A prædidtis igitur Chriftianjè fidei capitibus . ceptaDeigràtià,quæineodeftruitmalapriora,etiamrc- ^
V’enèrabile furgit in celîa culmina fundamentum.Hæc eft I muneret bôrta, vt cum deftruxerit quod fuuçn non inue- ■
- ........................................................ , . . . » .r. nit,amet &diligatbonum,4ûôdétiamiil peccante p lan-•
Catholicç religiônis fcalà', per quàm hoiriini datur afcen-
dere ad æternæ pa'triarrl claritatis. Si ergô habës in defide-
rio de tenebris pirodiré in luoem -, 8c amplebti falubcrri-
mam Chriftilègeirt, Chriftianaè conùerfationis prirtiitias
baptiftçalilaùacrô necelfe eft confecrari,quatenus depo-
iî ta in aquis regérteràtionispeccàti vetuftatc,in nouam a-
nimæinnocentiàm, &vitæinfantiamrenafcarisj vt illius
gloriacoeleftisparticëpsefficiatis -, quam auris non aüdi-
uit,nec oculus Vidit,nec in côr hominis afcendit: tam co;
piolàjVt non poffitànnullari màgna,vt non poffit com
prehendi:multa,vt non poffit numerari.-preciofa, vt hon
poffit æftimari: diuturnavtnonpoffir.rcrminâri, quam
repromifit Deusdiligentibùs fe , & fuafequentibUsvcfti-
giapcdetcntiïm Vale,&viue,8cviüatinteChriftus.
Ltu.ij.îz
ciaconfitcndi, quodfipeccatorreatumfuumconfiten-
dôaperit, Deusilludoperit, lëacëuûntemexçufiit, 8c.
^éccatum faumagnofeentiignofeit, teftimohioSalomp-
nis, Qui abfcondit feelera fua,non dirigetur,qui au tem
Confefiusfuerit mifericordiam confequeyir. Ex occulta-
ç.ione quidem & oppreffipne peccati , nafeitur quædam
lapidea cordis obftinatio , fitque talibus in orationibus
fuis coelum æneum & terra fértea', vt fint quafi montes
Gelboe , fuperquos necrosnecpluuiacadit, quorum
malitiarOremmifericordiæ , fontem pietatis , &gratiæ
fluentâ ficcauit. Iratus itaqueDominas dimittit eos poft
defidériafuà,vteant in adinuentionibus fuis, fibiq; iram
thefaurizentin die trcmcndiiudicij.Eftiterufn confcicn-
tia miferi quafi fouea ericij 8c læænæ, ibicjj fibi occurrunt
dæmonia, vlulæ 8c pilofi, dum apoftata Ipiritùs lecum ad
habitandùm in ea leptem Ipiritùs nequiores fe alfumit.
Infelixhomo, quare abfcondis à facie Domini in limili-
tudinempræuaricationis Adæ ? Quare diffimulasmof-
tiferùm Vulnus ? hulcusprauæconlcientiæ, quod mine
pallias, quandoque in multa tuiconfufionc publieè re-
uelabitur, cùm in confpedu omnium fiindorum ante
tribunaftremendi iudicis ftabis nudus ; nihil enim oc-
cul tum , quod ibi i}pn reucletur. Tuqc fii qpi fua feelera
ft.'pprëfierunt, dicent montibus,cadite fuper nos, 8c çpl-
libüs operite nos.'. Manifefta enim erunt occulta cor-
dium , 8c præ confuüone 8c horrendo diuinæ maieftatis
afpcduvellent,filicerct,fugerex demergietiamin vora-
ginis tenêbrolæ abylï'um. Filius ergo plorationis æter-
næ, quinupcDeum delpicit confulentem , monentem,
& miferiCorditer arguentem,audiét indignantem, vlci-
feentem, iudicantem terribiliter,& irremediàbiliter con-
demnantem. Salubcrrimum eft ergo, confiteri Domino,
PETRI BLESENSIS
ARGHIDIACONI
B A T H O NI EN SIS
L I B ER,
D E C O N F E S S IO N S S A C K A M E N A T A L I .
