I fubnlîfmïdatlaentQ ihniti aqhas H i l l
aidoribhs non coni'»* : vt id Hoc &picnHa,&.öw. I t * « M i f S & P S f
■ poc'cntia arcificis pfôpenfiori admirationc confidcrata, :
!g3 ?
rù| xcncrcnoam ttahat quù pihilci impoffibilcv«-' l.gsron^otuimiihduftriæ eft,voiacadegie aliqpidpn-
' urn .1. .Jcia.miK-d d icla f: cn iu .tian . vin»- mum . .: .b.pn.l mulbi-V; v|.ii.mn,. Hoc K .i„...u,.l
u , c o n u e n i i u u & immübiliafcerrantiaalccrtü noil,, „,,,ll,.:tu ; Hu,
öidiLmrenocar/turtnecintamefcantroasimaneciiHhifi cra^tudjne ,corpo.rea pitimHi H c b e t c s ,« ^ « ad puts
S i t e « . fo t .a b t tM .d i
rmnaîformidineaxtani'dilîîniiübus paicibiis vnitbrmîsî
Mcamdiùeffisvna^xtanvcbntràriisquieça/didbUdaSC: cpederttiaintnetiir: &qpæip{cfinjuinp%pcEpartescol-
Innia' fubditainonhàbent qu0diuc«ai1t: nccwîlumpac ^ . a q
tetefFugmmiprinciöeiifnoiodicem&diudicemvm- g ra.abaxvtbabcrec vt-rob.qi c o lo n iu n& J ^ f t°i^ ” '
•Ai-----y « L . * H. MirmuomniaM ammuinm plens.cælum, & tcrram djuinirçs. Et lupenota.quldcm a-,
Sap.t.
(C( CUUU1U111 Jitit m i u u iw i " —------ ..
‘d i cc m '.Ex ipfo &per if [um & in ipfoftéitomniaàn quoviuimtts
mouimur (^/înwttJ.-qiiotquotfumui fiife.-ccr.fo pùmcro.cer-
tqm ïiabenfes mepfuram & pondus:Éx ipfo fuhîus-natu-
ra & origine,per fplum lu mu s doiShïua ÔC. regimiiie: & in
iplo fiirausvnfiatc^dileftipnis Ôc cbnfortio gloriæ. In li-
îfefo cius nutnerata kyat & conlcriptà ç.un.6la- quæ£gir
mus : | | quicquidibi fcrîbic cvanlgi'elÏÏo: oelet confeffio.
Iiiinio de libiovitx nihil deletin', quia liber ille æternir
catis cfttilliusin qua nihil .corrigitut aut mucatur.Appen-
fa fiinc calenta donorum, meniurata diftributio/gratia-
rum vt nihil homo’negligat, lifhiffubttahat, nihil præ-
fiimat.Etquidemante^hù'ncvifîbilemmunduna id èft ante
çæliôi terra: crearionem Angelic® ciaricatis obfcqul-
ümereatori non défait,& præceffitillafpiritali§natura
côrporalem origine. Vnde Atnbxpfiusin exavneronyAn-,
gelijdonijnacfonès, 6c pot e lia t es V& fi ai i q ua n d o cæpe-,
runneranc iamquando hic ipundjis faétus ëft.EtBafilius.
eornm quæ cerniintur fenfuq-, compre.henduntu-r feri-
ptifta enarrat. Hieronymus fuper Épiftolam adTitum.
Septmiiianoftri teiriporis nec dum çpmjjlentur âftpi: 6c
quan tas priuS ætaïes, quaritatempora , quantàs feeulp-
ÏÛm otigines fiMirdarbitcandum eft/, in quibus Angeli,
throni ,6&’do minât ion es •fcrmërqpf'Dèb : & ahfifrtehi-
potura v ici luis atqY mçnfufis Deb yôlente fiihftiterür.
