P
si. null*.
si grauif-
fimx.
Lege loan.
Ssrisb.polierst.
lib j
e p i s t o l a l i x .
Ad R. Bathoiiienfeth Ele&um.
A r g v m e n t v m .
Multiirationibus& exempli; inducerè conatur R.Bathonieti*
fern elect um, vt Ai. Henricum defe Mias optime mtritum, in
gratismdqua txcideratreupiat, & Simonem adulatorem
& calumniatorempeßimum à fuafocietate arceat.
RE VE RE NDO DOMINO , ET AM IC O R E .
Bathonienfi elc&o fuus P» Blefenfis falu-
tem 8c tcmpcrantiam.
ROgatus vos rogare compellor. veruntamen,etfi mille
preces meam inftan tiam præueniflcnt, teneot pro
amico meo apud vos humilicer fiipplicare: cuius mérita fi
recoleretisj0ecmeæ, nec alien« intecceffionis debuerac
fuffragia racïïicaftè. Iplè eft, qni fc pro veftris neceflitatib.
tones periculismarisexpö(uit,quiquandoqi, cum montes
Cÿllehij claufiefleht, pedefquenöftros apud Terrai-
nium aëris intempéries defixiflet, & ftrata montium
mortuorum cadaueribus plena eftent,ipfe quafi inter
mortuos liberin Italiampro mandato veftro tranfalpina-
re non horruit, expietiique negotijs veftris cum comité
Maurianenfi, ad vos inendem tempeftatisinfania diplomate
vtens remeauit.Tantique obiequij memoriam,nec
diuturnitas temporis, nec pffenfæ grandis cnormitas
cxfufflafle debuerant, ncdum proditoria fuggeftio
vcftri Simonis, cuiuspfæcipuaeftinténtio,vt vosfibito-
tum fingularitcr veiidicet, & auferat vniuerfis. Miror
qualiteradveibum vilis adulatoris potuiftis ita excan-
defcereaduerfus hominem gratiffims opinion is, & fidei
approbate, nifi quia lingua adulatoris turbate omnia po-
tcft, cuiuscogitatib temper eft in malum, verbaauté oris
cius iniquitas 8c dolus, ille olèi venditor, qui caput vc-
ftrumimpihguatadulationibusac demulcet, Magiftro
Henrico non minus impudenter quam i mpruden ter ob-
iecic, quod confilia veftradolose publicauerat. Magifter
verb Henricus mendaci; eumredarguens verbumfuum
pugnoineiusdentibus confirmaitet, nifivcftræ,qui præ-
lentialiter adferatis, teuerentiæ deculiflct, zelo etiam iufti-
tiæpotius, quàm iracundiæ prouocatus in vos quædam
amaritudinis verba protuüt, qui hominem reprobatæ
opinionis inignominiam veftræ domus,& communem
omnium iniuriam foùebatis. Ideb abieciftis eum a facie
veftra, fongique mérita temporis, & debit um rétribution
nis fruit um momentanea delcuit offenfa. Non fie decuit
facére virum, quem elegitDeus in facerdotCm fibi, querii
oportet officij debito pa tien tiam 8c mifericordiam pol-
liceri.Si Magifter Heriricusex motuanimi minus circufn*
fpeétè, aut durius forte locutus eft,fciris, quia motus anir
mi non funt in hominis poteftate : qùodquefir, vel dici-
tur ex calore iracundiæ, non prius debetis reuocare ad
animum, quam con ftiteri t vobis ex animi iudicio pro céfi
fifle. Ponatur, virum approbatæ opinionis aliquid dixifle
intempérahfius,autlubrico linguæ, aut facilitate côfilij,
autcaloreiracundiæ, fiue alio quolibet motu animi Veftra
intererat omnia æquanimiterdiftîmulare&pati.Sic
enim iuxta Apoftolidoârinahis, quæ putamus ignobi-
liorâ membra corporis abundantiorë honorem circun-
damus. Sic mater inficmiorém filiumteneriusdiligit: fie
paterfamilias, filinm prodigum benignius recipit. Sic
oleum cari taris, ficamôtDei plenius 8c exuberantius in
vafà milèricordiæ fc diffundit. Sacra Imperatorum con-
ftitutio nihil duru aut afperum in talibus conftituit ; nam
fi hoc ex leuitate proceflît, contemnendü: fi ex inlania,
miterarionecftdigniifimü:fiexmiuria,remitcendii.Iulius
Cæfar primus &potentiflimusimperarpr, cuminiquiili-
mè ferret caluiriü,ac déficiente capillüà oeruice reuocaret
ad frontem,ab irato milite didtum eft ei,Facilius eftCæfar.
