B
Pfal.32.
quia Ü pii 10 feminisgrano rem an et palea.Item pater non. DaaidiManiutuafecerunt me &plafmauerunt me. Magno cô-
generat (ilium,in eo quod baptizatus, fed in èô quod car- roendationis vtitur exordio,çùm opus Dei fe efledicir Ce-
naliter ipfe generatus fuit. Animaigitur filij,neq;peixleci- j cundum ytramq; fùi naturam ,- quo fäcilius circa fe fui fa-
fionem, neq; per tradu&ionem, autalio qubpiam modo j uorem inclinaret aurons, & grandis contra homiuispræ-
dè pâtre nafcicur. Nullaenim rarionalis créarura poteft; rogatiuamonftraretur.Sedibceruntquidémadanimam,
eflealicuius materia, in fuàTemper fimplicitate confiltcs* plafmauerunt vero,ad corpus rctulir. Dealijsnamq; legi-
Nimirum incorporeafubftafntia eft,& ab omni motu cor- turopcribus; dixit&fa£tafunt .-hominem verb manibus
porisfemoca.blon augeruf,non minuicur,non generatur, conformëm Filio &Spirituparacleto figurauit. Eft igitur
non corru mpitur,vt eflè defiftat huiufmodi fubftantia ne-h in hominis corpore anima fubftantia immortalis,rationis
quit propagaf i. Si tranfiret»tota tranfirer. V-na enim res ôc particeps,regina corpori accommodata. ,
prorlus mJniidiia,in pluracffintialirerdiuidinon poteft,
vttota & integra tranfeat àd filiunv, ôc tota & integra in C A P V T V.
parie commàneat. Dcniq; aurhoritas tibiàidt: Reuertatur.
pulus in terrain de qua fumptuseß, &ß>iritusrededt ad Dominum | Vomodo verb anima corpori cohabitet, qui poteft
qui dédit ilium. In quo pacer, quia nun apimä deänfma, fed : V^explicare,deorum fpiricum habere dicéduseft.Quæ
caro de carne materialitertraducitur. Nä ficut prirni ho- 1 aliquid conftituunt vt vnum fiant, non permanent quod
minis corpus compaiftum eft ex limo in quo animam in- priusfuerant: ficut videmusin complexionibuseleméto-
fuftlauic opifcx.ica omnes filij Adam,pri mam ab ipfo cor- rum ad inuicem. At anima iungitur corpori,in eoperfeue-
poris mareiiam, &a creacore proculdubio animam acci- ! rans fine confufione; & abfq;corruptionein pané migrât
[ piunt. AudiDauiddicemcm ;Qtùfinicitfigillatimcordaeoru, animantis. Quid ergo dicendiim î Non eft certè anima in
quiintelligiftmnia operaeorum ; non enim gignitur vnusipi-1 corpore,vt turbain foro. Neq-, adiaçet corpori,vt calculo
ritus aß alio fpiritu , ficut aliud ab alio generatur corpus, adhaeret calculus. Neq; mifeetur corpori,vt aqua temeco.
fed de nihilo quotidie nouas, créât animas opifex ille mi- Quippëin iftis rum adu.tum incelletfhi prçtercorruptio-
rabilis. Audiöcfuperhacre Moyfi tcftimbniü. Aitenim;] nerafieripoteftlèparacio:friïicetinillanequeiintabinui-
Silitigauerintduoviri,&percujfenntmulierempragnante}&exi-1 cera fepararijfinealterius tnilèrandacorruptione.Cùm i-
eritinfans eius nondumfor matus,detriment umpatietur,quantum gitur neq; vnita,neq; contigua,neq;commixtafit,quæeft
indixent vir mulieris. Quodfi foetus formatas fueritfiaUt animam ' ratio vt animal vnum dicatur?Propterea'quidamPhilofo-
proanima,oculumprooculo, ôccaetera; EcüVLegislator hic a- phorum ex anima & corporeànimal conliftere diffiteba-
pertè demonftrar, quod caroex came propagator, fed a-1 tur,affirt$anteseam vticorpore, vt corpus veftimécopo-
C
Eccl.j.
]iob.j.14..
