
agnoui, occafionem cenfui poftulandam'i qtiavelabeo
fi'cuc quaridoque mitterervel aliqua me tfaherenccef
fitatis inftantia videretur. Qua: quia differebatur,’nihil
ehim onerolum mihi veftrsgratia benigmratisiftipbnit
mittendum duxi, v t diligentis ablentiam I'egatfe-- fup--
pleat ,^quae bene merits maiellatt veftrs deuotjonem
meam, ram viua voce, quam literis reprslenteK Vefter
fum fan&s Roman. Ecclefis tam vernafqudmfilius, cuius
me a did lie reminifcor exhilaratiim gratia, ptsuen-
tum beneficijs, honoribus" ampliariim. Nihil vnquam
par tanrs dignatipni referam, nihil dignum tot meritis
exhibebo, fed & fi non debitorem operis exhibitip,per-
feda tamencharitas confunimatsdeuotionisabfoluit.
v . Ad eundem. > -v -•
D Qminus Remiba. Aurelianenfisamiciisnoftereft,
mutuilque obfequijsplurima nobisinuicem fumus
charitate coniundi. Inde eft quod noftris ad praefens a-
pud maieftatem Veftram precibus petijtadiuuari, ea ni-
mirum fiducia , quia nouit quod vota noftra apud be-
nignitatem veftram defideratumlcrebrius confequuntur
effedum. Priuauiteum fententia veftra prawencoria, qua
habebat pro delido quodam, quod iple, ficut aflerity
non de maliria qualibet, fed de folalimplicitatecommi-
fir. Exiftimauirenim fadum illud ad tenotemiuramen-
ti publicinonfpedifte, Deque fereligionem Crediditex-
cedere facrarnenti, fi non communicabat, alijs yquod
AdGiüeb. London. Epifeopum.
fingulariterdc fPlaipfiusvoluntatependebat. Conuen-
tus autem d frarribus non reftirit improbe, necluperbej T Afor prslenrium amicus nofter eft, noftrilque petit
relpondit, led ftatimdrrorem fuum,fitamenerror erat, JL/precibdsdpud vosadinuari, ebque inftamiusi qjuia
adpublicam voluitcotfigerevoluntatem. 'In qUb ucer- confidir qpbd preces noftra: apud charitatem veftram
tufn eft nec prsceflifle maliciam, net fuperbianj fuccef- ^tilemfine difficulrate fortiantureftedum. Gaudet quod
fiffe delidi quanricas tines dementis non excedit, pote- amatoriiuftitis, veritatis fit delegara cognitio.quo’d pre-
ritque exhoC nunc Roman. Pontificismifericordiafub-; cum noftrarum fuffragio munitus^accedic;vtinprouen-
uenire, iu qua nobis diiiina bonitas & remediumdalu-; turn eftis apud vos fincerafraterns religio charitati con-
tare conftituit t -8c refugiumlingulare. Siquideni quan-1 currar. Licet autem pluralitas inftrumentovum viam pof-
tum ad culpam fatis vindicaSiim eft , quia hotrfini vere-j fit aperiie iudicio, omnem tamen abtbluet teftium nu-
cundo ad maiorcm poenam confufio, quam magnaet- merofitas&v<riitasnotDriaqiisftionem,d'elertaquepro-
iam detrimcnta prbcedit. Porro cum eiadveniam um-
pliciras,nihilominns ad gratiam deuptio fuffragatur,quia
verum eft ipfumièmperRomansEçdefis fecunaum fa-
cultatem (uam humilibus obfequijs inferuitTe. Pró o-
mnibus icaque qua: prædida func fiducialiter accedimus
adcogandum , &quia gloriofiim nobis erit tantum à di-
gnationeveftra beneficium impetrafle, & iocundumali-
quid conlolacionis arnico in tanta amaritudine perqui-
fifle.
uocatiö motuni iudicisexcitabit, quatn tcilicec aduerfa-
riiis hu^s cenfuit opponendam, eo quidem aftu, vt ei
va‘caret afFedatam rapinam in bonapauperis lieentiusex-
ercere. Verum, quid in mals fidei pofteflorenvfine titn-
lo , fuperprincipali caufa quid in detertorem appellätio-
niis fiiper fumptibus & expenfisdecernendümut, vcftra
periua nön igiiorat , ne fcificet vis aut dolua impunita
prstereant, vel. immeritum patiatur innocentia detri-
menturn. Porro negotium vobis in expedftö Romah.
Pontificis collocauic audloritas, iublato nimirum appel-
lationis öbftaculo, in quo fibi calumniatores plerumque
o.ccaiionem vexandi conftituunt, & refugium euaden-
Ad eundem.
