E P 1 S T O L A XI.
Prate? Petrus humilis clunidcenjtunt .
AbbM^filutm.
J Vdien^iRiuribosjignationeni^efcatnpropterex1-
ieleEuitiairtaOp^racibusRcracnfisGo^cihjienipo-
S M S l r a S S I , fujlra rtieritum gEatiofam nobis esl-
ftere • iSjeftrendas bcnoitplcotia: .vefttiE gratia? per TO*
rariimdiftraiftiopropofi'tUtn^mui;avlit:‘pervd?iVtpro-
!pb(Lieraniiredkenonpotui.:<^iaergodilefto"'| !;P "
ftntare noo poffamperfonarti Meatti, dingo. Epiftoiam
meitiil i in qda oie prafeHtera fentiac, fcquoda me aud.-
rct.abipfaaudiatyRektomtpibieffabamtpilicqmmuni^
obea'd fetiiiim detritim, magis m agifeuejndiesjttdn.«
moleftiiscuratdnikruentiiiin d p p ie flam » f^ « hM » « |
tius&fidti; Comaaeinvicam^niMartioifcripmoiiegitnfcOptataeff
leni mifltopoftlabomm: dplep la b o » -
reemcritiltn, quiiiaftis fudoribus:m^flt6nerri; protrleruic,
& , vt mjhi didilin e f td e Martha: labonbus adMail*
qoieybtis,5raofire.oeiam;dooeupifcU. Sttamen, quod
Etluo aniicitiSiureJbqttor ;eflei:;animuiS ykftoraouorutn,
tnoriafti;cum btdinem tranfitftm. facerer, inuttarei- 5 ed
quoniam locWhumdioriubor efte idler ^altiorverorai^
m5 ^mperf«^^fddr:iugiendaseft,vtmih^vi4 emrimooa
patens ‘vniuitfts ^auraruni tutbinibus: ampleaenda.ett,
vaHisinoffisa&uBi rubiedaprouentibus-lVallishic U a -
niaciis vol^is efte potbrir; notifolum humiluate,ted dc ntu
ipfo candim iia f iia n t e ; qua; ntultqs nqnrantutn inte;:
noripjteft^efiaffl veftti otdinis v ito , pro ehriftohumiliatosfofcepltjeofque
(^Ojteiiipore ad cceleftemfublimitate
vpr^cfear^^njgicattiracathujniliafi.in tetris, a-pco-iu-
per coeliqs.extolienda ani ma: nee pudeat eum (e rubmitte-
re hominibus jeumqui tali hurailiatipne conferri le non
dubiratbeatis fpiatibus.
pofnio perroutauit. Hapropterriec prxfentia veftraipfhi,
vt noftis, chariffima frui {icitumfuit: nee He propofitis
AngeiiacenfisEcciefiaj.&alijs negorij s v ob ijj:um 1 oq ui i
vei conferre facultas fuit.Scripfi tamën iddè D,omfno Papa?,&
omnia ei per proprios tiunbios nbtifiedhs, ipfi fan-
ditätis veftra; littexas deftinaUh Öppfret autem.ficiit no-
liit fapièhtia veftra, 8c vt internos tune conaidum fuit,
rem fecretam efle: nedumebrpus peccatiin Ecclefia fan-
d i Ioannis deftruere qtmimus, re nonfup tempore pate-
fada, quod Deus auertat, augeamus. Elfe nbftrum, fii-
per qup’cerrificari vülfcfihcera, humilis, & fublimis beni-
griitas & dignitas veftra * tale eile cognofcite. Illud qui-
dem praeteritum iternöfthint, plus honoris quam perfo-i
nam, nohdico Ëcclefiam decet, habuit : qtjiaetfi non de-'
chit perfonam, deeuit Ecclefiam, profedus veto tempo-
ralis,non quantum cupiditas voluit,fed plus tarnen quam
meritum èxegirv Quodverö ad perfonam (pe^;at,vtinam
fofpitatem corporis incolumitas Spiritiis {emularetur!