^ Vht qui ica intelligànt : hon fehvnicreatorem,'ftd i-
UllUlicti.VL IlilUtltV YKlUUIXj) vwiuuum — ------------ i---
plenscàdum &. terrain diuinitas. Ec iuperio.ra quidema-
gniina Deo ^îcipiuy.coniun<5tu'; quaii intëllÊçtualia yei
ipifitualià ^amplins natinæ cfeatrici' participanna :.hær
rértt ilabilitati fuce .aj^'xa« Homo/vérp&ifen^ftçrs &Cce-
1 leftis , & caro &fpniciis, è coelo rcM taq; commixrusaU-
quandoapud.feiobrius in^nët^ïQn n un quam mpnteDeo
cxccdic &: (ecundum veramq-, nacurani mpdo infra cil
modo ta pi eut iupra. De Angclis iane quorum gradus &
officia & «iignipates in multis.locT'sipat.i if|n diitinguitau-
dorïtas nihil Moÿfes eft locutüs. Sed çuiji^alibi tnhoc
ip(o librP genefebs eoriun perfonas ôc officia infrodu-
cat: lïonèftdùbiuniquineoruin-ci-eàfioneipîivnomine
coeli intelligar. Ideoq-, coehnn jio'n cil diôtunv,inane &
vacuum^etiam cum pars îeprobacecidiflbt. quia non ini
quorundanilapfu totaÀngelicaCpliedfp eft infecta,nec
peccatuin quorundam niîi in confentàne.ôs præu^rica-
torës redundat: quianon nafeitur fpiritus de fpiritu, (ic-
utcaro de carne : neconininoillanarura deIeendir,ex traduce
:& licet omnium fit vna nacura nihilramen habet
alter ex aliero : quia vnicuiq-,. fingulariter & proprie o-
mni pote n cia diuina,{pecJaliseft,Vt ita dicam natiuitàs &
orjgo. Terra aücèm cuius h»bitator hoinoeft ihanis^dir,
daeft & vacua, quia li ce t iri/inn ôccntia fi t condi tüS h o-
mOjCarnis tamen vigor npiidum erat ad integrùm fb.H“
dûs : &omriino etiam,anre peccatupi mipus ër.ât parus
& perfpicax humanus quainAngclicnsh-itellédus.NQn
, v r" r ■' i"1 M111 ............ B........ ......... icoremj'icu ir t 111 iiHimri'1 n i“11
^ p lam e tkm cwiT^Tenscreatüraminie tempotaiix- dom erat refomratum corpus
titiffewuia adäifefetioriem dieOc o o ^ eb 6rtii&qc -. guratum ciMpon ckr.t«is dmips: |jq?era.tgi eo f e u b u -
|cafbmaioruiblidcrom.6t,minoton>aecuindumptiiifip'la/j manaconditio: qH^mkbrque4 obiJtam tq(|#ce.^10jio lt&,
fine^redimssoncurrentiumj^iffitudmum; deter..; l>cetui.^Vacua adhuc dims p tomdme .. beatitudinjs
•mibitisfpatiis Stratum hotatowdumMoideSnitaeft .! quamacceptura erat:qBamtim.Cbi,ad. plsnaflComp..
dies&nox:Stdietimiceti:iscollecdoHibo,sdtiti^iSüm'lit fiaoncmdeedeWdlucemac5e4 eos^dp#q,aa£ircunijJ:
tempikt&inaquidemopeisjsfexdieÄmängkuraexniHK^ fepieb u s fifum imperfeftum .conhd,ei.ans:ad eutq-qui
tönuilam babgä!§ alidntip''m>£ei.iitni.fed • ;potellimplere.ae iqropöncle mfu(fiqte,ql)aiq
tantum völunratcbiinficis' ptok^t-otciJÄt, cuius
diäat.Wft omnium q u i füoc,& C4U&.& ratio,Siotigo. | haeiitans ptatftolatqt: vacua t rat .terra;, -nop haben? pql-
Spitimalis quoa/natura:, id etfAngehci e lplemtudme: ieffotem: mams non Habens decorem: q u it tqtorme eit
ftn'riimrnedirtern ihftimmm:Möallnmadreparänifetd quodnanillutnihat/DeusiSf S^egeäumquod
apiULUdliä q u u .q , liêttLuæ , J u u i u o i jV i i v c v a p . ........ ..........
