vit rase fti mat i o 116 aWiare aceelfcraucrir inchoaca diledfcio.
lila cjuambonacftiró cranfgceflio.tèd progcefiïo, cum ia-
ftanvmen furam impleuerit amicorum aximuicc fidei pro-
mifiioVSemperittamicitta minus pollicendum,arnpiius
prsftandnm.Iamèigo amicoloquar vc arnico. Amice ca-
riiïime,gratie (iïc Deüsaddiditnouam gratiam,c.um te de
Pnove Abbarcm,de oucfecitpaftorc. Recoleftatum,*e-
minifcere ineritum,att6dedonatQrenl,& datum donum
Dei Deo refignes,non homini. Tanquam delummo Dei
verrice coro n a autlli t, qüi quödaDeo darunve lt,ab ho-
mincrecógnolcit. Idololatria eft, Deo debita höminiré-
pendéfegratiam.Noui qiiorundam blanda lenocinia-.tio-
ui vanitaccs&inianiasialfas. Qajdafic,fi moleftum fue-
ritclaufttt!tm,xiicmE£ö nöéie ó* die ad Deum manus,vt banc ü-
■bipoteftatemconcederet,expandi,&Jingulttbusoontmuis, donee id
tjjiceretur,aures diuinaspulfaui. Alras autemfic Ego illepro-
iocutor,egoperfuofor,egouliorummonitor, vniuerforum animos
ad te incUjiam^&'fnodb quod voio impkdenter negos ? Alius»Te
-DetituÏMdamtisjcti nk.-alius nominationem a ie velcócel-
fioné fadt&m improbé meminit. Sic plures fuut tui abba-
E P I S T O L A VIII.
Amicofuo carifttmo H. Abbott Pruliaci,Prater Petrus
GeilenJtsAbbas>acciperedejpi-
rituMoyft*
AMicorummonitaeo effedtuofiùsfufcipiiintur, quo
ambfiiofiùsanimorum compago adinuicèm confo-
lidatur.Nelcir murui amoris veft ti coagulum.quifamilia-
riternpneftadmififisadlècretaipfiirummedullarum. Ab
ipfis igitur medullis verbü amies cohfolatipnis mutuans,
aequ è vi'quç ad tui cordis fircretiora rogo vt admittatur, &
vice meifuiigatur offieio diledtioriis,6c fupplear difpedia
folies contkbuktionis. Quid eft,domine, immofrater &
amiceîhondüm enim dominüm redoles.quideft ? De fta-
tione quientifiimi portus ad marina diiedmina tranftule-
runt amici cui.autvt veriusfatear, ad molam te pofuitbe-
nignüEma manus Dei tui. Quid igitut facies ? Plané toile
molâ, & mole farin-a, de qua iubcinericium facias in con-
„jfijuàm quorütu iis abbas.No ica,Domine & a mice ea- I uerifonepeccatQrum,vt conuértantur à vijs fuis peflimf.
rifiirae,fiat,vtquodab vno habes,à multis te habere cre- j & viuaut. Similaceû nihilominus in exhortatione bono-
das. Non monachus qui oramtabbatem conftmut, fed j_rum,nepecceut,& nônrecordentuiiuftiriae eorum quas
Deus quïconeeifit: npïi qui voce nominauit, fed qui cor- | feçerant. Reuera,cariflime,ad molâ pofitus es, quain fpi-
dibusintimauitiNon'iftaicribensadingratitudiflempro- j rituveheméticonterasaliosiii malis, & ipie copteiàrisin
trocOîVtimmemotfisbenefidjmottinarrogantiâextoil©,, afflidhonibus. Sedattendediligencer5quiamolaorbicu-
vc non refpiciasdèuotionemcongregatioms te fibiprsfi- Mari mojtu nünqua& nutquam cxcedensorbc perlequen-
■ci rogantis.Hoc enim non effet anneum uvftraere,lcd de- do fupetficicgraniTuppofiti extenuat in minutiffimæfa-
ftruere,n©n veraciter'bona iùadere,fed nequiter vitio ne- ! ri n s ipeçiem,vnde conficiatut panisin efeam hominum»
quiffimo fubdere.Ad quidejgo ifta prsftiuxi? Vt vanalo- J Sic népeomnis labor & vexatiotua, quætibi dabitIntel-4
qiventes compèfcas :‘vt ftâtum digmtatis^d ofticij tuiim- led:um,£equitatisrorunditate circumuoluatur,vtnequid
portunitate ali quorum npminuas.vtfolumDeumauâo- nimisfàcias,velferueôtrasagendo qüàmtoleretcôpiexio
rem lïuiüs'tuæ iubiimattonis recognotcas, & ademsglo- tua,liuerafirmitas dbi commiiTorum,vel remifliùs quàm
iriam &honorem omnia’facias.Obnoxium te habeac çoa- } expédiâtordini &ofticio tuo,fiue quapermittat regula&
