
t U
.TbHrb D ei,& de VftffeTan&i Petri. Dequa:ftione autem
ilk,quam in fine paflionrsbeatt rnartyrisThomae,
bone amice pofuifti, credo nullatenus folutionem te latere.
Eorfitan tauten & meumafiimumin tuam fenten-
tiam translatumnon dubitabasVfed vt recogitarem,qUia
quod Den's per fefacere difpon t , hominis aUxilium Vel
audotitatem non quarrit :‘vbi antemmihifteriahotiu-
rium non defpidt,caufa noftra: vtilitatisvel humilitaus
hocfacic. Abfque enim omnifacrantento, id eft vifibi-
linfft elementorum vel operum adminiculo, hominem-
faluare poffet, ni fi exercitia hdmiliratis vel fidei ad vtili-
tatemfaluandorum vtilia prdcuiaflct. Diffinitiue ergo
teneo, nulla ratione lucernam acctenfam in manu Dei
poffc fupprimi vel extingui: nec ibi eXpeftandum horoi-
iudicium, vbi manifefta luce Dei Te explanat iudi-
E P I S T O L A RV.
Carifsimo Domini & amico fuo Abbott Sanfti Eadmun-
di Petrus bumilis Abbas [anfti Remigijfalutem
&deuotum;obfequium.
NOn folum fci ibere,fed nec nünciutti mietere à mul-
tistemporibùs vobis potuimus. Caufà nonlatet,
necqurdemiacet. Adhucin penduloeft,&magisapud
nos dubium quànl certùm, vtCüm praefentes litteroe lal-
üa re aliquo modo ad vos perùenire valeant. Péreantta-
î an veniant, noftra dileéfcio obirenon poterie : quia
hominem timet.hec ignem,nec âquam,nec quamli-
betoppreflîonem ex infidiis fortuné. Mediarores illos,
■quorum in'teruentü familiaritas inter nos oborta eft,
penes vos habetis: de quorum amore tamvefterqùam
n-oftetanimus pendet. in ipfis'& exipfîsfàciem noftram
afpicite, & quam habeamus erga vos affeàionem, pen-
fate. Plura lcriberemus, fed digito labellum compefci-
mus,qüiainCUltum êfiveritatem finesveftros perâmbti-
lare, vbi recentcrfuffocata & ftrangulata eft ,neçjam in
palam appareréaudet.
E P I'S t O L À XVI.
Petri c / f bbatis Cèttenfis
L
EpifcopoExoHienfi.
Vdus neftèringaüdium vertitur,cütm de.terris ami-
___custioftcrad ccelüm leuauuvSpeirt quidembonam
deipfó,fi dttiinter nos viueret, conceperamus: fediam
op timam in crelo repofitam habemus, Epifcope Exoni-
enfis . Quid & dequoloquamur, noftis. Nondubito
partes veftras plerrillimè interpofitas , vbi tantum pfer-
pecratum cft nefas. Remanferunt huiiis aqujlaè, qua:
adaftraeu0kuir,pulli lambentes fanguinem eius, Sc iefe
qttótidie inebriantes félle & abfinthiö. Sic eis tarnen
folatium fpes fucurotum, euidentia miraculorü,& pati*
entia prälentium nüalorum. Qüis dabit mini pcnnaS
ficut co’lümbïE^yt'tuolem, & vilitem tümbam pretiofi
martyrislanóti Thomre ? Creditc mihi confidentcr, ve-
niam impetraturus de peccatis meis adirem locuin il-
lum , de quo fandtiffiuia eins anima pér proprium fanguinem
aiïumpta e.ft ad conlbrtium fandorura meo-
rttfn. Vos^ergo vicès nofti-as fupplete, &pro npbis ora-
te.atq; dulcillinios illos amicos noftros & veftros benigne
fouete.
E P IS T O L A XVII.
Domino Retro Abbati de Sïlua, Petrus Abbas
fancti Remigij'
SAtiseftgrata nobis.occafio,qua Vobisfetiberecom^
pellimur. Gum enim veftram praefentiam i lia Deo
daretur,totis femper amplederemur brachiis, quid mi-
rum fi vel femel m anno ablcntiam qualicunque'ftylo
all o q ui delideramus ? Nee tarnen qua:, vel quantum
volümüs, | -•'*
nuamus: öbftante illa,qu£ pene cundis affedionibus
noftrisinfidiofonouetcatur oculo,importunitate con-
geftorum negotiorum, qure tollit a me animam meam
plus f*pe nolente , qudm volente. Eft itaque petitio
noftra apudvos pro Priore veftro Noüienfe, viro hone-
fto,opinionis b o n « , &fairia: hilaris in partibüsnoftris.
