I À
D
S. Petri Vencrabïlu L sJbb.'Ciün. IJt.
Nünc taTncïi bis taciris » taceaht vt murmura cun-
I ( ______ I I
Nârirnilffd&îdoris.nil ponderisjaut rationis
'Piæferc plù's'ïfto lingua vettrfta patrum.
LuxmRatfn veri>is,grauiseftfèntéi*tiarebii$,
I Nec fedifl'oèiant aut decor,aut grafuitas.
Laudibuscxtolljt rollenda,premitqirc,premenda*
•Nec reticenda loqucQS,nccrecxtanda tacens.
I Fier cum fiere decet,gaudec cüm profperapóTctinc-,
!; Reddens oflicio congiüS quxqucljuo.
! Scribcrc hedidicie^ yt pingerecunüaputetur
I Nónars vllalibi. nonColcfr vllusafcteft.
! Verba'qüiflelii 'relbnaiit , ïcd rès ivfagis efte viden-
{ Puien ra velut viuum'fingitimago viriim.
: 'AiuibusUa’Coculirapiu«ï,abdita vidènturt
Nee niii mirai’1 qudque legendo ppceft.
"Pennula multicolor variosmilcendo colores
Æquor adumbratum mox rucilareiacic.
■ Ömnia'conireniirm aftitmpta; materfei,
Necianifquam melius difta loqui potuien*
•Felix materies tanto fublinfis hoUote,
Quam dignatàfuit Mufa lupernaloqui.
Viïiseias>tenuis,languens,&: totaiaeepas: ,
Sed quod laudis habes aurea lingüa dédir.
Nectibi cui u fqfcam lyra fepræponere tentet:
Nam numquam cetinitdulcius vlla mclos.
AEt èuiarililmeliuè m carmine eerhitur vllo,
Hoe quinoniecipit,cun&afi«mlperimit.
'Quödvbbfs tütüm rémanPbitin orbe Pdëtæ,
Si tammunitopellicur ille loboî
Nccvolo blandiri.par eft fomina duorum,
Siueprobando bonum,vel repröbando malumv
Si bencdixiftilj-paritcrxdixiftis vt-erquet
Si male,enlpd fvmrl itri'ngit vtrumque ream.
-An {entire liÇcttantos erraftèPoëcas,
; Quos mundi venerans multusanvor fèquitur-î ,
! Sed non (iinufti ,‘tïon lune errafle putandi,
I Qupdquicumqüeputat,defipit iHenimis* W ]
, -At li fas’ll on'eftt aies errafle putarè,
I His-errare parem dicerc quisporeiir-?
; "Sed video virus,quod adhtre lub peftorc lèrua#,
Quod tibi'iâmdudunvliuide-eorda promit» >■
Vnde caue dirum tacitüs tolerare.grauamen,
Ne tua rtfmpatnr pefte tumente cutis.
T)ic r o a d ie & quapremeris celer èuornê peftem,
Sic loereta tui pe&oris alleuians.
• T)ic,dic, quid retices | an'Forccpudoreteneris,
i : Et metuis nff fus verba néfandaloqui?
Tulle fi metuis, foüee ifti quilquecimoiT:
' Situe tamen verUtn,quæritab ore tuo.
•Mitarefers,inbenis compegit carmina nofter
; Plaulibusimmenlisdignafuimento, •
I -Ænnilanullius qux poflent eflenitoris,
! Turpis adulandi ni nota fulcet ea.
•Sed nihil in'ütrum ratione placet vitiofum,
i Hincyitiolaraihi carmina nu 11 a-place ne.
•Has reuocafordes, qu.as fordidüseabiiiuifti:
1 Nevcfluanr,lbiTigatcura ckude fera,
j -Si fecus,aut nimioeunctos fcetorc fugubis,
; Aut co.ges na^fes claudere querftque fuas.
|-Sednete vetbis vigctilorté queraiis, i
j Accipc quôdtupio drcere-pace tua.
l'Qujd vitium dicas mihi ciarius exprime quxfo,
jf 1 Q uo vitiofàtibi Mufa placeiehequit.
Si quia lauda-tîr,a quoc teiict ifteeeatus !
Qupt,quantofque v ir 05 ifta cat h ena 1 iga t!
"Gum quibus liac merear feiici forte ligari,
Qua mihi niilladids gratibrelle podeft.
