mm
Iplcne imindum i omiifaque tiîundana calcaùit ? Quisita .
gcnenlirervniueifâ àfegemmma yïtiqràm'extirpons, a-
gcum afenris fîiæ munium virtutum luaaiblisarqueodo-
n lifcris gramimbus feu'it ?Nam qùia, vt Apoftolus ait, coé
| : ram Deo in Chrifto loqtfimur, ipftun ante quem loqui-
mur téftedi adhibeo ,- rae non aliter loqui quam fentjo,
virô vidêirèec ifti niillarum propemo!dum vifrutumper-
fedioriem3defuifle. Quando enitn ha militasëius quafe
vniuerfis fubmittebat » «Scquafe fecundum regulæpræce-
pcuro omnibus ihferiorèin & viliorem crêdebàt, explica-
bitur ? quando eius.caritâs,quàfraçres omhesita ample- ,
debatuf, vtnon fibi, fèd omnibu.s pro mediocritate offi-,
cij viuerevidereturjàlicuiusiermonédeclarabitur.Quan.
do ëius pàciéft tia exponetur, quafingulhrirèr pr®ditus elfe
videbatur ? Namque propter êxcéllenrem iuftidæze-
lum,quo'cym cæteris bonis fuis contra négligentiùm fra-
trum delida accendebarur,de illotum numeroerat,quos
propter majorera difciplinaç cautclam,.circiiitoresmona-
fterïj beatus Benedi&as éfTèpræcepir, In quo mmifterio.
Cum nulli parcerer,&: majoresmindribus quantum ad vi-
tiorum reprehenfionem fpedàt ,abfque vlla perfonarum
cfifeVetione arquaret : multajS à quibufdam, quia in Ferre
verbera non audebànt fverborum iniurias tplerabar.Re-
j cordcregôfæpiüs fàlfisaütquafinuLlis accùfadonibusin
Comimini fratrùrh conuentu à talibus impetitum-jinnu-
mefis vicibus quad retis exifteret in terrain profttatura,
cum nibidprorAisdenquiflet, cufjjahilemfe tantummo-
doreipoiniiffe. Huncenim rnorep\habebat, vtquan<}o-
cunque culpaceturin n nquamferé culpam diffireretur.Si-
lebatperpetuo', qilï euvneùrn cerra &grauis caufe loqui
cogebac.V iffi mai d nugis;rocis,arqueo m ni
p ro r fus ocicriîthte alien a. Si quand overd de fpiri t u al i b us
lèrmô eratjnunquais firiëTufpinisjnunquamfihe lachry- ;
mis fiébït. Plâlmodia indeficiens., feripturarum fandarum
nodedieque meditatiô, propter quod & pfalterium
gldflàtum fëmper circumfçrebat, qiioniam pfalmos non
perfundôrie,vt quibufdam mods eft,fed fumma;cüm at-
tentione arque deuotio.ne cantabat; Vbi fi quid quod,
nonintelligeretoffendiflèt yadgloflaSftadm otulü Conner
teb à t D i e m tôt ùnvpfà 1 le n db, m e d i t an d o, n b dèravi-
gdândb & bran do peràgebat. Nam vix breuiflïmo fpado,
etiam Hyemalmnodiû'prolixitadbuçin lebbo qpidfcebat.
I. Quando enimâd alranaocéulte confugerep otera t , qui-
efeendi neceffitaté vix aliqnâdb le^b'rétinebatur.Qnan-
do verb propter communis obiëruantiam ordinis leblo
deeiîenonaudébat, n^agis eo àd fedendum quàmadia-
cendum vtebàtur.; Sederatetiam iplàfeflio non ociofa,
quando raeboeufi a lachry mis, nunqüam verb lingua
à pfalmbdia ceiïàbat. Innumëris confe’dfcum fiippliciis
corpus, toto pêne vitæ’fu^tempQreciliciisafperrimis ex-
alperâre cbniuéacrat. Habebat idem beatus virpro cella
domumorationis in turrialtillima arque rerootiffima,in
honbremSàridi MichaelisArchangeli confecratam, qui
deuotioni eius praecunblis Mona de ni loçis fpecialiusfa-
mulabatur. Inhacdiuinæ theoriætotusnd’â e diequeih- ,
te n tus, mente cunbta mortalia tranfcëndebat, & cum
beatiüimis angelis internæ conditbris vifioni pene iugiter
I affiftebatvHæcindeficiëntipmbratiqnumjbæcaflîduèjn-
i undantiuro lacrymarum, hæc d u r i fl^m or u rii'flagellor üm,
| hxc quotidianorum facrificiorüm V folâ quidem teffiis
' tune affuir: (edeatamen nobisprorfùs eelarenon potuit.
