P e t r i ^ b b a tU CclUnps
Ffal. 59.7.
Matth. 18
niatorcs plus rite AngV,cos.:’^ “ u d inuolaitur, 1 «cdkan. immod era te.u . T6mm I expend« injaanamqihamidiusfompfuatic
inu l j „ v i r<nms &e«oquid ? rmpendoplane,& expendo,
& quaslibetimagines in&ipfo dcpmgit, q us 1 j d c o n t e n d i s honocare cMicepoopnedeftinationem
, actotamei,« g i g
nc omnium,cam natiiialium qua ^ w S L M I progeniem.8Tu tofam , ego enam fpmam. Tu florem
mr.vt phantafmata feu forott* pp. f e l o n i e s lapi- go latentla. Tu farinam.fgo futlurem. Tu panem, ego
uernota, non fie aquatica Gain ,) K _ nnniriir cittetem Tu folium , ego icabellutn. Tu fiibftantiam,
Quid ergo i n o n , quefttaremmenrediuinad collegiq cuuaorum crearo-
aucoucatibus tenacius inmtuntu .. ! • ft f S r g mitterem.animam ah inrao praufefttnattonis. , vt
nos-Qataadudcft,aceruusteltunpnijoc,*»oreauo | _ v - #, »wierttioneco-
Mumftab,'omne vtrbum. Leueeltergo omneyer-
J J . r^iiJ.Vm.npaue automate
Matth.
rum, mitcerem.iuiuuxi“* “V r -------
I feqiiereturadorando & fupmma veneratione co
lendoeius'véftieia. Repeçendatibi.immonouaKlon-
tnutn bummteunioudmn neaquutie »te»«lH« mouiQfo^um.ncip^ ieautoruate
v e rum e ft. N e c e ft a lic u iu s m qm e n n q u ic q u id h u p a n l
f e n fu s in e em o la fo r n a x c om m en c a ta t u e n t , ft e x am in e ,
ea rea tv e rira ris. P o n d t e f iq u id c in î l f ‘ « W , q u o tarn
m ér ita q u in . præmia A n g e lo r um & h om m u b v a p p e n -
d u n c u t.e la u fu r a d ifp en fa b ili p e n e s v e n tâ tem y n a r cam -
f t i t i* p e rp é tu a r e c o n d itu r e u f to d ia .. V a g a tu r ftaq u e v a -
n i s e u o la t io u ib u s p e t a e r a , q u i n u lliu s a u ^ o n t a t is f u n -
d am e n t a a if ix u s , a ru n d in ea y o lu b ib t a te &
c ir c fian ita tu r , & h o fp e s t e f t am e n t o r u m D e in u ll is .d e t inetùr
certis manfiombus. Mit» virtus ventatis,, quat
iduerfarios deprehendit nolcntes & nefdcntes m aftu-
tia lua. Fugitiuos n.amque fups Frequenter vrgetad la-
queosincuitabilis conclufionis., vrcapiantur ôallaque-
érttur femionibus fuis, dum inuiti veraloquuntur,&
quod non fentiunt corde, exprimant ore. Inde elt? hater
f^ieolae , qiiodridendo verum dixifti,cum me nxum,
re mobilem (cripfifti. Me petram voçafti, 8c concedo,h
pro conftantia, non pro duritia intcUexifti. Sura qui-
dem naruta,profetfione, $c iamætate ac voluntate,ficuc
nomine Petrus,petrinus, radicatus, Sc fundatUsm mon-
tibus fandarum audoritatunx, & in medio petramm,
vbi mater Ecclefia nidificat in foraminibuspetræ,&in
cauerms maëeriæ. Hinc nonexeo,nifi advocem rota-
rum,qua: in fe habent fpiritum vitae, & ftantac motiçn-
tur, tan quam volubiles'cum animalibus lenas alas ha
. .1 1.. 1 .......' o. (pniior. oui;
. • ' 1 ; ' _ J .Tu nv Tn AITl lenaoeiusveiiigu«.------ -
ga expetenda peregrinatio, non ad fandfcum Thomam
Arehiepifcopum in Anglia , fed ad fanflum Thomam
Apoftolum in India, quiaTemper mtevero conuenticu-
iis,vbi Domina; » « t a digpa cekbratut-commemora-
tio, fiuenominetut Conccptiojiliue Natlultas.ftueAl
rumptiu.fiue alia quiconque venératio. Gum ergoV-
na gradiamur via, quid ad rem ft diuetfa fitTemitaî Tu
finifttam tenes femiram, quate murmuras ft ego teneo
dexteraW > &rna tibf difplicet limita, quia & larga &
caritatiua eft noftra, cedo : Sfceoncedo tibi locum luxra
me. Prouerbium eft, Noil fun^dimittenda vetdres via
pioplcciiouafS. Quis ftnaorum.quisantiquorum non
