ioi6
Ambr.libri
..de Sucra,
ap. . j
P afchafius ;
, a corp& ;
f [ƒ' *>g. POl»A
N am pattern tantum Dominas vinique Iiquorem
In propriammutans carncm facrumqucctuorcin,
Difcipulis Icgiturcoenantibusatttibuiflc, ■
Vrqüe fui memores faciamus idem,docuille.
Mira Dei virtus,qui coenat,coena fit idem
Coenanscottidicnobilcum.fîàiïibidcin. ''
Et quoniatn lateris de Vulnere fanguis & vnda>
EfHuxcrc limul.ablutio noftra fecunda: "?
Decreuit Partum vetciumccnfuramodefta
VtfintilladuofimuladPafehaliàfcfta. v
Vtquod in altari faélunt crucis efle videtur,
Hoc in honore cvucisnuoç a nobis itereuir. - ..
Implencmyûcriumfacrum tria.fonsjcaio,fanguis,
Qua: uianbsredimumj&abhis tribus interit anguist t
Vnuosde tribushi^.fàcr*,qui fubtrahit a |i |
Non digne potçrit fine caiifa làcrificare. - w
C E N S V B. A.
Trafôattts _ _____________
. ; Baptiftæ,patet hxc fàcra ianuaclaufàtotannis.
Coclum vimpatiturrapiunt ilRid<riolenti,T
Ex quo fiiccelfit poil legerii gracia genti.
Gaudetcoelorum rex prxd.anfuper aftra, ^ ,
Armaqucptxdóni dat, vt hisadeätluacaftra. '
i ! Neciam pro regno certariti damna minatur,
; ' Iramo vincentidatprsemia cuni fuperatur.
I 1 Veile cercatnen,foelixviolentiatalis,
'Nèaîtn fua prxdoni prædatio fie venialis.
Etcufa iamvi£lus,vi<ftori prxftàt honorem,
Cum viâorviilo fe clamitatinfcriôrem.
C A P. XVI. ;
Quoihuiusfacramentiperceptiohe'p'falütifer* crucisvirtMte paradi-
fus hont in i referetur, & diabohâfupetetur.
P Rimirus pbftrofapairiarchis atque prophetis*
N un c çft faiftia patens latroni porta qui etis.
Cui-clypeum virtus, mors vitam.fpçsbonazelum
Contulir,arma fidcs,Chtifticonfe|fio ccelum.
Portauere patres pondufqiïc xftuftjue diei>.
Peruolat iftelatro pnorad fedem rcquieui.,
IHos ad coeium non induxere pridra,
Hoc in natali caliçis non cftcc!cbratum._) Chriftum tantum inpu~
ro vino confetxajfe doc ni' qùoq3pauloante AuÜorisfaculum P afchafius
ltbrodecorpore&fanguine Chrifti cap. n.fft' Rabanus lib. de corp __
fanguine Chrifti cap. 2% Et 7hom. Walden tom. 3. lib. defacramental. j prim8,fecunda,(cdhUncintroduit breuis hora,
cap.32 Sedprobabilioreorum/ententiaefi,qui exiftimant Chriftum in VexauitMoyfèm in légelabordiuturnus,
vino aqua mixto confecrajfe.Stcenim multi veteres ajferunWvt B.Iaco- j Non hune : denarius tamen oequac ytrumq; diurnus.
buiinLiturgia.Clemenslib&.conftitüt.cap.i%.Iren*uslibro$.ca.2.Cÿ- Quodqueprophct^rum p^tresprius & génitrices.
priantes lib 2 epift.iMieronymwincap. i^.Marci.Theodoretusdiali. Noçpoterant,intrant modo fures & .merctiiccs.
Angttjtin.ltb-i.de Triait, cap.21. . ■ I Ecce latro pedepoftÇhrifti veftigia Jixo,
Introït ad regnum crucifixus cum crucifix?.
Ilia vocata canis credens intrat Chananxa,
Vineadi&a Dei gens retro cedit Hcbiæa.
CAP. XIV.
Licet vinum & *qu* anti confecrationem in altari typicè mifceqntur, Perfida cutrefugis intrare . latranfqU^re
poil non niftjdnguis bibitur,quiq infanguinem demutatur aqua, I Non ceflasoper.
populus.quiper Mm figura'* r in L lL m m Ê Ê ÈM m â m û cumqaepei pietas hos fufcipiac vent.
digne percipit.indicetur.
