B
l l j Ç H A R
G a v f r i .
- Epifco-
p os Rcgu
onlihji
; rcftcin-
ccreflc.
. «9 - <
i.Reg io.
t.Reg. 16,
•{•17-U J
4.Reg.ÿ.6
4-Re?n.4
2- Par. 24.
e p i s t ó l a l x x x i v .
Ad Alexandrum Papäfti Romanum.
A r g v m b n t v m . /
R. Arcbiepifcopus Cantuar. nótnenÈpifeopoïuto in aula Regia dè-
gentium a calumnijstuetur, acdfienditexemplo veterum
quanto cumfruttu regni in ia virfemut.
A L E X A N D R O DÊI G R Ä T IA S V M M Ö
Pontjfici Richardus Carituarienfis Eccléïi* hutni-
lis minifter, deuotum humilicatis &
obedicntix famula-
tuni.
DEtradloresDeoodibiles fetënitati Veftrxde noftris
Epifcopis enormia függéïferüt, afferentes, quod ve-
neiabilesfratresnoftriR.Vinton.& G.Elien.arqjloannis
Noruicen Èpifcopi.fequentès ó do rem raünerü.&omni-
nóabiedh (bliritudine paftoräli, fmlitixfte dicam, mali-
tix curialisflu&ibus fe imniergunfc. Dicunt, quod iüdicia
fanguinis exercent; idcoqüe tariqüäm viri fanguinum a
facrisabftinenr, Scadmenfam Domini non accedunt.Ea
propter (uccenfa cft aduerfaseos indignatio veftra.nobif-
que pcc nam i ndi citis.fi exceiTus huiüfmodi can onicè non
punimus. Inhoneftum fiqnidem èflèt ,'graurqueanimad-
uerfionedigniflimum g eltet in hacparteos loquentium
iniqua veridicum: fedmentitaeftiniquitasfibi. Namvc
excerpamuspauca demultis Vintonienfi Epifcopo pul-,
luseftaffliäiscompatientior,nullusjn oculisfuis humi-
lior 3 nullus in altari deuotior| nullus in beneficijs profu-
fior. vilde ficut ynguentum effufum eft nomen eius, & e-
leemolynaseiusenarratomnis EcclefiaSandtorum. Eli-
enfis autem, ex quo iuxtabeneplaciti noftriformam, ci-
rra omnera infämiam tarnen, & qüafide abundanti fuam
purgatione canonica innocentiam declarauic, plenè &
effjcaciter impleuit Epifcopüm , fan&aque & honefta
conuerfarione mendacesoftcndit, quimaculauerunt in-
noxiqm. Ipleeriam 8c EpifcópüsNóraicenfis,cuius ho-
ncftarem & prudenriaraireqüemer, dum ad vos a Domino
Rege mitteretur, diutina conuetfatione 8c experi-
entiadidiciflis I Ecclefiasfuaspauperes inuenerunt, fed
poflèlfionesearumprudenter &ftrenuè reuocantes, &.
ampliflimè dilatantes, ipfas nunc inftatum optim umxre-
ixerunt. Nonefteqüïdemnotiutti, quodRegumconfi-
lijsinterfint Epifcopi: ficut enim honcftate & lapientia
c^teros antecéduntjficexpcdifiores&efficaciorcs in Rei-
publicsadminiftcatione cenfcntur. Quia,ficut fcriprum
eft , minusfalubriter difponitur tegnum, quod non regi*
turconfiliofapientum. Scriptum etiarti legiris vae terras,
cuius rexpuer eft,& cuius principes manècomedut. Bea*
ca terra eft , cuius rexfenfatus eft, &oiius principes ve-
fcuntur tempore füo. In quo notatur, eos cónfilijs Re-
gum deberc afliftere, qui fciant, oc velint, & poftïnt pati-
entibus Compati,paci térrx ac populi falutiprolpicere, e-
rudireadiuftitiam reges , imminentibus occurfare peri-
culis, vitaeque rnaturioris exêfnplis informare fubditos,
& quadam au&oritate poteftatiua prxfumptionem mali-
ignantmm cóhibere, R|gnum„Hebraeörum tempc/ribus
Roboamnonfüifletdiuimm , necreceffifientäbeo decern
tribus, fi prudentiores viros fibi confiliarios elegiftèr.
