
— ------------------~ ~ \Jïrmlphi Epifmpi L t x m c n ß s ________________________ '
cidc^tTTcïalVfufccpit munifîcentia^pcrToIûçndum, ft- templarjs intuitu, qudin viucntcra cûrpo.ali m.râbaris
W Pon'ùquantolînceriorcxtitlt.tanco diuturmor
fcauli eaque fibi fepius exiitiffè fru&uoftp'xognouic. ! fàn&x dilcäionu affedio permanent. Amor enim nSlcim Scefficacius inter omnia medicamen accepi gra- J qnem corruptarum carnium generantpaffiones, corru-
tianv Domini me i, in oportunicatc copiofius affinen- puont femper obnoxms . quanta dtfficilids in pr.nci-
tem cuiusalactitas oqmem ptotinus inmriam paffionis ; pio reg.tur, ranto poftmodum facibus euanefclt.adeo
cxclufit felicemmc.inquam. S vnquaminueniar acce- | vtplemiqqneconuertatunn odium,& voluptas amari-
piiTc non ingrate, quod muta tamque facili mihi bonita- : tudine compenfetur. Sed &rmpcrfVauseft, & j | g g
m collïum8eft.fi vtilitatlbus eius glorix datum mih. declarator md.cjs ipfum ex »era
fnerit totis factiltatibus.toto ftudio, totisfempervin- , quomam tantominusfingulos ncceffeeftdlligas, quan-
S a S S S - maieftas beneficij modulum tohuncinplurespartieris affeftum, SedSc qu, cbhgnur
noftrxparuitatisexccdat.digniilimus prpfciâàdi(rendus ^ n e querela participe™ non-«dmimt, gBontt11! fib‘ dqr
eft quifquis totum quöd potcft ad gratiarum congerit
a&ionem-.
Ad G. Montaient*
QVocies literas tu* deuotionis âccipio, caufàm tnihi
moeroris afferunt, & ad tefemper ampliùs diligen-
damfincer*flammam charitatisàccendunt. Et caufam
quidem moerorisafférant, qùoniam repræfentatur menti
meaefraterillemeus* quem vinentem fpeaali præ ck-
terij amoredilexi, cuius quanto vita mihi ioéondiot ex-
titit, tan to defun&i lachrymofa recordatio plus dolpris
importât. Requiefcebat in eo fpiritus meus>'qùia ipfum
verè me alterum poteram reputare-, euimeöcipfum mihi
non carnisidentitas, licetex eädem ftirpe procederet,
fed infeparabilis confentiencium vnicas afeiuerat animo-
Tum, femper alteri collibuit, qitod alteri collibebat :
nec tarn fu um alter» quàmaiteriusaïfendebâtaffcwurh,
vt illius magis quam fuö femper afficerecur incoramodo,
vel commodo loetaretür. Sublat.à eft mihi animâ: me*
eodecedente pars altéra, & intrafecrctum pe<5loris inane
quiddam præcordia fcrttiünt, quoniam fpiritus inte-
gricas, potiore fui parte diminuta, languefcic* At verb ad
retient diâum eft.ampliùs diligendara flammam chari-
tatis accendit, qubd huiuste doloris fociam & vicariam
fraternxdileâionis agnofeô»întertechim& ipfum, eum
adhuc efles feprennis, parentum interaehtu cohtra&a
fuere fponfàlia,dùrailli fibi de humano coniugio noua
amicitiarum foedèràcômpronjittunt ,& grata prouentu-
rae fobolis pignOraconteraplanfur* '& human* quidem
cogitationes ad humanos libéré dilponunttir afreétus,
fedomniseftinanis affeéfcio, cui non defideratos diuina
bonitaslargiturefte&us.Üum criim thalamus illi nuptia-
