
JExxeh. 37-
quando nanciTcaturconTummationis. Nimirumiilem-
pcr in propagationc verfaretur, Temper forer defidëns,
nunquam adeptura ftatum, nunquam inuentura perfe-
&ionera, quae in naturis fontampliflim* commendàtio-
nis. Adhæcfinùmeruscfeationisanimarum femper au-
gendus effet, nullus ynquam numerus illiüs creationis
tuerie extremus. Quod fi nullus extrerouseft, non eft penes
Deum fcientia, quot animas ereaturuseft. Sèd h*c
exiftimare,patenseft quam fit abominabile. Attingèt ergo
plenitudinem humana yita: confiftet prorfus radicals
. Hæc natut* promotioeft, foperueniente corporum
reTurrecfcione. Natura verb extremum terminum dene-
ceflîtate çùm eft complexa,ftatus huic vitæalius Tuccedet,
ab ea vita, qu* in generatione ac corruprione verfetur, le-
Vnde venit (enedluS ? Quomodo qui confenuit, non po
ceftfacerevtiuuenefcat ? Puerum quidem gignit infan-
tulumi quod fibi non poteft præftare, aiijpræftatabfque
difficultate : hoc in arboribus, hoceftinanimalibus vi-
dere. Quanquam quod alij quidem preftat,fecundum
humanam rationeni priùs polfidere debeat. Sed vbi Deus
artifexeft&conditor : & omnishumanaceflet inuentio,
8c difpucatio. Cùm itaque fiiper vite àc fic o , 8c cæteris
huiuTmodi, fenfus hebefeat humanus, quid in operibus
quæfolius Dei font,affumis negotium difputationis? Sed
dicis quia quod fit, non eft acini, fed terr* vis : at , vt ye-
riusTatearis,noneftterræquod fitneque feminis, Ted lemen
tis atque telforis Domini.Ideo cum femine & abf-
■ P P I P B ________________ t que feminefecittaliàcxoriri. Et in altero quidem virtùparatus.
Sèd generatione celïante, nec quod diffolua>tur ■ tem, in altero aurem potentiam demonftrauit quando
erit, liquidera altetius géneratio, alreriuseft corruptio. dixit, producat terra herbamvirentem. In altero autem
Terrainabitur èrgoaliquando augmentum numeri créa- faâopotentiæiudicio, infirme nos ad laborem, 8c amo-
tionis animarum. Quare ceffabit prorfos corruptio, & rem agriculture. Hæc di&afont, vt de refurreétioneno-
fequetur vit* indiflolubilis atque interminabilis beatitu-. itrorum corporura , nullatenus ambigamus. Erit ériim
do exoptanda. Denique ProphetaEzechiei de refurre- corporum.reformationonTolùmexterra,verumetiamex
6Uonemortuorumloquitur, Ofla, inquit, arida,audite aliorum elementorum fecretifiimo finu: quoyillapla ca-
verbum Domini. Hæc dicit Do'minus Deus olfibus his : dauera receflèrunt, in temporis momento reddenda, &
Eue ego intromiftam vobisjpiritum, & viuetis. Êtfuccrefcere fa - reintegrandav Hoceft,quodin EuangelioDominuslo-
ciamfuper voscarnes : & Juper ex tendant in vobiscutem: & dabo quitur: Audient, inquit» qui in m onumentisüint, vo-
vobtiJpiritu,& viuetis & fcietis quia ego Drninus. Ecce hic PrO- cem filijDei, & procèdent qui bonafeceruntinrèfinre-
pheta corporum reforre&iohem mamfeftè Éuturam de- j ètionem vit*, qui verb mala egerunt in reforreâionem
nun ciat. Sed tu inquis : Ille naufragium vbi fecit, ponça iudicij. Laza'rutn certè atque alios mortuos ideo TuTcita-
in medio perijt ,quera pifciùm multitudp deuorauit. Pi- ! uit,vtfidç,m imps quam mors non fequitur, faceret refor-
fees hi capti mortalium vluiceffetunt : at ijs qui pafti funt re&ionis. Vtrùm en un faciliüseft, an ex eo quod non eft
forteàferis dilaniantur. Ferærurfus vénatoruminduftria aliquid Tacere, an quod diffolutum eftiterumexcitare ?
proÆrat*, gulaehuman*Tatisfaciunt. Naufragusverôil- i ViriNiniuiu,dicit Ghriftus,refurgentiniudïsiocum genejaùo- Matth\
le qui tara varia mutatione multis animantibus nutrimen-1 ne ifta & condemnabunt eam, &c. ETaias quoque dicit : Re- Ef*- p
to fuit, qua ratione quæTo in horrendoillo dierelurrexe- 1 forgent mortui, &reTurgent, qui erant inTépulchris, per
rit? Quare hoc dicis homo, &deliramenti celas contexis, j verbum faóhim incarne filium hominis. Iple veique in
& quali dubius h*cponis? Quiseft quipuluerem colli- forma humanitatis, lulcitaturus eft corpora; prædicato
gic de-humo? Die : quid fi in mare delapTus non eft, ne- priùs Euangelio in vniuerlb mundo, & in eadem forma !