Cum eftèt Saul prophetans inrereos qui inuocabant nomen
Domini; regnum tarnen Dauidérexit & firmauit e-
iusfolium inftitutio Samuelis. Rex Ezechias opprefiusa
Sennacherib, & quafiin extremis anguftijs conftitutus
per Ifaiam ciuitatis liberationem, & beneficium confola-
tionis obtinuit. Elifieus acrifiamSyris induxir.&eiusbe-
neficio Samarix obieflbres conuertuntur in fiigara. Ioia-
da (acerdos loas filium Ochoziaea facie Athalix perfe-
quentis abfcondit,quem cum erexiflèt in Regem, fan«Stis
eum moribus informaüir. Sed loada mortuo, caepic loas
a Dei legicimisdeclinare.-quem cum Zacharias argueret,
eum lapidibus obruit Sc contriuit. In quo manifeftiffimc
liquet, quàm vtilis& necefTariafitconuerfatio& doäri-
naiuftoriimhis, qui populi rt gimenaoceperunr. Nam
temp oribus Scdechiæ regis,non füiflet exterminatu m regnum
Iudxörum, nifi aduerfus Ièremiam, qui publicè
confiilebat vtilitati prætialuiftènc mcndacia pfeudopro-
phetarum.Vnumnoueritis,quiariifi familiäres & confi-
Iiarij Regis effent pràefati Epifcopi, fupràdorfum Ecclefiæ
fabricareht hodiepeccatores, 6cimmaniter ac intolera-
pilitèropprimeret elèrum prxfiimptiôlaicalis. Nunc au-
tèmi fi quidin Ecclefiæattentatur iniuriam , .auâoritate
Pontificali corripitur; aut fi ad hoc Ecclêfiafticâ cenfura
non füfficit, fpiritualisglàdij defeétus, çiuili fuppleturt &
adeoriim arbitriüm principalis animaduerfio exercetur.
Si quandoque, vt fieri fblet, aduerfus infontes régis indignatio
vehementiusexcandefcir, Epifcoporum precibus
temperatùr. Iftis mediàndbus manfuefcit circa fimplices
iudiciariüs rigorfadmittitur clamor pauperum, Ecciefia-
rbm dignitaserigituriteleuaturpauperum indigentia,fir-
maturin clero libertas, pax in populis, in monafterijs
quies, iuftitia libéré exercetur, fupérbia deprimitur, au-
getur laicqrum de uotio, religio fouetûr, dirigun tur judicia,
leges acceprantur, décréta Româna vim obtinent, &
poffèffiones Ecclefiafticæ dilatantur. Ifti fingulis præci-
puis folemnitatibus fuis interfünt EccleÇjs,vbi eleemofy-
narum largitione.confolationepupillorumac viduarum,
fubiedorum correâion^, atquealijs fâtnftitatis operibus
redimunt dies, quo$injuria confumpfèrunr. Porrb Ar-
chiepifcopi vel Epifçopî,qüi in curia Régis Siculi conuer-
fantur, per feptennium aut decennium à curia non rece-
dun t; n e c refer t, vi uan t autde cefferin t , quantum ad Eç-
clefiafticarum poffeffionum cuftodiam, vel regimen ani-
marum. Ab hacequidem curialitate noftros quandoque
volumus Epifcopos prohibere, fed confiliofis & prüden-
tibus yiris vi(â eftexpèdiens eorum cohabitatio circa Regem
: quos fi extraheremus àfamiliaritate illius, fubtra-
heremus quietem rabnafterijs,oppreffis folatium, Eccle-
fijslibertärem, Vndelicet propter incommoditates varias,
quas ibi fuftinehr, defiderio defiderarent egredi : pu-
blieætamen vtilitatisobtentu communifratrum noftro-
rum confilio, n^n folumin hac vita caftrenfi tolerari, fed
ad earn trahi debiierant& compelli. ’ Vtilitarem itaque
Anglican* Ecclefiæ, & malitiam detràâbrum, qui vobis
verirati contraria fuggeflèrunt.vclitis, Pater, in libraæqui-
tatisappendendere, &quodfuper hoçin ocuîis veftris
acceptum fiiérit noftr* paruitati nuncio, veUiteris velitis
intimare. Rei véritatem prius vobis dedarari oportuit, vt
ad huius rei decifionem certius & coiifidentius proceda-
tis. Nos autem,cüm receperïmus veftrx fanâitatis oraculum
, Apoftolicæiuffionisexécutores efficaces erimus &
deuoti. Conferuet vôs Qeus Ecclefiæ füæ per tempora
longaSanâifiïrae Pater.
