1014 Tr aEîa t us
Innotuit m undo Dei taris ligna reu dans.
Noluitergo fuum piu audorplafma pcrire.
Delccadens, vthomo luapolfet ad alita redire.
T otus corrucrai homo.totuscr.. t iabefadus,
OccunitDornmus percùnt: vid ima fàdus.
VLlima (êd fimda.led viua,fed irrimaculata
Vidima.quæ maculas ftigat, ex fe fandificata.
Vidimaquà marorofïèrri nuîla valebat:
Quarque fausfaccre pro nobu fufficicbat.
t A P. Î I Î .
Quoi non aliuepr&ter Chrifiumpro peccatis Àd& Catitfacert poterat.
cumquefecundum vtramque naturâm immort alu effet -, Jponteta-
men pro nobit efimortûtes
HOftia nulla valens>aucfuffici«>sfatis effet.
Quztièiercr Adk culpam ,fiChriftusabeficc.
Nam debebat Adam pro le, n cc pauperhabebat
Vnde lit i s fjeer ec, q ucm culpa grauis prohibebar.
Ipfe Deus potuh,necdcbuic.crgonccciIè
Eftj vc homo Deus hoc facial,unequo ncquit elle.
Huic quia cunda potefl Deus,huic & homo quia débet»
Maceriam tali fado rcs vtraque præbet
Fit de natutis cadem per Ion a duabus
Corooribufque mcdetis noftris nec non animabus.
Hic Deus,hic& hqmo.duofunt. vnus vero Chriftus,
Alter in alcerius pevfonam non male mixtus.
Quiçum natura foret immortalis vtraque,
Maellate fua feruata lufticiaque
Sponte crucem fubiit,nifi v ellct, non moriturus»
Morte (ùa vit am nobis fine fine daturus.
Quodque Deus verus non dsbuiteX Deitatc, |
Hicque beams homo pro iuftitiæ graui tare.
Suftinuit tandem fieri diuina voluntas,
Quzrcspcrpctuodilponit numine cundas.
Cediturin ligno Chriftus crücis hoftia viua.
Per quem mortalis fierct fubft,ntiadiua,
Hoftia quam feelix/qua mundus & aftra replentur»
De qua qui comedfcnt zternum non morientur.
crus cibus eft. hic vera refedio panis.
Q u o qui non viuit,fiet fpes eius inaais.
Ha eeft vera ctiro veri quo pafeimuragnf,
Per quem fulphurei tepuit violenüa ftagni.
C % N S V R A i
Hoftia viua Patti erncis eft oblatusinara.
Cuius vtrumque domus fignamusfanguinc poftem.
Etprocufa noftris arceßiu^finibus heilem.
Dum labiis & corde crucis facra commemotainus»
Corpus & ipfias cum fanguinc paittcipamus.
C A P.. V.
Quod integer diuerfis licet inlocis immolatusperfeuerat Mgnue,totufque
qfideltbia in eft am vae fumitur.
Q Viquamuis rotum permundum factificecur
Integer in regno maner, vnus femper habetur.
Ut cum diilribui per particulas vidcatur,
Sumitur hietotus, ccdótotus veneratur.
Aftrafolumq, replcns manct vnus Chriftus vbique,
Nunquam deficiens,ac omnisad erfinia cuique. 1
Ilium namquecibum cibus olim fignificauit,
Quo Deus Ifiacl defetta per auia pauit.
Manna fuitpopuliscibus omnibus omnis in ore.
Pro V3riis am mis vario exiftentc lapore.
De quo qui modicum tanquam quiplus capieb'at,
Et lärurabatur,qiiia cundis fuificicbat.
fflydcrium magnum noftro fiib tempore tandetn
Enituit,caulanlquc parit res myftica grandem.
Manna quidem Dominus dcVirgine macre creatur.
Cuius in altari corpus de pane lacratur.
Sid quaindiflimilcs funthic cibus & cibus ille?
Nam cibus hie Deus eft: cibus alter, vt vmbrafauillar.
Ille cibusperijt, & edentes hunc perierunt,
Qui panem vita: Chtiftum non eluricrunt.
Opan sfacfir& fidei laudabilemunus.
Omnibus omnis.adeft & fufticic omnibus vnus.
C A P . Vi.
Quod pants & otto Chrifli , non in mtrito effeitur confecrantis, ft din
vor bo ér in virtute ertutorit, Ö* Ju°d # bone nil maius, tue d male
mi nutptrficitur.
