, P e tr i tiefen ß s Batüfimiènfis
.Com
lufiin $.
item lex
tl. de a-
dult. de
eap.6$.
Rom. 13.'
om. 2.t
B
RJal.ioj.
Impuni-
cas radix
vitiorurfi,
ProM.iV. i;
na eft terra , pa {firn coniugati àc^üe lolutiad vxpr'es
hinniurif aliénas, päiuper rapiens'aliénarn ouicuïam fUt.
péndicur, adulter alienam vxorem rapiens patienriffiinë
fuftinetur. Hæc eftdçceftabilispàtftntia, quam Apoftolus
ironicè pioponebar, libencer, inquit, fuffertisinfi-
pîentes 1 cüro luis iplî lapicntes. Audiantitaqrienoftrï-
Prou.s.3*. tegès, quod tex fapientiftirnus Salomon iri proùerbijs
fais dïcat :^Non ëlLgiandis culpa, cum $ws furätuS fuè-
rit'i furatureniiii, Vt cfuriçntem implèa&ianim'am | de-
pr;.Kenias quoq'ue redder fcptuplum: qui autem adulter
eft , propter cordis inopiam perdet animam luamj
trirpirudinem .& igSfrtnjiiüiti' 'Cöngre^'fibt^6?:0.p^o--.
briurri illius non delebitur. Lex Mqläica&Imperatoriæ
fanÆtiones adulteros, & èos quinefando coitri legem nature
nnpugri’ant inorti addicunn Prdptereaëtiamprin-
cipibus dacus eft gîadius ad vindiétam màlefàétorum :
ipfi veïo abominationes eorum dillïmuknt, aut per im-
punitatem potius Fouent.- Videntes furem currunt cum
e o , & portioném luam cumadultëris ponunt,&polluti.
labij parti ci pi o peëcàftt, & non cqrrigunc, vteisconue-
niât, qndd Apôttolusdicir. Propterea vos non cotripi-
tis.quiaeadem (a’piusagiris. Omriiâ illicitacommittun-
tur impunè, nuîlulque pro diuinæ legis præuaricatione
damnatur: immb.laùdaturpéccaior ihdefidërijsanitaæ
ldæ, & iniquus. benedicicur. Impunitas eft ëqüidèm ne-
gligëririæ filia ,cohtumàciæ mater, radixpeccati, nutrix
adulrenj,&iri£eftus,""mortis æternæpræambülaj prépara
tri x inferni, per fmpunitatem impiorum ruàlitia con-
ualeFcit, per haric in fuß ftercoribus miferi computre-
fcunt,atqiîe peccàtorum fuorum bibentes vtinam glo-
riantur, criin male fecerint, 6c exultant in rebus'pelïï-
mis. Q^ânturia »fît" innocentiæ bonum hèfciunt, qui
fernher riocere nouerurit, tant© liberius, quanto defpe-
iatius ,totas in peccatis habenas cohiuïpifcentiælaxant,
totadefideriorum impetu fetuntur præcipites iri con-
tCmptum, ficut fcripftim eft: peccator, cum venerit in
pronindummalôïüm ,contemnen Sanéta Dei mandata
& tèrribiiia èiu's indicia verba reputaftt, nec mortis
ærernæfappllcia'timenir, donee pernicibfo nimis experi-
merito cogriofçarit"per intërmiqàbiles cruciatus, quod
'crçdereauttimere noluerant. Nam cum Chriftusin iu-
dicio corpus illud exhibuerit, pro falute noftra fufee-
pturn , pro noftra abfolutiöne damnalum, prb noftro-
,rum vuinerum medicina clauis ßc lancea perforatum ,■
quiderit, quando çotitra immudicias noftras liùdres &
cicatrices in accufationeip & damnatibnem noftræ per-
tinaciæ proferentur î Illud coeleftem exafperatiram ,
plerîfque difcritnèU' ictërnæ damnàtibrii^ accumulât,
qubdqüida.m principes Ikcerdotum & fènioreis, populi,
licet non di£fcent iudicialàngùiniSj eadem tarnen traâant
difputando Sc difcëptahdo de dllis, fc^ùc idëb inimunes
