pernæadmoriicioniscontemptorés , tanto lëm'aiorein
Deiiudiciocumulo damnationisoperiuric, quanto gra-
uiore reatu non folum antiqua, fed & ante oculos pofita
contemnunt. Et qiiia ad fidei & morum ædifiçationem,
varia à diuerfis audita & probata noftrorum maxime
cemporûm miraculalcriberecordiinledic, rioluialiqua
néglige«quæcunqueauditoribus meo iudicio polie vi-
debancur piodeife.
lerabificeringé(mlcens,ait: Ha ! haladiudiciumætecnum
raptus fum , 8c heu mifer 1 æterna morte damnatus fum.
Traditusfiim horrendiscorcoribusigneinextinguibili eu
diabolo 8c angelis eius perpetuo cruciandus. Ecce,ecce,
ignita fartago plena bullienti adipè, quam coram me tor-
mentorum miniftridecülecunt,camquead mefrigédum
vndique fuccenderunt. Et cum Prior orationificutiam
bisfecerat, tertio quoque iticubuiflet, ille ait : Cefla,
cefla pro me orate , nèc prb illo vitra fktigerté , pro quo
millatenusexaudicris. Priore vero dicente*Frater red* ad
cor,& mifericordiam dum adhuc viuis à Deo require,ille,
De Gaujredo Sinemurenfi Domino.
adiecit.Putas,ait, me vtinïanumloquiî Non inlanio,lèd
fana mente quæ dixi confirmo.Et cucullam Prioris manu
C A P V T XXVI.
tenens, eum interrogàuit.Nonne hoc quod manu tenco
cùculla tua eftîQuo refpondente.eft, adiunxit. Sicut hæc
veftiscucullaeft, &fîcut hoc quod fubftratum mihieft
Aufredusvir nobilis, Dominus caftri quodSine-
palea eft,fie &hoc quod coram cerno ignita làrtago eft.Et
Grnurum vocatur, poftquâpermulcum tempus magnifiée
dumhæcloqueretur, gutta inuifibilis ignisdeillaquam
in feculo conuerlatus eft , radius diuinolpiritu,
dicebat fartagine exiens, in manum eius Priore vidéte ce-
mundorenunciauit, atquecum filio& tribus filiabusa-
cidir, & mirabile didu, eurem & carnem vlque ad intima
pudCluniacum habitum religionis induit. Vbi lande
offisconfümpfit.- Tune ille acri cum gemitu: en ,inquiry ■ "finequerela | | diu conuerlatus . , meritoreligionisatque
...... ../>T,,..
indubiarei probatio. Nam ficutifta quam vides de fana- prudenciæMarciniacenfiiïfn * quarum fuperius mentio-
ginêprolaplagutta, carnispartemconfumpfit,fie confe- nem fe c i, Prior effeduseft. Quarum curam dumper
ftimtotummeigneavoragoconfiimet.Priore adiftaftu-1 aliquotannos humiliter& benigne adminiftrafletiroo-
pentc, iterum dixit,Ecc.elarcaginemip(ara'mifliftri infer- ! re mortaliûm moleftia corporis tadus , defundus efty
nales propius afferunt, & vt mein illamihijciarit, iàmj Cuiusfimplicis&beatæconuerfationisdulcem retinen-
iamque manus adaptant.Et poll modicum.Ecce linteum tes memoriam lorores multis lachrymis eius funus pro-
in quo iaceo vndique concurrentes accipiunt, &meini- j lècutæfunt, eumque in ècclefiafèpelientes, longe me-
gnitam fartaginem , æternüm feixuram proijciunt. H o c . liusin cordfu.m fuorum abditis condiderupt. Qui non
velutvltrmumvale,moxvtPriori, atque his quiadhoc poft multos obitus lui dies, cuidamlororummultæmor-
horrendumfpectaculum conuenerant, dixit, fiibtrada tificationis, quæAlbereadicebatut, infomnisapparuit:
voceac reflexaceruice,punieadum(piritumcondemna-: eique dixit. AgnofeiS me ? Quæ cum trépida voce, vc
fis fpiritibus tradidir. Tantus vero terrorompes inuafit, poll ipfa referebat, refpondiflèt j Dominùm Gaufredum
vt illico vniuerfiaufugerent, neque aliqui in domo vbi Priorem fuum fibi videri : adiunxit ille. 'Sum equidem
t mörtui. cadauet mords f remanferat, remanere auderent. Fado quem dicis, 8c vt ea quæ circa me funt tibi nota fàciam,ad
