S. Petri 1; ener abi lis Abb.clun. I XE
P I S T O L A XL V III.
Venerabili ér in iniimis qnim&receßibus recondendo,Domino
AlbericoHoßunfiEpiJcppo& Apoflol'ua Sedis legato
, Tratet Petrus bumilis Clumißenfium
Abbas fifalutem^&vitam immortalcm.
. • / .
PEregtinationiveftrajtamlonginqüaï, tarn morofa? an-
xio corde cbmpatimur& c o , qui folüS-abdita cor“
diumnouir.teftejafFe^u&deßderiopenevobifcumperegrinamur.
Licet enim obedientia SC legaciö Apoftolica,
ad ilias Orientales partes vos tranfmiferit , :& vcilitas po-
puliChriftiani vos velut exiiLèm afolo proprio, 6c a fra-
tribus veftris fccerit rcTplemus tamch, quodcum ,-quem
foliim -o cd inis & co f dis hoftri folarium, poftillum magn§
&pi»memoriiMatthsumEpiTcopumin Romano palario
habebamus, quafi äroifimus: dum tancis regionibus
interpoiitisjtantoqqe)iiai;i ppmminänte, reditum veftru
vix fperareaudeamus. Ët cum efle Tatis potuerit,quod vos
occidens in finibusfuis, Ronuedico retinens,valdc a nobis
renvotum fecéfat: nunctandem vosoriens velut vio;
lenter rapiens, remptiffimum facit: & non folunvnun-
cium,‘fed nee tenucm de tam intimo fratre 6c amico fa-
Iroarn ad npsfalrérnper aëra vplare permifit.Litcras tarnen
,quasin d i fee(Tu;ye ftr P potvis ab vrjjedirexiftis, fufee-
I pijlegf/relegij&inCapitulooinnibus cbnuocans fratri-
bus.fpfe rèclc&ui.Et licet nihil cérti exinde de ftatu veftro
audierim,6i/tunc quandoa vobisraiffie illaeliteraefufce-
pt* funï j Sc poftnv’bdum frequenter dulecm & coromen-
dabiletp vèftri mëmonam eidem commendäui.' Quod
ipfi (cmperbenignèaccipiunt, verbifque öc precibus qui-
bus poflunt;itef veftrum deuotiflimè cpmitantur: 8c vt
d il e u m ,y cp a tre m/vtQp.minum Chriftus Dornihus u-
biteßieuatj co n f i n u é -d c p re can t u r;;' Ét' ’è t; fi cut fütgente
Domino de fepulchro,gauiG funt Óifcipuli eo vi{b:ita VO-.
bis redeunté ab eodem fepulchro gaudëant, fratres yeftri
8c fil i jinftanter exprant. .
E P I S T O L A f XL IX.
Singttlari Patri&atnico(uo Domino PetroDeigratia ctu-
niacenfi Abbati, Ato Treienfii-Epifcopus,
idem quod fibi.
S T verbis vtarPHilpfophi, principätum ämorislbco^
rumfpada diijideie nequejint ,temporum incom^
möda fëparare non pbflurit. Affebtus, domina^onis té-
nensAc regens imperiu m.fernper diligit, etfi;quera dili-
git viderenon poffic. yeraénim amici(iaobliutpnem ne-
fci^interruptipnënïnön patitür. NorTaccipit eximpofli-
bilitate foïatium, neejue ex difficultate remediun* Licet
i m minean t agmina negotiorum.liCet tu mul tuofisob ftre-
pentiümyocibusppprimatur.-cumillotamenmerite ver-
fatur quem diligit,de ïllo coguans, gaudens in illp. His
amjeitias legibus agitur,vt in vobis gaudeam, affidue co-
gitem de vobis, veftrae noh tmmemor fan£litatis : in qua
ntültoties fufceptus, & confilium & auxilium me gauded
inüëni ffè;' Beatus ego, quicandemam or is vi cem in yq„-
bis effè epnificib: beatior autem, fi pro certo fit. Sed eft
quod ampliusdiffimulare nequeo, ämicitia compëllcn-
te vt proferam. 0 Deus / vbifrequentes epiftolae, vbi cre-
Ioracpniblatiöi, vb'iillafolitaeloquentia,^va amicum fe-
nem releuare folëbatis ? Sed forfitari e f am* don inue-
diuntar, incaußum abeß,defunt nuhcyfVÏa mpneuoia e’fl^
péricula cpmitantur. Sed fatisdiëfüm éft (apiëntii Do-
minus Theobaudüs Senonenfis Archidiacbtius, hoe v-
num fufpitat,vënife ad|jos. Negotia npftra,qua: magifter
Nicblaus amictis vefter Romam pprtauit, meliüs quam
■^verebamus traélata funr. Beheplaciturh veftrre di-.
gnatipnis refcribite, vt /ciam quid
Afchidiaconp debeam
relpondere.