a culpa repùtànt, quod mortis auttruncationis mémbro-
rum indicium decerùèDtes, à pronùnciatione.dùntaxat
èc ëxècutione pcenaliS fententiæ feabfentant. Sed quid
bac fimûlatiônë perniciofius eft î Nunquid difeutere &
definirè licitiim eft , qüod pronunciaie non licet ? Ceftè
Saul de morte Dauidmultiplici machinatione traâabat ;
&vt malrpam fuarii tub vmbrainnoGentiaepalliaret, di-
cebar : Nön fit’manus inea in"eumfed fît fuper eum raa-
nus Philiftinoru. Sanè quàntü hæcdiffimulatio eum ex-
eufabat apud homines, tantum apiid Deum eundem dà-
mhabilms àCcufabat. Expreftà fimilitudinis forma. In
cbnfiftprio illo , in quo7Chriftus ad mortem daûinatus
eft, Pharifei & ^cribse’ dicebant : Nobis non licet interf
e r e quemqùam : Cumqüe tarnen clàmàrentdicentes,
criieifigè, fentëntia’m in eo bedifionis cruenta maligni-
râtëdi'Êtàbant. Quem occidebantgladio tingiicé', pubIi-
cè’pfbteftabantur fifei oeçîd'ëre non licere , éqfùmque
iniquitas eo ipfo deteftabilior eràt, quia vt eua,derent hu-
manum iudiciUm^ earn fimulatiblhhqcénçi* occulta-
bar. Animabus prælatus es ,‘non corporibuè, nih.il præ-
lato commune eft camlPilatb. Chrifti villicus es | Sc
VicaiiusPetrimëc tërèlpondere bpbïtët Cælàri dq xomr
miflà tibi iurifdidione, fed C h r i s t o. • Quidam
tamen’pel: vfurpatâs feciili adminiftiationes iè-^indulo
Âbufus
clèri’côrâ
iditcuciu:.
l.Re.iS.i
D
ioMM.18.3r'
l i ®
curiali obnoxiant, Stlquafi renuneiâuefint fuse priuile-
>gio.dign itaifs, cal cul um durions euentusexpeéUn t.Nam
prq-caiifâ huiufmodi hodie inSicilia-macipatifuntEpifCb-x
pi quidâ carceralibus viriculis : necaliquodexpetftant ab
Ecclè/ia Röinana folatiu. quibusimproperaruq à fummo
Pontifice,vtbibantde calicé^quefibi réméré mifeuerunt,
vAdymbrarilc huiustéporisinftitiâIpeótatillud',q>ftAPj”
fcöpus atit fâcerdos occidirur,poena tarttifîagiuj fub difli-
mulàtione trànfîcur j prb interempeiooe vero ludæi ex-
aêtiffima diftrii^iiönb rigot iudiciarius exercetur. De
tbta illàmukitudine , quæ in:necem beati Thomæ Ar-
chiepifcopi & Ptimatis qianum conßlij 6c auxilij prar-
buerunt, neC vnuS auriculam perdidir. Interempta verb
vxore Ààron ludæi, in illius rei;audores &con(ilia-
rioS exquifitis fûppliciorum geiVeribus toca terra infre-
muic. Illud nihilomirius abfurdum deteftandumque
dicitur, quod effrada Ecclefiarumimmunitate & dignitatefacri
ordinis conculcata , quidam principcs terri de
■fdla immunitate cogitant ferarum , & hominibus ge-
méntibus inter ferUiles angarias, cérui, capreoli, dama;,
de lepofes, priuilegio fummas liberta'tis exultant. Pau-
perum fegetes Sc hortos impünè depäfeunt, nec eftqui
. èfos arcere præfnraat : lex enini funeftà homines hodie i
nori iolum de captiqne feraràm, fed de fîmplici càptio-
nisliiipicione eohdëmnat. SucciduntUr membra 9 quae
in caufam humanae propagationis natura creauir, effo-
diuhturqculi, pedësetiam manufque truncantur., & homo
qui ad irnaginem.& fimilicudinem Dei creatus eft,-
in fui creatbris contumeliâmhorribilirer deformatur.
