| r; iOTPtsm f“ 8Uin' f f i Ä h o d p L porencium gratia fubtraKarar, tionerit vnde Prædiaos.«»qaePtincepsnegotium faam, tanquarafub ,
ad maieftatk Apoftolic* faftigtuin audeat afpirare. S ed. vrtbrap.eramexercem, Epdefiaft.cumcongrcgaaf.fæ-
L Ä rieaionuminuicenLünfcrampr.eleaionem culari poteftate conueticum vt pttefitmp,tonen, fch,fma-|
1 I E omni ordine, omni fclemnirate, omni denique tic.,Iliasproprio robotarecaffenfu,& quospoflït adobe-
_____ Iwramnlmimi monde ntiaconfiât, ' dienriamillitmyranniciepoteftatisterroribusindinarer, noitram ommuiuiiit, ....... *
tacionefubnixam ; alteram plenam impudanna conltat.
Scomni ratiöüisadmrniculo deftitucarn. Nunquldenim
vniusEpifeopi, ipfinSqua^em noftis & duorum Cardi-
nalium tori Ecclefia:ptraiudic'abitanflonta»,& rapfobatavniuerficate
Catholicainiraquàternitacis huiusangn-
ftiascoardata credetur 1 Nunquidconfecrationltire ac
folenniterpereatn cuius intereft mulcitudinem celebratie,
eaqux poft roodnro per paucas ipfasque ernendi-
catas mantis contralftaeft potent prartalere! Nonquid
impudentiamconiear fibi proprijs manibus mdumenu
minax redemptorum fatellitum violenna confecrabit!
Cartum ft quidam eft OÛ. Ecclefiam baat: Petri.cumtbl
celebranda foret ele&io.armatomm copia compleuille,
vt quod da incritis fuis & fandomm parrum gratia non
fperabat, ftriaisinceruicesrefiftentium gladijs viurpa-
rct Deniqfle confenfu omnium in perfonam (anaillirai
patris AlèxandrifirmatOjdum ipfa faudabili varacund.a
renuit & excufat, impofitumqne libi manibus fare Omnium
plUuiale rapellit, diffimrtlare ylterius ambirionon
potuit vel differre, fed effufa remembre mlllo adhiic
Cardinalium, ft cut dicitur, profequcnte cucurnt ad cathedram
,eanimirum fiducia.qnod inuitisarmatis non
poller abinermibus amoueri. Pari quoque palariumte-
ftinatione conftendit, at primus vtranque cathedram vi-
dercturinfedilïè, & quert iure non polecat, faltem de
feftinatione fortiretur afcenfum1, quo prædiai rres eum
detbtavniuerfuate fecutifunt. Alij gladijsdifcurrentl-
busterriti, cum ebufto fuo in munirionert proximam
conccflcrunt, vbi eos aduerlarius ille nouem HiebuS ob-
feffos gladijs retrait & inclufos, exiguam ficut pocerant
aliriioniamtotoillo tempore mebdicantes. Vndeettarn
fibi mentiendi cattfam componit iniquttas, allercns O a .
priufquamalter eligeretur, par nouem dies Apftolatus
cathedramfolitarium infedilfe, quaftille abinltio licet
renuaritnon fuiflet elcftus, vniufqua violenta pofleflio
fanflificare iniuftitiam, Seambitionis audaciam valeat
expiate. Porto illi de carcerc beneficie Senatus eduCtl ad
locum quo -Apoftolifa infignia feruabantur, Domino
milerante perdufti funt,vt eleaio manciparetureffeaui,
& eleâusgratiam confecrationispqr manUm Hoftlenlis
Epilcopi, ad quern hoc iùre fpeciali pertmebat, acci-
J :;u Ôeni*Bî Cardinales & Epifcopi, qui per diuer-
Fas Prouincias legationis fungebantur officio, ad eum
pari deuotione conuerfi funt, totlque lam Ecclefiæ Dei
indubitatæ tranquillitatisferenitasartiderat, mfihomo
ille àd præparatum Imperatorisanxilium transfugiflet.
