
func fumma charitate debcttiUS ^ntendere , vtipfi ynitati , lam. Au'dràmus ergo quid dicat ; ConftitueS eos Prinho.
ftitsé polfint I Domino miferante, coûnedi > qüatenus
ij qui quierem Ecclcfiaftidb: libertatis irtipugnant 4 mc-
Uore dudi confilio refipifcant, & ram de reuocâtio1-
ne eorum quam iftorum pöeniténtia crefcat foeeundiras
vnitatis , & incónculfa feruetur defiderand« trahquil-
litas libertatis.. Ad hoe fcilicet ohinem nos conucnitdi-
ligentiamadhibere, omnem ptopterhoc fuftinere vexa-
tionem » omne periculum experiri. Hoe enim fpeciale
debitum noftrx profeflîonis : Epifcopi fumus. Ad hoe
facramenris Ecclefiafticis lahdificari volumus | ditari be-
neficijs , honoribus illuftrari. Ex ea etiam caufa hic
primasobtinemüs in Cöhciliocathedras, primosinccecipes
fuperomnem rerram. Ecce meritum eius circanos:.
quid autem (ibi rerribui quxrac, coofequenter adiun-
git: Memoreserunt noministui, Domine. Memoriam
nominis lui tantum (ibi quxrit nomine retribut;ionis of-
ferrii Cuius nominis ? nempe multa nomina habet. Ha-jj
bet quxdam nomina deveteri iuftrumento fignificatio-
nis abfcohditx, habet quxdam ad nouum fpecialius
pertinentia teftamentum, fuauiratem redolentia, exhi-
bentiagrariam. Qux quamuis conftèt originem traxide
de vereri,plu$ tarnen celebritatis& frequemix de prxlèn-
tinouitare fumpferunr.
Quxluntilla ? Ie s v s C h r i s t v s : Iefusinterpretatut
nis recubitus , falptationesinforo. Exeademcaul^po- faluator, Chriltusvndus. Vbivndio,ibifuaukas: ma-
pulorum nobis multitudines i'nclinantur, vt de rnahu J nifeftènomen iftud Chriltus fuauitatemredolet vndip-
noftra partem aliquam commilfie nobis benedidionis ■ nis j lelus falutis gratiam repromittit. Credo tarnen
accipiant. Quzrunt enim accipere de plenitüdine noftra,
quod nos accepimus de plenitüdine Chrifti.
Hicordoeft.vnguentumpraeceditin capite: A capi-
defcendit inbarbam, barham quidem Aaron: A barquód
in hoe loco Propheta aliud nomen quxrat intel
ligi, quoniam nomina ilia propter fuauitatem & gratiam,
deuotionem quidem &fiduciamprxftant : hieverô al-
terius cuiuldam nominis memoriam quxrit, cuius leuebavfque
inoramveftimenti defluxit. A capite , fcilicet1 ritas nobis cautelam diligentix, 8c timorem reueremix
Chrifto, inbarbam, fcilicet PrxlatosEcclefix: à Przla- donet.
tisinpopulum,infubiedos. Incapiteautem omnisper-
fedionis eft plenitudo , omnis perfedio plenitudinis.
Inipfo enim inhabitat omnis plenitudo diuinitatis corporaliter,
folidaefcilicet & përfedx. Inipfo omnes the-
fauri lapientix &fcientix abfconditi. Inipfototus Spiritus
Patris. Nihilibiperfedioni detradum eft. Nihil i-
bi plenitudini derogatum ; & de plenitudine iftanos o-
mnes accepimus, maiores & minores. De plenitüdine
qütdem.,fednon plenitudinemipfam. fibi enim plenitu-
dinem referuauit. Circa nos autem diuifiones gratia-
mmfadxfunt: Vnus autem Spiritus, qui operator om-
niain omnibus, non omnia in üngulis; diuiditenim fin-
gulis, prout vult. Vbi enim vult fpirat, & quantum vult
infpirar. Nos autem in medio.conftituti inter Chtiftum
& populum, priuilegium gratix confequuti fumus, &
prxrogatiuam dignitatis adepti. Priuilegium gratite, quia
prius 8c copiofius nobis infunditur, quod a nobis in a-
liös transfundatur. Praerogatiuam dignitatis, quoniam
fiiperiores & propinquiores fumus. Superiores ,• quoniam
conftituti fumus Principes fuper omnem terram.