D
nima de animanongeneratur. Nam fianima in carnepater
feminaflet, aquumfuiflet, vtinabortiuo&iormato,
eidempcenaepercuflbrfubiacuifter. Sedcuminabortiuo
pecunia,in fórmatoautemreddatur anima,pala eft, qubd
alterum quidem animam habuérit, alterum verb nonha-
buerit.Ordo certè qui fuit in primo homine,in pofteris fine
mutatione perenniter feruatur.Primb quidem terrige-
naille delimo accepit effigiem, deinde faóhis eftille ina-
nimam viucntem. Similiter aütern in vuluaprius huma-
num genus formatuf, tnembrifq; formatis, confeftim aü
thor viccerationalem fpiiituminfiihdit. Cauendüprofè-
ftoeft cuiq;,neilliliterxadhxreat. Omnia vaduntinvnuni
tocum. Omniafaétafuntde hum>& omnia reuertenturad bumu.
Et quiifeitfijpirittufiliorum bominum afcendatfurfum > &Jpirïtus
pecorisfi defcendat ipfedeqrfum in ten am. No n eft mirand u m fi
hac vita inter iuftiim & impium nulla eft diftaotia, fed
incertoeuentu volutantur. Nam inter pecus& hominem
nulla euidenseftdifterentia, fecundumcorporisvilitaté.
Eadem eft conditio nafcendi,& fors vna moriendi. Simul
venimus ad lucem , & pariter diftbluimur in puiuerem.
Non tarnen arbitrarideoemus, Salomonemienfifle ani-
m^mfimul perire cum corpore,&vnum hominum & be-
ftiarum efl’e receptacul urn, fed ideo talia difteruifte, quo-
niarrt anteChnfti aduentum omnesininfernum defcen-^
debanr, V nde Iacob dicit fc ad inferos^efcéfurum.'&: lob
piosin infernodetifiericonqueritur. EtVeueraantequam
flammeusiliegladius tollereturaforibusParadifi, claufa /
erant cceleftia,& fpiritus pecoris minifq;coatqualis vilitas
coartabat. Et quanquamaliud'diflbluacur.aliucfceferue-
tur,non multum intererat perire cum corpora,Vel inferni
tertebrisdetincri.Ideoq; inquitihocfolum inter homines
&iumentaDeuseflèvoluit, quianosloquimur, illafunt
muta. Nos voluntatefèrmonem proferimus, & in fèrmo-
ne a beftijs diffecimus, & tarnen iuxta corporis fragilitate
pècöra fumus.Sicut iumentum moritur,ita moritur& ho-
mo, & omnibus vnus eft flatus aerifte. Euentus filiorum
hominum euentuspecori,ficut mors huius,bemors illius,
& (piritus, Vnus omnibus (ecundum corporis ratiónem.
Eundem aerem fpiramus, mortem fimilem fuftinemus,
£ime,fiti acalijs jfaflionibus,beftijs confociamur: propter
quod lub fpecie animalis hominiseundceflèaflèruit ho*
minUm euentum atqjbeftiarumvSciebatenim fpiritube-
ftiarumfimulinterirécum-corpöre,tatiönalem, homiüis
dicoadfupetiorafeftinare. Namipfe poft pjura feipfum
explapat inquiens; Reuertaturpuluüad terrain de qua fumptus
efi, ^JptntusreuertaturadDeumquifècitilium. Audiquoque
titurmon attendétes qubd is,qui induit,cum vefte nequit
vnum fieri. Confert vitam anima corpori, nullum fubftâ-
tiale ad m it tens in copula, quam init cum corpore : & qua
vnita eft corpori,compaflio dedarar. Nam cotum animal
vjiiformiterfibi compatitur,vt vn umexi ftens.. Quod au-
tem inconfufa perfiftat in coroore, manifelfê exeo Tcilicet
eft,qubdin fomrfis quodammodoà corpore Icqueftratur.
