S E R M O ' XL III.
IN S r N O D o.
candis. Cæterum attende ,quomodoin fingulis harum
partium deambulauerit.In coenaculo modo maiores,modo
minores reföcillauitj>anibus. Sicut enim in parabo-
lisdocuittuvbas, ita&apcriens osfuum, eleuatiSUculis
I in difcipulos fuos ait. Beati pauperes fpiriru, &c. in auditorio
modo arguensmalos, modo Q Vimihiminißrat.mefequatur.VetbamhocabbreniA- . 0 . .- , .c,o mmen.da. n.s bono. s. i >
mm fecit Dominus luperterram, loquens ad mini- Sicut emmdixir. Va vobis Pharifei hypocm*.& multa
ihos fuos de modo miniftrandi.Sedquis Dominus,& ad inhuncmodum. Ita & ad difcipulos. V os eftis lux mun- I
11 . . . 1 . • r ___ J1._____ ____________ f r~___ 1__ n n n .m . v .A n I r r i n r i r.uc.io.n
Eph.4.1
pfal-ll-1
B
dr.vos eftis (al terrae'. Gaudece, quia nomina veftralcripra Lac.i'
funtin coelis. De cubiculo iple teftatur. Ego dormiui 8c
foporatus fum , Scexfurrexi, quia Dominus fufcepic me.
Deambulauitergoin cubiculo deftrato doloris adde&ü
quietis, de ligno crucis ad monumentum decurionis.
Quia omnesdolores noftros & langiiores iple portauic,
ftratum doloris verfauit fibiin infirmitate fua.' Vidifti miquos
Pfa l. 3.6.
miniftros? De Domino abföluturaeft, quiaficutv-
nus Magifter, 8c vnus Patereft nobis fuper terram , fic 8c
vnus Dominus. De quo. Vnus Dominus,vna fides.vnum
baptifma. Ille folus, cuius eft terra & plenitudo eius, orr
bis terrarum,& vniuerfi, qui habitant in do. De miniftris
verb ambigi poteft > quiaidem Dominus miniftros habet
diuerforum locorum, 8c in eodem loco, miniftros diuer- .,
' forum temporum,& in eodem loco & tempore miniftros nifter Domini,pr?ambulum raum deambulantem,opor-
diuciforum ordinum. Quocircavidendumeft, adcuius J rettefequieum,quocunquelent:
loci, temporis, ordinis miniftros loquatur. Audi de locis,
Domine, quis habitabitin tabernaculb tuo, aut quisre.- i
quieicet in monte fanóto tùo? Habet ergo tabernaculûm,
habet fanóhim, habet Êcclefiam militantem * habet triu-
phantero. Miniftfi autem montis funt omnes admini-
ftratorij fpiritus mifli pro eo. Vnde. Qui facit angelos
fuos fpiritus , & miniftros fuos flammam ignis. Et alibi,
millia millium miniftrabanfei, & decies centena millia
affiftebanrei. His miniftris loci huius dicitur. Qui mihi
miniftrat,mefruatur. Reftatergo, quod miniftris taber-
naciili di&um eft. Quimibi minißrat, mefequatur. Se d & in
hoc tabernaculo funt nunittri diuerforum temporum.
Diftinguimus enimEcdenam militantem per tria tempora.
Pfitl. I0J.J4
Dan. 7.1
P hilip. 2
loan. 14.; c
Habuit tempus ^nte vcrbi incarnationèm.habüit,cum
Dominusin fimilitudinemhominuro fabtus eft,& habitu
inuentus ,vt homo.habuit, cum homo peregrè profeéhis
ànobis reliquit ferais fuis bona lua vnicuique feèundum
propriam facultatem. Sub primo tempore C h r is t v s
difponebat venire ad nos. mb medio metfîus ftetit inter
nos.Subtertioabiuitdnobis,fedpropternos, vtipfcait.
Vado parare vobislocum. Subprimofuitexpé<Starus,fub
medio manifèftatus,fub tertio abfconditus. Miniftris pri-
mi temporis dixit. Qui mihi miniftrat, me præftoletur.
Miniftris fecundi. qui raihiminiftrat, mecnra gradiatur.
Miniftris tertij.q'ui mihi miniftrat?me fequatur. Vérunta-
mcn 8c in tempore hodierno miniftri funt diuerforum
Ordinurçi.Sunr ianitores,funt Nathinæi,lùntLeuitç,Iunt
facerdotes. Miniftri tarnen propriè, qui & difpenfatores,
qui filijs; ferais mercenarijs, cibaria diuidunt in tempore
opportuno,qui panem frangunt paruulis,quiefcam lalu-
tatemconfiçiunt,& confeâam diftribuunt. Ad hos lèr-
mo Domini eft. Ad vos ergo b Patres. Sed forte refponde-
bitisDomino. Domine quo vadis, quo&lequamur te?