1 marie yihilerum cadauerlêpulcuræmandatumeft. Poft te diredus fum. In hora exitus mei,malighi fpititus cum
aliquotaufctndies, cum ad vriiuérfoscirca pofitos hæc horrificofonituirruefünt,&mevelutagmiriefadovndi-
tam terribilisfama peruenifièt, rei veritatemprobare vo- que circuridederût. Cùmqiadeàiumafpédiïrii tendras,
lentes,tumulum aperuerunt,atque foflam illam quam in iamiamquerheab eisrapiendum fufpicàref,fubito beatus
manu adhuc viuentis Presbyteri gutta prænûcia damna- Petrrisapparuiti &illuddæmoriutôcoIIegium prælèntia-
tioriisfecerafjinmortuicadauereinuenerunt. Quæom-J fuaproturbans.ait. Quidhucadifium, nequamfpiritus
nia, fecundum quod beatus Gregorius dicit,- riullomodo’ | adueniftis 5 Nofter eft,inquiunt, & nbftradum in leculo
propter le infelix Presbyter vidit ,■ cut nihil vifio ipfa pro- ’ vixit, opera fecit. Sed pro his, inquit, omnibus ex corde
fecit : led quanta cautela iacerdotalé offîciu adminiftran- j pcenituit, & quod maiusefi: feciilo renunciaùit.' Et dum
dum,quam rèuerenter diuina myfteriatra&anda, fuper- | plurimahoftis opponeret, 8c Apofiolus vniüerlâqûîédîna
per eum difpofitio demonftrauit. Quis enim ad ifta no ! cebantur vera racione purgaret, ad hoc tandem vi(5lus
ob(lupefcat?quistam metuendam diuinæ animaduerfio- j inimicus prorupit.ynum,ait, lupereft quod nullô caflà-
nislèntentiam noricontremifcat î Quisiam in iftisnon riargumentopoteft. Veftibusactelis,quævndecunque
fidem inuifibilium le concepifle, led ipfa inuifibilia cor-| abluendæad caftrum de Siriemurodeferùntur, nouas ex-
poris (enfibus ex multa parte fubieâaefiè nocögnofcät ? j aiSljones impofuit, quasnecfpfenecaliquis ppft eum re-
Facit hocpiaconditoris mileratio', quicernenscorpora- j mouit.lVfahenteergbpeccato, necefleeft manèré&poe-
liumreturn'obiedlu,interiorem mentishumanæ oculum' nam pecca.ti.Ad quodApoftolus. Nihil,inquit,excipiésy
excæcatum , quædam de fpiritualibus rebus etiam per j pro omnibus peccatis luis monachusfadluseft,&idcirco
carnenrquibufdaminnotefcerepræftatjvradamandafi-^ abfque dubio in parteriifalutisvocariduseft.' Hocdiâo;
uêtimenda inuifibilia,hoc faltem remedio veladmoneat
vofcompellat. Quid enim apertiusad fidêmfidelium in-
ffrueridam , quam hominem in carne viueritem , &hic
integra mérité colloqui cum hominibus, & ibi lpirit ualia'
cernere cum fpiritibus ? Quid iane leones rremendi',quid
flammeus torrens, quid ignita lartago aliud quam de ve-
. jritatererum iriüifibilium nullatenus dubitare, & norreri-
dumeffè in mariusDeiviuentis iricidere,male fe euros ad-
monebant? Neque enim credendum eft,alibiquamin
præfentr feculo quarumlibet ferarum genera commora-
ri, auf vbi nulla metallorum materia e ft, ferreas fartagi-
nes fabricari.■ Sed qUia terror lupplicij fùturi, non nifi
per verba vutata vel per expertarumtérum imagines, ho-
minibus adhuc in carne viuentibuspoteft oftendr,placuit
Deo per fale| corpbrum fimilitudines oftendere.-quid ex-
Utæ corporibus aniinæ,prauis exigentibus meritis cogan-
tur tolerare. Quælicer antiquioribus miraculis, paffum
remporibus demonftrata fine' y vofuit tarnen etiam nun'c
diuina miferatio nouis reuelationibus priora confirmare,
3c eos qui vetera delpiciunt, velut negligentiæ fomno
Corpentes,recentibusimpulfionibusexcitare. Cuiusfut
alias,
Deappari
nob't
lu v ir i
Gaufrcdi
de Sinemi
Et in
M^.S.V.
