p f a l 1
P7W.24.;
Matt.iÿ.
- Heir.}.
Leuit.12.
gratia’,non coodemnant fi mplicitatem natuiJe.Hoc indicat
vei bum quod dicitfir^r&liMr«. Quoraodo enim paruulis
pra:dicandum eftEuafigelium,qu6d'non incelligut,
nunciandum quod non percipiimt,intimandum quod no
aduertunt?Quomodo,vtait Apoftolus de maiorisastacis
hominibus.inuocabuc in quern non crediderurtAut quo-
raodo credent ei.quem non audierunt?Si vriq;credere no
poflunr qui'n on habent pradic^tore, nee credere pofTunc
quinon habent credendi auatera.Qup<ifi illi a culpa per-
fidia excufantur | propter pradicatoris abfentiam; excufantur
& ifti, propter minus accommodam pradicadoni
infantiam, Nam.fifides ex auditu, auditus aurem per ver-
bum Dei, non potuicefle fides, vbi non fuicauditus:nec
auditus efte poruit, v bi non fonuit verbum Chrifti. Impe-.
dit quidem a falutenon baptizatos paruulos peccatum o-
1 igi nale, propel li t multo roagis ab ea,fuperaddicu aaualc,
fed fpreia fidei reatus,qua quia non audierunt, neq; fper-
nere potuerunt, neutros prauale t CQndemnare^luftus eft
enipiDpminus, & iuftitiasddexit, quinuriquamab ali-
quo exigit quod non comirtific, nec compellir alique in-
debita foluere,qui fiepe folet maxima cdamdebitaindul-
gere. Temperateigicur nimiam, quam aflumpfiftis, feiie-
ritatem, neq^iuftidres illo videri velitis, cuius omnes viaj,
I miredc6rdia& Veritas,neque paruulos excludatis a regno
! coeloru in,de qu ib.iple d i ci 13 ahum efi enim regtium coelom m.
Valdeenim iridecensSfimpiumeft, vt hoc negemijs paruulis
Chriftianorum , quodconcedimus paruulis Iudxo-
rum. Sceleitum plane eft, nonjribuere hoc tempoti gra-
1 rise, quod datum eft adhuc filijs irx: peruerfumeftea pri-
uilegia dare populo feruitutis.qu* negantur fi lijs liber ta-
tis. Neq; enim lex Euangelio,vel Moyle? Chrifto praspo-
derare potuit: cum file vc fidelis feruus, hie iuxta Apoftolum
,vt vnicusfueritfiliusindomo. Circumcidebantur
prcecepto diuino oCtauadie Hebrjeorum paruuli, & pur-
gabanrurdpeccato original!. Qme i bi fides puerptu; Quis
erga fufeep ta fa cram enca in tellect us eorum ?■ Quaediuina
cognitio?Qux oris profcflio.’Vbieftis,qui paruulos'Chri-'
ftianos damnatis?Saluanturparuuli Iud^orum facramen-
to circumtifiphis,&non fa la ab un 111 r p aruu 1 iC h ri Ilia n o-
rum facramento baptifmatis? Credit ludasus, & a peccato
mundaturfilmseius: credit Chriftianus, 8c a fimili reatu
nonlolueturfiliuseius? Nullaefthdesin paruulis Chri-
ftianorum, fed nee eft aliqua fides in paruulis ludxorum/
Saluantur camen aliena fide cum fufeepta circumcifione,
faluantur & i fti aliena fide cum fufeepto baptifinate. Qutj;
ergo vobis vltra vox elle poterit? Nunquid ranca: audlori-
ratis moleopprefta, vnquam dein ceps mufitare audebit?