ambulauicfemitam noft.am! Credo6e veretaieor,fun
hocerrafleTit ,&hoc eis Deusreiielaflet. Qjjjbns enitt
foa cam familiatiier reuelauir conftiia,vt etiarn adiupplemcntum
EuangeliorumfEpiftolatum.&prophetarum,
perpétua Habilitate canones .& décréta ftatliennt
pari pene obferuantia tenenda çijm Euangeuo, hoclo-
lùôi eis racUilfet, ft periculofum effec! Sed forte dices
mihi- Audeiue tu qualifcumq; Abbas oedudere putc-
os femper conwnuanda deuotionis , & profundius
quótidiè: fodienda venerauonis ; Nonnceodemlp
tu pocaniur moderni, quo St antiqui ï Nonne , vr
Hieronymus , in templo Dei quifqnépró vilt portione
iffert, aliosaurum, alius argentumÏ alius lapides pretnr,
a n ,« am volnbileiicnm animabbus enaiia * ,^
bentibus & ocutos ante & retro^Secums Noneratabinitio Nitinltas Virgnlism Ece]efaciesleonispracedic;
» « ^ 4 n o c e a ^ .^ > f fia fotemnis.fedefefcente Adeliüm dénotione , add.la
ms ne abqnid d e c » .* ; . 6 0 « ^ eftp^cIaHsEcclefinifolemnicatibi«. Quate.guar non
quid mteruemat ; fac.es aljT . veritatis ;l fim.literSt diem Concepriohisbbtineat te *ÜW » e ta -
S r ^ a  S Ç Â veruatis « erna : 1 ft,ana deuotionis ? Ad qirod ego : earaiadtas creli St
quae de mente diuîna procédons tancæ apud Deum ma-
l ieftatiseft , vt in Fummovertice luGis -inhabitabiilis re-
fideat-, tantæ autoritatis , vt nullius ditioni fubiaceat,
tantæ maturitatis , vt nunquam vultum deificum dc-
Iponat, tàntæ certitudihis, vt nuîla mutatio autvicilh-
tudinis obumbratio in ea incurrat , tantæ foueritatts^vc
nec Lucifero peccanti in ccelis locum relinquat, nec
\homini à Verbo.afiumpro petenti yfipofsibïleeßtraujeat a
m calix iiïe , crucerü 5c mortem remittat. Haec aeternq
tramirè ftelliFeras dçambulans regiones, imbrem matu-
tinum & ferotinum dirftill auit, & Fublunarem rcgionem
arentem mediante nubé Vijrgine^ riuis de fanguine &
doclrina ilium- perpetuis irrorauit. Colledanea eins
mrfcricordia, faluo iure priuilcgij inuiolabilis „leges
mitiores & iura tôlçrabiliora ab ea impetrauît :q,uatipeccatorum
remilficmem & exjli^releuationem iperaret,
quiTn regno veritatis corredlis erroribus ô^emen-
liiauic utuuiiuuw i, »I*------o ■ •. . r ,
Fontes äbyfli libentius-in pbleqüium Vhginis lPlue.
rem,quam claudcrem. & fi filitis eius IeFus aliquid o-
mififler in prserogatiuaexaltationis fuaMnatris, ego fer-
uus , ego mancipiurh, notl qifidfem dfi efFeftu j led lal-
tem aftedu fupplere geftirem. Mallem certe non habere
rlatis moribus viueret. Neutra tamen fororum iftarum
adulationum lenoçinia admittitsquirt potius tanquam
fila aranearum ;vçhetqentiflimo turbinè corrurhpit, 6c
tunicam inconfotilçm, tara iîli qùâjn matri eius, hdelr
textura componit. Bone amice, quid/acit ftuppa, vbi
dcauro, hiacyntho »purpura, cocco bis tin d ó , & byflo
rerortafacerdotalis contexitur veftis,& ccélo,Fole^ac
luna pretiofior & ppripr Fummo Facerdori aptatur cida-
ris'4 ProrFus hifiÜ ad nos , nilfil ad Augelos digm
melius de omnibus thefauris Fuis protulit aeterna1 Tri-'
ni tas, quàm templum. virginale, ôc hôlocauftum,quod
ad xmmolandum ex eo traxiç8c cxtraXit, Verbum Deo
linguam , quam aliquid dicere cpntra dominam
noftram. Ante eligerem non habere animam , quam
Vellern eius extenuare gloriam. Licuic quoqu£, Fem-
perque licebit , fponläm' Chrifti Eccleham , quae m
renis peregrinatlvr , Fecundum mutatiönes rerum,
peiffonarum , 8c temporum , variar6 rafiones deCreto-
tura ] & noua adinuenire medicai'nina remediormn:
& ftatuere Xandis adeption^gfori* Fieqüöntiam Foiemnicarum.