Nain iànëH ititêr .abdita latibuloriirn operà (ua îèmper
cclare laborant, fed ea fi homines taceant , lapidesclâ-
j mant.lam fiad habitumcoipofiseius'ftylus conuertatur;
1 foins ipfe luflicientia loquiiudicabitur» Corpusquippe
j attenuàtum, faciès macilenta, capilli incompti, ipiàque
canitie venerandi,vultüsdemiflus, oculi vix vrrquam patentes
jrOS finerequie lâcrà verbaruminans, nbn in terra,
j fccl in-ccdo pohrum hominem indicabant. Huic plane
. nohfiirdoaudirofl Apoftolusloqiiebatur;^<ej«r^wi [tint
j qumte, vbi Chriftuseiïindextera Deifedens : qu/efurftmfunt fa-
jpfte, nowqtu fuper terrant. Poterat 8c ipfe cùm eo dicere,
Na$ru autem co mur fat to. mams eft. Sed quia ( vt fupra dixi )
propofitum meum fuit, non omnia, quod mihi impofli-
bilefuiiTet , fed quædam de ipfius fànbïa cOnuetfetione
* narrare, ne omninp bead viri memoria fbpiretur, his bre- j
uiterpr«miflis,adgloriofum finemeiusfermocpnuerta-
tur.Isigiturinomni virtutum exercitatione.vitaefusecur- !
fu ppra&o , corporis incommoditare, breüi ad extrema
deduduseft.Fuitautem tempusilludPafchale,quo traof- I
a6la ieiunorum-quadragefima, purgatiorém gregeniTu»
um&velut matunorem lègetem Chriftus"inuenie.ns,mul- p
cos ex hacluce fiibtraxit,:^ fieut eleóta gtana,horrcis cce-
leftibusrecondidit. Multi namqvillo tempore leui mor-
bopulfati, quafinutuvoeantis Domini iilicofequeban-
tur. Inter qiios ifte vir Domini ( vt didum eft) «gritudine
decumbens, poftquam & facri ole? vndbone,& falutari
Chrifti corppris perceptione, atque commnni fratrum
abfolutione , ad iter ccelefte fcandendu m idoneusTuqus
eft,aduenit dies.laboris vltima, mercedis prima. Iaeebat
veróin lëÖto,- & lampadem plenam oleo, id e.ft,eonlcien-
tiam plenam virtutum teftimohiis habens, fpönfum ex-
pectabat, vt arbitror cum Apoftolo.dicebat.'G/orw wo-
Jira habereteftimonum confcientU nofira. Relpiciens ergo, vi-
ditinfinitam multitudinem albacorum. aduenire,& pau-
latimomnedomusilliuslpatium complete. Cumque do-
tihim prs^lariffimis illis fpiritibus repleram vidiflet, fia-
trumcohuentïimelïè fufpicatus, cuftodem infiimorum
bonxreligionis viriim Otgerium nomine, vocauit, eique
dixir: Frater Otgeri,hiccine ordo noftqr eftjvt conuentus
albisindutus ,an infirmariam veniat ? Crede mihi, h.odie
yideb,quod nunquam retro contigiffeaiidiui. ■ Vete Êcct
corpus beati viri fuis viribus defticutum fiiiflet,meutista-
menvigor, & zelus domus D e i ficut femperfuerar,
adhucin eo vigebar. Sed cum frater ille nullum al-
batorum in infirmaria ilia cfle affirmaret, adhuc in.eä-
dem opinione perfiftèns , adiecic; Miror valde quor
,mbdo hoc dkere potes, cum no’n pars domus, fedto-
raeifdcm albatis viris plenafit,&;te ipfum vbi nunelo-
queris, ex omni parteiidem circundent. Tone tandem
intdllexitciiihocdicebat, ndn hominum ilium conuen-
tum,fed beatorum elfeangelorum. Qui ad hoc abfqqe
dubio de fupernis defeendetant ad conciuem fuum, qui:
Temper mentecüm eis conuerlatusfueratin tetris, vtper,
ipfem fpiricus fui prsefentiam, eis fempiterpe cohabitaret
in ccclis: & qui per (pechlum &in arnigmate,-fecuhdnm
Apoftolum, hie Dei defiderabiJem vehementer clqiieriat u
fpeciem,manifeftata ipfius gloriafatiatuSjVidefet eumTa-
I cie ad faciem. Parum inrerualli fuccefterat K0c feruusDo-
I mini ab illis quos viderat albatis & glofiofis fpiritibus ab-
citusobiit,beatamqueänimam eistradens.adreghäcce-
leftia ( vt dignüm eft credere ) cum ipfispërttêfiir. Sedne
quis temere me hocaffirmare fuipicetufT-^dbd iquafi abfe
’quepurgatoriis ppeniseiusaoiniamad coeloseueblamdi-
xerim: intelfigat,nulla eos purgatiotie indigere,in quibus
nihil purgandum conftat remanere. Quod quia nemo
negare poreft, vtrurn Ifte ,fic purgatusfu'er.it, fortaffis in-
quireEefeftiuabit.EgbverOjQuantum h om i nib us cognb-
feere datur, dico iftüm fiein hac Vita per gratiam.Dei ani^-;
mum fuum diuerfis fanbtorum.opcrum exerciciis ernun-
dafle, vt nihil in eo mundandum'erediderim remanfifle.
Namfi hoc de muliisetia finemartyrio cdnceditur,quare
non Sc-de ifto concedatur ? Cuius enim ’crimina nulla,
fcuiu's ve.niafes etiam culpas vix aliquando deprehendipo-
terantjtot cruciatibus corporis fui,tanta feerthum Audio,
rurti inftamia,ne ignibus futuri feculi toiqucictur, expia- J
ri non potuit? Potuit plane.. Nequa'qdam enim via ices
fcélerumflammas experiri debuit,qui infebfnnium cbn-
cuplTcentiarum feruorem compelcuit. NeC pcenalis
in eo ignis, quod decoqueret in uenit, quem
ignis diuinus ad purum vfque
purgauit.
DeTur-
\icorpore-i,
\lbrfip .
Dei vidit.
jj-Ineódë
MS.^äomodo
ignis
diuinn -;-j
virtute
ext inches
fit in Mai1*
ciniaco-'M
] Gxnobio.
D
t Haric
iotegran: baulula
xMS.
DeTurquillo, "j* PnoreMarcinucenjiam
fororum.
C A P Y T XXI.
S Ltereyam fraterTurquillus nomine,' vimihilomi-
nus in omni virtutum finceritate &veritatp proba-
tus,ab adolefcentiavfqueadvltimamfene<3:utemiugum
monaftici ordinis manfuetiflime portans, ipfa miti & hu-
mili corporis Sfivulrus fui fpecie,quiddam caelefte prasten-
dens, curam fororum Marciniacenfiurn d mefibiiniun-
«Stamagebac. Quam cum peraliquantumtemporisreli-
giofiftime adminiftraftetfearnisingruente incommodo,
ad loluendum commune morris debitum appropinqua-
reccepir,, Cumqueillumihcinere &cilicio poficum, fra-
tres vndique circunftarent, repente ab eis fpiricu rapttfs
oBmutuit. Qua de caufa frater quidam ex his quiafta-
bant Vnfredus nomine, honeft* vir conuerfationis,aufu
familiaricatis qua prje cteteris ei femper adha;ferat, ad
eum fe inclinauit,&fi aKquid fpiritualium rerum vidiller,
qua;fiuir. Ad quem ille his verbis. Vidi, air,Dominum,&
dulce confortium eius. Hoc cum non vulgaribiis^ fed ira
vt exprefli verbis Latinis dixiiFet, paruo interueniente
temporisTpatio, defun^us eft. Etquia de Marciniaco
mentionemfeci,miraculum quod ibi diuinavirtuteali-
quando contigit, nullo modum tacendum eft.