Quodauteim^dEccleßämréfpicit, pace fuper omriia &
tnutua & generali früitur, Ghriftoque Domino fuoita vr
ntinquam, prout videtur melius, humiliter & deitote de-
feruit: & pro füo Domino & Patre Burdegalenfi Archie-
pifcopo,dhobis &pius»vt dignum ëft,adnmnitaiciemên-
tis Domini mifericordiam deprecatur. Conftantinum.
fuperquofcripfiftis, fi hocytileiudicatis,adquaitam leü-
gam reuocate : & de vniücrfis Cluniace.nfibus negotijs
nonfolum vtlegatus, (edvtipfe Gluniacenßs.qmjas, fe-
eure difponite; Nee énim abfènrem pürö; vbi vos:eftis
neque vbi eg© fu m, vos ab fens efle poteÄis. In fine, non
tanrum pro me & veftra Cluniacenfi Eccléfia vos Deun
föllicite èxorare rogo: fed & bonos illos partium veftru
rum vi'rbal qubsad Chrifti militiam & feruirutem (emper
accingitis & fouetis, quatinus vtidipfum faciancdeprece-
paini» magiscorde quam verbis imploro.
E P Ï S T OL A XI IL
N oßro VVintonUnfi Epifcopo, Prater Petrus fitus Clunia-
cetißum Abbas ,fa lu tem & tot um cordis
H fui affettum.
E P I S T O L A XII.
Venerabili&pr&cordiulfUttiiconoftro domno Gatifrido Burr
degulenfi Arcbttpïfcopo, Prater Petrus bumilü
ciutnacenfium Abbas, falutem, &
* fmcerumajfedtum.
ÏN ter varias pedfcoris mei curas, ingeffit fealiquando co-
gitatip de amicitia, & quern cui amicumvel praeponère
vel fiibponere deberemv folHcita perquifiuit.. Cumque v-
niuerfas anim;c latebras perferutans, abdita vniuerfa o-
roni difeufio nubiio‘pehctm0èt: inuenifin amicitia nulli
fupponendum, pene omnibus praeferendum quantum ?d,
feiillumjillum certemeum Burdegalenfem Arphiepifco-
'pum: quern non dignitas pontificalis» non ^fiiblimitaS’
temporalis,mihi in fpirituali 8c yerpamico adociauit-: 'fed
ani mustertenafpernensycoelcftibus inhians, mores com-
p ti, prude ntia fingularis, amicitiaconftans, & vere Chri-
fius ipfe ad vniuerfa mutui amoris primordia fe medium
exhib'ensjindiuifibilitercouiunxit. ’Hocjemper, ex quo
Cattliufienfe iiteEj&n^iitatem veflram miht no tarn fecit',
firmiflime cordi meo inhaefit, inhaeret, & per Dei gratiam
perpetu|?Inf»aerebit.: H*Cquia praemittenda erant, pr*-
ihifii ntiuc qu® Ordine fèqui débent, fubpp no.^)Ago qu.as
pbflun>gratias»quia non imparem irt mutui amoris. con-
ft^ntia VöSinuenij quemdè amici ad retnotas Hifpaniaru
partes^ &velut ad per^rina tendênrisi mandatis & preci-
bus tam dèuotuuï conkruatorem habui. Commendaui
ei Moriaflerhi nofira, Abbatias,Prioratus ^ Celias: & ec-
ce nbh eiuS tantum» fed & omnium noftrum voce atce-
ftahte, fidiffimum etiam in hoccommiflo reperi. Redire:
•perPVouineiam veftram prius'quidem difpofueram : fed
ibftuitus:terum'euentus,immo, quod verius eft, Dei dif-,1
PRo Cluniaco rogare foleb, nunc pro,Marciniapo rogo.
