HUgonis Etcrixnïàc hxrefibus,
3Ïo
diffenïnt hotlines numero j'qüorüm differénuxlnfigi#
•tiu.^prppric't'aseau fl a ëxi ftit: eo qübdfit,imft)a;chinabi-
le inprprpt<5libüs,idemin;alioïnüënire. Namquze pro-,
prietötèmliabcnreandem,nondiÉFeranchumeraiVt en-
fis,mucro,gladius. ÈthxCquidemde ingenicQ^d raon-
;ilraridamqüödnonTnpciTonaliS;pro,prietas,ntrqüerub-
ftantiVfhfighiatSdöënkhsex^
ter ad obïWtai'cfpÖndcripoteft -, nonfeffcconfeqüensfi;
Adam Eua
pfbprietaubüS ,'qudd nullis commuiiicentalijs. Ëcce e-,
nimanlTna&corpüsneqdej^ ne^ue commune
habent corporcurn : attaménvt fupërïüs.dcèlara-
tum eft alm-quafdimcomthunes habënt:proprietatës.
Hocquoquë mödo Pater & Filius ingetiifiigerittique dil:-
fcrentij^differunnea'ü^verbpritteipioqüécön^ieriiurir.
ï)cbrationè vero SpiuEU,& mctitedico * *quödlanguida
fimilïtd^'fiti’&nequaqkamfamiliarispropöfiïo^ vtrö
mÖdo’Xo^tg^ratio^ucfóratioaedpiatur-: Namntens ra-
tioifeninön geriëfat, cumpotiüsex ipTaruö'nïofdo con-
ftkütionemhabÉtevideatur. X^rerantumdebratione
cümVocë prcdatainrènigénda eft'cbnVparatib •, qua: yt
Spiritüs adminiktatlir, pet corporal ia in^jfum'e'nta Vtrumquëfirriul
difftinditiir,dcin aëradifiipatur; Infan'-
dlayemTrioirat^genifum&ënïiflithiin^
paÉibili*cr , &irrComtóu tabdker. Ex Patre quidenvfolb
Filius,ëxPskrevërb &Pd^JabTquë paffibncy^eföpara-
tipne, & abfqtië dècilibne Spifitusprodic. Apudbbmi1
riesvéfb non’frct'Narn & Spiritus fineoracione,vtperge-
•mitus & voces ttpn fig n if e fiu a s ,^ v t
in tcmulèntis &plenis'D«fTionib , re-‘
pèritur: $ed & mensibla iirie'oratfbnejabrquefënfiDUSi,
quin etikrafinepliantaïiaoperaturV duro;cotiiièrtiturad
feib{am,'dum incprpbraUumbomplehénfibnem arnple1
btuurydum contempla'tür diuinüm, öedïim feien tiaip v-
niüëiMöftisqïi® fubïiftere nb%eft,ihancipki mëditatuÈ.
Suböftk enim huiufinodi communkks,c^qu^partici^
earidemnaturam habeöt , -^tïiüWëiftïer'paröc^atói^
quafn eontémplariièciöh'dum fe,mènt'is fólius eft.4 Oxa?