^gregat-iopro deuotiôneiua,lèd cumauftoritaie tua : mo- regulans côiuetudo. Rotundoitaq; perge curfu in omni
naetnis te prôpitiùminueniacprodeprecarione iùà, fed negotiotuojinodeftiâferuâsinhisquæipfegerisj&m his
bu inte^ritate tïia.Sisbeneuolus,lèd& r’èd’tusîiispiuSiled
&difcret9:iis copatiens intirmitati,ièdimpatieiis m^Udis
fconis conienrieriSyied inordinatisnon parcens: fis bumi-
lis,iednon deiedbus.iislargus^ièd nôprodigus: tisproui-
■dus, fed non anarus:Sis m téploDomini balis argenreaper
patientiam.-ûs col arana marmoreaper inllexibilem îulti-
tiam:fis capi teHÙin haben s fculpturam liliorumjper con-
templationé afliduam.Sisarea teftamentnper abundante
,gratiam:lîs virga Aaron,per dilcipltna:üs men fa Domini,
per dodtrinam : fis candelabrum,de auto mundiUîmo per
honamfamam :«s propitiacoriurn permilericordiam :lis
tabula; teftamenti,per veteris & nouas legis icientiam : lis
bortina percancatcm,fis faga cilicina perhumilitacem:fis-
templam'Dominijpercontinentiam dccaftitatem. Non
diabitet iuxtate malignus,non audias yocé fanguinis,noa
i ferra oné lufurrij.Fortiflimiin Ilrael&dodtilUuuad b.elia,
id eftshoneftiflimi deptobatiflimi monachbleâulum tua
ambiant propter timorés nodfcutnos.Maks liilpicipnis h q
tibi cohabitent,non coambulent,nififorceraqu
ç alijs ingeris. Appende mores téporis cü hominü mo-
ribus, & verlàex hoc in hoet quiacalix in manu Domini
pl e nus mixto. Nondum eliqua ta eft natura, nondum de-
fÇcata,nondüfæxcorporeçgrauedinisexinanita.Gorpus
quodeotrumpitut aggrauatanimam. Parcendumitaque
intérim corpori : nec danda licen tia animæ, vc luis excur-
rensappetiubusin ipio itinere tardum & lafliim reijciat
corpus.Spiritus enim p rom p tus ell.caro auté infirma. Iu-
gale fuum ferre'debetanima, ftoninterficere. Moueat le
quidem femper fpiritus ad meliora^fed ægrocanré çquita-
turam fuâcalcari bus cruentis luprà modum non vexetme
forte cçde lacerataobeat.&fanguine eius de manu immo»
deratilpiritus I>,ominus requirat. Nemo vnquâ carné luâ
o'dio habuit:fedfbuetcam,ficut &Ghriftus Ëcclefiâ.Pro-
cedat diprçcedat anima camem,ied ftationem faciat,quo
faltemlero manûonc polîîtaflequi fublèquens caro.Mo-
randum tarnen , non remanendumeft proprer carnenik
Noti erit.molefta mdra,fi fitmodefta.-Qupuique relpiret
caro fubfiftendum,non quoufq; expirer. Sciât fe caro vti
’to &lècretiùscorrigas&: benigmùs corripias. Aliquando | itinerarijs recteationibus, non manfionarijs deJedtatioenim
ficemendantur mali.dum piefate reuocantut pafto-
tis. Q »« namqjcumahjs, vel laltempoftalias oues,non
Tecurrit ad ourle,li ex infirmitate jportânda, fi exmaligni-
tate,cogen<±aeft.Ad te epnfugientesper hùmilitaiçm in-
•ueniant mattem,à tcrefilientesper cetumaciam,lentianc
leucrum patrem. Noniispräecepsimudicio9nö mutusin
eoniïlio, non verboius jn conuiuio > non arrogans inpü-
-blico,non decrahensîn lecreto, non auarusmproprio,
«onprodigusinalieno, non contumeliolusin capitulo,
nonnegligensin monafteno, noneffufus in rèfeélorio,
frequcnsin oratione,difcretus in confelfione, alliduus in
le<ftione,profulus in lacrymalû effuflione, largus in pau-
;perummiferatipne, ardensin contemplatione, affabilis
-in holpitum fufeeptione. Pauca& vera fine eloquiaoris
tui. Procul à tefimulatio,dolus nun quam in corde, fiaus j
nùnquamin ©rc ruo.Proeoculis timor diuinus,prasmani-
bus beatus Benedi'étus. Êxtra Deum nihil agaS , extra Be-
ncdiâumnihilpræcipias. Vale.