Eil tarnen auro locus in quo conflathr,5c
habet argentum venarum luarum principia, ledern Pe-
tri & curiam Romanam, qu* cläues caeli principaliter
tenet: & claufura confiliorum Deireferatadifp'enlante
Deo „Vngucntum gratis: a capite vFqüe in oratn vefti-
menti habet compluere. Haec Cedes Petri 9 id eft pc-
cra,in qua Moyles tefidet , videlicet LexDciimma-
culata conuertens animas , fragofa qu^que haeretico-
rum conciliabula elidit & allidit,profanaä vöcutn n°"
unites refecat & refeindit , Fupeiflua cÖnFod* &m-
gu la t, hiantia & ^cliptiea cömplct & iHuftrac. _Vri-
nam Falua veriratis audoritate ,4 ance communis Gon-
cilii , haec doinina & möderatrix- totiutf Chriftianitra-
tis Conceptionem virginis libraffet & approbalTet ^ &
a marF vFque ad märe hanC pröpagaflet, S o le, id eft,
poftolico,acLuna,id eft curiaRorhana pra;teürite!rau
EpißoUrum Lib.V /,
iecjirè, quàm expedite , in lumine vulrus eorum greffils-
meps ponerèm & dIFpohérem , cxHbcVidehs vitare'lu-
bricum, & Fequi fölidum & fecurum^ Nifiil ih Ecclc-
iiapeffimius præFumptione errbnea, nifiil ftultius præ-
Fumptione temeraria , nihil odibilius praefiimptiofie,
noxiä. VtcunquP yerd tolerabilis pFælumptio pia, Fed
non.Fatis pröbäbihs. Abftinere certè ab omni præfiim-
pcipne volö : gradatim tarnen Feruatis diftindibnibüs
pr^miflls Fecundüm magis & minus. lain deftitiflem
vitra de praeiacenti materia feribere , non cohdèmnans
errorem tuum , fi error dicendus eft , qui de pictace
venit vnéc'lneppponensgloriofiflîmæ Dominæ noftiræ,'
cuius non Folùm cerram, fed &c puluerem lingereFum-
mas diuitias reputo : præcipuè cumin calculoEpiftolæ
tuæafleras, nullacenus re pofle moueri ab eo quod Fcri-
pfifti, dicens, quod 'dixi, dixi, quod feripfi feripfi : nifi
lapidem ofFepfiohis & petram ftàhdali in eadem Epi-
ftpla tua coniecifles.. Dicis , Dominte noftrae animam
non folùm in palTione filij gladrp:cransfixam ,Xe(l etiarn
inconceptionisfuæ concradidipnc. Hie bonusdörmi-
rauit Homems. Bohe magifter, nun quid non mea &
tua Domina fuper efioros Angelorum exaltata , fic o-
mni plena & citcumfuFaeft gloria patris , & filifi &Spir
ritus Sanófci, & Sandprum Angelorpm , yt nùllaçenüs
nóftris indigeat obfequiis ,' noftris nequé violeturaut
moleftetur negligentiis, quantum ad Fe, iieque melio-
returbeneficiis ï j|fto,nolha placent ci obfequia, nun-
quid palfibilis adhuc eft eius anima > Fidcs luppleç ir-
refragabiiem conclufionem ',l'vt yera impaffibilitas &
immprtaliths nullas admittar mbleftias , ne ad fupera
trapfeant faeces malprum ? qù'ae inferos exercent pro
poeria pèccaçoruni. Hiêlapis eft pffenfionis. Petra verb
Fcandali eft , quod beatiffirtnim Bernardum, débita
exuis veneratione-^ Sc yerborum iaciila poft eum emit-
tis, tanquam fämam eius pollis exteniiarc, vel gloriam
eUäcuafe. Bona fide qua te diligo, 8c fideliffima carita-
tc laudo, çpnfulo, &rogp, neamplius in coelumponas
os tuum : quia nifi caueris tibis ih caput tuum tecafurus
eft làpis quo Ferreuin vis penetrare coelüm. An excidic
à mente tua omni Sah«5to corapetete yßageltutn nofyappro-