■tTö^ërb&SpiritusperborpUsTempër eSfërcentur. Palam
efti^turjquödvalefabiendumrithuiüfcéarg'uïn'entatio-
nibuSjatqtieii milibus, qüia nullam fidém ad aliquid co.l-
ligënduminconueniensbonclüfibtiiïaciunt. Nëquëè-
nirh per h«etcóiiducefè, ,.qübd dè vna {qlajdiüihjè Maie-
fiatis perfo harutn j, aliquodnatüta'déïtVtisidipmatuni;
neqvruiTuS aliqut:propri;eras alicüiusperfbnaïümdèdi-
binanaturapvxdicxtür.C^arebm'ninoinnititurveritati
*quódTpirïf qse mi mó,Patris Edi j^ifejG tcoih m üflisrquo d
Niconledia: Ahtiftesnpriconrencit^tenim > SifiliuS ex
'cauiïa'e,ft>yc exPatrë,cauirafvëro'ruEfus-,vtSpiritüs erniP
(br:dfuiditurytique:idcpi:eumkt5^;ü%^&b|ccauï^At
Ex<pioiatisliquereporeft,qüod ficutfubftantiavirt'utis',
'uërans,iraPatetFilij, /FiliusyeroSpirit'üscaunaeft fim-
;plcxeMftehs:&indiuffibil^^ciendum:ver0»,;qubd quidam
adtibnemdiftinguen tes-,'duplici ter aiuntëametiam
&cribaPatreib&Fili'üm coniïdèrari:&vhamquidern di-
eunta'ffiftncemVnecprodeunteme'xt:rinfecus,recundum
quam^enitorgeniturquefimiliter&eode'mmbdoSpiri-
tum ëmïttünr.Aliam^ërb attribuut natùrç,quç tféspa-
’riter cotftitatur|ferfonas iècüdùm'qàamquæabipfisper^
biloPater^iUùSjSpM^l^àbiSah'j^^çon'dunr&^dut/'
Si ergo ex fubftantiaVirtus'prouëhit jëxVirtutcVero’pro-■
'cedka&ib. Nëe'idèôvirtus'duo/vblaîi^ùbddijplex'eft:
multb ^tnpÜüjsHfè Patfè>.qm-fine principib ëft virtusëxfc,
^.liüsTcilicetj'cxquojVt'cxPatré ^ SpbitUsfanbbiëmanat^
ftjWëh'S^'nifotmi^e^ ebgn qfcit : 'qbare
quod vhifbrmefeft Ïè ipfum 'cognblcit. Duplëxigïtïir
mënsëft j'cbgnïta, &cognorcëhsVintelleÂa, Seintclli-
'gdns:agen$,-&pätieris.ProptefeaPlatbdkebat:Xnimam
lempermouerijidëftyFerem'pbtcognorcereïqubpófito,
cqlligatqui’vbluënt,qubdmbnsfbipfapotibr,&hónodëm&
his iîrïfilïàih ïebüs quæ materiäm compofitionc-
qù'ëbabent, mquedub^ëmpore ruaspeïfièiuntaëliones,
interdurn^^verkaéenyqbtiri’édt; À t in liis^ 'ù i fibe màterià
^ •n c fii^ g é ti^ p ïè ïu fio iïèm fÀm p liu 's^ liü ^Â a tu t
& mitdr:,ied nbb1dëb'duprex efk : Ex quo vt ipjprcor, &
aiîus eiufdem'præCùlisParalogifmüséneruatur, qui difci t:
fi'FilibVlïè eftaPattè fölo, Spiritui abtem-a Patrfe & Mio: !
diiplexergb-, ,&buicbxifte1nti^ratio': ;!8<equb‘modo du- ■
plêx^ qüod compbfitibnem nullamïüfcipit ? "Âbfîften-
dum é f rtè efàt aéhuiùfmpâiv Nâki,fî ideô quod ex Patte
acFilioSpjtitus procéda^ duprrceméMftendi habetra^
tibnem^ Paterruxtàeàndem ratibnëm duplititatëm ad-
linuettiet: cum fölus mium gerferet, non (blus yètó fpiritùmm'ittàr^
dôbebVèrümhmürmodihabitudinesdu2-;
plieitàtemnon'indùcûntÿ 'EtehimcaulTalràçnotn'e'n'&
càUjû^tiuùi,n,vt ita dicâm,honb'ocâliqüid,hecquanturni
nec qüàle qpid,'fed vt hab'et, ad aliqurd ßgnificant. Qùà'
de çaulTa ni aiiifeft inti, t[uód nihil tahu rh nnmiiftimjin^m
q^dhnfûfmb'dî^cibdùplrcitàtem. 'Si'nô’nSî'nàïà’blfeifr-
tiàrùmhgnifica'tina, qtiàntitatum -, qualità'tum^eduplibftïnm,