Miraculum f quod in eodem Marciniacenfi Mmafierio
contigit.
C A P V T X X II.
ESt idem locus inter alia lanbtimonalium fen&a loca J
fingul^rem gratiam obtinens, & velut inter fulgentia
cceli fydera,quod^m fiio proprio fulgore praefulgens, Ibi
nobilium mulierummiilcitudo,& quxde ipfius regij (an-
guinis fublimitate defeendunf , fpernuntdiuitias, hono-
res contemnunt, calcant fupetbiam, luxuriam fubigunt,
Chriftique fequences pauperiem, proprio mundum cum
principe vincunt : de quarumiiumeroplurimaevirorum
morte deftitur®, fecundasiterare nuptias rcfugerunr.ali®
incolumes nBaritosdeferuerunt, qusdam abomni carnis'
corruptione immunes,angelicum virgimtatis honorem
carnalibus voluptatibus prstulerunt. Omnes camenin
commune, viriconftancia'Temineam molliciem fuper-
gteft® , non folum mundana omnia, fed & feipfas fibi
lhbiugant, opere manuum, p{almodia,oratione aflidua,
fletuqj indeficiente,autpr®terir® vit®n®uos abluunc,aut
meritorum cumulos aggere contendunt: cundaq; pror-
fuis vifibilia concemnentes, ad amorem inuifibilium cer-
tatim femecipfes accendunt Jnter qua; vniuerfe bona fha,.
fingulari perie & ante inaudita gratia, perpetuo fe carcere
damnantiita vt poftquam femel fa«Sta fecundum regulam
profeflidne,corpori monafterij fociat*fuerint,nunquam
qualibet neceflitate non dico fepta murorirm , fed nec
ipfas in quibuscommorantur regularesdomas, tfanfgre-
diantur. Hancipfie fibi idcirco more aliarum fandimo-/
nialiura equitandi vel deambulandi licentiam prscepto
Abbaclsfuiinterdixerunt: np aliquaoccafione velmun-
dusincisvideatquodconcupifcac, vel ipfas aliquid no-
xium faltem in excurfu viderqfeu audire compellat.Nam
eum quem a mentis fu® intuitu prorfus abegerunt, ipfis
quoque corporalibusoculisvidere contemnunt t«'[Sic
enim iuxta Apoftolum mundus eis mortuus eft ,&ipf®
mnndo,quod nunquam qualibet o^ffioneabaliquovi-
deri poftunt.quiaab ipfo ingrefluj quo adreligionem fuf-
cipiutur, veloqupdeisex more imponitur oculos habent
velatos,&facies circuntedas, ipfum velu quafi fudario
vfque ad- diem obitus in memoriam & pr®parationem
exitus fui circunferentes.J Ea propter clauftro falutari
concluf®,& vt fic dicam vitali obrtit® fepulmra, pro pr®-
fend coardione, fempiternam latitudinem , pro fepul-
chro,beatam refurredionem expedant. Vnde prius mo-
ri quam egtedi, ante occumbere quam limen defignati
oftij tranfgredi elegerunt. Quod tunc apparuit, quando
incircampofids villdedomibus,cafu, quodam tempore
ignis éxarut; Ferebantur in fubli me globi flammarum , 8c
exuftis circumquaque. omnibus f ,- fandarum illarum
habitaculis appropinquabant. Tollitur in ahum clamor
populi, ne facr® domus comburerentur, magis quam de
propriis damnisfolliciti. Fit concurfus omnium ad muri
cas ambientis propugnacula, 8c fuper domorum teda
Co n fee n den tes, totis vidbus obuiam ire ignibus parant.
