S A N C T I ^
PETRI MAVRI -
CII DI CTI VENE-
RABILIS, ABBATIS
c L v nia'Censis ix.
D E M I R A GVL I § § ‘ Z I B R I D V 0.
C A PTT V LA LIBvRI PRIMI.
D E miraculo quod in Aruerritco tmitorio contigit. I.
De quodam Presbytero diuina myßeria indigne tfaftante.il.
Deillo qui Domjmcum corpus retinere non potüit nifiprius fafta
confeßione. \ • III.
Deobitufratrücuïufdam, ér advltimumfafta confeßione. IV.
De a!term aw f t am jiäa confeßione. V.
Deillo qui pér veram confeßionbm liberatus eß d diabolo. VI. I
Quomoio d&m'ones aqua benediftafugatißnt. ~ ; Eil.
D( Gerardo para& fimplicisvitâmonacho. V ilt. }
Debit qua in Clunïqgo vel circa eontigerunt. IX.
Di Stephani, qui Blancus dicebatûr yapparitione mirabili. X. J.
Dcfttnili apparttione BernardiquiGrojfus dicebatttr. XI.
Quâhtafemperimùdïa diabolus contra Cluniacutnfremuerit.XlI.
Dejfatréquemfub Àbbatisjpeciedecipere voluit. ' ■ XIII.
.DeiUoqufdxmonesaudiuitfiagitiaJûaiaftàntes. XIV.:
'^uidbi'atus Hùgôjiarrauerit'tn capita. vigil., natiuïta. Domini.
fX Ÿ . ■ " ■
De frai re nu; iLononcs vidit quafinligiofe incedentes. . XVI.
I De Àlgefofettejeligiofo. *>■/•"■ -i. ?■■■. • A - XVII.
DeArmano tibtmtoaucrndiabolusinßtecievrßperterruit. XVIII.
! goad Angelus locum vbifeap es defunguntur ,cruce Chrifitfigna-
uerit. v -r ; .î * |ip :.ä . ■ \XIX.
! De illo qui moriensalbatorum multituiinemvidit. XX.
J ÜeTuniuUloprioreMarcmacenfiimfbrorum. XXI.
I Mtra'ctilum efuod in eodem Marciniacenfimonaßerio cotigit.XX II,
Dedefunfto milite,quiter apparuent cuulam Presbytero. XXIII.
De Guidone GebennenfrEpijcppo. XXIV.
De quodam presbyteroterribiUtermontto. XXV.
DèGqtifrido SinemufenfiDoihino. XXVI.
DemUite mortuo qui apparttit HumbertoBeliocenft. XXVII'
Item de apparitions ctmflam in HifpamaS I ' . . ■ XXVIlI.
I N C I P I T I I B E R P R I M V S.
P R O L O G V S.
V M inter Spiritus fendi chadfmata gratia
w»»Sa&ävw Miraculorum non paruam obtineaedigni-
caréi4 ,vtpotéquastaötam in le continet vd-
litatem.vt maximeper.illam & mundus ab
infid.elitatis tenebds liberatus,&^terno lu-
mjnev.eritatis donatuS fit : &adhUcinmultbru fidelium
cor<ftbus?quibus aliquando hoc vidcre datur,per earn fi-
des augeatur, Ipes crefcat, veritas confitfmerur: Indignari
tepefoleo, curea^us noftris t'emppdbus proueniunt,cu
nohfitqajadillarGribendaanimamappiicctv'qu^pro-
deflèlegentibas mahifeftatlpotetanc^infrudlaofo filen-
do Vnde qaoniam nullum ad h*c oifi
me cog&epoteram,maluiqüolibet ftylo ea aggredi, hon
( pauensdeprsfumptipnctatitaetei iudicati ; & vtantea
quodam didum eftjatftam vtilem remexplicandam ,me
magisefTevolui qjtóm neraipem.Etne diu fufp'enfum le-
dorem teneam,a digniori patte incipien%qu2 de corpore
Domini moderno tempore fadamiraculaad
me peruenire potuerunt/narrare
incipiam.