via,panisiverrta's,viris,lux}vitâdicitùr : vnafub-
ftantia cum fit, & fi m pîe x^prop ter àlï c]ü a idiomàtà quæ
pérfpicîutttür circà op'éra ipfius fic nomihatüri Rurfus
Païer «vô6/)jg^,ideftjfineprintipio; ùvcit'ri&yideft, fi-
I _ * _ ,, ,, . . v . , . ..... ^ J P . n e c a u f l k d i c i t u 'r , i n g e m t u S i g e b i t o r & h u i u r m b d i : f e d V -
f^ b fim ‘plëxeftquodd'minum^ft,necdmiditur : igirurVnûmbftjïêcuimûmrubieôtum&hmplex&indiuifibile:
^èfteaùuà,none{FèXcauirà,qùodehimï>enshâbet,hocj'nbnlblùmipfêPater,rëd&Filius, SanâufquëSpiritus^
|ihfeparaViliterha|)ct,, & nvon fecutfdutbaçcidens. ^içüt totÄnempe^initas, abijsquaé nohinfunt, frêqùëntifll-
infinito finftûrti exàrqüari'ndn pbtfeft, îxalneque erq'upd mèhominatur.Eoénim^u,ôdàb horninevideri fton pp{à
rfinbtoaterîà materiarum ; hîëc qùidem ratio^ n&quebi fitiînuifîbilis^&îhbbbrprcabilisj^uiaomnem fiiperàtin-,
quimateridnihabetcaufe, ritècpaptètur;'bJiTîeâura'exltcUigentiàmii'nabce'fribilisi& quiacorruptionè
•q'ôàlirîit^'filiiÜi^id'&in^uàmvîlimlw.'ifefoÏNjm1^ ih-côrfuptibïlis -, ' &immortalis-, non
'eipiajur: quiKseftprimamâteria-,'qbàéin^mbufcùnque|incipicns.non quiefeens': quafialrquodpëlagüsïübftan-
fueritb fiihl^ tiam fuâ'mcpnteat , &fipërfonis diffinftafi^
'lmehUllun);v4 d^fi^pl'kia;ëi^^^0 rai^môtiuÂrtft^;^^qùaiH>enèàtur&dilaVëns^-antequam^Vëlii'gàtûr>'
relesprobat. Vnùm eni'm fib u la natutàlifër habentpao- profugienlFîæc q'üidem nonex h1s, quæ feéunduipïàŸn^
tum^ Vhathqire màtetiam r Nainynâ nbmero màterià, fed ex hi^ quàe circaipi^tVi tlPàtr e qùîdem féinvùs-, fed
yniüs formaradtù fiïrceptiùa eftlv ^ûbd in,compofitioni-i non ex Pâtre: imo perfédè crëdimus > quod Pater.gènenüm,
menfâôcpariescfieppteft:lieetvna numéro rpeciésquidâminficiàntùr,'nô bene/Nam'SpiritusëxPàtrepro-
plùra effiewtsyt^rs'di'quâ & quiHb'^artiféx^lüra idiffe- dien^aut cbnlingit Filiûm^utnon contingifcfi
rénrfeqjié'çonfi^t. .Q^àdii elëm^ntàcumfintëx raatç.- tingit>,; nôn ’eftâlïquid quod ebniungat &'coâttlbcfilial*
ria.^^^fbrma;&;cmn:eaüflk^fintipfâ^^cbmpofitbrum borpovSpiritdm : fècündumqnodpërfonacàm'nQh'eôinpleâ:a**
rü mfirrip lici t a te m bón àbijçiunty miitto amplius licéf tür propriètâtem, vel Vnam ex FilipSpiritUä, hullamquë
cab fTa fit Filius Dei -, Cx dtnffa in fùi^ermàVçt fimpli- perlohalîtér^cpmniuniktem éum e p hàbëa t.Ho c fi ica eft>
‘cjtate. Amplins r A f t i ö i rubftan|iaëxqüa|rogrëditûr nôn éft eilis Sÿritùs , etènim fi nihil afiîgnationüin in
&rtiife4ïteô5,avirture qué l ü b i ^ h r i æ , heque fili) rpiritüS
Vt àbrque rnedioexillaprofiiiens reëunda e.ft : quàvirtùs eft -, necfeïiVsitftà|o : h#c vtïqtte[a{figna5 bne&&anno-
d ignitate,vtyirtute fubftantia, exqüaproceditpnpyeft. tationes Spiritüs font. Q^àd fi hæcexfilio àecipit^vtfex
Quas'in LatinosGrkci déüoluunt>Lib.ll.