faluabatur Iudams: lacramento baptifmi , & aliena fide
laluatur per Chrifti gratiam Chriftianus. Falfurn eft eigo
quod propoluiftis, nec baptifmusfine propria fide, nec
propria fides fine baprifmatefaluat. Et vt multo aggere
ien rentiaiu nefanda fententia obruarur, audire adhuc A-
poftolicam tubam, tanro fonicu inclaman tern: vt cum in
omnera terrain fonus ei us exierir,va 1 de fit rnirum fi aures
veftras praterire potuit. Difputans enim de reatuprimi
Adamu ndum condemnante, & de iuftitia fecundi Ada
mundum laluante, aitinter castéra in Epiftofaad Romanos
: Si enim vnius delifto mors regnauit per vnum, muliomdgis
abundantiam gratia, & donations, & iufiitia accipientestn vita
regnabunt per vnum lefum Chrtjhtm.\ Igi cur ficut pefvniusde-
li&um inomnes homines incondemnacionem, fic&per
vnius iuftitiam in omnes homines in iuftificationem vita.
Etin Epiftola ad Corinth. 1. Per hominem mort, & per bomine
refumttio mortuorum.Et.Jtiat in Adam omnes momntur, it a &
in ChrjJloomnesviuifitabmtur. Quid nunc? nonneiam ob-
ftrutftum eft os loquentium iniqua ? An hoc vno, folo
ApoftolicpL telbcaninumguttur confoftum,vnquam de-
inceps latrare audebit ? Mortem dicit regnafleper vnum,
accipientes^vero abundantiam gratia in vita regnare
per vnum lefum Chriftum. Per vnius hominis delnftum,
I omqes hpmines condemnatos:per vnius iuftitiam, omnes
I homines iuftificatos. In Adam omnes mortuos, in-Chri-
I fto ompes vjpificatos.. Attendice, & perdentem vos perti-
naciamdeponite. Omnesdicit,nullum excipit. Vniuer-
falirerloquitur,nonpardculariter. Nonefthicfigurade
qua fiiperiusegi,qua totu m pro parte accipitiiti Quam vt
y?incexcltfderec, fimilitudinem dedit. Sicut, ait,inomnes
homines in condemnattbnem, jlie in omnes'homines in:tufiipcatio-
nemyita.EtJicutomnesmoriunturjtaomnesvmficdlfuntur.Vn-
deiuxtaVerbum & intclledfcum Apoftbli, ficut'omnes
códemnari, lie omnes iuftificari: & ficut oriinei mdri, ica
omnes neceflè eft viuificari. Cogicenim fimilitudo, vt
quod de damnatis accipitur, hoede iuftificatis accipiatur:
& quod de mdrtuis cteditur\ hoc nihilominus de yiujfi-
catis credatur. Sednecvos pracedentem partiCulam rie-
gatis, omnes fcilicet homines abfque Vila exceptione in
Adam mori,. omnes condemnari. Quod fi & lecundum
yos, 8c lecundum Apoftolum omnes in Adam condem-
nantur j omnesihoriuntur .- lecundum eundem Apoftolum
omnesin-Chrifto iuftificantur, omnesviuificantur.
