m i
cumcifus autem ferm o eft-, qui-originale præ'puriumtrà“
hens de ventre fenfus humani arbitrij cuUrapetrino non!
amputatui ad regulam Euangelic® au&oritatis. Si om-
nes fermoncs fuperfluoscommunicarem, & huicnoftro
/priptö infererem,nerausiuxta altare complantarem.Sal-
uo nomine & nu mine facratiflim® Virginis, verbale duel-
lum non rceufarem, ;fi vacaret legere,iticiibere, fiarma
quærere in fuitarijs Salomoms. Si aurts & oculos (uos
clauleric Domina iloftta, Sc nænias difpucatiuncularum
nofti'arum nihili penderie, incauernisiuis AnglumFian-
cigena conclufum & ligatum vfque ad tempus mille an-
norum confignabic. O magifter doftiffime ! dormiens,
an vigilans, rubam cancnrcm audifti, quód Virgopecca-
tum fenferit, fentiendo debellaueritJ , Quam fis dolofus
interpresin occulris, patetin apertis; N4mftylum velcaomnium
nullum omninofenfit. Nam ferpentis fibilatio
forisfuit peifuggeftioncm, non incus.per ritillaribnis pru-
riginem. Née decuit illam carnem ririllati,per quam meruit
omniscaro à damnatione ritillationis purgari. Non
decüitillamcarnemihordinatèmôueri, de cuius propagine
ordinisdifciplinademaDauiC} & omneqp mundum
fub iuftiti® moderamine colligens ad vitamæternamre-
formàuît»
E P IS T O L A X.
PetmCarnotenßseleftw NicolaofanttiAtbani monacho.
EPiftola tua mulrifarufdentâta,dum me acerrimèmor-
dëre inténdit,dentesTuosip femecelirp?d°a *n*ut?*
Collidic. Acutosequidem formïdo, fed putres contera- i lamüm noftrum appçllas cubain. Sed tub®‘officium eft
no. Subtilicer fyllogizas, vel forte paralogizas} fedial- | vocem exaltare, ftyli & calami in fileptip fccibérei Sis er-
lacicer concludis. Noftram irrides fimplicitatero,rfec mi- ! go Dauus, qui incetturbat omnia. Quo autem fenfu dj-
rum ; non ënirri tenes veritatem. Contra legem fiatris tui xerim, Virginpm peccatum ferififlc ôr debçllaffe, & fi tu
turpitudinem reuelas, non quæ e ft, fed quam fingis. arreptu.s in canto furore, quodvixmahuscontines * non
Inhumàniscertèmentirivereor;quanto magisindiuinis? potes patienter audire, quinoftra legerit feripta, fauore
Credo, dico, àflero, Sciurp, beariffitriam Virgmem no- & odio poftpöfitis., auçiiat, & in ftatera aéquitatis dili-
ftram in æterna prædëftinàrionb fingulari priuilegiô mu- genter âpipendat. Ne veto autoritäre nudus cirça Go
nitam,neé àfua conceptiohe in aliquo violatam: (bd fem- liath ad bellum congrediar * antepono feutüm au&orita-
per manfîfle & permanfiflè illibatâm. & ficut beata vitra : tis qua diçicur : immuituis pottam inter te & midierem, &cet.
humanâm & cæterorum hominum naturam, fie fecreta j Ipfa conteret caput tuumÇ & tuinfidtaberis calcuneo ans. Quas
& incognita mariët vitra omnium notionem. Quamuis eft hæc mulier ? Virgo-, quæ pro fexu, non ptb^cprru-
auicem more verueciimadinuicénoftratentauerimuscor- ptione^ mulier appëllatur. Qupdefteiuslqmen l Iefus,
nua,& verborum diiierfoshinci.ndeprotulerimus fonos: i In quo benediccncur omnesgences. Quæfunt ill« ini-
tartien vnus&fimplex oculus vtriufque noftrum in eius I micitiæî Lege.Apoealypfîm Ioannis : Poflquam, inquit,
obfequioôifarnulatu nu n quam caligauic ; (bd neque Deo vidit draco quoi protect us eß in terrant, perfecting eß müderem.
volente caligäbit Vc autem giiftus cibum difcërnic, & a- j Ecce ynginem Mariam” Euangebuin doçec,, quod dra-
liusplus lalis, alius minusexigit : fie fenfus humanus qua- çomalignus in Herode, ficut aliquando in (erpente,qu£e-
doque aultëriora, quandoque dulciora appétit auidius., rebac occidere Iefum filium hums fan&i(ïimæ mutièris.
