i j .2 '' S. Petri^cnerabitis Abb. C lun, IX .y ; . y
A C. digni^Sj&p^arififmusfacereveliubireqùtèqüidApo^
ttoUca s fi forte in his de licj ii i m us ,dmperàùe fit maieftas.
H®Ci Pacerj iHi. Egd vèro hisiubliingo^vMile^e^PateF,»
. truie te re cant«e vrbi^Hhlïiferein Italialechfidie.-Milerere
ueriôsadiacentesnobi^,rnilires,,CaftelIàfiosLipfosinfi^
jper'^omiteçéc Duçes'llürgundiæ noftræi velut aufete ,vr
diciiu rfo rtü næ i n hiace :&:qUa fi a rge n ce i fïi m i' nid ore ac-
,|ïàifto^darmâfufnenda nofttos vfldiq; poncitaje.Dit^-■
taht||iopuli i quï fi alrtetègit quapi debuic, p'afatuseft
iuxca ptæmi^obedire-, Sc cunîtaimpëràra feruaré. At-
cendej attende, i n quam,di Icret o illo mote tuo:quia,etbafiêrnplta,
amfco ruedri d ol e n d ü ro, vel cp nfu Iran dum
fpecie:qu æegôaudi ta, ih quamparcem vergeté n t, a d ü èr-
cc ns,au rem eiSpacificâfn, velue b etfeco n fulèn t;b.u s^ ihir
K .
fidehqherunc,camenquodmultit4 d6 delihquir,impii-;
’httü eïlè iolét. Gonûd*ra>licecvf minus (àpïens loquar|
bebam dn ftabanr &\m glti exnpftcîs,fedqu o fpfiitùjp'fi
vidednciaflerentès ejedendumefie pludcntrbus viris,qui m m
' ; B /
velue dbeendodpëlorem,qüôdbonusillePaftor, ciinis
viçesin tcrragèfiSjVulnéracus eftpxqp^ërinlîfmitatesho-
ftfas-: ôéfevicarijs.fivis%dimitandumprbponens,ait. Non
eg£tit,<]uifanifudt, medico : fed.qui malehalient. Vidé | quod
pivQximililnt përiculo, &ipericulo mortis îBtetnæ : fi non
condefcëndisdîxigorenîtuu.mleruare vèlderis,fi dixeris:
N o n p 1 a cab o r n i (i E pi 1 c o p u m. à R an e n n a c e fil c ra t u m fu-
fçepetint,nôquicfcamnifiiacramenrâfiiairritafecerinc..
T imeoj'timeo Doipine.jdie fc ùeri tare hac magis Ecclefia
defieiat, quamproficiac-rnerigorifte magjsappàreatrui-'
cum amici êftent, « in re milirari aflûod | non homten-r
•liéi-fo lppge plûtes his ,-/lfirmàntèS nihilvtnqùâïfililcra-
tamefieGluniaCummilicaribus armis:auc vecordem,âut
hoftetriëlfe^qui M’onachis pngh'arèfuadeàt, qui ciiçulla-
tugladip præcipgarrpro admnabilih abendiirh proqigid,
fi taie monftrûm ad Délia procedat.Ridcn,dos éflè,& lubr
fannandplçireabdrbet,erràrum , huitifinodi rfùlitesvel
athletas.-heciamillucVelle venirefeculare^adfufcipiendulh
réligionis.habirum | quem ab ipfîs religions iam Vi- F
n ofus, qu a m ftuéfcUOius. Foritvid o ^'n e'd e lJl acc ntia ciu i-; deréedepbfitiim. Præfer h'atc damna innumefainde poltate
m hac republica qqftra Ch r) ft i an a d i ea t u r ^q u odû-
lim de tribuBeniàmin tënrpore Iudicum apüd Iiidços dife
bririjCU m bie ui cem p ore b el li cacl ades, ét ia m l öge ma-
iores quam Ècgkfiailla habeat redditus/poïïit afipmétc,