P R O L O G VS À D E P I S t O P V M
Q^VflE N D A M.
p O g A STI me, Vt tibi aliquid de virtiitè
\ .Côfeffionis recifiore ftylo in fchedulis.
\ ficut foleo,exara rem. Sicaquam poftu-
latfonsàriuo, magifterà difcipülofeie-
tiam, con tem pla tiuus ab aétiuo, ab At-
chidiacono Præful, fpiritualis à carnali.
fanbtus d peccatore $ lapiens ab ignarp.
Deftderiüm quidem huius öperis in mepartürit affettuo-
fa deuotio. Sed, ficut prophetà commémorât, vires non
habetpartùrierls.. Facio quidem qùod pol&m, & li citrà
limites facultàtis fufpcndatür affebtus, votis tarnen exu-
beràns, & acctimülata, & accurataVoluntas rrteumfup-
pleatimpcrfectum. Vtar itàq;vicecotis,quæobtufaeft,
& tarnen ferrum acüit.Et, vt verbo fapien tis minus lapics
vtar, quod line fidtione didici, veftræ fine inuidiâcom-
munico landtitati. Incipio ergo,nihil de Ipiritu meo pro-
pnetans, fed ea, quæ præfens tradlatus expofeit, làndto-
Patrumaudloritate confirmans. Micas enim colle-
‘gi-, quæ ceciderunt de mêla dominorum meorum: & cum
Ruth Moabitide , in agro Booz Ipicas coadunaui, quæ
man'üsë'ùâlèrünt melïorum : fi forte in earum excuffionc
inueniatur menfilrâ ephi: de qüa in valle glorationis per-
egrmantes a Dottiifto Confitentes fibi panem confidant
lactymarùm.
Locvtvs eft Dominus àd Moylen ,dicens. Virincü-
iiis cute varius apparuerit colorveniet ad làcerdotem, &
fe oftendetilli. per quod intelligi datùt , quod peccati'confelfio
defignàti "pcr lepram fâciendaeft facerdoti.
Atfghom.- Vèrbümenim Auguftinieft* Nemôdicatffbi, occulté
4$- I cônfiteôr&àgo poenitentiam àpudDeUm. Sienimluffi-
Ma/.i6.it) cjensep iftaconfeffio ergo fine caulk dat'æ funt claues
Sent.fer. jjketr°> ftùftrâetiam di&um elhQtiodcûriqüe fohieris fu-
.derefur.jtf? Tcrram >erit fblïitum &in coelis. Omnia lane in con-
Rom.io. 10 felfionelauantur-. Et ficut corde creditùr àd mftitiafn,ità
oris Confeflia fit adiàlatem. Magna eft confèlfionis vir-
tus: quia, ficùtÔ. Àmbrofîûsin librodepâïàdilb lèribit.
Confeflîo Confeffio laaàtanimam,'confbffip àpèrir paradifum.hic
ois facra- eft fecünda poift naufragium tabula , baptilmulque pcÊ-
menc.lau-| nitentiæ. Deüota confeffio , eft tanquam potio valida
cs* ferutans corda & renps -, pertingéns vfque ad diûilion'em
animæ ac Ipiritùs -, & exhauriens de medùllis animæ no-
' xiales affedfcus. Sicutaurèm perxngratitudincm p'eùcata
.»4. Dtft. redeunt, fie perCôhfeffionem opéra morrua reuiuifeunt,
.tiuiti. aVndeAug.infibrodepCenitentia.Piumeftcredere,vtreâTfcréparet.