Profert alius àbfque pondéré rationis, (bu autftoritatis ' Quare lofeph cum matte & puero j monicus ab Angelo,
quod eipraftjerir: reoufat alius quicquid fale Euangelicö^ feçcffit in Æ^yptum , tan quam in loçum defertum. Lu-
aüt pröphetico çonditum non eft. ' Eft alius vtilior, dulr • ce clarius ad verbum.expbnit hoc fermo qui legicur in na-
cioraiiüs. Egovcilem dulci præpono. Solàs iàuces ma- | tiuitare eiufdem virgims , vbi dicirur : Inimicitias. ponant
gis demulcec dulcis: omhibus membris vtilis plus con- interte&mulieremy &c. Quid eftfracres, inquic a<âpr in
fert. Tu verba dulciâ ,.ego vtilia quæro^. Tu lenocinan- hocloco , ferpentis caput.contererei nifi principalé'Dia-
tia ,ego falubria.& confortantiâ. Serijs itàque intenda- bolifuggeftjonem, ideftconcupifcentiam refiftendo fu-
mus. Quædam tarnen ferià iocola aliquando non re- perare ? Si ergo qgæricur , quæ mulier huiufmpdi vicio-
fpuunt, immo libenter admittunt. quædam vërà fie re- riam operata fii: : prpfe^lô-n.Qpi;eperitur in linea genera-
fpuunt ôc expuunt; quod etiam aoathematizant & fuf- tionis humanæx, donee perucniaturadillajm.,dequanunc
pëndut. Rcginæ Dominæ noftræ beatiftimæ virginis Ma- agimu$,fan<ft;arum (ànt^am. Surdus es , fi non audis,cæ-
riæ obfequia yenerationem poftulanc, non adulationem: cu5, fi non vides, mucus, fi non clamas, infidelis, fi non
mutaritatem,nonfeurrilitatem:eordisdeuotioaem,non credis, contumax, fiadhuccontendis. Vadeadnataco-
oris verböfitäcem : fecretiadmirationem,nonpublicamçriamSiloe, & laua oculpsv&.videqu^modoYerumfit.
difcüfllonem. Vterque noftrum,curricpoftipfam ,& vti- quiafenfirpeccatum finepecçâtô.:; Senfit equidem, non
nam àd iplam. Vt credo, vnaintentioanimosparificat, ad læfîonem, fed ad p.robationem : fen(ir, non luccum-
fed varietas ferrnonum, vt pote linguæ diuerfæ,fenfus feri- bendo, fecl fuperando : fenfit extrinfecus, non intrinlc-
^prvirae talua fide alternat. Anfeientiores,an (apientiores cusdcnfit hofte fuggeftipne iaciendp,npn carhedelaëtan-
fumus Auguftino ScHiéronymoî Nonne in fide vnani-, d o , vel fpifitu confentiendo : fenfit propulfando,. non
mes,in religionécon cordes, in caritate feruentes, in feien- excipiendo vel admittendo. .Quis noftrum magis.hp.nP“
cia fcriptürarumfublimes, in auftoritatepares,in quibuf- rat Virginera, qui.illam prædicac abfque certamine feli-
dam fententijs valde funt difpares ? Inepiftola ad Gala- cem , an qui in certamine fortem î Nam midierem fortem
tas fie legitur : Cum ventffetCephas Ântiochiam, infaciemeire- quisinuenieti Proculér de vltimisfinibuspretium eius. Apofto-
fiiti, quia reprehenfibilû trat. Prius enim quant rentrent quidam lus ait ; non coronabitur, ntfi qui legitime cer louent. Spiritus
kidçobo,cumgentibus edebat. Cùmautem venijfent,fubtrahebat, in Apocalypfi diçit Vincenti dabo edere ddtgno vita, quoi eß
&ßgregabaije ,timenseos qu'tex circumcifione er ant, &c. Hierbny
mus défendit Petrum dicens , inuitum fe;ciffe,&di- bis. Item ; qui vicerit, faciam ilium columnam in ternplo Dei