âum eft. Abiaiâeft vnatfibus de Ifrael. Sirecenluerit, SC confum e ntldpaul atiminleipla deficere./Ad v 1 t-icri ura
recolcr. (âpientia veftrai quot & quant«à fede Apoftolica homineSaljjsSfiùctosftudijs, bellicarû artiiim prorlùsi-
dîfpenlatiônes, Pagan'brumT,. Haercdcorum ,ipfdrunaect. : gnarosdioftibuscallidis,8éin hisàladfeédncatis.nonni-
iain CatlVolicoriimtémporefadtæfuefiut : necobaliud,j iiprædam velélcamexiftere. Hæcvtlaniodsconfilij elle
nifi quia magni,& ififcréci Pacres, fpiricu çonfilij,& timo- claruerunt, medianre Hugóne de Bcrziacö;>& quibulda
risDéiilluftrati, yidebänt femagts Eccle.fiæDeifâluafi- ,aiijsmilitibusiexparteautdnoftfa,fratreEn|iuzbncpræ-
d e , Sc chatitatepolïe pïoficere vtüitér condéfcendepdo, 1
quaminudliteraufteriotâ leruando: Extiefiâeretùc:Epi-;|dfl&^eÂi)>iki*5pq.ôiftri'côfiftifi^(C)r,iôé^ifuitab-ipfis
ftolainimrnéftitfj, fi eXempfa velîém proponere, qüæ oc-
feque nu-
currunr. Sèâqûiauôneftnecefiàrium talia cuncta feienfundarrfëncisjfuisverfu6rümma'nibüscafti’um:
quam dei ncé psal^qiii dibide m xdificijfa^iirilmiutameti
jdpfum adfereniicxô^&fVtinlibrofingulàfismemonæ
fuæhæcrëlegat,éxorq^Vérbumtamen;,memorâbilemà-
gni Patds,Sc fiimmi Eéclefiæ Deippft Apoftolos doéto-
ris Augullini ad m entera, fiforte excidic, reuoco. Dico
iènreiKiam, non verba ex ordine. Inlèrtîonis,inqnic, talé
genus eft, vt nonpolfic infèri ramus aliunde allai us atboj
töconfirmatj^arinfuper&montéiplum Ecclefi^.'Addit
•&iura^enr^feacaftro;Buxer|«vlqj CluniacUjin aliqno
prprfiisloeo, mpnirionemaliquamnuquamvltéritiSeire
rai^ürum.Intërdicit Sé hoc: cunifti's hasredibusfqis, Sc in-“
ftrümencuiftud contincs, au(ftofitaceteftimo nio Lugr
aurien. /uxHië^cppi&;GoepilcópoïumeiuS, Guillelnij
c '
P
7 ■ ' i f
ri,rfifi fiafqaancfilumcirrnque vtflnüs iréarb ,prM Siç qua-
doque vel tu is, vel alienis Ecclefia ex charitace cphdcfcë-
defidpliedicur: yr qUiaUenatuïV^'afienus füerar,inlèra-
tur.Séd; n iniiu m-fbrrê pxoëëflicFeéit ho pfiducia^ex ÿàcer-
naben‘ignitateeoncepta'.Vtergoiamfinisfiar,’projtPgp,
fupplrcp, & cotde,tmrriöipfo cör^Ö fêlante pede^lan«^-
taus ve ftræ.licet ab (èfis profte tn or : vt Placentinisyeûns,
vobis coto conatu placere qûærenfibus, condelcerïihiris,
&ertorenrcorùm modo quo placueric corrigatis : tatum
Co mi tis, & a li o rate ter r«i 11 ius np bi liiim lè Ie fa éfifr u ®
fpopondit.Nosaucem hisdëcaufis, dedimuseiducentas
Sc vigthti libras'. Hjecpr^cipufe eadecaufaCa^a'noueric
lublimttas v ejtra, quia m:e m o res 'con filqq qo cin o b i§.d e-
diftis.maluimusin pacis conditionibusexpenderemuka,
quam fubqubia belli forté cdnfumer^i nfinita• •*•-■ |
i E -P I S T O L , A fX DVI." V '..