Pâtre fëmper'eniittitui-.SempctehimPater6c filius emiifor
eft conditorquéjfed cum iemper cmi ttàn t , non fem
per propcerinfirmitatem rerum , quæ conduûntur,quæ
nequeunt ei,,quæ fine initiô eft Trinitati,cxa:quari , con^
duht.Qua de caufla,nôn 'pièàcyerè dijudicarfô qui dicüt
impo'dibilefecundum idem communicari Patri filioi^ue
Spiritümfen(àùm,con'cihnandb vérba ,hon ad (idem fà-
ciendam ,,fed adillaqueandùm fi vàlèant. Quemadmo-
d u m ,in quiun t in qu ibùs cbm münjeat PaterSpiritui, non
ëft aptus aliquo modo diTcerni, vel difîùngt à h lio , ita, ih
qùibu s di fcrëti on e tp, di ifci nbli o ne m que ad S pi ri tu mha-
;bèt,npn.eftpoffibih’um,(fecundumillüdFiliocbmmuni-
care, qitôd pënitusâ veritate remotum eft ? .cum ex an te-
Quare magis^ft caufla vnius quam altèrius; quod nul-
lùsfècipitredlècredcntium, ideûqucfupcruacancuinefl:
quære^e, curdederirParcremiffioncm , nontribucndo
paternitatemicùm nequaquam du os Patres, vel duosFi-
lips Trinitati^admittatfides. Talium quæftipnum,non
eftidoneapofitio.: ficur&huiuscùmanimacaufla, &
princi^mm exiftarphantafiæ rërumque dederirei quarâ-
li b ec-i m agi n atio n em , curnontribuerit ei opinionem?
Narn quod volum'us , quimus imaginari ; vt hominem
pbn folum tricubitum , fed viginti & mille cubitorum.
Poftumùs qùpque fingere hircoceruum,& hippocentau-
rli m ,quam quam opinaid nequeamus quç volu m us.Nam
H • H . , ,-u;. -,r I b!i s duoH o éItoI d iicWereW poIfl uHmR . Opinari verb hoc nequ.
rionbuspalamlit,quodqitsedamquidemFilio,qu«mon mus:quiaopiniöheinfides'fequitur, VtPhilöfpphusdi- n
Spirituhquaedam Verb Spifituiqim non Filio,Patprcom- ci't. Non enim cohtingitopinantemquibusvidetur non
mnnicbt.Qua: vero am'bobusCbmmunicänt,hgcnätura,| cred'fcre.Nectamc aniinaphanrafisrmagis caufacft,quim ’fi«s___
Vc feepndum naturam funt,vnde nunquam euenit, quod 1 opinionis. Igitur ficut'qusiendum non eft, quomodo
in quo aliquis trium perfenalirer ab aliquo difinngitdr,’ gehuentPeus.,itanon eftinueftigandum qubmodbduo
fecundum ill ud, eidem coniungi eodem mbdo, prbrfus [ Jim cauife vniüs.Nam fi quomodo in Deo quxratur: om-
enim imppflibile acincbnfequens eft,Veram elfe contra-' nino &vBi,vtin locb^c quattdo,vtin rempore? atque ai
di£tionem; qua:idem difcretüm perfonalkereodemqub liafimiliterpr^dicamentaqua:rantur.'Qubd fihocincon-
fcohiuh£lum modo , efle pronuntiatin Trinitate j hoc •üeniensabfurdumeft , & fan&is Patribushon credere-
qüidem de aliquobxiftentium aflerereinconueniens, he j fed incirbuncifo cordeobuiaie feripturiseoriim4 ac dice^
dum deDiuinarumMaieftateperfonarum. Sedneqjcol-! re>quisfuitAmbfbfius ^ ‘quisfuitAuguftinuS j quialfe-
ligitur, fi cmiflib Spiritus communis eft Patris, & Filij,1 runtSpiritum ex filio proeedere ? a Spiricu certedodh
natura vtriiifque êft Spiritus emiffio:& idem eft natura &
petfönai
m
C A P V T Vï.