Nam verum eft quod dixit, ficut per vnius delitftum in o-
mn'es homines in condemnationem :-fic & perynius iuftitiam
in omnes homines in iuftificationem vitJE: & verum
eft quod ditir,ficutinAdam omnes moriuntiir, ita&infibrijio
Si homines eftis,rationicedite. StGhriftiani. audloritati I omn esviuificabuntur. Quod fiitaeft :, ficutpervniusdeli-
adquiefcice.Si videntes,lumen agnofeite. Si caGi,etiam m <ftum;bmnes homines condemnati £ita& paruuli homi-
tenebris palpate. Tam euidfens lane eft veritas vos con- nes:.condemnati. Et ficut per vnius iuftitiapa omfies ho-
uincensjVt non|antum probarii fed fi Velitis,etiam polTit mines iuftificari, ita &patuuli homines iuftificati. Etfic-
palpari.yicem baptifmi circümcifibnem tenuillêjomnib. ut in Adam omnes moriiintur, ita paruuli omnesmoriU'-
D
Apoc.y
nótüm eft. Qüodenim baptifmus in Euagelio,hoc in veten
teftamenco circumcifio conferebattmli, quod regnu
ccelorum no ftatim circumcifis aperiebat. Seruabatur hoc
illi,quieducit vin&um de domo carceris,qui aperit& nemo
ciaudit,claudit & nemo aperit: qui folus eratexpe&a-
tio gentium,& qui rex erat regni coslorum. Mutatum eft
Chrifto adueniente, lacramentum lacramento,& ab au-
(ftore gratis iugum legis leuiatü: vt ficut earn is peena car-.'r
nis culpam expiabat,lie abfque carnisyulnere, leuis aqus
alperliopeccatapurgaret. Adauótum eftruperna largica-
te collatum beneficium , vt ficut circumcifione totuspo-
pulus Iu decorum, ita Chriftibaptifmate totus laluetur or-
bis rerrarum. Vnde quianon potuit vmbracorpore,figu-
ra veritate, aliquo pa (fto excellen tior apparere, n ecelfa rio
vos opórtet conficeri,Chriftianorum paruulos faluari ba-
ptifmate , cum lateathini Iudsorum paruulos faluari circumcifione.
Etquiafecuödum Apoftolum , finefide,yel
in circumcifione, €»el in baptifmate , impoßibile efi placere
tur ; & ficut in Chjifto omnes viuificantur, ita&paruiiliA
omnes viuifiçantur. Hæteticum eft ergo & impiu m, ex-
cludere baptizatos paruulos à numero üluandorum. Hç
reticivm ,qnia conrra reftam fidem: impium, quia contra
pietare. Et ne vel paruus in fi dijs veftris angulus relinqua-
tur,diftum eft, omnes quidem paruulos in Adam mori,
fed null os hifi inÇfiriftoviuificari.Neqjenim paruuli Iu-
dsorum, Tthnicorum, vel èorum qui Ghriftiané^if|>ert-J
facionis fide vclfacramentacontemnunt,laluantur:'quia
indamnarionefua remanér, nó lubueniente Chriftiiufti-
tia,& in morte,non eos relufcitante Chrifti vita; Quod a-
perte móftrat quando dicit, per vnius iuftiriä ömneäiufti-
ficari, & apertius quàdo dicit in Chrifto Omhes viuificari.
Cumtenimomnesparuuliin Adam conderonentur, nifi
in Chrifto iuftificentur, perçunt. Et cum in Adam mpri-
antur, nifi in Chrifto viuificentur, nullo modo à morte
refurgunt.Non habent ergo iuftitiam paruuiiinifiinChri-
fto iuftificenturmeque vitam, nifi in Chrifto viuificentur.
Deo, qüoniam iuxtaPialmiim tricefimum primum, owwwfjSed fi facramencis à Chrifto inttitutis,eis fubuentuin fue-
opera eius infide,<\aia. paruu 1 us ludaeor um non potuitfaluan n't : iniuftinon remanent /quia fecuridum præmil^sau-
fidc propria, faluatuseft aliena: & quia parUulus Chriffia- ftoritates,peï vnumCh^iftum omnes homines iüftifiean-
nornra non potuit faluari fide propria, faluatur quotidie tur.-neque mortuiperfeueranc, quia in.Chriftobmnes vi-<
alicoa. Sacramento igitur circumcifionis, 8c aliena fide iuificantur. Autergo negatehanc condemnationem& iu
_____________________________________ _______ : ______ ' ftifteatiowfibm
ftificàtionem, mortem 8C refurrectionem omnium liomi- , d is lin um ,meruerint etfam magnipecdatoiresàd mirtf. Ec,
num elle, ßrexcluderis paruulos:.aurfiômniumelle con- j b quanta diuerfitas|ritjerbenignitàtem&maliriatrf; inter
m m incer omnes neceftarip gdmittetis & paruulos. I pietatem &: impîetatem g inter Chriftum bçnigne barüii-
Admittetisinquâm paruul.b^ quefs, vtiplç beatus A po- J Josfufcipientem, £chireticosirripie parnulrépeil^res:
ftolusinterfalüandos"adhiitteret i interdamnàndospri- ,Fecëruntblim non quicjemt.iie4uid,(ed firwjje quid*par-
mo conftituit. Sic enimdecebat,vrirophecicum Apofto^ | uulos à Chrifto repellendq, Gliriftidifcïpul^ fedne'facè
lum, etiampoft tantatemppra nafdtüra hæiefisnonlaterèt,
eamq-,non tantum communibusiaculjs> fed-&fingu- J quidam iUiihoccüGhrî&OiparMlosÿiti^ biftipuU.