Sedûdiffiinulare non vultis, & viam fcitis,& quo, & qua
Ambulauit fciris, & qui vult Christo miniftràre, debet,
fîeutilleambuiauit,& ipfeambulâre. Sanèinexcqfabilès
fiimusDominelEsV. VidimusingrelfustuosDevs, in-
greflus DEtnpftri, arabulationem ipfius& fequelam ve-
itram.nec nosad memoriam reuocare, nec nos pigeât audite.
Leu. 26.
Cor 6. iß
Hehr 3. y
'Ham 12;
Pfal. z6.
Pfal. 67.7
Audi de ambulatione ipfius.Ero De vs eorum,&in-
ambuiabo^in eis. Audidefequela miniftri. Moyfes feli-
ciiEmus minifter meus in omni domo mea.ergo in domo
propria deambiilauit Christ v s , &in eadem fecutus eft
eum minifter. Sed attèndendum, quod dicit, omni. Non
eftenimnilî domus vna, dequa. Vnampetij à Domino,
hanc requiram,&c. Et alibi*. Qui habitare facit vnius rao-
ris in domp. Vna eft enim columba,vpa arnica, vnica vni-
ci. Dicititaque. inomnidomo,id eft, in omni parte do-
mus.Quare videndum eft, quæ fintpartes domus,&quo-
modo Dominusdeambulauitinei$, &qqomodo minifter
debét fequi,& quibus vijs. Imperatoriæ maieftatis eft
tresjiartes haberein palatio. Coenaculum,in quofuosre-
ficit. auditorium, in quotités diriput. cubiculum iß quo
dormiensrequièfcit. Ad hune modum Imperator nofter,
qui imperat vends & mari in coenaculo fuit, erudiendo
nos;in auditorio diiudicando nos: in cubiculo morien-
do propter n'os. Erudiendo Operibus 8c verbis,diiudican-
do pro finguloram mericis , rooriendopro nobis viuifi-
PfaL 16
G
Prou 8.
liftimus in omni domo Domini,yt Moyfes.Reor ideô di-
fidelidimum, vt tres partes domus notet. Dicitur
enim fideliffinms,rcipe£lu fidelis & fideliorisi Ob hocetiamreor
Dominum triaadieâiua appofuiflè icruo,dicens,
eumbonum,fidelem ,prudentem.ibi.Euge ferue H
b8ne& fidelis. Et alibi. Fidelis fer uus& prudens. Nccef-
feeft ergôminiftrodeambulanti per partes domus, vt fit
fidelisifidelior, fïdeliffimus,prudens in coenaculo, fidelis Minifter
in auditorio, bonus in cubiculo. In coenaculo, vt fobriè e- fidelis
radiât,in auditorio,vtiuftè definiàt,in cubiculo,vtpièin- ftais‘
tercedat. Etudiât, quia feminiuetbius,definiat quiapræ-
latus,[intercedatquiaaduocatUs. Seminiucrbius in cathedra.
Praelatusin curia, aduocatüs in Milia. Reftat, vt
videas, quomodo in his deambules.ingredere«ubiculum
confcius iuuentutis, vtcongruèdicat. Introiboadaltare
Dei, adDEVMquilaetificatiuuentutemmeara. Ingrede-
reauditorium, nefeiusnegotiarionis, vtdicas. Q^pniam
noncognouinegotiationem , introibo inpotentias Do-
mini. Ingredërecoenaculummemor circuitionis, vt di-
cas. Circuiui, &c immolaui Domino hoftiam voCiferatio-
nis. Stans ad altare, eftovir, de quo dicitur: Fuit vir vnus
inRamathaimfophim.VndeSapienria.O viriad vos cia*
mito. Nôphabeasîb’nedtutemvetuftatis, nec pueritiam
ßtuitatis. Putaffte, cum fto coram Deo mep,quiin altarr
eft corporaliter, licet inuifibiliter,fi olfeceritinmeraneo-
rem vetuftatis, dieet mihi. Inueteratedierum malorum,
hodievenientroala iupercaput tuum, qu* prius opera-
baris i Si ftnferit in me pueritiâ fatuitatis, qui debeo pfal- \oan.iy
lere fapier.cer: nec tarnen in tell igam, quædico, vel ago,
veil quare. nopne maledi cet mihicum pueris clamanti-
bus,afcende calue,afcende calue i Amen died vobis, fa-
tiusmihieftetederecarbonemyiuufn.quâm I esvm pro
nobfs mortuum. Sevens in auditorio,ignora oegotiatio-
nem. excute manum tuam ab omni munére, ne pareas
pauperi^ne muneraexoculfcntte, & faciantfenemabo-
cellum, ne diligens munera & fèquensïetributiones ine-
briatus obliuifcarisiudiciorum Dsi. RScumbens in coenaculo,
récordare circuitionis. circui tria, multos, multa,
tnultum. Multos,fcilicet,oues languidas,errôneas,rpbur
ftas.-illascurandoihas reuocando,iftas confortando. Au*
di magiftrumPaulum, çirctimeuntem>Graecis 8c bàrba-
risj iàpientibus &infipientibusdebitorfum. Multa verb,
quia bonus fiomo profer t de thcfiiuro (ho noua ,& vetera.