Eledus enim in abbatem, exculat fe a tan to onere,tum
sroptfer humilitatem fuam , tum propter difficultatem
aboris ,quem nondum expertus , iam reformidat tan-
•quam expertus. Inftillauit enim auribusnoftris ,fc po-
tiusfieculumrepetere, quam onus iftud fufeipere. Non
quidem.approbo täntam hominis in ifto negotio coh-
ftantiam , ne dicam pertinaciam : quia ordinataEccle-,
fire caritas hoc exigit, vt gtatiam acceptam in inuicem
fubminiftremus ,&iuxta legem Moläicam, maledidio-
nem illam fugiamus,qua dicitur,maledida fterilis, &
qure fernen non fecerit in Ifrael. Quia tarnen alias dicitur.
Quid moleßi eflis huic mulieri i & in GajUticis. Adiuro
vosyfilu lerufalem,nefufätetis, ne<feeuigilarefaciatisdilettam,
donee ipfa velit 5 pede poftuladonis noftra: fufpenfo in
ambiguirate ipinofa deambuläns , veftr« diieretioni
quidpotiuse duobus eligendum fit relinquo.Officium
autem poftulantis expleo,vtfuggerensvobisnullomo-
do cogendum fupra vires hominem diferetum defi-
E P I S T O L A X V III.
Abbati Latiniacenji Abbas Sanfti Remigij.
PRomiffioni noftra:, & petitioni veftræ,nec potui, neè
debui decile. Cui enim femel animam noftram com-
muntcauimuSjValde abfurdum effet, fi ea qure infra animam
funt negaremus. Appatens etenim & euidensar-
gumentum eft,non bene animos^coniundos,vbi quæ
poffibilia funt, & fadu digna, nulla interuehientc ratione,
abamicis non praeftantur. Et in fiocitaq; &in a-
liis, me,&mea vobis exhibeo, nondiffidefis de bônitâte
veftra : vt fi quando fimile quid à vobis expoftiilàüéroj
facilè mihi indulgeatur. Tarnen nouent dile6lio veftra,
frater, nos opus noftrum incorredum cotifidentiffimè
vobis credere, obnixè rogans & fupplicaps, vt limam
corrcdionis adhibeatis, iuperflua confodienda , exilia
fupplendo , male ordinata ad ordinem rcuocando, &
quicquid inde vobis vifiim fuerit, tanquam de veftro fa-
ciendo. Valete.
E P I S TO LA X I X .
Alexandro Papa Petrus Abbot s. Remigij.
QVæ in euidenti & manifefto fuht ver i, fe iplaló- ;
quuntur, (eipla nullo adiundo adminiculo teftan-
tut. Qure autem remötioneloci,(euolutione temporis,
vel cuiuslibec implicatione caliginis profundum te-
nent ignorantie, cum rei publicac popofeefit vtilitas,
fitb lucevoluntvideri; Hihceft,paterlandimme, quod
lator pr<efentium , iti gremio noftræ humilitatis coale-
{cenS jhabitumrcligionis à nobisin.monafterio Cellen-
fi lufeepit, diüque ibi Vbera vino meliora lugens ,in vi*
rum Epifcopalem gratia Dei coopéranteprofeeit. Reuera
opüs & onus iniundi officij ampledens, non au-
rum robur fuum ponens , née obrizo diceUs , fiducia
mea. Quasrit enim à fedé Apoftolica mortem per mortem
, quia & in itinére quo pergit, mortem minaturae-
ftas,&■ Imperialis poteftas,& qüam expofeit » fi dbtinuè-
rit, mortem importât Barbarorüm inhdi focietas. Ha-
bet itaque animam fiiam in manibus fuis, bfferens il-
lam Deo per manum c^leftis clauicülarij, Sc veftram.
Excipite, fi placet, hoftiam fandam , Deo placentem,
rationabile oblequidm , Sc beatiflimi Apoftolatus.ve-
ftri automate exponite ouem iupis, fi forte beataçon-
ucrlatione non lupus comedat agnum, (ed agnus con-
___________ _ a uertat lupum. Quodlibet autem horum fiat, Deus gloriffimo
amico praefentibus literi$ infi- ficabitur,minifteriumVeftrumhonorificabitur,&anima
■' V- - "• • " ^ fra tris
A
iThejf I? -
88.
B
G
Vtch. iS.