hanc equidem & Ulias odibiles Deo leges Dominus rex
j non inftituit, fedinftitucas inuënit, quæ licut conditori-
I bus verfæ funt in æternum fupplicium, itadomino Régi
cedërefît in præmiüm iäluris ætêrnæ, iï eas hortatu yç-
ftro, aut omriino delerfe ftuderèr, aut ex pane aliqua rem-
peraret:, Deus equidem propter hojninem é>e(liai' fecit-
Ët ficut legitis in Gënefi, voluit & præcepit Dominus,
hominem pifeibus maris, atiibUs-coeliV&.beftijs terræ ,&
cuniftis animantibus dofhinari. vttaceam de coniugijs*
quæper viole»tian^contrahuntur, depnpillorum eufto-
dfjs&tutëlis,qUasfola didatambitio, & de alijsenor-
mitatibùs innumeris j(quas refrigefeente charirare multo-
rum corn Munis abufîo int^ôdûxin Tu.um (altemexcitqt
zelum, quodÊccleliafticà dignirate çalçata, vineam Do-
'mini, quam plantauit dextera eins,exterminaiiit aper de
iylua. MÜftekrur Dominusvineæfuæ,ôtexurgaceoin-
fpirante acquis ex filijs exeuflbrum, qui auulias propagines
eius in fanguine frto ftudéb t rep la n t a r e. Polîtus es Hirer
principes pbpülorum , intçr'patres confcripcos , qui-
bus datifurttgladij intnanibuseorum adfaciendamvin-
didam in nationibus.r Exfurgë igirur homo DeL, ex adr
uerfo afcënde, ad opus förtitudinis te accingens : luc-
curre plag* Ecclefîæ : venue- cum Apoftolis' tunicam^
Vt efrias gîadiuin ,°ignituril eloquium, ßrfpiricum vehementem.
Aimapptentia D eo adconuicéndara omnem
irioffedientiam , ad capflüahdum.olnriem intelledum
in dbfequium C h r i s t i . Vâs eledibnises^ Vt portes
nbmen' D o m i n i cqfamgentibus& regibus. Eua-
ginato linguae gladio, in executionem Epiicopalis iufti-
tiæ, iuxra formara quæ-tuæ piofellioni annexa eft, cir-
cumcurre. vUltus tüus fit fuper facîentes mala. Clama
iniquis ,-nôlite iniqu^a^fere, & deliriqâ'entibuS^nolite
exaitaré cornu. Dominus.’Iëremiæ, & iuleiemia loqui-
turtibi di'cëhs.4 5 ta in arriodorous. D o tà 1 n i , &loque-
re ad ôitines, fifortè atidiant & poenite^nt,»&conuer-
tarïtùràvia fuajtnalg» Yade f& clama fèrmones iftbs. Re-
uertete aducriàtrix Ifraël, dicic D ominos, &C non auet-
tam fàeiem mëam à
uertentes. Du© funt, iuftitia Sdibertas, pro quibus quif-
qüe fidelis vfque ad fanguinem ftârë deber. Si ergo rts
exegerit, pro iuftitia ôc liberrate Ecclefiæ, non dubites,
facultates tuas raptoribus, famam iudibrib;, fortunam
përiculis j&feaput holtiljbus gladijs obiedare. Deleda-
bilèfpedaculum eft angelis , fi fit homo prq ioftitia op-
Piobriumabundantibus & defpedfo fuperbis. Apoftolus
nbn^'erebatur vitam iùam periCulisexponere ^plubiedis.
Et eg o ,
C/frcliiclidconl Opufcula;
B«rn. 8.8
I- . V |.
AB. 20.26
Utero», in
:,Matt.
'Et'ëgo,inquit,fuperimpendar pro animabus yeftris.Cum
Del bëneficijs etiam angelifeimpares fateantur, quid éi
tecribuere potes pro omnibus ,-quæ tibieiusgratiapræ-
rogauit ? Pro cepbfuit ad mortem animam fuam, quid ergo
vereris pro eo pottere vitäm breuem,fragilem ôcincer-
ram ? "quam lex mbrtis in proximoexaduraeft,&nunc
eamfalubrius polïet offene deuotio? Vtinamdaret voluntas,
quöd nceeilicas extorquebic, & quod tune folue-
turexdebito, nunc offerrètur ex voto -, teftimonio veri-
tatis, qui vitam fuam perdiderit, earn euftodiet, 6c qui
eam euftodierit, perdet. longe "confiliofius eft perdere
illam, vt cuftbdias, quam euftodire vt perdas. Si ergo
Chrifti difcipuluses, ignefeae zelus tuus , exfurgatEpr-
fcopalis au d o ri tas: nec inuè'niaris in magnis minimus,'
qui magnusin minimisexftitifti. Si longa eftiiianusRc-
gis,longior deber elle manus Epifcopi. Arripiat iudiçium
manus tua. Si dixèris, plaga magna eft, & curari non po-‘
