Ój.0 Pétri ^bbatisCellenjîs,
tcna tot- f^ vitium nouum mittcrenmrameraific.rtomachoiniqui-
lorisChri täte cprrupio,,& dcntibus putridis,propter mendacia labiorum.
B
Mich.j.ÿ.
lob.6. y.
Gal.} 6.
lob.ï}.ï}i
pàneniazymumqaicprruptioneinnonyidttjCÎL
periculban;eppnimus.Pïofceïenimjjpriùsfeow(?,^'j/îcdep<'
^ iC o r 'u ^ ’ *d.cft, azÿmo:fd<*f.Judas, bucceilampanis quidea-
1 zimi acce pi tj fçdm edfus crepuic. Vis enim magna, direct"
ne ns nrandum.ab irnmdndo.-in pane illo.cum ftercotibus
auaritiç&infidelitatisProditoris^nôpatiturimmorari.Eft
Luc.z. 34-1 inruiriäm&refurreäiommmultorum. Etiodor mortis inmorte,
c<>r.2.i6 ftuiuvitam. Autpurgar,autnecat.§ifanabilises,
curat tejlïini^nâljilisjasgi'itudinem augmentât.Medicina
elbMprbuSjfi curabilis eft;apta medici,nam;quia, fi qüalia
oportet purgari, ptugentur.-cpnfert &beneferunt: contraria
vero, im p or ru n efu mén t u r, yt qui fine reuerentià St
fine dcleélu panem (anbtu m aciipit, plus ei (uairreueretia
obfit quam cibi fandticas profinQuiergo in iniquitatibus
fuis' ad h u c,vël ut $ us i n Vol u.tab ro luti lubmergiturqiàpé
fcrmenratum,in fudore vultusfui comedat gemens öedi-
i cens:Iww Domini,quiamerui,portabo. Indignum le ad pané
8., azimum cpinedendumconteftetur., S tdicat;,Domini non
ftim dignmvtintm fubteäum meum, fed tantum die verbo & fit~
nabitur puer meus. Sçd quid eft fermentum ? Vindiétarndc
pèccato,ferme,ntùm elïè credo. In pahe.fiue çolperlàfari-
n a,co m mi fee t u r fe r m e n tum quand o ira Dei de coelo reuela-
tur fuper omnem animambominis o per antis malum.Sç d patienT
ter flagella Dei funr toleranda.quia cibus funt vt reficiant.
t t qui cepit, inquit lo b , ipfe me conterat. Poteft enim figulqs
luti, vas petditùm (& fi confregétitjl in melius refqrroârev
Sic,credidit Abraham Deo,& réputation eft illiad iußitiam, quia
contraJpemjnfpemcredidit. Quideft, contrafpem inipécre-
dere;nifi, cum flageliàuerit Deus.tunc amplius in eüfpe-
rarc? Ettanifi occidentmetinipfoJperabo: ait Io b. Et ille qui c o-
[tràfpem in fpem credebat; non conuderaui^cotpus fuum
emortuum, nccvuluam Sara; fterilem cuidefecerant rau-
liebria. Sic,pecçator, licet iam fit emortuum corpus eius,
lehio yel lànguore: credat tarnen, adhuc venas mifericor-
diæ in Deo palpitare,quibusiuftificat impios,quib. viuifi-
càtmortuos, Scvocateaquononjunt. Apudeum: damnum
in ore non itnputatur, duntaxac foleaa deftitutio, plenis
gemitibus,vélinextremovitæ rerormetur. Pulfetadia-
nuam,quianond um claufa eftdum viuithomo, dumco-
fitetur,dum ingemifcit,du m lpiritus eft in narib.eius. Comedat
pane m fer men tatum , & facrificerdc fermen tato
laudem. De fermençato enim laudem immolât, qui veram
confeflîonem de peccatis célébrât. Vt enim, peccando,
De u ra conre m np bas; fie, confitendo honoras. Copfitem'mi
igitur Domino quomam bonus, quoniaminftculum mifericordta
eius.Amçjo. 1 ä , t . , a
' De pane azymo.
