S. Petri Vener'abilis Abb. Ciun. IX.
Dedsfantto milite,> qui ter apparuit cut dam
Presbytern.
C A P V T X X III.
M Emini me fuperius promififle, quod vifiones fiue
re'uclàtiânes defun&orum ,quas in Cluniaço vel
éîrça çonfigifle au diera m,pti m o äd medium deferrem: &
(ic illis.cjuæ de proximo cognoueram præmillîs, pedeten-
cim ad reraociora ftylum transferrem. Quod quidem vt
inftitueram agere coepi,fedaliis deeodem loco natrandis
miraculis innitarus, aliqtia non minotisvtcredo vtilitajis.
inrerfejere volui. Quibusexpü^ds , ia m ad ea quæ pro-
pofuerat ftylus ordinate f eçurraraupereftadhuè in V ien-
nenlipago Presbyter Srephanus no mine,vie inter multos
fui brdinis-j'viros honeflxftis & religionis fama præcellens,
qui mihi ea q.uæ diÓturus fumcvera elle , fide ihterpqfita
cöram muleis, quimecum erant fratribQs, letulit. Quæ
quia le vidilïè dicebaç, ipfum introduco loquentèm, vt
non à me, led quail ab ipfoqui mihi primo retulit, audia-
Ijjtur. Miles,air,quidam de caftello Moras Guido nomine,
in prælio vtilneratus, indeque do mum reportatus,adex-
tremaperuenit. Ad quern cum le&odecumberet,pro-
I prius eius Epifcopus, yiennenfis Icilicet Archiepilcopus
I Guido, quipdftmodum'R.o,manæSedi præfuit, vifitandi
I gratiavenit, arque paftqrali folicitudine, vt peccata fua.
I cohfireremr ,admonuit. A der am ôrçgo., adquemcutà
ill i us poft Archiepifcopum fpe£tabat, & quem fecum ad
illam confefliqnem audiendamretiriUerat. ConFéffuseft
æger fideliter peccata fua, quantum ei ad, confitëndum
m e rp p r i a fu ffr a g ir i potùit, arque a D ora in o Arc hi e p i fç o -
po Ipléunitec ab'folui meiuip Qui paucis intèrpofitis
diebus defunftus eft, ôc iuxta quandain Cluniacenûs iuris
eccleiîam Manrulam nomine , tumulacus.- Contigit
quæ did a lu étant, vera éfle çognoui. F ratrern autem de-j,
funtftiadiré faÇultasnon fuits .quia gèr,dies aliquot-âb-
•fensextiiit. Interéadum quàdamdie re familiati. vrgen- j
te , iter agerém, diuerti in aàioenûm lojumlècus viam; |
ybi faijeum nciagna multitudp quafi èuiüfdam'*lyliHEfe- i
cretümæmulabàtur. Ibi crgo paplulum requielcere yi>-I
lens,t;onfe.di* Nec mora cpùfpù:io iamdictum militera
arma folita præferentera,mihiiaftare.Cumque ego dupli-
cacotimore turbarus,in verba profilire tençarem, prior
file : Ha ,inquit, Domine Stéphane-, quam bonum nun-
ci nm quem pro falute.mea fratri dirigere,vos elegi ! Puta-
bahi equidemvos mihi compaci^ed'Vt videp,qupmodo-
libet me habeam vos non Curatis.,At ego mültomagisad-
au d o t i m o r e, v c p o t u i r e fp oh di . N on, i n q u a-m? d i fli m ulando
poft hæc non multorempote elap fo iuxta fyluaro,quæ fu-
pra dicto çaftro de Moxas adiacet, meridianis ho ris me
iter âgere,ç.umecce fubito quïïï immenfi exercitusftrepi-
tum pofttêrgameaaudio., Cuinstimoreperterfitusjcon-
tiguam-lyluam occultatidus ingredior.. C uni que in con-
deala illuis-me im.mergens, tali vt putabam in ioco refe-
djflem, vn.de yidereiranftunrés', hee videri à tranlèUnti-
bus poftem; multo armatorum agroine prætereunte,afti-