tauit. Apoftolus ad Hcbræos. Iacien tesiun dament uni Heb.e.ï
peenitentiæ ab operibùs mortuis. Opéra mortùà funt,
quæfecimuSjdumin peccatO eramuS. Hæc tefte Grego- Chryf. ep,^
rio,ficutperpeccatumirritafiünt, ficperpüniténtiam ^ Theof
rediuiuunt. Cæteraergo noftrælàlutisrémedia confef- I
fioantecedit, vtpræoccupemusfaciemDominiineon-
feffione, ficut feri^tum eft ; præcinite Domino in coil- 1
feffione. In huiusreiaufpicium Iudas, quiinterpretatur
confitens, (iue confeffio, in tranfitu maris rubriquodam
dignitatis priuilegio populumlfrael anteceffit. HæcelE^. .
lecunda circumdiio,quæ fada eftinGalgala, quæ-inter- et.adGalï
pretatur,landificatio. Confeffio enim fandificationo-.Pyâ/.i+ôj
ftraeft : ficqueplalmilla commémorât j Inexitulfraël, W-S i
&cæt. fada eft Iudæà fandificatio eius. Tanta eft cffica-
F
PrflW.i&ij
If*
Peccata
confef.
(tone
occultan-
da.
quoniam bonus, quoniam in læculum milêricordia
ëius. Propterea B. lob dicit. Non parcam.ori meo , di-
mittam aduerfum me eloquium meum. Loquarin amari-
tudine animæ meæ:dicam Deo,noli mecôdefnnare.Scicr
bat, qüod ficut Deus iudex & vltor eft,cülpàs luas ablcô-
dcntium.ficaduocatus eft cpnfitentiüm.Necm.eliüs cau-
làmttoftram iuftificare polfumus, quàm fiaccufando &
pùniendô hos partes iudicis exeqüamur. S in o s , inquit
I Apoftolus , .dijudicaremus , non vciqùe iudicaremur.
Summum ergo làlutisconfiliumeft, .humilia» fubpor
tenti manuDei >&fe milcrabilem exhiberein oculismi-
fcricordiæ eius , noftram per omnia voluntatem illius
fubijeere vblun tad. Nam^5c vita in voluntate eius. Salu- \pfaL29.6
breeft etgo confiteri. Quia tefte Hieronymo^Nerno fine ine-* 1 °’-'
confeffione faluatu» Et notetur, quod confeffio fiue j
poenitentiaalla eft falfa , vtinEfau&Saul \ aliadeipeca-
ta, vein Cain &Iudaï; Salutifera in Petro.& Magdalena. & ocean.
Quatuor nimirUm folent Confeffion is gratiàm impedire,, impédiuc
padoir,timor,fpesjdefperatio. Qui àutélüb iftis quatuor eôfeflio-
lapidibusiacet,quatriduanus eftin lepulchro. Nâàmor- P*"1 4*
tuo tanqûam abeo qui non eft,périt confeffio.Veniater- ^ celA7-26
go Iefus mifericQrs.& clamet,Lazare veni foras.Foras.vc- f B „
nit,quiferconfeffionem interipracordisâperit. Siverà *
pudorprohibeac confiteri, recqlat qupmodç libri çon- j
leien tiarUm aperic tur coram omnibus in die iudicij, cum 1
teuelaùetit Dominus ablcondira tenebrarum. Et lîcut
non eric, il 1 a:diev Dicergoiniquitâtes tùâs, vtiuftinceris. Sicut. n.