Infigjni & jingulari noftri temporis viro , domrii) Bernardo Glare*
i G
vt eps, vfEccle fia m faam, vt E^Tco^um luum.vobis, non
a 1 te r i v R o m a n æ Ecclefiæjn pn Raue nn at i , vel cüilibèt alq
^cohTèruetis* , -
itallis Abbatt, Erattr PetrushumiUs Cluniacenjtum .
| | , Abbas',falutem aternani. '
yonialan«fiari’vefti§,mihi tam dnicicer,tam
\^gnefcdbéd,totdiebüsrefcriberediftüU.,nó'lirehvi-
T É P r S T O L A XI . V. rari.Icrueratfprtecuncfatttusueg^ turbo^tantkque
Summo Ponîifici ■%.& noftrojpefiaii PatriDomino Pipa Eugenio j
' '■;•ƒ iraf er Perttù. humiûs bluntacenfium Abbas, âeuo- ÿ
tam obédieritizm cîirn filM'
ïiatnore., ’
è»fifaru.^gckiès^e%vndiq;^fd^Fd'c^>ar^vtn'ón;%l^|^ir
bere.fedvix mïhi vmetè tunc 1 i cere t; Éx u n d aba c, d i fr up to
bpidedmmenlavisaquarfiiqua/R©manuitc£,meablen-
te3paulaci.mcoPgregans,ftagnimofe aliqUad|u condnue-
tatdn praièntéjargiflim'e^tofundebac. Ex cla m are tunc
metikrpotdra.SaluummefacDem^quofiiamintrauemntaqua
D ÇMDeidilpofîtiopâterriifativeftræthe proximum loco
i j fe éiflet, bptaflèm & oîiiuiaà;mefa6tâ ypbfsf|:cferre,&
^adanmammeani.Hetciuiccaafa.<^U^illt,cuirnetotum
dëbeo,deb'fifirëlpöndendiipaücislicer4iebus, lubrraxi. U i l
de façiendis vobilcüm coirfïliurninire. Nuncreraotus o-r N unctandêrelpxrans,occurro,vtpoliumverbis,tanto f Sptdfiepe
fa cere-, quod fetfiper nonppflum. ;V rrde notürn..
tt amiid atteétui: ppft verba in proximo, per Deigratia oC-
xüfcfurus & ipfc. Magn i ficaui t verè D o m musface rfe nob i-
féumv& vt vef ba ifld veftra;, humanupeneosexpédehtia
fackybenis^irativeftræ^quidpoft regrelTuriimeum à v’o%;
bi&f^éfu.rti fi t de caftr o , : qitödrfu pér Ipfhró, vt ka dicam,
Cluniacicàput,ldugôDi(calciarusa:djficàbat,condgerir.
Qiieftus fueram inde , yt nü.ftis , apnd vos : veftra pro-
uidenria duro anathèmattilli^ fubmiftraR >Rediensigir
c”ür%inueninon;tantumiuchQarunT, f e d « fortibusiamr
muris cinâHm s& efcèprai lapidéâ turd | cuius iam mateforiant?
profpéffifecic iter noftrut& gratia iua ^ ftudió ve-
ftro.precib. yeftrpru,duxit&reduXuihcplumes:tribuit
nobisfêcundüicornoftriiv& impleuir peridone^ nofttas.
Fadla funt nobis etiaad litetam praua in dïr.e<3:a,Séafpera
in viasplanas.Alpes ipfe gelid«, & perpecüis nimbus córiamperte/
otamdam diétusHugo congregauerat, lignea
intëlimiam exééblj fere exîn t égi^i. confu m m ât um .In ue- •
dénfïtfdèbpuhVilIiusduiantiqui.ho.rroris pene obliti In nr.