SEdlicetin menfaDomini triaconftituaiotur
Munera:funt tantum duopoftquam facrificantur.
Eft aqua mixta prius, fed vino quando façratur
Nonnififanguiscrit.quofpiritus întusalatur.
Myfticarcsdataquam. Chrifticr'uo^ebibicillam.
Nam transfert noftramDeus in fua membrafaudlam^'
Transfert quando fuum per empus^i fociamur,
Perbùefidem tantocapitijioua iiiembra creamur. |
Transfert & pridem cum Chrifmatis vnélio (àcri
Nos populosfaoit clicnouos in fontelauacri.
Sgd lauacri fontem fons;vulneQs ifte figurât,
Et per vetumquç Deus animarum vulncra cürar.
Quorum corda prius fàcitin Bapcifmatemunda,
Poftlauacrum lapfoÿemundatfanguinis vnda.
Ergo duotantum cruor & caro percipiuntur,
Tertia res ty pus eftpopulorum,qui rédimuutur.
A Itéra res faturat,fed inebriat altéra m entem, '
Catholicamquc Deo.confoederat vjraque gentem.
His gemmisgemina fubftantia noftra refui tat,
Quam peiVVdam veterem mortisfèntentiamultat.
Sanguine vita calet,gaudet caro carnercfeéfa. 1
Gaude; vtroque bono refici mundata fcneâa.
Hi? renouatur homo pcccatïsinueteratus;
Hilque reuiuiicitfidei virtuicrenatusj
Hishumanafuumnaturarefumfi.t honorem.
Hisfcrpentinum gaudet iuperaïîe furorcm.
C AçP. X V.
Quodante legem & in lege fanHis Patribus tegni toelerum ianua clau/a
fiter it,poil dat am verogratiam, latroni omnibufe/piépoenitentibtts
' refer atafit.
Ï A m paradifiacam primus petit incola fedem.
Iamq; redemtus homo coeium fibi vendicatardem.
'GruxfacithoCjCuiusfutilans fuperohanialpleudor -
Hoftes humanigeneris profternitiu Endor. '
: Domini tnronus éft coeli, barathrique catena.
Crux coeli clauis,via vicar(mortis habena.
CrUx pénétrât coeium,replet orbem,fcindit abylTum.
prontibus in noftris crux im preflit crucifixum.
Iam;hauinfcripcum nullius fronte vjdemus, '
Ex quo figna ctucis npbis imprefîà teflemus. N
Myftica ligna crucis lacer illecharafterhabebat, >
Qui gladium mortis peftethque malam prohibebat.
Nuncquia nos redimit vitahsgratialigni,
Dcletur typici fub figuo hcrerahgni.
Crux pate&cit icer tc;ndentibus ad paradylum:
Namquequod obftabat iuseft fatale rccifum.
Knfiter ilje Dei Chérubin aditu patefaflo, - ^
Ghrifticolas inmre modo finit enfe retraifto.
Flaromiuomnsg'adius verlàcilis die quielcrt,
LietaqueChrifticoliS patadyfipottâ patefcit.
Intrat quilquisamat.arempote namqueloannis
loan. 2
Mat i
Mat. *7.4
ntes in eum pi etate carences?
Ponetuam rabiem, quia prxteriere priora
Tem p o ra ,per Chriftumfuccedunt prolperiora. -
Qups tua lex lapidare fblet, ferroque uecare,
‘ nunc Chrifti ftudetad vitam reuocare. .
nunc me%r,quam.lictera,quæ perimebat,
Sub qua iuftitix Sol ceu fub nubc lâtebac.
GratiaMelIîam iam iam veniflèpropbetat.
Afpéra qux legis remouet iuga nojquc quietat.
Et tamen expédias alium, feddifee, require,.
Scripta prophetarum Chriftum potes hicreperire;
Qucm prxmonftrarunt lex, Angelus, atque prop.hcta
Chriftusadeft,Chiifti6mtogm.'alauderepleta. >-
Nunc vegiflè Deum fimul acclaniant elcmenta:
Non tanoen attendis élementorum documenta.
Nam coeli regem natum perhibet nouaftclla.
Huncqj Deum perhibet prxbensaqua vina nouclla,
\ ita defundtos, xgrofquc falute bcaait
Sub pedibus cuius inare fe calcabile ftrauir.
