
iticôprchënïïBîlitrihitas,& arcànadiuinitatis vniuerfæ linitur.Charitas qppc eft amor,&qui nô amat,amari nô
patèbüc Ecclefiæ.CcfTabüt minifteriaAngelica,necopus I poteft.Qui diligir no negligit,nec ociofavng poteft elle
etitleeationüdircurfu,cutnciuicatéDeiperfc<aa,§cclc- djle<ftio:finedile<5tionecôfu{aeft&indifcretaomnisob-
étionis yniuerfitàte intUs colle6ta,& oïà omnib.exiftëtc, ' latio,&omnino pecéa$,finô diuidis priufquâ otferas.No
tüc verein cubitoomniafuerintconsümata. Vnàcrit o* j iridigeeDeus,necfubnomin'epietatiscruétü ‘ ^
'mniülingua.iubilatioindefeffa.vh’ affè&uSjâmoræter-
nus.VnüerirgaùdiUjdeftabilitaccfecuritaswnaeritpax,
fiiffidentiææternalistiâquillicai.PatébitveritaS, impiebit
chàritas,& cric integra corporis^ anjmæ fanitas.Ful-
gebit ficut fol,glorificatàhumanitas:quietaerit &côcors
fpirtrüS 8c carnis foèietas. Angelôrü SC hominü vnü cric
confortiü,vnus panis vtriufq;,& vnü coüuiuifi. Non lâ-
guebitAmonnôliqüefietdilé&ioîpræfcntib.omnib.bo-
nis,nùllaeritdilationisaffliâiOiInebriabunturab vbertate
gloriaï illius patris bçnedi&i:fàtiabunturà multitu-
dine dulcediriis ocs eleéti. Non erit euerfio mentis ilia e-
brietas,fed obliuio æi ünarü,& lætitiæ fanéfcæ prennitas.
Née cric grauisafpe&ui lucis illius imrncfitas,immo tota
êritilliussüraab#eatnudinis,qrintelligiturinfuopüroef-
fc fi nçerà di ui ni ta s Ÿid ebitür & cognofcetnr, intellige-
tur Sc amabitur De9:&hæc vifio vel cdgnitio,intclle6tus
éc diledio tota erit illiusfoelicitatis^feâio: quoniaglo-
rioiadiéta funt de te,ciuitasDei:fed in laudib.tuis huma-
nælinguae fuccubuere præconiamullusftyluS, nullus té,
exprelfitaffeéhis.Magnüeftqcquidinte oculus corpo-
ralitervidet:maiusq> Iàpitfpiritus:ampliusq> percipit &
fruitur pfpicax intelleétus.Videt ift te oculus carnis om-
né materiârlonge aliter vider fpiritüs, materiæ rationé &
caufamrorrinino dilfimiliter.pürgata mésipfam intelligit
veritatc.Spiritùalisquippevifiovtitür^nigmatib.&figuris,&
per quafdâ fimilitudines anirnu ciccunducit: mens
véroipfam ré ficutieft,abfq‘, aliqiiib.phantafiarü fimula-
chris ^dliquidü intuitu mundq intelligit. Vidit Baltafar
articulümanusfcribentisin pariere : S iq> viderat fpiritu
rétraétansiàaliter in cogitationecôfpexic. Sciebat& vi-
debâcintusp fpiritii,quia <ÿ oftenfum fuérat vifibiliterf
rëiarcajpaefignum e(Tet,qvtiq; nefciebatiÀdduduseftin
mëdiü Daniel qui fpiritu Prophetico méte vidit, & quid
fibivellet vifio,^tinusinrellexit.Inilloregho licet tpr’ü
q> ibi eft,fit honor & gloria: glôfidfior tamen & dignior
p pmnib.ifte elt intellect9,&hæCeftvifioDei implcs&fa-
tians cor hominisvlpfa eft tèrtifi cælû,’tertius Paradifus.I-
bi eft finis,ibieftvmtas,atq}idcfinis, qüia nulla diuerfi-
tas.Non eric in fila pace liuguarQ varietas/ed moru& af-
fc&ûcôncors & arnica focictas.In torrence volüptatis il-
liüsnihil vlcraappetet éumulata iâtiétas,& omniü triftiu
immérnontantüinenreexceditDeo læcabundaebrietas.