EgretTus ab Anglia ad pedes veftrsbeatitudinisam-
^ di. Nunc enimparebit vobis,licet inuita» quaftquibufple&
endosdebuicncurriile, tedexpe&andafuitoc- dam terminis circumfcripta malignitas, cum ncc äd prs-
R
Cafio, quame magis traxiße heceflitas videretur, quam tensforumveftrumpoflicexcedere, necfeueritatis vcftrs
deüotio. perduxillei Animus fiquidem Principis noftri (ententjamdeclinare. Valete
aliquantulumab ea , qua fan&iratem veftram olim com-
plexus cft.charicate delciuic, adeo vtinter familiärestuos
Ad Abbatem quandoque cbnqueftùs fit fe minprem in vobis quàm Gr'tßemenjim.
Tper^ueratgratiam inuenifle. Ait in oportunitatibus fuis
vosetTe dimcilem, in poftulationibus fcrupulofum, ac- Vartufdecimus ni.enfis.agitur, . vel fortaffis exaeeptos
vobis efteSc iugiter in Curia demorari quofdam, f ldtus eft, ex quo ad aliud rcgnum & tfanfmàn-
qui mendaeijs fills gloriam Regis ferenitatis offufcant. I ^«^.nas'regiones à monafterio tiio tine Epifcopi tui
Cpnuenire fiquideni ad Apoftolicam fedem ex multisj benednftione & confcientia difccïïifti. Qpànpartibus
onulcos, quorum aures illi praus veneno ma- : ta autem interim idem mopafterium in fpiritualibus &
ligni.tatis itificiunCj Vt ficopinionemeiusquafi tranfmif- i temporalibus detrimenta» perpeflum'" 'fit^ 6c fratres^^Ten-
fa ad omnesgentes delatione dénigrent. Futtiüè quidem • tiunt], & tota regio proteftatur. Nunciatur -Verb, no-
idagt, vt iniquitatis opérante niyfterioquantomagisres bis te in Anglia nihil nifi lires &calumniasexcrcere, &
fijentio premenda dicitur, tanco diffundacur in plures, j cum graui monafterij tui fumptu, fine vtili-cauratotam
quantoquefecretiiisagitur, tantofitefficacioradnocen- difquirère regiohem. Super quo reupcandum te duxi-
dum. Non tamen arbitratur idde veftra-Confcientia vel mus, &imvirtuteobédientisiniungeridum,ÿtinfraKa-
yoluntate procedérej fed eis de diuturna apud vos com- lend. Augufti dilpofitis rébu$Ulli8 ^ t i1 ïïbràd^monàfté-
moratione patatur occâfip, &audaciam comparata affi- rium reuertaris, nifi vel infirmitare, yel tempeftate mari-
duitas irapuRitafallendi. ; Addit impetratu facile quic- nafuerisimpëditus. Nofee ereninv debes qubd propen-
quidab eiussmulisimploratur, vota autem eius ëxqui- fior cura animabuà eft impendenda quàm rebus. Ideo-
fita fiibtilitaredi(cuti,yel tsdioia dlilatione fufpendi. S i, qiie nifi infra diem ^ftigpacam veneris, nps ribimanda-
qups ergo defuis,yiros âùâoritatis loquor.ad prçftnçiam turn mittere feuerius oportebit.
veftram venire contingat , hi qui familiarius ei.affiftunt,
incertum fufpicipnis in malum, fallaci ftatim adulatio-
ne confirmant. Confueuit ertim illud hominum gehus
AdHenricumPifitp. Cardinalem.
dé hiinimis maxima fabricare, & ficut inter cos nullâ fi-
des eft, fie nullus vers cHaritatisaiFeâus, vniufcuiufque
lludium, alium quibus poteft modis exclndefe, vr fo-
litatiæ fibi familiaritatis priuilegium gaudeat adquififie.
AcCeffbrum fibi putant quicquid alij fuerk dérogeram;
prouentufque (uos reputant, aliorum Temper vtil 1 tatibus
obiiiare. Ego igitur qui quantum damnolâ-fit fufpfbatip
Pri n ci p u m , licet innocens, frequcntibus de trim en ris
TN quo verbo Reges noftri de fiifceptionç dô'mini Pa-
•A psèonuénerinti Veftra fapienria non igfto'rat. Et np^
fter quidém ad Ecclefiafticas perlbnas regni fui legatbs
deftinaüit in Angliam, ciim liter is qu as àd om j nbPap a ,
receperatj&fcriptriillôqùodà fçhifmàticis eft dePapien- j
fi cbnuéniiculo fabricàtûm, vt fciliCét vcroque fcripfbJ
tan quam allegationibus partium vtrinque proppfito , re-
di'us
6lius poftint, quafide iudicio formare confilium, & li-
quidiusdecontemplatione falfitatis ojjpofitscognofce-
re verirarem. Cuifane colloquio, quia corporaiiter ad-
ellènonpotui, per Epiftclam faltem interefiè curaui, vt
pétions vicem pagina (uppleat, 8c vius vocis inftantiam
Epiftolafidelis inltauret. Cuius etiam Epiftols tranfcri-
ptum ftmftitati veftrs cenfui deftinandum, vt deuotio-
nem meam,quamuis parum vcilem,officiofam tamen veftra
dilebrio recognolcar. De cstero, Librum Ennodij
vobis mitto , alienum quidem , fed fi experientia veftra
probauerit, tranfcriprum cum quanta fieri poterie fefti-
natione remictam.Ego autem librum ilium npn videram,
priufquam mihi veftro fuiflet affignatus iudicio, vifbque
miratusfumquaprimum abaudloie confidentia editus,
aut quo poftmodum ab alijs fuerit fauore tranferiptus.