lis, &coniugalis puell* maritales deftinântur amplexus,
quam nobilitas generis, quam form* gratia j quam
deniquevirginaliscommendabat integritas, diuina fe-
pulchrum illi depofitio pr*parabat, vt de flore iuuentu-
tis in puluerèm, de gloria pulehritudinis & virtutis in pu-
tredinem folueretur. Felix tarnen ille, fi prior,-immo
quia prior cçleftem thalamiirriingreffus eft, vt adeptam
mahtiohem diletft* fu* quandoque communicet, 6c ad
aghi nuptias pariterintroduiäi» in confpe<ftueiuscopu-
lâri valeatis, & in lætitia deleäari. Felix tu , qu* corpo- ,
rales aliquando (ùperafti lalciu* voluntatis illecebras,
quam ab eiufcemodi contaiftu zélus diuinæ bonitatis
conferuautt mta&am, vt munere tibiperpetu* virginita-
tisindulto,agrrum fequi quocunqueierit, & fpirituale
illud canticum po Als cum aflignatis milibus decantate*'
Non ergo tibi fublatafurit, fed immutata /pöfalia,vt iam
non homini, fed Deo fpititali copula coniugifis, cuius
deiidcrabilistefoucat& aftringat amplexus, vt fit l*ua
eius fub capite tu o , & dextera eius amplexCtur te. Tut
itaquë ftudijeritapudhunc, adquemtoto corporis ob-
fequiojtota anims deuotione conuerfacs j deuotis ilium
precibus commendare, quia zelum huins habita pro ÜI9
fupplicatio nonoffendet. Nouit enim inter te & ipfum
nihil carnalis intercefliflccommcrcij, nouitquiaanimiis
mus in illa*tate nulla potuit cottcupifeentia: macul% déforma
». Non eft ergo quodirmideat, non eft quod te
rogatnm reputat, quiequid alijfenferitimpertitum. Scd
incorruptibilis amor de ipiafinceri fpiritus veritatc .prn-
cedens, quanto fuerit dilatatus in plures tanto maius de
effufione contrahitincrementutxi ,n ec inuidiam partici-
' patio general,fed infolubilem fand* inter omnes cöcor-
di* fitmat amplexum. fîa ç igiturpr*fentem fponfum
tuumcharitate compledete, eumquenon çculis corporis
inquire^ fed cordis, vt fpeciem eius, quoniam fpccip-
fuseft.ihtueri, & fiiauiratem eius poflis, quoniam foa-
uis eft, deguftare. Age etiam gratias inceflanter, quor
niam fpiritui corpüs feruauit intàdum,vt puritasinuicem
puritatirefpondeatj&tuei perpctüum y aléas ineegrita-
tätis offerte»
Ad Dominum Papam Adrianu 'm.
LÀtqr præfentiu magifter Simon mifetabiles ad Apöftolicam
federn porcaciniurias.quarüfiillelöcüsEpi-
feopû habüiflèt.audita à vobis pri9 fefle debuerat vindida,
quam culpa.Auditeeum,&iniuriäs eius immo veftras.fe-
Ueritate débita vindicate,ne huiufmodi aduerfus Apofto
licam fedcinfolefcataudacia, prsfertim cumihpartibuS
illisincontemptü eius pl*raq; iam incipiätgermina pül-
lulare. Occutrendum eft igiturne tradu temporis im-
punitamalignitas conualefcat,& vires iniquitatidiÜfimu-
latio veftra, vel indulgcntiör gratia fubminiftret. Iam
enim nomen Apoftolicuro, qpod hadenus in terra illä
rèuerentiæfuerat & terroris,in caufam feandafi verfum
eft,&contemptus:necappellantem proüoeätio libérât,
fedinfepotius vchementiam iudicis exacerbar. Sentit