Deniquecummqritur,lbl lunaque funttenebrati,
Terræp&uèhs treiguir,furrcxcrunttumulati.
Hos quoque quos dudum male captiuarat auernus,
Reddidit ad fuperos, cum Rcx redit ille fupernus.
Et velum téApli,lapides,ctucis hoftia fcindic.
Sednondum fàxmn quodhabes in pedlorèfindi,
Vifis totfignis norjum Iudæa mouètis?
Perfidix, fedadhuc tenebris male cxcateneriS?
Ecce quid expédias, fed myftica quxqu e retradla.
VerunSâleffiam velpermiraculafpcdla:
Etquiànuda patencvel aniKfis fnteriora,
Inrra nobilcum, cru ci fi xi nùmen adoia.
Ponecui Moyfis dcnfumvelamen abore. r
Cultusdilce nouos cultu ceflantcpriore.
C A P. XVII. 0
Qttod Chrifius noftra legis lat or fit,ét notier Moyfes, qui nobts de Diabolica
poteftàteereptis,agnuspafchalts immolatus eîl. quiqueper huiu4 pj
mundi defertum ad regnum nobispromijfum nos introduit.
SI Moyfen quxris,Moyfèn iam perfpice Chriftum •
N11P h aÆonis onus oben t tibi, fi colis iftum.
Ille fuit Typicus, verus nos ifte redçmjt,
Et Pharaouiticam gentem crucis enfe peremic.
Hic verus Moyfes dos duxidper mare rubrum« <0
In fidei lauacro veterem peMmendôcolubrum.
Hic palchalé làcrum ftatuic melius celebrafi,
- Agnum prb nobis fe paftus fùcrificari.
Palchacuum quondam fqitvmbrafiguraqj veri,
Sol DeusefFullic tenebrafqüe mon.et remoueri,
Quinos mundani defèrti per regiohem
^afcit,& ad la.dt is mellifque trahit ftationem,
Pafcit in Eççlefia quotiesEuangéliorum
Verba récenlèntur nobis, vixtufque (àcrorum.
! Pafçic in altari dum viuificisalimentis,
Efuriciitiscumrçficitpiavifceramcntis.
Palcit nimpedomi,quando poil fpiricüales
De SS. Euchariftia.
B
toan.ii.2ii
loan. 13:27.
O
teu.22. i
Prou.a 3'’i
Donat abundantetnqbiselcas Ccreales.
Pafcit « in coelo, dum mens fuper xtlypraoapca,
Hxrer tota Dco.fupérüm duleedinecapta.
Sicpanis vit* Chpftus nos pafeir vbique,
Cîuibus angè|,içis elcam prxbens hpnfînique.
; Perfida gens igirurpatrum caliginefulca,
Vt fis vua ferax defiftas eûè labrufea.
Molliat imbrcfùo te Chrifti gratia demum,
Vt pinguem faciasin vitx vïtcracemum. '
C A P. XVIII.
1 ■ itrrtmmcrtHum,rifurpnfem{min vit* multipliiatumllt, dt tu,utgrayiomultafii(Uumgrtin*ort*{unt , jttt cum ipfi vHumit
eccltfia cotidie ejfcinntur. ■ o.
ME q uia derinüit paulumdigrelGo fàdla,
Proprer Iùdxam mea penna priora retradla* ,
Q^od valet in petra fi umçnti Ipargere granùm,
Sicjqûod Iudxx Cnriftum lèro,iùdico vàhum*
Àtfemen Chriftum.-Iudxam petra figurât
Fertilitate carens,quæ fémper faxea, durât.
Hoc eftfrumenti granum,quod rerra fidelis
Gcrminarallidue, reddens fua femina coelis.
Hoçgranocoeli funt horrea mulriplicata.
Vrbs Ta era H icrufalem pinguefeit eo làciaça,
Hoc eft frumenci granumquod ab ætherc venitj -
Cuius adeps animas noftras'& corpora lenit,
lllpu fponte cadens in terram mortificatuin
*Eftprius,atqueper hoc furrexitmultiplicatura
Ex vno mui tis affluXic copia granis,
Dequibusefficitur nunc viuiisio xtherepanis.