Èrum Niçétasïh arguendo ferkioném àÆhôc extèh'-
hoc aiTeueraucrunt hi&ali’j quam pIures.Ét vtiqueideJ
Fpiritüs dbeuft Patrëm non eïfe filium Parrem, fed vktu-
tem poté'ntis,fepienti'sfe^iëntiam,Hypoill:afeois, i&fufc
ftantiaeprópnumcharaftèrem : hiceftfpirirus, quem &
Veritatis omnium Dominus npminatpmagoÈüj, & digi^
H H | I H l T^s>vt (piritusbriseiüs,vt Dorhinüs panter cumeo&Pad
it : äit enim: Si omne quod de vnaquaquë perfo- tre;ac cöndiror. Et fi a.d Patrisjierloham Apoftolus om-
käDiuinjeMäieftatis dicitur, nönenunciatür,dëéa trta- , kem' reduxëritcbnditibnem,fiedicens: lfnusDeus Pater ex
gis‘& minüs.Cauflä Verb & prihcifiïumpr^dicathr de Pä-' quoomnia;&noSihïpfo:Ccdfdem dïcit&nusDominusfilmyer
trispërfona. -Nóttërit Pacer tnagiS caufla, vt fit filij géni- quem omhia.&nosper ipfum: fibh tres condicorëstfed vmis.
to r : quam vt fit ëmiflbr Spiritus , at verpproprièratëm, Nam Angèïóslh ephditiohë eboperari tribus nullusau-
fcilïCet paternitateïn fccundüm qüam genitor Filij êxi- j deacaiïèrërë, fed neqüe vnam quis perfo nam intelligar,
ftitjiión impertir Filió Vt ipfe Patèr apparcat, & non 'fit V- 'chmdicitur'conditorvnus,quëmadmodu'rhhëquequod
nus Deus frucr in Trinitate diëhVs. Non igitur in e b ,1 in Prophétis dï&um eft,in perfoha diciinnir. Subuehieos, 1
quod èmïflót, &cauflaeXiftit, Spiritus dat Filibvtnon ia^mttVt^uertit'ïfetuSodomam^GomrramiBcalibiiSa^
magisÖiminkscauflaDeusPaterappareatFilijquäSpiri- uaboeosinDeoeórum;&Apoftblusëadëmfiguradi<ftibnis
tus. Q^odadlufeinaerecundiuSquiexaduerfodilputät vtensdidiïfradiditeosDeusihreprobumfënfum. Simtigitur
inftiteritjfamurädipfum; QüjeeXha:redatip,VtD'cus5c 1 tresperfóné,vfius c^hditorificutvnusDeu'squifine iho^
Patér,cau(fa,&prih"cipiumexiftens Rlij-acSpiritiïsïhüic tü , finelaborëabfquè aïTuhipuonematërife fecitha'nc v-
quidfcm attribuir emiflionem , patêünkat'ém veto mini- niuérfitatismolëm,omninóimpaffibilïs omnino indc^
mè. Si afitem ‘nihil de htiqua Diuin^feMaieftatk pétfohh-: mütabilis. Idtbq; in proprio quod fecit opëre,non eguit
Tüm,fecundum magis Sc mimi's dieïtur,Noh énimëftali-f inftrumëhtis.Cuius rei éxebphi'm animsïnferuithuma-'
xjüanouafoftioißbmnipofenrea'cfuperfubftantialiTfi- nasqubdammodo idem crëator. Etènim änimfe noftrte
nitäte : manifeftümVtiqüè , quod DeusPatërfeius éftj raotüs,fihëlabóreeöbfumuftrür,ablquëfubftantijscon-
cafffla‘Spiritusvbi emifror , ficüt & genitor fölusFilij. ( ftituun'tür>èiëbusacïhtetaporali'terpenèfiunt. Quodfi
Opinio ckiusfalliturqudm fenfiiS, propter'duas caüïTas:' ^nimaefubllaniiam aéliönëlq-, ihipicérenèqdimus rnïhus