Veiim ille glorias fu*& non Dei fednlus æmulator, defiderij
complcndijquod de proiuorum excmplo ponce-
perat , oecafionem bedabundus accepit. Noffis emm
prædecefibrés eius ad. fubmngandam dltiom fu* Ro-
manam Eccleliam dlongis recto temporibus afp.rafle
ipfosqueaduerfus eam femper val fufcitaire, vel fouifie
Ichilmaticos, quo magis iureciüs, cui lpfi miniftenum
. . n _____MPiifC Jmnerinm MfTf
UCI mills piopuu lUUUIsllCiauciilUjCX. vjuua puuuiou
dientiam illius tyrannic* potèftatis cerroribusinclinaicr,
eafiquideminccntionc,vtvtriufq«egladij virtute com-
minutaprilîiriam reformer imperij maieftatem, vt vtriuf
que inuicem coopérante potentia, ’omnia régna propriæ
lubijeiat ditioni. Porto illi quos fchifmatico concilia-
ùerat neceflita’s aut voluntâs, falfitatis & blafphemiæ
fymbolumconfcripièrunt, vtquoddeveritate non pof-
funt, faltem conquiiîtæ multitudinisfuffragiopræualerc
credantur. Quod feriptum fi forte contigerit ad fapiert-
tiae veftrae venire conlpe£tum, multa plenum falntate
credatis, licet etiam u abfolutanii contineretih omnibus
veritatem, nihil quod ibidifpofitum fit, aliquemde
iure fortiretur effeâum. Nequeenim arbitrium dici po-
teft, ad quod voluntària partium compromiffib non a-
ftringit,neciudicialis fententia, qùae nec ab ordinaria
iurildiclione, nec à delegata proctfdit. Sed & caufem
cbmmunem-priuataauéioritate decidere, qua arrogan-
Tia praefumplerunt, nobifque tanquam irtferioribus im-
ponére vnagifi:racum,quos diuinabonitaspares ordine,&
eadem fpeétabiles conftituit dignitate. Sédneque caulà
diçrdebei^vbi inter conlêntientes nullum potuit efle. li-
tigium, neque fine eonttadii^ione quaeftiovel fermari
potuit,vel abfolui. Adhaecfiquod de Oâ.faétumeft ab 1
initiafortèribn-vâluit; expbûfaâo iftorumnullo iure '
valuit, confirmaricumipfe iam-abeoqui potérat condemnation's
lententiam.debhiquê poenam anathema-
tisexcepillet.Sciofapicntiam vefiram validioribus argu-
mentis, potioribusq; rationibus tfburidare, vtPapien-
fe illud Conciliabulum nullius réputétis extitilîè mo-
menti, à vobis etiam minus intelligentium fimplicitas
valeat edoceri.Benediâds aucèm pater mifericordiarum,
& Deus toiius confo la t i o n is, qui.Écçlefiæ Gallican« (bli-
tam mifericordiam benignus impendit \ vt earn lercjpet
&agnitioneveritatisilluftpet, & pedes eius à iuftitiætra-
mite nullatenus aberrare permittat. Sicut emm omnes
quos ad oppreffionem Roman« Ecclefiærabida T euto-
nicifurorisproùexit inuidiavirtüsâltiffimi manifeftadc-
iecit, ficomnibus quos deuotio Gallicanafiifcepit,vi6lo’é
riam (emper contulic & rriumphum. Cumc^ue multis
conftet esteras regiones abundafle portentis^lola Gallia
monftranonhabuit,lèdfincetitatefidéi, doélrinæ veri-
tatc, virtutum qtioque titulis,& plurima operum exhibi-
tione præfulfir. Vndenuncqubqu^erfonarum çenitus
qualitate difcuflTa, fadisque eledbonum pleniùs ex-
ploratis, in perfonam landliflirhi patris Alexandri, de
verè Gatholici & ferenifiimi Regis fui beneplacito con-
uenerunr, literasque eius & nuncios paflim &fufei-
piunt & honorant. Sed quia inter ipfiim & Principem
-noftrum, Deo volente, n ou iter eft reformata concordia,
placuit obgratiàm ipfius ad momentum differre publi-
cand« fufteptionis edidlum, dbnec ifte nofter Eccléfiam
rcgnifuiConfuluiflèpoflet, & qüodmenfe conccpit, al-