Audieundem Paulum, 'Sapientiam loquimur inter per^r
feótos. Et alibi. Nihil iudicauifeire meitvvobis, nifi I.e-
s y m^C h R i s t V m, & hunccrucifixum. Multum quo-
qüe oportet currere,netribulatio,vel anguftia, vel fames,
vel nuditas feparet te à verbo D ei; fed iuxtaAppftolum,
praedica minifterinth. Fac opus Euangelij ,_.inftaoppottu-
nè importuné. Supereft videre, quibus vijs déambulant
dum eft nobis, id eft, quo nomine prætaxatæ tres viæ cen-
fentur. Via coenaculi dicitur via mandatorum, via audi-
torij, via veritatis, via çubiculi, viateftimoniorum. De
primadicit propheta. Viam mandatorum cucürri, cum
j dilatafticor meum. Delêcunda,Viâjav veritatis elégi. De
rtërtia. in via teftimoniorum tuotum delecfta tus fum, lieu t
an omnibusdiuitijs.Currentem,ideft,promptum,&di-
' lajatum elle nçcëftè eft.Dotftorem mandatorum D e
‘ V.' ' ^ .... . . .'v Vnde
ffas.
bid.io
i.îtt.yv»
t.Cor.6. h
Ouid• 2
tnttam.
LUC.21‘19
i.Cor.u.zs
Cotii~
. CTA ia
Miila.
B
loan. (72*
Vnde Petrus. Defide &fpe.quaein nobiseft,paratifumus\ ^tis'pax nö olfertur, quia & mortui in Chrifto träslati iunf
reddere rationem omni polcenti. Et Apoftolus. C o r: ab olculo pacis fignificatiuo ad verä pacé, id eft, de figüra
meum dilatatumeftad voso Corinthij. Quod in audi- pacis,ad veritaté pacis.Sanèdicitur in Mifla indieb.fcftis
tório tenenda fit via veritatis,non eft qui ambigat.Hteceft j finaliter,I« mijfa eS: in pro feftis,Benedicamtis Dotnin0i8c id-
regiayia,qua incedendum eft,non declinandum,addex- j ipfum viateftimoniorumeft, nonoperum Chrifti,Vtpr^-1
terä, vel ad finiftram. Prima ergo,Laäeanomen habet,id eft, kdiéta,fed cuiufdam traditionis Ecclefis. In diebus enim
dodrinalis. Secunda nomen habet, via cubiculi,id eft,iu- Ecclefitenafcentis, Dqminicis 8cfeftis diebus tahtum * fidicialis.
IoanM■ >3
In Milia
quot col-
Icftædi- .
cantur. 11
\Matth. z6
Ritus ’
Miftæ cx-
Luc. 2y.'48
Matt. 17.
1 D !
loan. 20.X9
ob hoc dicitur, teftimoniorum , quia quaecun-
que in Milläfiunt.aut dicuntur, teftimonia funteorum,
q u s fecit, aut dixit Dominus circa mortem, 8c in morte.