AUiturdu aik qüfefënfüs circa maiïifeftas certafque rës verfatür 1 o - ] ‘autem & Angelorum, quomodo idiomatadiuinarü per-
plicitcr. j)ihio Verb circa occulta : autquiafenfusintemporalitc'r fonarümpérfeiftècóghófeempsVCredédum Saniftis certè
fei:èrebusadijcitür:opinioadtémpërmedia; porr'Ó quae \ Viris,quifatentur (piritum ex filio procedere : cümhoc
circaDeumftihcoccuIraincërraque , nobisexiftüht: ex . etiamidëhi pluribus neceflanjf^; rjrionibus intelligeré
quib'us fällkür qui nimium pdefümit animiiS. Certè óm- j vólentibusëuidèhtèrapparéatr^Cum èhim Filius & Spiri-
ni modoincofifequens eft: Patér filionon ^raftac, v tip -; tus foliëfte habeantëx Patre , aker quidem fine medio
fefilius Pater fit,hon dat ei pacernkareth ', «öntribukêï | mcdiatevéfb altër : neceïfe autem filiumëxlpiritucflej
Spiritus emiffionerh.-veluti fi non dat Pater fpirimi Vt ha- [ autfpiritum ex filio. Non autem habet filius elïeëx Ipiri-
fcatnr,iïon,'dat èi,VtcongloLificetiir: &acciperé de filió, tm Reiftat igitur, vt ipiritusèxfilio elfe habear, tanquani
& annuheiaré nobis. Amplius: Longè^veroprb(picït:5i
Pater (blusëft cauflafilij: Non eft autem (blus fanëbi Spiritus
cauftai magis eft caufia filij Pater, quam Spiritusï
Nahi genasgenëraliïfimtim fubftantiafiiiproximi folum
cauffa exiftit prmcipiumqüë, fpccialifiïmorum véró nbh
fotitfh. Sedpropterea nbh puto,-qubdmagisfupëriorüih
qiram inferiorhm genus, fiuë caufla,ntihcupetur: vel ma-
giscohtineat fup’ctiöra,quaminferiora-, Iuediätumquip-
peVel immediatümproxirnütttj&remotum : habitudi-
tic's quidem pofliintinterdumfaceré differentes, augmë-
tumaurém vërdiminutionem rioh afferunt, fedneque
intentionem Vél remiffionem,proptereainipfiiïrrinitat'e
talï s ëo niplexionisfalfitas deprehénditur: fi, Pater folds
èft caufla filij, non autem folüs eft cauïïa milfionis fiinifti
Spiritus.
ex ithmëdiata taufla.
c à p V t vïi.
NÀm vtdicït Maghüs Bafili'usin Epiftola ad Canb-
hicüm : nihil eft intër Patrëm & Filium. Si autem
hóh eft ek DeoSpiriths~per Chrîftuhi neqye ëft bmriino:
Quare circaordin'em eüa'cuatiö ipfiüsexiftëntiæ, âipér-
natiohem habet, 5c onmin o fidëièft negatio. Igftur vtèx
immediata 'caiifla FiliüS, fic vtiq; fpiritüs &filio,vt ëx ïm‘-
mediata caü(Ia cuius imago eft, ex in qdo quièfeit: qtiam-
quam fecundum GrScbs exipfó non prbdëat. Si enim Filius,
quiairhago Patris exiftit, ëxiploeftè habët:mànjfc-
ftijtn q u o d fpiritüs ihiùgo filij cAm f it , ëx ipfb eflë habet.
CuHtele-
ge,nam
Theolo.i
idimt -
tunt iftahi
locution£s