Etlicetjp mepitis (an^orü d.iuerla fit & gloria, nôtamën
erit diuerfitas vel minbrib.ininuidiâ,vel maiorib. in fu-
perbiâ:Qulain diftributionib. coronatürata erit difere-
tiocharitatis.vt ôcordinë téneat,& cômuné omnib.glo-t
riæ dignicaté exhibeat.Beatifica diuinæ maieftatis piçsé-
tfapmnib.ëritomnia,&eririn.cômaneomniüornnipo-
tefùia,omniü!kpjëtiâiomniûâuftitia,omn'ûpax, oftiniü
iutelligentia j &àregnoillo omnis excludetur malitia.
Qitofîvèllicâsaliqua deligno vit« folia,ad illilisfiruéfcus
guftû fiilpiratis vixaliquéfuccûdè corticibîëxpi ëflî.Neq;
çnim in cor hominis’adlïuc afeeudit-id q> latet intrinfè-
cusj& medullaillius dtrlcedinis,rtüïlus adhuc attigit io-
teikéfus- Sane fidèsloquitiuîrpes non confundituf’,' &
nos .intérim cbapitas corufolàturj' • -
Ons in medio Paiâdifi réûc i'ntelligitür cnaritas,qu«
dlteireiatellité.
necoppreflbrcpàuperü, nec cohduétiriû indice:
quafiiple ad illas recûbataélicigsquasde rufpirijs & sa-
guincmilerorûexecrâdacxtruxit ciudelitas. Qui diligit
no offendit,&fi forte cecidèrit, ruemc éxcipiés charicas
mater manu fiipponit.Nec erupitin fiutnina lacbiymarü,
& in pcenicenrisgurgite lapfos bapcizatdè renouât, & e-
lifos illico reftituit & reformat. Occilrrit c0 punftis, fuf-
pipit pænitentes,quos tamen iplà &afficit& compungit» |
Solosillos qui in malitia perfeuerant,abhorret 8c fugit : !
& lieet prophètes vel ardeas , licet ieiunes vel montes
transferas, lieet inpauperumvifceraquicquidpoïfidès
congeras,tufipeccatiferuuses,invanum laboras:necin
vifeerib.charitatis vllü locu fi <51ti cordis habetduplicitas.
Hcec eft origo illoru quatuor fiuminû quorü nomina fit-
pra pofuimus,quia decharirate émanat prudçtia,fiüinu-
fticia,forticudo erupit 8c ccperarià. Exijs Cardinalib. bonis
fu b alternis di feu rlibus,riuuli&min ai is famç fontes j
fècretis meatib.omné aridâ imbuüt : & ex harum torréte
virtutü totü nafcitur,vnde homo proficit &môdatur.O-
mnis intelleâus rationis,& mentis difcrctio fub fàpiccia
ilitanr,omniftj; adio ordinata ,& mefurâ &pôdu5 , & o-
mnisæquitasadiuftitiâfeinclinâr.Honeftasmorp eXté-
peran ti^,cx fortitudine verô patientia nafeitur, & ite ex
,ijs fubdiuifionib. innumeris fériés gratiarü miiltiplicib.