E P IS T O L A L.
Dileïïo & cam amore mibi femperrecölendoydoMm AtOtti,
Trecenjium Eptfcopo, Prater Petrus bumilts
• . Cluniacenfium Abbas, Salutein >
• quam fibi.
\ T Orem follisbabesj charirtime, qui fpiritu,qno ple*
I V J l nuseft, emórtuam tere fcintillam ignëfcere, & in
immenfas quandoque flammas erumpereepgit» Sicfpi-
ritus tuus, non vt ille aërius,fed vt credo diiunus,non qui-
dèm erga te emortuum ignem pedtörismei, fèd diufilen-
tio tediumvaporemfèrmonismei, fepe fcribendo^ iicut
|bllisaflidi|eHando, fufeitare hititur, & ad,verba folita
ureuocare mplitur. Sed nolo, n o lo , inquam, hoe aifti«.
met amicus animus; vel tarditatem verborum, defcdlum
iudicetanimprum. Nequè enimy etfi verba interpollan-
I tur, igneusille vigbr Sc cceleftis origo ferivinis iam ab an-
jtiquo concepti, aut extinguiturj aut confopitur. Nam p
| iuxtafcripruram noftram, aqtumult&nön poteruniexiïngue-cant.8.
recharitatem, neeflimina obruerttiUam. Sed ficut pene vbi- j
que eer ni tur,infra clibaniconcauavcHornicesdeprimen-
tes exreftuans latet incendium: nee tarnen fptis lapvdeis
repulfum obicibusjirdprisalicuiusbftencat indicium. Ita
vis charitatismere}quate fempër in imó pedlotis rècondi-
tum teneo, cui€rum obftaculis, ficue & ipfe aliquandb vi-
difti affidue reprefla, inefle quidem,vtelt,femp eram and ö
poteft : (èdqualis intus lateat, vix aliquandb'pef verba Cc
prodefe potei^ Eft &aliud, quod per aliquanta tempora
mihi filentium fuafit, & non quidem,vtdixi, atv arpore,,
(edalermpne ipiritum tepefecit: q.uia fpe.m iUam,~quam
de faiute tuain aure loquor,ab oretup,quando&ybific-
Kut noft,i,aficeperam,differri plufquam olim erediderim video
:&ïècircp earn non quidem euanuiffe, fed e langui ITe
pertimefco. Aut ergo dabisopcranii vtlpemi quam de re
prrefumpferam, rëfumam: aut quod Vnum poflum, femel
concepti filentij vincla non (bluam. Maló ënim meeufn^
ffudlu intra meraetipfum concludére., quam ociosètme
extra memeripfutn diffundere. Nam* quantum ffi nego
tium, filenci)otium,expertuS agnofett: inaxittve cpm ar-;
bot bperum ex radiee prodeat, Sc vigéat meditatibnupi.