fenfus yeftrfconniucntia confirmafle. Neque enim pru-
J.ni-t/im 1} annl»avr»1l*nn-«/4p/'llir alinilirF llinpr r'alltn
r - 1 mi inii minilterium icniusveiuiconniucnuatonunuuiic.i'icuuisHimi'sts
d e b ln f S a t u r n poftïnc imperium fxcrccre, eam^uc dentiam Regalis exccllcnriirdeffiit afiquid fuper ftnto
i r C* ixrdinp non difnonére , fedeuertere nègotio mconfulta vëftra fapicntia diffimre, ne glonam
ad luam conuer , _ duoniarti quifquis ad hanede fuamalteridediflevideretur,& reuerentiam veftram mi-
V0lfidentiaiuoreft'atis illius prorupk audaciam, in rai- norisquâmdebuitæftimaflc.Quastatnenfuperhocipfius
«obfcfi ab initio voluntas extitefit, molrisdeclarauir tndieijs &
deinceps ceffàret elàct0j& fua Ecclefiæ Dei dignitas & rc- exprelfir, qaoniam patris Alexandri nuncios & bteras
uereuria feruatetur: Castcruro bicblanda fchtlmatici de- cum reuerentia fcniperexccplt & gratia, mtllumqurife
fperantis humiliationc feduauseft, dudt ille perfonam -almmfufeeptutum, adhtbuafiepe commommbus alTe-
fuart atbittio eins expouit & caufam,neqUe fc qUicquam uetatioue, ptasd.xit. Potto Itteras O ft. oblatas rcnuit
fote nifide folaiplius voluntate pttefumjt. Vnde & ad manuregta veltittmmun^umal.quidfordidumquecon-
pedes ciusipfa dicitut Apoftolatus infigniarefignafli, po- tingetc led rtcontemptnm c .u s l|n e * tabell*, qUam ip-
(teaquc de manu ipfius inueftitutam a c c e p t per annu- fede puiuete fuftnht, manibus offetentis fmpofitas, ipft
lam^vtveterifcilicecquaeftionecompofita, reguum pla- ftacimcoramnuntiopoftdotfflm luumquam fubliruifti
nèdelàcerdotio de Ipiritùâlibus tempdtâl.à, de Ecde- Ipotuit, tifumultitudiUisquæaderat profequente,proie-,
nalticisviderentur fecularia triumphalfe. lndjgnum fa- | çit. Ex his igitur manifeftü eft voluntate e.us tn fauotenj,
domini
Epißold. 'ffltZ
dorn,hïi Alexandri, fine omniambîguirate firmatam, ip.
fumque.veftrum magis ob reuerentiam quælïlîè confi-
lium,quàmprp âbfoTuenda qualibet fuper hoc negotio i
quæftione. SoientcnitnPrinçipes Dominique terrarum
maiora negptia quadam femper mora fufpehdere, vtdi-
latione cçclçatîW<^oritas,; & maior lætiBia defideria pro-
traâra çonfummet. Super quo plané cum in idem fauor
Priaçipis veritasqueconcurranci manifeftè'vobis viam
refponfionisgratiadiuinæbonitatisaflignar.Oportetta-
men vos propter a 1 iquos,qui inter vosfiint,(blhcitè pro-
uidere qui le ichifmatico illi dicûccognationecôiunélos,
ne maligniiras force pi«ualea.t,& earn quæex Deoeft (up-
plantet camisafïcdlio chanratc. Sedcùm vniucrfitas ve-
ftra çô uene ri c, noliteq oorum 1 ibec expebtare fe n ten tias,
nec eorum rimeatis otfeniam., fed conception ftatimin
vimue ipirirus vfmpate lennoncm, ne dilîimiilaxio ve-
0rà prapirati prüftet audaciarn, .vçftroque filentio bla—
{phemianun primitia convialcfcanc. Tempeftiuus igitur
fljilufticiæ perqsveflrnmde libertate éonfeientiæ,&
confidenria vuiratisenimpar, vtquafi quodam fpiricnali
tenirippvterfeatur ini;quitas& .piæpaiata ad fobuerfio-
nem Hdei bliaciafuffo.cetur. Dominus mçntes veftrasin
bonum (lia pietate dirigat&:confinner,. vt Ecclefiæ eius
(tudio vefti o reformetur.integtitas, & quæ vos tantis vitro
beneficijs & honore præuenir, gratos in oportunitate
fentiat & fideles.
Ad Ioban. Neapolit: éa yvillin. Vapienftm
Cardinalem.