Si memo rermli u n d i S a pie ntes, h ue Pöe tas’,
Qui plcnos laudum 00 m po lîi ere libros-:
'O.ppouestoi tail teprobam mihi rehgionem^
Qua loi a d odi deiipuereyiti.
Aft egdpêrfithamreptobo,qua dtlpucûere:
Ncculimis idcirco quoddapuete probo.
•Namquè^érita manusiicvuaincarpCtenouit
Vt panccrlpinain çautècauere fçiat. -
'■cta-,
Oh rifti co las’tan tu m'dinumerare placet.
Quos -inagnos Ÿnericum * quos daros fama per or-
bem „
Fecit,& ad coeiôs vfta beata fulie.
•Hic nihil inuenies furor imp'ie , quod r^rehen-
‘d as,
Nil quod mordaci rodere dente queasi
Horurn tevirtusi aut gratis ccderecogit, ■
Audi nolueriSjtunc mageyrâus eris.
N u ne jgi tu rge m i na: ve n i a n t i n fron te co lu m næ
. Fulta quibus,cafum non timer aula Dei. -
Hi funtHieronÿmus, Auguftinüfquebeact
Quos pro lege fequi lexiubetEcclefi*»
Idle lûam Paulâm quantis ad fidera tollat
Laudibus,egregio clatet in eloquio.
Güius virtutés lie eftert lingua diferta,
Vtnilde meritis verba perife iiuaiït.
Hincnonpoftdiram laudes cantare fepulchruiïi
Sat fûu,& làÈto foluere vota pio.
Incolumem mitfis recreàuit fæpe libellis,
Non dfibitansjpfam proderc laude fibi.
In (anbtis ftttdijs'eft matrem nata fequuta,
Con (I miles ahimosd genimeetrahens.
Hanc quoquenori cetrapaflusftib nube latere
Curauit Icriptis clarihcare fuis :
Euftochiumdrco,qnæcorporisinurolati
ChriftS virgineum praebuithofpitium.
lam iuuat Ecclefiam Paulam rccitarc frequenter,
Nec minus Euftochiam led io ftepelbnat.
Harum le laudes iuratfton pofletacere, .
. Nee timet inde cani difpltcuifle meo:
Quæquiaviitentipræconia fcripfir vtrique»
Liuoreum mecuftiiudicateflereum.
Sed certe talis'laus elt mihi magna-, reatus
Hoe quia cum focio cenfeor cfle reus. -
lam li la adat os places t memorare viritim
1 Nonduo-,ledpopulusconfluet innömcruy»
Quosqui noflecupicnonadmeacarmina curtail
Sed de fonte ftcro larga fluentabibar.
Haec ftudiofUsamaRs,armaria confulatilla,
Quae grauidum libris conftat habere finum:
Hieronymoque dehineper mulra volumina lebtov
Omnislcda mihi paginateftis erit.
Poft hutïcindomitus accedat belligeratori
Cuius fola tetit milia multa manus :
Qûfvinci numquam, quifempervincerc füetüs
Tela repugnances abdere cogit humo.
Auguftinus hiceft,quern nobisAfricamHit
> Ternaparsorbis.Temator.birtc potior. ..
Partibus ifta minor fpati js eft terra auabus^
Aft Anguftiiio vincit vcranjque fuo î
Quo nihilvberiusLib.ycisincTeuitariftis-,
Qua valeas anim« fr uge fugare fame m.
Clatior indepolus gemino nos foie lerenat
Sednouus antique darius ifte micat.
Sic ecenim tétras de mentibus effugat vmbràs»
Hic modo corporeas irradiat tenebras.
^lAmbrofiolaudes dum viucret ifte dicauitj
Quasftnduitpopulisedere voce^ftylo. . /
Hicionymomultis blandituiEpillola verbis
Iph us,vtquc Patri fcrft>it vterque fibi.
NiHaudum titulisdetraxicvnilquereliquic
Quod foret egregio gloria,laufque virtr.
Quid modo, fl parilesnotet eius pennaiugaiês
Paulinumftndum.Therafiamquefuam?
Nonne tuum ferret (àxofâ turbine murum
•Emule, quo tua mox moenia eunóta ruenr,
Dc quibus vt tutus profpedas eminus hoftem.
Et rides hilaris quasiacitille minas ?
Hos natale folum pro Chrifto deferuifle,
H qs coel am terne praepoluiflë probat.