larifpiculotereBraret. Nam ficair. Eegnaiiitjnorsab Adam ' mumcommnabaiiturojfcroitibm. Nun.ciam Domine Idii,
vffyadMoyfem,etiam ineosqutnonpeccaueruntinfimilmdihem nu.iïciam bone'magrfter, doce verbpïirho ; vt plus audea,'
puuaricationie Ada. Q u ifunt qui non pèccaùëruntîNonne. oftende ekeniplo, ymlprimulinöpiopnafideadre veni-
de ipfis paruulis ait fermo diuirnis , Nohefifuper terramfihe vtEcclefia
peccato,necinfansvniittdiei}^onne&c^\y'otei^gR^\\ïù,sh:o- tua do6èt:ah’repelîeridi,vt hbüörüm ho’ihjritim témerftai
minisinoraomnium Chriftianotam deriuaturaeft.Eccer- iubet.Difcipuli eèrte tui, vtÈuahgeliuiiituurii lóquitur,
mm ininiquitatibus conceptus fum, & inpeccatis coticepitmema- cam tn inabantur öftere n tibiis ?fcd t u Co m minantes q.tio-
termea? EtquidneeelTeeftrem potentem mulcis teftimo- modo acéepifti î Quoicumvidefßii i n^ït^efaindignhultt.
nijs cingere ? Vtiqj nullus abfq; peccato, fi nec infahs;y- Quiaergodifcipuii tui cbmminàbàhtur paruulos ofFerc-
nius diei abfqj peccato | nee iivipfo matris vterocöeeptus 1 1 i bus, in dignè t ul i fti :fèd quid conirninat'oribus ilfts d/xi-
ififans abfq\pecc&to.Navncumdicit>iiïiritquitatibtuconce-f&ï}:Stniteparuulosven'm
pr«<j«w/,nonfoluminiquiratemparentum concipienaum J enimregnumcoeloruiû. Hocquidemdixifti, fed quid feciftl?