voluminib.p diuerforia animç illàbiturmeq-, ifta diffufio
ppetuisexundationib.minuinir.augetur. Pnisoiraq-, qui
eft oris comutatio, fignificatfapiëntiâvel prudétiâ,vt di-
ximus,quæ circuitomnéterrâEuilath: qaverehoepru-
denti« opus eft,mutare & côuertere irrationabiles 8c a-
nimales homines in cognitioné Dei,&latidé. Animales
enim nafcimur,fedp doétrinâfapiemiæilluminatffpiri-
tuales efficimur. Vnde Apoftolus. Non prins <JpJpirituale:fed
quodanimale,deinde quod jfiirituale.i Mütàmus igttitt os, 8c
purgatisillo jpphetico carbone labijs,no erubefcini9,ftd
pdicamusim jpperiü crucistnecirridemus ficut vani Philo
fophi,q> verbü faétû etf earo,fed gloriamurin humili-
rate ômnipotétisDei,certi quia ficut eius vnici fiimusp-
fbnç,itavniemur&gloriæ.Exuimusveteréhominé,&in-
duimusnouütmutam9 pelle peccatij&fuccinéfimûditiç
Baltheo currim9 éxpediti,.Mutafn? os,&ipfi qu« ^baui-
mus côdénam9,&in riosiplbsfèueriffimi iudices vanita-
tü & voluptatü côfuetudines præfcribim9 & delem’ .Ira-
rrimur&indignamurq>talesàliquadofuim9,quaiésnos
finehorrore&tormétonôpolïum’ reminifci.Mucamus
os,cufèpultisvitiorümôftris,quafirefiirgétesexmottuis
abdicam9 q> yplum9,& veri taris causa eprâ hôminîb. ra-
tione.coi â Deo zelo &côftâtia allegam’ .Sic cetraEuilath
q 1 uéfu vel partu fignificat,fapiétia circuit,quia' èu omnis
creatura vfqj adhucingemifcar,& parturiat,rio eft fàpié-
tis hilarefcerein locoformidiniÿ, necibiqrere cubiculü
pacis,vbicfbtorculardoloris.Non i n uen it u r p rud et iai n
terra eoru qviuüt fuauiter,ficut lob ait:q.ppe in locis hu-
mécib.& fecretûcalami fub vmbrà dormiés SathanascÔ-
môratur.Pàne arëtû&aq breué prçdicarlfaias&Daùidex
Verbo Dei pSpiritu S'.p vias duras ingreditur.In multafii-
piccia,multaindighacio,&quiapponit feientia appohit
doloré,quia vere aduerfiis vanifatüarnplexiisséperihdïi
.Cor. iji
G
Ephef.t,
lob-A-H
Ecelef. i
âréfcèntib.aliquando prôphetijs & lingùisipleno sc- gnâs ratio coiluâatt]r,ddaborat fàndfimonia, ne adula-
pcrguEgitefluit,rteeVnqficGaturj Ninil foecundius irri- j tiönetitillafcöriametisintegtiräs corru^atui.Null^inHoc
gat,nihilefficaciüs mentë impihguat,qipiâchacitas,quç labor eft eff«minatis & mollib.,qüi vltroièad omhédi-
perSpiritumS.difFunditürincordib.noftris. Necchari- ! uaricat corrUptela.In rétationüihfirmitate,virt9 ferüôru
usfonsfandorumeft^priùs,necad hunepötü qUifquä Deiperficitür&augetur,&cxlu<ftdcÖpu«^ionis,deüöfio
adrnittituralienus.Inlingüis.infidèjinabftinéntia&fig- j fanéta gaudiu côcipit.Circuic poenités, & perintimoS açfuç
receis9fpariac6gerit,& faices alligat admiflbrû.
Grcuit9côfra circùitû:qa flexibilccorp9girat draco volünis.
