
■ßo6 S P etri Vcnerdhilis l~ÿébf. Clun. IX.
LX VI.
S r A t v T v M eft,ne parui fcholares, fibonifue-
cint,proccdente tempore, aliquid de aliorum digmtarc
amittant.. . . -... c
Caula inftituti huius £uit,quianefcio vnde resorta,rama
tarnen fipcrefereqte,d^CDarur,more cfle, vt nullus
fcholariü puerorum aliqiio vnquä tempore aut hebdo-
madatiusmaioris Miftx,aut Priorraut cuftos Ordinis,fi-
uc Circafieret, aiitquodlibet dignitatis monafticse pri-
iiilegium obtmetet. Quod quantücontra commune iu-
fticam&rauonem fit,eiiam leuitcr artendens aducrtit.
Nam cum prinecps Apoftolörum dicat, In omni genre,
qui timet Deum,& operatur iuftitiam, acccptus eft illi.
Si,inquam,in omni genre, nun quid non in omni Oidi-
nesSiinomniOrdine.nunquidnbn inomnigradu?in o-
mni condicione ? in dthni aetate ? Et quia res clara longa
probatione non eget.breuiterdico onmem M onafticam
vcl Ecclefiafticam dignitatem,fi'boni&digni fucrint,reftitutam
efleanobis publicefcholaribus: Qui* cuius fi-*
des,(cientia & vita probatut; i qualibet Ecclefiaftica di-
gnitate valde iniuftiflime rcprobatur.
S t a t v t v m eft,vt pneuroa, quod in fine Antipnptiaru
canitur,vbi plures Antiphon* fe inuicem fequêntcs fue-
rintjficutadvefpcras&matutinos , vlterius non cante-
tur,exceptis quinq; præcipuis fcftiuitatibus,hoc eft; N.<- ;
tali Domini,Pafcha,Pcntecoftc, fefto Apoftolorum Petri
&Pauli,& Aftumptionis B.yirginis.Similiter & illüd
decretum eftrne ad luffragia,§an<5fcorum, excepta oratió-
neS.Crucis&S.Mariae,& Apoftolorum Petri & Pauli,
& vltima,P<r Dominum noftrum,cum fequentibus vfq; ad !
Amendic2tut,Sciiicctper Chriftum Dominumnoftrum. \
Cauiainftitutihuiusfuit, tædium prolixitatis multi-
plicium adie£tionum,quç à diuerlis diueefo tempore of-;
ficijsÈcclefiafticisadditæ funt.Cuiustædij,vt aliqua re-:
leuatiofieretj&quiahocin nullis Cluniacenfibus Mo-
nafterijs,præter Cluniacum,leruabatur, hociuftitutum
eft.
L X v i i i _
St a t v t vm eftV vtHymni proprijde $. Stephano
primo Martyre y de S. Ioanne Euangelifta, de SS. Inno-
centibus,delân<3:oLaurèntia,déS. Vincentio , fumpti
de HymnarioS. Ambrofij.vel HymnarioPrudentij dd-
(fti &rcligiofi virijin eorundcmSS.folemnitatibusmodo
ànoftris , qui cos habere potuerint,vbiq;cantenrur.
Caufainftituti huius fuie ,amor &reuerentiyillorum
SS.qùiacum dileótusGhrifti Ioannes poft Êetrü& Paulum,
de praecipuis Apoftoli$fit,illiq; ianrdiéfci Martyres,
defummis& fublimioribusmartyribusfint, incongruü
vifum eft , vt communtbus aliorum Apoftolorum vel
Martyrum hymnisdecantarentur , cpaximc cum præter
hymnos omnes alios cantus taranb&umos quàm diur-
nosproprioshabeant.
LxiXv
St ATVTvxt eft, Vt diio maturi 8c ftudiofi ftatres (ëmper1
diunoétuq;dormitorium euftodiant, autquandopo-
tuerint fimul,aut quando nô potuerint viciftîrmquando
verocaufiircfe&ionisftmul elle non potuerint,licut inter
Ce condixerintjvnus reficiat, alter cuftodiat.Quando
autem alia de c^u(à, fîmjliter fiai.
Caulà inftituti huius fuit,quia frequentér propteéab"
fentiam cjuftodum,& multitudincm illic conuenientiû,
multorum quérel* nebant;quod veftes fuas, vel quæli-
betfegularia“indumentafiepe perderent, nee perditafacile
inuenire poftent. Vnrdeyttamiftudvitâretttr,qùara
i t omnes qui proüenire poflèn;t eontrari) cafus caucren-
tur,iftùddécretumeft.______ _■.