tit repente CO.ram aîomilesquedt fupradefundtum com-
nietnoraui equo infidens,fcuto pe&ori antepofito, haftæ
militariinnixus.;- Qnëfn vt vidi primo,exhorrui. At ille
me pertçrricum intÇens :noli,ait, metuerc, quia non ad
mcutiendum tibitimoiem, fed’adrogandam mifeiicor-
diam hue veni. Pro peccâtis méis diracormentapatior,
& maximèpro duobus, quæ dumçete^confiterer, obli-
tus füm. Horum vnum hoc eft, q u o i olim cumquibul-
J dam aliis militibus cimitcriùm quöddam , in quo quam-
] pi ü ri mi vulgarium ob m aio rem(ecuriratem ftacfiia-eôn-
tulerant ,inlregi ,ac bouem vnum', ruftico cuidarn violenter
abftuli. Item terræqiiæ mei iuris^notî eratjjriïuftks
exa(^bhes.iii>pQ^ifquaS ab ihbabitantibus multo tempore
mihi r e ddj c oëgi. -R ogoergo vt fratrém ràeumAn-
lelmum adeas^ eumqueex.me depreceris, quatenus ablata
vice mea/eftituat, eifqué quibus iniuriasintuli , pto
me fapsfaciat.,. Quod n;fecerit, à pcenis quas patiorabf-
! que dubio liberabor. Sed îvpui egp fratrjsduriciam ^ ôc
quod tibi ifta referenti nùllatenus acquiefcet. Sic ergo
quod dióturus (um ram tibi quam illiiri lignum, vt de rei
I certitudine nulli veftrumliCeatdubitare. Scis iplc pecu-
I niam,quam inavcarepofitam habebas,&quaad/an6lüm
ïaeobum ite difponebas ? Hane cum domum redîçris,
inuenies fusco lublatum. Apparûi infuper anccquàm ad
te yenièem', Guilielmp^npco tibbmiliti decaftello Moras
in ipfadomo fua, fiquo vniuerfaquæ tibi nuncàme di«fta
fuut, poftquàm requiiieris,audies. Dixit hæc, & ftatim
ab ociyiis meis euanuit. At ego timoré cumulatus,ôc quia
cum xnortuô; vérba contuleram de vita diffideiis, inde
quam citias potui,recelfi., Domum vt veni, arcam meam
fraclam, & pecuniatn, quam dixerat, fublatam inuéni.
Militem cui le locutum indicauerat adij , & ab ep cunifta
quærogaueras diftuli,lëd qùiafrattem euime dire-
xcras non inueni.Iam vero vtcl i l'ccllèris, a b 1 qu c pi o ra ali-,
qua ad eumibo,& quæ primo rpganeràsindicâbo. Obf e-
crotantum^ vt celoriter difçédas, quia yaldecormeum
tuiviiionc turbatur, neqj me ccctim diutiùsconfabulati
pàtiçur. Nihil(aitjtibî.£prmidândpme,i^quiavt iam dixi,
non ytegotibinôeeam , fçd vt tù mei miferearis ad.’te ve-
nire permifths fum.His didis3difparuit. Ego autem milita
fo tmidi ne compulfus, &ne qu aq uam vjtcadega tio nem
iniu.ndam differre audens-vad fæpe nominatmn fratiero
defun dieu m m ilire pui fe re uêlauerat aepe/fi , es que eu p -
da per otdinem quæ fçater mandaaerat nat r a u iv,Ii 1 c ve r o
vt homo,totus mundo deditusjautnon'àedens^autpar'
uipendens quæ à me audiebât, refpAdit. Quiftad me de
aniaja/catigjs inei ? habuitille liiaqüamdiu vixit. .Quare
non prb fe his quibus iniurias intulerat,iàtisfecit ? Vïdéât
fibi. Egopecéatorum eiuspoenitentiain agere nolo. Hoc
abillo accep'to refponlo ,'difceffinms. Paucidiestranfie-
rarit, ôc ego in dorno méafolus refideris, éa quæ vidèram
mecum mentevei,:fabamrCumecce fubîcpfepe nomina-
tus défundus non iam ineq u o,' fe dpedes, n'onar m-atùs,
fedinertni/niihi aflîftere vifus eft. At ego nimip terrote.