ANgelus hunc panetn fitir,durit, hoc recreatur.
Hoc duiliviuîtadhucpereglinus home vegetatur.
Quam felix p a nis; caro foelix,hoftia diucs?
In terris hommes, quipalcit in atchere ciues.
Nohcapit hinc iuftus magi saut minus hinchomo nequam,
Chriftus namqvlefii partem facie omnibus aèquam.
Si male fumentem trahie ad mortem fua boxa»
Sumentem digne fiiblùnat m asthere doxa.
Hie panis dum presoyteri oenedicitur ore,
Non 6k in prauo minus : aut magis in melLorc.
S.t licet immundusqui facra: prælîdet ara:.
Sorde tamen nulla valet hoc factum macuhrc.
Par verbi eft virtus, licet impar vita facrantis,
N ec créât ill ud opus homo.fêd vis cun&a créant is.
H i c Deus, Aie &homo duofunt. vnus vtro Chrißus. Alt or in ahtnià
perfonam non male mixtus. ] Improprialocutioj vera tamen, fi vet bis
ïànafubiiciaturintclligentiafquamnonobfcurcAuâor earminis in
,dum ait. VnutiieffeÇhriflum. nempe in perfona , quare hunc
Dtum.ér hunchominlm non voluiteffeduo , nifi fecundum naturas:
paulo ante dixerat. TitdenaturUeademperfona duubtss. -Simili
loquendi formula lamólim vfus eft Sophronms in epiftola adione
VI. Synodi recitata,dum an.Confitemur Chrifium &vnum life, &
duo.vnumpropter perfonam, duopropter naturas. Eodemfenluexpo
im ett,quod mox adiung t. Alter in ulterius.perfinttm non melt
mixtus. neqicnim perfona hominis, in perfonam Verbi diuiui mixta
,du£ çnim tunc foteiic perfona: in Cbrifto, led natura hunianain
perfonam Verbimixtaefi,id eft, in diiiini Verbi fobfiftentiä alfumpta.
Qmcum natura foret immortalis vt raque. ) Ei hac impropria lo-
cutio efi, confiât enim Chrifium naturmm humanem dprimo conceptie- ;
t momenta Vjc^ud refurreätonem habuijfe mort »lern & paftbi-
lem.vtdefinit um efi in Vl.Synodo,& B.Leotp.io. docet, acDamafcelib.
Quoipresbyterin cbnfecraiione facrificiüm commémorons, & Outturn
cum lachtymispujfiontm Chrifti fit Chriftus & crucifixus,&fa
ficu ns facrificatus.
ADfiftcns ara: pro lacris presbyter orat
Menlàm-eoeleftem Deus implet, gratia rorati
i.c.2$.& lib.deharej contra Aphtardocitas. Vocatautem auclor i Comprit à fup<
c a p. v i i .
carmintt immort alem,quin quoi mort altsfuerit ex join Dei voluntate ! Quidquidprcsb^
:sby teri fac
pro feci urn eft,cum alio'quin iure pot uerit ejfeimmortaUs, tumpropterdi- Nil akud facrifex eft quam Ghriftifimblachi
gnitatemf erfone.udquain affumptaefi,turn quiteconceptafuerat d Spi- | Dum tradat corpus Chrifti cUm fanguine làa
riiufanäofme vüop/ccato, quod in nobis caufa efi mortalitatts. Quo ! Dumquc^i j • • -
fenJuB Dumajcenus lib.3 cttp.i$.a ” " '
uiuinicmcagerc & pari,qua: propi
C A P . IV.
__ (^ oculosin calum cordaqucfigit;
Corpus Chrifti permilfumcilc à j Extcndendo manus & brachia fe crucifigit.
j Bt dum qu* fuerit mors Chi iftiflendorccraiftat/"4
Fada fiiz cam is Domino velut in cruce madtar.
Sic Chriftum Chriftus öftere homo vidima fadusi
Quod agnus in lege immolât us & *Jfus, &d populo Ifraeliticoëomeftùs I Siccluc cruccm Patitur*dum comipemoratctucis adds;
typumChrifti gejferit, &fuccedsnte vera gratia veroqut faerifitio-, ! ChriftUsquomodoctucifixus & vndus,
td eft, Chrifio apparente legales cerimmuceffauerinti Pcrfideimembrum cUm Chrifti cotrioreiundus.
I Am non per Moylen agnus populo darut affus »
Agnus Chriftus adeft pro.nobis in cruce paflur.