De Priore
Marciria
./« »
fororum,
quodpoft
obitumfui
euidam f i
roriappa-
F
hoftibus irifugam coaétis , me ab e’orum terroribus libe-
rauit.Supereft,vtfilip meo GaüfredO, qui mihi in lêcula-
ri hæreditaté fucceflit,hæc nota facias, ÖC vt pfaùam éxa-
éliorfem adprioremr reducat coriluetudinem , eiexmea
parte di cas. His diiftisabiceflit. Ac nominara foror, domi-
riara Adelàm régis Ànglîci föroreiir, p.rius Blefenfèm Co-
mitiflàm, mine humilem Chrifti ancillam adiens ^ei éni-
uerfariarrauit. Quæ iam didum Gaufredum aecerfîeris,
vtrumalrquid nouæconfuetudinis, telis adveftibus quæ
lub' càftfo'abluebantur, pater eius imp'ofîierit ,• requifiuit.
Quod cum vere vt defunélus dixerat ab eo cognouiflèt ■,
non ilfuforiam, fed vefarri fuiflé vifîonem agnôùif,quam
à veraci & hic ante nefçienterelatrice audiuit ,<& quam
fub{èquenfis, quirem houeraf ,• teffimOôium confirma-
uit. Et hæc eadem mihi fuit câufeiftüd feribendi, vt licet
intermiracùla folaS vigilatiüm reuelationes feribfere pro*
pofuerim , illas tantum donriientiùm vifiones ftylus ifte
rion ab h orreat,quas circun ftan ti u reru m ratio certa confirma
t.Rogauit cette, 8ç ex defundli patris mandato filifi
admonuit,vt nociuum exadlionis vfum remouerer, & ne
fibiquoqj in peccatum repu tare tur,follici tus prouideret.
Quod
alias»
meGititfm
do incite . I
1 i tttifi I I HilfB
Qiiod. V ttum feçe^if, non fatismihi cogriitunrfuic.-Qui
veto iîiis qui doirmienrium vifiones defpiciuht, fefpon*
dendutü fity non multo la bore opu^eft. Facile enim oc-
curric, ynde& rifus illudentium reprimatuv, 8c non om-
nino huiufmodi reuelationes contemnandaselïè ,-tardis
etiam in.tefleâibus aperiatur.
De milite mortuo qui apparuit Humberto
Beliocenfi.
C A P V T XXVII.
meispatior,aliquod bencficiorum Ipuitualnufilei'amëi
accipro. Sed quid mîrum fi obfequijs mois & mortï mca
fibiimpélæingratusappai;et,çuhi née de reqùie patris fui
qui fuam æterna m prOeiustemporali quodammodo ne
glexit fâluteni , femel Velinmodicö ciuarc deinonftrer ?
Nam dim illepro rnul.tis quæ ei iniüftê âcquifiihfVprp in*
numërismàlisquæ.,diuerfis edclefijsî8c maxime Cluma-
cenfiintulit, fpecialiter vero pro caftello 8c terra de Aia,
crudelia patiàcur tormenta : iplë abfque aliqua poenafum
eips contemplatiorie lætatury & his proquibus illé h nine,
milerrime ingemifeit, ipfe quotidie fplendide epulatur.