Sr a t VTvkièft,tiè vel Abbâs Cl'uniaCenfiLaùt Prior;
aut quilibet Priorum.vel fratruniCluniacenfium inGlu-
niaco,vél extrAmanentium?famulis aut fei uientibus fibi
cuiullibergenetis pelles pi æter agn itias émat, vel donct:
adjditùm eft vt rubeojviridLomniq; alio veftium cplorej
remoto,autdeburellismcdiocrispretij , aut de pjmnis
[nigri çoloris.hoc eu vel agnelinis.aut pariS pi ecij,aut mi-
rioris,fatnulos fecum equitançes"& iuo famulatui depu-
tatosveftiantr
Çaufainftitiiti huius fuit, primé 8c præcipuè religio-
nisaugmçnrum,&ipfumnotum cunótis incônuëhiehs;
vtMonachis regùlariter indutisobfequentes eis fecula-
ribusveftibus vterënturi Nam iuxta verbum Domini;
quimQlbbusyefti,untur,;nön indomibusMonachorum,
(èd in dom ibus R.egum elf^yel habitarelblenc. Secüdo,
vtmultiplices 8c graues expenfç,qu^ ihTuperfluis jllis,&
noxijs vëftibus malè;& prödigèègnldmëbantur; in ne-
ceflarijs,ö£vtilibtts rebus bene, &ratioUabiiiter expen-
d-incur.
Statvtvm eft,nèin Refponforijs yel Anriphonis,qu^
funtdeBapt^finate Domini , aliquis GluniaGenfium dicat,
vel canter, Ipfumaudite, fieut verbi gratia, antiquitùs
inRefpdrdorio,qubdficineipit, in ColurhboeJpecie Spiritus
fanttus vtfuseft,paterna vox audita eft. Êïc eft film meus dilectiâ,
in quo mihtcomplacui.Addi folebat,Ipftim au4itedtem,fieut
in Antiphona,quæraliseû^oxdécoelofortuit, 8cvoxpatris
audita eft.Hie eft film meus in quo mihicomplacui, 8c in fi mili-
bus fiqùæfunt.vel Antiphonæ,velRë^ïonfbria, inters
dictum eft,nequis addat, Ipfumaudite. ^
Caufainftituti huiùs'fuit, euidens 8c apernim mèrida-
cium,qtiodcantanrcs yél legentes ineonfideratè profë-
rebant,quando facrisiliisverbis addebant, lpfum auditei
Telles huiusrei funt non quilibec, led ipfi fandliflimi 8c
veridici Éuangeliftæ,Macthæus',Marcus, 8c Lucas ,, qui
pari fententia feribentes ; apparuifte fpiritum Dei fu per
baprizacu Ghriftum in Ipeeie columbæ,&voëém patiis
de ecelb fadiam jvel;Hite/i film meus in quo mibi (ômplacùi,
Vel;fdesfilm meus,in tecomplaciiimibi, nufquam addide-
xantjlpfumatidite.Àidita. funt hæc vérba, non inChrifti
baprifmatc, fechin eius trânsfiguracione.In illa,inquam»
Trâsfigurationeadiundlûeft,verbis fimilibus, Ipfumaudite,
led&ipfarario hoclucidè déclarât. Nam cumin
Chrifti baptilmarc vocemillam dmhipdténtis Pacns fo-
luspoftChriftum Bapriftaaûd.erît, non dicereturfoli,
ipfiim audite,Cedipfumaudi.v ade u p p n e t , quod non illi,
qüîfoius erat,hocin baptifmarédidium eft,iëçi tribus A-
poftolis,Petro,IacoBo,& Ioanni,&In ipfis, 8c per.ipfos,'-
vniuer(àliEcclefiæ,quam præfignabant, non lingulari,
fed pfurali numéro ïn Domini Ttansfiguratione præcë-
peum e&jipfum audite.
SÏAfV'fvü éftjVt inNatiiiitaté Dömihi nullus ex fra-
tribus ante finé Milfieilliusqux de Luce dicitur, 8c quae
de more in Conuèntu can tat ur, Mirtam alicubi vel di-
cat, vel audia t. Excep ti funt ab hae conllit utione infirmi,
quiinihfirmariacomëduhr ,> de quibus antiquus mos
conftituit,vt ficut fan dl o die illo trés MifixmConuencu
cantantur, ita cis eodem tempore tres ft militerMiflie jn‘
CapelIafandl^Maria:, quaecorum officijsdcputata eft,
celebrentur.