Hums venturi prior ex titi: ille figura.
Vmbra recelfic, adeftlux<fit Deus hoftia puraj 1
Hoftia folemnis Cntiftùs modo lacrificatur. '■
Mors ramen hurepaflô femel vitra non domina tun
ia fiicceffit.difpaniitilla vetuslex.
iiipdo noua lex jnoua lux; nouus emicuit Rex;
m»du plaçât ouisin.l/inguis.-.gitYUulorum,
N.l holbcaulta boom: pe-iit vécus ordö faci drums
n iam défiftit pecudes haadare min; ftcri
qUo mr.dandus venir pms illotna» fter;
Ergo legem lexi ugnuiri DeÜs agnus ab: giti
Qriodque figu rabat vetUS.hocnöduMftcperegif;
Queqvvélutigne facjó» dum paifiocoXitatifarai.
* C A P. V I I I .
Quodfolies DeusfanHificator & adminiftraitr fit facrificij , presbyter
vero tantum miniftem,quciqi eodeverbo euro fiat inaltaosi, quo créa-
tarß in viirovirginals.
N On alius célébrât,quàmuisiliüs vidcatürj
Myllcrminfucrum verbum Deus hoc operatur.'
Verbum namque carofadlum liera verba magiUrati
Ec pfer licrificcin carnem de pane mihiftiac
Hitöpus, hic opifex Deus cft.'licrat atque facraturj
f itqÜecreaturai per quem res cg'uda ciea'tur. '
Nam res qüa: panis pridem lubftaUtia mauliti
Ih Chrifti carnem Dciiatis rouncre tiabfiri, "
'Nclcithbmo.üefcit,ftüpet Angelus hocitafidniti^
jTranfiib-
s ftamiauo-
De SS. Eücharißiä.
Arcaniquefacri pauetinlcrutabilc padum.
Nefcitquö modulo, quo virtutisd^umenco,
Rex elementacreans, prodic Deus exelemento.
Sed dextra: excclfi talis muta tio cedi t,
Quo vigetomne quod eft,cui muodus farther obedil.
C AP . IX.
».mmmch*., Im.amcrmtfiu&ri.mpamMa ,., qmhummi-
pot utt aa vitam reformare.
POlfibile eft illi,qui nouit cunda creare,
Exalio rurfiis ahud quiddam renpuarc.
Molle lutum figulus,cunÿ,vu!t,& quomodo tornat,
Qui noua vafacreans, ea cambic, & aptmsornat,
Par« opus Domino,cui præminet ilia poteftas
Vc repnare queat^quas vult dilTolucre.tcftas.
Filius ergo Dei virtulqiiepati is qianifefta
Ad nos aelcendit, quern texit earn ea tcfià. J
Attamen hæc tefta crucis in clibiuo bene coda,
Arte fuit figuli de morte refurgeredoda.
Sed lane coda, quam non aqua uoxiainolliti
Qux mundi maculas,&noftra fuperflua tollit.
Dura oimis tclla,quæ Tartara fortia frirgit,
Et redimens hotnincm cruce,mortem morte fiibegir.
Manat ab hac tefta1 fumma: bonitatis oliuum, 0
Quod fugat in lauacro baptifihatis omne nociuum.
Tefta quidem foelix, qua: vitæfbntcrepleta
Corpora noftra fouet, animas quoqucpacequicta.
Hac fimili tefta diuina lucerha lelplendct,
Vnde facra; menfasdapibiisbenedidio pendét.
Et quia noftra fidés abfcelfit prorlus inanem,
In lacra ccena fine vino fiimere panem:
A Domino vinum percepco panepetamus}
Quid (icramenti fit in illo per/piciamus. «
Nilcdiftèprius prodeft, fi, quaudb-ficirous,
Nulla parte ficim noftram compcfccre quimus;
Sint deliderii poll elias pocula magni,
Pra:fertim quia carnes alfas lumplimusagni. 0
A Ha caro nobis Facit ora magis firibunda,
Quam tenere carnes, quasmollis decoquit vnda.
Ergo faiien te Deo de mentis fonte propmo,
Quidquidmyllerij de lacrofenrio vino.
C E N S V R A.
Et quia noftra fides'abfceflit prorrus ftanem, &c. Mendofuslocut.
slfiodadfententtamaWnet, notetLeßorinhoccapitcaoiaftonfecrunone
corpora&fangutnu Domini in facrificio Miffs., nam & incatite 1
de Sacrifice». Muborum
e” *tnDoßorumprobatt{fimafententia.eß,vtriufck (beciei confecra
ttonem èffenttaliter requiriddrationem veri Sacrifice : eo quoddeeffer ~ '
tia huttes Sacrtficü lit extrâffa mortis y*. _• - . a ■* .