pmquabit tabernaculo tuo ? Super quem certè ceciderit la*
pis ifté ineautè mifliiS , conteret eum. Subrides,& forte
nondum corredlls labia mordes, Quæ inquiens huius
Berhardi fanditas, quae rèligio, quæ meritorum .præro-
gatiua g Niiilus film ego adillius' Fanda prxöonia refer*
te- Vita eius, fama eiusjope'ra,:i.fcriptajmiracula,fides,
Fpes,,caritas ,‘caftitas »äbftinentia^mortificatip demuin
in mehibris eius, Fermo., yultus » habitus, & geftüS eins,
fiiTiilia ^ ipfot finit quæ teftimonium perhibent dp
eo. Prætermitto iftä omnia , fi npn'diim emolliri cpr
tiium potuit. vnum eftfin qùo çlauis in altum defixis
arbitror me tè apptehénluiûm , Sc in amoremfandi
Bernardi liquefa&urum. Alumnus enim fàtniliarifli-
mus Fuit Dominæ noftræ,cui nonyham tan til mb afili-^
cam , Fed totius ordinis Gifterciérifis bafilieas dcdica
uit j ad cuius laudem pdlitiflimps tradatus & facun-
dofc èompoFuit. Si ergo potes tangere pupillam oculi
Dominæ noftræ, feribe contra Bernardumluum, cut loquitur
ipfa, Qui tangit te , quafi qui paftgit pupillam oculi
mei. Giftercienies qiipque nugas nefcio , qiios præ aliis
mortalibus ièriis Sc finp fine hiaprüris.intendefjê yidteo,
Hifunr,quimonetam noftri iaminagonia pofiti ordinis
reformauerunr. Hi Funt, qui regulam beati Benedidi
pene combuftam,', ficat Eldras. ve.teremlegcm, reftaiira-
uerunh Hi qui, cumA p oft öl p.C orfnt hi is,i de ft agrico-
lis&i-ufticis læcularibus onecofi-non font : fod propriis
manifius laborantes , fe iSçC aiioSy’paopei'es pro pofle éx-
hibent» Clauftra illpnim caftra Dei funt, vbi n óde in
pfalmis & oraöönibus parari Fuftt fufoirare Lcùiatbàn,
qui lub vmbra, dormir; in-'locis 'ffiumcntibtis , & in
die in agio IefichppVincipi militræ oceiirrunt, qui rjcl
netgladium bis acutum, y tjfupcrfiùa'rcfecet cogitatio-
num & operatipnum., Quæraiit ©ïgp. cum IoFue di
nos. Si àutem contra noÿ., qüisprp nobis î.Ampliôrcm
-prouoeâtàmorem, fi pfo nobis : follicitudinem 8c tinjo-
...rempli contra nos. Ppnamusitaque animam noftram in
manibus noftris , fi-'contra nos qüia &,.fi.horrendum
incidere in matius Dei poft fieculum,meluis eftjamen
inciderein hpc feculo propitiabilï, quàm in manus dæ-
mpnum. Dicarhus itaque cum lo b , E tiam f i occident mei
iti ipfo fpetabo. ,Hæ firm nùgæ Ci'ftercienfiumi Scatera
tua in hoc eciarh videtur mefitM^ autihcequalitatepon-
d efisf aùc iniqùitate mbderantis , forte plus jabioruth'
nonbonadiftindione,quàm fonfiis fâlfitate ; quod dicis,
Virgo fihgularis vicit omne peccarum , non omne
dcbellando, fed nullum prorfus lenriendo. Srahic, fra-
ter,tenè àciehi, infige radiislolfé animi intèncionem,vt
difeas virginem nondum matrem & vii'ginem iam ma*
frem. Amendas domum fapiehtiæ inchoatam , & iam
confommacam j diftingiiasJanam de prima gratia c.andi-
dabi, & purpuram de Fecufidà (anguine conchylij rin-
dam: diuidas'vellus non coinplutuni imprægnatione,
&ypliijs madefadum incarnàtione. Quji cnim ïatio-
ne dè ipfa in Ecclefia caiirarettir, OuoeeJltjl4i quaafcendit
quafiauroraconfurgens, vtique in natiuitàte ,pulcbra v t lu*
na,in fonda çônuerfutio'ne,elecla vt Svi, diuina cônce-