hoc ifte, qui propter apphllationem reclufus in carcerem,
ac miferabili tortus inedia, nec apüd Tyrannum fine
pecuniä, nec apud Epifcöpum fine detrimetito caufié
potuit libérai!. Ecego quidem pro caufaipfius> obnhtius
fupplicate decreueram, fed äpüd ihifericordiam Veftram
facile caufam dedaraca perorabit afflidio, Sc apud grä-
riam veftram interceffio nöfträ folito congaudebit effe-
d u . VerÜmpriuat* communis caufe pr*ponderat, quoniam
de Eccleïi* Dei libertate trädarur, nec iäm fpês re-
ftat vlla refugij, fi in irrirum tlcd u da fuerit Apoftolic*
protedionis audoritas. Vindicate igituf, he forcé-, quod
äbfit ,pto'cedattemcritas in exemplum , fed clarius au-
dita corredio imperitiam d c£ a t» & compefeac auda-
eiiam<
Ad eithdentj
PÈtitiçnefh ßaiocetifis Ecclefi^é ae rcnöcatione Epf-
fcopifui débita deuotione profequîmûr, pteces no-
ftras precibuscorum apud mifericordiam veftram humilité
r adiungentes. Supplicac cum eis quifqüis an tiqua
Écclcfi* detrimentacognouit, quam ille depulüerepau- i
pêrratis&dêiedionis eredam, de pauperé dtuitem, de
cOntêrapcibilivenèrabilem, deignobili reddidit glorio-
fäm. In quibus fine pcrficiend'is quifquis laborém eius
induftriamque pcrfpe^crit, probable cum in executiohe
.prüdéntiam, tum mâgnificénciam in effedu. Teftatör
j hoc *difieiörum réparatio, reuocatiopoffefliohum , &
antiqq* reftauratio dignitatis, quam in conculcarioncm
minus redtlac accepram^ fed polins in te cahuin tarn piæ dederaï H M & .mpotentia peraerforàm. ÊXulta-
dileaiionisapprobabic affeäatn. fcio&nèquam ftudio- I bunt igitucillt, fimigraucmis, quo’ debellahte dciefti
sèid u h . Ncque enim illius *>ud te poteft prxteriffe j font,, iamcpiemauus rauht réparant ad tapma'm, qui
m-mOIia-, quemdefunaum fton minus fpirieuali con- > liccntmsconiueutraotqiiura hcclcftx mafignati. Qu.a
igituc
. W - EpifidU. 4 i l
igiturfilij ße fidclcs Ecclefix imminentia iamiîbi dem- i cognouimui V. fingülosdefingulisaaiffiis^ngùlïte'S-
menta prafentiünt.addifcretïonis &mifericofdi* veftr* . ftimonium pérhibere 4 nec aliquem eorum aliquid
fub lidium fingulare con currun t , vt ad conferuanda qu*
collegit’ fiium' Epifcopum eis remittatis. Homo enim
confilij & foticud inis eft, potens in öpere &fermone, in
regalibus coniilijs 8c negotijs Ecclefiafticis acceptus 3c
ëmcax, plurimumque tam ipfi Archiepifeopo, quam
omnibus próuitïcialibus Ëpilcopis neceflariusad repri*
mendam SC fepellendam ab Ecclefia Dei infolënciam
malignorum. Defideratür aucem regrefluseius ab his qui
in terra prudentiörèsfunt, &fi quisaduerfusëumfiirtiua
malignitatefubmurmurat, non ram charitate, quam in-
uidia, nec tantum delidi4 eius quahtum fufpeda triagni-
ficentia cpmmouetur. Dominiis perfonam veftram
Ecclefi*, fu* per tempora rnulca conferuec incolu-
Ad eundent.
LItéras iamdudum veftr* timidus offero maieftati,
quiàdiueftqùôdcoramyeftranonapparui Sanditäte.