- C A P y. T IV. „
VEhit igitur Dei Filius natus exVitgine,abfq$fermeh-
to culpæ, & tulit de mafia human® natura;, folümo-
do farinatn incorrup tæ carnis, noofermentum leu fomé-
dim Originalis peccati. Cribro nàméuSpiritus fancti euc-
cilauit|iir§ir,iniquitatis ,'d facrofanétaéarnecôcepta.in^-
tero &de vtero Yirginis. Animam quoq; rationalem, in
vnicate Perforiæ.fiEi aflumpfit. Et carnem quidéi^fàçra-
fandto Coençconuiuio,ranquam reparationis azyma no-
bis appofuit, & ftarim ,in.eruçp.pafcha nouum inflkuens,
obtulitjÀnimâ verp,ad/polianda T artàra tran fmiut.Hie,
copceptuséxterminauitfermentu.mjjbic, natusdefirùx,ic
t. péccâtumNam quod tmpoßtbile erat Legi^vx ai t (Apofl;Ql u^|
'inqua inßrmabatufper car non : fçi 1 ice t ,de fit u éto peccato,îu-
fl:i fi caje h o mi n c m : D eus îiliunifuum mifil infini dit u dîne carnufecWti,
videpeecatodàmnaretpec(i$tum:ideÜyaoüo,veteié,
azymo, fèrméntatum. Repurgati igitqranîmo & fpiritù ;
Sacrifica-
defçt-
méntato.
laudem
Âmoi am
Pfal.iç,},
gyptp dabantur;& tameniexaiâione Diabolica, coinqur
nationis& macula» opera exigebantur! Corpus quidë im*
mergebaturin concupilcéntijs camis , anima abforbeba-
tur d defiderijs maljgnismec fic làtisfiebâtSpiritibus erro"
ns!NóenimingluuieslatiaturDaemönis:quamdiufuper-
eftànimaédpescorreâionis.Extragutturenim¥trem
lêntitjquem nonretinuifièi petdeiperâtionémgemit, Nâ
demedijseiusdentibus, & mucibus multos ereptos yAci-’
noconuerfioniSifufcinulaconfefiiônis,&tridenteTuper-
næmiferationis j in æternum & vitra congaud^t Abrahæ
fînus.Quamdiutamenluceveriratisnondumfiïperfufai-
gnoranciærenebris caligabatanima:qub ducebatlpiritus
;malus,fequebatur necconquerebatùr.Vililfimis porcorû
alebatur cibis,pro balneo,vtebatur immundiflimisÆgy-
ptioru m .fpurcicijs.Ollas carnium,fæpe6c allia,vt confpe-
âibus Creatoris a bu n dan tiùs foeteret, vorabat : azyma i-
gnorabat.Manna non nouerat.O anima milera & miferâ-
da ;.noneft qui confoletur teex omnib. charis tuis 1 fed tu,
mifericorsr& miferator Domine, exaudi, plaeare,attende
& faci; Quicüq; etiam habes auimam, ficoeleftemeiusge-
nerationem, fi parentisexpeélabilem dignitarem recifa-
uerisjpropenfiori miferatione, fuper eins cohtumelia, afi
ficietjs..Nam: etfi natiuitatis fuæ inftrumenta (forte, quia
in ferinijs Angelorum repofita lêruantur, tie hoftili inter-
uerfiomî vel tincæ comeltione corrddan tur J no proférât:
atteftarionc tarnen idonea id afièueiatur, quôdàDeo IV
éta & exDeoregenerata,Regis filianucupatur.Puellage-
nerofa,tcnera,& deliçatajformola&:candida,ignarado-
li,laborisinfueta,vimitumcapax,damnatrixviriorum,ar-
tium inuentrix, conftans in amore,,verax ih promifiîone ;
largaindonatione: locialis ad ciues , afFabiîesotnnes.