len nunt ordinem inftitutuin : yr-ngllum ad reparandam
velaugendam fuçcëffionem feifren inùicèm trahsfundi',
i n genere iilo vllaneceffitasppftuleti ^ i a fi quid ad nu-
merumeorum föftedeeft hoc fupplctur ex horhine: cu-
ius multfplicatio quqd periitvelquodaefüit,reftifuit,8£.
i cphfumac. Tantumq-,aiunc fuiffie ipacium in'rex o p o s^
opüs, quäii:tum fexs hierum contipent in ttriiallä| Id&ft
qüäntum dies & nox yha ruqra meutur ,:& fie faétafingulaquibu(
dampræcedentibus,quibufdamliibfcquentibus,
ucùcpriuseftordine i'n.xdifrciö Fundatüm fundä-
laentum^cuiThfi^itur panes'&:te’Àum^quæ fieüt mens,
Scopus «irtificis j gradatfm aptat iiVdömifmiita Deumjfä-j
bricsè fuæ molem & fpêçiesorditum efle j’& quafi. tesdiiß)
iè pedetentimlèntiô'n’t m'ündum.tyefÜJn illiüs Ipacij iri-
tercapedinem qua ante ccmpprüffi yiciffitudineminitifi-
bilftérDêi fàpi^tia prima opera difponébac dîf^niçè.te-
merarium eft: màximà.cum canonicæ fcripfur^ de hoc
nihil certi rradiderint. Gafij-s tarnen Diaboli quia ab [' 1_r/*'rra>:tnit
L çu o r eiu ;iiittiu a u u u n*uv«so .-j; w * -----------
quod non il|aïâibfeDebs:Sf vacuum i^egeBum-jubd
non impléc.
.Joan. i.
.Tiw. 6
Et dixit D m fiat, lux &[alia ,efi lüx. S criptum e%/aw
Dejts lux ,ett: 2>c quia lucem bàfiitatfihacç^biitim. Ipfe nSn
eft 1 ux,quaè faârâ eft(: fed lux primordialisilliiml
mnia,id èft,caufalium rationum quas apüd fëhabebarfé-
condi tas ,in ani feft an s effi cié n ttem : coiiïplcâbile facidns
,‘qùpdwm e n fib im tetl igi bj lëeratiEteltilla prim a 1 hx4?-
pcl lcnstenebras,& conlLituens dje^bigéns igno ra n ci a,
& purificans inrellecftum ihpientia. Per haneenim/or
m ntum refum çp n di|i'o di^p u ta eft : &i pf^ r uffi ço n (|i tja- J
tionum.cognïtio,<iiès voeacur.Éft itaqjpnm adiçs ,,ÿfius
atür^.Tertia i fégregatis tenëbrhàluce, ytilnatisrçrum •
çertacognitiQ,quainaditti rabili cfrdi ne&^p ulchri tûîii n é
êonfiderata ikadmiratibneicrcatoris prahùntur|puih>i-
lia ipfiusjper èa q u i ^fii^t cote^planfes ,,ik
h o(c i nnpte feat ri obis felrip i texn a_-ei us^v itfUs. & diuini tas.