Vencurus au tem fueram iam tertio, nifi me fallax Inluidt
cafus importunitas impediflec, quo tribus anhis iam
hoe pfopofitum racura ad Confrarios rapuit violenter
euchtus. Primo fiquidém per bella Francorum » deinde
per infpèratum Comicis Andegauenfis inceritum, no-
uiflimè per .Regiam qu*in filium eius ira^ecruduit, ad
quam non folùm ciuicatisnoftræ, fed ipfius eti|m Ecclefi*
lirnina tremuerunt. Verum nunc refpirandi fidu-
ciam paranttum partis noftræiuftitia, tum Ducishoftri
virtus illuftrior, qu*gladioshoftium quandoque per-
terruit, & adpacis inclinauit affedum. Cum igitur, Deo
volente, fiiblara fuerit, vel dilata Curbatio, nihil pote-
rit incolumem retinere, 'quin mequamcitiùs pedibusve-
fti*Sanduatisaduoluam,gratiflimèfufcepturus omnia,
quibus moram mearh quantumcumque excufabiliy'ap-
pareat , veftra paternités increpabic. Neque enim apud
eumaudeo defpetare devenia, cuius benignitas mani-
feft* excufaciohis impoténtiam hoh excludit. Içerum
autèm.ex veteri procedit audacia, qüód venientem ad
vos vënerabilem &diledum fiatrein noftrum Epifeo-
pufri Conftahtinuin precibus commendare præfurno,
quamuispro eö plurimum facëre videaciirad gratiam,
qüod.intcrinifiapouiÈpifco^àtusnihil faciehdü pocius
re p u taui c, quam Roman i Pontifias gratiam qu*rere, fe-
que totum familiaritati Roman* Ecclefi* eà deuotiùs,
quo velociùs mancipare.
Adeundem.
PRo caufa ex mandato veftro dirimenda 4 qu* ititér
Abbacem Gemmeticanum, & monachos verrèba-
tur, ad ipfum monaftërium vfqiie defcendimus, vt nobis
faciliùsde proximo facies Ecclefi* 6c rérum veritasin-
notéfcëre póflèt, aciïnéfumptu&labore partiuin ipfa
commodiùs controiierfiaterminari. C*tenimin quam-
cunque partem deb.eat Culpa cpnferri, eëreum eftmona-
ftermrh antiquum & noflilé miferabliliter in fpirituali-
bus & temporalibüs dèfecifle, tantusdue iiïier Abbatem
& mönachös omnes, exceptis tribus vel quatuor, zelus
exarfit, vtiii omne tempus de rèformanda intereos con-
cordiadefperetur. Tot ehim in ipfïiro turpitildines pu-
blicè protuleru nt, vtnecefle fit femper y tramque partem
de y’efa alterifis gratia dubitare, quoniam quiefeente for-
taffe litigio, odiofa probtoruin memória non qiiiefcet.
Propofuerunt fiquidém aduerfus eum tria capitula » pri-
mum de turpi 6c innaturali incontinentia j' fecuhdüm de
fimqnia, tertium de dilapidatione, per quam non tan-
tum ad iiiopiam, fed&adextfemam ine.diam fe diçebapt
elle dedudtos. Ne vero confufionem facëfet fnültiuidö,
fi de tribus promifeuè tia<^aretur, élegéfuhrprimum illud
dé incohtinentia öapitulum : fa per quo fepteth aC-j
eufatores monachos faccrdo'tès, Sc noüem poftmodum I
Êeft'es monaçhôs itidem, fed ^iuerforum oidi.num pro-(
duXerunt. Quorum diligènriùs; explprâto teftimonio,
Bibhoih. Vet.Xatr. ïom. iz. P/trsz.
aliopercepiffe, fed perfefîgillatim vhumquemquéqupd
dixeratinueniffe. Duorurnautem qui in vnius adlus at-
teflÿtioneproduâifunt,reperimus alterum laicum nullius
ordinis, olim militem, ideoque iad exhibendam in
présbyterura criminisprobacionèm minusidoneum. Alterverb
cum eo dëtraéto folitarius remancret, dhobis eft
minus/ufficiensreputacusi Potrbde dliobus nouiflimis,
qui fimilifer in vnius, fed alterius adus teftimonio pro-
ceflerunt, alter fubdiàconus&àdolcfcënsinucmuseft,
qui&ipfecùm ob vlreriorem Abbaris femdiaritatem fu-
fpedus eflc fratribus incepifïèc, fe nihil inhoneftum de
'Abbate percepiflè cohftahtiflimë éoram omnibus affir-
mauit. Vndeprominori *tate, &ordine i ;& itteônftan-
tiafermonis exclufus, focium nihilominu.s (olitarinm fecit.