que àpifeibus deuoracus, neque pilces à piTcibus, & hi | cunâ:is in iudicioapparebit, &vocemdabic qua mortui
poftea ab hominibusinfinitis: & ira deinceps: Ted exe- de monumentis Turgeht & procèdent. Angelis ante il-
quiarum ricu peradfo, lócetur in mauToleoquiobijt, & lumfignum crucis deferentibus ficutMacthæusait; tunc M*tth\
neque vermes, neque aliudquippiam vllumdetrimen- apparebitJignum-filij hominis. Et actendendumquod non
tum inférât, quomodoreTurget,quOdpenitusomnimo-1 TolumChriftus iudicabit.Ted lamfti cum eo iiidicabunt na-
dædiffolutionifiibiacet ? Quoniodocinis&puluisfere- tiones. IpTeenim ApollolisTuisdixit.-Sedebitis&vosTu-
colligent. Vndéflos reliquus adueniet corpori ? Certè per lèdes duodecim, id eft, eritis in perfeâione indican-
cOrporis totiens deuorati, & huius quod nullam talem tiumeorum Tctlicet,quireli6lisomnibiisfecutiTunt Chri-
Tenfit alteracionem *qüè difficilis eft refiirreètio. Quid , ftum. Tunçformam Chrifti quam lècundum quod hór
miraris, quid dubitas dé refurreéfcione ? Num ignoras mo eft habet glorificatam.boni 8c mali videbunt, lcd ter-
quodomnis vitacorporisfitdcorruptione ? Omnis pla- ribilis quidéapparebitimpijs, iuftisverômitis &clemens.
nè. Omnia leminadióto modo attolluncur in vitam. No-, Tune Satanas ille magh(is,qui de euftodia foa per an nos
ne vidés ficum, quantum quidemhabeat ftipitem, quan- tres, 8c lex meules ad leduccndas nationes exierat, perdet
turn truncum, quot ramos, quot folia, quoc radices in al- decipiendi&nocendiefficaciam, iterum in latebtismali-
todefixas. Hæcquidem qu* tantacernitur quafidemi- tiæluæ, &anguftiæreligandus. Ordinem veroillius tre-
lij grano? & illo priusputrefa&o çxortaeft.Nam nifi prius mendi iudicij, léries Euangelica nobisexponit. Mittet, in-
pu trefeat 8c di (foluatur, nihil hotum qu* diôba Tun t, con- i quit, angelosfuos cü tuba, & conmgabunt elect os, d quatuor vente
quit in. Vitis quoque qu* tam pulchra ëft, lateq; Tuam tis. Et rurfum : Exibunt Angeli &feparabunt malos è medioiu-
propaginem Ipargens, & vifo deledlabilis, de huiniliàci- ftorum, &mittent eosin caminum ignis. Et item ; Mittet Ange-
nonafcituciquodquidemgranumnonlbluminlignnm, : losfuos.qui colligent de regnoeius omnia fcandala-,&mittent ini-
8c pampinos', verometiam invinum permutatur, atque quos in caminum ignis: Veniente autem Domino ad iudi-
racemos. Explicet qui poteft, qua ratione illud modi- cium, præeedet ante cum igneus fluuius cummultoim-
cumin tanta, & tam varia vectatur. Sed non Tuppetit re- petu, quafi mare plénum venus & æftuans : quo faciès
Ipondendiratio. ConfiderahumahumTemen, quod ci- mundiardebic,&ccelum&terranonlêcundumTubftan-
Eieftvicinius,quàratiônepoftconceptum vertitur in o - tiam, Tèdlècundumformam peribit,tum & mare. Æther
culos; quomodoinaures,quomódóin manus, quomo- difloluetur j ftellæcadent,folconuertetur intenebras,&
do in cor, quomodo per tam diuerlà infigniatur &ço- lunaiccelum ficut liber inuoluetur. Verumtamen vt quidam
lan&orum alïèrunt, tantü alcendet ignis in iudicio,
quantumalcenderunt in diluuioaquæ. At veto ille
ignis malorum, qui reperti fucrin t , erit conaptetur.