ptibhe , terrïbilu vt caïlrorutu acies ordinata . cælefti exal-
tatione feu alTumptione , fi nullus ei virtutum fuiCec
prdfedüs & prouedus?' Si ab fiora cpnceptionis nulla
cfim carne aùt cum hofte cdncertâtio fuperfuilïct caùfii
merendi, plurimum diFpéndium fuftinuiftet, cùm de
ea didum fit, quia plus eft meritià &,jïon natura, quàm
virgo 8chomo.: Goncédo &çredô fli^uidem, qùàd (æ- [
lia libidinis incentiùa D eo præoperantd^nunquam (ên-
foric , vel ad modicum : Cætera verb impedimenta
humanæ fragilitatis , quæ naturali origine j fiue .foatu*
rigine , de natura procedunr » ante diuinam conce-'
ptipnèm (entire potuit , ’Ted hidlatenus corifonfit. Et
præueniente fiqttidem gratia , & in virgineTua prælu-
dia habente , fomes peccati ahhejando extremum Fpi-
ritumtrahebat j folùm (èpulcrurh ei fiipererat» donee
veniens Spiritus Sandus défundum perpétuæ foptll*
turæ mandairit , & forpentem antiquùm fiio gladiô
iugùlàüit» Didum namqùè E\ev&tyinmïcitiasponam inkier
te & millierem , & femen tuum & fémen illius. Vnde Hie*
ronymus : Et fi cæteræ Virgiries imitantur illanr vfqne
ad concëptum pimui » Sr.Gabrielis nouæ l'klutationis
.pbfoquiiim » deinceps totum diuinum e f t, quod ope*
raturinea,^tefte A n g e lo ,quia Spiritu Sando&virture
altiifimi obumbratur. Ante hpc ipfiim fanèvterus vir-r
ginis qüamuis mundus ; 'quamuis impollutus, &; alie-
nüsàcontagione peccati,quamuis Sandqs ,tamen ad-
Kd&Viliéàte humanitatisinduitur i vtita dicàm, ac fi laba.
càndid|i(fimà, fiiique coloris dealbata. fÀd qham fànè
pùm àçceflît.S'pïritùs Sandus, quafi ip(à eâdemque làf
naj cunn ihficicur lànguine concfiylij , vel nfüricis» ver-
titur in purpuram».yer(à eft 6c ipfa fine cpitii in matrem,
vt non-fit iàhl àdmodum quod fuerât, (ed purpura ve*
fàcifiimâ àd indumentum & gloriam fummi regisdiui-
■nitus aptiflimè dedicara , vt hùlli deinceps eà' Vti vfii
foemineo licüerit , nifi Deo* Poft cotïceptiim itaque
fuum mèruif dyrtallinàm foliditatèm , qiiæ ante' gra*-
tiæ plenirudiriem non exiierat terieritudinem , fed pü-
ram, (edlàndam j (ed immaculacam , quæ!coh(en(U vri
nullatenuspotuft., St fi aliquatënus admoeà tentatio-
nç percelli potuit » non ad læfibnem, fed ad probatio*.
nem ,non,ad morcificatfoncm cbnfeientiæ, fed ad con-
firmationem gràfiæ , & oftenfioriem conftahtiæ. Vt-,
qùid ènim tanta‘virtus lâtitans obdormiret ? vc quid
tanta gratia frudum rib h foefons præ ter confuêcudi-
nem fuàm vacarec ? vt quid denique tanta gloria ma*
.tris Dpniinï carnem domarido;, hoftem debellando,
peccat'um ex oifini partë v'incéhdô l tori mündo' non
ïè màniféftàrët ? Tollé pùgria'm , toiles'& vidoriam*
Toile vidoriam toiles & co’rônatnf Tollé ebroham»'
toiles ,& gloriam. Nè ergb deihas gloriàm »' fipli fob-
J
1
cuites, Nofter es> an aduerfariorum ? V til-is qiiæftio, & in -1 n ähere pugnam : quia non toronabïtiir ^nifi qui légitimé■1
enlagitabilis (ölutió, vcriim Deus ,pr.o nobis, an contra pugnauerït. Si redè ofFeràs , & redè dim'das. Quid.eft 5
. Bibltoth.FdJr:Pa'tr.Tom,.iz.Païsi.^^ :;; _ • ' .--g- ~ 7 | | | § | j j | j .......... .......... ; Jg»rur,