te caluum non effe, quam me iri acie aliquid egifie timi- i
digs, quod & Imperator grçttariter âdmifit.Cum Augulto
Cæfarifuilfet obicétum, quodadoptionem auunculi fui
Iulij Cgfiirisignominiola eprporis fin proftitutionc me-
ruerat,animi lui motum conuertit fri rifum. Eidero cum
obieëtû e(Te t à quodamob fui breuitatem corporis, qu od
nanus erat; iplè veto grandiufeulis elle cajceamétîs yten-
dum, cum animi tranquillitate rêfpondit. Ariftippus à
quodarn fibi maledicente recedens. Vt tu,inquir, linguæ
cuæ,ficcgoauriùm mearum fum Dominus. Antifthenes
etiam cuiufdam improperia vilipendens.Auditu, inquir,
débeteiïè lingua robuftior, ciimfingulis hominibus vna
fit lingua, iedaùres binæ. Si ergô ndeliflimus vefter ex
confidentia amiçiciæ, aut forte correëtionis intuitu vobis
fpirituliberiore locutus eft, totum quaefo æquanimiter
lupportetis, recolentes, quia teftimonio Sapientis, lubri-
cum linguæ non eft facile trahenduin pcenâ. Et quis quæ-
fo in Græciafùit potentior, aut eminentior Alexandro ? ei
tamen Antigonus fccgit citharan#abiecirqfdkens. Æta-
tituæiararegnareconuenit,pudeatquein corpore regio
voluptatem luxuriædominari.Scipio Affricanus inarmis
potentimmus,cum quidam eum minus pugnacem argue-
ret y Imperatorem,inquit,genuit me mater mea,non bel-
latorem. Nonne Magifter Henricus iuftiffimè aduerlus
infamcm ilium motus efti cum ei notam proditionis inu-
reret î Vix crederem hominem tàm integrifenfusad hanc
ineptiam fuifledelapfum,vt fecretafibi commifladetege-
ret, telle Ouidio : Eximtaeft virtuepufiarejilentia rebus. At
contragrauisejlculpa tacendaloqui. Verüntamen fecreta di-
uitum occultari non poftunt, A uisenimcoeli, fieu t Salomon
dicit,portabit verbum: 8c qui habet pennes,annun-
ciabit fententiam. Ideoque res diferiminis eft diuitum
communicate confilijs. Si quidenim perincuriam eqo-
lauerit fecreti confcio imponetur, & quod te folum feire
credideras per meritoria & tabernas circumquaque ple-
befeeret. Audi teftimonium Aquinatis poetæ. O Corydon
Corydotttfecretum diuitis vllum Ejfe putas ? ferai vt t aie an t, iu-
mentaloquentur.Bt canif, éçpoJies,& marmora>claudefeneJlras,
Vela tenant rimas, iungeofiia, tollito lumen Etnedio, clament ont-,
nés, prope nemo recumbat. Quod tamen ad cantum gaüàfacit ille
fecundi,Proximusantediemcaupofeiet. Sitonlor Midæterræ
fècretumfiium laten ter i n fodiat, fu cere fee ta r u n do ; q u æ
cantando deducetin publicum , quia Auriculas afmiMïda
rexhabet.Pallas Erichtoniumfuum occultareaiun potuit,
quinipfum cortiicisgarrulitas publicaret. Curigiturfug-
geftione detratftorisDeo odibilisprçfumitis aduerfus hominem
innocenté, cuius fidem 8c induftriam toties in li-
broexperientiædidiciftis? Probabiliuseft ilium de!ato-
rem veftrum malitiosè diuulgaflè confilium, vtfic Magiftro
Hçnrico, qui arcani confcius erat, crimen impinge-
ret, & inter vos zizania, atque fcandalofum mate tiam
ièminaret. Omni igitur rancore depbfito, Magiftrum
Hénricum in veftram gratiam reuocetis. Scitis enim,