Sæpèenim quando dormit homo,anima furura prçuidet,
atq; intelligibilibus appropinquat. Vigilädo etenim nul-
lo inftrumento corporis vrens,eâ quç verb funt,perrra£fcat
atq; confiderat,& in 1ha fpecula quafi refidens,quoad fieri
poteft lêip/am à corpore dirimir. Sanè in corpore, abfq;
corpore omnia corruptibiliafpeculando tranfilit, incor-
rupta & inconfufa commanens, & in conuertibilis. Nam
quemadmodum iubar folisaeraipfa permutatin lumen,
cocumq; fui praelè.ntiafacit pcrlucidum, lucemq; fuam ei-
dem inconfusè fimul v q ; perunit diffuse: fic rarionalis a-
nima corpori vnita, omnirariam fine confufione perfeue-
rat. Verunramen non abeftdifferentia.Siquidem ibl quia
corpus eft,loco circunfcribitur.necloca per om nia comes
fuorum radiorum efficicur: fed in ccelo exiftens, abfentib.
porrigit fplendoremluminis. Anima verbincorporeaex-
tatdoco non çircufcribicurluraine ip,fiusprçfentis,corpus
vniuerfum illuftratur, nec vfquam corporis pars quæpiâ,
quânon eftip&,illufiiinatur*Nô enim tenettirfub cor-/
pore, fed-corpus ipfa dirigit, fuftinet, atq; gubernat, quia
non eft in eo Ceu in vtre aut aliquo vafcj fed tanquam lux
folis itiaere. Nam permutât ipfa corpus, nec ra,men quod
eft, elle definit. Sîcut efca quaè permutât corpus, & definit
eflè quod erat inuicem à corpore permutaca. ;
C A P V T VI.
E
Pfal.ni
KErum de animae quidem habitudine, qua feneturin
corpore, quidam Philojbphorum praeter commune
opinionem fenferunt. Inquiunt enim animaificin corpore
derineri, vt nwijier fobrietatis & honeftaris cornes, viri
lui amore acq- aftebtiortè tenetur. Non lo'caliter,non cor-’
poraüter,fèd fècundumhabitudinem. Q^jippe cùm indi-
uidua omnino fit& expers tun^oris âtque magnitudinis,
nullum profe&o ambitum circa fe fufeipere poteft circü-
feriptionis. Quod enim partes nullas habet, quo paélo,
quæfo, potuerit circujnferibi loco? cùm per tumorem locus
videaturfubfiftere. Siqüidèmjocuseftterminuscon-
tinentis.quo circumfcribitür id quod continetùr. QuodV jSxcIudi-
fi guis inftet dices,animam eflè in ‘Paradi/o feu in inferno, 'tur cal1'1
Rômae
Imirfçempd.no.m.M.losorum.agj.ficM.ma^ ,am; ÇJSè.De(«éÈitm4uiéi!loro& - & à ^ i « X f i S ^ -
quia id quod continet > ànjinaifthic, aurillicelitedicitur,....... animam," eft * in eoiquQd,"'
loco. Abufiüè rgituf
aâ:ioeiusloço
in iftovel Ulo appareat :jocus pro habitudineautaeftione
lubintelligatur. Apparetergoqüam.animaindiaiduaetj:,r
_néclocócircunfcribitur,quiaDeofimilis eft, ciûusfadiT-
ra éft. Hoc,quidem Salomon ceftacur: Deus,iaquki.(reauit
hominem inextefminabilem ,.& ad imaginent fiufimilintdtnisfe-
c'ttillu. Qgare ad ipfum anima1quan'do lepararur à corpor^:
reditura eft. Si à corpore feparata non vipeçet aniniai.fân-
<fti Apoftoli Ôc. Marty ires Çhrifti, præfçntem vicaro nóde-
fpexiflènt. Et morte carnis animas nohponerent,nifi çer-
riorem animarü vitam fubfequi feirent. Quod quia credi-
. deriint,quotidianismiraculiscprurCat-Siquidemfahxfto-
rumeorpotum ex prælencia inflrrnfliberâcur, leprofi mû-
dantur,|ç mortui fufcicatur^ Attende & obftupefce Mau-
fblèa Regum & Principum orbis: AlagniPôpejj, Qerma-
nici Cæfàris, Augufti: nequâ Neçonis, & aliorum, quægç-
tiliumparumfeiqntur,&cqluhcurminus.Sepulchriverb
Apoftolorum ddorainatprib. mimdia^lorantur, & muita
in vëneratione hàbentur. Manifeftum igitur qubçl.animac
poft mortern viuune, & corporib us qùæ prius inhabita-
banc> ppft venerabilem exirum, magnos honorés corife-
runt. iÊccùm mirabiliter à corporib us egtediuncur,à fan-
chs viris videntur multotiens.