notât,fed&çoncepripeccatumàparentibustraftumpoe- Cowptó4^>iriqüitÊqan^ëliumeoy>ideft5paruul9SJ^'/?fe'
nitepdo commémorât. N ec enim indeTbL&iife*rcri Deü ponemmanusfuper idos, beneduebateos. QUid vos ad ifta cru-
rogaret,vbi peCcati mileriam Uon,recognofcçret. Ergo cu delesparuulorumexpulfbresdiceris?Eccequiaäferepel-
nullus abfq; peccatoeftepoflïc, aftuale auternpecc^turh : lebanturparuulijindignetulitlellis.' Vtfi'fiërenfurparuuli
in pafuulisinueniri hpn pöflit ; quoniacii ömnis qqictim- yoniread fe, & non prbhtbetentur, praicepit ïefui: talium
quepeccat,aut6riginahterautaftualiterpe^eat;paruuli|
qui aftualiterpeccarenon potuerunt, ytique ojiginaJicet|
peccauerunt. De illis ergo âidLim e^. Regnauii morsdb A-
‘dam vffcadMoyfemstiam tneos qui nonpeccauerunt,hoc eft,qui
non peccauerunt peccato a&uali, fed peccaueiunt pecca^J
to original!. Hanc originem ^primefbonline ttaâamij:&
in omfies homines trapsfufaih docer, cura^ubdic. Iiijuni-
litudinemprauaricatiohis Adam. Non enim propria præüari-
catio paruulos'reosfacit ,fic.titipfiira præuaric.a\torem.^-;
darni ied'fîmilitudopræuariçarioni^AdaE. Quia igicur rç-
guat mors.etiam in paruulos qui non peccauerunt, dic|
fanifte Apoftole, IcM hi paruuli in regno morris fintper-
petuo permanfuri, aninde aliq'tfo alioiius fuffragio etu-
endi ?Namcumloquererisde damnatione omnium ho-
minum , non fine caufaaddidifti etiam damnationçpar-
uul or um h o m i n u m J Ego,i n quit A p oftol us,idrirco tarn ma-,
gnos quam pantos homines ojlendo inAdamimpios, vt in Chrifto 0-
pndam iuftificatos. Oftendo in Adadamnatos, vtin Chri
fto oftendam ialuàtos. Oftendo in Adam mortuos, vt i
Chrifto oftcdafii viuificaros. Oftendo datnna priftina per
Chriftum nonffilum reparata, fed 8c fuperabundâte gratia,
etiam bénéficia adauâa. Non enirtï ficut deliâum, ita
& donu ifiiSieni m vnius delido multimortui luiit, mul-
tomagisgratia &: donum Dei in gratia vnius hominis Iefii
Ghriftij inplures abundauit. Et non ficut per vnum pec-
catum, ita & donum. Nam iudicium gxvnoin condena-
tionëm,gratia aurem ex multis deliéris in iuftificationem.
Et nefigillatim hæc Apoftolicavetba difeutiens, legenti-
bus plus iufto prolixus elfe'Videar:breuiterdicohac fiim-
mam Apoftolicorumefte verbdrum,magisfejlicetabun-
dafle Chrifti gratiam ad faluandum,quam peccatum Adç
abundau6iitaddamnadum.; illiusenimculpatotam ftir-
pis faxpropaginem in iplaradice corrupit, & vriiuétlàm
umûï hu0anigenerismaftàmoriginalitatummodo vul-
net$-ftrauit. Chriftiautemiuftitia, donum 8c gratia, nofi
foluni ab ilia originali, quæfîc vdcacur,pefte, quaille tfiu-
dufii infeceratjfed & ab omnibus peccatis a<ft ualibus quæ
mundus addideratifaluauit.Ea de caufa A poftolus paruu-
lorum,quinon peccauerunt,mentionem facir,&eos mat
lie peçcatrici admifeet : vt qui inter darhnatos per Adam
numeran tur,inter feluatos qUoqjperChriftumpariter re-
putefitur. Et cum fuperabundan&feluatrix gratia,ndn fo-
liun originaliamundimala remileritfederiamadtualia
indulferit : quifquis Apoftolum legit ,> intelligat paruulos
fimplicivinculo aftridtos, inlolubiles non manere, cu du-
plicisculpæ catëna cæceros non potueric retinere. Hoc;
mundus difeat,hoc hasrericus fapiat,hoe ckrholicùsreco;
efteregnum côèlorum(lixicIefus.Cômplexabatèôsrefûs,'|
irnponebat- manjis filas fupér eos-Iefris| bër^drcebat’éd^l
lefus. Nunquidvltrainnocenriam puerilem, non
cofiftantia, fed pertiriaa malitiaàCliriftÔrëpelletèàude-1
bitis ? Nunquid ab amplexante patunlbs Chrifto, ab irrt-
ponehte fuper paruulo$ manus Chrifto : à, benediefente
Ipar^ulisChrlftojiriuicoipibChriftbjbaruuiosaueHetjs?