in eleemofyrliS,in maityrijs fitnulboni 8c fiéti cornu-
nicâtjfplacharitayab impioiü fe coetib.abfcntat,& fi defuerit
vhiushuius pürâaffeéfciôjfteriliseftcniufcüq-, çfti- bilis,&pplexiSinnodatTohib.vàgos&im^Jùidosvfq; iirla
matióhis^idcarnrreligio*Ghriftusqppeeftcharitas,fin- byrinchöimpellit.&imerfostenebrisindeipationisabyf-
cferimmusliquor,virtusmundiilima,rcfrigerifianima;ö, sucÓcludir.OmniamésdiuinotimorécópinStadifcutit&
purificatio menciûiUecvafis inquinatis t^era fpiritus bo-; retraéfatduget in peregrinatipnis exilio tétationib.cxpo-
nirasillabitur,necquisq immundus vnélione iliaregali fita&ærûnis:plorat,quiaignorât:& errat,qa cocupifcit:
m
'&.Éabcfcit,|ü|ànoh-|onuqtfôd Vült,hoçagiç, fed malu péccàntium! quam viliscaro quæ fefeeditatisfacitman”
<j[u'bdôdit.fipëefficit.Flecqutà'mpriibili^^hiftâbilisper |cipium,&omniümimmunditiarüfentinâ! Quâ vilisÂ-
iqania ràpiturrquia fragilik& côrxùptibifis càrnis ïarcina j<fta es iterans vias tuas,hocàd perfonâm.pëccatorü' di&ü
âggrauatur.Qupciinq; f e verterjt,lü6tus. caûfa* occurrit, ; per Propheta intelligimus,quos vriq*, exécrabiles côftac
8c ficut fit;eurii libitinàrij efferunt funcra , cura profe- |éfre ôc vilesptopterlenôçinijobfcoenitateméuifeimpu-
quens agmen lugubri cônclamatione eommoritur: ita denterproftituunt,&ânimâ,quæ Dei tertipluerac* con-
fapiéns in otxïnibus ûôuiffima fua commemorans ante j tumelipfe fpiritü fan6torepuIfb,foetômprpiftibulu, imr-
nmrtem,caùfæfli^di<ftatrüdidùip,&qüafîiampræfen- mOipfius fathanælupanar'cdftituunt.Hæcfortitudoéo-
te cadauere nidir fèpulchru. Plangentium multitudo & rumeft,quiadimmolànjdüa'gnùpi de populis fegrewan’
liibfeqnitii r &rpræcedit:quia & de prætenris i & de prié- tür ,qüi antequà lege ni in S i n a accipnmt ,d e contincp cia
■fentib; ibu'ltü eft qtibd feipfüm qùifqïeiaminahslugeat, inftrUüntür.Ântequâpropbfitionispanes edédos fàcervbitotavitaadüerfiispe'ccatümclamatj&
Vtàliquidam-
’pirùsihfeiS,hecabillufiohib.i,pfafüntfômhia'àliéna.Iii-
terhüiufmodi meditótibnüm tifcUitus, inter lacHrymas
quas çbneriti fpiritus rùrbb effündic, quafi ex matutino
rôrepingüefcïtdeuotib,mundatür intétio, 8c frü^fificât
contéplàtioni diüinæaffixafàicùnclabratio.NullaeftO:
m n in o c‘6 p ar ati b i n t er lü ü sfah oru, &gaudia repro-
Borüîquià hæccarnalisbrofperîcas séper aüfpicatut fup-
|>Iicia~i 8c cbftofus^animiisfiagitiorumaculèis, d flam-
tnariim vltriçium feiutfione formidat. Nulla pacis vè-
tiras , nulla yeti gaudij in tranfgreftbrum corde trän
quilliraSjin quorü cqnfcientijsia ante tempus incendia
füagehehnâ pf«parar,& adlacerànda peccatricé Carnem
vermes iiiöriribiles,&rerribilia dæmonü möriftra dentes
ieiunos éxacuunt. Hos interimftimjiilosi has vepres;vo:
luptüofâmodo'pàtitüfpraeferiS foelieitas, fedadulatur u-
Br,& fpe incerta blanditür prolôngânsiniquifcàté, '8c ex-
tendens nialitiâ:dorteçflibito veniat fiiiis&ctilp«5 i ÿi-
tx ,8c fitinfiriita poenarumexâ«fti,ôpro fcelere^ Ât fânéti
quoru vitamuidetifüm&in fimilitudine improperijæ-.
