m S. Petri P'erictâhilis Abb. Clun. IX.
E P I S T O L A X X I I .
Venerability cbariftimafororinoßra| DeifoaneiUalte*
lotfs ana liar urn Dei duärici ac magifira,Frater
Petrus:hum ills Clumacenfium Abb.ts.falu-
tis à Deo ,aworisanobis inCbrt~
ftoplemtudinem.
a Auiifus fum, 6c hod ïiori pàriim,Iegens fàn&itatis
veftræ 1 itéras: idquibüs agnoiii aduentiim me um
ad vos non fuifïè tranfiforiutn: ex qnibus äduerti,nön
folum me apud vbs jfuifte > fed & à vobis nunaquampoft-
modum rëçemïïe. Non fuit, vc video, illud hofpitiuni
meum.-velut memoria Hüfpicis vniùs h0<5Us prætereun-?
tis: nec:.f«dtus liim adueria,& peregrinüs apud vos, fedci-
uis fan darum,& dorfiefticus vnriamDeivSicfàcræmeii-
ti Veftræ eun’da inhæferunti fic benignö fpirirui veitro o-
mnia imprefîàfiint^quæ Jin illo fugaci leu volatico ad- |
uentu meo dixi, quæ feci : vtnon dicam ea.quæ ftudiosè à |
rae-ranedidta funr,fcd nec verb um‘forcé negligenter pro* i
latum ad rcrràm caderec. Ira notaftis dmnia, ira cenaci i
memoriae exlînceritacis afFecludiriuaræcotrimeridaftis: !
quafi magna,quad caslcftia.quali facrofan<5ta,quafi ipfius .
verba Vel opera Iefu Chrifti. Force möueruiit vos ad ilia I
ficretinend*, verba communis régala:, hoçèfttàm noftræ |
quam veftVæ, quæ de hofpitibus p.ræçipit : Çhriftus in eis,
adoç^tüt, qui.Ôc iufcipituç. Forfiran 6eilia dePræpofitis,
licet ego PræpofiÇtts vobis àodfîm: gui vos audit, me audit.
Vtina hæc mihi temper gtatiadecur àpiïd vos,vci mei me- j
morefledigneraini :'vt pro mp oraniporeruis mifericor- [
diain ÿcum làcrb gregis Yobiscömmifficöllegiö.deprece-
mtni. Rependo,& ego in hoc vpbisyiqem quam poflum, !
quia 6c longe anrequam vos viderem , & maxime ex quo !
veftri nbtitiam habui, fîngularem vobis in intimis mentis ï
meæi recefjîbus veræ‘, non fi iftæcbaritatis locum feruaui : 1
donum quod de Tricenario Vobis præfensfeci/abfens, vt (
voluiftiS, fctiptum £c figillatum tranfmictôj MicÉdetiamV j
ficut mandaftis, magiltri Petriabfolutionem^ in chartafi- i
militer fcriptatn & figillaram. Aftralabio veftrq.vçftriqoe j
caufâ n oftr o , mox vt facultas data fuenr, in aliquanobi-
liumEcciefiarum præbendamlibensadquirerelaborabo. '
Res tarnen difficiles eft, quia,vt læpe probauî, ad dandas
inEcclefiis fuis præbendas, variis obiedis occafionibus 1
valde Ce difficiles præberéEpifcopi lolent. Faciam tarnen
caufaveftri quod pocero.mox v t potero.
E P I S T O L A X X I I I . ^
Petro venerabïü & honor an do Dei gratta Cluniacenfium Abbati
, Prater humilis pauperum Maioreui Prior vocaux
, cum eifdew paupmbns &mnam a
KQuent veftraC pafernitaüs dulcedo, domnum Petrum
Viuianum duos delibrisnoftrishabere, Glp-1
fulas videlicet cdntinuas füperMätthWu m, & beati Ioan-
nisEuangelium glöfulatam« Et quia lariseos retinuit,pet
annos fcilicetviginti circiter , obiecramus humiliter ve-
ftram eharitatem | vt dignetur ei praecipere, quätinüs fine
dilatione illos nobis procurer reddere* Meroorem nq-
ftri ,patercitatem veftramy diuirta gratia incolumemdiii
cuftodiat. Sciatis denique.quiafi elletis Abbas alter qui-
iibet,&non tarn celebrisacque famofus: fradi foederis ae
fruftratie promiffionis, quaffi de.vificatione noftra
veftra dignatio mukoriensfecit, aperta
fronte quxreremns latisfa-
dionem.