- E P I S T O L A L X X X V .
AdR.Sarisberienfem.
A R . o V . ï t îN ' f ÿ m.
Grauiter reprebendit in R. Sarüberiinßyemrif ingluüiem, quan-
tatfrmalacxed ttdfcanttir, Vtterutnqûèexemplü dularat,
qaantifaciendafitfobrietat.
- . ■ : ■-
M. P ET R V S B LE SEN SIS B A T H . AR-
chid. R. Sarcsb. falîitem in Deô falu-
tari noftro.
SI tibiincrcpatoria & fôlito duriora prûpono,facit hoc
infolentiatua,&iniquitàs exadipeprodiens, quæcü
multis exhortationibus mèïs amicabiliter & blande foli-
citata fi«^correéIioniwamen beneficium non admifît. Si
de fâlute animæ tuæ, àüt (altem de incolumitate corporis
cogitates, plus animæ 8t minus cbrpori, minus ventri&
plu,s fpiritui deferuires. ïp animæ tuæ perniciem cpniura-
fti, atquein ipfius grauamen ventris imploras auxilitrin :
cuius ingluuies, dum omnia deuórando viuere appétit,
—______ ___________ -- fuavotvRig.
î
lEpifcoj
à; curia
Rtgis
ciliæ a
facile ii
cedunt
Horat.li
# - 4 .
Hier. Ub.'-
loui».
fuavoracitate mortincàt anitiiàm, & inteirioris hominis | rium moriendi. lllud quoquead cu.muluhTdoiorisaccë-
lumén obtenebrat; Enorme thi ventrisincrëmentumpa- dit, quod ex in temperahriagulæ quidam fibiiiomemnà-
tientiusfuftinerem ; nifi ex eo grauiffîmiim immineret nevenantur, &gloriam.finefructui putarites ex crajihlà
tuis pofle(fionibusdetrimentum. Porro pofleffbrem pof- ,&ebrietate hominum fibi titulos gloiibfie opiniohisâc'-
r ^ .......a *" % ' 1 ‘"H quirere.-cum viros honeftôs,quibusvifeèrafuà Claüdunt}
Plut, in
SylU. I
AGcR.lïb■
omnidefeâui vitæ human*fubiacere videànti Sc püBli-
èmendicare. In talibusl'ibertatem præcipuàm rebutant;
î quibuslibertas quidem peccandieft, fed animæ ferüi-
tusâdcorporisvolùptatèm. Sane, ficufCicero Ôc Apu-
leiusi& quod maius eft.Auguftinus & Hieronymus teftâ-
tur, pluseftanimaquam cornus: iftiauteth damrium aqi-
mænoncurantes deuotilfimam carnimiferæ impèndunt
feruitütem,ficut fcriprum eft. fterilem pauit,& viduæ non
bertefecit. Porrô beatus ille lob plcniffime nömeii & officium
libeiralitatis impiebatiqui nihil indulge ns ebrietà-
ti àut crapulæ, rieefequens huius y iræ vanitates&iiifà-
nias falfas fe totiim pauperum neccffitatibuS impendeJ
bat. Non alebat leonës, vrfds, aut fimias. non conflue-
bancadèum hiftrionesi dulcorarij, f^bularum ; aut nuga-
rutn inaniiim Concéncores > fed ex put* libëralltatis con-
feientia, ex^cordc firicerO, & carit^te nbn fiefta, Hiccbat.