reftatur B. Ambröfius. Confeffio iuftificar : omnelquc
fordes quaShcgligen ter vitâ cbrigeffit, cuacuat. Ei quo-
que non timeas.confitéri, qüém Déus tibi vice fuà confi-
liàrium^del'eganit, teftimonio lob. Qui timetpruiham,
vertïétfupereümni<. Brubefce remporàliter,neæterna-
literëfiib’efcas.SimodôcohfundefisjCônfeffiohæc glo-
riam addücet. PröCórtfufioneênim hac& rub’çreiin ect-
ta tua dupliciapôffidebisÆuf timebisin die mala ? N on-
ne me I i u seftau d i re v o cem eonfilij, qua m il lius lenten ti æ
hidjqialiséxpeârare tqnitruum , ïte malëdhStiinjgnem
æternum? Sicaürem confeffio fiat, vt çfccurrat per lingu-
lâsin-iquitâtes, &fingülis Vulneribus^dc facrificio cOrdis
hùrniiiati quafi vngucntum ex adipe deuotibnis inFun-
dat. In fa-crificioquidem fingula inteftina hoftiæ ablu
nùncnemo lè.ablcondït à calbre eius ; ira'
qui-lèabfcondatàTplendorcillius. Nöncrgopudeatdi-
cere,quód nou puduitfatere.' led Vtili erubefceiipa Con-
fundac.ur , vt in lplcndoribüs lanbtor.um-d'e htimititaris
fuæ mericö glorietur. Gontrarimbrëm pmhitcnriæîqüæ
videtiirimpbrtabilisjobijçiturgchennæ memoria, timor
ignis inexrin.guib.il is , ver.misn o lirmériensb fmtt^nörri-
ficansi&dolor^euiusnónéftin%rmiffio,'fiti^fin%:’'Ndn
videatur ei grâuiorbréois eu ratio , qnaiópeen a hippliciy
Stk. 10*^2 geliennalis. Horren dum eft ihCidere in n>anuS D e iv i-
ruènrisi Ideoque poena temporaHs tranfigat cum æceriia,
8c fisftinèat parienter fi^gelk ^utem-^erat
delongitudine vitæ , 8ç de Dei miferariônë^præiumiôat'“
t e n d a f quàin breuis & incerta fit vita
i n Ipiritu m la | dhifn p eecaty & qu an rrtmineo eft, fiimm i
iudicis iuftitiamomnia'iud.ieantis euacu-at f Exiftimafti | untur. Auguftintis de poenitentia. De vniuerfis & fin-
iniq.uè ,^uod ero rui fimilis rkrgüam te , & ftaniani eon- | gulis poenitentiam age. D e v s leptem dæmonia fimul-
trataciem tuain. Qui tales fiant, non præfnmantdèDei \ eieCit, fimul fanauit rurdmn & mutum; legionem etiam
milêrariöne -, quafi velit Deus eörüni ignorafe verfu ti^', ; fimul eiecit ab alio , .docen's quod ètiamfi peccata lint
&lub qûâdam p i a d i'lllmii 1 at i o ne tra nil re. Nam propter j mille, de omnibus tarnen oportet poen itéré. Lauabo,in-
hocirritsuit impiusDeumrdixit ehim.in corde fuo, non' quit propheça , per lingulas noóles lexftum meum lacry-
requiret.-^edcerièrequiret‘Dominus|drretribuetabiiri-’ |, mis meis , ;ideft , pcr hngulas 1 niquitatescoqfcièntiam
danterbis , quorum non eft memor amplius, &ipfi Gi ! meam. Lac-rym« laueiiftit apöftafiatii' Petri. Et fi velis
pfal.2$iz\ manu fiia repulfi funf. Mentita eft riamque iniquitas li- j péfnoTji & Veteris teftânfènti exempla dilcurrere , fi d-
I bi., led dam n abi t ve ri ras æ ter n aliter , qtfo dm en d a ci um, dum& efficadam earum non poterii humanaratio æfti-
temporalit er occuitauit. Sicut fcriptum eftiUnimici D o - mare.Deducantigitür eo.nfi rentes quaii torren tem laçry-
minimentiti fiinceij & crittempuseötum in fæcula. De- [mas, tumanguftiæ ,; cum' doloris. Nam fitotuseorum
fpératio autem mifeVum hominem in omrie defiderium l>(anguis& cerebrum,vniueriæqueoffiüm medlillçlique-
perhiciosè præeipitac, vt contemfnat fremenda iudicia fa6tæ in aquas poenitenriales curraUt& effluant, in dilu-
Dei : pecèacoï.-.enïm M cum veneritïn profundum malo- Luio ramen aquàrum multarumkdiDeum non approxi-
rum, eón re m n ic.H ui co pp oni m its Doiffine Deusmemp- 'mpbunt, nifioculi tui obone'jES v eommyideant&fup-
riafn abundantiæ fun ui taris tnæ, quam exhibuifti Dâuid j p 1 e a nu i m p c r fe d u m. Ill ud au tem fp'empoenitentis exhi-
h o mi c id æ, a d u 11 c r æ, p r o d i t o r i, Ivîariæ peccarrici, Petro Jaret, quod lacrymæ pcccatricis oculos Chrifte tuos ad
nëgànti, Cbananææ c|amanti ,ktroni fediriofo'penden- [ läcrym.äs eompdlerrtnt .j C.ohfitenti igifur fint lacrymæ.