r
nibus.Si deicineregrauarur,feftinecadmanfionem. Erit
enim illi manlio & grata pro requie,&certapro aeternita-
te.Huc applicuit nos OL'bicularisinetus.
E P I S T O L A I X.
Roberto Abbati de Êullencurte-, Frater Petr-ut
Gellenfu Abbasfalutem. » «
INfira roburanimitüi,qu« à me prodïré pblïunt conlb-
lationes refidere non ignofo. Commendabilisillafolu
fortitudoe>ft,qp£èfatigatarobuftior,oppreiraliberiorcô-1
fargitrLeuat namq; fortunae importunas fiue molcftia (ar
cinas,porcat fine pondéré,deponitfirrelalïîtudine.Accre-
feit force cumulus pohderis,lêd &yirtutis. lacet.n.virtus
finepalaeftra. Vbi deeli lu<âa,virt9 videcur quafi difeinâa.
Mollis Sc ren era eft»cum in le&uloprolperitatis exrénua-
tür. Sumir verb fuûhabitum, immolèiplàm,cùm obuia-
U.erit quod euincéndü fit.Excrta concurrit,vbi de viétork
_______, .y.- ... , : pâlrtiam
palmain reperit. Prouocata ihelior, liaceflita recentior,
liibitô deprehenlâ & modërariof&cautiorefficitur. Nô
turbatur repenti no incurfu, ' non fiangicur hoftium co-
àceiuatoexercitu.Npnfenefeit debilitate,fe.d epnfenel-
ci t maturicate. Defeci t quem i n fe n on conuercerit. V titur
fiquidem.hæcalitcriftp,alitêrillo hpniine. Aut enfin fe
tibi contemperat.aut fptibi infôrïnando cotoparat.Nec
eft minprfii ufiiWftki alip,nec am plior,fi am pli us in alio.
Proficere dicitu^^um ex éaproficitur. Htçc k çorporea
.nacuta cjiuerfum Iprtitur, quod eft àb origine & quod
cfficiçin honiine. Origo eius àçreatoïe, lèd.ad vcilitatem
creatiuæ.Qujd enim eft YÎrrus.haeç,de qualoquimùr,nifi
vapor &,emanatio virturis Dei i Vaporatur fubdica Deo
anima vitali tarn calore, quàm odore, quatinuscaloreiu-
ftificetur,odoreglprifiçetur.Ogloriæodpr! ô:caloryitæ!
Tam nemo fine alterobene viüit, quàm nemo fine altero
bearè.Beatiexalio Angeli,ex alio hpriiinesboni. Siclàu-
tem Angeli beati,y t & boni» quia nec beàti;eflënt,nifi bo-
ni fui fient, lieu t odor leraper cum calore. Nam line càlo-
re nihil olet.calet tarnen âliquid, quod nonolet: fiait &
Bonus quandoque inuenitur, qui need um beatus eft. Eft
yerparra beatitudinis bonitas, .quain qui non delerit,
eius coulecutmo carere non poterie. Vale.
E P I S T O L A X.