K;r. jo.
b
fy.
i t s
f e r u o h m i
_____________Epiftolartsm Lib. V;
ftîfrisnulWtodêtrimentum patictur. P-rifumoenim à la in ncfariïïnr&Mfihdiffiinmrf ^r cSS itu____ ______
ptoeriris,quæineoénumui,&.mulcisdidici argamen- D e i, quod deraditc vrtuftiffiiiiicolubinideftTînëptiï
tis,quod,incommiflofidélis ciit.diareamiiefidcinullo fimæ aaaritioe prodiit. Subornât le iruidem occaiio a-
incatfaexorbirabit,[)0.eiufq;dabit fanguinem,quàm ira- Hariri* veftimSnris iuilitUe , ficutfatob vêftimeritis E-
ininnatfidcm. Air Apoftolus : Spiritum mliteextingum, fau valde bonis , 4 c Iacob mentitiir te Èfaù. Pater ta-
aducernamiaminmodioaccenfatn amplioribus fuffu- men vniuerforiim, qniquad oculos caligarites exhiber,
foriis accendite : quia k ec eft gloria Sc corona veftra, ft dum ipfo indice , ipfo btnnia regente, iniriftitia iufti-
granum frmnenrt per manum veftram in terram cadcris , tiam opprimir, nec poenam recipit , qnafi mirarur de
multurafrnrftum auulcric. tantahominuni fraude, qui fiib oculiseirisnontitnénr
E P I S T O L A XX.
Magißro îoanni. érfratri fuo Richardo, Petrus Abbas
San fti Remigij.
; mentiri, & in inuicéni fràudare, dicens : Vox cfuidem, vox
! Iacob,fed manus, manfis funt Efau. Pr«efert quilq; altércari-
; tiumius auchenticum, & reguläre fe habere, npfträin-
! quiens diu fie pofledit Ecclefîa,, 8c noftra fie. Ecce Iâ-
i cobinyoce. Deinde pax córdium 'concutitur,antiqua
a . ! ^miliantas éxçu'tifbrs ôbliqùancurôeuli,eaftrffimiâni-
CTarum noftrum prætermiffo prooemio vobis notifi- plexus foluunrur, de altero alter conqueritur, irinexi
^careftudeo: cuius necfatis bonus , neepeflimus ad I difcipulorum parietes in domtis feiffuram pârtiuntur.
præfens.occurrir afpedus. Valde aucem follicitus fum Ecce mantis Elan. Redite,àmici cariffimi, redite ädebr.
de fta,tu terra: yeftræ , cuius quafi claues & columnas Non grandis querela , grandis autèm eft de hac difeor-
citramai-e , Legatos fcilicet, Romanæ curiæ tenemus. diairiter nócos Sc vicinosveftrds irffamia. PrædeGcïT'o-
Qujdaiuem ftatuere, quid deiicere, quidaperire, quid- rum veftrorum temjpotibus, nec inperfonis, necin re-
veclaudere debeant, ram ipfis quàm npbis incertum bus monafteriorum veftrorum dicitur fdiffe inuentâ
eft. Totafiquidcm claufula fiegotij pendet éx aduentu . tanta córlcordia , quan tam firm© Sc fratèrnó ftederé
A' refponfis regis Angliæ. Tarnen modeftos praffenk hadenusadinuicem exfcolhiftis. Vnde ergotam fubitó
nilius animos eornm in executione mandati, nifi forte j valde odiofa aduenir fimültas 1 Queimódö aufa eft fa-
cx contemptu exafperati in duriorem profilierint fen- era penetrate pedora execrabilis & èxecranda temeri-
tentram. Deproprioergoftatuidenuncio:quodqüan- i tas,qua paciscubiculainqiriçwrentur, &vtriiifque pa-
tum ad perfoham noftram , çurfu confueto valetudo catiffima qniei inrëmpeftiüè follicitatä infeftaretur i
procedir; quantum autem ad Eccfefiae cónimünem pa- Rekreiatur repentè amoris vinculum ; ne ëarltas in à-
cem & profperitatem ,fie fé habet quomodo folet.. V- lumnisfuisfaltem vniusdici, ne dicam menfis vél anni,
nüs autem,fcilicet frater Herueus, iam nobifcum non præfcripcionis incurrat diipendium. Qui enim ait, Sol
ambulat. luit viam fuam j vtinam non poft Satanam. Si noAoccidatßiper iracundiam veftram, regulam iuris praefi-
id vos venerit, equos accipite, & fi quidaliud honeftè x it, quufn intütdm eft præuancari. Grauis eriirn fixmi-|
abeoauferri pötérin Super quæftioneauccmtua, frater turvindiâadèillo .quiEuangelij iurà violât perpétua. |
Richarde,amice dileétifiime .n o lo multiplicare fuper- . Quare, inquit Apoftolus, non magis iniuriam accipitis ? qua-
uacuós citcuitus V&multorum verborum anfradus. n noil magis fraudem patimini Î Sordet réligió, vbi pré-
Qujeris aucem , vtrum ad fingulos de collegiO culpa, tialér ambitio’ : fania ftèdatür, fi reâ inidfté auferatür
quæ videtur refpicere Occondmum Vel Prépöfirum ,i- vel acquiratur. éonfcientia molèftatiir ,'fi itimulb ela-
puusdiriuatione fingdlari & certa percurrat, & illieiat tiónis quöquo niodö pungatür. Oleum quo caput
fînguioriim confeientias. Air propheta : Anima quapec- mentis impinguatur excrà funditur, fi pluris pécunià
cauerit ipfa monetär, film non portabit iniquitatem patris, quàm iufticià habèatur. Itaqiie incerpono partes no-
ne^pateifilf. Item aucoritas: Maid nonfunt, quaniemen- ftræâmioitià, fi fdrtè tecognitacognatiöneantiqu* fe-
ieni implicant, nec cónfcientiam ligant. Item Apoftolds : miliaritatis, repdrrigant fibi hiantia corda réconcilia-.