Deniq;rapicurpuplla:pcrimen! Generofirasàncillatur:c>
p.Udot!delicaralaceratiir:ôpietatisnaufragiumiforrbôfa
denigrat,ur;ô damn um pul cnritudinislobfiruratur cadidaj
ôglûriæ conuitium! Ignara doli, fraude feducituricriüfti-
ti* exiriumîinfueta laboris, labore atteritur: 6 miferatï.o-
nis exilium ! capax virtutum, virru tib. euacuatur: ô exclu-
rfio bonorum! Vitiacurdamnatrix vitiorum: b éommuta-
tio DoemonumÜnuenrtix Artiutp, muentorum obliuifci-
tur;ô ignauiæpabulum! in amore conftans, inftabilisin-
ueniturm naturælubricum! ÿeraxin promifiîone, quoti-
die m^ntitur.b peregrinationisinuiumün dpnatiofie, lar-
ga.in auarajn vertitur; 6 exficcarjovenarumlfocialis, fine
foedere:ô vitæcorru^tionemiaffabjlis,infrunitaredditüf:
ô coagulum dileétipnis vaftatumîD clemenria Creatoris;
eripeillam.deoreleonis,reftitBeilUftatumlibertatis,re-
ponem delitijspriftinis, rçforràadeformata, renoua ob-
feutatam » liberadeceptam, amoue laborem, redde virtu-
tes,cura vi t ia ta m ,doce oblitàm.çonfirmà lapl^m,pon,e in
veritatisviam, deftrueauaritiam,foedus focietacis corifti-
tue,alfabilem red de.Eccfij, Anima quindecimgradib.qûi-
bujpeccad6corrucras,poenitendo, azymafinceritatisre-
cipias.Quot n amq; ca û b us à De o re c t iîî m us ÿ tpt gradib.
Virtutum., ad ipfam Dei vittutem, pennis defîderioïü'rfe-
uoluamqs, His;de Ægypto ad terram Promiffionisafcen-
dimus: his, ad Ahdrejhimiamatis, vefteiàcérdptaliinfi-
gnitiprocedimusv his,pFPmiflîones noui& veteris Teffa-
menticonlequimur; hisdeniqjafcenfis, epulainùri»<t^-
misfinceritatis dr veritatis. Hæc Pauli vèrba de azymo pane,
non difionant ab eo quodfcriptum eft in Exodo , de eius
obfcmwpnè,$epte0 dub.inqwtMo%k$rfomedetkaz.yma,
indieprimo,noneritfermentumin4 omibui vefirisflüteunfóome-
dmtfementatum'aprïmadievfyadfeptimum, pertbit anima i/-
la deccetu |)i;4^/.Explanandùm itaq;,quæ fit prima dies,qiiç
lècunda, qûæ tertia, &yfq>ad fcptiftfamÿ quidin lèiâcra-
rnenti cpntineant. Prim^die S populi Dominiert, per fidé
illurainatfo inentis: SecuqdajipfaprofefliäFidei:Tertia,
, |nfcçptio yifibilis , Sacrain^nti^^uarta, opeEatiö Fidci :
Qirint$,diîçrecioboni &raaji:Sexta,prQ.Fideferuanda,
lapfus,
grains
quiflde.
ind^müfinemmiföry'mmis, diemïcdççptionis^aeiî- f toleiâàipsliionis:Septima>optaM,qiiiesiwtijs.A primâ
tfcfatlohis noftræde Æffyotddd eB.DCccato velDiaboto! igitüi: die v%ad feptima‘béracioh'isnoftrædeÆgyptb:ideft,peccatoyclpiabQiQi «), quiranqi terméfatqBi corne
fp le mniter recolam us. Reminilciturcertè quâm immilè-
ricorditer exarTerut iû niobis (erui Pharaonis,ad opera luti
O mile-'
ra.ànima , cui necpàleae trahfitoriaé fcelicitatîs olim in j£-
derit,peribit.de eqetu Ifràet quia, fprremnullamhabebit
in regnp Chrifti & D^i,qui Ipinru grati^ contUmelia fâci-
ens, redit poft conuerfionem fidei ad vomicuminfidelita-
tis.VndèApoftolus:I»»pg /^ i/^ ,in q uit, cas qui femel funt i t
luminati
ÇÇor. n
Exo.iu
De Panibüs. Liber.