teft. Scias quiamaioreftdiuinamifericordia,quàmhu-
manamifena: Spera& confide in e o , quipofuitadiuto-
rium fuper potentem, cui non'erit impoffibile omne ver-
.bum. Scabulario didum eft. Curam illius habe; Cu-
( ram habere & non curare præciperis; Cura ergo & labo-
! ra: nam fi ægrotùm non curaueris, implefti tarnen med?-
ci vices , fi nihil ex contingentibus omififti. Apoftolus
! non dicic plus profui, fed plus omnibus laboraui. Deus
antem mercedem laborum fandorum, non ex prouenitu
laboris, fèd ex labore mecitur. Ideo Paulus non in pluri-
maobuencionelaborum, fed in pluribus laboribusglo-
riatur. Annuncia populo feelera eorum, fi obduratæ
froncisfunc, &tuèdiuerfofrontemtuamobdura, fron-
tem duram fronte duriore obtundas, & dicat tibi Dominus,
quod legitur quandoqne dixiftè Prophetas : dedi
frontem tuam duriorem froiitibus eorum. Sufficit, fi
cum Apoftolo fecura confcientia dicere merearis. Con-
teftor vos hodie, quia mundus fum à fanguine omnium
veftrum. Non enim fubterfugi, quominus annunciarem
vobis omne confilium Dei. Sicut B. Hieronymus feui-
bit. Maluir loannes periclitari apud tegem,quam diuinç
legis filere iuftitiam. Helias contra ^phat^& Iezabel, &
loannes contra Herodem & Herodiadem mifli funr.
de,fi & tu à Deo miflus e s , vt magnates terræ arguas,
Achàb & Herodepeiores.Conftatenim Achabludæum,
& Herodem prolèlytum fuifle, damnabilius autem eft in
Chriftianoquodlibet crimën,quàm in profelytovellu-
dæo. Sic ergo ftq^eas implere Pontificem, v* in Domino
viuas, & in Domino moriaris. Verbum A^oftoli eft
venundattis fub peccato : eu verà regu laris Canonicus, 6c
fpiritualis homo,quod in caiionica epiftola legitur, reco-
lere debuiftès. Si præoccupatus fuerit homo in aliquo
d eliâ o , vos, qui.f^iritualeseftis^inftruitehuiufmodiiti
fpiritulenitatis. Vtinam corripiatmeiuftusinmifericor-
' dia & increpet me. Benigna enim eft corredio^quæex
carirate procedit : nain 6c caritas benignaeft. pi
abuiidantiacordis, & ex adipeiniquitatis.os cui
cunim èft. ided lingua cedens proximum vulneras,
calamum quafiatum conteris, 6c extinguens linum fu-
migans in ipiritu vehementi conteris naucsTharfis.Scio-
luses,paucæquelitteræfaciuntcë infanum. Volens ergo
cpnftituereiuftitiam tuam,conuerfus es in verba maliciæ,
aliofqueiudicans 6c diffamans, venaris tibi ex aliéna de-
prauarione fauorem. Pro minimo tarnen mihi eft, vt à te
iudicer,autabhumanodie. Qui enim iudicat ine.Do-
minüseft." Quis te conftitüitiudicem fuper nos î Tu quis
es,quiiudicas feriium àlienum ? Domino fuo ftar.aut ca-
dit. ftabitautem. Ego verô,quemimprudehtius&im-
pudentius atguis , arguam te 6c ftatuam contra faciem
tuam, vt difeas non blalphemare; Apponam ergo iàgit-
cas poten tis acuras contra linguam doloiàm, maledicam,
magniloquam, fcurrilem, diuolutam : loquar contra fibi^
los ferpentis antiqui : nam in lingua rua loquitur, qui
quondam in ferpente Tocutus eft. Lingua liquidem de-
cradèoria, viperaeft, lenirer tranfit, &grauiter perçu tic.
membrum fubftància modicum, maliriamagnum. Et, vt
verbo B. lacobi vtar: lingua modicum membrum eft,iëd
plenum venenô mortifero. Si,quis purat fe religiofum
elïè, non refrenanslinguam fiiàm, huius vana eftrcligio.
Religiofum te putas, quia religionis habitum geris, lëd
lamftiras 6c lingua viperea fimul elle non pollunt. Sane
vit hnguofus non dirigetur in terra; incircumcifàenim
labia plurimumfordis libi coagulant omne vas, quod
non nabet cooperculum, in lege Domini léputaturim-
mundum. Verbum Ifaiæeft. Cufcrus iuftitiæfilentium.