De Miraculoquod in Atuernico tèrritdrio contigiti
C A P V T L &k jjm
R a t in Acuernico/territodpru^icqs quida
'habens aluearia , in quibus eXah)inaapum ,
melleam faù orum du 1 ce d i n em.có ficere fo-
lent.Quas iadiâus ruftieus auteuolare, aut
emod,aut aliquócafu fibi depedré pertime-'
feens, vfus pratio fordlegorum c.onûlio /quidiabolica
operatione, etiam de benefieijs Dei maleficia facete convfueuerunt,&(
quodeft did,u intoletabile }ip,(isc{uoque
diuinis (actamentis per'artes magicas ab u t ù nçur : acce fli t
ad Ecclefiam,& fumptoà (acerdote ( vt mbs eft Ghriftia-
norurh ) çorpôre Dominiço, illudque oreretinens , nec
glutire volens, vt iam dodus fuerat, ad vnum de iamdi-
dis aluearibus,ih quo apes continebanturiâcceffitjatqUe
fora mini quod in eoerat ore adapta*to,fufflare coepit. N a
didu m fibi fuerat, quod fi eorpore Domini ore retento
apibusin vafeconftitutisinfufflaret, nullademeepsmo-
reretutjnulla rêcederet, nulladeperiretç^d omnibus intégré
conferuatis , deaugmentofrudus multo amplius
quam ante gauderet* Fecitigitut vt didum eft, ££ ore ap-
plicito flatum adinferiora to to conatu mictebat^ Gum-
que auiduslucri anhelitum protrahens vehementer/uf-
flaret jipfo linguæ& ûerisimpul^u , iadgan Dominicum
corpus,iuxta vas illudad tefiram corruit. Cum ecceom-
nisilla apum mukitudo de intimis egrefla,ad corpus Domini
fui reuerenter accurrit, atque in rnorem rationabi-
iiumcreaturarum de terra fiibleuaturf, habitaculisfuis
cupi multaveneratione, hoinineillbconfpiciente.indu-
xit. Quod cernenshomo, autnegligensaut parùipendés
quodaeciderat, adalia agenda,ad qu» domeftrea «uraeu
vocabatjgreflum conuertir. Seddumiterageret j repen-
tino, & , vtipfepoftnarrabat,intolerabili timore.turba-
tus , fenequiteregiflè tandem mentefimiorcogitarecce-
pit.Y nde eompundus, iramo vi interna co,mpulfns,mox
retro pedem tulip, atq/in vindidan^fceleris fuiapes qua-
rum vitam oppre nefario cjonleruare volucrat, C^perinie-
da multa aquae violentia, enecauit. Quibusiiextindis,du
intimafauorum, quosfibirecondere & conleruare vole-
batrimaretur ÿeçce,mirabile didiiiConlpicit corpus Dó-
minicu m,qubd ex eius qre lapfum fuerat, in formamfpe-
ciofiflimipueri vtluti cum reeèns nafcicur imtnutatum,
inter faubs & mella tacere. Ad q uodmiracul umytdignui
erat,ftupefadus intremuk.Ied quid iride agere deSpret a-
liquandiu h æ fi t an s, h o c a pü dleinu e n i bp qfil iu m, yteum
in manibus accipiens, ad Ecclefiam deferret, & quia fibf
exanimisyidebatur, nullo feiente folus Deum puerulpm
tumulaier.Quod dumaggreffuseflet, eutnque in manir
bus lumciis adEcclefiam quafifecreto tumulandum pór-
tarer,fubito ab indigne fere’ntis manibusinuifibiliter e-re-
ptus,difparuît.Quænupefgefta,iplequidemitaperOrdi-;
nem proprio presbytero, presbytero autem ftio Claro- '
mOntenfi Epifcppp,ille vero mihi,ego quoqtbmnibus i-
ftudl^gentibus fer i ben do in ti mare curau i. Nec vero tan-
ti piaculi ex toto in pojfterum dilata vltio fu% .fed in breui.
locus ante popUlofuSjVario cafu habitatore pere'imte| in
(olitudinem redadus eft. ■ ' - ; / ,
De quodamPresby ter odiiiina myfieria indigne
traftafite.
- c a r v* t n . :
T T em in Teutonicispartiburpresbyter,quidam , dum
Xreligiofam agere vitam viderecur, & penje quotidiefa-
era Miflarum folemnia celebraret / dumque fibi ;minus
eaqt^toui4erec,hôftisantiqi»iitwai9sincurrir,èèin'ùi|t'--;
pem.fed occultam p ecca ci fo uea m,ca r nj sde 1 edadpn era
delapfus eft. Sandimoffialem namque quandam dum in
primis gratia vifitacionis adirer,ad poftremun^affiduita-
tc cplloqui; & incauta familiaritape allédus , miferabili
cafu in ilJam incurrit. Qm cum poft^pfum ad corredire,
daros i dm conuçmdlftuIrCï&peccaTLrinpeccaco adiun- detrimcnta acj iftiusprouèïinïè augmenta. Admiransi-
«B ^ tam p tc a n d .fra ./.cq a e lo n g Bm & n eW q q ó a r . girur&torihtimmSiiSreriodsjutóloDcograciasagcns,
Cùmque J ïóaiiK]; poeniteIiciamfufi:fcptam>,ac1Doniini maiëfhitem
placatamagnofceris , céftus faduseft de Domini miferitaréDömibiirreuerenteraccederE&
facramentaredei
Jjtióbis noftræ, Millàm freqiientius celebrando, temeracordia
, & qui vnum appofuerat quatuor panes,immo v-
Cnrifti corpus & fenguinem cummulra vtdignum
S æ tim/eagere erat.exolrationepercepir. Hà cq u oq u ep rÆ m sClaro"
vt lubiedadeclarant, erga fe mirabiliterperfeniit. Nam r , , r
cum 8t feelus non delëreret,&facrà diuina impuris manibus,
Deillot qui Dominicum corpus retinere nonpotuit, hiß
prius fafta confeßione.
c a ;’p V T III.