oalus tâmennjiaDonquiaaD i- ------
ni'iio fuiflëlegiturji ante creaiionem coeÜ & rer.æ fuit: Qûartavetodies, Eccle(iafticadodrina& (criptura(annon
intelhgo vel eùi inuiderit ^ vcl anus faerit homici- Ufa diuini tus infpirata, in qna certas hcjei régulas mueni-
• da, cum homo non cfier, vndcillaferiptura qui viuith a-, mus,vt non qui fq; luofenlu ,lcd ventaus æternæ auCto-
[urnumcreauitomStfimlvnmeriam creatufàm &- Ange- f rftâte^^ffimetur^Quinta^efo dies ,;^ llg « ^ o ,^ o n is c a
iicam & föraahaffi&- reliquas fingulas videtur afierere concupilccntiis,quail ciireptilibus inn u metis quib.reli-
H Ä S Ä lyinianajnfifmitas H H
[ftihâtpi& tâïben elldiftinâio qu^MnQleduàlis Corpp^ i fuis
’ *' ■'* ' " -/-W- % r ' ‘ i I - S p ' f uolaris
ublans conucrfationem fibi elegitincoeleftibus&rquie-
tem.Iam1 vero/exta dies , eft oppreffis concupifcenciis &
rriumpho de huius mundi yidbofia eelebrato i, ffiundo
corde&pacifico-fpiriru cogniirio &: contemplatioDeii p
quam deponentes imaginem terreni, &veteremhomi-
nem exuentesreforrriamur, & in fimilitudinem Dei & i-
magipemtranfimus: imaginem quidem exprimentes,fi-
gnaculocharitatis:fimilitudinem vero, Habilitateliber-
tatis&pacis. Ad h sc confideranda fiue contemplanda,
prima lux,id eft cognitio veritatis quafiinquifitorem fuu
humanum dirigitintelledtum.manifeftans ei fingulas re-
rumfpecies hoc eftdiftinguens diesacno€tes: illuminas
egreflum de ignorantia,adcognfefcendum ordinemfe-
rum: vt in nomine coeli & terra;, omnia cceleftia & terre-
riaintelligat :qu* per qua:dam fpacia, quad per-dies &
nodtes feriptura diitinguir & leparat, & nequid defit,ne-
quid caufecur infirmitas,fuperferrur fpiritus Dei, fouens
& formans rationabiles appetitus, adiuuans infirmitate,
fecundansfteriliratem, excirans deuotionem, operiens
exceflus,& diftradtareftaurSs. Hie eft fpiritus multiplex,
vnieus,ftabilis,mobilisffiurrianus,benignfts:qui vbi vult
fpirar,&docet,&replct,&fuggeritomnia:de cuius inexha
ufta plenicudine & manatione fincera repleta corda
fidelium ivniusmorisin domocoaedifieataitt habitaeu-
lum Dei,erui5taueruricin Ecclefia verbum bonum,inuin-
cibili eloquenria & infuperabili conftantia fubie€tis
concraditftoribusrcum repente, fa<fto coeli tus fono illireT
rati & idiot<efa<fti fiint fideia(Iertores,&pifcaro^sdilpu
tatores.Hic, abfq; emendieatis aliunde fuffragiis, quos
^ompungicinungitiquosinuicatconfummat: quod prs-
cipicefficic.Ideoqjineo quodfuperferridicitur,noratna-
gilterij dignitatem, nutritorisafre^um, viuificatoris pr^-
lidium,Charitatis impreffi'onem.affinitatem naturae, be-
neuolentiam gratiae. ,Etprime quidein lux-, deinde dies,
po.fteafirmamcntum: quarto loco illa.magna luminaria
fiuSta narrarttur, qui^ primailla Angelica natura vigens
bo.no nature & grati£e,dum per humilitatem ftetit in ve=
ritate,vnicaluci sternae,fegregatapftano6tc, &ftabiliri
meruit & Confirmari,&'iam abfq; ruins: periculo,de gloria
fuaomninolecura, nullum vltrahabetadmalum ac-
ceftiim: quia ita eft lucifuperiorieentermmata, &adeo
ex illofulget Iplendbre ,v t lucem qu* ipfaeft nullius ca-
liginis vapoririterpolet.
Eft igitur lux illuminans, Deusdux illuminata,Ange-
lus:firmamentum,radicacuS inDeorationabilis afteiftus.
Eft igittir prima dies, intellc&ualis vel fpiricualis natur*
infticutio. Secunda, corpora: iis & vifibilis rerum creitio.