quod iucUndaefteius focietas, vita commendabilis, fii-
miiiaritasfruiftuoli.Iam alij Domino adhçfifièr,qüi tem-
peftiuius, & vberiore manu luis erat meritis rëlpolifurûs,
lcd etim blando lèrmone detinui, doneeVidéari^ vtrü ré-
probata illorum familiaritate.qui dieu nt bon um malumj
& malum bonum cos focialius velitis admictere,quorum
fidesintegra non vacillât. Scrip turn qüippè eft;Qiii fângic
picem,inquiriabiturabea: corrumpuncq; praua confor- ,
tiabonosriiores. Iôfaphat, qui de tranfada vita multis
præconijs commpndatur,de fociefate Àchab iriiquiregis
grauiter increpaturiimpio^ inquitprbpheta,præbes auxi-
lium, 8c iniqüo amicitijs coniungeris : idcoq; iram Domini
merebaris, led poriâ opéra inuenta fijnt in te .e o quod
lucos dé terra IiidafuCcideris. Idiplum obijcitur vobis :
qui in veftræ familiaritatis lacrariu hominem admififtis,
cuius os malediéèione&amaritudine plenum eft, & qui
verienp & malitia linguæ füæ iam multos eliminauit à
vobis ficut dicitUr,quibufdânonfolüm exitumfedexiriü
procuraüit. Certè figmenta ipfius nô debucrant vos mouillé
: fed nefeip, qua deprauatione naturæ delicatæ aures
diuitum gratius acceptant mendacis & meretricantis
linguæ blanditias, quam apertum teftimonium yeri*
tatis. Nam iuxta Satyricum, prauus adulator cumfacihm
Dingen.
Lstrt. l.z
Sex lui.
Trontin.
lib.i
Ouid. lib.
i de arte
Ouid. li.u
meeat».
Perßtes
Sut. i.
DeEricht,
lege Nat
Comitem.
1.9. my-
thoUc• 6.
ß i datai
_ . y ^ rc h id ia c o n iE p ifioU .
'ß a w tm jitrem. Exiguim de naturapatrüfveneno, Continuo fuos ininfinitum'producunt ,^upm^finiT mcerirns fine
W M M m y'verakqmintur. Fil.j Immuium, dentes éo- fine. Beatus lob eadem dubitatipne motus variesdiui-
D
m m
rum arma&fagittæ; 8c linguae eorumgladiusacutus. lin
guis fuis dolose^gebant :iudica illos Dcus. Ifti funt ranæ
inpenetralibjjs Régüra ipforum,ideft,gaauli,&:.loquaces
indomibüs magnatum.Ifti funt cynomiæ,& ciniphes,
qui occulté punguUt. Video, quod lingua d.plola cor
veftrum peuimè deprauauir. Sed vtinam ad dolofam,
linguam apponantur làgittæpotentis acucæ, id eft, iudi-
cia Domini,vtlinguas veftrprum prohibearisàmalo, 8c
labia eorum, ne loquanturdolum. Iudicium fiquidem
iuftiftimumDeifuitjVcprimus homo exularetdparadifo,
quia diiijna rarione contemptainimieo adulanti conlèn-
fit. Rccolentes igitur Dpmioe& amice, carifiime, quia
teftimonio Salomonismeliorafunt amici diligentisvcr-
bera,quamblanditiæadulantis,verbalèuverbera Ma-
gillri Henrici référât is ad gratiam,& iuxta formàm erudi-
rioriisÊuangelicæ, fie in veftra paticntiapoflîdeatisani-
mam veftram,, vt nullam in animoyeftrpde præteritis
foueatis offenlam. Nam vidua eft virtue, quam non patientai
fimat. Promitto autem vobis, quod in Magiftro Henrico
inuenietis fidèle pbfequium., integram amicitiam, obe-
dientiampromptam, 8c falubre confilium. Behe valcat.
Dominus meus, & omnes, qui diligun t eum in veritate.
È P I S T O L A LX.
Ad magiftrum R . amicum ôctoçium.