Veneral'ßAbbatiJfaFotinfebraldi Mathildi, Er.Petrus
CeüenfisAbbas,fupinChrifloatnicus,gra-
tiam àr.gfonamjponfi .
aterni.
iNfpccftor confcientiamm Deus & teftis nouit quibus
digpàtipnem veftram præcordijs exceperim: quàm in-
comprehenlibiliter ad cpnfoederationem mutui amoris
exultauerim : quamque fiicoinparabiliter omni auto fa-
miliaritatein vertram prcEtulerißi. Vnicafi'quidwin & pura
me vobispjius conciliauit gratia, tum deinde ampliandi
amoris multiplex fuperuenit çaufa. Vbi enim nulîa ope-
rura p.ræludia,nulla præcedunt oftiçiorum blandimenca,
vndë amorem dixerim procedere,iiifi.exgratia?Hçcerfim
operarur îpotibus prpprijs Si lpontaneisin corde hoini-
n um fi n epoe n 1 ten tia,cum m ul ta re ucre n tia, & a b (que in-"
uifiorum calurania.Hæ^aufei'tfiifpiçionem, confère, af-
feétionem,défère honoremfi.efert pudoreni. Hàc inter-
ucniente foluunttu malignantium iulurna, conloiidatur
boijotum çpncordia,&: prprius adimuntur infidiantium
maç|iinameta.Ha;c Ipirituum coagulum,àcindiirolubile
bitumen animarum,diuerlitatës morum ad vnam conlo-
nantiam ceducit,& meritoruminæqualitates ad æquali-
tac is. con tempera n tiam proportionaliter. recolligit. O
gratiagratiola! fine te pmnia mala»tecû omniabona.Sine
te,inquam,inanis vniuetfacreatura, & à te repleturAn-
gelica cum humana creacura. T u reformas deformia,la-
pfa réparas, confirmasdebilia, claufa relèras, congregas
difpeflà,& obfcura illuminas.Tu urn eft quod fum, qiîod
viu-o,qupd làpiojquod làniftoriun veftigijs deuorus pro-
cunibo: cuiun»inquam»ru.um eft quod teip tempio famfti
tui npmims,quod ni faneftuario tuç glorificationis videre
ÖC. ado rate te merui.Si enim iànâius ado taris in animabus
fimébis,quâ in remplis lapiacis & manufadfis, quanto ma-
gis in scris vilceribusyfigineisîNihifenim eft tibi his ca-
auis,acccptabiliusnihil,cùmæthere nitidiùs,firmamen-
to reluceant ioçundiùsjCoeloque fublimiùs.ybinam taie
quid inter homines reperiesi .CredoinillàtuaFontile-1
braldi Abbatillà , quæ nobilitatc catmsnemini fecunda,
lpfiitusgenerofitatëin.multisçcieberrima,caftitatcpi:ae-
cipuà,humilitateçon{picua,liberalitate profufa, feruore
r^Iigraniseftdecéterfucçenlà.Reprimoftylumineairen-
tatotisfullineampcriculum. Parcius enim laudarëami-
cos,ampliùs amatc debemus. Seuerius quoq; mala eoru
cottigere,qua male lana|>alpando contre<ftai'e. Côdem-
n.ÿûr vôrb non minus defidiiE, qui vano cimore gloriam
öci.retic'et,qua inuidiæ, quemaltèrius fortunacontor-
quet,Solem ectàni de mundo tollere qon immatfioris x -K
Itirnp Icelerjs.quani doteni naturæ.& gratis àcreatore in }
n Lib/l l . yfp
creaturacoilatam obumbrare filentio maliguitacis. Virtu
tu (n namq; prsdicafio, Dei eft glorificatio ï nec tutum
eft cuiquam fe ne(cire quod habet habere, cùm damnum
exinde ci tins polfit euenire.No^inquit Apoftolus, non ß>i-
ritum hum mundi accept mm,fed jpiritum qui ex Deo efi, vtfctamos
qua a Deo donata funt nobis. In filifi huius fieculi hsc co-
probaturprudentia , fi res familiaris frequenti fupputa-
tione creuerit multiplicata. Itidem coeleftium negotiator
mercedüquotidiana emolumenta alfidya ratiocinatione
debet comp.enfare,& q us minus adthefaurum lufficiunt
omni inrtantiaperquirere.VndePfalroifta:Nôt«w/4CWîi-
hi,domine,finém meum,&numßrum Herum nieorum quis efi2 vt
feiam quii defit mibi. Quomodpnamqj poteft Icire is quod
fibi deeftjcui non conftat quod adeft ? Icaq^çquirat làr-
'Cinulas,marfupiaexcutiat,pecuniam appendatin ftatera,
cogitct fumptus,drachmas computer, domumque cuer-
tat,vt fciatquid delicfibi.Si defunt agri primitiarum, fer-
tilis videlicet caritas füpernarum yircutum iëfi paradïlus
malorum punicorum, fcilicetplçnitudo bonprum ope-
rumififonshortorum» hoc eft vena lân&arum deuotio-
uumfii reclinatorium aureum,quod eft requies omnium
affeôtionum: feftinet, dilcurrat, tranfmigret per nundi-
nas,per.màrinadiferimina,&per regiones remotas, quia
vbi nonfuffiGiuntpropria,fuccurrunt aliéna^ Præterea &
puella quæratlanam &linum,vr ex vno çalidam, ex altero
faciatcahdidamtunicam.Marthaçalidavtarur, Mafia
Candida. JHlæç enim adioni,ilia concemplationi aptatur.