Terfia,return ab iriuicem diftinebio, &earundem feeun-
diim gen us fiiuni fru<Stificatib. Q^rarta, per verbumDei
fexteftimoniqferipturarum mentisillumiriatio. Quinta,
iiiterappetites carnis 6cfpiritus rarionis diferetio. Sexta,
iii i n telle <ftu&action a , quafi quodam lexu maris&foe-
minae, imagini.s &fimilitudinis'diuinjeexpreffio, ex qua
copula lpirfi$lisfcetu fepletur Ecclefia. Iam verb reftat
inieptima fola vacatio,de quoSabbatoadSabbatifmuip
bdauae tranlibit quifquis renouarus fpiritu mentisfuae
potioraprobaueru, &detenebris huius m'uiidi emerle-
rit:incffiinibus inter lucem & tcnebrasdiuidens, &fru-
(ftificans quafi arbor bona fecundiim gratiam quae data
eft fibi. Opbrtet quipp.c hominem intqlligere in primrs,
quia Deus eft;Poltea,quid fit Deus,ad quod ex Creafur^
confiderationc paulacimaccedif:. deinde liice Veritatis
accenfa.inter carnalia &fpiri cu,alia , quafi in ter aquas fu^
periores,& inferiores firmamehto racioriis fixo, eXpul la
tentationum quafi flatriiim lalluginc,gramina &arbufta
•producere , id eft virenTium gratiarum propagarc geni-
minra'. Scd & ip'las fpiricuales intelligentias qua; e.xlcri-
pturisnafeuntur, diligeritCr atcerrdere, Qupmodo ipfa
veritas quaii Sol illumin'et an imam ip la verb anima
quafi Lunaifradict notSbem, id eft corpbrales fenfus , a-
dtiones quafi ftellas' multiplican's ,• qijx caligine tenebra-
rum huius mundi nbri vinfianturf Neceflc eft etiaim vt
intef reptdi'a & volacilia ea difcr£tiorie vtattff, vt, quia a-
liquosexcel'lentibris ^itaeS co'nlpfat,non6ontemnatiri-
ftrm‘os:quia in qmnih'us 6ft anima viua, .& quaeinlioneftiorafunti
iis honorem abundantiorem circundamus.
Iis exerçitiis homo ad forma.m Dei profiéit Y. cuius eft
quies coeleftis.haereditâs : cuius gloria.beata æternitas^&
in agnitione Dei bhinem exuperans fenfumpacis fuper-
naefceliciEas. r
T Vftitia& iudiciùm in primo ftatirri patuerc negotio,&
,-^fine vlla dilaaoneaflentientium & dilfentienrium fpi-
rituum vtraque pars fuorutri obtinuir ftipendia merito-
rum,&feiun«ftis ilico contuberniis feparata.funrfamfta
&impiaagmina,expulfisdeiedtifquefiregrdfibilicer in
inferiorei mundi partes,fiuein infernumfquicumquè
vbicumqtfeille eft.) his qui fine Deoefie affedlauerant.
A Dei quippe vifione beatifica fine fpe mifencordi*
in æternum auulfi ,immortalesquidemîlèd tamen paffi-
ffiles impaffibilitatijfandtorum Angel arum lu'perftitum
inuident, & licet eos infeâarenon poflinfc, quoniamilli
folidatà natura intcncabilesfiint, in liuorc roalignitatisi
& implacabili odio perfelieraht : & hoC.ipfumiriuidiae
tornientum,coritinujeque rubigomalitiae, iugis ira,infi-
nita triftitia, fpes venis interclufa : quafi flamm* «1 trices
cor eorum felleum vndiqueallambunt: 6c eft quàfi q u idam
gehennaefornax lemper nocendi auiditatc accenla.