Nonne innumeredifférend*lùnt in corpore;
! figurarum, magnitudinum,quali:atum, pofitionum, vir-
| tutum, ordinum. Mémbra quoque diuerlâ: nerui, ve-
næ, carnes, arteriæ, articuli, 8c aliaplura; quorum penes
medicosjCotffideratioèft, qu* noftram naturam con-
ftituunt ex modico lemine. Nonne vidétur tibi hoc illo
multomagisindubiuro vocandùm ? quod hùmidum eft
& molle in os,quodeft durùm & frigidumdenlàtur,quomodo
in carnem, quomodo in neruum, qui eft tener &
frigidus? Vnde hæc omnia? Edi Herefi porcris. Nunquid
huiufinodi non ambigis.intueris quotidie refurreâionem
fieri & mortem in ætatibus ? Quomodo iuuentus abijt ?;
Tumpcio : bonis nullam infe-
rens læfionem.
Matth.
G
C A P V T
hoftiainmanibuseft, A ngeli ArchangeliqUe afiiftiint; &
ipleetiam Dei^lius. ldeo magni hondtiseft i in: prefen-l
tia d o m inat oris,e os dignari ihe_moriaqui obieruht:quaii-
do terribile myfterium illudcommemoratUriquoitiodo
pro mundodedicTeipTum Ijeus. In qii© vtiqiie miraculo
congrueacopp^rtuheChriftusihuitatur, vtijs qui decel-
ferunt indulgentiam donet. Quemadmodum vtiduC
quando:triumphus ifoperialis viiiorias agitui-i iunelau-
daritur quidem etiam, quicunque vidiori* cummu-hica-.
uerunc, dimittuntur etiam qui in vinculistcnentttr, ijlol
tempore, Ted illo Tpatio affumpto hon quillbet remiT-l
fione fruicur; fic&in:hocloco Tuffragiorum eftboc tenii
pus. QuotienTcunque , inquit i manducabitis panem
■ C A P V T X X V I I.
HAc quidem purgatione mundi conTummata per i-
gnem, magnaifia vox audietur, qua mortui vitæ re-
ftituéntur, fimulque minifterio angelorum area veintila-
bitur, & feparabùntur gràna à paleis'. Nam Boni dqua-<
tuorpartibus Orbis ängelico minifterio côngregabùpcur,
& illico eodem rapientur obuiam Chriftoin aë'ra, malis,
in terra quam diiexerunt hærentibus. Et tune præconia ilia
bonorum : Efuriui & dedißismanducare, & increpationes
ill* malorum iefuriui, & non Aediftis, exponentur. Tune
Certèprofçreturfententia .* Venitete«edißi,venitePropbe-. Jj_______
ta:atque Patriarche,qui pronominêmeo exuJesfuiftis, | hune, i^rKmïômlnianhiïneiabiEis. Quare n o r S ]
qui anrequam in carne apparerem, obedlftls miHl, ad- ; pliciteraccedamus, nequequbmodolitecTiax f i é f t â
uentura meum defiderantes. Venire Apoftoli, qui me- ftimemüs : Dominus eft cuiiis caro arrréétarur mabib J i
cuminvanjsVëriàtieftistribulationibüs. VemteMatry-Ideoacceptiffimumeftiftinfmoditempus/adculnæmor-
rcs, qui coram Regibus & preiidibus non meerubuiftis, 1 tuorum,ïeniamimpetrandâm. Hæçfcientes priftetnüSI
dccruciatus Sc tormenra fuftinuiftis propter me. Venite quod poflùmus, remedia ijs, qui vira fdnâifunr1 pru la .
Sacerdotes.tjui quidem imnmculatècorpus roeum&un- ; chrymis orationes ; pro Iuaibuscleemorynas, & broXel
guinem meum.aff diie imraolaftis. Venice Sandii, qui in ■ pulchri deedre hoftiam viüamexhibeamus , Vt illi & nos
monribus, &Tpeluncis, &cauernis terrænomen-meum. interni gaudii atque vit* interminabilis confortés éffi-
Tariétiticaftis. Venite qui vëndidiftis.qu* poflidëbatis,& ciamur.
difoerfiftis pauperibus. Venice qui fetmonibus meiscre- ]
didiffis,&in lègefnea die a cn o â e medicabamini mihi pla
cerecupientes. Éçcë regnùm meum paratum eft vobis.