Acriplè,qui,vtpofttedicum noftrü accepi, noftr« fe Galrai
&noftros'vïllamqu5 dam iurisnoftrf,quæ Glarumma-
ne^fcfikt/çéftcoillivaldedroximamfoffatis^&raünitio-
n ih .a mbi fie: iScpro uebre u i tas tep or j s perm ffe r a t ,Cco m uli
«,hybernisn>enfibiisi%portuniórem Iblifo.nirnijsim-
bribuSprsbuit: quinquelolisdiebus^xcepris^otPiquo
in Italia demoratus fiim , tempore , tam terrenoitinere,
lïjtânr, cd{do’Hugpnispro caftro oppofuifie. IhucriîVni- quafii flu iiiali^ nam aliquancis diebOs ac noblibus ,
fc : 1
m
P a dus nos nauigan tesdëti nmf ^eun dumfè lem peràe
fcreuiuil exliibuit.l-iuoras via^iqiutiiiÿmaximcangi ,im-
njo cun£fcisid minandbusiofigi yereb|piur, fere lapideas
hficcitateifi u en imùs .Fratres quofd am rd nerisfocios,puræJ
acfimplicisvitæviros| fluétibus mer fqs, , vSdaififiàmqqë
exringuendos, ab ipfis( vçfic loquac) mottis faucibus,vi-
uosrecepîmus.Ipfè plus iblito audaxidumpontem quen-
datn., quiapeditem ire pigebat, G.Qnfcehdereeques eqna-
reir.-vlcimoS inulæ.moæ pedestena ci.lfimo rerrahen te lu-
to | in /ubiaeenfem eiaem ponti quandàm.^byflîimpene
prolaplus fum.Sed Dei virrute mulæ vires addenre 1 fubi4
to meçum eadem fiiperporitemiuueni; fiequeprærerxsm
mpïèm,'nihütriftepàffus,euafi. Quid multa?T alisno/
ineundo, talis inreaeùndo ,nonfbrcanavfêdgradà am-J
duecomitataeft : vt nihil mihi, nihil nöftnspdereryotö
contigerit rexcepto defedlu, vel morte beftiatu, de qui-1'
bus Deo cura non eftXæta planein viaeun&a reped, (ed
lætipraapud Patreminueni. Bonum ilium habui in prin-
cipio , meliofem in procelfii, optimum in fine ; immö.vt^
quod veiriusex corde haurio fatëar ^optimum ßibp|r^
Cumque vülcusille illius.in quo vereÄpoftolieuf'Vigor
déforma rëlucet,pro varietaf ç caufarum, p’erlbriai;u/m,&
epehtuummutaretur,5^alijsatquedijsnunç4ocundum,
nuncnubilumdilcretiffimefefeprfbet;mihitamennum-l
quämin diuerfamütatuseft. Quälern veniensreperi,ta-
lèm recédés reliqui. I^otabam lipeaiiftericftem vel mçè- J
ftiorem., quam frequenter induerralijs'deea u fi s epge-1
batur, fpecièm : ipfurà aut priuatim, aut publice me allo,?
quente,:.de iudiciis forma ip patris gratidm$ommurare.
Præfercbaromnibusetiammaioribusgradüyr^cPatViâr-j
chalisdignicas,cumenamRauènnasàdeirec^ræirçme^']
ipfum pleLumqueimpcliet^teftpeb iSenatui Rottoa-
V%>^fep0ruP^y?I Gaidi^almm,ip^tantum ad- Etquidfädetpiauqrüpdiuerfitas. qubs in malis fuis É |i
iungebarjfed&quandoque^diungicogèblir. Ex c 1 u de- te ri ores redd e c i m pu n i t as ? TranleP Pliineem , prætereo
banturvniuerfinonRo.mani a Romanis conlilijs : fol us Heliam, taceo Maehàbæos, ou os dirosicelerumvltOres
autpenefôlusad myfteriaiuratavrôcabar. Iftain p^bifcoq
Iam (cçrecibra/&remptaab alijseolioquia'jquis explfeetîl
Dicb> d reo quo dyèr u m eft. ■ Ne ih o m çp u te tâ ifé r lo qh i
qua tnft nriô. Vt^ii qui darroga rit ius;.dieam, b pcappdmc
fas nop eft»^ Nu ^
fratreml|peeiiÔEê^^^^
i u Cm öd i cpllo qu ijsèxpert usltfm. Au ris patiensad aûdie-J
dum, liqguapi ompta '& CÖicax ad relpondenÔiirh :■ uçm]
Vt maior miiîori,(ed Vtàïïcpàr pànVaittquandôque^tin-
do*minium, nihililfad
......... ........... ......
d ulgendii m me prouocat.vfusipfe-jndolgend i inftiga t.