A R G V M E N T V M.
Amico conquerenti ab Epifcopis eorum nepotes ex patrimonio
Chriftidttari,&.nonpaupeies. virtutisjiudiofos, déclarât
veterem banc ejfe querelam : Pauperiatem autem dtuitijs
longe praferendam.
CARI S S I MO S Ó C I O ET AMICO MA-
giftroR.P. Blefen^lahitem& Ipiritum
_ ’ fortioréra. -
@Aufaris 8c arguis Epiftoporum nequiriam, qui circa
parentumpromoriopem funradeà fingulafiter oc-
cupâti, vt nihil aliudaffectent, aut fpmnientj atque in-
digentiam fthplarium vel in modica vifitatione non rc-
leuent. Purpuratainceditparentela Pontificum, & elata
de patrimonio crucifixi in fupçrbia, & in abufîone ad
omnes vitæ fecularis illecebras le elfundit: non attendant,
quiddeceat, dummodp quid placeat, ailèquantur:
cumque eisad yotum omnia fuccedant, & in çontrariura
'luçcedant omnia his, quifbli militant horieftati.diuiriam
in temporalibus prouidentiam defipete, aut dprmitare
conquereris. Amice vêtus querela eft : & hæc Regis ac
prophetæ Dauid animum quandoque concufiîr. Cum
enimprelluras iuftorum alpicerer, videfétqiie iuftos ad
omnes huius vitæ concupifcentiaslicentiuseuagari,quæ-
rebat, fi vtique eflet frudlus iufto : &fi eflet Déus diiudi-
cans iniquos in terra j'prius dubitat & vacillât, & recur-
rens ad occulta iudiciaDei tandem nodumquæftionis
implicitæ diligenter euoluit. Mci,inquit, pænè moti funt
pedes, pænè effufi fünt greftus mei ,'quia zelaui fuper iniques
pacem peccacorumVidens.Inlaborehominumnô
funt,& cum hominibus non flagellabuntur. Ideo tenu it
eos fuperbia. ecce enim peccatores ipfi, & ab undan tes in
fçculpobtinuetuntdiàitias. Ecdixi, ergo fine caulàiufti-
ficauicor meum, &laui inter innocentes manus meas?
Ètfpiflagellatustotadie & caftigatio.mea in macutinis.
Æfti m ab a m, vt cpgnolcercm hoc, labor eft ante me, do*
necintrem in fanbtufïriam Dei, 8c intelligam in nouiffi-
mis eorum. Veruntamet^ropter dqlo's pofuifti eisj deie-
ciftt eos. dum alleuarentur. Qupniamraéli funtindefo-
lationem, defeceruntpcppter iniquitatem fuam.Singula
pollemus prolèqui diffufiore traita tu, féd publicæexpo-
utionilictefa fe exponitjinfinuans, quali ter diiiitiæ pro^
ditoriæ&fallaces deçipiunt^rnatores fiios, quos dolosè-
crigunt , vt cüm dol ore nrofternam. Ifti funt', qui fines
turn fuccclliisenumetat, & in his alti confilijiudicium &
iuftitiamdiuinx difpenfationisaffign^ns, omnemferu-
pulum dubitationiselaqueat. Quare, inquit, impij vi-
uunt,fubieuatifunt, confortariquediuitijs. Semeü eorum
permanet eoram eis, propinquorum curba 8c nepo-
tumin conlpeilu eorum domus fecuraefun.t 8c pacata:, 8c
non eft virga D ei, fuper eos. Bos eorum concepic, 8c non
abortiuinvftccapeperit.&noneftpriuara ftctu fuo. Egrc-
diuntiir quafi gregesparuuli eorum, & infantes éahim
exultant lufibiis.'Tenent tympanum 8c cithararri, 8c gau-
dent ad fonitum organi: Ducunt in bonis dies fuos,&
inpun(fto ad inferna defceqdunc. Ecce quomodo dati
fiinti y defolationem, &deieciteos confilmni altiifimi,;
dum alleuarentur, data funt cis diuitkein laqueum 8c de-
licixincapturam. Enormiterpericuloiumeft tranfitoriae
'voluptatis,& morris sterna commercium , teftimonio