Nam qüofiw Chrifto crcfcenfe fidfegendramut
Ex vno gratio,quali plutima g ran a créam ur. '
Guiuscpm fàpimtis carnes vçllànguinis haûfturri,
^nus fit parixs vnumque fit hpc holocaultum,
^yhâficîncarne duo fiinul elleiegumur;
Chriftus & Eççlefia fi^vnum conftituuntur.
■Sic Deus in nobis, te in illd nos habitatnuà;
Dum caput hic nôbis, illi nos vmbra para mus.
■ Siçtantocapiti roembrum quodeumquecohxref,
‘In Chrifti lempérfe corpofe viucre Iperer.
Nccfèmel hinc labens turpi le lafi* rècidàt, ?
: Aut Ghrifti idëmbfùid meretricis falcé rrcitfat. •
Non valet hoc membrurii Chrifti de cpfpore dici,
Qnod ternie Satanx.quod fubditur & inpretnci.
ilm macûiacus amat fponfus Iponfam iniinjRulat^m
Xoedcrevirgmeofibiçorfitüsafiociatàm. • ‘ '
C A P . XIX.
Nequifqttâm methlrum bialolifaHus adeorpus Dominicum more lu-
da accedereprafumat, quemnon tantum prtoris culpaconfcientia da-
mnautt,quam quad adbuc peccator & immundtQadlacram mtn-
JampraJumtuoJe accéder e non formidauit• 5
/ ^ Vapropcer quifquis non es de corporc Chrifti, , "
V_^Dum fordeIcisadhuf,& nondum poeoituifli,
Àd üomini rneniarri non eft tune acçelerare.
fipref(lihas,lrid.xi$milis videarè. .. °
Iudas o’mnimodjsTedcIiquiffefciebat, -
Et tamen à faeriscpulis le non retrahebàt, -d
dÛupliciter reus hic tait crimine Rroduioa^-,
"Quant de contèm ptu violatx rsliigionis. ,
-^aiarc mdicio Domini mala tantafcquénte,
Iiitrdîit’Sàthanas î‘n cum cum pane repente: . O
Çtgo punit eum fententia pqenaquç dupler, v
Quod non ante fkc^m fùerit pro crimine fuppler,
Præbetin Ecdelïaludas cxemplafutuiis.
Ne corpus Chrifti manibus tradent iiilî pufis.
Nam qui cum li^am|leperçipit,.excipictur.
Qui bene cumPetrocàpuc ad Chriftum referetur.
C A /XX: . «
QuodnutlifidéliUm ignorarelieeat Dominici corporis & fanjruinis fa-
E "y»en*um>?“°dinEcclefiacilebratur , ne forte ex éo quedignorât,
Mtuuaperctptendum çtnjeaturindighus.
1‘)Ercipiunt multi fàcra.- fed quid père ipiatur
A Jgnorant penicus.qmbus vltiodira minatur.
Qmnis idignoransignoratur,quianelcir; *
Vnde falus oritur,veu x Ions vud^atefeit.
Ignoranter homo comedensde fehihificâtls
I ^teut aifMoyfej.’poenam ferer infefctacis.
A^iditur huic Salomon làcrum formans paradigm
Inquoinyfterium facn prxfulgct xnigma,
j C^ndo lèdçs.inquit.ad pra'ndia cells ptirenris
Q^os cumedas.artcndcjcibo» dfcrimrAé-inent.'si
Njrti quid profiçiaf niçnti caroviuificacrix,
J Scireprrus débet ratio virtutisamatrix'
Nos monethinc plàlmus Regisfimulatque prophctÇ, ~ ' ’
EftquoniamluauisDominuSjguftate, videte.
Vnde patet quomodo nonnulli presbyte forum
Ignorant penitus virtus fitquanta fàerorum.
Si bene qux virtus vigec iq facris homo feiret,
Mcnfàm ccèleftcm nunquam nili nutudus adiret/
Nuncquia nondidicituera, percipicirreucrcnter, •
Iudiciumque fibi lumit mortemquepa' enter.
Sicque fiç, vt Chrifti caro, qux darur ad mrd ici nam,
ProtinusnicmOrtislaqueum parer arqueruinam.
Nam quamuis aliquis fit vitx lelligiofir,
Dum nefeit quid agit, viuit fibi peiniciofe.
Quomodo myftctii lac ri défendu honorent
Eius,qui nondumguftauit mette fjporem?