Alfuetusfum pad* afliierus & indulgere. Declarat'hoc,
qqb^pamen | | | fupe^be iaddto, de Pontiano fctiUhmc,
lnqqpd.eum irinqmendeclinauerinr, acnefanda, 8cin
ordineMonaftfcoinauditafecerinr; numquaingladium
rneum| numquam mucrpnem, nuroquam frameam ex-
pewifu'utjvixvn’quamalpertom | | oremep verbumau-
dierunt. Ffecihpctunc, fef i & poftea faepe , etli non del
tarn grauibus dramen degrauib,qs, Sc idfteforfan nifi tollerantia
ip terceffi|ret,grauiterpuni6dis-exCeinbitsl'Facia
& adhuc frequenter,nee ( vt fie d i cam )fn cere hoc a Hid ue
cello. Sedquid?Numquiditafempcr?Numquid fempef
milcricordiairi Deo cantabo , & numquam iudicium ?
Niimquidyniuerftevi« D6mini;.;rnifericordia tantum?
Nonne& Veritas ?Numquidfemperprph}bebitqurlibet
miles Dei gladibrn fuumd fanguine ?Si%bc, non tantum
rex :led&mileseiusfruftragladium poxtat. Fruftra&leguntur
verba iila, prbi Qhriftiano nbta. Vis non riiioere
poteflratem J^jnum fac s ^habebislaudem ex illa.Si au-
Wm male-feceris^tinit. Se.d dicet quifpiam.'Eecleiianon
nabetgladiufn^ Ghriftusillum irfi cf;:, cqrr» Pe crp "d i x i e i
Conuemglddtifntinvagwam. Omnisqui dcceperitgUditmigla-
dioperibit.Vemliicil, inquam, verum eft. Non habet Ec-
clefia gladium Regis, fed habec virgam Paftoris; De qua
Apoftolus. Quid vtdtifl invirga vent Am ad vos, an in Jpintit
majifuetud'mis % Et quid dico ^abefvirgam ?imnib habet
& gladium ,.fehmdu m qumdem. Eigdleam falutuajfuimt€r
"Hiegladius li quie-
Ue1iic,lifemperlatuerit: finumquamexertus, nulli Vn-
quamterrpiifuerityquiderit ? Multiplicabupturforte,
ihxtaSalomonem.vcohtrajremiflam mianum beftiiagtij
neeiuxta cuiufdamamici Ioby^rba j pacific« erunt illi.
pegit'^cantatEçdefiàiV^rutnillüm.mitilEmumfupero-
fmnes homines, qüi móxabanturin;tep:a ,próppno. Nomen
eiusquis nefciat?Iseum tantusvirtute manfuetudi-
nis fuerityDei fuafqu.e^iniiirias v Ifiifci, h onibili mortisex:
emplo nonrinïffîr.- Resnoèftima/liu protrahenda tion
t ft. C^id Idquexef Sam ifele m greu nimicis oran tbip ?q did I
pVöidptiens ^ & totiélös.hofti;bus nèquiffimis pareen^
';Et ille tarnen^ manu non ialiena, led propria*, piri-
fêuiflïmumRegem AmalecKitatbmimfriifta conci^lic: &
■ n . r \ r . ■ ir- nDMioBirir. JMP^M^ifteSronjnv<blb:myfterió dixit-^ Veifiqtt*r‘inimir.MM,ant .j
ieftas:fed tpcum nbi hominem «quitus,forum hu mil iras, ! comprcbendamillos ,&noncomiertar donee n. Pei/equutotum
ratio vendicabanc. Si quidibi vel alibi perij, aut ! tus eft enimhoftes,;fepe etiain realitef , Sccomprehendit:
indultum eft, aut rationabilicéiyira vt queri non pOfiem, ff nec-c|dnuetluseftdonecdeficerent. Quid ipfeSaluator,
neg^titm. Hæc dicens nonglotiör , f e d ipfe piusle^s e^it?ï:Flagella quidem pertulir^
perjpfum impléta déclaro.g Etnoimm quidemnon eft, I led Sc flagella inculif. Mercatores inloco mercarioni in-