Milereatuf ergo mei,mifereatur & patris, né forte fi modo
npbis miferis mi/ereririoluerit, miféiorum & ipfè numéro
celeriusädinngatur. Nam fi MilIarUm cclebrario-
ne.eleemofynàrum largitione, bonorum virorum apud
Deümintercelïionenos iUuareftnduerir, & celeribretri'
um débita quo nobis aurin-j
ViBellbrlo-, , Diurigaturfupradi£lis vifioriibusrecentior,&pene
kss^ ^ p ^ /^ fu b ipiïs oculis noftris faéla reuelatio, de qua fi quis
dubitauerit riefeio |.oiiianafiniraculb Credere poflit.Inrâ-
Ipoftmrt* J" ta enim claritateaélaeft:, tain folemniterafidiflimis téfti- | riobis falutéparabit, & feipfi
wjibilitftr%b\is propalata, vt quihocobfcurum putaüerit , nihil de gicùr liberabic. .Quod fi tibi aut rion credid'érj..., ...,
■ttSNf reliquo datum reperire in côfîmilibusvaleat. Anno quo obtemperaueric, necefle iam mihi étit per mémeripfum
^inHilpaniam piofeófcus fumrescpntigerat, quam tanta eum adne,atqiie ei vt hæc adnnpleat inftarp.Scias autem
çeleritate ftylus profecutus eft, vt cum ipfàin ‘Lugdunen- multutn iam mihi profuifle, fadlam nupef Lugduni in fy-
fi dioeccfippftnàcalem Domini prou^nerit, ego hanc eo- ly nodàli côiientu publicarri ab.(qlütiqft.etti,fyhiaè talium’ 0c
dem anno in^Hifpanijs ante Pentecoften memociæ feri- confimilium tam ardenter deprecor lubuentionem. .Di-
bendo mandaqerim. Hoceadem caula prærnifi, ne vêtu- fit hæc,&ftatimiconfpe<âu eiuseuanuir.' At miles follf-
ftate temporis corruprareifamaputetur, cuius ceititndi- citusdeiniundlis,acveritusnefidiflimularet,aliquid in-
nem Cluniaci Iufcipiens,quia anre non potui, in Hifpa- r fonunij eum confequeretut, Humbeftum adir, & quæ
uijsvxdidlum eftIçripturæmandàui. Eftin Matifconenfi I audieratcundlateferens , nihilde mandatisabfcondiri
Epifcopatu caftrum quod Beliocus dicitùr: quod tarn fui J Humbertus vero tanræ tamque apertævifio’nis, legarione
nobiliratequam prudenti dominoriiin ftienuiSite * pene j audita, condigno timoré petcerritus , & ad audita paue-
omniaad/aGentiacaftrapræcellir.Huiusdotriinium Gui- bat,nectarnen auditiscongtuäm diligentiamadhibebat,
cacdus hæ^editaripiure iufeipiens, eos quibus fijccellèrat Vèrebatur magis more huiufmodi h.ominum provnifllrm
patresliçft ftreriuos v tros, (cc u 1 a tip o te n.tia fam a que ex- defunôli aduentum, minore m.d e fa 1 u te eius animo géfta-
ceffir. Quam.igisad mundanum faftum qùam ad diuinü i baraffedlum. Vnde folus noélibus iacere formid.ans,fa-
obfequiuni vtetM( vt de talibns. fæpe yidemus ) dies vitæ ,miliares ne fe çafu aliquo folum relinquefent, admorie
fuæcx maxima parce-Vanitati 8c. muridanæ fuperbiæ im^ 'bat*^Etëcceparuo témpore emenfo , iam diiftus defuri'
penden.do, inukoque labore velut aranearum telas texc.-l élus,quem törmenta i n ui fi bi 1 iâ co ra pelle ba n t , nutndi-
dojconfumpfif. Tandem diuturno morbo à Deo colite- u i no co mm u n i care verba mortalibus permiflus, ei mane,
ptuSjiplaquediuturnitatedevitadiffidens.Clumacimeo iam clara die in Ieéfcoiacenti , ^cvigiianfi,fefevifib’ileni
tempore monachus faéluseft. Vbi corde humiliato, po?- demonftrac. Namleéloeiusaflîdens, 8c for mam qua in
nitentia 8c corifèffione Chrifiiana, quantum datum fue- habuerat,veftirnm quo vfùs fuerat>, lethalevulnriS quod
rat, Deo (àrisfacïens , oratiöriibus fe lanélorum fratrum die mortis fufeeperac, velut adhuc receris peéfore ac do5r-
committons,paucisdiebusaduixit,atqjadyltimumper- fo prætendens , mirantemac pauentèm Humbertumfic
egeini itineris viatico,hbc eft, (aero Ghtifti corpore fufee- eft alloeutus.Quia,inquit,nuncium a me tibi miffiim au -,
dire noluifti,ad te ipfeDei permittente miiericordia V/érii.