Conftitues eos, in quit, Principes fuper omnem terram.
De Apoftolis didumeft: vtique & de nobis, qui loca
Apoftolorum minoribus re vera mentis, fed maioribus
confolationibus obcinemns. Qualis autem eft hic prin-
cipatus nofter? vtique füblimis &c fortis. Nimis,inquit
Propheta, honorati (tint amici tui Devs, nimis conforta-
tus eft principatus eornm. Propinquiores fumus: ami-
| cos fiquidem nos appellat, &ad argumentum propen-
: fioris amicitix indultas nobis, non partem fed copiam
i tötius familiariratis oftendit. lam non dicam , inquit,
I vosferuos, fed araicosmeos , quia omnia quae audiui a
patre meo nota feci vobis. Verum eft. Nobis datum eft
nofce myfterium regniÖEi, caéteris autem in parabolis,
vt videntes non videant, & audientes non intelligant.
Nos habemus ocu los intuendi, öcaures audiendi. Mul-
tx 8c magnte funt circa nos dignationes tuae, bone I e s v ,
muita& inxftimabilia beneficia tua. Gratia tua vitro nos
pneuenit 8c fubiequitur, nihil aut parum eft quod mentis
noltris arrogare poffimus , cum tu gratiam per gratiam
femper effufa munificentialargiaris. Quid ergo re-
tribuemus tibi? qnidretribuam, inquit, Domino ,-pró
omnibusquaerctribuitmihi? Quaeritnefibireftitui?qute-
rit reuera. Quoniam grauis etiam exa<5bor eft. Noncon-
uenft debitorem fuumin fortem tantum , led etiam in
vfiiras. Quare,ihquir, non pofuifti pecuniam meam ad
menfam, vt cumredirem vtique cum vfuris, earn exegif.
i (’em a te? Quiaergofibiretribuiquaerit, cbnfulamusPro-
phetam, quid tan txmaieftati dignè poflltin eau lam re-
Quodeftillud? Deus. Deusinterpretatur timoF. I-
pie autem in hoc loco timentesefte noscxigit&pruden-
tes. Commifit enim nobis haereditatem fuam , quam
nifi timentibus non commitnt. Dedifti, inquit, haeredi-
tatem timentibus nomen tuum, Domine. Hxreditis
autem eiusil{a eft, quamipfeapatremerito & poftula-
tione pa Ilion is accepit. Poftula, inquit,a me, 8c dabo tibi
gentes htereditatem tuam. Hxreditas autem haec vni-
uerfitas fidelium eft, qua: nomine cenfetur Ecclefiae, qua:
catholicam continet vnitatem. Hancfideinoftrxcredi-
dit, hanc follicitudini commendauit. Ad curam igitur
8c cuftodiam eius cum omni timore omnem nos oportet
diligentiam adhibere. Nulla nos abfterrere debet
comminatio, nullaperlecutio retardate. Participes con-
folationum facli fumus. Iuftura eft vt focij fimus.etiam
tribulationum. Exaduetfoftarenosconuenit, &oppo-
nere nofmetipfos murum pro domo Ilrael. Quod laue
nobis non facile quidem , fed poftibile tarnen e r it, fi
conftanter in vnitate catholica confenlerimus perma-
nere.Porro fiarres fumus ex eodem patre Chrifto, & ex
eadem matte Ecclefia , per regenerationem,aquae & Ipi-
ritus defilijs iraetranslati in adoptionem gloria filiorum
Dei. Bonum itaque eft, quia vtile: iocundum , quia
delecftabile , nos hac fpirituali fraternitate coniundlos,
in vnitate confiftere , vtfit fcilicet nobis, ficutin primi-’
tiua Ecclefia, muldtudini credentium cbrvnum&ani-
mavna. Sit in nobis vnus fpiritus, vna fides. Vnitas e-
nim fideiconcordiamparit. Concordia mater eft vnitatis.
Vnitas verb fidei tribuit libertatem. Ex fide fiquidem
vita nobis & Victoria eft. Iuftus, inquit, meusex-fidevi-
uir. Et ha:c eft vitftoriaquae yincit mundum , fides noftra.