ti,ipilsetiam crücifixoribus:tuis.' Sperent érgôftf'îe-, qui p an èsd i eac.nO 0 :e || comedat panem dolb^îs j & bibata-
«öüerunt nomen muni f^Oii^ffi^bp^HferëKnquiÿqô**--'} quam amàritudiriis j fi fortèrefpicia,c Dèus , & in verbo.
rentes re Domine. N ull usq utèfo ä bfbrb eatiirab u n dan- j magniprophetæ ,• a quæ Maraligni appofitione dulcef-
tiore rriftitia , qrtamdiu C hrist vs ^d indulgenriamfe jcanu. Omnes auT,emcircùmftantias pèccatorum , is qui
exponit-, 8c de crUcead ami çtfb i IcsWos i m p l e x usi n u i t at. Iconfi retu r, aperia r :,caulâm,l o cum ,rem pus, modum, &
euaferunty apud quos non eftntfigratiarum âdioS^ voxl ftipusîn libto de pcenuentia icribit, dicens. poenitens
laudis. Alia eft poehitéhtium-,confeffio i quæ & D e u mT.fu o ru m cr i m in u m exprimât qualitatem , inloco,m tem-
iratuni plaçât, & placâtumad benefidagratiævberioris | po,ré,in perfeiieianria,in varietateperlonæ , vt atferidàT
innitat. Vnde in cantico Ifaiæ. Confitebor tibi' Domi-1 tur excellenriaôfficij fui, turpicudopperis, fi,inlacrölb-
mine, quoniam iratus es-mihiconuerfus eftfuror mus, j co, lî ffidie féftiuicGci vel oratiOni conlecrata,aUt ieiunio,
&confoIatusesmciEroptçrtripiicem ftamm^uftôrüm,Vquanca tentationè^pupiilfas fit. Stmt enim qui vltrofe
poenitentium , reproborum fcriptaerantinlibro , qui peccato offerunt ,_necexpeä;anttcntarionem , lêd præ-
Ezcclwe!i datuseft,carmen,lamènt^rioncs, ’8c væi Ca:r-
hTenlaudantiunijiamentatiöóeScotifitentium , væillomrn,
qui poenicehciain reippunt , qùOs éxpèdàt damna- H .............. ^ . . . . H . .