fpenfatoriè fîmulâflb, ne feilicet Iudæos ^mitteret : née in men Item, qui vicerit M o et feiern mécum in ïbrono mco. Vir-
hocpeccabat, quiabonaintencionc idagebat. Aùgufti- ,go noftrafedensiuxtafedentem in throno gra.tiæ filium
nüs e cohtra dicît, Petrum ilia légalia feruaub non dilpen- ; fuum Iefum,loquitur omnes viët orias,quas obeinuie non
fatorié, fed.verè: & eum verèpeccaffe, nonilla feruah- j dormiendo,fed Vigilandp : no,oçiandu, fed pughando.:
do, fed alios fuoexemploludaizare cogendo. Ecce ccdri non^ugiendo, fed tefi'ftendo : non cadendo ^fed cæden-
Libani,.eëcefublimesabiëtesalio, &alioimpulfu,alirer do.-An, mater fejicior fîlio, an.fanclior? an fprtîor? an
gratia plenior ^Sed.duâ:uâ?eft Iefus in defertum, vt tenta-
retur à Diabolo, fed dicit ilium Apoftolus tentacum per
omnia pro fimilicudine abfque peccato.. Qui tentatur.
nonne fçntit tentationem Eft autem modus fenriendi
fccundura yirtutem, non ientan tis, fed tentati: debiîis,
debilipr, debiliflimus effeâus fenriendi, feeundum affe- !
(^tum Sic vircutem fentiehtis: Non enim qmfquam p°Çcft
iudicare.qùidfentias,nifitu quifenris. Hucufquefatis fit
' ' -____________ ■ ' : • . de tuba,,
& aliter fentidm^bd in cariratis radice nunquam diffen-
tiiint. Vnû’fquifque autem in fup fenfu abundat. Nequa-
quamenitp in arfilhlis fidei, in iis, qui funt duæ oliuæ &
duo can délabra ariêë Deumlucenria, error innafei tur,pro
quo alter pçriclitetur. Non iraquë mirum, fi nos ftipu-
làm ficcam veritas rapiat in diuerfk. Si tu tendis hohora-
re Virginèm’i hoc ego collaudo, fi contendisdefendere
incircumcifum fermoném , iftud ahn approbo. Incir-
\Gen. j,ij.il
Prou.3uf
H-
xpoiMI
Afoc. J
detuba, quamfecifti & fonüifti. 'Nunc autem vtad fin-
gulaepiftolae tu® capitula, quibus raeam, quam &ego
confiteor, arguis innpientiam, refpohdeam, fpinetä, tua
ficuthinnulus ceruomm crahfilio. Sed menonignorare
törpos diuin® löcutionis aflero : titos verb in terracon-
culco;. Denique compatiorinfolenri®tu£e,quideexcel-
lentillimis noftr® Virginis montibusadprofuridifiimäm
vallem defeendifti, ne dicam corruifti. Licet enim in
illa nihil fit verecundum, vbi omnia & fingiila eius mem-
bralunafüntpuriora, &foleclariora : tarnen noftr®fra-
gilitacis teterrima memoria, cum audierit nominarjg enitalia
, v ix i fua excutiecurpalude, vix incipiet non fp-
lica cogitare. In Virgine igitur talia facrofandis cortiriis
potius volohonorandoinuoluere, quam nudis nomini-
biis&manibuscpncretftare. Virgo certe virgineis verbis
& fänifto velamine confecratis deledatur aftari. Parco
epiftohe me® tua inferere verb^, qu® tarnen non parco
reprehendere.v Finem facere feftinabam : fed nouutii'
tuum decrecum prius volb difeutere, & ex quo confilio
promulgatum fit requiro. Sicut, inquis, in c®loqualis
pater, talis filius, ficin terra qualis filius, calis mater. O
Domina !1 ignofee dicenti quod difplicet tibi. Nohnetu
filij tui, licet mater * cameh ancilla i Nontie ficut oculi
ancilheinmanibus Damiji® fu®, ita oculi tui in manibus
E P I S T O L A XI.