E P I S T Ö LA ‘X X I V. ;
Charipmif & magnifiée honorandis feruis Dei, apud Maioré-
uuminhtyemumchrifidferüièntibiu,Prater Petrus hu~
milis Clumacenfium Abbas,falutem,cui[etotos
deuouerunt, aternam.
AntatDeo Propheta lnPfaimisj Quant dulciafaucibus
meiseloquiatuafiupermelonmto.PbirumSdegond meni
tiens icribere vobis, quod longedalciorafuntmelle verba
velliceræ veftræ mihi. Nam lemperfiipremam arcem
pedoris meiyobis, veftrique brdinii viris ieruaui inftitu-
ta Chartufienfia vniuerlariim feligionum inftitutiönibüs
prætuli : à primispene àdolefcentiæ ànniS, finceroaffedu
facrum religionis'vcftræpropofitumcolui. Vndé quarido
vacare potuit, quædam antiquiora veftri Qrdinis loca ad-
ireRequenter nùb pigritaüi, inacceffibiles perie niuibus,
Ôcàglacieàlriffimas rüpesrion abhorrüi ; fratresinteril-
las montium, & rupiuiii anguftiasomnipotenti Domino
(èiüientes, videre* viutare, atque cum eis in Domino
io'cùndarijdulce habui. Nunc lapptçib s quo, cum adhuc
teftarudis eflèrri, inibiitus fum, diû i&pér gratiam pëiet-
iam hucufque feruaüi / non quiderrt VoS Videndo; quod
vt volui hadenus non potui, fed vös Veftraque omnia
charitatenon fidadiligendo, colcndo, venerando. Sed
de fradd foedere,àcfrufiratapromim;ojie, qua vosVifîtà-
re miîltqtieift,yt dicitis,promiferarh,arguor àtantisa-
micisdurè conuénior. Audio quod fi élïèm Abbas alter
quilibet,& non tarn Celebris atquê faittôfü^,ap.erta frontë
dehis digna quàereretur fatisfadiÔv Sed agograrias Deo,
quia non fum Abbas quilibeC j fed tàm Celebris atque fa-
mbfiisV.vt hemo. veftrum audeat rae.aggredi,nccapertà
ironte de frado foedere, & fruftrata prqmiflïone qôaBrere
fàtisfadionem. Si enim non tantus, fèdalier quilibet Abbas
èfoeiri j cërtûin éff, qüiaimpune norieiiafiflèmi- Qüis
enim alitercredat J Nam à tam veracibus no aliter res qua
feriho procederet. Sed tàraen vt amifcis, & hoçintimis fà-
tisfaciam, libens maioris nômiriis fâftum depqno ; & me
Abbatibus, licet infeiioribus, fi tamen ioferiores funt i
compond'. Eligité quem vulcis de tofö Orbe minötéöf^&
de me vt deilfo, fi reùsefiet ,frâdi federis p(£hàs fumite.
Parcius tamenÿvt vel parùm propàrte ineaàgam,poenâ
fiimendaéft: quia mala fide ftadiHii foedusndnëft. Ob-
fiitetiôôtmulta,quæfcedusinjituro,&vifiêandi promiffio-
nem feruari non petrpiferùnr : négotia infinîta , hyems
fupra folitum h orrida,corporis muftiplexin çommpdu m,
qu o plu fquam per dimidi um annu mhatu ra fab orat : nec
adhucpléne hoftem tam diufibiinfeftum vincere poteft.
