoslæcariconlpiciûr.
quos |eiari;Adeoperrinaxinpendio,Ytfimareinflueret,ea!oïis
amaueruùc,& mali.dum cum eis torquentur, quos in hoc' nullamrenaiflionem fentiret. Similiter aocem& intolera
mundo,delpeauDeo,dilexeru,nt,oonfuu,federiarueo- | bilefriguSpenesinfernaefledicitur.ScriprUm'efteliimrdd
cum poenà Conlumuncur.Fic etiam in eleftis quai dam mi- I ciloretn iiïmium tranfibunt a b a/jtiis inmuni : quod quidem in
rabilrus, quia non iblum êosagnofcunr, quos in hoc mu- conftringendo ram efücâxeftèpnraturi vcignebsnionres
donouerant.fedranquamvilosaccbgnitbsrecognofcüt, contaauinglaciempermutaretÏHincfierus&dcntiüftri-'
lob. 2^<
bonos, quosnunquam viderunr. Videcur autem quod
dolor cangat mortuos de his quæ in foospoft mortem cÖ-
tingunt. Nam diues ifté de quo lerrno nunc eft, dumtor-
méntaapud inferos pateretur Jeuauït oculos ad Abrahâ,
& inter alia dixit. Habeoquïnqjfratres, ne&ipfiventant in locum
hune tor mentorutjt. Habenc ergo mortui curam de viuis
quos bene fciunt viuere : quia nec in Jocis poenatum vi-
den t eos. Ac diues, qui fine fratribus erat, nec in requie
beatorum, Abraham & Lazarum, quamuisàlongè co-
gnofeebat. .
C A P V T XI.
EHaos autem quod erat inter diuitem&Lazaruip,iu-
ftorum à peccacoribus difterentiam'atqj diftanriam
fignificauit. Nimirùm quemadmodum differentes exti-
terunt volunçaees, ita & manfiones. Infernum autem hi
quidem putant regionem fobterra csiliginis oc tenebra-
rum. Vnde per Plàlmiftam dicitur : Eruijh animant meam ex
inferno tnferiori. Vt infernus quidem inferior lub terra elïe^
inferus véro fopraipfomverèintelligatur:& werqjmulcis
locorum yàrietaubusdilpertitur. Hanclèntentiam Ioandor
oboritur. Illic foinfvermes,qui nunqusttu mbriuhtur,
quibus alimenta prse fiant vltrices curæ, vipereus liubr, &
ficus pallens.Illic eft palus frequentiadsemonum horren-
daadçbmpcdiendum,armatavincuiisterreis:fuht & àlii
formæ quàrh p lures, prætçr fidem terribilesî Illiç Cercé fl-
uus eftj'qui Græcè dicitur turbidus, coenoleticusj
vafta voragineformidabilis, nebularaçxhalans intblerâ-
bilisfoetoris. Sedqyid tartareas difficulratés & ingracitu1
dine^numerareépnorrPluresfoncquàmiioguaexprime-
re.vel intel 1/gentià hominis explicate,$ut tomprehendè-
re valear.. Timere igitur iudicem àmici i fofmidatepcenai
ôi cruci^tusinfetni:quia fi hicrénebræviciôrumdiligun-
tur , ibi lumen obfcuritate hoitibiliuin latibulprum non
videbitur. Si hic pro peccatis noftris noh flagcllamur,fer-
reis malleislêduloibi quaflàbimur. Audi quid di.^atDa-
uid:I» laboribus bomitium honfuni,éfcum homintbus ttonflagel-
labuntun Quia non flagellaricÜraSanéhs , aeternum eis
fopplicium pcæparatur. ldeofuperb'taienutteos,opert'tfüntini-
quitate&impietatejùa,fupeibhtentntmi neeuadant, ini-
quitateopetiuntur,ne retro fapiant. Miferi limt, quiafe-
lices putantur, 8c cran (lune in affcôtuir, tordis implendo
defiderio.non rieceffitateconftriéli. Menforam humslni-
Matt.iT..
Ejà. vit.
fi l.6p i
nés in Apocalypfi comprobare videcur. Qui fignatum li-^ | tàrisreijciuht, ignorantes quiaeorum fuperijia velue
brum feptem figillis per leonem de tribu Iuda dicit aper-
tumeflè/ Nullus eniminuentusdignusaperirein ccelo,
quia nèquit Angeliis’j njillusiaterra, quia nequit viue.ns
homp incorpore. Nulluslubtus terram, vel in infernp,
quia'-neqj (piritus diabôli,-vel hominis. Nullus vtiqj prae-
ter Saluatore'm noltrum inuentus eft, qui pennas çolura-
bædeatgentatae, acpofteridiadotûcumpalloreauri, v-
irhmqi dicoceftamentum potuiflèt interprétatif Alij ve-
ro infernum ex apparitione ad dilparitionétn animas no-
minauerunt. Quandiu anima eft incorpore, per ptoprias
videtur aiftiônes. Sedvbiàcorporedifcéflumeft, omnibus
modis incognita nobis exjftir. Ihtuere milèrum Diui-
tem deiediffidentem , 6<:proalijsefFundentem deprcci-
Hones; Eccein tormencis memoriam non pér'didiç,, quia
Lazarum queni contempferàc, âd fiacres amandarieffla-
gitabar, vt qüem videranc foliie prpfluéncero, ylcerib. de-
hifcèntem, paupertate deficiencem, ilium conïpicererit
lànatiïm éfie,atq;honorem am pliftïnsum habete.iJopoteJt
in quit dines,fed fi quû ex mortuis ter it,credent. HabentMoyfen&
Prophetas,audtant ittos. Pacriarcha reIpôdic : Si ab inferis reneætelafiiccidetur.
Abijte 6 auditoroinnem parùam cofoecudiriém,
membr fopplicij & infernalis itfceridij.Nurïquid
ignoras, qu od ex imptouifo cbl lèrw, aüelleri fq; h in t
fobitOÿdiés mortisytfur nodte vêniens adrépét,& prbeli-
uéhn inyitiapTæcipitem dabit. Molem,omnium duriftï-
marum poenat üiniaciabilis inrerni ante oculos tu os prrg*
pone,condicionem mortis animo prouidiis re tine.cu mu 1-
tus,moleftias, acerbitàtesdsémonura yerere,temporè n6‘
abforbebic te impiustatcarus,n'd vrgebit té inferriüS,neq;
contra te àperiéc os luum putéus jlle formidabilisi lriquo
quidem eft ardoijpérpecuus, qui fine lijjhis exiftenis,' nun-
quàm ppprimétur. Ignisferiim inrerni ab homirie riô'fuç^
céri:difur;h5 fndmüclignis,&lemperrrieXringuibiliSma-
riét. Àçcenfion'is noriindiger,&fempethabet fetuôré ni-
miiim.lu'cet qiîidérri àdipoenam tÉ'tïimnamma gefiénç,
ih quam anima miferabilisà: ftagir iofa iaétatur,.yc rllosvi-
dcat, quorumamore deliquit, &augmericum damnatio
nisTentiar, quia contrarpr«eepfûçôqitoris foieosiirerro--
re dilexit.' Cruciatur fpi 1 icus m i I er igne.çorppre o, qû i a hic '
du corpus coluit pérpctcauiticelera. Volutacur iuftagno
greflio, ad fidem eóferret, frequenter hu manogcneriSal-1 ignis àrdécis & corpbrei,qmç4 pft^fisdiabpfi paralus ii