Cur igiturtibi eftèm infrudruofe loquaxycnmmagis iudi-
carip ofTem, cpn t i n uis in ftans furdó clajn prib us^, procax i
Vt.enim audaderynanimi amico Ioqua^quisnonidelpe-
ret erga ea ,qUje fazperoxvnui profedlumtuumLCumcifca
eadem,quotidiahumyideam defc<ftum tuurtvf Quisiam
annofam quercum,alfisiam rad i ci bu sin n i ten tem ,lë euej
lere pofte prafumat :,£um moHeyimen & rece_nti adhuc
natiuitate:tenerum, a domefticahumo null.a visftudio-
fior agricola abrumpere potuetit ? Sed vt iam non parcam
Sc literis fidis^nota tandernnobii duo bus fecretaco mmit ■
tam : Vbi eft déuo.tiöiila , vbi eft affedlusille ccelo appro-
piansjirnmo ipfum ccelum, Vt iam viidcbatur exuperans:
quo te riilhi, mini mquam, immp ipfi^j,quodrnagis-dicen-
dum; eft,#eo jtion dito in fratretn,'fed, vt verbis tuis te fa-
jnililriter arguam, infilium ac Mpnachum deuouifti ? V-
bi fidesdata,vbi tempus conflitutifevbi denöminata dies:
quando te mundumdeferëre,regnum Deirapèfe,abijcere
fecularemfaftum,hu>nilem &pkuperem Iefum fequi fii b-
limis adftuc Sc diues Epifepp,us deuoüifti? An oculus ille
peruigil, &iimul omnia idtegre cernens, quando h&c fa-
6la funt tune claufuserat ? Auris illa cunóla fimul&inte-
gre audiens, quando haeC’Viciffim cohferebantür qbfur*
ducrat«ivtnon pro duobus.puangelij vel feculf teft/bus,,
in quibus omne verbum ft afë di ci t ur, a u d i an t ur ? Anjor-
tè irruentibus agminibusêpifcbpalram negotiörü, ifta ab
animoexplofa fünt: & dccupantibusalijs Cogit^ibus locum
,eaqua (i repulïacëftcrunt ? Séd ëcce redeat, redeat
certè ad menté, fugax,fitameniamiilgata fuerat, mëmo-
ria: recordet ur feftiua: palmarum diei ,p ublici quoquefer-
monis ad popülum ^[uo a te dies illa lolemniter illuftrata
eft,'non ob]iuifcacur,mem9riir Capellae illius Cluniacen-<
fis.quaelönge venuftipr huiusDoftrp-]Burgündi*EcClëffi&
pï&uris d ecentibusdëcorata,6c geftoru roGhrifti claripri-
bus miraculis iniignita, locum nobis fecreti colloqui)
_____________ # ; ' apliffi-
I tp iß o la rum L i k Î / .
locum AbbaSi vt dignuin eratvmicde pvobriatcibiiii:, re-'. HilarioheinJ
SifumÂ^batcmjCummuUïsïaiîâisCôàbBanbus bcódu^
cccemç.liftiinilîi;roitcb.lçgentem,ad g-fta abtiqU^ San
P=rWs%'lbJf,a qmareslicexig baclfp o 1, f Li'_ f qiT’ i ", ,J l - ’|m , , , j
^ “'y^ueadyicimumdsduaifft, vcredcuBjlt I ÿiSétbteçogbciîçat; Won abtem Hdcâîco.vtadco tibifiadnosayobi^
mdrcereturdies.anobjs'mciperetur/ufçfc^biçam/auctcÛlüSrHuinftannmjuifïbriôEjffidl-reWbUiâ
ptuseipe(ftareturJexpeâatdsdifFertétùr;ôcliceçtei'pgàflr , his nqftjis:peffimis temporiisuj immdj maiiïïaim Viribiis
cc', me concedenre, dc tempore id tem^us-ditoeufeiaiuc excreuilIe.tömihoSÏiiiIrnim'l^jSliuSidifeeiflbcüiie,
tarnen a me expe6larur,monetur,inuitatQr. Sed; b quid ‘ /' 1' ‘ * ‘ •
faciam? Sacerdotem ab-aItari,Pórificem à populo, Paftö-
rcrn ab Puibus, feiungere quaero ? Fron tem illam auri la- :
mina radiâhtèm, ineffabilenomen Deigeftantem, capulq
cidati decoratum,rationali peélus, fupethumerali humë-d
ros ädornatöSjVefte fecra 6c gêmmatacorpus præfulgensi J
ipfosintotiusç.orporisfabnçavlrimbs_pedeslàndalijsiu^
dutos;ifta, i n quam, omnia , &ad huc-pfura fu per n u m
nantia, Sc hominemillum hjsindutum non iäm terrenu,
fed cotuffi epèleftem fignahtia coelis detraherè, lutpâdiûi-
gerclab oroid ù mtan tarn fublimitatem’,tantum faftigiu m
numilitati monafticæfeciariambio,& höjninibus, quio-
m n iumpexipfemäTaifti,funt,pare m fierfconcupi tepi No-
u i, noui facerdotalis ordinis dignirarem, agnofeo fiib]i-;
mitatem : fed altiofem & fecuriorem hisiudico humilira-
"tem. Ä udio G Ü lift u md ieë n tem, Siiperçaf.bedram ùtojfifédérant
Scriba & Pbarifai.. Sed recoloèundem fdiungentein,
&mmaqu&curitf?dixerint vbbis,feruatc&facite: fecundum veroo-
pera eorutn nóïïtefacerè. Remiffifcor 6c ipium, in SçribasSc
degisperitös inuehendodixifle. Va volù , qnè tuliftis cjdnem^
feientu, Ipfinon introifiü, &eosquiintroirevolebantprohibuifiis.