Eccè paràdifiis meus aperçus éft ?èoroh* immortalitatis
parar* Tunc.Cuius os enacrabit bonailla,qu*neque oculi
viderUnt, nequeaurisaudiuit,neq; in cor hoiftihisaicent
[ A L E X A N D E R
derunt, quæpreparauitDeusdiligentibus Té? Qùoniam
igiturcpgûouiftisgaudiüfîûëTucceflîoneicbgttouiftisr^^ j1 r p j C p | ) TT ç r v tv \ T \ T C
•gnùm fine permutatiohe, cognouiftiS deliciàs bonorum ; l d V j V I V O. y »3 J \ V V J
finein nefeientes, coghoTcite formidabilem vocèm illam
quaifi iüftus iudéx in ita; furoreque.in illos qui a finiftrise-
r u n t,pronun ciabi t : Difcedite a me malediiïi in ignem at er num,
quem vobis pr*patäftis. Ègo plancaui, öc alius jpofiidc-
bir. Ego dé vulua èduxt, &ine(preuiftis. Ego paui & nu-
ttiui, 8c mihi noluiftis feruire. Ego.pjenitudinem terr*
marifquevTui veftro dicaui,&yos^iandata meapoft'dor-
Tum abieciftis , & infandis Tceleribus prouocaftis me ad
iracundiam: Itemalediäi, nefcio vos: Döminum adepti eftis
alium': eftote cum epin caligine cenèbrarum; vbi eft vermis
qui non moritury & ignis qui nohextinguitur. ETu-
riui jfitiui, nudus fui, dcmertohreTpëxiftis. Solutum eft
Tpeiffacülum v it* , pr*terijt error , & imaginatie. Mihi
oblat.i eftis cui flëóHtur omnegenu. Mi(ericorsTiim, fed
iuftus iudex omnibus, fecundum merita ietributionis, v-
SERVORVM DE I , DILECTO FI-
L I O . M A G I S T R O H V G O N I ,
Salutem, 8r Apoftólicam be-
nedièbionem.
O G NO SC EN TES laborem plu-
rimum, quemfuftinuifttincomponen
do libre, quem nobts per dtleäum no-
ftrum Magißrum CACIARED AM
W m attendentes quoque fructum
quern exindeJperamus Eulefix Dei pro-
\ uenturum Itbrum ipfum,grata & lata
manurecepimtu ,& denote fullm tu dint
& Uberahtati tua vbemmas propter
hocgratiarum refenmusaäiones: debendam,
■ . « •'VïijS' Vc’X». ‘Ï-. " I L • . >i . im ynuiiumi ihu haw i»-
mcuique fecundum proprium ans a ofcmv us fiderium & voluntatem habentes, te quem haäenus relatione noqui
& ad vnitatem ipßus Ecclefia diligenttbusprouoces
momtis, & txhonatione inducas, vtficuteffedebit,
vnumfiatouiU, & vnus paftor. Data |
Trot*. IdusNouembris.
bene cpttiuerunt, corona gb ri* offertur. Mlfererer
fed oleum m vafisveftnsnon repeno. M,lereri-ecllem,(ed t cetera feruint'm Uilmndi, & multo ebarmetn bavos
cum in mundd viueretis, non dbs mifern. Mdencot- ; & a,„fllxa„à. Ropmm „mm prüdem,am m m
dia moueor, fed hmpades veftræ^cumfinttenebrofe, d.; ; , &j , ^ fm t f r 0M & EeeUß.prrfmfceditenme.
Nam mdicinm finem.fericordiaei, qrnnei. itJ „ c c h „ n fm S i« C W ,fie jibm m
ear mifencordiam. Ite in ignem sternum, quia m i l- , arum tuuß rem & oloriofum Conßaniinopolitdnum Imperatorem
buncinvitamperpetuam. Eceepaffionumnubesrepuli, Jaddeuotiö„m & £ umntiamSacroßma*Üman
& örnnem dolorem atque moeftitudinem longeràciens - ............
ab eis, fine fine vultus mei Iplendore illuftto eos o nines.
Quare o amici deipiciamus hoc præfens feculum ; &tre-
mendi iudicij' memoriam locettius in promptuatio Cordis,
peenitenti* lachrymis : efficacia confeffionis pecca-
torum maculas dum licet, abftergamus : pro mortuis no-
ftris mifericordem iudicem non puermierämus fatigare
precibus. Sed neque in deTun£torum obfequia fimus *s,
quod tantum Tonar,& nön liicec,verum argentum,quod
tam Tplendore quam tinnitu ( quibus claret}deleä:amen-
toeft. Largaeftmifericordiaredemptorisnoftri. Quade
reTacramentoDominicicorporis, orationibus, eleemo-
l^narum benencio vinétos, ab inferno Toluït, educitöc
aditusregnicoeleftisapericeis. Non enim in vanumpro
vita defunèlis offertur hoftia, hon réméré eléemolynæ in
finum pauperum expromuntur, non fruftra coram Deo
effunduntur orationes; fiquidem multi dudum proprer
hfiiuTmodi^ ficut Tuper iùs co m pre he nfii m.efty tor men ta
inferni euaferunt; fed maxime per hofti* im maculat* ob-,
lationemremediadQrmientibusptæftantur. Qujppe cumy
AtÉXAN