I Laudat eos,.,& opes, Sc fallum nobilitati»,
VjncI.ique co.niugij poftpofuifl'eDeo. »
I
‘G
Rythmi, >Profè, Verjus> Bymni. 293
Narrat ab occiduo venienïcs cardine foils
Haftenus ignótas arripüiffe’vias,
Etfedesmeruiflepias Oriente propinquo,
Proxirriusvt fieret tranfitfls ad requiem,
Auribusipfomm laudes cbfiimiflt eórum,
Nonfibi,nonipfishinc âliquid metuens.
lam rheafi rcliquos cónetuf'penna notare,
Qups nïmium proprijs extulitille libris:
Deficietcummente dies,cum'ttmpore verba,
Mölegraui preflum cohcidet ihgenium.
lam n'öbis veniat cum primis anriumèrahdus
Alpibus Ambrofius celfioiTtalicis.
Non màgis Eridanus terras Vicinus inundat,
Quandotumens pluuijs vndafuperba furit:
QuamPatris Ambrofij cceleftibusimbribusauftum
Eloqui jfl umenarid a fcorda rigat.
De quo côndigtlam fi qûis vult feribere laudem
Siifnat b^Us multi ihre lâborïs ègens.‘ ;
• Àt tïiihi füfficietjlaudandi fafte.relifta,
’ï otius niëcum laudis Habêr e’virum.
:Quem patetÄuguftislaudesmififle duobus,
Régalés aniftios alliciéridö Deo.
Vt rigidas'mentes rrieliüs muïccndo doceret,
Dura leui Çhrifti fiibdèrecolla iugo,
Mentibüsïngeuüisferturnatura dedifle
V rcupidx laudum, quas meruere lèmel,
Addere laudâtis fèmperlâudànda laborès,
Quo fibi'pçrpetüùs cbricilietür honos. ^
Nôliéràf hitc Cicero, noBis'^üoquefcripta reliquit,
Cui riiultam debet lingua Latina fidem.
CuiüspaÜpëfiém fie di tat diuitë’lingua,
Vtiäm fit riüllum ditiusölóqüiüm.
Publica res,inquit, proprio ftàt Principe liante,
Cuius & in cafu labi tur iplâ fimul.
Conuenit idcirco caulàs rémouêre minx
Et ftanti vires addere continuas.
V tftómachö mentis irft^ëhlalàüde refefto
Principis efuriem glorià fubmoueat.
Sicquefic Vt hiillum timèat fëfpublicacafiim,
Dum lèmipèrviresPrin'cipïisïpft ïiouàti '
Laudibüs ergo pijs! Reges vir fànftds alebar,
PoiretVt ipforum pcllere lande famèm :
Quo la t uri pàftu ,meritifq'iie vigore refil rbpto f
lus regerent magni fortius imperij.
Nüïlc'Cypriâhe fequi ptö'{itiäs'digrtare fecJùaceSj
Tèmpore feu m.eritis es quibus anterior.
Horum coeleftes illüftrant Iflia1 campos,
, Sed tuapurpurcis funt Ibciatà.rous*
iûftgcfiéhisVerbôjprlècëiHs i&ngûinë ïàtro, ::
Quo melius folitb Punicà terra rubec.
Qûàm tüa hiültômm rùbricâuitlihgua cfüore,
^ Qüósmöhuit vitàm perdtere mortepià^
Te duce bellatrixrurfüm Carthago lüperbit,
Rurfiis St in Latium concütit àhnafolûm.'
NecvelutHannibâlisformidat temporevinçi,
Sed fecüramanet Priricipe fifafuo:
Cum quo Romuleas fternens finecæde cateruaS
Cælâ triumphàuit, Româque Ihccübaft. *
Qbæ rmlltomelius möricndó fubiugat hoftëSj
Dum viuiç moriens, & moritur perimens.
Hune tua Corneli præconiâ Papa beate “'
N on pigùit feriptis nobilitare luis.
Hic iluduic multos feiribendo redderè clarbà,
Qiios fecit célébrés gloria martyrij.
Iam decus Aruernum,quamtöt viitùnbuîorhasj
j Nobis Sidonifanftevocateveni:
Et refërertslaudesqiiaslatiftis cxhiBuifti, ’
More tibi loli to perfida corda feri,
Quae nobis laudes âudent grunnire negahdaS
Quandovirturisexigithasmcritum. ,
Ergo Viennenfem iam nuncmodu&re Mâtttëfcilrû)
Qupve docente pius feruet ouile Lupus.: ’
PræluiLugdunumpatiêds qui irexit aquolahi,
Qmmtilic meriti te feferëhtepatet»
Sed neque FaùftusabeftAbbas,heremicä,fitCcrdos,'
Quem tua nequaqüam lingua làtëre finit.