Item eifdeui, Amen dicoyobis>quiaPüblKani &Meretrtcesprà-
cedentvosinregnum Dei. Item ad ipfos. Vavobis duciscoeä, qtti
dicitis, Qüicunquemrauerit per templumimhil eß. Quiaütem tu-
rattern in auro tentpli, debét. Itém ; Va vom Scriba &'Pbarifoei
hypocnt^qiucomeduudomosviduarumyorattoneslongasórantes.
Propterboc\.amplius accipietis indicium. Riirlus eUudem pec
;anriqu.um Propfietàm. Vapaßoribusifr/tel, quipafcebdntfe-
metipfos. Er poftpanca,; Ecré egospfeftiperpafiores, & requiram
gregetn meum de manneorum. Et ceffareeosfaciam, vt vitra non
pajcant gregetn metmjiec pa fiant dntpltuspaßoresfeipfos:&libera-
bo gregetn nimm de ore eortl>& non er it en vitra in efcatn. Quor-
jfucr. ilia? vtattendênSj chariffime,. Pontificalia oidini&fa-
ftigium ,rattendas 6cpericulum. Agnofcens houoremv a-
gûoicas: 6claböre m.: Dil ige n s fortegradum altiorem,for-
mides, ficut ab antiquis didlumeft, cafumgrauiorem. Si
a 1 li ciü nt aliqüào ble <ftan t i a, dererreant ab eorum amore
longe pluraj!,nô foliîm vbi póft mottemi fpèrantuf, fed hic
etiam,vbidep|oximû fentiuntur,pungentia,mordenria,
ainaricantia. Hæc, inquam, &illadeterreânr, haec 6c ilia
inuirent:vt (andlapcricdlola ftigiaSj 6c ad (anblafecuriora
corttngras. Quia, vrapërtius loquar,ficut fanôtisEpifco-
pispræpaiafurmaltis füpërior locus; ita,vt fie dicami vita
6cmoribusëxepifcopis,referùacurin irnisinferiorinfer-
nus.; Et ne forte quilibet me ad ifta iîftonfùlte mpnerê
Pontificem æftimet: açcipiat non folps illei fed mdndus
cameo vniuerfus, foie clariora exempla, quibus nonfolûj
Regia, fed Sc ipfa PóntificaiisdignitaSj hoc eft; non tantum
fecularis, fed ScEcclëfiâftica fdblimicas;' eflè docètur
aliquandp cpntemnenda.Hihcdetegia vtel fecplariEuan-
gelium^ie/î«;inqùitlc«oe cognouj/fetMód ventutieffent vtrape-
rent eumf& confittuerentfibi regem, fugit in montent. Bine de
Pontifical!, vefËcçlefiaftica, Puer autem crefcebat, & conform
tabaturjptritui tyerdtindefertit* vfqUeaddiemoßenfionis fua ad
i/fdd.Qupd vtiquedeIoannëBaptifta,filiofacerdotisZa-
chariædicèns iöftendiceumin otdine vicisfuje more patrio
& (àcerdocium habere potuiflè, 6cillud.tarnen in fa-
ftu,iuxu 6c delitijs, vilitace,ieiunijs,:folitüdinecommUtaf-
fe. Sed fi opponacur, Ipannem Baptiftam notv.adepcum,
fedadipifcëndura Epifçopatum fugtfle, luecurrunt innu-
meraexenaplamagnorum Præfulum , iandlorum Abba-
cum:qui non adipifeendos, ffid iamadpptqs honores fùgi-
enteSjdocuèrunt poftèrôSiëffe qtiidem in officiocommft-
foconftancer ÔC fidfilitèrftandum V feddmni càmen ofticiojornnigiadui,
fidero: quia abu n dan tiarn ncquiti'çqpafi ex adipe prqdijf-
iè>iuftiriam 6c pietatem veliïtexangues remanfiftevideoîl
bpto tibi non quod foi tins, led quod qu ietins} n on quod
glpriofiusjfed quod feciuiüs eft:qiïia, vt airpater Adgüfti-
nqs,melius eft paruum bon’um cqm fi>ald5 ÿuia ma- |
gnùmbon u ni cum magno maio. Sed'ëfto ,qiiabtum ad
animam nihilpericulilit; omnia tu ra, o m n i a /eefira ,ma-
neatpaftorempfooûibâsçpDio^merces in^coehs : quid
de latratibus camim,quid de in fidijs.d ol is .fraud i b us, cir-
cunftan tium,cohærenti'um,feruiencium ?Nonne hæc fehq
tiebar, hæc dolebat fl)ë quidiçbbat, Dominejltberaanitnatfi
meam a labijs intquu.efàltnguadolofa'Utcm cum dicebat, Dt>-
mine,dmdélinguaseorum -.quoniam vidtimqmtatem & contra- i
dittionem iriciuitate: nône héc fugere defide'rabat, maxime j
cum fuperius dixiftët, Ecce elongauifügiehs,& manfiinfolutl-
dtye} Nonne per fapienfem aic Sapiencia, e j i ireadole-
■ra cum cbaritate,quam ad 'vitulumfag^natutncutn èi/io? Nonne
^eafieiii rurlpm, Melius efi, ait,^fédère in angulo domatts, quam eu
muhereliftgiofai Nunquid non hâncmulierem licigïo/aip, |
I Ècçlefiam dico tibi eômiflam,in quadà'm füiparteiquoH-
'diefimo continue experiris? j^unquid ad lifcs ci(is,&perpétuas
contentiones non obfuiduifti ? ^Anxefolùm h o ii
quaflànryqfiæauditaamieos tiiosdefatigant? Hincannuf.