ferein amentiam yerlus, in hæc veiba protupi. Ex parte
omnipoteniis Dei Sc omnium fandorum ejus padiuro te
quicunque es.fpirituii vt difeedas, tneqi taütiftëri^ribus
ejtagitare defiftâs : & ille. Quia,inquit,taliter de-aduentu
mco turbaris, feito quia me vltcrius in hoc feculo non vir
debis. Adhuctamen tenio metibiDcusripparere voluit |
vtquodperfratrem neqpeo,per te cou(eqqj mereat.De-
bes&tufibenepei-pendas, plusfratie, mei milcreri. Ille
enira frater carnalis, t up a t e ri n D.e pfu ift i|piiitu al is. Et
egp.Faciam,inquam,& iofe pro te q uod p ot eto;^ e ft i ri a to
tantum ,o r o , difcede. Poil quæ veiba ftanm afcrafpedu
meo fubtradus elr.Mox egoindedifccdensjad ruiheum,
cnius fc bouem abltuiille diXerat, iui, eïque bquis ipliu:
prètiumreddidi. Nam & quiseflèt dixerat, & vbi mane:
re t i n di càüerat. De fe que n ci ail te m riegôtip,- qupniamvi-
r e s me as,e x ced e bâ t^nîn i 1 age re p ræ u al ui .Cplle data mp n
Presbvteroium multituàme/in dicta dic,(ültnniaDei ol-
ferrifacrifiçiafêci, e 1 eem ofy-n a fqu e p a u p e üi bWp t o", ppfl'
diftribui, multofq; tamclericaljsquàmmohafticiordiiiis
virbs , y t pro eo Domino fuppliçarent oïaui.
De Guïdone | Gebennenjî Epifiopo. f -
, C A P V T 4.X X I v . m
T ) Ofthanc quam piæfatus fiimy ifi onèm, G c be nn en li s ;
JL|Epifeopus Guido in medium adducatur, &-quid huic
miraculo fîmile deeocontigerit, expdnatur.'Fuithic ma-j
gnæ fecunduin fecuiütp hobilitacis, & idep mulco plus
qüajiu Epiftppum iftét, vitæ diflbju tioris.. Nai:n eu in
effet frater Aiinpry^iufdem vrbis C om it is färb ftpulari;
generbfitatç quam ecclefiaftica dignitateeônfifus,poten- ■
tiaatquediüitijsvndiquecircunfluuS,plus.miufdoquam
Deö i magis cafnalibusqôamipiritualibusadiodibtvs ifi-
feruiebat.7Cumqjmultaagendanegh'geret,necfaç-ienda
faccret ^milericordiæ ifimen operibus^tOto annifti.infta-
bat,eleemofynam largiter egentibus d i 11 11 b u e n s> e( u ri e n -
tes réficiens,nudos véftienç, quèrelas afflidoj,um patienter
audiens,&multiSpropoflè benignelubueniéiis.Ec-
' ,• clefiaftidiehat,
Tilt^MîfAcuUs. y L ib t t 1.
magn.ifice h onorabat, Mo nach is prædi p.uè totmn
coidis fui a ffedu' m i m p en a e b ar. t;Qüj bus fionfolum v,e-
nerationi^obfequium, ftd multa&derëbus prapvijs.cô-
fer eb a t. Interq u os fi n'gu 1 art à more filtres Cl uni aè e p fes,.
ampledebatür, Sc eis ob fpe^næ.tei-næ mercedis plunma.
latgiebatuf.Nam yt reliqua ta,ceam-,:quæeisvirnobilis li-
beralicefcb.htul.it, fexaginta eo am pli usEc cl charum.
red dims., diuerfisad Ciuniacum pertinentibus' mohaftc'
.1 rijsin perpetuum dedit. Hoc modo temporalis,vitæ çùrr
fu t ra n la Ct o , in bona confellione, cum peccatorum pce-
nitudme ac eotdis coritritiopè~,,fictif mihi îëftati funt qui
j adfuerunt, ab hac-luce rëcelïfnHunc poftmortem âiuër-
! fo mçdo plurimis apparüiftè, qui dam referun t.' Quarum
vifîoniun quia cërtum autftorem inuenirenô valui, idciiv
co dubia lepbere recuftàui. Vnam ta,ntum de omnibus e
dotalisordi:
W m
füpeixsfeftem dignicateró, miferrimai yi-
tffconuerfatione deturpansy nonad ahitnarum quibus^
praseiat curarn, led adxarnis futEvoliipratcm explendafii,
lacLo mmifterio véebatni.Quj, iuxta Pi ophetam;lacgie-
gjs fui cothedeus, &emslèlams operièns ab.fque vllafpe
aternóturn;, meicedibus mëiXenatijauidilIinié pafceba-
tut>Mundilïimam atqilè omnia m iihdantem Ghrifticaf-
nëm & fanguinemin altaus laciamemo fieqnccei officio
non d,euondnefumebat, necabniiiniundis tarnen tainis
iOpedpusfeftcohibebat^ Cumque vtfus immunda mul-
tqteropprein ccènqluxuriar v er la re t u r, & fu li p fi u s focto-
ribus.delcftaietur , terrirusconfciencia:n.alo , licur ali-
qua ndó & m^lfad horam cqmpungu n t urjfamiiïaritate p
quomndam bon,o in mv i ro r lira ex pet ij t , oC Abbati Bó-
n^val 1 isacfratribÏÏs^eiufdêm monafterijfq in aipMtja,
|peciëtenüscopulauiti Qijilongq temporeeunydë yir^
èif»ehdatiqnecommonentes,& vt fcculo renunaaret al-
fidue exhoitan tè s, nihil ab èo i m p e tra re p r $teri na n e m
Ezeçh. 34.