Haiû s netmatrem,necauorum noinina feimus.
Qu is lignatureo,nifi Çhriftùs homolinepatref
Natusaba^ernode PatreDeo fincmatre.
Hunc ego Pontificem fiimmum probo,iureq; regem,
Qiji pénétrât cqdijÉfr, qui donat ab asthere legem.
Paniis, co nfi r m anR,h ic dl,& vitis abundans»
Lætificansanimas,& cas à crimine mundans.
Td unt pariemjvitemfàgram,ftps virgi ni taris
Edidithuit ihundo frudum plenum Deitatis;
H pc de pane caro, de vite cruor facer exit,
Qua: male ne videant homines làpientia texit.
C A P. XI.
Profuhda eælefiiumfecretorùm ideoDominies oeeultari voluif.vtperfidie
celarentur, <&fideltbtumeritum devirtutefideicrefcertt.
A Rcanum cceli Dominus pro tempore celaCj
X x E t polcentè fide,cui v.ult, & quando,reuclat
A noftris otulis ideo font ifta remota,
Nec penitus nobis.nifi mentislumine,note,
Vt fic noftra fides ad iufticiam doceaturj
Et fidei maior mercesexinde Icquatur.
Aut ideo voluic DeuS hz c arcana latere;
Ex hoc ne rilbm pollctludxa mouere, |
Si czfi cames homims crudas ederemiis,
SanguinW& calicem crudi crudum biberemus,
Ergo cibi potufque facri ratione fruamut,
Perque fidem non perfpcciem futfum gradiamür,
Q u zq uia corporeo vifu, guftuqueneqm'mus
Qualia lint iurcdilcerncrc, mente velimus.
Mens liera ta D eo guftu probec interiori,
Quod lux,quod lingua Icnfu nequitcxceriori;
Necmodus aut Ipccies panis fiintinlpicienda,
Immolacramenti virtuseft corde tenenda.
Sed hcque de vino quilquam,nifi prolpera Iperet;
Nam menti languis, vinum confoedibus hxret.
Sed quamuis vini vidcatur habereiiquorem
Subueniente fide, facrum liquet efl'e crubrcm.
Hie eft ille crupr,qui Chrifti vulnete fulus,
Ore lacerdotis animatum tranfit in vfiis,
Vtque lacramentb res polifit nulla deelfe,_
Debetin altari vinp fons viuus inefiè.
fcA P. XII.
Aquapariter vino admifeetur. qutivtrumefi fimulin cruet de latevè
S alu at orts emanauit, fanguis videlicet redemtionis, é-aqua baptifmattsperquodEcelefiafignatur.
» 2 * Dmifcctur aqua vino,qua fign?2camur,
Nos qui làluificis aliment is viuificamur.
Significanturaquapopuli, quos gratia munir.
Quos quafimerribla luo capiti Chrifti çruor vnit.
Porrb'» fi D omino vinum fine fonteliratur,
" _ y. ■ - 7 •••■ "■ ■ ■ • oacrijictj : eo quoctde ellen- |quod Chrifti fuerit pro gen te negitur.
; Sacnficqfit exprtjfamortis & paJfioni* Chrifti reprsfentatio fi.quodredimi tëbtréMafmadeelTet,
Vndefequiturfacrtfictum Miffs inaneeffe, hoc efifyoprium L m efe- I Tanta tuliflè Deum fine caufa rèn opus efl'et.
mmnonanteeonftqut, quamvtriuffffpecUi confier atio perfettafue- E c°h:ra,fi fons vini fuerit finemixto
Z l 'iÉ ; p g p :Dilj.ut.in 3.part;S.Tho.n.4Hput. ^ Q“ftratùr qoomodogens foli man« fine Cbrifto.
