3#/
" - ■ " ■ " ' tcmS.Ecclefi* tu*. Mftcrere D omine, tenenos,ne de
r . y T T "R R A A B D À 'T* T S I manutuacadamus. Vte rents mftro$,&corntiftrttm igné S.
ü JLi 1 Ï J IX. V-/ /V. O **--*• ^ ^ Spiritus cui,& confirma, quod operatuscs in n o b is , ne
difloluamur,&inlutumnoftru,vel in nihilû redigamuri
À té creati fiimus, & ad te conuerfio noftra; te faiftorc &
formarörem cognofcimus ; tuam in diiporiendofàpien-
SPANHEIMENSIS* ÖE SCÈ.JPTQRI-
bus Ecdefiafticis <, Guilfaclmi Abba-
tis vita.
V x LH fe i. m v s Abbasfanât Theodorici, érpojiea
I vt dtdtur) monaclm Clarauatlenßs,fub Beato Pâtre
Bernards Or Unis Cïtlercienfis,ver in diuïnùfcrp-
ptur is fiitdiofus,& érudit us, vita quoque&fanâita-
te cornier fa tionisinfignis, &obid eidem Bfttiardofingularïter d't-
icftusycdtdit nonjpirnenda lettionis opufcula , dequtbus ad no-
firam nontiampaucaperueneruttt» Incepitfcriberex (fedmorte
prauentushon perfécit.) :
Vitàm S. Bernards Abbjtid
* Scripturus vitaih ferui tui,
t.
S o l
lib. i.
lib.i.
lib. i
tib. i.
lib.i.
lib.i.
Itb.i.
lib. i.
lib. i.
lib. i.
-Speculum fidet.,
ÂEnigma fideh
Sententiarum fidei.
Ad Theophilum de natura animât, *
De contemplando Deo.
Dénatura & dïgnitateamoris»
De Sacramento altar it.
Méditations pro nouitfjsi
ÙontraPetrum Âbèlardum.
In Cantica Canttcorum mperfèâum
In Epiftolam Pauli ad Romanos •
Et quadam alia. Û > ,y
’Sunt qui dâcun't, hune GutlhelmutH, euihadhuc Abbot effet
fanât TheodoricU vuïgatdmad Carthußenfesillamfcripfiße epi-
Jtolamy cuimttumeß-.Eratnbus demonte Dei Orientale lumen,
&c. qua beato Bernardo afîcribitur. Claruit fub Conrardo ïmpetib.
tiam ,in continendo &confcruado bonitate ,&mileri-
cordiam adoramus & inuocamus. Perfice nos,quifetifti
nos; pfice vfq'j ad form am plenamimagiifis tu* dc fimili-
tudiniSjad quam formafti nos.Dieittibi vas luteum Juttt
deftinatum,& vox eiuS eft cadentis & crepantis iQuidme
feciflifii ? Vaiautemin honor? non hoc diciti Cordeenim
credit adiußittam,ore autemconfitetur adfalutem quiabonus
bene omniafecifti,& ipfum in hpnorc,illud verp in cori-
tumeliam bene fecifti , vtriq; dans liberum arbitrium,vt
vterq; non cogente neeefluate * fed (pontanea voluntate
faceret q> faceret, & proprium haberet virtutismeritum;
Virtus n. eftlpontaneus in bonum voluntatis aflenfus.
Habens autem omniu {cientiam, pr*feiebas devtröq; b
sterna Sapicntia, quoniodo libero arbitrio vterq; vti deberet,
qualis futurus eftet» fui rerurnq; arbiter, vtriq; para
tarn Habens gratia,qui non earn in vacua i eciperet.Pr*
feientia autem tua n on vtiq;cogiteosefle , quodfuturi
funr,tanquamneceftario fic fintfuturi, quia fic eosfutu-
ros eile pr*fdfti; quin potius quia fic futuri erant,ideo
tu feiens omniaanrequam fiantietiam hoc tu pr*fcifti,&
omninonon potefttalli piaefcientiatua. Eftautern.pr*-
ieicntiatuaDeus,:piäiäpicntiatijai qu*ab*terno tibi
*tei nali^r coeft(ctiam ii nulla efletcreatura)inqua funt
ömnesCiVuf**rernaliter omnium, qu* fiunt temporali-
ter,&ipia prxfcienna crfcacur*in tempore fuo ereandai.