çum.orius &oJsi6 is>'naenruras,, & diûahtias, bonfidetat.*,
quod marc,qB9 d aer,quod tclJui Boffidçf.vrurpati C c tr
giaridia, &immanillitnar b.dtiasde(picit, omne® dricü’
oblcquio dçdinatis oronib.lrumi!.,'GutTi Angelis&lJcb
djlputaf.naturæpræcjpit.dçnjpqibusimperaalMumiiedomup
fib remcium fit.
Del: filargit^pote.fta,tis nôn obliuifcitüri
c A P V T IX.
riam habe^ alcerum veto quialioçdüppuj mbrcale11 cùm
fqrrcacmfiecimmorrale. Pcccaribabldrab^li vibifadmCjquianoroggeftmue/
edproprraiup’crtba^rruic-ido-
mmetiam mftum,mtuntï,r vrpræcïpjijcnrur inKrhi pio= I &ndu:quod ladïs reftat^ ApofttdmjmorMrM uwpiir
,-4 r » i s
roanum;nranifeftamfacérc: nermifir ïnW V SU %
S a fina“ Pü (ud,ab° lum ° bu,aK'Vt ‘‘‘‘" ‘e m l quonara
excrCim?coh.bci
tes de caicetibus corporum dnimïsAngëliftfcîpifùrÆt-
« l f & r ^ acw| ’.orlitP déferont,bo;nipt6 b.dusÀn'a;
ubqb quab,tmes:op?tum.drcotiunt,& euios pattis de
^pnftrat de^oy|rçotp0rc corn diabolonxaçps. Aï tôcra
îiunebünusAogclos:m*liu:naiîitc*onmtium,daKsor.ii:it
dommatott bus ilbüs mdfcmm. Ideod, adoetfus bamu i s
uæmonut^pqrbpnaqperadumyicabbtmurjimbKcom-
pararedebemus Angelica prabfidiaaQqj&ïbrdib,peceaïoâ;
turn,decolotatus, non fotmtdet pt/eièntamdatmoui obmuid.
iosepetaeranimis.inclçmenret.Qotqmdem poltquamntaeteeïaatdnès
H vitlicatioies fuas perbgètiot, .
adinfetom.fopcedunt.&eaectabilcsincolatus.'bJainfic.
ut eieâo? béatitudo lætificar, tta ctedï necelldeft, quàd'd
die;£ut exttus igmsieprobosexurat, Audi qffid de oeotié-,
t ■ ,uv . td0 PaSlc3 dicar pionybusPÇùmàdextpemam vi--1;
f . C A P V T V I I . *
KIr quidam vitævenerabilirôenediblus fororis fuæ
Sçholafticae animam a corpore egrefïam çoeli fècreta
penetran tem i n t ui tus eft. S i militer auce m vjrq uidamfo-
r litarius magnæ vitæininfula,quædicitULLipparis, ëadetn
die qua in Italia fuerat mortuus,Theodôricum regé vidit.
Qüi quidécùm inter Ioannerri Papam,& Symachû patri-'
cium difcinëtus, manib.vin<ftisatq;difcâleiatusdeduce-
retuiyinollaVulcani,quæ viro Dei vicinaerat,iabtuseft.
. Quare manifeûû, quàm fis o;homo immiorralis, & à corpore
feparabilis ; pretiofum ce artifex 8cglóriofum debet
facereim.ago.Monere debet operatio artificisî&comme-
moratio tuæ originis. Vis audire^de dignitate atq; excel-
lentia qua præditus efthomo?paucis idàbfoluam.
C A P ;V .T VIII.