Vt fæpc didum eftj attredatet, contigit quadam die
dum vfquead perceptionem facri corporis Chrifti,totam
de more Miflam explicaftèc, iamque fe a’d facramenta i-
pfa fumenda pararet, repente caro Chrifti cum faiiguine,
cam immundum vitra non ferens habitaculiim, ab ipfii
iam pene tonehtis manibiiseuanuic. Admirahs ille & obftopefeens,
“ OEd&illud q uod apud eundem locum f derefimili
j t_/conrigit,filendilm non eft.iuuenis mundane
ab alrari cirifliroe MilTa finit^rccellit.Cainqi Î rJconrigir, filendamiioh èft. Eratibi imieriisnumdatre
ndigrlanonem D omini, tam emdentrs Ggm ollenlione, vauitati dedittis, & vt in ilia ætâte homines folëm, volu-
circafecommotamagnofeeret,volens tamenhocceriins , ptatifrenaielaxanslCm cumdiiideferuiret, cotigiteura
comprobare, fecundo Miflam aggreffuseft. Cui vniuer- inper H R m i r a t a mnliere ihfàiniæ nota aduri; Cum-
iavr prms peragenti, cum ad inmenda facramenta VentÜ; qiieperaliquâtumtfcmpotis hac fulpicione apudvicinos
efl-et, fimni. omnia vt prms fiüstraâa font. Iam veto vt di- qtiolqne renerernriatcidic, tr iheurreret tantam « r im -
gnum erat m metum «ctrepldationem non modicum per- dmern qnæde vita eins Homines cogérer defperare. Qui
duausivt de tones repento miraculo iam ,bfque vlla hç, i im„ lcfto decumberet ; & iam iamque morti pcoxiimis
iitatione cernflimus redderetur , tertioqaoqi quod iam fiêrdt, innitàtus eft ad eum mote EccWfiiftioo Pfesbyter,
biscontigetat, attentare Venn» non eft. Sfed cum omni- confeffionem fnfeipetet, & ei mbrienti viaticttiri
bus vt ante pera^is, lamibillcitlorquie appofoaerant b- fahitishumanæpraiberet. Cumveroveniiret.hottarieu
cubfobferuiret, & manibus coorreftater,<*qqe«lfo: çoepit&hofomonCfeinftanre'r.vtpeccatafoatgnfirerinô
meitdum aptaret: lubito oculis,mariibus,&ori,tert,ioin- ; erubefcëret, crimènque iilud vnde lpéci^.litcr infamatus
uifibiliterfublacadifpatuerunt. Tandem igituftam eui-Tuerar,{dubricohfeffionemahifeftaret;Acquietiitfile,&
dentimiraculotremefaétuspcesbytefi, fepeffimeegifle, cbnfiterifcelerafuaftudiofeaggrelfuseft. QuoddumeX-
feque terribilem iram Domini incurtiflè abfq; vlla dubi- plefl'er,&'rurfuS fuper præfato crimine l presbytero inter-
tâtionecôgnolcens, cormutauic, &qualirereuaderea rOgaretur,.menticuseft,dicefis, feindenullatenusreum
tanfopericuiopofler,(foilicitùs.cpgitareccfcpit.Vltimum cfle. CumquePrésbyterdiucinahominisihfamiaTufpi-
èrgo peccantibusrémedium poenitentiam eflefeiens, ad cibneaâus,abinquifitionenondefifterét,aitille. Sic,irî-
eam coto.corde confugit, &proprium Epifcopum adiés, hoc Ôomini corpus quod attuiifti ad falutem fufeiei
cknCfcaquæfecerac * quæque conrigerant cum mulcis ?cte merear,ficut huius rei quæmiKi obi|citur aliquando
lachrymis patefecit, impoficumqi fibi ab eo laborem pce- cùlpam nbn incurii. Haç presbyter refponfibne credulus
nicendi,tptq animi nifu tamdeuote quam couftanter ex- : re d d i t us, Do m ini ca m cicommuhiônem ialh fecurus tra-
etçüir.Ieiunijs namque &vigilijs,verberibus etiam & va- I didit.Qqaore fufcepta glutiendi virtusçgro profihüïàb-
rijs cnlciatibiis,ïumentum’lafciuiens, hoc eft corpus fim, j » eft. Nam cum pauIo ante%uibuslibet eciam g r a f t s
lecundum Apoftolum, caftigans, qui côcupifeentiasluas j rrbusblbisfacilisefletadimadefcenfus,hocparuilfimum
fequendqreprobuàfaâusfuerat,easinfeipfodamnado, coiporisChriftifrâgmen,non dicam ftomachum,fednec
eleâbrutii-rtumero adiungi laborabar. In qua corporis àcj etiam g;uttur vel paululum attingeie potuit.Hocfentiens
cordisxbntriciofcb mukotempore,emenfo, cum eius me- j][e} niti quantum p’bruic ccepit, vt iilud glutire valerer.