hæc orat,illalaborat;fedetifta,fùdacilla: hæçquieicit, îi-
lacuirit: êxit ifta,ilia intrat: iftainchoat, ilia confiimmat. j
Felix anima,cuiuspromptuarium talia refudat vnguenca,
cuius dolium talia refundit libamina, curas virgultum e-
iufmodi ftillatballàma,çuiufqj.horreum fimillimaconti-
net aromata. Fclicem dixerim & locum, vbi taies compa-
ranturfpecies, vbi gemma; væneunt inçompkrabiles, vbi
exiguo pretio res acquiruntut,yalde defiderabiles. Vidi»
yidi in foro fpeculum non alteri quàm filiæ regis Con-
gruüm : vidi monile non alteriusquàm intaëlæ virginis
collo appendédum. H oc Ipeçulum caftitatis eft,virturis,
&humilfiatis: quæterranoftrai'n publicis contradlibus
hadtenus habere non confucuit. Res liquidem pretij eft
inæftimabihs,raro inuèniensyehditorem, rariùs.empcorem.
In eius certè cpmparatione coçleftes exhauriuntur
thefauri, negotiatores requirunturditiffimi & diuiniffi-
mi,cpmparàtores quoq; liberaliffimi. Cîeleftc liquidem
commercium fupercælefte defideratprçtium.Quid népç
j virginitate cæleftiusrhumilitate quid éxcelfiùs?In diade-
] mate Salpmonis prsfulgetaltera ,in thelàuris regijs pre-
traiiorpftaltera.Èxvtraq; tarnen pmtiiumartifexlapien- !
tia mo n ileco m po fu it,&>væ nal e prop o fuit. Qm poteft,m-
quic,M/>ere capiat. Ad hoemanus adplelccntularuni latis !
ambitiöse quafi tentantes emere circumuolirabant, fed
audito pretio ftatim omnes refiliebant. Ad extremü pene
ià defperato negotio,virgunculaquædam,An(îegaüenfis
Comicis filia furrexic, manum adfortia mifit, & noua cq-
mutationepro rege Anglprum rege commutäuic Ange-
lorum. Hcçc gloriola didtafunt de te , cari filma domina.
Indulge a.uté mihi, quod fermone diffuliore te plus iufto
detinuecim,ôccre<iasexabundantia amoris copiam prb-
tuliflefermonisiDraergo pro nppfi.De cóponcndisauté.
quibuCdam lènte'nciolis lërmpuis tui non fum oblitus,
fed cam ciipimplere non pocui pluribus impedicus. Vale.
E P I S T O L A X I . -
Domina fuaferuus fuusJpiritum reäum.
ß Vbd filius hominis non venerit pacem m.ittere in
terrain,fed gladium,& qubd Spiritus lan&us fuper
principes aoftrosinignedcfcéderit, quodq; Ilàac ignem
pcens & ligna difciplinæ noftrs portàueric, Icienfi refe-
ro.Haececiam fortaflis ratio,quare Iacob in benedidtione
filiôrûlofeph manus tranfuerfauerit:quacinusfingulorû
non hatiuicacis qrdo auç priuilegia.fed mericorumécjiio-
rum ateendanturofficia. Virtute namqjdilcretionis fer-
uata, ôç mifericordia in fua triumphat patria, & iuftitia
congrue