F.fai.i
vobis in fignum amicorùm y qui ftàt iuxta Prophetam in
fighum populorum:vfcficut Domini veftri mémorial pe-
étoris veftri facrarib nunquàm feparatur , ira Tèroi veftri
mifèria/fi fieripoteft, à veftri^ âfFedibus trullo tempère
diudflatur.Mih & virasfaii&orum Nazïanzeni ôrChty)-
foftomi, fient mandaftis. Mifi eciamîibellum fiue epifto-
lam beatiÀrnbrôfij contra 'relâtiônem Symmachi vrbis
Romæ prarfedi pagani,quifiib nomineSenatos idolola-
'triam in virbem tedùci ab-Im peràcoribus poftiilàbàt. Qui
liter in Tua relatione orator acutiffimiis'videatur| eita-
men Ôc profa&metro ram fiipradidus venerabilis Pater,
quam-nofter infignis Pôëta Prudentius potentiflime re-
dpôndemnti TntdatumaütembeatiHilarij luper Pfal-
'toosideononmifi, quia eandem in noftrocodice quam 1
• ôc-in veftro corruptionem inùerii.Qnod li ôctalemvultis,
-remandate,& mittam.Profperum contra Caflianum,fic-
ut noftis, non habemüs, led pro eo ad iandum loannem
Angeliacenfem in Aqu itania mifimus': & iteram fi necef-
ieïii e r i t, mit teirm s. Mittite Sc vos n obis fi placet, mai us
volumen Epi ftolarum'fandi pâtris Auguftini ï quodin i-
pfo pene initio côhtinet ^piftolas eiuldemad fandum
Idief oriyraum,&c fandi Hieronymiad ipfüni. Nam ma-
•gnShi partemftô'ftrarum,inqùadam Obedientia,cafti co-
'niedit V rfus. Salurat vostotus'XZonuentusnofter deuo-
'toedfde,&quidam,quibusloqui licet,cordefimul&ôre.
‘înterquos Frater Petrus notarius npftèr y le nohiinatim
dertbi rogauit. OthnipocensDeus nofter Telus Chriftus,
j quitiic nos vniuic fpiti t uali cor diuni âfte d i o ne 4 in regno
fuonoS vniatfempiterna cohabita tionet ôc nonintrans
I in iudicium cii ferais fuis, fùppleatpergradam quodde-
eftmçritisüoftris.-
E -P Ï/S T O L A XXV.
Domïno,&PatrïinCÏmfioreuerentiftmo AbbatiClunia-
cenfi petrojigndtionis eius[emus &filius, Cartbtt-
' -fienfuan pauper uni inutilis Guigo famulus,
perpétua pOcegaudeïe per
Gbrifimm- - , ;
BRucîfixiinj'crucrfixuS & ipfeV crdçî^gen^is mififtis.'
Gratiasitaq; reddimus,pro qüalitate muneris, cha-
citati muneratôris. Veruntamen veftrain literis quas mifi-
ftis expreflà ch’aritas, noftræ etfi magnatn priftarconlo-
lationem infirmitati, non minorem tamen humili-
casconfufionemingeritextrcniitati. Vnde petimus pet
tam j quainnosindignos veftra feruent vifcera, di-
ledionemi vt quatrdo noftræexiguitati veftra feribere di-
gnatUr'Terenitas,itade propriacogitetisædificatione, vt
infirmitatemnoftrampericulofa noniiifletiselatione.Et i
iihid præ omnibus & luper omnia quisefumus, & defixis
in terrain genibus obfecramus : ne vilitatem noftram pa-
tris nomine dignam vltcrius æftimetis. Satis. Sciuperla-
tis eft,fifratersfiamicus,fifilius appelletur j qui nec ferui
nomine dignushabetur. Valete.Salutate reuerendos Patres
ôcDoaiinos noftros,quibus patêrnam curamimppn-
diris : quorum pariter Sc yèftrisprecibusnoftramillùmi-
naricæcitatcm,roborariinfirmitatem,&aboleri petimus
iniquicatem. Domni Arberti maioris Prions infir mi tarifa
us, tanquam antiquiacfamiliaris amici, noftro dolorc
compatimur. Domnum quoque’Petrum veftris literis
{pecialiterinditum,fpecialitcr & ipfi lalutamus. Pro vifi-
tatione etiam, quam-nobis vir egregius Prior clauftrenfis
& domnus Hugo de Creccionuper exhibüere,paternita-
ti veftræ gratiasagimus.Incolumem vos afliduovirtutum
profedu.ad noftrum & totius Ecclefiç gaudium,clemen*-
.. ti^diuinaconleruet. Apudfratres noftros, noftra
commendatiorre non indigetis.lplemet enfin
veftris meritiAveftrirque literis,eorum
vilceribus veftram memoriam v
inlbltiBili ter
gaftis.