legi, quam propter rei probataffidem , digpa|n hic inferi
iudicaui. SuccelJqf ipfiqsEbifcopusfy.nQdum Ge^b^^
vix anno poft e-ius deceffum exacfo celebrabat. Veniebac [ ipetn ah'quando potuerunt. Naiu libenter quae dicebant
ad eandem fvnodum presbyteri mote ecclefiafticoi inter audirefe fingens , .& fem.per cos deconucrlionefufpcn--
qaosquida.m boniteftima'nijpresbyter properabat. Hie'• dens, de focietate fandorum illorum gloriabatur , nec
ip itinere cafu, imino diuina ypluntate a focijsaliquanto admbnitiohecyelexemplis eotumi mails rettahehatur. .
fpatioftparatus,obuiumhabuitiam no'minacumdefun- J In hisitaque alijs petditae atque perdendae vitaefu£eav?fti-
blurnEpifcqpum. Quieiiminfolitobccurluturbatusa- I busperdurans, & obftinatione irnpia uam fibi in die Jiae
” 1 iquaudiu lnE.liller,tandem ytrum efl;t qui yidereturde- 4 thefauri^ans , in morbirmincidit, quo poftaliquo(t dies
fnnbtusEpifcoptiSjab eo quaeliuit. ..Quo fe vere efte re- j i.ngrauefcente, ad extrema peruenit., ^dierat einij vjlitar
fp^.n den t e{p'res by ter a d i ec i r. Et quid eft, ait,-Domine,vcl j tiopis gratia Prior iam diifti monafterijyatque cum eo per:
qu;scan.fa tc mihi cum lis mortuus vilibilem fecit.? Ad j a 1!quantum cl 1 c-ifpatium i iplbquoqueroganteperman-
quem Epiico.pus.- Clementia, inquit^iuina,^t mcaene- j ierat. Etecce noble fuperuemente , cujn cumflis dilceuelfitafiTubtt^
raai',metib.i.app^rereperraifit..Ndu'ienim j ffentibus.fo]i}sl|«ftoeiusalfideiet,clamareternbiliter^-
te adlynodum properare. Oro ergb vt faerum cpnuentu I gerille ad Pt|orem ccepit: §uccurre ,ait , fnccurre. Ecce
axdeas . eprumque meorationibus (ludiofe cqrpmehdesyj duQ,fupra omnem feritatem expauefeendi lcpnes in me
Labotnuienim, &'multa a tempote mortis mete tormen- impetum faciunt bjantToix.ac ridu feroci per frufta
tafuftinui. A quibus in proximo etui poreio, fi eoiutn o- difceiptun , me totum con fu mere volant. Deprecate
} rationibusmevearadiuuari.Dicergb Epifcopq.& cumeo cito Dominum , vt abhiseripia-v, antequam morlibus
congregatis, vt omni'die eoncilij Pfalmum , Mifererimei;. e.orum conlumar. Dicebac hic& tremebat, ac vchude-
| De/.’s, inihiliii?ul oirincs decaiuent, & com muni abfolu- j uo rat tiros fugiens:, tjmore deredfo corpori;vires adclen-
I none vniuerlianimam meam Deo commendent.Sacrifi- re, retro cedebat. Priorvero vocis illiusacgcllus letro-
j cijsahfuperlalutaribusatque eleemofynis, di.uinam ma- re turbatus , non fine multo &ipfetimoieeiat. Ad pic-
| ieftatem prorequie mea propitiate contedanr. Nouerint ces tamenipfaneccffitateimpellciite conuerfus, pro mi-
■:aiitem mead agenciam pcenitentiam Ciuniacumiturum, feroillo vt porerac Dominum exorabar. Quo orante
)"&md&adeandemperagendam Hierofply.mam,tranfitu‘-.j mLuata"VbC£^enbene,inquit.,bene. Recelleruntcru-
rum. Htec omnia cum c-is dixeris,nomen taiitum meum deles beftix , & per oratipnes tuasiam vltranulquam ;>pvltimo^
efyuod'djcendumreferuabis. Quæpoftq.uam|
dixit,ab oculis colloquentiseuanuit. Presbyter vero.cui
hæccpmmiflàfuerantgreffum àccelerans , ad lynödum'
venir, d: vniuerfa Eoifcopo fideliter epramomnibusex-
pofuit.Cumque multos credere,quofdam autem dubitàr