Sed 8c^n<äi per fidem vicerunt regna: regnum Sa-
thanae, regnum mundi, regnum ccelorum. Et de regno
quidem mundi 8c regno Sathanaemanifeftius: fed & regnum
ccelorum vim patitur , 8c violenti rapiunt illud.
Itaomniaregna vnitas fid ei, 8c fides vnitatis expugnar.
Totis itaque ftudijs debemusinfiftere , & alter alterum
cohorrari, vtftemtis fimul.quiafifteterimus fimul, alte-
ri ab altero plus fiduciae 8c virtutis accrefcer. Si ftcreri-
mus fimul , aduerfarijs noftris non tantum refiftere po-
terimus, led & cum fiducia prouocare. Si .fteterimus fimul,
Ecclefia Dei apparebit terribi lis, vt cafttoxum acies
ordinata. Stemus , inquit ille Prophera , ftemus fimul.
'Quis eft aduerfatiuS m eus ? qu is contra di cit mihi? accfedat
ad me. Quiaaliquem fibi fenferat fidelirerafiiftenfem,cü
fiducialoquebatur. Nos qubque,domini&parre$ mei,
habemus aliquos hobis fideliter aftiftentes; habemuserrib'urionisofterri.
Expedirnobis vtqui nos de qualita- nimaffillenremnobisgratiamciuiumfupernorum,habe-
tenoftri principatus, edoeuit, nihilominus de qiianti- 1 musaffiftentiahobis merita & oratibn.esveftrasVhabe-
rare retribütionis edqceat. Oportet enira vt quod no- j mus afljftentem nobis fidem & deuotionem catholicoru
mine.retributionis otfertur, ab honbriem cedat, acce- Regum,qui vnitatem catholicam nobifcum& verbopro--
dat adgraciam* Alioquinhonpatit gratia-m, fed offen- ) fitentur,& operibusexfecuntur. Omnesfer^ quicunque
cenfentdr nomine Chriftiano. Comparntione verb tan -| ne visoriapoftulare. Neque ehim corbnabitur hifi qüi
XX raultitudiniS, modicaeft vni'os èxcepvtio. Vnus fiqui-
demexcipitur, 8c ipfefolus. Va: autem Ibli: quia fi cecide-
rit,nonhabet fubleuantem. Sedip(epermilericordiam
Dei coiniertetur & viuet,quoniam ipleeft inter Principes
t'iJrra: multa pindentia •, 8c virtutc laudabilis, .nifi g lo i
riam fuam diuintegloriae praeponere decreuiffet. Vtinam
humilietur fubpocenti manu D e i , & principatum Ec-
clefitefuo praeelfe principatpi recognpfcat i vtinam intel-
ligat quia fi Chrifturrf , Iponfum fcilicet Ecclefiaedomi-
num confiterur, neceflèhabet& Ecclefihm qu« fponfa
eft nihilominus dominam cohfiteri'. Pr«terea Ipecialem
caufam habet, qua fanbtam Romanam Ecclefiam dbmi-
nam recognolcere debet; alioqain manifèftiflimè potè-
rit reusingratitudihis apparere. Sienim ad vetèrès reciir-
ramus-hiftprias, certum erit-pr«decellpres eiusimperium
non deaiib iure, quamdefolalanbt«Roman«Ecclefi«
gratia percepiflè. Nihil igitur plus iuris vendicare Principes
poffunc, quamquodin eos contulit dignatio lar-
j gientis. Pr«terea habemus aliiftentem nobis etiam Chri-
I ftum. Neque enim Ecclefiam ea nobis conditione tradi-
dit,,vtrelinqueret:lemper affiftit. Nonrelinquam, in-
I quir. vqs orphan os, vado 8c venio ad vos ^ vobifcum vl-*
I que adconiummationem fieculi permanfurus. Adiutor
j itaque&prote<5fcor nobis eft in falutem. Cum adiutorio
I itaque tot ailiftentium nobis nullaAos debet abfterrere
comminatio, nulla perfecutio reuocare,immb flare debe-
j mus exaduerfo_, & opponere npfmetipfos murum pro
domolfrael. Fidelisautem Deus, qui non par^rtur vos
tentari fupra id quod poteftis, led facietcum tentatione
prou.entum , vt poflitis luftinere. Iminberiamadconfi-
J dentiam vfdtbri« obtinend« fqo nos inuitat exemplo.