Cum eiiim te mihi maximum d*ebitoré vita meä tibi im-
penfafeeërie, ac*beriignum in malis maximis fnbuento-
retn niife tico rd ia fa cere debueri c : tu nec mini fubuenis,
necfaltenapatuofpifitualisbeneficij adiumento, crudelia
quç patiof rormenra ‘mitigare corttendis.Super hæc,&
patrem tuum miferandis pcenis atque ineffabili rriifètiæ
iiibieólum , poft tergiim ptoiecifti , & aim ille maxime
tui cailla tof queatur,, nullis ei pietatis vifcenbus. conde-
fcendis ? Ingemilcit ille in tormentis crudelibus, néc cu-
ras ?'torquetur, 8c exultas ?patitur ,& lætaris ? Dilplicent
ifta benigno Deo, 8c pene iam in necem tuam fentenriam
diólauit : vbi quia his quibus maxime d^birór es milexeri
diffimulas, qualicer milèreri debueris, patiendo fimilia
experieris. Se*i diftulit folita bonitare iuftitiam.-' & hé ex-
peditioni comitis Amedei, ad quam iré feftinaS mteifis,
me tibi denun.ciare permifit.Nam fiwlucabieris, poflefla
pariter & vitam amittes. Confule ergo tibi , miferere Sc
noftfi, neçvitra Ipiritualium bonqrurii leuamen nobis
impendere diffërasivbi& tibifelucém,& nobis requiem,
coriditorjs clementia'mediariteprouideas. Dum ergo ira
morcüusmilesHùmbertumalloqueretur, 8c ille longa
cpnfabuktioneiam fecuriorredditus,ad refpqndendum
vel adinterfögandumverba pararer,eius confiliafius w i-
chardusde Marziaco ftrenuiisin lèculatibus miles, ab ec-
clèfia matutino tempöre redieus,fuperu?ift.Quj mox vt
limen domus,,vbi viuo mortuus éolloquebarur gttigit,
morcuüs qui apparuerat: ftatim dilparuic. At Humbertus
condigno pauefaélus timofe , mormimilirispetitio-
pto,diemvitævltimum clatifit. Huiciripaternahæred
tare filins eius Humbertus fiiccedens, adolelcentia & dir.
uicijsvelutfortibuscatenis mundo aftriéluS,fpatiofas fè-
culiyias damnófa libertate aliqnaridiu effrënis inceffit
Quemeprrigerë, atqueadreélrim falutis iteebonitas diL
uinareducefevolens » oftendit ei vnde & ipfe faluari, arque
ni ei aliquatenus lubiïeniendö'ex parte fatisfecic, lèque
poenitemiæ caufa Hierofolymam iter aggreflurum , 8c
lèpulcrum Domini vifitaturum profefluseft.
'al.ij à cp'nfimilibus poflènc aélihusdeterreri. Naqi
qiiodam tempore çontraqupfdamquiin Forenfipagoçi
aduedâbantur arrnis eommöfis, cum exéreieu contra eos
proceffic,atque in cqnfliélu conftirutus, vnum ex ftrenuis
militibus fuis Gaufredum de lden,iclu lanceæ confoffiim
1 ami fir. Pr$lio.dirempto, ad lu a quifq; vel fugiens vel per-
j fequens réceffic.Nec dum plene duo^menles tranfierant,
I 8c eccé iam didus miles quern interfedutn rétuli^cuidam
! alterimilici de A nia qui Milo vöcabatur, per fyluam e id 5
j Caftco contigtiam fine focioequitanci, fe obuium obtulir.
! Adcuiusfubftumconfpedumdum milesobftiipniflec,&
ti mote noli modico curbacus , vtrum fugere aniubfiftete
fibi fatius eflet,meditaretur,mortuus^ui apparuerat, prior
in verba prprupic.Noli>ait,timei?e, neque effugere me-
diteris,quia no vc ego çibi noceam ,.lèd vt tu mihi prodel-
! le ftudeas, àd te venire permiflus fum. Ad re enimpræ o-
I mnib^is veniendijicenciamaccepi, quooiam tainampre
quam fideliter mihi nuper in leculo alcrictus ,iniuncta tibia
mealijs hdelius executurus yideris. Rogo igitur vt légat
ionem mëarri Humbercô de Belioco déféras,atque yi-
cé niea,q,uætibi dixerö ei dénucies» Moftalem ego vitam
leuitate eius inuitatus,gladio vt nofti arnifi, &ne adbea-
ram vitam tianfne merear , neglige^tia eius etiam nunc
prornpren te tetardódN arfi ad p'rçlmm vbi viuendi fi n ém
fed,non latisiufta.de caiïlacumeo.veneram , jiëcidtris
cruçi.aribus quos pto peccato iilo & al ij siiYnumeris maljs
Hæc ad