humérus meus a iuntfturâ füaeadat; 8c brachiuhl meuin
cum offibiis àdcllàtur j fi negaiii paiiperibus,, qiiod vole-
bant,fi öculös viduæexp,e(ftarefeci, fi cômédi buccellani
meàm lolus, &'nbnc6meditpupillu^eXfca., fioftiüih riieu
viatorinon pàtuitiïi prætereuntém defpëxi ,-èo quod nori
haberet indumentum , & fine operimentp pauperem, fi
nonbenedixerintniihi lacera eius i &fide velferibns Ö-
uium mea^um non fuerif calefa?tus. Ö quam melior, 8c
per omnia commeridabilior eft moefta ; honefta, & fobria
hæcliberalitas, quæ âd vit am æ rein am frùdificât; qüârii
illaiquæ(ubuettitanimuro,rarionem hcbetar, côrpuSdë-
ftruic, &ædificatadgehe'nùàm. Si te ieiuriijsaffligeres,, fi
ieiuoia&àffliiftibnespaUperum fubleiiâflès, prÔuid;rfeS
tib t coiifultius, ncc barâtrum ventris àut gulæ fcyllæa vd-
rago domostuasinpræcipirium dctiolliiflèt; Nuric veio'
polt difpendiùmànimæ tuæ, (pçcialiterillud^lâgo, quod
ventoséc pluuias cirCumquaqiïe adraittanr,quod vefeer-
tilionibusfunrperuiæ, quod m horrorem folitiidinisre-
daétæ funt, quod in præcipiriüm penderie,- quod ncClëdi-
lia.oec alia vtenfiliäibi (unc^ nec feræ, rievc oftia, fiée fcn'e-
ftræ. Adhuc tarnen gloria ædificibrurii àntiqua rëfiirgë-
ret,fivorâginèm gulæ,&exitialem ventris inglüüieriicb-
hiberes.
feflio cuaimitatur 6c fequicur : quiadum ventrem facis,
Ventrem faciunc domus tuæi Nonintelligis mifer ruinam
nobilium ædificiorum, quæ magnanimitas tui dccefforis
rüt.i. extruxit.-DummodoædificësVentremtu\im,pingùisaqua*
* i liculuspropenfo fefquipedeextat : fed ventrofi parietes prohi-J
pig.lik 18 benturexftare,quorum alritudinem&roburhumiliât vc-
)j:l. 17* torum liber excurfus&iniuriapluuiarum. Indomib.rui-
nofisnonveeuftatem, fed tu am vniuerfi caufantur iner-
riam , dum te vident ad carnisdeliciasrefolutum in cute
curandaplusæquo folicitum , 6c ridentomnesEpicuride
gregeporcumQuicquidin tefpirituale fuerat, tocum eha-
cuàt&peruerriccarnalisifta curiofitas , quænecte dies
tuosdimidiarepermittee, necillud modicum vitæ quod
tibifupereft, cumiucunditacetranfigere. Nam in tanta
mole corporis anima quafitenebris obfeffa carceralibus
in fpirituale lumen refpirare non poteft. Membra verb
fuis deftiruta offirijs ex longa defidia detorpore fonticas
paffiopesexperftanc.Mulrienimex nimiagulofitaceraor-
befeunt, fuamque crapulam vomitu remediantur, turpi-
ter egerentés, quodturpiteringefferunr. Galenqsequi-
demiideliffimusHippocratisinterpres,teftèHieronymOi
refertathlètes, quorum vita&ars (aginaeft , diu viuete,
aut fànos eflè non poffè, animafque eorum nimio fàngui-
ne 8c adipibus quad luto inuolutas, nihil tenue aut coele-
fte fapere,fed femper de ruâ:u'& ingluuie cogitare. Tefti-
monio Hippocracis crafla & obefa corpora neceflariam
habent crebram fanguinis demptionem,& alios attenua-
tiomsmodos, alipquinparalyfis.podagta, & atij morbi
peftilen tes erumpenr. Ideo Galenus femper die décima
vice medicinalis auxilij, legiturfibi abftincntiam indixif-
fe;nec facile aliqùemihfirmari, qui frequenter abftineac,
autregulam dietæmodeftiorisobferuec. Legimus quof-
dam morbo articulari, aut podagra laborantes, proferr-
ptione bonorum, &fimpliciore menfamembrorum om-
cioreftitutos.RefertPompeius Trogus,quoddeterrimus
ille tyran nus Siciliæ Dionyfius, dum giîlæ&edaci tari va-
caret, lumen oculorum perdidir. Nihil enim magis præ-
daturoculos, quam ingluuies ventris, &vtaitPortunià-
nus,edacitas cibos frangît,fed oculos vorat.Ideo L.Sylla,
LepidusConful&alijplcriqUe leguntuf tuliffe leges ci-
barias, quas alibi, Cato Cenforius, vocat fump tuarias, in
quibusviuendi modus &fufficientia naturæ depingitur.