Ea dëcaufa micius , vt mihividetiït', puniendus eft , qui
qtfdddicir ,quodpromirtif,qüodmaximè vult,implere
non poteft. Habeo inde de reïimili mecum, & pro mea-
.gentemimagndm Apoftdlum. Vdluitille yeftire ad Co-
rinthioS, vr fecundam gratiam haberent : voluir & per
eos tfanfire in Macedonian], voluit & iterum à Macedonia
venire ad eos-, & ab eis dcdîici in Iudæam.Voluit hoc.
fèd vt vohiit non potuir.Excufacipfefeipfurn,&excu fan-
do non tantum fe, fed & me etiam contra vos fecütfî ex-
cufàt< Nùnquid, air, letiifatevfus fijm, aut qùae cogito,fè-
cundu m carnem çogifo : vc fit apud me,eft, & non i Quis
loquitur? Magnus Apoftolus.Si interroges,quis magnusi
Refpondeo. Non eft inrerrogandum. Vbi Apdftolo ma-
gnus additur,Paulus intelligitur. Hic ergq Apoftolus, ÔC
ffiagnus, àftruit fe noft eflè leuitare Vfum, fi àliqùando' di-
.-aliquando dixit, non.- Inrellexir enirii iemper qui-
dem ieruandam efièveritatem verborum,fed non idciïco
minus elle Verba Ve racial, fi ea rùufari cpgefet muftipli
varieras diuerfàrùm ca'ufarumv Quod 6c indicant verba
fequentia. PidelüautèmDeMS, quiafertito noft# qui fit apud
nonèCliniüo,eïfi & non : fedefttniUo’, esl. Quodnullarenus
verirate falua dicerepoifcr, tï verba fimphci.ex corde pro-
lata,abfqùe ralfitacis nota,rerum neceffirâte cogence,mu-
tari non polie vider«. Verum eft ergo quod dixi, ve nia ad
vos: fedcerta 6c rationabiliscaufameirapediuic, vtnon
Efiijtohir'uMi Vl;<
ad vô:.Hatefgo.dë çaufanonfutcihore meo,eft^fnthi11fnpleuit^ Vbi enim ëiüs çfga gcegçm cdmnViçafi)
& nqn: fed fuitinilïô,,eft. ExcuCuum et'go^më èûftpdîa f- Vbipaftdralis folliëituao ?^btpéreuntror,^
niöplus oimódurièxa<3ÓreselÏ’e ve{yfo,ßusfecj(fe j tmm ,& quotidïês%d itifçros fub^eius c o n ^ o u d ç ^ eu -
m.e.æftimbi b e j ib n s à i r a t r e Pècio. V ;u i..:io qii.i'>& pi eter tien ci um miic ra tio ? Im p u g n a c a lf iJ u e a lu i aifCMim.,acu-
vof uruarpif) veftram, vt in literisyèftris If éiffius jrèçentisif iîritfpêfié yniqc^fidn mutüàm caîdçm gladios^cöQf^VacI
&protfLofficij mei tatio poftatar, vrjuftqm fiierir, veftra
vobis reftitui faciam./ De reliquo, Vos Deo * cüi ferqitis :
meautëm noftrofqueipfi, vobifque con^men/io. -Qnod,
tardius Vobis fcripfi nolite imputare négligëntiæ meæ |
qu«ein cafu ifto non ell.v‘fèdimpucatèihfîiiiïaeimpQrtun1;;-
tari çâùfarum, quae fere femper mihi; niolclliefti’
frfàltem breui temporis ^>ació', ne dicam momento', me
mihi Vacate permififlèt:iam ocul.us yefter ,atice duos aqt
très me nies Epiftolam meam vidifl’et. .
,E P I S T O L A ; X X V .
Summo Pontifict, ty nofiro Jpectalipatri ,Domino P api
Pugenio, Frater Partis bumUis Gluniacen. Ab-
bàstdettotamobediemiamiCÜmfi~. \
fiait am ore.