ftimabatmundanadementia,quoïülüétüs& ieiuniavi-i
debanturinfânia, linguis àrdentibus&modo fàglnatii
faucfbusftilläréfrigéranteinftindent: fedmanebit vtro-
rùnq*, pro meritisimmobilis&: fixa fententia. Ideoqjlü-
.jftüs eorüjétia in vitapræfenti non eft cceleftis èxpeis læ-
titiç,nec côfblâtionë caret diuinarqüç vtiq-, in confciétia
pacéj&glqriâiii.&inprôuentüampliüsgaadiüprotefta-
tur:cüius ipfa,qüæ adhucinfpe eft, delibatio denunciat
quahtæ excellcntiâ: futura fitillius gloriæ pténi tudo. In-
ùenitur quippe vel in ipfb fltirhine, vel in terra Euilath,'
quam pr«remüit óptimriaumm ,8c çàrbuncülus,.& lapis
praffinuS.$ailèirfprudéntia,quæeftipfîus çoatempiatio
ven'tatis,quia quam nemo poiieft eloqui, ideo potiuS ea
Cbnvçipirquâparit,aurüeft,idéftpurgaciiîimare<5te viuér
didifciplina,qüaeaborrinib.terrenisfördib. quafi eicov
&Änitefcit.Habec &carbunculu,cuius fulgor noéte nô
vine.tut,quia vêtiras nülla fallitacc fuîcatür. Haber8cla-
pidépfamnûjideft-fèmperyirentisîèternitatisintuitum,-
c e vit*perperuæ immarceflîbilc ftatü. E ft igitur Phyfbn
qui eftoriscomutatio proprer eau fai quas diximus pri-
moloco,quafineçéflàriaâd intelligendü', ad difternên-
du,ad ttahdü.ad refürgendu.ad mànendü prudentie : in
c|ua éft difdplinare(ftitüdinis,yericââ‘agnitionis, Via per-
üencfônisiSécüdo lpcoGeori ab illo Paradifi fo'nte égre-
ditur.Hic éft Nilüs quinotiffimo curfu Æpyptücingeni'
exundationib.annuiSjCéi tis témpôtib.8t m'énfinis vifi-'
taror münificus vniuèrfæ regioni illabitür, SC dileélus
marttus âgriculcuræ illius gemio cÔmixçione ôptata non
tamfolû,quâaVbù‘jftafæcUndàt.Significathoc home vet
pedus.vel hiatü.Fortitüdô fècun’du nominû interprera-
rionemftüüius iftè àéCÏ^itùr,quiafObür in pêdoré maxime
conftat.iuxta huncfliiuimhftlij Ifraelm^Ægypfocp-
ftitüti,primum de çfü aguîaccepefe præcèptûï Sed 8c de
dos Daüid concédât, vtm cbntinüerit,&mundus fit dillr
gentfermquirit.AfüerattorrehsfôitirûdiifiiSjiâdeficcatis
plebis Ifraeliticæ fecibus, cü thu.rificantes BeeJphegor?
8c Idolis initiantes Madianitafü amplexib. captiuas animas
fiibmiferünt.jpræuaricationis apoftafiâ^p precibt'ur-
pitudinis pmendentes. Nec dçfuir zeli fortitudo in fre-
mentéper fpiritu Dei Fineefacerdpfe,qui illius impudë-
tiævltôradulterü fimülcümfcortoin ipfisnaflb.pugio-
ne imm'erfo per illius foedicômercij fabrica vna impref-
fiónetransfódit.EtiliCo quieüitquaflàtio, &iterüad câ
nàlesfuos'Geôhreuerfusnon eftindignacus,necabiurauit
beneficiû^eoqupd eflehtÿimmo fiiifïèntprèdidi viri
ÆtHiopesfid eff VileSrfediterü fparfumrecollegirexerci-
tûm,& afeinfifmisfanitatirefticùris rurfum multifariam
cclebrauitviétoriarta.Térriusftüuius eftTygris quivadit
CÔ trà A ff y nos, & fignifi cattem peraritiâ quæ refifti é 1 i b i-
dinimültü prudentiç çonfilijs aduerfanti.Tygris quippè i
velox interpretatur,in qüo ipfius tëperantiæ alacricas intpUigitur.
Atfyrij quippe,dirjgentes lingualatiha fonânt.
vide qua velociter qui téperâs feft p dirigetium régna elabifcUnquâdireélà
firtempërahtioe via,tui nihil qubd im-»
pediat^bctanit.Ômnfolicentfat Aboftoliii ) j%d,nonomnïa
expedïunti'Omnia licent.-fede^ofüb nulüiisredtgarpôteJïate.Tç-
perancia nCc ad iliicita,necad licita refpicit.fed & per ip-
falicitain neutrâpartem declinansrègiaviaincedir.Hçç
nectangitfpürcitias, necadaliquainhoneftaté acccdit:
indignarutad voluptacismétionémaufeat ad blfaôtum;
Non quærit tenebrous cfepidines adïmpudica cubilia^
nec theatrales forniçesad turpiaperpetranda. întra fefe
colligir:vi6tiix fuiipfiijs & légitima domirtàrione,omnibus
fuis imperatatfe&ionib.Omniainfra fè côfpicit, nec
vitra rationabiles nietas éciâ induira tranfire permittit.