AVdita (and« Roman« Ecciefiæturbatibnetôndolui,
quiadolp^em matris audirelßixc compaffione
npn (ppteram filius fpecjalis. Mifii enim dolor ille fpe^
cialius incumbcbat, querq ip(à fempeç hädenus tanta
diaritate dilexic, tanta familiari,ratedigpataeft, rbt.be-
nefieijs & hoboiibus illuftrauit. Poftmodum autem auditpHi
cniuS perfonam,omnium.ferè yqta conuenerant,
niccroicm gaudio, plorationcm cythara, vocem plan-
£tus organb,commutaui. Çau.ifus liquidem fum paucos
3generali concordia defciuiflè, quorum numerus nihil
aut paruin vnitaci Cathplica? po^erit derogare. Gauifus,
inquam, quia ei rerumfûmma çommiflàeft, per^quem
Facdereftaurandalibertas Eccleliæcre.ditur & hqneftas.
P orçô nxea n on fuitinterim otiofa de uotio» fed apud eos
in quorum oculis Deûs mihi dedic aliquid auétoricatis
&gratiæ, caufaïq.Ecclefiæ peroiaui, & Principem no-
ftfum Regem Anglorum, ih fauorem patris Huius pti-
inus & folusadlnbuo quod oportuit in liantiæ confirma-
111 • Protedo veniflèmianiad'pedcs Apoftolicæ beatitu-
qmi^ample^hdofi & miftendum deiide-pabile cùm ve-
(ha chantace colloquium, nilî belligérante in partibus
nolffis Principe,jntütis me împortuniiatibusnccellîras
j d^tineret. ycftræ.ftaqye beniguitaris erit &
! enm, vcftra fup-
plcrepræknria, oblequiumqne meum, (î aliqua videbi-
jtm parte oppommum, offene, quoniaiu ad omne quod
I P'uicismihi tnc ri c api ci bus i nd icr, tu rn, para tus fum ei de
vobis to ta deuotione totam imp e n d e r c là c u 11 a t e m.
Ad Cardinales Romna Ecckßx de Elevionsdominii
Fapi& Alexandri.
Q;Vam vtilis apud. Principes noftros ad agnirionëm
fanâi Apdftqlatus^reuerentiIfimi Domirii &pa-
tris noftri Alexandri | I | | diligenti>*noft.^î deutftiopis
extiterit, ad hqtitiatp veftram hdèliiuç relatione perue-
nict aut pèruènit. Neque cnim nccdïàiia 'mihi eft in
haçparteiàiftantia^vtrçivobis,yéricasjiniiotefcat, quo-
nianr mç eriam diffimulanté latere' non"poterit, qubd
Normania to ta mftata eft, & ipfa deiongiiiquo nihil-,
^ nglia^recbgnooit. rriimiiW HiltnoWiJ, Bèfi•e -autcm' mihi, quia iam' r i t < *
veritatem. Gaudeoitaque (ciens me reuera matris me«
gremio contineri, ipfiusque (àcris foueri, complexibu?
&finceris vberibus àllaâari. Gau deo inquam, cogno"
feens quam obftinato fchifmàtici miferand« cæcitajis
claudântur errore, quorum oculos circunfufie lucis ra*
dijnonilluftranr, lediplepotiùsexcedens mànifeftæ fub
gor claritatis p.ffundiri Iudicatifunt, debitamque cotn-
miffi reams excppêre fententiam, quos Ecclefia tanquam
dégénérés Sathanætradiditin intericum carnis, &
a Gatholica depulit vnitate. Neque caret-execûçione
fententia, fedin dilato mancipatureffe6tui , cùm e,os interim
de conlcientia torqueat,& imroinens quoridiepræ-
ualentis Ecclefiæ triumphus affligar. Porro benigniùs
Ecclefiç lu« fàpientia diuina prouidit manifcltam faciens
omnibus veritatem, vt nec fimplicitasignorantiam, nec
malignitas probabile quidlibet valeat alligare. .Sienim
eos quos ab vnitate Catholica profana fêiunxit ambicip , ,
numerus, vel opinio, vei quælibet eleblipnis forma de-
fenderet, aliqua fortaffis erroris. materia contrahipo-
tuiflèc, Sed tres tantum de tota vnhierfitate feduiftrfunr,
& hi fane, quos magis fupportave videbaturEcçlefia,
qüàminaliquo de eorum iuduftria gloriari, quiàfcili-
ceteosnecvirtutiselegantia, necliterarum pccicia com-
mendabar. Nun.quidenim is qui inter.eos atate^.præce-
debat &ordine, Tufcul. loquor, horam quictis& pran-
dij folitus obferuare : Epicurus alter reputabarur, ab pm-
’ nibus omnium négligeas, nifi alicuiusforte quod oblata
fperati prouentus aufpicatio præueniret. Quod adeo ve-
rumeft* vt cæteris laborantibus foinsptæmaturè, fient
dicitur, ab ele&ibrie difeeflèrit , quoniam hora prandij,
videbAturinftares ne auidus defiderio fuo fraudareturex-
adfor, & inania, adueffus négligentes manus incipérent.