ternde-veniapr^fumere fccurior iam confeientiafuade- Qubddummultbtiesconaretur, &fruftranfemperfuos
cbnatus cerneret,coa<ftusipfaglutiendiimpotétia, iuxta
ledum quodecumbebatilludexlpuedoprbiecit. Cuius
rei euchtiivalde rerritus, Presbyterum qui difeeflerat ad
fereuoCari rogauir.Redijt ergo Presbyter , &iltfirmum
reuifenSjÇurfe reuocaficc quæfiuit.Atillefpiritu Dei agé-
te com pun«ftus,confefluscft fe male egifle,fe Deo mtuti-
rutn fuifte,verumque quod ante negauerat, eflè. | Quem
cum mulcogcmicupoenitentem 8c facisfacienrem| is qui
adueneràt Presbyter intuens, compafliis coilfitenti &
moerore confedo,eu m v t mods eft,abfoluit,atque rurfus
Dominico eorpore refccit.Quô fufcepto,cum tanta iilud
libertate glutiuit,vt vere tunc appàreret, non cafu,fedvir-
tutediuina,ne ante Hoc fufeipetepoftet,prohibituln f iiif
fe.Poft hanc igitur reatus confeflîonem,'&côrporisChri-
fti perceptionem paululum (bpefuiuens, in pace quieuir.
Hocnbn à duobus tantum àut èribüs teftibus didici.fed à
Priore iam d id i loci,honefto & fide digno viro, 8c fratri-
buse.iu/demMonafterij, acmultisalijscjuorum quidam
fehoe vidiflè, alij à,Presbytero feaudifteteftaci funr. Et
quia de confèflîone fermo incidic, quanta in ea fit - ;
animarum vtilitas, alio adhuc exem-
' plo monftrare curabo. '
ret,adijtEpifeopum,- & quid egerit indicans , vtrumvt
ante confueueratad facra accedere auderet, confuluir.
Qui nondtim plene Deo recon cilia turn metuens, vtad-
huc pceuitenti^ infifteret,admonuit,quatenus dignis poe-
riitentia frudibus Deo exhibids", purgatior&fecurior,
congcuo tempore altaris facramcta,non ad iudicium, fed
adfalutem perciperepofleta:ternam. Acquieuit ille falu-
bd adihbnidoni, & adpiopoficum pcenirentitereuerfus,
totgi.carnis ac fpiritus virtute, ad fores diuinx'pietatis pul-
iabar, &ipiritu conrribulato lachrymifque indeficieriti-
bus jram Domini in mifedcordiam conuerti cogebat.
Quid multa ? Longo rurfus tejnporis Ipado in hacpcenir
tudinetranlado, ad Epifcopum redijt, eique vt patri fe-
cretocundapandens , vt facramentorum efle parti ceps
mererctuf,humiliter deprecatus eft. Guius cSiierfionem
iam Deoacceptamramex his qusabeoaudierat, quam
ex hi'squxin eo videbat confidens, vt facerdotale officift
aggrederetur, aflenfit. Quo’d ille de Domini bonitate &
confeientias teftimonio confifus, non iam prxfiimpcione,
fed deuotibiie implere ctirauit. Accedensitaque ad alta-
re t-qtumque fe lachry mis &cibntridoni cordis immolans
Dcbjvfquead perceptiofiem facramentorum vniuerfa rite
peragens,peruenic.Et bcce nouo &inaudito noftris du-
taxat feculis miraculo, frium ante didarum Miflaru m pa-
.nes,qiii indigne fumereTvoleri fiublati fiiecant, caelitus al-
latifiinc, eoque iam diuino iudicib ad hsc fumedadigno
fado, ante eum fuper afeare pofiti appame^unt.Cumque
eciam oculbs ittcalicemadmouiflec, conlpexitpene vlq;
tin MS.Sj
VDequo-'
mo qui co f
pus Domi
nonpo-.
it gluti