Ï P I S T O L A X X V L
- Specialimihi am ore charißimofratri&filippelro, Prate?
Petrus bumilis Cluniacenßum A bbas,
ßtlutematernam. V
POftquamd nobis,michäriffime, corporali praefentia
dilcelfifti,& ftrepitusmündäno's , qui te nobifeum,
nofque tecUfn fiepe ab intimis hébefcefë cogebant, fugi-
ens,ad ocium qualecun que te tranftulifti:: Frequenter tibi
lcnbère,atc[} tam tuum ftatum addifcere, quam mëüm
dalcedini tuae hotifieare propofui. Scd fècüiótpiöd.y c fio
loquar,me fibi totum colligauit, nullatcnus H l ad dida-
dum Cor,vel adferibendum man.um relaxairéyólehre, id
hucufque implerc non potui. Hac de caüfatamdiU ruüm
efle relcire,'tamdiutede me certificare , nontamdiftuli,
quamdiffèrre compullus Fuin. Nunc tandem durilÏÏmi
Domini higo'vix ad horam mefugicando fubducens,h^c
paueftla furtimfcriptitando direxi. Congratulor quidem
quietitb:e,adgaudeo päci tux:fi tarnen talis éft,vnde&cd
interim gaudere debeas. Et licet ego iti pelagöfluduera;
nimiumqueaduerfis flatibus ac tumidi mans ferisaeftua-
tionibusnauicdnquafiaca, devitadiftidäm : reiam-por-
tum rènentèm,&: ïrasmaris aerifque fecura mënre riden-
tem,l3etusärpici'o.X3uiusreicercaargumental'unr,quod
cumremihilèmpêradhïtere^leberei ram mulcüsamor,
quo tb ampledcbar, *quam'mfilta vtiliras, qua te indige-
bam jinftantercommonerefit-: fappofui tarnen veile meü
vohmtati tuce , praepofiiilalutem ttiamhecefficatimeae,
praituli ociüm tuü negocijs meis, TU autem nullam huic
noftrxbeneuolentiievicemreddere curans, quod laluo
amicitix priutlegio dixerim,videris tibi viueré, tua curare
: ea qu^filntaiiorum, & quódeft deteriuS, kmicóhim
vilipendere,innentavtpafler domo, reperto vt turtur Sft
d o , Colünibarummiferijsgementilim, öcvnguesaquili-
riim,acdJiitrUmquè formidantium pedcula, feèürö ani-
moficcilque oculisfuftinere.Sed ablir,vtficdc corde cuo
fendam; de quo non aliud , quam quod de meo, 1 entire
confiieui. Non hoede corde tuofentio, non hocilliiid-
pono, quod vnanimemihielTe non dubico. Sedqucror,
quod perfurbationibUs & angUftijs noftris tametli com-
pariaris: compati te ramen nullis indieijs demoilftrauc-
ris. Poruiftichim , norieripere, laltemcondolere.
Potuifti,ßc fi non fiibuenirejlaltem admonere. Potuifti*
&fi non fiibleuäre, laltem coftfbttare. Nam fi impoten-
tia auxilium fubtrahebat,quis verba inhibebari Si facultas
adiuüandi dèétat,qtliSlêrmonem retili'ebat?Quisani-
mum a diótando, man um aferibendo ptohibebat I An
ocium tibi defuifle caulaberiS ? An literas te nefciflè pro-
babis ? An aliudaliquidobftitifle monftrabis? Nihil cer-;
te. Reftabit ergo negligentia. Hafic lolam fi pcenitendt> J
obiecerisjveniam promeréti pöteris.SedparCam pudori,
continebomanuffr , retraham habenas , fiilp.èndarn fty-
lum,moderaborfermoncm: ne vltraquam ratio patitur*
in amicuminüehär.D o veniam. Faciam iple,quod te non
fecifle reprehendo. Vol Ó plenius feire, quonlodo te habeas.