H. Abbati Cluniacenß.
V T P ° oniiflisexcubijs Dominic® fepulrur® veftri ha'1-
L ^1 bens memoriam, fanëfo fabbafo dpus a^gredior le-
ge non prehibitum. Nee legere namqne , nec falbere
prohlberlex. Lugeo interim ex lege füa comrä legem pro“
lcnptum Iefum extrafypagogam.exrraduitareta (anaam
rune profanam, exrra vitäm. Sed Chriltus hrofcripm*
meborem adijt mahfionem, popolmr, cariorem, ciuira-
tem (atlcriorèm, leaulum gratiorem, menlam fuaiiio-
W B t profoiptus äiudaiis adferiptus cd rex
& Dommusin caelis. Deexilio migrauit ad rrgnuni: at
his quiodio habuernnt eurn gratis, ad illos qni obfequun-
turlemper gratis ,acruce ad cadum, a patibiilo ebntume-
h®ad thrbnum grati®. O bénigna pawentia, quoufdue
fuftinuiftilocum contumeliofum, populum iniiiriofum ?
Certènofivna die, hon mehle, non anqó, fed annis ihui-
tis, quatinus pösnitentiam de cbmmifTo agerent, & ih-
dulgcntiam acciperent. Dormis, Iefii, in mbnuitientd
naribus vllbs ftrepitusfacisihëdium nec ore, hb«äis
filehtium tenent omtiia, doneefurgäs, dbnec euigiles,
Domini filij tuiî.Npn adæquàbitur eiaurumdeÆthio- donecApoftolosdifpeifosreuotesiMittargallusvocem;
pia, nec conferetur tindis Indi® colöribus, quia non eft & melius canfët in Chrifti refurretftione, quam in Petri
inuentus fimilis ei firper terram, qui vnus & vnicus eft, negarione. Raucètunccantauitdicens,raüc®fàa®funf
& feeundum non habet. Süffiäctibhddexcriseiusftare, fauces meæàcbnturbatioiie hominum, âtempèftateprb-
non æqualitatis, velqiiâlicariscomparatiohe, fedgloriæ celîarum. Vb» enim in terra Voxçlara, quando Verbum
& beatirudinis ftâbili & æternà cppulationè. Daris iam | fuffo'cabatur, quinim'mo&verberabetur, vt verirasfupi
dextris pacemhabeamusad Dominam noftram, euius ru '• prirnerëtur ?’SedparuoînteruaIlofa<ftusèft teiTæ morus^
adiutor? ego afïbrtor, cuius tu zelator,ego amator.Suum quia furrexit Dominus, & cantauir gallus, furrexitbo-
in laude Virginisexpendere ingenium & ftudium nee-im- ; minus de fbpulcro. Non ter, fed millies gâUus.Chriftia-
probabile eft, nec irremunerabile. Vngulam tarnen,& j norum finguiis noëribus", ifingulfs eiùitatibus , fîhéulis
in hoc, & in omni aëfione noftra & incentione, ändere j fânétorüm congrëgarionibus^ cahrat alleluia càntac &
auétoriras iubet &ratiofuadec. Difeernere autem quid | /ChHftimortem'&rrefuriëbtionem: Vnde, Galloïanentethes
&quompdo dçbeasfaùdare ,vngplam eft ändere. Qui redit, &cet. Alius quidam irieffabilisgallus dé coelo inro-
alterum poftponit, officium laudationis auc peruemtj nuit dicenSrBxïtrgègîorïameà, exurgepfatieriuin & citHarâ.:
autprorfusamitrit. In modo erras, fi fupra vel infra , auc Ö fill,gloria mea ! nam films fapiens gloriaeft pau is : exp> -
extrhmetas vëritatis quemlibet laudas : in perfona fi lait- ge|dormifti, femnümcèrafti. fàtiseft e^uroe vitra h
deindignum laudaYe velis. Vt aclrem Veniam, tu efters
noftræ Vtrgi’nis laudes, ego verb offero. Tu in aere eüo-
las, ego interim dumVjh terra fum, pedibus currbv Tu
præcipicas verba , ego difpbno fermones meos in iudi-
cio, & in ftatera appendo. Tu acerbam & immaturam