Qu* tarnen ribifutura nofi erat , quiain confubftantiali
bi iploverbotuo,per^uodfa6l:ueft,quicquidfaiftuni
-E
Pf*Itn. i
F
Definiiio
PrasfticA:
tiabci
quid;
rat ore tertio, anno Domini M. C. XL. EtanteBernardum ( cum j vjtac^at ■ fieexiftens in co vita,ficut futura erat,fic ovnum
de vita ipfius librum complejfet) moritur: ctii ArrioldUt j mninofututa,quiain ipfo vitacrati Viraautemnonco-
AbbasBonauaUis^uatuoraliosadiecitlibrofi .gens vt ita fit, led fieexiftens in cb quod fic futurum fit.
, I Quod ergo modusfuturi remporalis,caü|ä eft in Deo ei4
—T” “1 ~ |-quodcft,idNcft,*terhitatis. Naihfificnoneiretfuturum
temporalitcr ; videtur in verbo Dei non pofte efie*terf
rialiter. Sed feientia velpr*fcicmia tua,Deus,ipia eft vernis
tua,qu* dieit: Ego fum veritas, & fièut tu Deus pr*-
O R A T I O N K S ,
S T \T C p T~\ T ’ i ' A T T ,, fcicndpnócogisfieiiqüod futurum eft, ficneccogipotes
;*■ ’ _ pr*fcirc abeo,quod futurum efti Tibi quippe nihil eft
N E S D O M I N I G V I L H E L M I A B B A- ipEjeccntumynihilfuturumi fedesiemperquodcsjillud
T I S S A N C T Ï T HEO D ORIGI , ET j Gütern quomodocunquc fit,fiticpr*icns, fiuepr*teritu#
poftcaMonachi Clatsuallcnfis, tjuiicnpht
piimum librum vic£ bcari
Bcinaiili.
iuic futurum, in vci bo tue vita eft; Incircuituimpij ambulant.
Collige te ergo homo à eircuitu erroris ad centrum
VcmatiSjVasluteum ficredigicurinlutumfnum,vtnon
À L T I T V D O dmttarurh,fdpieniia& cum eogatadhoc dininapræicienria, cjuiacumnolatuit
feientia Del .quam mfcrutabilmfuntmii- fiefututum. Quodtatncn quiaifiefutututnpratfciuit.iu
ctaeim , & quamimefigabiUsviaeml interitumprsdeftinanit. PiasfdeotiaetiamD'ei.bonitas
Suis enim cogmmt fenfum Domn'.rt aut eiuseffqure ab æter no parata eft omnibus,qu;irauisnon
quit confiliarm emfuit t Milcrcfiscnim ; ab omnibus lùféipicnda. A quibus autem fufcipiendali t*
Domine,cuiusmiferctis, & rUiferiebr- iquibusnont neque hoc alienum eft à Dei prtdcientia;
diàm prxftai f cuius mifcrtusfticns. quædiciitdnftumcftjquantumadbonitatéDei^mnib9
Necenim Tolcutß . nequecurrentis, fed miferéiitls fui ab æterno pa'rata eft.ctibm fi ndlkeflet cteaturatBonitas
Deus Refilit f e vas Bailed maudeius, qrii fe fijixit.qui enim Dei hçc,Spiritus S. efrPàfri Filioq; coætermis.yn-
dicit U l i M . ' ! « fila à manu te- de ii»-çteatione mundi, Spiritus, mtqari, Dominiferebituf
Sentis&pottantiscafuram#Onfringendurti,eohÉcien- fuptr aquas t feilicet omnibus fir offetens, ad om-
dttlit t e fa m u t iSMlAdbucqUTifurivoluniatieMmciM nesfeexhibens benefaeiendo , 8c « ilia prouidendo;
qtiis reßßit 3 Et ud^tTsùidmtfeciflificl Sictibidieit, ô x - quodpropriumeft Spiritus S. fed maliuolam refugieus
fernila|>ientià,vasfiSeScluteum , vascotitumeli*8c animamjnquânon poteftmtroire fipientiar Itaqrpræ-
irte aptùm ih intktitum ; cum potüis ttemetead te habe- feientia Dei de creatura,quantum ad Dram', præfciemia:
iet' 8c otaredcbèret,quibabespotiflatem cxeaicmlutimaf- cft;quanrûadhomines,prædèftinatio;ipfaefteleaiovel
fafacmvas, qliuJquidèminhomrem; ahuiinctntumtliam. reptobatio. Vndecftillud!: |) 'onvosmttlegifiis,.feitÿsvQti
Sed permanent vafaboitoris8celcak>nistvafamifericoé- Prædeftinatioautem.gratiæcftprsspataiio.. Gratia veto
dite qdte p.mpataftiin gloriam, quatnon bocdicunt,fed ipfcefteffeau's,inqnameurvnirsaflumatur) a!tcrre!m-
aenofeun t te eteaiorem 8c Bgulûm fuum.fe aaremlu tum quatut;no'li quæreie.fi non vis errate. Si fupetbus e s, n S'
compaaumin manu tua,de qua fi eectderint.væ cis.quia latet Dci prælcientiat«, neceffugis eiui prouidentiam,
can(Tin2entut,coTtter«ntaç,8credigentutinn?bilfi.Hoe qua prtedeftinatus és in poerianS fitperbis præpaiatam'i
fdiunt, le eigratiatuanódefichint.-Mifererc Domine, iDeultmmfuperbisnßjfotbumilibttsdutmiatgranams Sm
miléreteitu pkftes nofter es,8c noslutum. Adbuu tarnen j petbiaPrgo 8c mecitumeft j 8c fignuft teprobàtidnis , fi
cüôcunqi îiTodo hçremus,adhuc manu vif tutis tute p o t-, eut httmilitaj8cmetitum s 8c fignmneleiâiodis. Di-
tamur,&adbucdettib.digitistuis,fide,fpe,8cehatieate cat ergo luteum v a s, -Stud me.fecifti fie t ide ft, quare
dependemus,tnquibusappendism.olemtetra:,folidita- me prajdeftinaftiin imeritupii.Et tcfponditéi Seritas:
— j : . ' ) . . Vtlccun-
Pfalm. n.
Sap. id
ioafi.ip
iae 4-
Nota.
I Scent’d
IJ! Erfidtrt.
B Ffrbn. | |
rum. - Voluntaci enihl meïc non iefiftis,cn m fic voluntas i àaudèr in r5 >lic fi F «•»• WÊÛ 1 1 parte fua ïam
Liî.asîit mifeucoidia. in îqu irate , pôfëMrcr cub île vbi cap ut m cli u ëniT^idi *U111 la^ e n te
~Cust,fe“ !7 qtire°^
ft' l^ f l l bl'1'llteKlli&tQffiTtlC(d‘ quodmaïuseft, j nanum. Audio, S c^ n ^ t.^ r , in r% tl\" da n S ,’f{àmho
icieiirioeme*, expn l; /•_ 1; • _/
| l i
- vl “ vacu tut e Ltj Y-pfYCilS dvLU'
firre me ., Non vis ytihuenidcur inirjiiitastiläad odium;
vas a pen m irre in ihteritum.
. Acceduead eum , & illuminamini,& facies veftri non corß
fundentun Confudor Domine Deus, confilndor cönfu-
fidneretra & hörribiir,^uocieriaaccedens ad te ; claiifadi
mihiinucnioianuamvmöuisriri“,&penemihivideorau
dire vGcehi ilkm terribiletti. Amen dico.vobü,vefcio vos.TLi
qiriillumi'nariatedefidcrabam,ficadölötecördiSmei;
ßc pereurbatione fenfus, totüs cenebrefc6,vc {jene mihi.
meliusfMjfte videäturno’naccefifle. Quis enim nie con-
rölabfiue,
ninklolatm meaiqu* tunon es,vel exeeribnüint; Vdfih
/fiäir Salomon. . Vere veemihifolfifi nonfuetistüme^
cüm,velego tecum.' Beätüm & beatiflirnüm raecredo ,
Dpmine,fi fentio tcefte m e c iir n fed t*dec me'mei,& ö-
dio ipfe mi hi fum , quotifes fentio me non eife te^cu m.
Q^mdiü fum tecum, fuin etiam mecum; non fuid aüte
me cum; quamdiu rio'q. fum tecüm, & vre mihf<|üotie.f':
cunque non fum teciim, fine quo nüriquam eft'dpoftum.
Non enim haberem fubfiftere quouis modo fubfiftendi,
fiuein.cprpore, fiüeiiranimä,’nifiprjefe,nteyirtute rua.