vifeera murmurare. Alius affedtatæ dthcellan« confu-
fus opprobrio, . & alien« f>rælationis honore deieclus,
conccptum de inuidia perfonalç odium in Êcçlçfiam
conuertere temerafia malignitate præfumpfic» Tettius
vero fblius inter alios perituræpripilegip cainis exuitansi
arbitratuséft nihilnegandum fanguini,ni|iilfacns Cano-
nibusdeferendum. Nequeenim poteft-ftebitam eis ex-
hiberercuerentiam,quosignorat. Idpo^uefîmilejp fibi
Brutum brutus elegitjVtin vtroque fibi inuicèm dé pari
literarü imperitja refponderent.Sed & Apoftplicç fçueri-
tatiseos difciplinaterrcbat, ne eorum præcipirèm, ephi-
beretaudaciam, & vagos temerariæ cupiditatfs frænaret
excurfus. Hicnumerus,hæctantaperitia, hocramvene-
rabile fan'élumquecollegium, EcclefiamDei, immacu-
latam fcilicet fponfam dilcdli filij fui, renitentibus vni-
uerfis affeiftauit ad propriam pertrahere voluptatem, à
dexrris Regis ad dcreftabiles S a t b a n « t ra nsfe r re çom-
plexus. Viiatamen toriusferê v n i üe r fi tàcisc o nco r d i a
defperati, ad vnitatem ftathn red nu ri fuéranr velinuiti;
féd ftupentibus iphs, idepq; ceflàntibus fehifmatici maiorisdiutius
effrænata;non tulicvambitici, præparatoque
furumj ficut diciciir, plùuiali de manibus offerentis^^ ar-
repto ,ih humeros fuostanta feftinatione conieçit; vt hæ-
rentibus collo fimbrijs pauimenturn lambèrét parsfu-
périprindumenti, Sic indutus afi cathedram, nùllo ad-
huç^tiam prædiâprujn comitante cùcurrir, homén ipfp
fibi viâorisacclamans,&àdfiiffragandum fibi & decan-
ftandàs laudes pr^paiator impuftenteicxhortafis-Mirum
(pe<fta.culum, nec roanifefto carens; futur« véritatisau-
fpiçip, fcilicet quod hic ei in ruina quandpqj vertetur aft.
cenfus.ficutrpfapræfumpræchlamydisinuèifaconuer-
fiopræfignabat.interèa^eferarisEcclçfiæfoiibuSjinfaihe
illud malèdi<ftoEumgenfi«'iu;upit:hoçënim cpgnationis
; illius vécus agopuien eft, de qua zà efFun tTendam behe-
d iâ i inëmin Pmncs gentes Rontifexdicebarur aflùmif
vliter àutem de ftirpe malediftionis ppffit beneçii-
p lf p.iopàgati, ficftènpn àpparet, piæfèitim periftum,
in quo.yetuftç inalediélionis Ppprpbrium mérità çon tra-
I H » , ljuu iaui (ft.e nouitèr execrariopis attollunr, Dïfcuïfentibus igi-'
.|.,.',1j.,V " '["V '1'” ...... '1' ‘; ; c-., .n rvi.un.' cçèpit’pcr li.m, . ( MLi qtlîêvlitrt Tlteaf
tiïdinem " ■' J,; '| Pen' scl".am g1?"®, Apoftoltcæ plein* rtotum, ,&'la(cjBaflfi..&mmjihxhriumacd?niutid té-
tMmjra^L,nJûhtHtatn dmirneficnerl.aionis petdpio ; fol.tàfct.Hotumrtan.bm deniq^ pmi.iéi! cfim
paiàiiufir’