Neq; enim mihi dignus vide tur, cuius ftudio vel feripturs
tantum tempus debeat, fiu.ecenfusimpendi, cùm&vo-
lumen effufum fit, 8c ad intelligendaqus feripta funt lingula
rnultis & tsdiofis op or teat iterationibus repli cari.
Prima fiquidem facie difficilis 8c obfeurus incedit,& cum
rerum difficultatem ftyluslucidior debear ap.erjre, in tel-
ligentiam potius fermo tenebrofus obtundit. Cumque :
multum habeat laboris infpedtio , nihil habet afiecutio
voluptatis, quia nec ablblutione fententia complacet,
nec oratio venuftate. Sum ma eius incentioeft , aliter o? j
mniadixilïequàm csteri, ideoque return quod loquitur i
exquilita quadam intricaeione complicat & innodat, vt
reâiùs Innodius quàm Ennodius debeat appellari. Por- j
roinmetricis produdtabreuiat, fuaque nihilominusau-
doricace breuianda producit, nullaque vitium falfitatis
virtute redimitur, quia iplum nec cnltus orationis, nec
dignitas materis recompenfat. Vnufquifque tamen
adoDleruandaspropofitslegis tenetur anguftias, dicen-
dique libertatcm neceffitate fupprimitquifquisfe ad ob-'
feruantias huiufmodi arbitrio propris voluntatis,aftrin-
git. Facilemvero duplex culpa veniarn non meretur,cùm j
ficintelledum retunditobfeuritas, 8c aures metrics cor-1
I ruptio iocunditatis offendit. Credo ego librum hunc a-
pud veteres nec nocitiam habuifte, nec gratiam j ideoque
ncc in manus venifle multorum, ledfepultumdiu-
} this veteri quolibet armario latuiflè, donee nouitcr in lu-, .
cem meritoobfeuritatis8cnoua peregtini nominis'admi-
ratione procèffit. Sunt enim quidam, qui eà difticilia ma-
ioris sftimant, quia minus intelleda rairantur ; ea mino-
ris&tan quam puerilia reputant, qusiucundalucidifér-
monis ferenitas illuftrat. Cæterùm obfeuritatem , tan-
quamtenebras euitandam, Seneca nofter, 8c Tullius, &
csteri quorum feripta comprobantur, oftendunt. Iulius
quoque Csfar culpabiles elfe deminciat, qui ea volunt
loqui vel feribere, qushomines mirentur potius quàm
intelligant, 8c fe tanquam fcopulumita fugere infolens
atqueinfrequens verbum. Legite tamen,ipfumque non
de sftimatione mea, fed de veftrapotius experientia indicate,
ne meritiseiusignorantia mea prsiudicium irro-
gaffe dicatur, ipfumque veftti fauoris fententia defrau-
dafle. Quàd u irrefrag;abilem qusritis, de profa ferre
fententiam iplam fecundum verfiuunv.mérita iudicatc ,
quia verttm eft iplum pari peritia circa tempora fyllaba-
rum 8c di^ionum naturam virtutemque verfari. Valete.-
Ad Ernaldum Pitt. Arcbidi.
QVodaliquidàvobiscenlêo poftulandum, cùm pê-
titionis honeftas, turn veftrs benignitatisintuitus i
non prscedentium facit confidentia meritorum. Verum
fi operis exhibitie non prscelfit, paulo minus tamen fibi
videtutmeruiile d euotio,qus ad omnia fi occafio pro-
ceffiflèt,promptâlefemper extitifle cognofcit. In omnibus
enimnon tani requirendafunt opera, quàm affedus,
nec adeo quidfecçrisrequirendum eft, quantum quafe-
cerisvoluntate. Sic eft: intentio operi nomen imponit^
trahitque fadum ipfum potius de animi qualitare fub-
ftantiam,quàm debeneficij quantitate. Inde eft quod pro
niagiftro Mefchino amico 8t antiquo fodali noftro, pre
Biblioth.Veter. Patr. Tom. u . Parti.
jredepofito, exorarura vos meteairinuenirefuperheti-
tioneilla, fuper qua literis etiam Apoftolicis inftiltdus
Pidauenfi Ecclefis fiipplicabir. Promifit mihiqiioniam
exhoc nunc veftro fe totpin tanquam magiftri S' patris
mancipabic obfequio, vr fi quid de prsterito negligent
tius, v«?l inconfultius adum eft, futuri temporis officia rc-
compenfent.