Nohdeiiderarem,nön qtjsrcreni ce,nifi exprslencegrä-
tia.tua;pufnquam inuenirem te i nifi occurrere'tmihi jni-
ferieördia ttra, & veritascifa.Sed ciim inörriniBusHis Cr
go repum iitm | fentio iri rnb bperantem gratiära tua;m:
bönum-eft mihi quod fum, qiiod viuöf In DominolaUd.t-
bitur.anima tnea. Si autem cüm tu mihi benefäcibnddes
;•••/. . 1, 0 “v...t,viiyuuu8 uucimna: conlcienna;
me*, exéo ad hicem oriencis mihi folis iuftiti*.
Se d çiim; lq mq o len tos o feul os i n eu m; v blo d itiger e , r e-
uerebanturdefuefaailuci^&aifuefadi tenebns. Ecad
'tionis cuip palpebrisfuis ‘, exercitii manu tergo quaib
Çoflur^ab eis reiimadiuthrn* ^omnQlèhtïi! Si te do:
i banteinuenio'foritetiilaçhrym qui itt humiliçatfe
^contrit* animé valljbuscito folefeioririi lajiq matjus
operatibriis, & faci|n|deqotiqnis. Deindeficutexten-
“.■càeçiipitèfalas ïuas^^àdaüftrüm
manus theû | | te Doiriine, ‘kàiiinta rneafteut terrafineaquau-
bi. Et iicut terni de fer ta, &mi?à , tnaquofàjcjn fincto
apparep t ih ^ t videam virtütem iuam '&gloriam tuam. Çum
que ôculos meritis fibë , fenfum tarioiîisad te erigo
o^Soliuftiti*, contingitmilji, quod concingerè'lblet
ebriis^fomno.yelinfirmis pculis, Vt ynam réiç aipicientès,
dua^vel trèsefte arbitrentur^ohèc vi^tndi'droceftu
incip.iàntiniellfgere îyitiutn è(Te ocüloruin, nôn rei qüife
videtur. Nàm âbviu vcliôb 1 e6tationé krifüùxn ôc fenfill
bilium expërgefaété ariiinæpriini peçurrit imaginatipj
.qué aftuëtài^fenfibilibus axïiinard iènfibUsMçiîratis
fplebatvac^è,fiçriihiliam riifi-iinaginefienfibiliarhÇo-
gitarèipiàt vel intëlligerè . Prpptéf quod cumafdmnd
pègligcnti* expergefadus, fiibii:c> refpicio in Deum, de
qub me lexdi uina iri ftru ic dicens.Aadïljfyiel, Domïnus Deiu
tuus,DeusvnMseJl {; &;in‘ehm'i à quô iüm i.ifümihàhdüSi
r Ë 4 J faim. ;g.
-Rsg. 19.
'W -H .
P.faim, ni,
^ D.cneracteaqo-es ; Deusvnusefi&3îh'ehiÔ^ u â id fiimiUüihihàh^
ö^-c“ra^P,11. ^l'^Wd^fehHôf fidesiÇst^plica/iprogenitoribuSÎmlHilniantatâjÿâis
poftte.ficutChaMçrnmilIam. e am q i'q oe t f i-d tu n m ib ^ iW d êm f t iif t r a ^ S lâ to f f i W â it e itb t^ i^ -
WP-ottums, neçeffitatis mes fatigaoe,, uilniVrfi f W Ê i ï .
nioie t cpnlcentire ***''mere;cv- } x'xM'V'.pritentam niaiLi (.catn.nuiis Simmunditiâ,mmmuuuid
| lidiüinitat'isfubffàlltii ineffefdmriietj q ùæ eMu^bnibS
P r*feq t emi m p ude n ti am ; & ca né ni à m en fir tua ieiunû
&, kipeliçu m ,3c Hagel!is co 11 fdi entiæ a fflidtrm cxpelliif
vel ab ire permitcis. Ergo ne vite ri ils acçedam îvtique
Domine;naiîl & catelliddömoâbmirii lui ctim flagèllis'
èiedi,ftatini rédciinr, &circa.d«museuftodfamiiiuigi-
lantes | pane m fuu mq u o t idi anu mr éci piu ri | | Expulius
•;edeô g exclufusclamo ,Âagellatus obiëcro. Abfque
hominis çddtubcrnio can is viuerènefcif^ neé arii ma
i ; & canèma men fa tuaieiunü, numèriim ëxifténscïn Onn'H^ri>'iV i?-*
i l Ö m i n ot D E-d. -Cad. Âperi 6 fgo«t!i-.