Vtnequit abfque fwe perfeftio. fta^c facrorum,
Sic lîpc doftriûa non Habit cuftusjporum.
Ergo qui nefeit, hic difeat & hic veperetur, >,
Ne contentions mulfta quandoque grauecur.
C A P. XXI .
Quodpresbyterum quemque faerdinenta Dominica feireoporteat, qui-
buffubteclumfibipopulum erudiat, &»dvtramfidcminfiruat,fm4
quibusfungi facerdotio digne nonpoterit, . :
SÇirèvcRt pçimum quidviélima fitgeneralisi
Quj/I lignum vitx,quid paftus fpirimaiis,
Quidue fitara,calix,quid in hoc aquafufà merutnq;,
Quç-duo funt vnum, poftquam làcraïur vtrumque,
Deniquecur calicëmcrux ngnet, crüx aretarana
Agni pro nobispccifi lànguineclaram,
Scireyçlit quid diluuium culir.'abftulit vnda
Vnda ptofurjda quidem, fed & iplà figura profunda.
CurBapt fmatis infitCrilmatis vmftiofonti,
Quiduerenatorum crux conférât illitafronti.
. Sed quid facrorum Domini penetramlis âbyfnunR,
Omnia feire velu facrifer.quibus itur ad ipfùm.
Talia qui nefei.t ; quid culpa eft quidquc grauamen,
Nec fibi nec populo conferre valet medieamen.
Hinc etiam cxcuscæcorjim dut malecedit,
Quem fua cuiii rcliquis grauis ignora ntia Ixdir.
Qui verodidicit, qux feire per ommadebet,
Reifte presbyter eft & lucis icer bene prxbct.
C a p . x x i i .
Quod facerdos Chrifti vefiigia gradient^verbumque vita populls am >
nuntians,Chriftus Domini, ipfiustf angélus dicitur, dumqueproxi-
mum adagniiionem Dei & amorem coelefiium tnflammat SeraphU
namfortitur dignitatem. - *
T)Resbytereft vicxréfli cuiuif làcra norma, >
A Subieélopopdiofir viucndibene forma,
Cuius vita calchs verx vjfruiis a more;
Dumrecfle Chriftum faélis imitaïur & qre:
Angcluseft Domini; fed & cius Chnftus habctur,'
Qüi port are crucent,Çhriftumq; referre videtur.
Hic cum fit Chriftus,ficut patet ex Eïüia, -■ -,
A ngcluseft fummusnatus ex matreMaria.
A ngcliis ille quidem perfe bonus exilai a bu n de,
Angélus hic ab eo faiftWbonuseftaliunde.
Nuncius hic debet mandata fideliacoeli,'
A coeli Domino populodeferrefideli.
. Vndepreçés populi fléntilquegrauantina tertas
AdDominunt remeans quafi hollerprico referre.
Qui ftans in teüipio, fpcculum, fideique lucerna
Contémplando Deum meditandoque fbla fuperna
Frigida corda gregis culpæ fùligine nigra,
Qux prid'em fueraut ad vitx gaudia pigra,'
Ad lùpcros reuocâns fidei fa'cit igné calcre,
Et luccenlà Deo vitx candoreniterc.
Hic tabs mèrjfo Ipccié (pleiidet Séiàphtni^
Proximus vnde calct culpæ fugiente pruma.
c a p. x x irr.
Gfitod idem fit carbo lûtes, qui&Seïdphin. Ram dum in Eççlefiafan$î
RsÉtores populum Dei peccator um tenebris ejetinaum, verbojafutu
& extmplobona aElioniskd amorem çosleflium reaccendunt,profe£h
carbones viui aliosjucccndentespèrhibentur. ‘ J
Sic populos fidei fua poft vcftigia ducens,
Carbones viuos facit i Hos canto relucens. v
| Sed quidia Eççlefia carbdnïbô&eft faciendum?
Thuspperum.Thymiama preown reor hisadolendum,'
jThu.nbulumcarmsmen'tifquecremqmus vtrumqùe, ,
VidlimaquxpiacetduplexhomineniquçpeHmquc.
Nunc demultorum carbonum diuitcmalfa
Salicm lingua duos mca dic.-ad extera làllà.
Ardpns carbo fuit Lauteotius , ignis in igné,
Cui cratespalmarn>mors;coiitulitgthcr-- J-'- -- - *
ifaia
Carbo