HVoniam A p'oftolica mandata neg) igehçer fufeipere
vel exequi, pene c r i m e n iudico ■ r i dei i jo de q u i bn £
genus d cdlo clamant, quodProphera Dciolin) peffirQp
regilfraeljocutuseff; ' :y idi vniuerfumvIfraçl difperfum
in qionribus, quafi.oues .non h^bences Paftorem. .Si ab
eo d em a le fa & orib us iuftitia vEeclefiafticà èxigitur: aut
negatur,aue venditur. Sed hoa^ priino atelnpore.'- Iam
en i^ ’nonne'gâfùr^quianecqa'æripr.^TahtaiTitttatfpof-
fein hominem melius, fubdttts defperatLÓ faéïa eft : ’ vt
cum innuméris ærumnis vniuèrfi.làborent -, totaque-Dio-
cefis eius malis infinitis exuberet * non fit iam fête qui
detantorum hopiinum numcro-eiiiSiCuriaiiiadear, Inas
apud eum querelas deponat, confilium quaerat,iudiclum
véliuftidanjexigàr: Quorum dmniuip niHil penes ipfum
i n u enirc le poflè no n^dubicat, M an et ociofiisin ter nego-
^iàirinnicâ,;yiderifqqp^^ ^rAntumjfèdltfptwâh
gfii^rosin fibi commifïàs oues irruepres, fugit, yc magnus
Gregorius ait, non mutando locum-, fed fuberahendo fo-
latiuni. Fugit,.& eofugiente lupi rapitint^&difper-i
gtfplduesi Sed fortiffislaieos negligit, & vtrembtipres;
ab^rdine v e l prqpofico fu o , contemnic. Fqttafic illis
con ten t is Mona c h oru ‘m vel clericorum curam: > qnibus
pïofeflîone propinquior eft', fibi aflumpfit. Se<!j;ê. vti-
nàra^quatirum adipfum .clerici vel Monachilaicis pares
eflent. Sed prorfus non funt. Nanv cum effeâum auxi-
lium vniuerfisæqualiterneget,affei5lum tarnen quantum
,èx his quæ^n eo vidcntUE,,àfitàb eqaudiuntur,lbrigefna-
iorem laipis, quam clérîcis aut rho naChis exh ibef Re-
deuntilliabeocpfitentlad fe|pfos;^6ciquiagladjumfpin^
tus /quod eft verbum Dei,in;ipfo alligatum cerntfntycon^
[■uen^ftbca a gl infos p rop r ids.; | & qu od il te. f èrpîotie pa«
pcarë'pofiel'jbi^ulcóeffulóJancuinepacare non pbfiunt.
l^abepEtantendliquiid^coöfili® quando, vtdixi, defei-ti
1 à fuo Epifcopo fe ipfos vi armataipfi tuentur. Sed quid
vcb»ilBxqi^lif?^Q»i4 -g>onaebiS: temedij | | Carentyerc'
fub tali Epif copo , pon tan tu m diuino, fed 6c huimno
auxilio.Diuiöo,quiafpiticiialigladionondefen^im:ux.
■Humano , quia fecularis gladius, quo ipfi vti iw i pofi
func ,ebs defendere nequic, nec quifquam. Prinéipum e-
damiam altero Vccomperianno,mixhiàpaternitaté.veftra
fcripris.&iniWÀis Jj.quia nec^umea cxequtftus fùm^ me
'baaEpiftdla apud Pafrëm excdlatCffufcepi. | 'Ne0rni?e-
cur fa:pientia»veftra » tamdiu mè vobis inde fAriberc^diftu-.
liflè,quia pene fimul,& rei' cognitionemaccepi,>& ftylhm
adferibetîdumaptaui. 'Quanvfi prins agnofcejqelicuif-1
f«,quodnuncfacerecoepic mantis,exeqtiinoh,diftuUuetl
Scnpfit ante annum rèuerentia veftrâ domnd Lenipui-
eenfi Epiicopo i mihi : veinexemplan li|e'raram Apo-
ftoiicarumi-qtfib | Idaró B riuaten fibusjsleri eis mihiobla-IJ
tolegi,quaunus Glaromotenfem Epifcppum, cumfocio
iam diiSlo.ldielpcoque congruo euocatutnqonuenîrenlîj
6t;ytrqiritCmquehdam5quemperieperbie^ni0m Cap turn 1
tenuérat,r€daeret,pfæciperem ;i'&vqaæftidnemi qu?e de
caftellOi A lfone inter quofiiam nobiles verfai^attm, vfeftra
fiiltus aûâ;Qritate,térri^;narem. Addita fun t^quædam
alia de Epifcôpô^ qûæqobis^udienda , qqn^lfibolpnd'a
commiflâftmr» Liferas illas' clèfiefab vrbe detuisrmïJriJ
nècmihi 1 fédJêidem'Clarôhiwiteîifi.