ad vrbemRomam itus ac reditiis ,h ih c frelquénçeslegiiti
à Gallijfad Itâiiam, de Itàlia ad Gallics, ab orcuSblisv%
ad pccafüm,itern àb pccafu ad orcum,om nia lufitâr.quië-
tum i nquietant,6ccumhis qui oderunr pacenv pacificüm1
e(Te yolentem,gratis impugnare.noncelrant.Fugiencla:ër^
go rUntifta,vtmihividerur,àmicechariffime,non ample
bleirdaibeàraquies labori^lecuritas timori,falUspeiiciilis
^pr'æponenda : ab hoftibus adanîicos, ab extraneiSad fra-
tres,impadfilios&famulosveniendurn,quireambiunt,
qui dé te longam famerp /uam reficere cohcupircùnr. Ex-
;:gç#at te in Gluniàco füaante.Paradifqm yoluptafiS y’Pa-
|ra dj fus chancatis:vbilignùmvifç,vbi anrtcénirasiocunda,
vbiq.reolæaromatumconfiræapigmènrarijs: quorum a-
fpeduiocundaberis^dtfrepbfedabërisjgûftufariâberis.
Revendes 6c tu vieçm filijs niis,facris virtu tibufcuis:dum
huràiliando Pontificalem maieftarem y dpcebis nbn'fu-
pfcrbire monîfticam hufiiilitaté. '^upd dbnec gràtia Dëi
dante, Spiritu Deiinfpirante fit:intérim rogando fiippli-
cattibi remperdeuotavnicàsmultitudinis noftr^vtteëfs
tandem ppft loriga ieculâ repræfenres:paffipnis;/ciliceç Sc
RefarredibnisdominicæfacratifliinosdiesfâcerdosDei
cum.eis peragas, Sc iplendore aduenrus tuirüfdlariiiu die^
rümiu men adaùgeas. Reliqua,fupei qu^fcripfi t paterni- *
tas tua,præcipue de domno ThéoBaudp, Arëhidiaçpnp,
in ote fidi legati pofui ; quem, quià ôcmeus eftprbfeffio-
ne,6c tuus deuotione,dile<5liop.ituÇmihi fuperomniàpe-
nè ifta mortalia carè tranfmi t tere lludipsê curaui.
E P I S T Q L A LL
Chariftinofilio Niçolao, Prater Petrus bumitis ëtuniaceit-
’• Jium Abbas,perpetfiqm falutemin
Domino.
HVonjam ex quo tè àgnoui,bdrium& rernotû in cor-
de meofibi fempet hbipitiüm reïeruo: oportëc6C te
aliquandoyicem^affebluimeorepiiiderej&quoapotbe-
ris diligen ti le com pen fare. Domirïum Trecëfifcm Ëpi-
fcopttrn,quefn iam ab andquo.yt ncvftijih ffimma pedtbds
mèi arce confticùi.-nefcio quomodofabluininuifibllcdo-
leo.quë ruffus apparcac,i/tëris6cpreçibusâirë<ftisinuitb;.
omnidignitaci,interno vrgenrepericu- ! Tantoemm ia céporefe abfenfauïf,vc cuperDei&lui gral
lp, eflè renunciandum. Sed ne fanâum Iuitum Lûgdu I ria fe,quod in proximo Ipèramus, repræfentauërifVvë’rëbf
ä ÈMfa . 4,. , v 0: À., - înultum
HH 1H1 il 1 1 » !
U:J h