Nam fi bene,fi quie*é,fi libére, quod lemper'opta-
ftijDeo vacarepraiuales: fi locus ad hoc plene famulatur,
fidediftifomriumoculistuis, &palpebris tuisdormita-
tionem,donecinuertiaslocum Domino, tabernaculum
Deo lacob^gaudebb. Sin äliter, quantum ad locum Ipe^
<ftat,aptum,vtarbitror,piouidebo.Nonenim polTnm no
efle follicitus dé lalute tua,qiiam vt rneS defiderp, & propter
quam ablènüamtuam Omni mihimóleftiarnèleftiö*
rem wléro. Laudóenim quoido^tkftfiëfferö quöd tradla-
fti,prxdico quod inchoafti.Quiafi nodum pofliim quod
potuiftijVolo tarnen quad yolüifti.Qüid enim? Quis hoc
non velletïQuis tantumbonum non cöcüpilcéret l Qüjs
d tantö malo erui nöllet: quo vitaperditUr,qüöftnörs ad-
quiritur,quo Deüstfxpellitu^qüo höftisadmittitür?Rej
rum enim,quafugiftijihüftdanarum implicatiö,aUt iöörtemautvicinum
morti^ericulüm inferüht r irä vtnüllus
; fere ynquam fehis implicauerit, qui horurriälterum non
inèurrerit.Neomültum referthoc maxime tempore,qud
quis
Eptftolarum Lib. I.
quis habitu,qua qùisprofeflione,vel fimulaticio religio-
nis propofitolèle çürisexteriôribüsimnîilceat : çum om-,
nespencquicumqaèôCcafibnêefcclefiafticarebusrecaJa-^
ribus occüpamur,nôniheis quæ IefilGhrifti,fedquç nç-
ftfàfiintquæramus,glonarh,pocentiarn,voluptacem,pe-
cùniam,&fîqaafiintàliaqua:videnturcarni;;(fommoda,
fea mulca ànimiE.genèraht incommoda.Qui non itaXàlté
ierrena tra(ftamus,vtpartim terram, parti m coelum cdgi-
temus,autquodperuerfiimi,lèdtolerabilius effet, y t minus
coelum,magis terram faf>iamus:led,quddeft omninb,
perùetfifÏÏmüm,prorfuscçlumpbftpbnentes,terræprbr-
fûs inhærentesjvëracitèr fateri pofliirnus yQmniam burnt-
ïiataejl ih piiluere anima noftra, conglutinaiWîfiinterravent^
»o^y.Superquibusininfinitumprogçediloquendo,ipla
coge n te materi a ^i m m o mllèrià jpb flem : fëd quia illa me
fçpe deflentem audifti,&qüid dehuiüfinodiferitiam ple-
nilfime nofti, fuperlèdendum iiidicaùi: hç extra metas
currüm agere,&præter viam currere yid.ear,nèue cüilibec
legenti câfùàliquo n o ta iiah q uæ foliim te nofle voïiji.
Veniergo ad meeelèriter, yt tutisamici auriqus credere
poflîm, quæ charris plerumque infidelibus committere
nonpræfumpfi. 3'.;'' ’
E P I S T O L A X X V I I.
Surnmo Pontifici& nojlropijpimopdtridomno Papaltmo- „
centio,Prater Petrus bumilis Cluniaceftfium
Mb as, falutem\ & obedient
iam.