Cluniaeenle Monafterium in qualicumquePàftorefuoà j èéngruoïllXfcice riüerGantes,detempldDeinonpermini-|
fummo Pohtifice honorari ; fed nouum eft nihil fihiftri in j ftros5fedpeu(eipfum verbeiapdoeiecic; quando difcipu-
eiusadtu , nihil in verbis , nihilui ,ipfp geftu erga ipfum' li de ipfo didtum in P fa lm o reco rda ti fuii r, Zdm domus tu$ ffd.CZ*,
pQtuifle notari. Vidéram enm primóamiö Apöftodatus |.c'owedirwCi C^orfümifta? videqr? vtd^fifur/MihètuamBH
i p fi qsR o mæ, pqftv i d e tam C1 u ni a ci^ yid e ra m A m i fio - döc e r e ,g ut t u,l i s R h o d an umi nfu rid e re , adnemusljgna
dori, videram Caralauni, vidéram Remis,videram alibi: conuehere. At nihil hoiiim ego facio. Quid ergo p vruim
led talis nunc apparuir, quafi‘numquam vidif[em. 0uale, ve'ftquodincendo j vnumquodlpecialiöimo iSc fahdifi
deinde cotiusRomané curiæerga meacnoftraftâtum in |
uenerim, fuécmdte çefero, aut amicorö fidelii&th V vc dub
ciftlmorum fratrum, vt ex mepO i & lincero corde quantum
àgnofei.potuitfamiliarium. Veftri omnes> maximé
fi ngularisillevirDomi n usHoftieii (ïs,nöu mifibs ,n o n
infefius mïhiaftitit, quam..'yobis fi praelénseflètis adfta-i
ret. Ad ijlum’explican<him, quia'brcnis lèrino non fuffi^
cit, parcoliteris, fed pér Dei gratiam éümprælènsfuëro,
nbnparcaipverbïs.HbLtaturdehinctextusEpiftolædul-'
cis & fandtæ, tempus Sc opus eftè, neireddam retribuen-
tibiis mihimdla :’raonetvc nuheilliqüi vbluerunr,led nó
&affeiftusPatrisfiiibsrecedentesrefignet vifeeribusluïs.
Inftac vt fendant nos ingremio SedisApoftqli'cç plulPa-
tris quam iùdicis iriûenifle ï ócgladium iam ad percucrën.
diim exertum ,-in vaginara pietatis eiïè répofitum , Sc re-
liqiiain hunc modum. Ad hæcego. Non'eftnon eft bic,
labqr difficilis, aupinfuecus apud më'.Naturaipfa (ati/ad
Emdamico fuggeto.- Credit forte vel ex$imat dum h«c
legitbeatitudbtuà,mefuperhuiufmodjhominesinfani-
re : &yelle tormêntiseorum vel fqpplicijs fàturari. IRoh
•fiii, non Ihm, nec.eftepbftum totrdr-eofurn, qiiilicet frà-
tribusfiuismaligne detrahendb, fufiu,randó> qbloquep-
do;, raultuin dëliquërint, licet- cames*eo.mm dentecani-
nolaniauennt j ipla fua vifcera vnguibus proprijs difcer-
pferint: coxpusEcclèfiæfuæin quibufdam eius membris,
nequiter', vcego ndui» lacerajierint : hgbeanr fi fic vq-
bisydle vidéturyeniam, nemefeantur pnemium. Ho?
rum vno fi benefiqp aburi riofuerint , próupeari poré-
runt ad me|ius , a.ltero deterreri p o ^ ru n r, 'ne cadant
in deteriusi Seddicetur. Non erft plena chafira^fi non
nocuerit, fed eaeritintegra.fi profueric. :Eia. Velrni no-
iim, perfe^us elle compellaL. E io , q.uod non putaue-
rara , perfeiftus : fieut Pacer meus cceleftis perfechiselb :
Non yjcifcar.in hoftes , immo bënefaeiam hoftibus*
Præfefantur ||principentub, regnent : fed fine me«*