Nam quicquidepulatum fumitur ptætervfum neceflita-
tis,noneftdebitum naturæ, fed vitium voluptatis. Sum-
ptuarijslegibus fe Paulusalligauerat, cum dicebat. Ha-
bentes alimenta, & quibus tegamur, his contend fumus.
ÆmilianusScipio cum amicis ambularispane vefcifoli-
tus erat.ne aliquâdiei partem perderec otiofam. Idipfum
dicitur Alexander magnus in confùetirdiuem duxiffe.
Auguftus cibo vulgari & modico vefeebatur, qui pro de-
licijsreputabat fecundarium panem, 8c minutos pifcicu-
los, cafeumq; bubulum,manupreflum; ficus autem bife-
ras virides vehementer appecebat,Socrates dicebat,quof-
dam viuere, ytcomederent &biberenc, fe autem come-
dereôc bibere,vt naturæ fatisfaceret,& excurfum vit* fra-
gilis fuftentarer. Ethicus dicit. Summum crede nefasanimant
pr&ferre pudori. Ht propter vit am viuendi per dm caufas^ Non eft
equidem regnum Dei efca 6c potus. Efca ventri,& venter
elcis. Deus autem hue 8C has déftruefe Quidam aütemi tori
funt in guttiire, merito gurgulionib. com paraiidi, quorum
cogitatio cota de ventre, in ventre, 8c fub ventre eft i
quibus làtisfieriomnino non poteft, donee ventre defpü-
mâté in Venerem deledlatio gulæ lumborumexcitetvo-
luptatem. Abietftafiquidem reuerentia
Sttet'an. n
Aug., i
D
Diog.Lat.
U.2,ide
vittphiy
,
i«» fat.i
tom. 1 4 . 1 7
■ Cor. 6.1^
ba.ii.im
« f e , . i
JàUg. tri J
P//./.14J.
^.14.2!
E P I S T O L A LX X X V I.
Ad Magiftrum Alexandrum monachuni;
A r g v m e n t v m .
tiultis rationibusperfuaderecondtur Alexandro nionacbo Carthti-
Jianojneordmemfuum tdtemporisceUberrtmum, velquod
quotidie in eo rem dtuinam facere non popti vel atijs etidm
de caufts,defer at,& ad laxtorem tranfeat.
M i P E T R VS B L E SEN S IS B ATH. AR-
,chid^M. Aldxandrq monacho falutem, 86
in (aliitari defiderio con-
ftantiam.
SI concept* iridignationis fpiririim poflem diffimulare
filentio,mallemtaeere,quamfcEibere. Sed,vt Verbo
lob vtar’jpienus film fetmonjbus, &coar6fatme fpiritus
Vteri mei: dgo quafi muftum abfque fpiraculo j quod tio-11
uasdifrumpitlaguoculasi Me^ licefinuitUm, tuamein-
Uitat §c vrget temeritas, fctibere inuediiuam. Nam ficut j
feruusdefideratvmbram * timoretreme- & merceUariuS finem laboris i
diiiidicij,relaxanturadomnesillecebras,&in cuniftisex- j fui, (iciri votis habebàm præcipuüm ceffàrà à verbis, qui-
triàordinarjj$Voluptàtibusfevohiiznitfedcuni lapidofdebh- ( busàmicitiavulneratür. veruntamen enorme difpéridiû
ragrdFregeritaïticulosveterisramatiafdgi, Turn crajfos tranfiffe j tu^opinionisæquahinliterto,lerarenojipoflum;fa\Sfusédies,
lucemquepaluftrem,Etfibi iamferivitam ingemuerereliäant.
Ita conuercetur dulcedo in amaricudinem.in afperitatem
fuauitas,dele<ftatioin dolorem, ericqueinftar iüferni,auc
poenæ jnferoalis initium dolor um continuatio,&: defide-
Riblioth. Vetef. Patr. row. i l . Pars i<
riim es fabula in cierio &iri plebe ludibciUraiprurienriu m
defæüitinfelingUârumpKôcacitàtsi ÔCqui te ccrrriédaritj
lïori dôrmiünr.Sic te laueris nitro, & rtinltiplicaueris fibi
herbafn borith^nottauferCtUr à te macula prrëuaricationis
W M tuæ. Ve