Vn de iple ait. H<ec quotiefeunque feceritis in meam me-
moriam facietis. Et Paulus. Queries htec feceritis, mortem
Domini annunciabitis. Vt autem paucade pluribus,
quas fcilicet,vifibiliter fiunt,eliciamus, operspretium eft.
feftis pirfil
;bäi intc-irdeles,
quilecularibus folentoccupari negotijs Conufenic-
banc ad audiendum Miftarum lolemnia,quibusritèexpletisyneinlolenter
recederevidetentutjlicehtiâredeun-______
diadprópriadenuntiabacur, nequando inexpleto redire lia.
ptæfumerent. In diebuS-Vero profeftis, qui folisdiuinis
mancipanturofficijs, intererànt Mifiæ. quibus neefuitj
nec eft danda licencia abeundi retro. .Qui enim militât * <1 j
vt atrendatis. Stat facerdos innouatus mente 8c habitu ad I Deo, non implicat fe lècularibus negotijs. Sanè, Cl in rao-
altare,orationemdidgitadPatrem, quaecolle&adicitur, dumpr^diólum miniftrabitisChiifto,adimpk'bitis,quod
quiatanquamaduocatusomnium orationes colligit, & didtumeftaprincipio. Quimlnwwijlrat,wefequatitr. nos
defertadDominum. Via teftimoniorum eft h®c. Tefta-| autem miniftramusei. ieaque fequamur ipfum. Sequa-
turënim&admemoriamrcuocat,quodCH R iSTV^in mur vero, vc tandem cotlfequamur, conlcquamur au-
ccena orationes omnium .contulitadPatrèm. Cum enim tem , vtdemum comprehendamus. Comprehetldamus
proprxfenttbusquosdederatPaterdemundopralïèt.ad- quidem, vt intetermun conregnemus cum Iefu Chrifto
didir. Non pro eis tantum rogo, led pro his qui credituri Domino nóftro,iüdicenoftro, cum venerit iudicatevi
1 funt per verbum eorum. Orac verb, qux poftulat fieri, fer uos 8c mortuos,& feculum per ignem
Dominionnoftrum, id eft, Christ^vm, memoransillud. Si
quid.petieritisPatreminnomine meo dabic vobis. .Nu-
merus etiam orationum via teftimoniorum eft. Tamen
Secundum primariam inftitutionem, 8c ordinem Roma-
num,ynaprsemittendaeftpratio , ficut vnum graduate,
vnum alleluia, vna epiftola, vnum Euangelium, led per
Parrum inftitutionem quandoque dicuncurtres , quan-
doquequinque <k leptem. Præterhasalius numerus eft,
non dico teprchenfibiliSf ledextraordinarius. Cum ergo
dicittres, memprac, quod Dominus ter orauit eundem
firm one ai dicens. Pater, fipolfibile eft, tranfeatàmeca-
lixifteiGumdicitquinque,re'cplitquinquepartitam D o-
m* n i paffion e m", -quæ i n quinque vulneribusepnfumma-
taeft. Cura verb-leptem , çontinentiam Dominicse’ora-
tioms memorat in leptem petitionibus comprehenfam:
quatum numerum excedere forte præfumptuofum dici
debet. 'Cumtraftfitdede.xtrooPrnaaltarls adfiniftrum,
vtin eo quandoquelegat Euangelium , & in finereditSd
dextrum , conteftaturtranficum Euangelicæ prædicatio-
nis, de Iiidæis ad genres,, lèd in fine redituram ad Iudæos.
Cum pertranfit canonem manibus expanfis,formam Crucis
exprimit,in qua Dominus manus fuas expandit ad po-
pulum non credentem. Cum inclinatus diet*. Supplices te
rogamus, &c, figurât, quod C h r I stvs ihelinato capite
tradiditlpiritum. Cum iteriimerigitur,&aliqttantu'him
voce eleuata dicit. Nobûquoquepeccatoftbus, 8çc. tunditq;
peiftus, commémorât Centurionem , & alios quofilam
redij fie, tu n dentes pebtora fua & dicentes. Verèfiliüs Dei
erat ifte. Diâurus , 0 remus, pr&ceptisfalutaribus, &c. detegit
calicem, qui hucylque tebfcus erar, magis pro reuerentia,
qùàm pro myftcrio,& detetftum eleuat. Item deponiteü,
&,tegit. Viateftimoniorutrieft.Recolic enim, quodlo-
feph de cruce corpus Domini tulir pofuitin raonumetoinuolutum
lipdone , &aduoluit lapidem ad oftium
monumenti, 8c quia per triduum Dominus claufus eft in
monumento, ideo prius prolèquitùr très pofitiones Ca-
nonis, antequamiterumamoueatvelamen. Prirtio enim
dicit pcæfationem Dominicæ cyationis, quæ protenditur
à,PraceptûfaiutanbM,vl<iiie,audetnus dicere. Secundo dicit o-
rationem iplàm, qüae à B. Gregorio primo ibi introduéfa
eft. Tertio dicit cmbôlifmum èiuldem orationis.quaseft.