I Galt-9’
* Circu-
eifioaem;
luminaiigufiduerunt etiam donutifieelefie ,&pdrt0 pes,fattifunt
Spiritus fancti,gufiauerunt nikilominus bonuni Deive'rbtm virtu-
tefifcfdculi venturi, &prblapftfunt,renouan rurfus adpeenitehtia,
riirfion crUCifigentesFilium Det,&ofientuihabentei. Proffiis in-
finuat visfententia;, quam graue'fit, poftcoBuerfipnede-
linquere.-hoc.eft, a prjmodie vfq; ad feptimOm, fermentfi
CQmedere.CauenduraCiuxtaEuangeliumjtf/emf^foPfc«*-
rifaorum : quia modicumfementum viuoxu: totam majfam cor-
rumpit virtutum. Qui enim totam legem: Sec. attende modicum
fermentum totam mairameprrupifie jinvno peer
cato Ada^totainfe&aeftpoftcritasfiliorum. Satisquide
modicum fermentum prausdeleiftationis, fed plufquam
fatisgrafide &’graue tormentum iuftte condemnarionis.
Certejdurioritormento&longiori momento pcenaliter
afticitur,qui; vel ad modicum, fermento concupifccntia;
fiecularis deledatur. Vnde lob. Vtitiam appenderenturpecca-
tameaquihus 'trammerui f&calamitasquampatior, inftatcra,!
quafiarena maris hasegraurorappareret, quafi diceret: Si
hincinde, iufto &asquo rooderationis libamine penletur
culpa &ppsna, incomprehenfibflitergrauius affligit poena,
quam deledlauerit culpa. Nim adpundlum & in mo-
dico tanquani fpumaaqUxdefluxitjvehficutfumus de fu-
marioeuanuitpecc^|i deletftatio,fedinternaliterextedi-
turprolixita.fe&anxietateaitrociumpoenafum,excrucia-
tio. Timendumigitur&abftinendumaferm'ento, apri-
mo die vfqi ad feptimum j v t, eum illuminarus fueris luce
fidei (quae praece<Jit omnia opera Dei & dieij non denuo
redeas a^ confufionem arrciquarum, & antiquandarute-
nebrarum: Lucifer enim qui retcorfurn prxfumptipne fii-1
perba,fuum amorem in feipfumcouercendb refpexiti pri-
mamdiem/ei«enrauit.:.&tdeb, de coerufiliprumllrael,
id eft,- Angelorum quiDetim amore & obedientia fequu-
ti &adlequuti fupt,£eterna perijt, & lociSc merit!, leque-l
ftration'e< Non iraque retro refpicias, led cum fan (fiis Ani-
m&\ibmfempetantefaciem tuam, vbiefiimpetus Spiritus; fine
retrogradatione tendas & contendas. Nemo enim mittens
mantim fuam ad aratrftm&rejpicieris retro, aptusefi regno Dei.
Hoc,.de fermento primae diei*. videndum eft de fernientp
fecund*. Redarguit Paul us quofdam,qui fidem Euanger
lij profefii, iam'quafi Firmamenfum relucebant in liiedio
narionis prau* St peruerfie, ficut Firmamencum diuidit a-
quas fuperiores ab .iuferioribus , quia fermentare fermentum
Euangelic* fidei volebant. Cum Sacramento e-
nim baptifinatis, quod eft fufficiens emundacio cundiaru
jleprarum,^Recoii'cili6nem quafi neceflariam fuperindu-
cebant,5tita,Veterffermentpjn£)uitatemgratiaeconfun-
(iebantw Ait iti^fictnumcidamim, Chriftusnihihobisprode-
rif.Ef &\ihi:Vtinam abfeindantur qui vos con tur bant, qui enim.co-
gUntvosincarnecinuncidi, &c. Eece quomodocondemna-
' duseft,quilpiritu mentis fusrenouatus & profefiione re-
ligionisincer aquas cceleftium virtutum & aquasdefide-
riorumcarhaliumconftitutus,iilasfltiens,iftasficcas:illas
attrahensdftas extra:hens; illas forbens, iftas abforberiS; fi,
qu§ deftruxeratjiterura re*dificar,fiiquodlauerat,iterum
contarainanfi difloluit quodjftatuerat. In tepid cordis tui
non ftatuasrftatuam Dagpncum Area fan£tificaiibnis,n6,
filium Veneris , cum Filio Virginis '.♦.non Beelzebub cum
lefciQMenimcommunicatio'ChrilliadBeli'alYln dieitaq; A-
zymorum, ne guiles fermentum, quia exterminaberis dp!