Gaufaiöfticiiti huiusfirit , quia folëbant $accrdotëSf
non quideuïexconfuctudine,fèd exquadam incpnftdé-
rata feftinatione, ftaftm poft Euangelium illrus Miflie,
cüm qaibufoamalijff;q,ui vel cositfuabant, vel éommu-
riieare ad eotum Miflasvolebaht ,• £ Gonttentu reeédê-
re,acfibLvnuf^uif^^ Mirtam dé die^cujus^intróLtus
tuer
S ta tu ta Congregätiotfis Cluniacenßs
Vuerndtuseftnóbis cfelebrafe. Ira fiebat,vtnó.nfol
tbor.uspenfe vacuus remaneret , fed non quod de ipla
Mifla poft Euangelium reftat,audierenr; Ho'ciamfic in
confu^tudine VerfiimTiierat ; Vtmiilti conlüetudihcm'
efl*c putarfenl, & media, fere pars Gruni'accdfis Gon„uen-
tus,akt forut'pluSjidie Natalis Dotpini non audiënd'o ea,
qua*in Mijla de Luce poft Euangelium fuperllint, nec
ip la m M irtam a u'di rbp t.:.. Qua m i ccirco n Ö n a'udieban c,
quo nia m e i u^max i mamö<mël io re m par tem ,h ö c eft S a-
crificiidiuinicelebrationfeln,, excuifis dignitatemaxime
Miflavocatur , perdcbaHt. Hocne vltcriiis^fierct; hac
conftitutibne prouifum eft.
1 X X III.
StatVtvmeft, vrdé vafis óidnibüS vinariisi qu* in
cellarib fuerin t ad opu^ frabum,hoipiru th, vëfpaiiperui
hoc eft, de vnoquóque eorum, vigilia Nataiis Domini;
piat, qqarirum ad celebrandasomhesMiliasillius facrx
höjftiijatqüé diei fufficere valear:
Caiifa inftituti huius fuit, res a miiltis, vt auditii.,pro-
batai&fiepemihiTelata,quod videlicet,nuhqudm vafts
illius vintirnacefcerc, velininfiaturalem &.corriiptum
laporërh conuérti póflit \ vnde pars quantalibët vini ad
fcelebrandaiani did'ti HatalisDomirii SaCraraenti aftum-
pta fuerit;
L X XIV1.
, STATYTVMfeft,vtiUud Kyrie; cuius cantus habètpro-
laicqs yerfus, qiioru m pri ncipi um eft yClemenMReólorater-
ne,paterimmenfeelejfon, qui,in mulns Monafteriis ad Glu-
niaciim pertinentibus vfu antiquo eantabatur f etiafri
Cluniaciinquinquepraecipuisfijftis cant?tur. Addituni
eft &hpCjVt in eilderq iblemnitatibus & in quibuslibet, ■
proüt libucrit,mai9ribus ad vèlperös, vel adlaiideS can-
tetur, BenedicdmusDomino, iuxtacantum noui quidem,
fed bopf&iam publici verfus illiusy qui in Natiuitatc B;
V. D G V I L HEL-
MI A B B A T IS SAN-
GTI THEODORIC
I , C L V N I À C É N S 1 S
Ordinis,
MEDIT ATIÖNES
dcuotilsimæ.
ËÏFST) É L IËEL.
■L V S O M E T ) I T A T O K I V S D E
fitnóre Dti.
PRAEFÀTIO AD
L E C T O R EM.
Ü tibi, Leftot optime fftàYUtn Medit'atio-
numopufeula tria damus,quorum duo prip-
ra funt Guilhelmi Abbatis fdnttiïheodori-
ci ; tertium, Domini Guigonis Carthufiani
W lnflttuiipracipùiproueftork. Qtftcumfuer
fL rintvïri fton minus eruditi , quant pij, ml ab
his nifi pium at que eruditum exftteüàre dettes.
Hos ïtiqtie libellos ob eampotifimumcàufam èiiulgdmüs,vt
iftorunivirorum exemplidifcàs&ajfuefcas, in hunemodum frequente^
tecum & cuni Deo loqüs,&dormitantem cejfantemque,
feu languentehi dnirUum, ad fut cognifibnem, &àd Dei ambrent
Matris Dominja mulriscanitdr , Virgo Deigenitrix virga 1 buiufmodimeditationibtis, velutiftimülisquibufdt
eftifiosfiliuseius . Sumptüs e f t a u t e m cantüs n o n d e t o t o
y é r i u , ( e d 4 e . $ n e .v e r .f i i â ,h o ç e f t , Flosfiliweiui.
Caiifai n f t i t u t i h u i u s f u i t , v t & f o l e m n i o r i b u s d i e b i i s
. m a g i s c o n g r u e r e n f o l e m i i i o r c a n t u s , 8c y t i p f à c a n t u u n i
v a r i a t i o m a i o r e f l è t c a n t a n t i u m d e u o ç i o .
L X XV.