ruùt. Vc antem ipfî mihitéftâri funt, hoc ea neceffirare uroaaipfosidefenfandos fibi affiiiqif. Mutataeftiamex
fecerunt, quia captiuam fuum, qui frater vnius ex ip fis ! parte à löngo tempore, fed nuncnoftris diebus ex’ tpto,
erat,alirérabEpi(eóporéciperéncquiueruhr. (^iftatîha | Apóftoliéa fenteritia , quam de RegeyelPrincipePauluS
y teas habuir, nobis vfque ad hancdieminuifibilës fecit, profert, Jgonenimfinecauftqgladium portât. Quid çrgôfa-
Ea caufa eft, quia dmeApoftolica1 praecepta impie ta non ; dec clericahs vel Monaftieus ordp, maxime interrailia,,
funt. Non enim acceptaimplere heglexirfed non àcce- j quantum ad hoc inifera : vbi ne“e EcclefiaftiCa cenfura
prà implere non potui : Idem, & de Lemouicenfi Epifco1 i protegitut , nec feculari gladio defenfatur ? Taceo gra-
pq rion quidem fcio, fed feire me æftimo. Quem ergo uiora,taceoperemptona, quæâhiul.tis, vt mihi videtur,
hæc culpa refpiciat,quia clarum eft, dicere meum non eft. I fide dignft ante multos annos audio, .& fréquenter â rer
Dicam tamen feqijentia, quæ idcirco tacenda non funt : I fèrentipus audire non ceflo. Quorum qdiaWftisefle
quia-non vnjijduobus,aut tribus, fed mulriÿipopùlis noxta j nequeo, relator elle nolo. Audietiÿr credo, ilIad^.Q'téra-
ftint. Ariierniam olim tam fpacio terraruin, quam multi- I pdtejvçftra fublimitas, ab illis qui ea .nobis refètunt , &
tudine pOpivlcirqm , cefte;Gæfare, & quibufdap aliis hi- ; qui coram vobis teftificarr poterunr. De cætero , fi pla-
jftoticisvregnum iuxta regnorum antiquorum quat^ita^j ;cet, excellentiæ veftræ præfentiumktorerocomrnenda-
temfuiffe; multis, etfi non omnibus, notumeft. Huiiis i mus : clericum nobilem , 6c in quantum fcirepoffiimus,
torapene ciita,deficientibtïs regib us ycomitibus, magis ] honeftum.Habecenim caufamadueffuseumdem Epi*
Chtiftianum populum infeftantibus quam defenderiri-
biis : ad iuftum & lene regimen Ecclefiae, iam a lqpgb 1
tempore conuerfa eft. Huic foli deficientibus , vt;dixj,
Prineipibus .v.elinfeiris, hücufque inmxa eft , fubhacfe
rtitam acfeeiiram manfifle-gauf(ä eft. -EpifGoplénim, qui
anceiftum terrae illi iure Eecleftafti’co pEipcipatr fUnt ' &
quod fuum erat iuxta fjbi datam graciath implèuerunt ,Sc I
qubdRegutn vel Principum fqcrat in defendcndoEccte-
fiara>duxcaquQdhc\iit fup‘pleuecnnr. At nuneper vigi^i
fete annos popiilus ille Dei tantus, tam nuifietofus'^^wa'
lcuptüiaï ländttC verbum1'deTudatis ohm diófcu.m, map fit
fine Re ge, fine Prin'cipe, & qdq4 folnm eidupererac, fine
legevquodperus eft, 6c facerdoce.' Qöom'o.do enim facer
dos dici poteft, qui excep'cis facraibentis pontificali-
bus,dePontificisofficio'iex quoEpalfcbpari cospit, pene
icopum. Quæ fi iufta fucrit, lieqt noiifit necelïà-
ria deprecatio noftra .* rogamus tarnen,
Vc ei fubiieniat çlementia
, \ Veftra.
EPI