V ideat Ecclefia,iudicetoibisrerr^r.um,quibusmagis'ob-
Iferahdumfitregnd'in coelôfUrh;V6bis,.quiCdntradicitis
vè/bis régis coeloEuS, att;päiüulis ,<de quibiis ipfe rex ait
taliüm efienimregtitimcoelorunù
, Co fttrarcliqua CapituldPetrobrufianorum.
Sidehis'fetiseft, adfequentianefandf£uart;geiij fecuri-
durnyos. igm veniacur : & qualiteroptirhi Ghtiftiani}
ChiiftifuiEcclefiamædificareftadearir, videaturw.jVdsê-
nim n o nta neu rrffid e mE eel dise i Ilk fa méfié tj6 fin i tiffed
kpläquoqvædificiâfuftodére läboratis^ Ertum ChtiftuS
dicat, Superpetramadificabo Ecclefidm meant. ErEetru^. f'fröi
tanquamlapidesviuifuperadtficanltm. Et PaulüsT^icwrfapieHs
anln te ffiiisftin d amen tump o fu i. E t E iam d . Fttndtimenta c m in
montibusfönäii.Et mille tälia, vös^c tan torn m opificü Ipi-
rirualia opera, &ipfqrüm la cd mot ü m fu dpre-e I abo racös
iparietes, pari ruina ;vriöq; vktutis ve ftræi m pu H u , fimul
[fubruere Conamifii.Nam nec fidemEccIqfiæ^cdixiyilIïè-
[lamjnécmuroSintègrosdiu tolefâre poteltis. Prædièatis
enim cemplifuperfluofàbricâri,ciimEccIefia Dei fion collet
mültitudinefibiçohaèrëntiurn lapidufii , fed Vriitäte
cofigregatorum fidelium.Diciris.CrueéPominiHonoran-
dam vel adorandam nön elfe; quoniam fperies, quteDo-
minicbrufii cruciatuuift& morris inftfumWotumiuic, ab-
ircienda,non venerandapghibhscoricfemandaih^ftultis
fupplicationibusres infeniibilisinüocandàeft. Aftèrifii
corpus DominiinTaCramento altaris Ecclefiam non habere,
&quicquid in eo à làcerdotibus fit, inane protfus &
abfq',aliquo veritatis efteâü, qüoniam ChMftus nö färu-
risChriftia'niSfeirtpér, fedptfèlèntibustfeutum' djfeipulis
illud femel demerit.' Affir roaitis v an u me lié ora re Velqui £-
quam bonifacére pro defun6tis,'qüia eos yïuomm bon a
iuuare nofî poilu fit, qui tocurn mericum fiïu m^euf nil ad-
dipoflic, fecum quando h i ne cianfie re, tulerunt. .A'd-
ditisirriaeriDeum cantib’us Ecclefiafticii,quoni5 quifo-
lis (an&is aftedfcibus dele<ft'atut,necaIris vocibus adüôca:-
ri,necrnuûcismô'dulispoteft mul ccii.CnTra'cèrgd' i uuan-
te Dëo ftyluspér fingula, &eo <fu opr ^ ° ntordine
ltatibus,fiquidefi3 ^fipifcereporiieritiSiaiicnSnift«n
gnofeat: àSaluatoris populo, quiTaliiac populum fuum à [ cosqui tantamltfcei»^videre, aucnïmiùm,ftul|psq‘ux,tam
peçcacis.eorum,iplà ratione cogente,paruulospeccatofes l apertaintelligeré,aut nimium pettinaces fuifie,quitantis
nonpoftè excludi.cum infra ampiilîimum eius mifeiicor- ! teftibuscredere ponpotuiftis. ______
Bibliotb. Veter. Patr. tom. i ï . Pars i ï ~" v T z
jÀatt. i ê. I
[.Peer. z. i
l.Gàr.3.
PfdLiti.
Contfd