Aréntem materiam quam fuper inueniunt longe proij-
ciunt, conuedam certatim aquam flammis inijciunt, nihil
qupdadigneam vim repellendam poflitvalere,inten-
■ratum dimittunt.Sed nequicquam.Aèïenim vénto com-
motus.rnultiplicatasvij^ ignibus dabat, &fumum flammed
vapori admixtum, vuldbus atqueoculisdefenfan-
duminferens, ne defenderent prohibebad Cumque ali-
quandiu reftitiffent, vidi tandem violento elemento-
rum conflidujtedarelinquunt, & fepallim ad terram
précipitantes, noniam doinos j fed propria corporafal-
uare contendunt. Ac ignis obftaculo remoto libcreo-
mniaperuagatur,& partem ®dificiorum fibi propinquio-
rem inuadens | horrifono ftrepitu , maximas lignorum
moles confumit. Ctini f veroludùofà vniuerforum vox
confufo clamore omnia replet^&totius ignari confilij, nil
nifi extremum ancillarum Dei exitium pr®ftolantur. Erat
tunc forte in locoLugdunenfisecclefi® Archiepifcopus
Vençrabilis Hugo multa morum probitare & teligiofa
conuerfàtione à Domino PapaVrbano cundarum ferme
Galliarum conftitutusLegatus. Ad quem velut ad parrem
omnesconfugiunt,&:vc in perturbatis rçbus fieri foler,an-
xie ab eo confilium expofeunt. Precantur præcipuè.vt iri-
clufis fandis mulieribus exitum perfuadear, neque tantum
ouium Chrifti gregem ignibus Paftorperirc permutât.
Motus Archiepifcopus, curfim clauftrum ingredirur,
omnefque fub celçritate congregans, fumma inltancia vt
pericuto cedant, hottatur. Cumque ill® omnino renuc-
rent,&priusTe poflèmori quàm propofituminfringere
conftantcraffirmarenc, ait Epifcopus. Audoritatebead-
Petri 8c Domini Pap®, cuius vice fungor, atq;ex Abbatis
noftri f obedientia vobispr®cipio, vt ad pr®l'ens hinc ex-
eatis,neque vos cum habitaculis veftris hie incendio cTon-
cremarifinatis. Adh®equ®dam maxim®t.nobilitads8c
fingularis conuerfationis foror Gisla nomine , quam &
ipfe multoties vidi, fpiritu 8c fide fuecenfa,refpondir,Nos
Pater, timor Dei 8c pr®ceptum Abbatis noftri, vc ignem
ætérnum euadere poflèmus, infra hos quos cernislimites
vfque ad mortem permanfuras inclufir. Vnde nullo
pado fieripoteftve aliqua neceflitate præfixos nobispoe-
nitendæ terminûftfaltem pedis pâfîu tranfgrediamur, nifi
abillo quiinnotTOieDominiinhocnosincIàficlocofbl-
uamur. Noli ergo Doniine fi placet hoc iniungere, quod
nobisagerenonlicet, fed ficut nos ignem præcipisfugê-
re, ita magis igni vt à nobis fugiat virtute Chrifti Domini
noftri armatus iniunge. Ad quam muliensfidem ftupefa-
dus Archiepifcopus, ac fubito 8c ipfe fide repletus, foras
ëxiit,& coram cundis qui aderantflamm’asintuens,ac
lachrymis ora perfufus,aic ; In nomine Domini,&per vir-
tutem fidei huius, qu® nunc locuta eft, mulieris, recede
ignis peftifer ab ancillarum Dei habitaculis, nec damna
aliqua vitra inferre pr®fiimas. His à pondfice verbis pro-
latis,ficut mihi teftificati funtquividerunt,repenteim-
menfitas flammarum inuifibili virtute reprefla, velut fer-
reo muto obftante vitra procedere non potuit, &abfque
vllo humano fubfidio »abfque aliqua pluuiægutta,incre-
dibili celeritatc femetipfam extinxit. Sic magnifico atque
infperato miraçulo, fandarum propofitum roulierum fibi
beneacceptum efle, diuina pietascomprôbauit;,&
ver® fidei meritô, omnia poflibilia credenti, v
ficut fn Euangelio promiftrat,
demonftrauit.
t domi-
F
||I j | i
i | l f i