Confidite, in quit: ego vici mundum. Si femel Vidus eft,
hon eratinuincibilis mundus: facilius nobis èric' vidorta
vidum vincèrequaminuidum. Chriftiisvincendum ag-
grefluseft ,& deuicit. Dicebatur aliquando : Vide Do-
minè & cbnfidera, quoniam eredüs eft inimicus : nunc
autem dicitur, quoniam deiedüs eft inimicus. Fiduciah-
teraggredi pbmimus iacentem & vidum j quia fi deie-
dus eft, hon refurget j fi yidus , non pr«fiitnet. Nulla i-
pfius exhocnunc refurredao, vel prxfumptio pr«uale-
bit. Timeo tarnen, nealiquis forte fubmürmuret, pr«-
fumptuofum dicens «mulari rant« perfedionis exem-
plfiih. Facile, inquit, erat Chrifto mundum vincere,qui
creaueratmundum. Omnipotensenim nomen eius, cui
idem eft & veile & pqlïè : mihi non jra , quoniam infirle^
itimè certauerir. Lexauterti certaminis perlèüërantia
eft. Q^lienim per’feueraueric vfque in finem, fiic laluus 1
erit. Idem profedb falus, quod brauium & corona. AmphusGmaiPrvbbisbehPminibusplacéat
plui^ilitas, exemplorum
ihfinita ferè martyrum thilfia nobis occur-
rent| quiadeertarheniftud toto defiderib bcdurleruht ■
&dem'uró vidoriam cruentaqi quidem, fed tameri turn
l«titia8c gloria peréeperunc. Nuhquid non ibant Apo-
ftoli? gaudentesaconfpcducohcilij, quofiiam digniha-'
biti’luhfpronojhihelESvcbhiumeliaih pati ? Nunqnid
non Stëphanüs interlapides ipfos pro lapidantibuS ltip^
plicae & exbrac ? Nunquid non Petrus & Andreas de
cruce ^•«dlcanfveritarem ?'Nuncj[tiid,taureotius de cra-
ticularyrannol«tabundus infnltat ? Nunquid noucat-
nificésipfos ad equuleu mpr«ueriiie inuin cibil is Vincen-
tijfortitudo feftinatf?S ea& fideinfirmiorefexu qu«ra-
turexemplum , Agathëslstilfirhè&gratulanter ibatad
carcerem, 8c qhafi ad epulasihuitata, ^goneth fuum domino
precibus commendabar. Prius me defipietdies.im-
mb totum longioris anni fpatium expirabir, quatti fan-
dorum yidori« plahè'valeanr enarrarii Hi reuera fuerê
virifortes , &ad bella dodiflimi, qui humilitate fuper-
biam, tyrannidem patientia deuicerhnt. Caërcrüm be-
higniusagicCum infirmitate noftra mifericops 6cVmlfcra-
corDominus. Iple enim conlclds eft ihfirmitatis hoftr«i
vtpote quinoliitfigmentumhoftrum.' Tolerabileuaira-
que facit patientiam noftram. Revcra ficiir didum eft
facie cum laboreprbuentum. Nulla ergo aduerlum hos
veterisf«uiti«commenia procetlunt , immó ertam lujfti-
nemurin equis 8c curribus ambulare,in magtiis quando-
que & mirabilibus fuper nos epulari jblendide, preeib-
'fis induihonoribus;v& diuiciis abundare. Paiipertatern
Ch’rifti vetb'o pr«dicamus, led minus exhiberousexem-
p lo: nifi qhiarortafle paupértatemeiüs in nobis Ipiritua-
lite^diuitiarnm contemptus & hurailitas fanda reftau-
rat. Nequeeriim requiritur U nobisdiuiriarum indjgen-
tia, fëdcöntemptüs. Diuiti«,inquit, fiaflluant, npli-
te cor apponere.rioh dixitneaffluafit, led néfPrapppna-
nir. Porrb cor pröhibuit appöherë,led lion manum. Pto-
fedb PrOphetainomni affluentia diuiriarum paupevem
fë prsdi^at &egehum. Poflumusjtaqueli'^itè diuitias
pdflidere , fi tamei) earum nos non repiitauerimus do-
fnirips, fed miniftrPs: fi intellexerimus patrimpnitim
pauperum eflè patrimonium Chrifti, fi prouentibus Ec-