âte. Tüifi
ccelishabitas!,& pofüifti tertcbraSlàtibulüm tünrh,rene-
brpfas aquas innubibps aê|is;, nubèniqpe , ficutdicit
Prophç ta,pppo.iuifti joe tra n lèat'dratio‘ -Ego veto inter-t
racomputrui | aggrauaui contiâmë“Hënfum lütum,
cutumque cordis, née lucenunilii iulera tuaccbiëftiâ,
f^lVa tuse ft »lima nqndcjc lu'menfiium. Audio &
thinî inp klmls^chym nis&ca'n ricis fpiiitualib iis magna-
Jiatua. Rutilant mi hi iri Euangehis tacfca tua veïdida.
Verberant öflidue dculös méos, & au-ces e^empla fèruc^-
■:^'*^?yr,rUm,concutiu ritmé ter rp ri bu s v eîll cant prömiflis
feriptur* Veritaristù* | qmp./ëaîfidue ingërünt,
méÿrunj. Ego
ui_j de didiciéc aftueui côn tr a fo‘ lis^fpie ndoJi'ëdQr mi ta ç,ë,
n5 videreoccunéntia; mmau {jofïrfts,non audué.maii-,
mgitum,vel cOîlftdniVrufi,môrruirs|â,çprde.Vfq^
Dnejvfq;quo?Vfquequô non dit hmpls
äfs>&n0 c;pncutis.ftoliditatg meanfù&a Çdrifiimationè
Pümbiùm ëxifteris *ïri pondeië & mehrura&riutrie rb bîj
mniafecit, &fîngülisinTrinitateperforiis,quàii(üum
ynicpiqUe locürhpeputet, t t ficPatiëmbrerpër Filium
inSpiritüfândo;vcaëvnoadàlteruriitrariftündumfibl
videàtür per tèrtiprp.,Sicqüemens caligansin yrio;2 iflî-
pàtürin tribus,tanquarn rribüs difcérnehdis irififtat, vcî.
v n i e n di s cot p o rib u s. Cum hpcimaginatib;jd èft,merii
imaginans,& nolens irtiagiriatür,vèlimâgiriattirir iriüita,
vel reclàmahs pat-itPr, yeriit fides &rcprobatt,rptibper
fidemdijùdicàt,au^ritàscpndch)nat,bâriterqüerecla-
maftt Omnia qué iritra triéfünt, qpodiqpràdiëlptri ëfti
Au'diifrael fôominus Deus tutis Dèusvtius eft. Nairi cpùi
fidés & ratio, & audorirâs cogiçarè mëdoceàrit patrem
pei fe:; nihtàriiènin fatlëlà T^ihitatécërifentadmittëh-
dum,quqdtèmpdrèvëilqco velnuinero,fubftariti*cfat;
état dipiiionêtn ; vël pèrfoniirum .fonàrè vfdéàttir'cpn
fufionem. Sîceri im pfif u u p tTri ri icàti s vrittàtem | vt Îq.-,
Ii t ü d in e mre rh'6 uca ri t : S i c v ni tati s T ri rii tat e m ,ét iri dei -
cat is-fiib ftariciarion recipiari t numcii plu ràlî ràtêm. Ôhirieeriiiririieritum,
omhëiri^içhti.çprüdeririàm,pmnëiri|J
quë viiriitèm præueniéris in nobisgraci.yiia, Domine,
-quah cuiâtùcu hq; "cogriitionèm ;
ipia vèrofubi ici t nos huniilitati , lnimiliras audoritatij
liVddritayfidéi.Éidcs inftrùîtranonem^fanopèrfid
eyudii,véldefti pit& abridtiinàginariohë fide ni veio
, /ed èëxfiderri de-!
fryrfi'im.eanf efpe^a£ Pat-re^umlnurn--', .^qûd ®
pipe ^àtum.optipi.piri eft, 80 dmnp'âôrip’rri ^epteiftinu. j
le 'M
P fat. 142.
Pßtl. 4t.
Sqp. tïl
Sap. » .