te videretjEuangeiij codiçetri afterri rogauir,& vt cundlis
fidem face.tet j iuoeiurando quæ dixerat confirniatnrus,
man um conftanter lu per faerum volu men.extendit. Que
onînesadea probanda abfque dubio paratum videntes ,
e.umneiuraretcompefcuerunc, &qui antea dubitaue-
rant , omhem à corde luo dubietatis fcrupulum abiece-
runt.Sed & alterex inlperato teftis futrexit, qui-hæc eadé
bmniaadefundtoEpifcopp fibididla ,vniuerlisa4 m.itan-
tibasPpnfirMäuit: Vnde & bonæxmes mandata öljm pa-
ftotiVfui benigne fùfcipieptes, cundla quæ mandauçrat
deuote irhpleuerunt, & plürima çx abundante eordis.fui
chacitate , fpöntanei addiderunc. Hoc ab illis mihi per-
foms didliihi eft , qui omni fide.digni fynodb memoraræ
interfuètuntjôse aquæ dixi,rêferentibus eifdenïteîatpri-
busaudictunt. 4
Deqüod^ntPresbjtero temftiliter mortuo t*;
,e>vhiliîer\
G A P V. T ' XXV.;
Î Am nuuc fubiungenda e f t, non ante m ortui y fed mö-
rien.tis presbÿteri terribilis & multis nota vifio,quæîfu-
'dientium m entesdigno timote coftcutiat, Scadeauenda
ætprnæ mortis ihalà, v e lutvelie meut i foil ici tu d i nis.j gpe
aCéendat. Aptrd c^fttüm ^ ziniaqum ,,q u o d inPiftauenr
(ï page fitnm etc, nuperquidam presbyter erat, qui lacerpa
re n t, Ë t quia v (que adyl ti m u m fp i ri t u m femper co m -
p.psTui extjtit, neevt quidam m o ri e n t i u m • fo 1 e n c yel in
îpôdicoXe n fui m m i n u tus fui c, çonüerlus ad Priorerfi, ip-
qui ciim eo de quibuslibet v.eluti fanilïimus ceepit. Cum-
que tamde his quam de alijs multa inter ft yerbâ cpnfër-
rent, horæ, fere, vnius Ipatio elapfo j lurfurndiiclamare’
longe terribilius quam primo exorfus eft. En, .inquit,
en ignis de eoelo^vt çorrens iaundans defeendjt , & lupër
huncledlurn meum.veniens 4 .iam iamque rue in fiiuillam
vfque copiburet. Feftina, adtu.ua, Pra,iiforte Ôc ab liac
motte eripi valeam. Et liæcdicens, manibns & bradiijs
opertorla fubleuabat, caque velut ali quid iuuatë pbf-
fent, inuifibilibus ighibus,turbatus'opponebat. *Sèd ne-
quicquamVNon enim eprporalia tegminaafpiritualibus
incendijs tegere poterant, quem eæleftis vindiclæ impia
opera exponebant. Prjor adaudlo timoré,denuoado-
râti one m çon uertitur , & qu-àn turn in taji cafu p o fïîbi le
état i Domihi miftricordiaiu depreGatpr.- Illo. yt fupxa
otationi inftante , poftpaululum , patiens gratulaciohîs
v.ücibus preceseius in temip itdic en s.Qu iefc e, iam ab
ignetutùs.fumi Namdum fupetme:( vt d ui j cum iip-
petu1 defcenderec -, interpqfitus eft linteus , vfque ad
quem ignis,peruenit, fedeum tranhre non potuicr. Iam
& ab ifto periculo ereptus4,^0to ne | me difçédas qpqul-
quequisiftorum finis fucurus fic agnofeas. Tunc Prior
qui tam timoré quam h o fp ira n d i 11 e ce a r e teçedere vo-
lebat, fubllitic : &ab oratione lingchs■, au lu m ei allè-
Hit. Cumque cum tantis .tërt'pribus anxium conloiaic-
tür, ÔC y.terqueadinuicerh.vcprius-cblîoqueretur ,fubitp
‘egrotusadinuifibilia rapeus ob.mutuit.Prioreum raptum.
ab humanisintelligens, rei exilUm præftolabatuf. Cum
eçce p o.ft mill tu m n odlis fpaiiu,dTbmq ad ft red ij t , & in i-
.. - 2 v-, 4 • •*, '"f^V ftrabilii
l l
’ I i : #«