coetu filioru Ilrael. Et hoc de fermento fccdnda: diei,nunc
dc fermento terti® diei. Parumeft corde credere adiufii-
firfinifioreconfitearisadfalutem. Precedes igifurillumi-
hatip grati®, & lequens ptpfe^b fidei, exiguntfufceptio-
nem vifibilis Sacramenti. Vnde Ddminus in Euangelio,
nifi quis renatusfuerii ex aqua & Spiritufanfto, non poteftinfrare
in rcgnumcceloriim. Regeneratio Ipiritus,'ad inuifibilc per-
tinet cordis fidem: Regenefafi0 Verb ex aqua, ad vifibil6:
id eft,SaCtamentalem.Hinc enim eftqudd in tertia die di-
< fim n c 9c:congrcgentiiraqu,cqui fHb ccdo fum', in locum vn u in , <&
typureat artda,& germinet terrainherbam virenteni&facientem
femen,&lignum p o m p n tm fa tte n s fru ttiw i iu x ta genus jiuim^cu-
iusfemeninfimetipfo fit fuper tefram. Aliter, non apparet ari-
d.a nifi aqu® cfingregeryur in locum vnilfn , : quia non eft
yulribu’sdiuinitatisarfirnddignai niftin vnaFide Catho-
ljca ,o niniaEcclefi* Con(umfnaueritSaOramenta. In lb-
'641
Tiibliöth. Veter. Fair. Tom. i£* Fars i.
cum autem vnum, bene dicuhturcogregari omnes aqu®,
j (jui^in vnitate Fidei & CharitatiscOnuenitint,tam Sacra^
m éri ta quàm charifmata omnia. Trie apparet arida ab im-
mliptlicijsidolorum & præcedentiufn deiiéiotum. Tunc I
germinat ber^w; virentem&facientem fernen, quia quod in
vilceribus fidei eius ad Hue latebat j erumpitin germen &!
fiiojtfrmftum fikfumin confpedu Deiôc Angelorum arq; !
hominum.^Huiusdieinouitatem&puriratem fermenta- ;
re vblüerunt, qui rebaptizandos homines docuerunt. Sc- 1
mel närnq-lufeeptus Baptifmus nö réitéra tur, quia Chri- '
ftps femel pro peccaris noftris mortuuseft, femel refurre-
xir, Sc iam non moritur, morsillivitra nondolnmabitur: rurfum
autenaChnftumcruciftgit,quirebaptizare inftiruit. Qui
ergo fermentum in hot diecomederit, id eft, qui rebapti-
zatus fuërit.petibit de ccetu filiorum Ifrael. Ét h oc de ter-
I ti® diei fermeto':iamde quart® videamus. Quia(vt ait[Ia-
co bus )fidesfine operibus mortua eft-neccfih eft, vt anima fide-
lis,per filiorum,idc^bonomm operumiregeneraiionem, fair
ûetüi:fitijenim feruorum babitabunt ’mfaculumftculi, quiail-
liusfidesremuneratur, qu® bonorum operum filijs accu-
mulatur. Suntàütemfidéi frutäusin Àriima relucentes,
i & vntuerfum Orbem vit® human® illuminâtes, fient magna
Luminariain Firmament© coelii quæquârtadiéfàôla
funt. Habet veto Anima,duo magna Latxîinath, lumina-
re maiusvtpraßt diei, &luminare minus Vt profit notti, cùrn im-
plet duo Præcepta charitatis.vno, diém contemplationis,
alcero, noblem àiftionis lu® illuftrans. Stellarum quoque
varietate innumerabili veftit &venuftattunicam polymi-
tam Iofephjid eft.Ecclefiam in fanguine Iefu redemptam;
cùm prophetatfecundùm rationem Fidei ', cùrn tribuit in
fimplicitate, cùm proeft m foil ici tu dine, cùm mifereiur in btlarita -
te;cum diligit fine fimulatione, cum adhærct bono, cùm
loquitur veritatem & pacem diligit. Hæ funt ftellæ qui-
busfcmen Abrahæcowiparatur: hæpenndcolumbo deàrgen-
nme,quia fuper pen nas voktur.Hæ varierates,quibusRè-
? gin® yeftimenta vermiculantur. Sunr deniq;& contra ad-
ue'rfariasFortitudines, mille clypei, in Sion, quæeft turris
Dauid depédentes* Fortiseft Anima,fie atmata; pulchra,
fie ornatajcalida, fie vçftita. Præclara nouitas diei quarti!