VtinampofüilTesQlUüm cirçumftantiælabijs tuis, & non
prpfiluilies vfque ad piaiedicendum. Maledici enim
regnu m Dei non polfidebunt. ^drixasmeinuitasinui-
tum. Teftimonio enim Salomonis : quidimittit aquam^
caput eft iurgiorum; & lingua occafiö eft fcandali, quo-
ties iri detra&ionis profluuium le diffundit. Qui me 10m-
môrit, (melius non tangere clamo) flebit, & infignis tota cantabi-
tur vrbe. Vtinam tacuilîes, vtprudentiorappareres. fed
vnde me nofti ? No» expeftato vulnus ab bofie tuli. Porro licet
faciem tuam non viderim, ego te intus 6c in cute
lïue viuimus , fiue motitnur , Doriiini fumus. vitaqui- ui. Exiftffnafti inique, quod elïèm tui fimilis. Egoqui-
dem confelforem, caulà martyrem facit. vbi autcnvper- dem in opéré meo fimpliciter ambulabam, tu verô do-
fecutionis caufa non imminet, pia in feipfum crudelitas losèagebasinlinguatua. Setriiriabam triticum,&tu
& defidecium patiendi, vicem martyrij recompenfet.
V a-
1 N V E C T I V A •
IN DEPRAVATOREM
O P ER VM BLESENSIS.
mièus homo fuperfeminabas zizania? Noli quæfo-19-
qiiendo fublimia gloriari. non plus lapere, quàm oportet
fap'ere. alta enim lapere mors eft. 6c facile periclita-
tur, qui fe in alto profpiciens obftupefcic. Dicis, & feri-
bis.quia me non vidiftir^ gaudeo plane, quod me non
videris. lam fpiritum afpidis in te ftnfi. vtinam me nori
videat oculusbafilifci. Inuide &detraâorDfeo odibilis,
quid me mordes ?' Qui eriim detrahit, dicit Ecclefiaftes,
.ficut lerpens, i|ui mordet in occulto. Si inuicem mor-.
detis 6c comeditiv, dicit Paulus, nonne ab inuicemaoi
c ü f r
Pf*. 139.1:
Ntt. 19. ij
H or at. lib.
O nid. ep ô
Hcroi.
loan, i.ip - J
öpufepli
in Iob^i-
fta-ad- j
ucrfaijüsv ’
cauillatus
fumemini ? Si ore ad os difputatio & confliclus effel
EXhbreariunculam toamci/fngratiarutnaaionenml-, nos.patientiusfaftincrem. Facile eft tibnmpugnareab-
tiplici fufcepiflèm,nifî præblandiemisfuauiloquijle-f fentem.-.teftequeHieronymo.dchcatadoari.iaelt, pu-
nitas captiofa m eaideniis iniuriam conùitij euafiflèf. gnam diflaré de m»to. la me mnam e*pe™«s *
S'çriptbmeft, quia omnis homo primùm bonumvinum oris & opens vocem. Tutum tamen mi.hi eue non at-
p6nic,nec ptopinantur venena nili n*lle condita. Si Pro- bitrOr cam homine cerebrofo eontentiofum tunem tra-
logum irtius opufculi mei fuper Iobdilrgenrmsinipeïif- here , &concraeonfiliumSalomoms, ftulto mxrafuam
fes, me fatis excuiabilem fàciebantea, quæ mihi liberum ftultitiam refpondere. Meas ergo miunas d.lhmula-
feribendi arbitrium inuidebant. Sanè ante opufeuium j rem ftlentio : fed vereor ne détenons m; tepradumpno-
illudnondum hoe genus feribendiatiigeram.fimplieef- | nis exciter meentmavaga&effrænlsimpunitas. Epifto-
que laboris mei primitias , quas in Cbrifti obfequium de- lam feribere inceperam, fed exuberans matena loque»
Gàl.S.if
I dicabam , 6c tuneprimô riafceriternftadijmeilpiritualis
f rnfantiamexquifitis machinationibus impugnafti.Parce-
I te fimplicitÂti débueras, nec in derifiônis materiam dà-
f rc faliuas decurtentes Iri barbam Dauid , 6c verba in-
fantilia Ieremiæ. Et ego qüidem carnalis hbmo fifln, 6c
di non patirur Te ad epiftolaie compendium coardari.
In librum ergo epiftola «refcit, & euenit Salomonis ver-
burri, quia faciendotnm librorum nonerit finis. Dece-
bat ordinem tuum ea feribere, quaè pubhete vtilitati
proficerent, quse meritem reficèrent, qua omnèriiin-
3BH
i II
il
® i ï
«