Materia, vt noftis, eft multa rogandi. Singularis
( domus, excellens religio,non tantum mors, fed perpétua
fepuîtura fororum fan&arum.- quaé pro Ghriftofüo ante
mortem moriuntur, ante fepulchrum fepeliuntqr. Praeter
hæç multarum pârentum præcjpuè marris meæ,in-
fiipèr & veftræ coelèftis in lbco illo cqnuerfatio, felix éx-
cefTus, beata fepulcraf Ifta mead orandum,yos àd exau-
! diendum compellunt : vtloçum ilium fêmper præpculis
rhabeatis, fêmperveneremini, fèmpèr cblatis. Häc fpe fra-
trem præfèntiuin latorem, àb illis Déi ancillis ad vos &
| ad partes veftras (fireâum,oro vt mot;e vcftro benignè fu-
! fçipiatis^itudiatis exâudiatis. Omhipotens & miferi-
jcorsSaliiitofnofteriCuiiugi^ervtpoiirumuspm vobisaf-
: fiftimus,ftatuat procellam veftram in auram,ôc fîleant Audits
d us , g
i . p I S T p L A X I V.
Venerabili & pmordiaü amicq. y domno Guarjm Ambia-
^ netifi Épifcppo , Prater Petrus huntilis Clùniacen- f
fium Abbas, falutem quamfibi.fj3 [
■Vid dicam ? quid Ipqüar î quas tant fincero amico
geatiasagam î Diuifit& vere diuific fàpiens diledio
veftra i n ter amicos & am icos, inter ye^os & falfos : inter-
dantesyetba,&exn.ibëntes opéra. Promittynt a|ij magna
magnis meritis amieotum,& nihil foluunt.Nihil pfomifî- f
ftis, & nüllis ergà v®s meritis ftoftris7muita & magnafol-
uiftis. Hæc eft caufà, hæt^u m ma materia, hoc indifïblu-
biié yincttlum, quo vpbls'atoinginiuf, quo vobis colliga- j
mur,quo licet abfenti integracotius amoris &affedus no- '
ftri vifeera vobis refundirhùs. Nec mirum. Quis'ënim no I
H
,fU U ïfum
m opérè trahatur,q uis h‘5 allicia|uf, tantis ex parte ye-
ftra impenfïs; 'nullis^ vt diduijt eft,gx hqftra repenfiis l?e-
neficijs ? *rSed fi plenum facrificiumjfi integrum holocaii^
ftuujofFefreDep difponitis, fi cajmtdc caudaim limulim-
molare propofuifUsf venitë," vehite, inquam, ad noS,
vtyideamuSquemdiuvidereoptauiiiius, i&fruamurec^
iam hic in Ghrifto,quo etiam alibi perpetu^o fiui defïdera-:
mus1. Hoc pér, eum j qui dilexit h os, & qui vobis infpi-.
rauit diligère nos, non tantum rogamus, fed etiam ob-
fecramus: vt antèquam proxima $ftas finiaturï Clunih-
cüs Veftra vosvideat, 8c ptxfqntia. veftri diu exoptata ex-
hilaretur 8c gaudeat^
E P I S T O L A XV.
^fpïUfto & per omnia diligeitdó acvenerandoamtco noftro,
Domno Sugerio Abbatt SanttiDionyfiiy Erater ^
1 ^ I trus humilis Cltmiacenfium ,
Abbas falütem.
a lnfêlix fors hbmjnum, 8c fi dici fas eïïet i fbrtuna
mifèranda ! Video fiepe inuitis oculis quós videre
nollem.. Viderê non ppftum-faltem per mülta fécula,femel,
quos aAiduecernere exoptarem.Ad quid iftud? In
m .
Ef*. öol
larum iam merabr fum iniuriafura.’En ego quifuera
ftt'cfepcofedo fandita,ris feruus, &rantef Gratias
É
timdbcatusfium: indimus^pbis denub fa&uS', fietti B |
gttamini fenbere. Siforteiritepueram vrarguitjs, haud
dubium quin rebälefcäm, forits veltfö vifceiibus charira--
t's. Et nunc quod placuit fdibere f 6buijs‘manft>uS>i(cfepi:
legiauidcjlibenterrelego,&placetikpiusiepetttum'. i
Placet, fatcor, iocus; Eft enim 8C iocunditäte &
&feriu§grauitatei l^efcio fiquidem-qubmddo rnt«I©i
candumlca difponitisXermönds veftrbs in iudicio, vt & '
ibbusleuicatemnonredoleat,&ätf'doritascortfetuwa’hi: I
laritatis non minuat giatiam. vPorrb äudoritasjta cPn-
feruatur, vt illud fandi virrvobis merito police aptari: S ilb l iS.