Nec te præ ter eam primis æquande Poëtis
Fortunate,tuum qüodprobat Ingenium.
Gallo rum populistctellusltaliä mißt,
V t veterum caneres gefta Poeta nouus.
Poll veteresetiam libuiteäntaremodernos,
Quorum de méritis tu tibi teftis eras.
Gregorium laudas Aruërno germine darum,
Cui dat Martini cella cathedra locum.
NeC non Panthonici mores & templa Leontis,
Q iue duo conftruxit cpmpta de core pari.
Necnümferare vacat toc quot tua paginà prxfert
Nam teftipus prohibet, mateiiefque premit.,
Hos tibinolfe&t eft,quiCarmenlegeris iftud,
Qüpd laudare bonos optime cuitjue licet. •
Namfi funt digni,nec viui laude carebünt,
Ne dicam laudes nil nifi mortis opus.
Vnde nihil trépides vitam laüdarebonorum;
Qui borius eft, fiet laude tua melior,
Huiusteculpæmerces>noh pcenalequetur,
Ornabitqué tuum digna corona càput.
NuncquiftelligerohUtudot^inàris Olyrapo,
Et mundi môles quëm venerandô colit,
O tupoftChriftum maiorum maxime Petrë,
TefidignarisnuncmeaMulâ vocat.
Te Pauli laudes viuentis non tacüifle
Innumeri telles, & tua feripta probâti t.
Vltimus adueniat, ledFortius omnibus nofteiO
Paulus Apoftolico contèrât impërio.
N ullus eo melior, nec maximils illé loannes,
Quemgaudet meritis Petrûs habere parem.
Hic toti folus indicit prielia mundo,
Er contra populos dimicat vnus hpmô. V,,
Non metus hoftili’S, non vis,nonVulriëra mille, ' ‘
Nec cruoreftufus hune fiiperaré queurit.
Sed viftor propriOVineens Cùm Principe mundum
Inuifti Regis fedocet elfe ducem.
Hac virtüte meos holies protürbat,&ipfos
Eiùs iafta màïiû fpicula confödiunt.
Nam quo'tiens laudes ipfius Epiftpla mittit,
Ipforum totieiis peftora dura ferir.
Romani,GalathæVlimül Ephefiis atqué Coiitithü'Si
Laudis Apoftolicæ prometuëre decüs.
Sed reliquös populos,quos laudibiîs extulit ille»
Gommetrtoi:are,nimis carmina longa vêtant,b , u
Quae loquor inten ta meus audiat æmulus aure,
Neeme tot früftrafundére verba putet.
Si qüià laudauit, rëus ëft meus ifte Poeta, 1
Oïnnem qui laudat par quoque cùlpa ligat.
Quod quianemopoteft vllafatîôhe negare,
Præmiflbsfanftôshincpatetëflereosi
Quod fi tot fanftosinuoiuërit ifte réatUS,
N ullum credo iatet quanta VOragopatet.
Nam fi quis iuftös turbx milcere rèorum
Tehtarit,fiétmaximüsipfe reü's.
Hocvitare chaos fi nofter vis repréhènfor,^
Qux prohibërè foies ilia licëf é dâbis.
Neciam cenfebisàlaudibus eflefilendutn»
Cum vidëàs tantosnon filuifle viros. ™ j
Sed forfan dices,yoluit laudando plabere,
Hinc làltem reùs eftjhihcrèprobandus etitk
O fcelus,& véré himiüm damnàbile crimen!
Cui prêcoryt libëat iungèrë me fcêleri.
Talifiteneàriuftôfubiudicé culpa,
Pràemia, hoUpoenascpgnità càüla dabit.
Nam quis me damnet maiorUfti feita ièqüèfttfefti,
Quae fi non fequerër jearcere dignüs eram î.
Paulusfedieltcùhftispërcuhfta placejp,
Vtqùe plaçere queat,quemqüe ftudere ttioftét»
Ât llunc aduerfo cohtendere tfatnicé cogor.
Et reptobor fi hon deuià qüxqu'e fequor.
Sed mihilas hön eft ahtiqûo càile reliftp
Errorum feftas, & houa quxque lèqui*
Sunt-igitür^ttéfisPaüli mandatà feqüeftaà, \
CumqUe noiiis pariterlunt reprobandanôuà.