Sed eccehypocritç tanquam equus pallidus quem fèque-
batur mqrs:lèdecçefalfi Çhriftiani pro quibusdicitur,«-
ceinpaceamaritudomeaamarifiima ! fermentum hypocrifis,
ferm en tum inferun t feh ifm ata. Quienim àicnfaciamus
mala vt veniantbonaiq u j dicir, Vanuseft qui fetuit Deo:qui
dicit,non eftrefurrèéiio morcubrum:qui dicir, Faio regû-
mr omniarqui dicit, Aliterres euenite non poflunr, vt Fa-
to tollantmeritum, &negligentiamcxcoilant: &alijhu-
iufraodi, fermentum cômedunt&comedendüm fuggé-
r«nt,& de coetufiliprum Ifràel peribit anima eotum. Sed
telasaraneox.cx\vx,&quod confotum efterumpetinBegulum,qui- ■.
cuntfecomederitde ouiseorum, morietur. Et hoc de'fermento ;
quarti dieimunc de fermento quïnti. Ömneillud animal
lexfiecreuicimmundum , quodnonruminât&vngulamnon
findit, qiiiànùllû opus benèplacet diuinæmaieftati, quod
non commendac virtus difcretionis.Hinc btiam eft, qufod
fîori miniftrat tortum velparuum nafum babens: vàlde fiaroq;
indecens eft,fr®naregiminis éi commitfere qui hrinqüafri
apprehenditfrænum difiSplin®.' Quiprorfusindifcretdi
eftsnafum horifiabef: qui difcérnit, led iqfufficiehter, na-
fùmhabet,fedparuura: qui fufficïtdifcefneré,féd negli-
git, nàfum habet, fed tortura. Non contingat talis, facro-
fanôta Domini vafa. Ecclefiavero cpixômniafuain numéro
& menfura^pondérédifcérnit, quæinftateraiufta, fingu-
lafingulorum membrorum apperidit, nafiim diciturha-
berëficuttùtrisDa'üid. Ôpüsnimirumquintædieih’uiddifi
erecibni conuenit,iri ^uà dititauFrodUcant aqua,reptile am- ,
inoviueniis & volatilefuperierram, fubfiirmdmertto cccli. trlic'
difCretio ba'pciza^brum notatur, quia'âlij lêruata fide &
dfiuotiöhe baptifinatis, nurtquam de firiu Eccle/iæeXeûc,
alij perfuperbiämëüölanrèS, immo euanefeentes in aéra i
præfumptiqnis & vànitàfis > bläfphemas hærefts confié-,
gilnt. Hic,hicnccéirariaeftEcclefiædifcretio,vtnoueric,
p'ios fenfuS(ficut columba, eleâ:agranâ)|dcligere, vocem
i funeftam hæretieotum cum prophana nbuitate.deaitare.
I Netejfeefiÿüqmt Apoftolüs)^borefeseffe. Quate? vtprobqti
_ _______ Hh h 3 itianifc-
H
Nullum
opiisDeo
gratü eft,
- àiC-
trétiont.
Leu.21.1S.
Sap. ii. 2