\ AT Irabiliter quidem homo conditus eft.Nimirum no
-*-^-A-lblum ad decorem j; verumetiam vein fènfibusper
I taiftum çæteraexuperarec animalia: no eft circumamictus
croflp cofiojVèluti boues,& alia quæ denfis veftiücur pel- i
libus. Neq; obteCluspilis,vt pecudcs,capræ,lepores, acq;
I yulpes. Ncq; fquammis feptus vt coluber, & pleræque pi- J
I
Çpf.if
luc/Àv
cocap.
raan^ r^ 5l ^ cSi’n ^ ra^ rûpennatus.Hinceftquô^ ittqhoiusjinquitjpe^enmntvtanijnebmopboüllbuëdiaa
velbb-eguit,quia lent pelle vt expeditms fentiret.fint am- j iturifunt, iàm enadatamdeptôpitiquitate'mantfeftms a-
jbitus.Medicinæperitia&medclæfuaùiras,eitributaeft:I fDiciune . dûianiiarirr,bitus. Medicin®p«ritia&medci«fuaiiiras, e itributa eft: m';«.w^ r il .r- ^ .
ne fubintemperancia qualitatum difliparetur cocinuitas.
Dacus efteibus &potusf euacuationü reftauratiui & eua-
pqrationu. Quid mulra.’inferiora haecomnia propter ho-
.minem fecit artifek,& eiusferuitutifubiugauit,quod ha-
bitusSc vultuseius tarn patenter demonftratrvola'tile,ter-
reftre atqjaquatile animal,homini famulatum prieftat.A-
lit, veftit j medelam porrigir,dele6tationemconfert,inter-
dumetiamingerit admirationem.Qijarepatet,quiafa<fta
fun t caufa folius hominis. Natri qua; propter aliud fiunt,
adahquem defedtum fiippledumproueniuntRUtalimeti,
aut veftium,auc medelae,aut alicuius talium. Verum n‘eq; j
Angelus,neq; cceleftis qua;cuhq;creatura,rebus huiufce-
modi opus habet. Qiuerenda eft igitur rationalis creatu-
ra, cuius caufa creatah’s c omnia fu&rint, Sed nulla pratcer
hominem inuenta r-reftat prpptet hominem fuifle codica. -
Ob amplitudibe igitur dignitatis, qiiam habechomp, minor
mundusnominatus eft^tftnfo fr folü m inferiora; imo
etiamfuperioraiuge_m_f' amulatumexL' hibern t.Ec.c..e p. rri EC. lai
fpiciunt:, quia quanto magis nOx fcculi -ptopinquaïï'nî’
Bpto ampItus-dleCiudicifillucefci't. Hi deleéÉatiônè te-
I plentur , quotsodq-ad
tteprdant, cettifuntquàd eïqmèpiffident, minilmbill
^erenmtäteqbtinebunt, : Sedflagitiorumpleni .Jqnfclk:,
cræ inftruétionis Irbameft quandoque adepti ad cörru-
ptificas coscupifcemias verftpóïlea mteremptôriRyOT
luptatibus domefticarum paffionum colliqucicutic ■ Hï’
vitam i qnainfipijntet exc/detmif bcatificantj &• mu« f
eum mUlta,formidine ab iftafecèduntiquiann'Hifpfpeni '
bonam aoiraqaimpleauntur. Hicpmniteje opo-tfeti;
1 . epo'««:i.fte.m«XiItus teiipptoSdaip-tu,--
aliquisinueniaturrefistirniditatis.Formidaß'ileeft myfte-'
tmmmottis.quando quærit>qniroam, exaciHtsitteiigrttv
bills. Ineutit timorés, fotmaXmotiU,-delleïlTvmptcfcerat :
ad (e tfabitexeuntem, ;intetâtoafu'?lügubria,>t atite tôïi
mentû, talis m’ôleftia/âffiaeils fit qui-,
de miler liotrefeit, veluti raottifetum' yeticnü dcgnfiauti
îngtàürfcit calamitas iaitatrilfe teb ùiis Sc aSbcffl tact-
_ lpeCtabilis hrmaroenti moles,cum fua.militia,vt ho- 1 noru fitattbnituS,obmutëfcit,fenfuu vigQr.deflütèlèfr^n-
1 ' ' . . _ - , j.— ■- . . ... . - .. ....... " dq'ttfide-r .