qtiandoridebam, nonerdebantmihi. Eia refenpfimus/& | | J ■ ■ ■
to iam iureexigimusampliora, qua: promiAAis. Dfgnum
eft vcfcjutlsqqaB penes nos func. Dectetum efttriihi,vltra
?nbp egredi de Mon^fterioi nifi ad C.opuentum Abbat.uni
äpud Ciftefcium fsmel in anno- Hicfitltusoration/bu$ iti\
Veftris, 8c benedidibnibus confolatus : paücis diebusyiijjj
quibus nunc . niilito , expedo donee veniat imm'u-
tatiamea., Propirius fit mihi Deus, vt fton amoupat
orationem meant, & miferreotdiamfilam i me. Ftadus
fum viribus,‘ & fegitimam habeO excufatiPnem; vtiani
ndn poflim difeurrere vcfolebam. Sedebo'& filebojfi fotftant
& aftant mihi fiepe fèculares & duri rerum fehl la-1 reexperiarquoddeplenitudineintimæfuauitat/s fahdtiS
riumexadores: quosfipoATem,vtdixi, fufttmo ftudio e-; Prophetaetudat, Bonumeft^mqhiens,,eiepeftareDommum
uitarem. Dil'edum veromeumilium,iilüihquamtneum j cumftlentio. Etnefolus yideamini miiyluAfle,puto,iam
etiam antequammeurn, diledum Abbacem.fahdi Dio- non audebitis hoepoftrum filentium reprebehdere
nyfij,& ante vraufque Abbatiain mihicba|um,& poft dej more VéArpappéilarè fqpq^^
eharo chari fiimum fadum,necpoft longa tempora vide- tins ac màgis^^proprie yEfaiaspultuthmfUtiSb^
poFutti. Retinetcum Francia,hoftraequefemper ilium | de quolegitisin hqt ipfo Prophèta , diçent§Domino, ln
Burgundiæinuidet: vtnunquàm ilium apud Cluniacum
nififemelviderepbtuerim.Dehocigiturfamiliarëmque-
relàm deponp, gratias quas poflum agens,qubd!li|ët fe id
pfum Jtbbis fùbtraxerit, beneficia tarnen multimoHa ex-
hibere hop définit. Atteftantur hoc fratres noftriin veftris
partibus commorantes : dieentes in caufis 8c neceflitati-
bus fuisjnbn modo patremMbhafterij fàndi Dionÿfij,fed
& fuum Cluniaç. îh vpbis inüèniftè Abbatem. Dolepin-
de tarnen, non quia vos fèraper nobis gratisgrarus ? fèd
quia nos nil i n uen ientes' quidr e pen dç re p offi mus i ve fteis
benëficijsfethpec,yidemuiingrati*Interimrogo quantum
póffumSC fupplicó ; vt vel Dei, vel amicitiac,velregn i ve-
ftri.mçuius yltiroispartibusconfticutifumüsybcçafione,
in Cluniaco veftra ante proximo futuram hyemem vos vi-
deamUs. Credo ecfiyenericis.quiaduxtà Ptophetiam, non
tantujhin fu.cura vita,de qua boedidum-èft, fed etiam in
prifênti gaudium de faetitiam videbitis, 8c gaudebitisÿôc
læcabicur eorveftrum.
É P I S T O L A XVI. 3
Peuerendo Patrit& Donitno Petro Dei gratia Claniacenftum
- Abbati, Prater Bernar dus ClareualdsvocatusAb-
: basyfeipfum^uantulusefi.
T Ta-ne iocari libet ? Dignanterfane atque amiçabjliter :
ftlentio & tn fpe ertt fortitudo vefira. Com mdtt date me
tionibus fandiConuenths
me,fecuo omnium,fi dignum iudtcatis;
E P I S T O L A X V I I .V
• Singulars veneratione colendo , totis cli^ritaty brachtis ant- \
pleclendo. indiuiduo cordis,met hojphi,;Dommo Be?-
nardo GlareuaUis Abbati^FrdterPe'trus humilis
Cluhiacenjium Abbas, Salutem, ad
quamfufpitati&ternam.