S q b ’l‘lfiti y ’^!f°ujicontendaslocumetiamintelligideiis,quipar- Nil fons làluifitusfiuelàngUinepropitiatùr,
ilctfesJuntJacrificij,hoceft,delaiciscdmunicatibus. Reîpondeovtintel- i Et finc fontefaèro fanguis nihil hic operatur.
itg.itKr.no tame ahud hoc carmine ejfid,quam ritum communie âdi (ub ! t® vtrumque fimul decetinlibamme fifti,
vtraqfpectetdjempowJtcet nonvbiqiee.vfitatu, rationiconfentaned 1 Sicutvtrumque fimul fluxitde vulnere Chrifti.
juiJJe i eo quod ad exprejfam refeaionu, velconuiuijrationem, non cibus I Vlt,s vcra Deris,fon s vita: Chriftus habccur !
l> ^ $ w FonS de fonte' ««or de vite venire Vidctur.
requirt vtdeatur Non tamen euertit heclfimilitudo vfum fub vnalbe- Q ^ arc non a,iud a,io finc facrificatur, j etecommuntcandi mtota Ecclefia Latina ab anna pine L e n t Ù rece ~ " ' '
g p Ë p àdfiih'OriàJpecie integra fiejfentiamffiecles,
j.^tocammetur.unlec ehtm.qttifub ea exbibet u r , CbrifleStim ad fa
’" ’«•‘• ’‘nem.feitt.umaifitimfpmtu.ueudepelltuJam' poms d im
ec ^ • •Ç 'p i'i’ ScSCypeunmiu/erm.JeCoeuuDemmi.adeaudecm ta-
co.um pc.t . i tm.pie,ruahbue.ef [ferret iffaS. Seriflurafhuituaè
W K l W b-aliquandopeitpea.Cor. ,z.
c ^ i>î> X. 1
»ecearefaefunguineuee fenguuf.necarnerefle cdMentnuntca-
«*,»aiintyf. Saluut,,i, m-
fir t panem & vinumfimul hbajfc legit ur.
Erturadaljare vinum cum pahe'. litätuf
A Munus ytruirq; Dco,cum palcha n
C audet vtroque Deus,iaudans accepta
f « ‘|U°d mortalcm Chrifiu "
)uqm ecteblatur.
yuumque,
1 pnv'n „S j - ‘*‘*‘'“‘*, ';'q^etcl!e,Deumque.1. ...
I M uin.qtuaft chnllnsfiib'ytioquercforln.it.
iMliao rdtuaolc dme, lqê uteolldu,sa &m mvionrctaepmro cFreurcti,s indc renormat.
fr«bTleriqusma„ugcm.t,,ii8liuï 0Sirt. , .
Qitod perMelohifcdceh fuicoÏim fienifi -tunK ’
Dom,„„ pa,® ' 1
Hoiui laiiulorn'sSpPaWireinI IiCCPDCeIr>iiT.«#.^,; '
Quare n
Dum ficad plenum lacrapa/fio commémbratur.
C E N S V R A.
Pörro fi Domino vinuro fine fonte litatur. ) Außer earminis
tn eaopimonevideturfuiffe.mifiionemaquA inconfectationecalices,tion
modoejfenecejfariam, vtJchoU loquitur, niceffitate pracepti, fed et tarn
nec effi täte fa crame nti.it,a vt firner um vinum quis tentet confecrare.ni-
! hilefficiat.Sitolim doeuit quidam apudB.Bernardum epift. 6$ .a tl etiam
Armachanus libro 9 .de queßion.Armenorum.cap. 9. Huic opinioni
caufamvidetutdediffe B. Cyprtanus.dumlib.z.epift.yaitcontra diui-
num mandatum & mditutionem fieri,fiaqua vinonon mifeeacur, #
tnfrajubdtf, ita non pofte confecrari vinum (oluin, ficut necaquam
loia m. Verumcommunis ér ab omnibus recept a iamfententia efi.mißio-
nem aqua necejfdriam quidem efßneccffitatepr&cepti, non tarnenfairaA
ment i.Non tarnen conuenit inter omnes.fitneprecept0 diuino, an Eccte-
fiaßtco tanium neceffaria. Licet probabiliusfitpo(iremum, nec diffeniii
hums earminis außer,vt liquet exfequenti capite. Vide Francilc.Sua-
rcztbm.cit.difpu;at.45.quxll.74.arc.*.lcd.u<.
C A P. XIII.
In Cönfecratione Dominici fangt:inüprisa, videlicet in ccehu, aqttini
vmomtxtamnon legi mus. fed vt huic fact ament 0 nihil deejjet ad
commemorationetn Dominic*paftona, Apofioli eorumquefucceffo-
tes hoc fitti decreuerunt. ! > f
H Ocinnarali calicis non cftcc'ebratum
QuandoPaï 1 ^ (t poft PK•fch^ dicatum;
^ 9 4 4 4 Narö