tiôniYætecnæ ftippiiciiim. O ftulri & tard! ad obrinen- j fornicatnr, non (ilium fuam,, fed illius animam penmic:
dum mifericordiam Dei".non præcipitur vobis niaria trâf- quàm incönfeiifum & participium füæ iniquitatis alle-
frerare. Regnum Dei intravoseft. quibuspropeeft ver- |xit. Porroariima tertiæ homicidà efty.firogatpeiusali-
b u m i ifore,vcrbum incoi.d e, id eft cont ri ti ocord i s
Tiscbn feftioi qui b us qffertn r te rrav i ue nctu m , &Tprb nir jfiavili 8c breui æternum multis piocurGfti fuppiicùim,
, hilo habuerunt te ira m dcfiderabilem. AdcoWfitendum ' ék>n;^|rie coh.cùpifcei«iæCuæ.igiïèm pefidjnônisinè^-
4'; te Dominus cxp eâat, & iam præparàtiônëm cordis icrû tingüibilcm fiiccendifti. CùrtlQominüs fiib fp.ecie Ba-
àudîuitaivrisfiia. Dix^inquit propheta,confitebor,& cü bylQnfsdicapde^nimapeccàtrice. Quantumexaltauit jfe
reniifi fti impieratem peccati mei. Neç cùam folum-mq-' in délie»js fuis i tantum date ei.cormenta 8c luélura. Tu
do cöu fe flïönemfed co nfi ren d i de fideri u m Deus mile- qui pro ru o proprio & fpcdali peccato ,ramgrau.iapairu-
rando præcurrit. prodigum filin s redeuntëm yidet pa- ^ ruSes quamgraqioräpromultptum peccatis expèbtas,
ter à longè;atque leftinantiot eft jiidulgétë milèrp,quam ‘ quorum innoçeuciam afgumentplà libidinis aftutià fub-
■mifer indulgenriam poftulare. Hieronym • ad Rufticum. ùertifti. Ahqui eorqm forceiam dceeirerunt, & in infer- 1
DauidàNathanpropbeta torreptusrelpondit, pecçâuh ■ Jiopqfitrfunt,vbi morsdepalciteos , ybiïnfornacegeft
atim q u eau d i re m e rü i t. “Et Do m in u s pe cca t u m abftulit hen iiabsineehdij fdlphhreainfelices , more feruentium
àte. Etidem. Vnunvfcelus comriiifômnt itvmbrteNa- gdiquèfcéntium metallorumflarnma inexringaib^içru-
bilthæ , Achab&Iezabeï. Coraieffione Achàbpoena e- ciantiu-.
msdiïFerturinpofteips, &Iezabelimpoenitenspræfenri Tu verbroriusadhucflammaconcupiiccntkcarna-
iudicio condemnatuf. Confeffionem ergo rie différas, jïsebulliens, ,<ontcmnfsterribiliaDeiiudicia, ncetor-
na'mriefeisquidventurapariardies.Ne;Ccjs;fi hacipfadi« mencail-lorum necimminentemtibidiemtüædamna^
m o fs repen tin a té ra pia t, p n .fit qui eripiac. Fre.qùens tionis attendis; Simplicem mulierculam aut puerum,]
eft il l il d indicium coeleftis iræ : Vt qui n on\ult poenitere. quod ablk, f hortendàenim &odibilisDeo abominatio
quando pote'ft,non polfit,qnando vblyëritpoemrere. De eft , blanda 8c teductoria pollicitanonecorrumpensin
SïirnSd d f e q u i poenitentiam diffei unt,donee luis deliderijs lati-. tui deliderij voluptatc anima, pro qua Chufttis mortuus
jfcrcnda. ehcur/cripcumeft. Væ prægùantibus& nimientilÿsin eft,) occidifti. iUudadcumulumtuæperdicionisaccedit,
Ambr.l.Ç. I
Confiten-
dalioguU
peccata. - j
Leu.F 1.9- I
de v é rf.f
iiê 9:%‘
Q
C o n fe flîo
duplex.
ïifé.)
1 LucÄff
\ Cuc.i^. 2
f M i i
■ poentt c.
ùunt plu-
Marc, 7-j2
Life. 8.JP
PJal.6.6
.^Lacîirycfficacia.
Wf.+
Exo. IJ. 2J
G
Circum-..
ftantiæ
peccati a-
periêndar. ’
Li.de V .& -
f .pcen, c.14
..cnßi.-;
ret.d. j, de
peenit.
ueniutttyplup rate rtiloc omn ia faejun t pro re eu peranda
:aanimæ,qui façerentpro vitandacotfioris.mbrte.'Et:
gràtia euideririæ ponamUs huius rei'exerftplum : qui
Apec, 18.7
i H