Libera nos,quafumus,8cç. His explecis.quafi triduo confum-
mato, detegit, calicem, &fra<ftahoftia in Iàtere dextro,.
particulamqua;mfrangitdéponitin calicem, admifeens
eamfanguihi.commemoransanimam&çarnem, quæin
illo triduo feparatafuerant ab inuicem, in refiirreâione,
quæ notatur in amotione yelaminis, redij fie in priftinam
nocaturvnionem. Demum offert pacem cireumftaritib.
qui4 & poll: refurrebtionem Chriftus ftans in medio difei-
pulorü,ait.Pax vobis.Ioftruésetiânos.quiafiquisaccedit
ad Euchariftiam line pace 8c Vnitate Ecclefiæ,iudicium fi-
bi manducat& bibit.Tnde eft, quod inMiflisprodefun-
S E RMO XLIV,
ÎH S T N QD Ôi
PAruuli petterunt panem, ér non erat, qui frangerét.eis. Fle-
uit Ieremias in Thr.enis deftruiftionem cm icatis, co m-
memoranscrudelitatem matrum, quæ matrem éxuentes
filios fuos ad menfuram palmi coXetunt, & deuorarunt
eo s.-D e paftoribusetiam Ifrael, quicuram gregisnonâ-
gebant,dicit Dominus. VaSpaftoribusIfrael. Erconüêr-
tens ad cos fermonem, air. Quod pmgue érat, comedi-
ftis, quod conffadfum.nó confolidaftis, quod errahéum,
non reuocaftis, quod infirmutn, non fanaftis : nec folum
lanis.operiebamini, ledlaniftæfaâi eftis* Et vos fi militer,
frâtres-, videte, ne vni veftrum pro omnibus dicat Dortii-
niis. Dilpenfatorem pofui te fuper fàmiliam meam , 8c tu
panem non miniftraftieis, imb de difpenfatote fatftus es
diffipator,de (peculatore fpiculator. Sernenequàm,nlit-
ratn te in tenebras extetiores, quoufque reddas nouifti-
tnum quadrantem. Diftribuendus eft itaque ffîtrtespâ-
mis Domini filijs efurientibus. Sed videte, quia eft panis
mundus, qui diftribuédus eft filijs,i. & eft panis immûdus,
qui diftribuédus,vef dandus eft feruis-Sunt autem ifti pa-
;héSàdhpccbniun<fti in domo Dei,ficut in area pâleà eum
gtanis, Tresauté Ipecies panum legimus in lacra Scriptu-
ra. Sqntenim panes Pharaonis, panes oblationis, 8cpanes
propofitionis. priini panes laici. fecundi panes Leui-j
trei. tercij panespropofitionis, fiùc làlu tis. lu (primo eftis
iudices, inlècundolàçerdotes, in tertiopaftores. Panes
Pharaonisinepiftolacanonicadiuiduntiir in tres partes,
in concupifcentiâm catnis, & in eoncilpifcentiam oCulo-
rum,& lùperbiamvit^e. Prima eft luxuriâjfeCunda eftâua-
ritra,'tettiafupetbia. Luxuria eneruat,auariria cruciar,fu-
perbiainflat. Luxuriaeft proferensimmunditiam ,auari-
tiaeftgenerans inuidiam.fuperbiàpariensiniuftitiam.Lu-
xöria eft premens hominé infra le. aüaritia trahens extra
fe. fuperbiarapienseumfuprafe. infra lè per poliutioné,
extra fe per vagacionem, fiipra lè per elacionem. Luxuria
deprimit eum infra le,quia cum lic^btus ad imaginé Dei,
porcumviuic. Aüaritia trahit hominenf extra fe, quia facit
eùro amplexariftercoraprocroceis. SuperbiaextolJit
eum fupra lè» vt ponacos in coelum/; 8c fie per luxüriam
vadit in vitijs deleéfcari, perauaritiam intranfirorijscon-
folari, per fuperbiam de poreftategloriari. De luxuria iu-
diçatisaucoritatePhinees,qui perculfit Hebræum côeun-
tem cum Madianiride. De lecundo, aurorirate Domini,
quteieciçemenres&vendencesdetemplo. Detértio,automate
Eliæ, qui ignécoelitusemiffbduos quinquagena-
rios cum luis combuflir. Debet ergp luxuria transfigi,
àuarriaeijci, fuperbi^ vri. Panisoblatibniseftquafi thusj
PanèSii,.,
tiipliC«
in dome :
Dei.
Biblioth. Veter. Patr. Tom. iz. Pars z . ggg 3 8c thymia