S t A t v f v M e f t j V t i n f e f t o I ô u e f i t i è n i s S . C r u d s j & è X -
fitam hic mosfuit olïm virîs fanäißimü vtfibiipfis formulas
qudfdamprecandï,&meditandi deftriberent, quibus veluti foüi-
bus fubinde tepefeentem ignem diuini ‘amorûincôrdibusfuisac-
cendereiit :td quoi, viden licet mfdnàiftimidôttorîs Auguftini li-
bfis,qUibus titulum tiédit Confeßtoriuw,&Soliloquioràmfuoru.
Cuius nftigiahicHofter GuilMmiispulchyéinfequiiw
............. ................... ....................I vâ flq u ïp r in hûMeditationibùsi quas cum legeris attenté, rntror
altâtionis eiùfdem ,ad laudes marùtinas Caritétifr-^erfus jfinonexclamabisÈuangelicuhîillud: Nonne cor hoftnimardens
èrat in nobis y dürhloqucietÜrnobisin ^ia % Quan-
doquidem in huiüs fanât vin Meditattonibus exaràeftii hfiuddu-
biè ignis ille diuinus,quem Daminus lefts mißt in te n am, & volait
vehementer accendi. Uni vero quit nob miretur,mir um illud ;
attificifi; quo feripiurasfacr'as cöpio$eaddu(tds,fuis verbis ta apte ■
Cflnneäitiearum myßieutn fenfum obiter expltcans; pulchrè bac
inreB. fernardumreferais’,cm,duni viuereti valdecharusftiit-,
ob cuius,etiam amoretît, reliÇta dignitâte Abbatis fanât Thiodori-
ciyfaâtis eft humitis monachus ,fub eodem Pâtre Bernardo;Clâjre-
uallenfis. Cuius reivtdetur memtnifjefubfinempfloris litreÜi^vbi
fecunidtfcepratiomniaqaeinter 'torâ fuàdifcutit,an bona rationed
açfinceràintentione i hoepropofitum mutandi Ordinis,&kpo-
nendacurppdftoralisconcepiffep. Èx his itâtjue Méditationibus,
pieUiïordifees, & affuejcej ordre frequenter & feruen ter J ifees
intima tüà difeutere.&vtdere huwquid in his refideat indighüdt-.
Finis etutili Brimum éntni àuilhelmus hic pulxhrè doiètifiilterum
yèrôèx Gmgone reftius difees, cuius Méditât tones omnes circafui
. màrn huit perpétua
liseftcuniprduisaiiihiaffeËïonibmÿliFpf&ppjleÈu iudïcijs\ men--
tisenïm humans.cacttâtetn âcriterfubinde'dèplordi& cd-
ftïgàti Valeùftor , & bunc mugnjpmij libéllum. ;
paruo ttbipreti'o corn-
: k i Ar*- ■ «
excerpri de hymri0 ,ejulus principium eft; Pange linguaglb-
riofiprdium certàminis, quorum primus ëft, GrûxfidelisfCz-
Ciindus, BlefteraitfbSftexti\lç,Sùladtgna tufüistiicarti Gloria
lèquërfthquæ eft, Gloria & honor Deo.
Gaula inftituti huius fuit, quia déuotius &elegantiüs
vifum eft,iri iam diélis làlnatrlcis Crùcts fo'lcmnitatibüs,.
laudes iplîiïs Continentes hymnôs.variari ibcutîdé,' quâ
ealdcmiterarifaftidiosè. Gariebaturenim priushymn?,
cuius principium èdy VeXilla regisprodeutit.zd vtriülq; fefti
vtrafq; laudes vclpèrtinas, 8c rurlus iferabacnr ad matu^
rinas.
L X X VI;
SiÂTVTVMeft,vt Antiphoriade lâcrimatréDomini
ft ôA Au m pt ion i si pli u S , dum proceffio m f i Cöniientu'
cahtetur : & mfupëf ih proccfîfonibus quæ à principali
Ecclefia Apbftölörum,ad eiufdern Matris virginis Eccle-
ûam ex more fidrit, cxccptis illis Sanélorumieftiuitatib.
in qitib us m os apt i <j[irusexigi t, ad e ofdem Sanëiô's per tine
ntiad.ecantari. ■
Càiilà inftituti huiusffuii, nufîd aîia.qtiam ftiinMus 8c
maxi mus amor,ab omqi rationalicrcatura,’quibulcunq;'
niodis ratiOnabi'Htçr fieyi poreft, éxhibendùs poft ao&b-
I rémomniùm matri Auiftàris ÿriïuèrfbrftm.
îmsoperumS.PetrÏMauricIfdiaiVenerdbÜïs
; Abbatis Gtun.'lXÏ .
C e 4 » , . £ X 1. 1-