Voniam tam dulcibus& iocundis amici liter is,,qui-
^ bus & ipfe iocundus & pituS pecurrere deb^iflein,
m
tardus refcriprdr pecurrp; mirabitur fprtaffisfolers faridi-
tas veftra,& fegnitiej vel cohtemptui,vt timep^depürabit.
que abeft: cum fere nibU'vnquamVqhahtum adliteras derr
finer,YeWibentiusfufceperimjVelftüdiöfius legerimfTar-
ditatis cadfa ex parte exthhlätör earu, quiGluh iacuhi v"e-.
hienSjneCme ibiinueiiiehs: cuthipfepori valdcTemptus,
hoc eft,Marciniaci eftem,literas qüas ferebat mihinec der
tulit, neemifit, fed
bonuvirum videar: credo eum aUt quiBuslipet hegotijs
retfadum, autacerrimx .qua: tun c incumbebaf, hyemis
. . au fieri race,ne m e eon are tur adire, de ferri tu .Mprafüs fum
fedfiitaliiditis.vt non illudatiS;Nolite mirarihoc: nam &egÖjbidem, tam niuibusiquam rtegotijrdeteftfus per
fufpedum id mihifacit veftra ipfa taminopinatadiguaj- menfem:•& vixininitio Quädragefitpaedomum redij.Su-
tip. Non enim multu m temppris eft,quod fcribens ad vos fdepi tandem 4 Subpf iore ftui cradfeae fueraut, literäs Alas
coronam veftram débita reuefentia falutapi : 8c npn.re-
fpondiftis mihiverbum. ,Nec multo ante rurfum ex yrbe
Roma vobis fcçipferam : & nec tunc quidèm yel vhum iou
tarecepi. Modo miramini,quodreuertenri nuper,de Hi-
fpanianugas measdenuo ingerere non p^fumpfi ?Quo.d
fi culpa eft, quacünqueßjt caufa nop fcrififi Ae : fine culpa
pro'fedo non erit,nöluiffe,nedicarhc6htempfiffe,refcri-
bere. En in quo pro me facerer iuftitia, quia id à me fiagi-,
tatis; nifi mallem pccùrrere gratis redeunti quam retardate
earn, dumvelmeexcu/arejnutilitérvolo,velalium,
accufàrem in nfentëjqupd^te nonprpmefçraqubd hoc
vera recufet amicitia. De cfetedb« quiacharitasomniacre -
dit» iam omnis fufpicio de medioifiat., ©audeo quod fe-
caluiftis prifcæamiçitiaèrecordari :& lx fum reuocare ami-
:eum<; Libenter redeo reuocatus. Felix qui reuocor : milveftras.
Tradus eft ftatim atiimus j & cuftjiri afFëdum
ftri multumante caleret : löhge ampliusper eafdelffrëràsj
flatu pedoris veftri fuecenfusvnihil vltmirigiddtepidSve
Ebiineffe pernfint. Tradus inquam y fiçqüe tradiis eftV vt
quod huhquam,nifi faerprum reUerehtia librÖrUm ihpffe
:ciffe memïnfpërleda Bpiftolarii inox exofculatus fîm. Ët
vt eos quos ppteram^ quja tunc non omnes ppt.efàm , Mï
yeftræcharicarisaffedum,-morernihifolitp;èxcffarèm,ht^
cumpofitis quibufque quod mjhfibli legeramreicg^eof-i
que erga vosin maiprcm dilediônisàffédum pro viribus
commoui. ifecondi ftatim cas t 8c argehteiS' fïuë aureis,
quos pro more mihi a paxribus relido, ad dpùs eleëtpp-
fynæ meeum ferre fbleo, adiunjçif Nçc IncbngiuèVlî^hif
fuper omne""àurûm & argentum veftra mini gratia bo-
na^veftra charitas eft preeiofa. Refcriberë^uod-apiinb
. mfede- '