■* Blés tribülationjs& anguftiîÉdieshæc^^uia lecun-
dumPrbphëtam, Vénérantfiltj vfquead partum, {jr virtue
«ow^Ærienr/i.VeiîerüntnuhèijSennacheribjblafphemantesDeum
coeli;itfüitNabu^odonbfpr,^^&
uit popuIùmDei rn&èdef üitDoKéé, qui extènderetma-j
nüminfaCetdôtësDbmîni. Lai-nentabilcm hiftoriamo)-
got rétéxëre, qu^mpræcprdiprum do.loro interi’umpen-
te,lachrymis yelimholim îrtterflùctibus, vix, vtarbitror^
po ter o explicare. Sed q u ia, p r o h d o 1 orLhocà înàrtÿru fflfâ
tempôribusfâm inauditumrceius'me vidifl^contigit ^fi-J
lerècUmmaluiflemjlocjuiihüitümopprtuit'Re'griflîab-
Vb é ri b Usvqcan ci s Ecel c fiæ,â;c6n e'iliOjpJetatisH ftræryVtl
GrexDominicusfimpîiciterambulânsVluporitlnmbrfusl
incurrimüs : ÔC noftrisfêcùlisjnfolitarabiëdilperfi,capti-
uati,vûlnerati,:éc rebi^somnibüspene expèliafifümù|. I
Aderacinvcomitatu novftro nonfgnobiHjï, ncqqe vltinja
parsecçlefiæDeï,ArchiepifcôppVum,Epfe6poruin,Ab-
batumlegiOjMpnachbrur^ionpatuus nppierus^ Archer
diacopo‘rum,nobft'iùmf^lerîèpïüm,&rëligiofàrumperfonarum
populüst;^^HbtribHe^^i^eÊtaculurh, tantas,tam-
queneceflàriasEcclëiïæDeiperfpnasyïdercdiftràhi, dif-l
lipari,vulneran/atqüégladijs;ânfeqi^ntibiisv^vbiper
diuërlà fugari. Epifcppbrüm ,atque Abbatuïà pîùrimiad
proximacaftravioléftterabAuifti;, ôc quidam eorura poft
vërbera, Si vulnerà , birbàriçaimmlnitate incarcerati
fünt. Inter quos Dominus Remenfis, cui nec'^^s.pec di-»
gnitasadeflepôtueruntrpoft limitas iniùrias > & vulnèrà
turri conclumstenetuf Dominüs Pecragoripenfîîfimiliâ,
expertus eft. Sèd quid ego dpfingulis quafilbiis loquot,
cum Bitürîeenfis &Senonenfis |uis penê pmhibüs amil-
fisgVixadpontemTremulumtrernuli & anhelipërüéne-
rint,& ibi cum Ebredunenfi,'î'reçenfi fiftu haftæ,dé eqùô
deiebfco,Scinde grauiter infirmât o : cum Le mouiCenfi, A^
trebatenfi, Bëlicenfi, Redonenfi, atqùealijs Epilcopis:
Abbatibus etiàm Lemouicenfi, VizeliacenfîylànéfciMi-
chaelis de Clula.fahifti Germani ParifiehfiSi/Gprbiehfi,
Nouiomenfi, Burgulienfî, fanâ:i Sulpicij, R^ernigij,
Craflënli,lan£tiIoânis de Prato|Ae îiionafterib Hen-
defjMeîundenfi ,Salmurenfi : ôc alijs quamplunniis|èr.
cundo careereihclufiijæneantu| ?'Referral eft burgusilt
le,^:^nftipa|àspiu[titudinefan<^ùrum:'quæ!yëlut Hie-
rufalempblefla^Babylon^s ' j' pedem vitra ^rb'tendere
non. audet.Nuiljtiïtds ingrefl^s^mnibus npgatntegtëf-
fus. Necmultalp'esina,iiqub,, nifiinîJUo qüi'educityin-
ëtum de domo careens :& inyôbïs JÊfiétiftime Pacer, qui
1 Biblwtb. Vet.Patr.Tom.ix.Parsi.
eius;yices in terra geriris.' Glamâf igirur ad vos fieur, ad
fingulafepræfidium>uobihsilia Ecclefiæ Dei portio : Sc
fibi ci ci fli rç e fiib uenifi,lî eu rfilij^ à,patr&pcecatur. Poftii-
lo &cgo fociuspeiiculorittn , ‘per quemyobis lfta feubi1
elegerunt.: vt quia 'tança pro Deo Sc vobis eos;.coiv:i-
gH pericül%fiibit^''%9:(fictHftt^>ptet-as«oFum'^ppei i-
culisfu,bue,nire. Pbftulo,inqiiam, quia poftüTandûpî Ini-
hnft,nefan^osfoeibs? quiitinerinoftroquadamchàri-
tatis confidentia adh^ferant,contempfifîe videar. Nam
demeis iniurijs plufa'dicerfeiuperlèdeo^jiqui dum càm
D oinino Vizeliàcènfi Ab oa te Mii^tis hoft î b us pro( pa clf j
fociorum obuius occu^riflèm.pdipo impeju ô?iilâ noftra
itftùlanceæ confofla, inpartefn-cedere coaëiaçft. Ftâtres
hpftrifugati,famuli capci : résipencomnes ablatæiEgOiid
prpximamÿiUaip.meçonferens,i^^ delitixVj'donçb'
coûdu^iu hofpitisnoftii,ad poritem^Trem ul um,quoalij
præceflèrant.velpercinK horis Sciplèpefueni. Inde ergo
eumfoeijs^oèëm qfieriilæ lamentadóhisiemittënsjrögo1
paritèr&cbnluip, hereintantamparpipendehdampu-
tetisïfirtomihi Chrifti jfi honori veftro,fivtiliratiËccle-
fiæ, aliqüândo conmlendumefle iudicatis. Si enimhoc
]heglfgitur,qüid curabitub: ?, Si.rigoriuftitjaîyfi lèueritas
Ebclefîiit|damnis,publiçis dorrnif: quandoinpriuatis
eui'gilab^tfPrëcaturnpbifcum, Ôccbnfulit facer captiui-
tatiç.conqentus : vt non Iblum inaëtores nequiciæ hufijsïfl
led & i n 'tqto Lunenïl^i cpilcopatu apbftoli cæ, ivindiôtæ
muctorelplendeatiquanhuseq^fublimkerrenitentenqh
fö^mpVpppppfitijÏedepaininpxtreihi
finibus cotiftituti tgrreantur. ‘Luhenfis Epifçopus nobis
inEreui apparëns , lunarem eclypfîm^imisirbmatütè
^aflnsefti quemnum per totam dietam noois lucerê cre-
didimuSjVix perintegram leugarn fpciùm fiabére potui^
^us.iL^qngus fuii,lèd? Vt audajfter lpqjikr>|n: tanta re lonk
gior eflëdebüiilam fi quidminus di6tumeft,lapientiay£f
ftra fupplea^Scdilponat.