cïefi«, fi pauperum neceflitatibus eiogantur. Alioquin
raus fum, &conturbata funt omnia ollamea. Ömne fcl'- pfures &larrohes hos ratio manifefta conuincet, fires a-
licecroburnaturxine« peccati corruptione concuflum-, (lienas inuitis domihiS noftro pr«(umplerimus arbitrip
8cideolubftantia meatanquam nihilum coram ipfo.Sed 1 cphtredare. Quiiaigicurdiftribuend«funt,non retinen-
nequaquam, domini&pacresmei,difEdendum,nequa- Idzdiuiti«, nulquamiuftius,nufquam poftunr liberalius
quam defperandum eft: quia ficut verba Chtiftinobis ad ierogari, quam ih eos qui exulancem Ecclefiam prole-
dodrinamita opera proponühturadformam. Et ficut quuntut, qui propter cäülam Chrifti rerum fuarum dif-
perdodriham impoftibilenobiseft feienti« illius pleni- pendiapertulerunc.* Caula'commuhis eft, led in eos o-
tudinem obcinere, ita per exempla ad «qualiratem virtu- mhe detrimentum , otnnislft cpnuerla VexatiOi.: Hos
thin Pius non poterimus peruenire. Sed licet attingere
intta domefticos parietes noftros tribunalia no-
non vale'amus eminentiam maieftatis , proficere tamen
poterimus ad aliquam laltém fimilitudinetn fanditatis.
Proderit imitari,çtfihemo valèàt adæqùari. Citra per-
fedionëm eius fubfiftit noftra perfedio. Prolêquidebe-
musjetfi confequinon poftimus. NoncilHem paifibus,
led eodem tramitc.eifdem eft veftigijsinfiftendum.Quôd
fialiquaetiam dehominibusexëmpla quærancuc, mul-
tós^hómine's vidores mundi poterimus inuenire. Videa-
mus Apoftplum, hominemIcilicetpeccatorem, ficut &
nós, non quantum nos, qui dicat fè minimum Apoftolo-
rum , & indignum vocari Apoftplum, quoniam peç-
féciituseffÏLcclefiamDei ; Bonum, inquir, certamen cef-
taui, curfumconfummaui, fidem feruaui. dé cætero re-
ppfita eft rxiihi coronaiuftiri«. Certauit Apoftolps , de
certaminc vidoriam, de vidoria conlequutus eft corbenim
ftralubiimiterinfidemus} ipfide fédibus fuis conëume-
liosè & violentereiedi peragrantregiopes. Nobis omhe
folatium cum affluentia diuina pietas adminiftrar, ipfi
de mahibus aliënis fubfidia vit« eum filentio patienter
expedanc. Nobis neceffariorum noftrorum & familial
rium drdo'longus afliftit. Ipfi inter ignotos viram qua-
fi folirariam degere compellunturj Si quam tamen eii
confolationem emendicata fuftragia prxftirerunt , in-
dignum eftab eis bénéficia quærere, quibus tu conlueue-
ris exhibere. Aperiamus iraq; eis vifeerapietatis, 8c in eos
omnem cÔmpàlfipnis’ & venerationis effundamus affe-
dum,ipfofqjCum omni beneficen tia 8c gratia çompleda-
munquia tune adimplebimuslegë Chrifti,fi alteralterius
inuicem onera comporté mus. Viri prudentes funr& multa
commendabiles honeftatc, quos Dominus elegir, tannam.
Cucurtit 8c confummauit curfum, ideoque bra- [quam aurum in fornace probandos, vt per eos impendio
uium alïeCutuseft. Idem brauium, quod corona. Tu au- 1 perforrarum 8c reru, Eccleliæ vidoria confummetnr.Feli-
teiq quis es qui quæris coronam fine vidoria,tel fine con- ces finit quib.datum eft pro «ternis tranfîtqriacomruata-
certatione vidoriam ? Impdffibile cft de fado, fine con- re. Fçsliçiores fdntqui morte vel corporales iniuriasiu
ccrtationêviéiflè. Improbabileeftdeiurecorbnam , fi- 'expert!, & impreciabilem lângùinem Chrifti fuo mdi