vindemiam, ego in imbre mututino&ferorinoiam ma-
tura poma noua & vetera ad menfàm comporto. Virgi-
nem laudas ego laudo. Prædicas fanélam, & egb
Extolitsfuper cftbros Angelorum, & ego. Dicis immu-
nem ab omni peccato , & ego. Afferis Dei genitricem
adftruis noftram ad Deum mediatricem , & ego. Verfa
& reuerfa in quolibet ftatu vênerationis & glorificatio-
nis, tecum vado; tecum fentio. Si veto extra communis
monet® fortnam vis fàbricarealiam, quam non ap-
probauerit fedes Petri, cuius eft approbate, vel impro-
! bareordinem vniuerfalis Ecclefiæ, pedemfîfto, & termi-
I nos conftituros non tranfgredior. Crçdo & confiteor
pluraéflè apud nos ignota de Virgine fàcrofancla^ quam
nota, quia confortataeft & gratia &g!oria, & non pof-
fumusadeam. EuaUgelio, non fomnijs, de ilia credo* ÔC
fi aliter fapio, & hoc ipfum reuelabic Deus, quando Yo-
luerit, & quomodo vdluerir. Interim autem dum fit vox
fuperfirmamentum ,neçxdefcendit ad noftrum fundamé-
tum,- pennasfubmitto, &meæignoranti® caliginemnon
à té, fedapatreluminum illuftrandum imploro. Si fec-
rum de manubrio clapfum te in aliquo læfic, da veniam,
eandem à me recepturus indulgenciabi. Oraprome, a-^
mice cariffime, & vtinam,facie ad faciem viderem !
te, quem feriptorum tuorum bene ornatus
habitus non femelpræftitic
& audire.
dormicurus | fed mecum in gloria mbavigilarurnsad pfal
"lendüm,adcitharizandum vicinis&amicishiëis, qui li-
benter, non impudentetaufcultantvOcëm tuam.. Con-.
centum certè cæli eantando & pfallendô dormirë facis.
Venicum pfalceriô,véni eumcitharatua. Iri pfalteriodecern
chordarum cantabis, quia fupérhquëmordih'cs Angelorum
ciitn hömine redemipto coJlocabërjs. C^rharam
quöq; paffionis tu® percute in auribus mets i quia iîl u qui
. n5 debùic podénarj codenaui,& volo vt fenior f t l frater1
qui inagrà oeddit Abel^meam audiàr Diabolus fympho^
hiâm & chorutn, non vt deledetur, fed vt confuridatur •
Scfitei iâteftimohiutn fuæ..-malignitatis & méæbenighi-
•tatis i qui dedi filiütn Vtredimërem feruum. Haiic pof-
tionem mihi hodie cohtiilit Dominus de fuâ paffione &
refurreëtione.antequam àd noftrum capicülum accedëre-
mus. Tingitepanemveftfum inaquam craflàm vitulifa-
ginatiii& ficut adqfe&pingiièdiriéreplëacur anima vëftra;
De hishadenus. Micro fracrem Stephanum quem dili-
gitis, cumfratre fuo B. quatinus eopaëtofub fratrb fuo
domus rioftr® de Prouihcià curam habéat, vc vos & fràtrë
èius fideiuflores habeam de indemnitàfe bonorum H6-
ftrörum; Eft enim in hoc officio riouïis, ÀcriecëÜèeft vt
habeat bonos adiutores dcconfiliariosjdonecperfe anas
bülare didicerit.
È P Î S T O L À X l i .
» T bréuiter tumultuofis & ferupiilofis cdtdis veftri
quæftioriibusfuperprofeffionefaifta, ramin ordiné
Grandimontis, quam in Cifterçiènfî,féfpondearh, id trii-
hividétur; quod fidem promiffinolæditqui foluic,qubd
pforriiferit.is quôque gracias merituin fuperàddir,qui plus
iolüerit quam ex.vötodebuerit. Non eft meüin ördihe^
fandorum iudicare, neque meis ftàteris mérita illoi'um àp*
pendere. Suo domino flanc, auc cadunt. ftàpt aurem^