Ad Papam Adrianuni.
ADolefcens quem ad accingendtim militis cihguld
veftra mihi dignatio commendauit, cum diuertif-
fetaliquatenus, quiafecurunvper Vrbem tranfitum non
habebat, infirmatus redijt, canti^ue iricendio calbris
accenfus eft, vt de falute eius timendum plurimi credi-
dillènt. Viribus tamendehilaritarepromiflsinftrudio-
nisallumptis, ad Milonem veftrum & parrem Radico-
fium vfque përdüduseft. Plurimumque pater lupin x-
gritudine filij de beheficij veftri gratia folamen accepic.
Gum verb adolefceriti requiem fuafillèm, &ëgö ei pér
alfignatam pfetlonäm nihilomintis hdem debits promif-
fiouisimplorem, venire lemper vfque ad condidum lö-
cum fimulata valetudine apud indulgen tiam patern^ pic-
tatis obtinuit. Sanè cum in vianondeftinaretihfirmitas^
led importuno lemper afeenfu tiiorbo morbus äccede-
ret, veritus fum ne quod de diuturnitaieprscauifle pu-
taueram, ex ipla mihi breuitate temporiséuehireti Ex-
pertus fum^ftediones animorum plurimum cönfe-rrejvêl
auferre corporibus, Ispiufque de eatum qualitatibus i
p for urn vel periculum procedere, vel lalutem. Feteba-
tur enim animo ^agis quam corpore, qüia vires corporis
animireftaurabac hilariras, fortiulque trahebaturde-
fiderio quam sgritudine tardaretur. PeruenimuSitaque
Lucam, vbi lie vt apparuit, infra decern dies vel plures ar-
ma coaptati non poterant, nec iscui parabantur, qno-
niam in ledum decubuerat, percipere potuillet. Porro
miles qujdam qui mihi apatrefuerat affignatus, 'coepic v-
tiliusde neceffitate confilium, habitaque omniumrärio-
ne,petijtlibiineameaulam XL. libras prouen; niimeia-
rii Affedabatenim meliores cquos longiore tradu temporis
explorare. Csteraq; omnia quanto fpaciolius, tan-
tó córamödiuscomparare. Quoniamrepéntinosemptp-
leslxpe circumuenit fagax aftucia vendiroru m. Adquie-
uilibentius. nequèenim poteram incertampuéri valetu-
dinemexpedatei necellètmihitutum moraridituiüs,ne
prsnunciato aduentu meo mihi inter vias itifidis para-
rencur. Adieci autem nomine expenlaruni ad mo rani re
ditumquequodoportuit, ne deeoquod ad aliud defti-
natum erat, aliquid detrahere riecelfitas aliquaepegiflet.
Vifi fünt mihi multas vobis fuper beneficio veftro gratias
habuifte, mihique ipfiab eis funt grates exhibits; quail de
reliquijs 8c veftrarum plenitudinegratiarum;
Ad VVait. Albanenf. Epifcopuni.
QVerimoniam quam ex literis, quas mihi a vobis np-
uilfimedeftinatas accepi ,gratamadmodum habui:
quia magis excitaré gratiam, quam delidumarguere vidé-
batur. Queftus enim eftis poft aliquot Epiltolas veftras,
nullum vos d nobisaccepilïèrefcriptum, 8c nosdeuotio-
nem veftram infer csteros, non nifi verbis communibus
falutafle. In quo intéllexi quod benignitas vellra roulto
defiderio ad complëxum nobis niutus chariratis occu rrir,
quod ego muleis q'usfifle ftudijs, mulcts debueräm obfequijs
redemille.' Erfeciflem, nifi occafionem mihitulif-
fetabfentia, qus mihi lemper nadefius opt a turn veftrs
ferenitatisinuidic afpedum. Msgnnm'eracmihi, fi prs-
fens in ociilis veftrisgratiam inuenilTem. Mams eft,quod
earn mihi vitro vfque ad Occidentis npuilfima deftinatisr
PulchrUtii fanè&prsdicandslibcralitatis officiufih, nullis
impenlum meritis, nullis redemptum precibus, nullis
beneficijs comparatiim. Nihil in eo eft qtiod beheficij
minuat maieftatem. Apud alios fi quidem adn,
R r 3: .. , libesali