Licet ilium quoque lafciuiùs fe gefltflèôc pari ad-
uérfa dicerer, 6c fama confentiens pr*dicaret» QuibuS
omnibus diligenter auditis & cognitis.’vifum eft nbbis ex
fententia cundaqu*procefferanr,non ad probatiotlèm,
fedadpræfumptionem poffe proficere, qiiia probatiqnis
priuilegium folitaria reftimonia non merentur. Quia igitur
præfumptioni ftandum eft, donee in con trarium pro-
betur, Abbati eft à nobis adiudicata purgacio, feptima
Quidem manu, trium fcilicet Abbatum, ôc criurn mo-
nachorum fàcerdotum not*, opinI6 nis,&nominis,quorum
iuramentis vulnerat* fam* neceflarium pofTet remedium
çomparare. Appellatum ëftergo à monachis ad
odauas Pencecoft. Apoftolïpoftulati & tradici, partibuf-
c[ue mandatum.nëinterim ab eis appellacinominisApo-
ftolici reuerentia læderetur.
Ad maglfirum Petrùm Helye.
SI abadolefcente noftrolaudabilis indoles & ihdufttia
fperaca defecit, certus fum à màgiftro nec dodrin'am
necdiligentiàm defeciffe. Dcbiiefam vobis, fi fetrada-
bilem pr*baiffet," fed plurisme conftituu fluxa eiüs &
tepugnans infolentia debitorem. Quanto enim in eo
profecutio veftra minus inuenit obfequi/, tantb plus la-
borisimperidi, plus moleftjarumoportùit fuftineri. Eft
igitur voluntas nbftra, qubd redeat vt tam à nobis, quàm
à pâtre fratribusqüe cörreptus, poffitad vos aliquando
mucatain melius vbluncatereuerti.
Ad Dominum Papatn Alexandrum, ciim effet
Canctüariks.
B.Andinumveftrum adRegémvfque perduxi,qui di-
gnaciohi yeftr*gratiasagens, eum maiori Pracura-
torf domusfuæ cradidi t i n form an d um, vf idem eiSc ne-
ceflariaprouidërct, & inter alios nojîiies eum regalibus
obfequijsfamiliariùsadhibëret. Ecilie quidem irnpcrata
diligenter exequutus, fed etiam imperium quandoque
eleganti pr*currit ingënio, prprriptus ad omnia, qilibuS
debecingenuiadolefcentisinduftrià collaudan. Smcigi-
turaucupationi, feù venation i, quibus ftudiisReXmul-
tus infiftit, feurebusbellicisintendereçur,regios diferir-
fus indefeflà celçritate prOleqüebatur i e*terjquëpigri-
tantibus non folùm régi, fed & ompibus qui cum ipfô
eranr vigilanteraffiftebat, tanquam fi Vniufcuiufque effet
fpecialitér öbfequiö dëpucatus. Vnde plurimâm apud regem
8c apud omnés laudem & gratiam impenfa fèdulira-
te promeruit. At fidemoribus ducitis iricjuirendum.Gal-
licanam perofus indohjinehtiarh feue ri taris iÉalïc* mb-
deftiam eonfefu^uit, vèftraé mémor per omnia difelpli-
nae. Non eum reddidit fermo petülans, vel effufus infe-
fturn ï non régales diuitiæ fbreibris adolefcentiae robur
emöllierunt, non opinionçm eïusaliqna refpcrfir infa-
rttia, fed teftis epnfeicnti* pudor ad omnem alpeétum 6c
omneallo'quitim faciem eiuâCâfto laudabilii vëreëtindi*
rübore fufîiiridic. Atque h^c mihi quandoque ad Curiam
redeuntiperplerofqüe cpm|?errafunt, fedgratius habui
qubd h*c 6c alia de ipfius Öre Régis accepi. Adiiitjxit
enimvnullum inter totnpbilcs tant* indüftrig, tàir quc
■ 0 : 3 , * ï . i ______ bon* •
m