Qujt 'm maccllb feulent,édité eumgratiarum aftione, nihil in- tionis mütuâ brachia. Rögo vt diespéraraicos veftros,
terrogaritèspropterconfcientiàm. His omnibus äü&oritati- aecipiatùr , in quo de cùhcordia famdiâritèr agatur.
bus,non milïi videtur fiugnlorum capita percuccre,fi Valete. . |!
quidàPræpofitomalèadminiftratummerit:& fufficerè j ^ ^
clauftralibus, nefeire vnde veniat quód edànt, vél quid j
veftiaiït. Tanta enirri fimp’licitas1 debêt eflb columbîÈ, | •— ---- -----------——-——•—--—— ——■—■■■■
quæ in föraminibus pétræ Sc in cauernis maceriæ nidifi-
cat, vt rcmdta Omni fplfidtudine quicquid manus èius
inuenentinieéio,fiue in refè<ftorio,fimplicirëraccipiat,
& Deo gratias agat. Si quis aittém dixerir, hoc idolo-
thytum eft, id eft dé rapina, vel vfùra, vel alio quôlibèt
ftiodp male acquiiïrum, abftincat. Valete; a
Gerit/, 2 7 ,
tp i» /. 4.,
E P 1 S T O L A XXI.
Sanfti Medarde, & fanftt Cri/pinï Abbatibus Petrus
Abbas fanftï Remigij,
NEfcit-veræ âmicitiæ naturamv, q\ifin amoi è firiita-
turarundinem vento agitatam. Sine profunda' radiée
amicitia, accidens eft non firbffancià, fpecies no'n'
virtus ; ftEnûm de tefto ■, quodaitteqûam euèllatùr arè-
feit. Très îtaqj' præcipuas àncillas , fine quibtis Viuere.
non potefl, comireshabet & pediflèquas, iuftitiam, pa-
tienti'am, & conftantiam. Iufticia' fîium iûs^VniCuiqde
fétuat : patientia, fi fortè i'ntérüenétic, iniuriam faluä'
•ntegritate amjcitiæ fôletar ; cônftantia nee q%alitàt6
nec quantitate paâi præùaricati' èxpira't. Quis èrgo ab-
duxit'îquisfeduxit? quis exturbâuitfnnicüluni hüne tri-
plicem à fàçratiffimis vifceribus .dp'mindrum Sc a‘micô-
rum méorum.j Ab'baris fan‘<fti Mëdard'i, Si Ajbb'afi's-kjn-
^ptum Crifpini &: C.rifp iniani) Moriapui*. & nôn. viuaf
P E T R I ABBATIS
CELLE N SIS
EPiSTOL ARVM
L I B E R VI.
E P IS T © L A I.
Domino Albi^to^Cardinali&Rbmàna fedii
Legato.
. I s r tanta diftahtià locoràm
Sc, multiplex ôçcùpationùm
impedimentum nos retïneret,'
dileâiffimam nobis patèrriita-
tém' yeftram vifîtarê hnUatç-
ûus tanefiu pqftpofuiflemus;
Eft enim in .pééè'ore nofttd
m e r '-* ? V is&j mu^ta B fiegocio Vobis îniu'tt-’.
S S ® â o Sc de fine éius fbllicitddd, i