Mala voluntas eftquafi perpétuacæcitas, ideftà vifione
diuinapræcifafacultas. Samfti vero Angeli adlitErëntés
Deo fempervulcuieiusaffiftuiic, & faciem ëiusfine vlld
velamine eontemplantur. Bibunt deiplo fonte vitae, 6t
panem fuum fuperfiibftantialem in quoCbnfirmati finit j
ad fatietatem comedun t: regnant fine fallu,iêruiun'c fine
iug°»gaiident fine metu: obtempérant, fed.non lèruili-
ter: omnis eorifummationis vident finem, fed non finali-
ter.Contemplanturaltitudinem diuitiarum lapientix &
Icienriæ Dei : quielbunt in pace illa’i quæ omnem exupe-
rac humanumintelledum : 5c fi eft'aliqua fuperior ÔC fè-
cretiqr pax quam folus inhabitat Deus,idipfum beati-
tudiniseft: quodhabent m liio bono lufficientiam ,nec
coæquari fuü luperiori præfumunt. Hoc enim illius mà-
ligni peccatum eft, quod non fuffecit ei excellentiæ fuæ
illaadmirabilis magnitudo : led fimiliselîealtiffimb vo-
luit i vel quafi Deus omnino, vel'laltem fine Dei domi-
nio. Ideoque cum effet lux in domirio, fa^us eftjene-
brae in iefplb, & iuftiffimo iudicio quf voluit ellë fum-
mus,fa6lus eft infini us ; qui fupra lucem, nofti add ictus j
qui fup4regem,carceri mancipatu^,de libero leruüs,dè
AngefoiDiabolus, de corifpicuo obfcuriis, çje nobili 6c
gloriblbcontemptibjlis & hotrendus.verëdiuilaeftlux
à cenebris, Ôiineodèm confortio boniim & malum efle
nbnpoflunt. Non eft cbmmunicatio Chrifti 6c Belial:
non eft parricipatiqiuftitiæ crimîniquitatë. Angufiumefi
firatum (inquit Ilaias) ita vt alter décidât, & pallium breue v-
trumtfcopertre nonpoteft. Sed 6c chaos magnum inter boY
nos 5c malos Angelos eft firmaruln : 5c irrefragabiliter
lancitUm e f t, vt omnino rion poflit vltfa bonus Angelus
inDiabolum,velSathanas tranfirêin Angelùm bOnumi
quia vtrimquè rata ôcimmobilis promulgata eft fentèn-
tia, vt qui ceciderùnt i vitra ftarè non poifint : qùi verb
liant,përiculüm câfusçuiuslibet iron formidènt: 5c ifeue
peccatu in eleâ o s yltia non càdit,ita in reprobôs non tc-
ditiuftitiajquiaficuc nùllarii lerifitcorruptio ieôrùm rné-
deldm ,ita nüllàm admitiit landlorum gloria côrrupte-
lam.Fallitur Origen/es,’ qui dogma Placôriicfî in Ecclefia
introducensinlibris pert arcbon de quadam reuolutibnc
dæmon'um in corpora ( quafi per craflæ huius corporeæ
oppreffionis conuerfationèm indigna purga ti one fa^aj,
rurfum poft multi iæcûla, per huiulhioffircuolqtibnes
expiatum, inftatUni antiquum Sathanarii allcrit reùer-
furutn. Additetiam nelcio quam palliu^m diiiinitateili
pro reorum rcdemptiqrie iterum in aère inuifibiliter
pati:5 c dùmlabôracemurigendo languinem ex quibufi^
dam leripturarum au^loricacibus' , 5c prædicat Deurii
niifericordem 5c pium, probat coni mendaceni 6c iniu-
ftum. Mendaxeft :fi irnpius cum Diàboïô &Ângelîs e-
iùs non yadit in ignçm ærérnum. Iriioftus:fiiniufto &
iuftbidemredditftipèndiùm. Sed fuecveiborurn mon-
ftra & rafionum pbrtênta ,non Chfiftitfna fiint dqgma-
ta. Super ledit litteræ Origenés, nec ihtcllexit Ilaiarii,
. qui i