E P 4: S T O L A v X X V I I I .
^romeriti/veheràbili^prpÆttujfrga nos dilettipmó,domno ,
1 Èernardo ClarauallUÀffàti,W
CluniacmjMm AbM^^ierdfha^te^ér]v I
*7*\ffalutem oeterftam. '
T ’X lueft,^àter cliariflime , jex qûp bon^ conuerlatio-
rJLk^his cuæaromata Ipiricuaufuatptatefi'agran
mbëordis odoratu haùriens., ^equelânce^iTigerequam
nofle,antë venerari quamcorttempiari ïncipiéhs:te vide-
rèjte amplébti, ' tecumdeànimæprofeb^bus loquidefi-
deraui.Cuiusrèieffe«ftumhâbteÛuspîræftolatus,qubdde
h:ischantatituçfcriberedecrepëram3diftuIi.Maluiqüip-
pe viuo fermontlèereïafcoràisniei tibi aperire quam hæc
'fcedulæcalainopèrcuCTëtecomi^itterere. Sedmifltater-
rarumihtercâpedb,multa;negotibrUrnSctribulàtionüin
nôbisingruentiùnyamâritüdo,hoçnecohtingérét,huc-
ufq; prohibucruntiFaëiam ergo necefleeft'quodptrmit-
titur, Ôc modo qtio poflum, quiaifto tahtUm modo ppl^
fu^fraterniratitâte mihfivtdixi,antecharæ quàitf'nQfæ,
quod meirt quibufdâin moUët,aperiani. Noüienini ç<ee-
ruditioneleculanum,Ôc,quodeftlôgevtilius,lcientiadi-
Uinàruhilitëraruminftru(ftfinTpar4|efScbrnâtUm,Sbi'eli-
?éta Æ gyptb,^gyptio|û Ip olij s ÔcHebræôriiihôpibUs'fié
dïtatum: v tôc ali&iumindi^entiam iplè diùes peitnânens
fiipplerëjôc de dubijscercari|fëtrefentenriamva^ ,
ObijciüntitaquënoftriSjdnidam yel^dLum. Norijm-
âmurit,yôsregulâm,çuiuS ^^iiudihemiëquipropofiti-
!ftis,Hipfîsoperibusmonftratur,{èqüimihi:immô.djftor
tisgrelfibus ïgnôtaÆ fe ibi , Scdeù i a qtilequ è fe <fta m ih i
PrbpriaSnamqiieleges ip|î^obis,p!qutlibüit,cqmponc-
;tes,hàs lacrofanôtas dicltis : Patriihi præceptâpro vçftris
traditionibus abijcifisi ineadem^., qbqdmohftiuofdm
vldetur,magiftriSc,djft:ipuiiexifi;itis.lnfuperadauginen‘-;
tunïptæuaricatibnris ,''&diüinai irritatiohisy çôrâ Deo ôc
fanâis eiusVqto yos aftringitis:quodcralgredientes,rreos;
vosyiolatiÿotiàbfq;duDio,o|tPndidsy Prqtnittitislïqui-»
demlecuhdumRegulam}?eau Benedi<5ti , vqsin,çaltns
. C i • 'ÿCoeiefti