(.Quarto loeoEUfraces ponitur qui füécundus vel frudtifi-
cans interprétaturJp fe. eftquë auxen ,-eo quod foueat 8ç
aügeat, Ally riorum & Hebræoruny volumina nuncupa-
runr;Hiccdngru«iuttitiEèpraéfertirifigne, ëö quod ipfà
plurimü in genere hutnario fruârificer. Nulla quippe vir-
tüsabündantiores fruiftus facit; quâiuftitia & æquitas
quæ magis alijs qua fibiprodeft,ytilitaées.fuas negliges^
cômuriia emolumenta præponens. Nec didu eft de hoc
fluuio,qui iüftitiîèTidaprâtUr,contrai quid vadat, aut quâ
téfra cirtueac.Iuftitia enim ad oés animæpartéspertinèt:
quia ipfe eft ordo 8c æquitas animæ,qua fibï tria ifta coU-
'corditercbpulâtur.Reliqua quippe in fuis curfib. élaborât,
qüia pmden tiæ ftat ex ad uerfo malitia, 8c fortitudini
incôrinëtia:& téperâtiæ crapulâ, &^cquid.mbduno ha-:
bet,obfiftitiiuftitiavero,qma eft omniu virtutu côuenié-
:iu in vnü grata cócordia,nó cxreliq_s virtutitfi,, fed ex fe
pfifàgnofcftur,^a ip^eft pax ÔïtPci9 vnitatis s3 ólieas,ba-
bèrisin.ïè 8C totum &fingùla,nec tamen ip fingulis tota.
COnfummatis qusé de’#aradrfd,vél fonte,vel fluuijs
nos diôburoSjpmifimus^dAdâceuertinoscogitjp-
^'pfitü,q vij dixim9,ppft peccatü ex jppriâ nuditate côfulümbisfuccingédis
promulg-itâèft cautiô : quiaex'pedi- iusintra aiieuiUsglëbæ,velfçopuii(Crepidiné,à.côfpeôhi.
tos ëfrëdpoftëbatdiuïnisobïequij's uianCipàfos>nèGho^; Dei carnis prUriétis'çôcuraeliâpauiàusoçcuItabitmèciâ
rocauftorüfblénia ab impüri’s agidëçébat. Opus quippë fô!la côfufio mété Ïfnpidâ'ttïm:ulabât,fèd iâfa.mes,&fitis,'
érat fo'rtitudinéad rênes ftringëdos,vfcaftitas qiiafi qui- &frigus,8c rètiqüârü càUfnitatü moles miferua.fHigebâc,
dam'hi'atüs terræ ômnes..abforberct cprppris pâûione^,' &hpcmaxime q> ipfoiudice côfciétfa,inr9m Pmniamari-
8c intraféo'mn.em carnis petu'ianua (epciiret. Hæc cafti- rud'iné an xi ustabclcebat.Quod vbi ad eü vox ilia peiue-
tPris,yirtUsimqu^mmàTorritUd1Ué^totiSvô^us,'yiribV nit^Addybi es i eônftérnaca;eft pudoitrix ^nima,&pepicus
éft,për Aithiôpiâ-qüæ-vilitaté' figm^eaV^ffuit^quiivilil- • diToluVa,quiàdeprëhéfb'tn fçelere,nèç^bfidiuerac>pC'C.
fimaé carnis noftræextingiiitiocendiu'm,&'Iau'ansïôrdès' pafebate'tfugiü;DeâbulabàcaütDe9adauiâpoftmendie
türpifudinü refu'mpta virttftè ad fntegritàté tëuocat in- eu vocaretAdâ,in ÿocârioneincrepa|;tonem,in^ea'mbpr
quinatum.Q^njgt;aeftpaffionùui'exuftaardoi-ib.pelli's Iarionemigrarionemfignificans:quiaiji tepefcente-eha-
Exod. 19.
ï.Reg, it.-