Ethici: nocet emptadolore voluptas. veruntamen plus quam
nocerccft,vitam in trrprte, & mortem in dolore jEteina-
re. AudisDauid& lob multmlicem diuitum gloriam re-
cenlèntes,& momentane« feelieitatis infceliciflimum fi-
nem. Vnde & heatior in ftia mifcria reputandus eft pauper,
quam diues in opibus fophiftkis, & gloria ft^u<ftri-
ce : cumulusenimdeliciarumin cumulum miieriarum
tranfirurus eft, quarum cruciatus ille impatiehrius fufti-
nebir, qui diutius & deiicatius huius vita.’defiderabilibus
aflueuit. Illi EuangeJjcodiuiii,qti ad refrigerium lingu«
ardentisdigitumLazaripoftulabatjdjciumeft: recordare
fili, quia recepifti bona in vita tua,.& Lazarus fimiliter
mala. Nonne putas eum tunc habuifle in.defideriis multa
fuftinuifte afpera, vt vel in modico remilfius eifieret ge-
hepnaleincendium ? Veruntamen poft exitum huius vitae
dolor astern us cum poena temporali nqtranfibit:nam
in inferno nullaeft redemptio. Cumque locus ille viam
prasclndatad meritum, compenfttioms ctia beneficium
no.n admittit. Noli quasfo afFeótare diuitias, quae te fii-
giunt, & vbi affluunt plus aloes, quam meüis babent', 8c in
fine ad infinibilem mortem ducunt. Sit tibi paupertas
iplafblatio,qua; & viuentem liberrimum facit, & feeu-
riilimnm morientem. Pauci diuitestnoriuntui^quiihexi-
ta huiusvit*non defiderentfuiflepaiiperrimi. Ideoque
& plerique prouidentiae oculum diriguiit in futurum>
fpiritualem ducentes in diuitijs paupertatem. Dauid in
tegali folio fedens, inquit, Domineindina aurémtüam,
&exaudi me,quoniam inops & pauper film ego< Et alibi.
Pauper fum ego, & in laboribus a iuuentute n?ea. Elé-
gans & praeclajum Dei donum eft paupertas, fi tameri
hanc inter. Dei dona computare dignetur impatiens &
ambitiofa temeritas.Huius domjgratiam intellexerat ille
-Senecaenepos Lucanusreferens ieouritatemanim« pau-
inter bella oiuilia. O vitatutafacultas, pauperis angufiiq^
lares, omunera nondumintelletta D e V m : quibus bocconttngere
muris, aut templis potuit ntitio trepidare tuntultu Cifarca pul fame
manu. Nabuzardan irdubuerfione Hierufalem cumftis
pauperibus in paMdii|fiflis, folos diuites capriuauit.
Chrftus domum reguji rogatu« intrare noluit, ne videre-
tur diuitias honorare..Tu quiinEpifcoposriunc defieuis,
citb epifeopaberis dante Domino, erisq;, fi bene te nóui,
fcholaribusillius temporispublic« detraótionis bccafio,
Nam &illiy quidulce lignum iam adepri furit, quandoque
dum fcholariter militarent,, Jinguas procaces acue-
runtin EpifcopoS, &telam,quam hodieordiris, longo
téïnpore texüerunri Certiflïmè autem feio, quo.dex quo
rapierisadcathedram,rapieturacorderuo fcholarisvit«
memoria, fubitanepotumpullulabir affetftio, de maritandisneptibusanxie
cogjtabis: nec in beneficijs atten-
des meritum, nec in matrimonijsparitatem,arquein hac
infama fingularitera:ftimabis plenitudinem voti tui,
fimulierculanim degenérum vilitare titulos
alien? nobilitarisinficias',&per(bnisin- '
famibus containincs domum..
DëiVale. -
E
si difpo.
litioais-
tob.2i. 7.
F
fcorl. t.ep.
ad Loi.
si. diui-
tiarmn.
Luc. i(5.2j
G
lauen.
Sst. 6..
Paupertacislaus.
Pfsl. «ƒ. j.
PfsUÿ.
Corn’Tac.
annul. 16.
Lucan.I Si
leremyu I
16•
H
loan 4 .f<k